అబ్బా.. గ్యాస్‌ ఎక్కువైంది. సోడా తాగాలితిన్నది అరిగి చావడం లేదు... హాజ్‌మోలా తీసుకు రాఅసిడిటీ ఎక్కువైపోతోంది. రోజుకో ట్యాబ్లెట్‌ వేసుకుంటున్నా’’ఇలాంటి డైలాగులు మీరు తరచూ వింటూనే ఉంటారు. ఆల్‌ ఈజ్‌ వెల్‌ అనుకుని మందులు, మాత్రలు మింగుతూ కాలం గడిపేస్తూంటారు. చిన్నవని తీసిపారేసే ఈ సమస్యలు కాలం గడిచేకొద్దీ ముదిరిపోయి రకరకాల ఆరోగ్య సమస్యలకు దారితీస్తూంటాయి. అప్పుడు ఆసుపత్రుల చుట్టూ తిరగాల్సి వస్తుంది. బోలెడంత డబ్బులు ఖర్చు పెట్టాల్సి వస్తుంది కూడా. ఇలా కాకుండా.. అసలు రోగమే రాకుండా చూసుకోవడమే మేలు కదా? అందుకు ఏం చేయాలంటే..దేశంలో గ్యాస్‌, అసిడిటీ, అజీర్ణం వంటి సమస్యలు రోజు రోజుకూ పెరిగిపోతున్నాయి. మరీ ముఖ్యంగా నగర ప్రాంతాల్లో. వంద మంది నగరవాసుల్లో కనీసం 70 మంది ఇలాంటి సమస్యలతో బాధపడుతున్నట్లు గణాంకాలు చెబుతున్నాయి. అప్పుడప్పుడు సమస్యలు ఎదుర్కొనేవాళ్లు 59 మందైతే.. వారం రోజుల్లో 12 మంది, రోజూ నలుగురు జీర్ణకోశ సంబంధిత సమస్యలతో ఇబ్బందులు పడుతున్నారు. మలబద్ధకం సమస్య 22 మందిని పీడిస్తూంటే.. దేశంలో ఇన్‌ఫ్లమేటరీ బోవెల్‌ డిసీజ్‌ సమస్యతో బాధపడుతున్న వారి సంఖ్య 14 లక్షలు!. ఈ సమస్యలన్నింటికీ తినే ఆహారం కారణమని, జీవనశైలి కూడా తోడ్పడుతుందని ఒకప్పుడు అనుకునేవాళ్లం కానీ.. ఇప్పుడు ఈ జాబితాలోకి ఇంకోటి వచ్చి చేరింది. గట్‌ మైక్రోబయోమ్‌!మన జీర్ణకోశంలో బ్యాక్టీరియా, వైరస్‌, ఫంగస్‌ వంటివి కనీసం వెయ్యి రకాలు ఉంటాయి. తాజా పరిశోధనల ప్రకారం.. ఈ సూక్ష్మజీవుల వైవిధ్యత, సంఖ్యల్లో తేడా వస్తే అసిడిటీ మొదలుకొని కేన్సర్‌ వరకూ అనేక రకాల ఆరోగ్య సమస్యలు వచ్చే అవకాశాలు పెరిగిపోతాయి. శాస్త్రీయ పరిశోధనల ప్రకారం... 60 శాతం మంది నగర వాసుల్లో నిశ్శక్తి, యాంగ్జైటీ, మూడ్‌ మారిపోవడం వంటి సమస్యలకు ఈ గట్‌ మైక్రోబయోమ్‌(gut microbiom) కారణం!. అందుకే ఇటీవలి కాలంలో మన జీర్ణకోశంలోని సూక్ష్మజీవులను బ్యాలెన్స్‌ చేసుకునేందుకు, ఉపయోగకరమైన వాటిని పెంచుకునేందుకు రకరకాల పద్ధతులు, అలవాట్లు ప్రచారంలోకి వచ్చాయి. తినే తిండిని మార్చితే..అనేక ఆరోగ్య సమస్యలకు కారణమవుతున్న గట్‌ మైక్రోబయోమ్‌ సమస్యను సరి చేసుకోవడం చాలా సులువు కూడా. తినే ఆహారంలో చిన్న చిన్న మార్పుల ద్వారా కొన్ని నెలల్లోపే పూర్వస్థితికి చేరుకోవచ్చునంటున్నారు నిపుణులు. చేయాల్సిందిలా సింపుల్‌...పీచుపదార్థాలు ఎక్కువగా ఉండే గింజలు, పప్పు ధాన్యాలు, పండ్లు కాయగూరలు తినడం. వీటివల్ల మన జీర్ణకోశంలోని ఉపయోగకరమైన బ్యాక్టీరియా వృద్ధి అవుతుంది.పెరుగు, మజ్జిగ, కెఫిర్‌ (పాలను కెఫీర్‌ గింజలతో కలిపి పులియబెట్టి తయారు చేసుకోవాలి), కిమ్చీ, కంబూచా వంటివి తీసుకోవడం వల్ల ఉపయోగకరమైన బ్యాక్టీరియా పెరిగేందుకు ఉపయోగపడుతుంది. వీటిని ప్రోబయాటిక్స్‌ అని పిలుస్తారు.వెల్లుల్లి, ఉల్లిపాయ, అరటికాయ, ఓట్స్‌ వంటివి జీర్ణకోశంలోని ఉపయోగకరమైన బ్యాక్టీరియా ఎదిగేందుకు ఉపయోగపడతాయి. ప్రీబయాటిక్స్‌ అన్నమాట.డార్క్‌ చాకొలెట్‌ (కనీసం 70 శాతం కోకో ఉన్నది), గ్రీన్‌ టీ, రకరకాల బెర్రీస్‌ వంటివాటిల్లో ఉండే పాలిఫినాల్స్‌ జీర్ణకోశంలోని సూక్ష్మజీవుల వైవిధ్యత పెరిగేందుకు దోహదపడతాయి. జీర్ణకోశం బ్యాలెన్స్‌ చేసుకోవడానికి ఆహారం మాత్రమే సరిపోదు. దీంతోపాటు రోజూ కనీసం ఏడు గంటలపాటు నిద్రపోవడం అవసరం. వీలైనంత వరకూ ఒత్తిడిని తగ్గించుకునే ప్రయత్నం చేయాలి. క్రమం తప్పకుండా వ్యాయామం చేయడం వల్ల శరీరంలో మంట/వాపులు తగ్గిపోతాయి. ఫ్యాక్టరీల్లో తయారైన ఆహారం, చక్కెర, కృత్రిమ చక్కెరలు, మితిమీరిన మద్యపానం, ధూమపానాలు జీర్ణకోశం లోపలిపొరలను బలహీనపరుస్తాయి. తద్వారా చెడు బ్యాక్టీరియా పెరిగేందుకు కారణమవుతాయి. శరీరం, ఆరోగ్యం సహకరిస్తే ఇంటర్‌మిటెంట్‌ ఫాస్టింగ్‌ చేయండి. జీర్ణకోశాన్ని కాపాడే మ్యూకస్‌ ఎక్కువ ఉత్పత్తి అయ్యే అవకాశముంది. చివరిగా... అన్నింటికంటే ముఖ్యమైన విషయం... అవసరమైతే కానీ యాంటీబయాటిక్స్‌ వాడకూడదు. వీటివల్ల శరీరంలో ఉండే ఉపయోగకరమైన బ్యాక్టీరియా నశించిపోతుంది. :::గిళియారు గోపాలకృష్ణ మయ్యా

అంతర్జాతీయ అంతరిక్ష కేంద్రం(ఐఎస్‌ఎస్‌)లోకి అడుగుపెట్టిన తొలి భారతీయుడు ఎవరు?.. ఇంకెవరు తాజాగా ఆ ఫీట్‌తో చరిత్ర సృష్టించింది భారత వైమానిక దళానికి చెందిన గ్రూప్ కెప్టెన్ శుభాంశు శుక్లానే. పైగా ఎంతో ప్రతిష్టాత్మకంగా జరుగుతున్న ఈ మిషన్‌లో భారతీయ అంతరిక్ష సంస్థ(ISRO) కూడా భాగంగా ఉంది. అలాంటప్పుడు ఇస్రో ఎందుకు దీనిని అంతగా ప్రమోట్‌ చేసుకోవడం లేదు!!.శుభాంశు శుక్లా అడుగు.. భారత అంతరిక్ష ప్రయాణంలో కొత్త అధ్యాయం. శుభాంశు పైలట్‌గా సాగిన ఐఎస్‌ఐఎస్‌కి సాగిన యాక్జియం-4 మిషన్‌ ప్రయాణం.. అంతరిక్షంపై భారత్‌ చేసిన సంతకం. కానీ, ఈ చారిత్రాత్మక ఘట్టాన్ని ISRO తక్కువగా ప్రచారం చేయడం కోట్ల మంది భారతీయులకు నిరాశ కలిగిస్తోంది. దేశం మొత్తం గర్వపడే ఈ ఘనతను మరింత ఉత్సాహంగా, ప్రజలతో పంచుకోవాల్సిన అవసరం లేదా? అని పలువురు ప్రశ్నిస్తున్నారు. ఈ విషయంలో ఇస్రో ఎందుకు వెనకబడిందనే విషయాన్ని పరిశీలిస్తే..వీళ్ల తర్వాత శుక్లానే..అంతరిక్షంలోకి వెళ్లిన తొలి భారతీయ వ్యోమగామి భారత వైమానిక దళానికి చెందిన వింగ్ కమాండర్‌ రాకేశ్‌ శర్మ. సోయుజ్ T-11 (Soyuz T-11) మిషన్‌ కోసం 1984, ఏప్రిల్ 3న ఆయన స్పేస్‌లోకి వెళ్లారు. అక్కడ సోవియట్ యూనియన్ (ఇప్పటి రష్యా) ద్వారా నిర్వహించబడిన సల్యూట్ 7లో(సెకండ్‌జనరేషన్‌ అంతరిక్ష కేంద్రం) ఏడు రోజులపాటు శాస్త్రీయ ప్రయోగాలు నిర్వహించారు. ఆ తర్వాత భారతీయులెవరూ స్పేస్‌లోకి వెళ్లింది లేదు. కానీ..భారతీయ మూలాలు ఉన్న కల్పనా చావ్లా, సునీతా విలియమ్స్‌.. తెలుగు మూలాలున్న భారత సంతతికి చెందిన శిరీషా బండ్లా, రాజా జాన్ వూర్పుటూర్ చారి మాత్రం రోదసీ యాత్రలు చేశారు. ఈ లెక్కన రాశేష్‌ శర్మ తర్వాత స్పేస్‌లోకి.. అందునా ఇంటర్నేషనల్‌ స్పేస్‌ స్టేషన్‌లోకి అడుగిడిన తొలి వ్యక్తి ఘనత శుభాంశు శుక్లాదే. పైగా నలుగురితో కూడిన ఈ బృందంలో పైలట్‌గా ఉన్న శుభాంశు స్వయంగా 7 కీలక ప్రయోగాలు(60 ప్రయోగాల్లో) నిర్వహించనున్నారు. అలాంటప్పుడు భారత అంతరిక్ష చరిత్రలో మైలురాయిని ఇస్రో ఎందుకు హైలైట్‌ చేసుకోవడం లేదు!.అంత బడ్జెట్‌ కేటాయించి మరీ..అంతరిక్ష ప్రయోగంలో దూసుకుపోతున్న భారత్‌.. చంద్రయాన్‌, మంగళయాన్‌తో సూపర్‌ సక్సెస్‌ సాధించింది. అలాంటి దేశం తరఫున ఐఎస్‌ఎస్‌కి వెళ్లిన తొలి మిషన్‌ ఇదే. పైగా భారతదేశం భవిష్యత్తులో చేపట్టబోయే మానవసహిత అంతరిక్ష ప్రయోగం గగన్‌యాన్ మిషన్‌కు.. శుక్లా పాల్గొన్న ఈ మిషన్‌ ముందడుగుగా పరిగణించబడుతోంది. ఇందుకోసమే భారత ప్రభుత్వం తరఫున Department of Space (DoS) ఈ మిషన్ కోసం రూ. 715 కోట్లు కేటాయించింది. డిసెంబర్ 2024 నాటికి రూ. 413 కోట్లు ఖర్చయ్యాయి. ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరానికి రూ. 135 కోట్లు అదనంగా కేటాయించారు. మిగిలిన రూ. 168 కోట్లు 2026 మార్చి నాటికి వినియోగించనున్నారు.ఈ మొత్తం బడ్జెట్‌లో శుభాంశు శుక్లా ప్రయాణం, శాస్త్రీయ ప్రయోగాలు, శిక్షణ, అంతరిక్ష ప్రయాణానికి అవసరమైన ఇతర సాంకేతిక అంశాలు ఉన్నాయి. పైగా తాజా మిషన్‌లో జీవశాస్త్రం, వైద్యం, సాంకేతికత వంటి రంగాలకు సంబంధించిన ప్రయోగాలు జరుగుతున్నాయి. అనుకుంటే ఈ విషయాలన్నింటిని భారీగా ప్రచారం చేసుకునేదే. కానీ, ఎందుకో ఆ పని చేయడం లేదు. దీంతో Wake up ISRO! అనే చర్చ మొదలైంది.అందుకేనా?..ఇస్రో మౌనానికి కారణాలు కొన్ని ఉండొచ్చు. సాధారణంగా తక్కువ ప్రచారంతో, శాస్త్రీయ దృష్టితో ముందుకు సాగే సంస్థ ఇది. అందుకే దేశానికి గర్వకారణమైన ఘట్టం విషయంలోనూ అదే వైఖరి అవలంభిస్తుందా? అనే అనుమానం కలగకమానదు. సంస్థ సంస్కృతికి తోడు ప్రభుత్వ నియంత్రణ, అంతర్జాతీయ ఒప్పందాల పరిమితులు కూడా ప్రభావం చూపించి ఉండొచ్చని పలువురు విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు. వీటికి తోడు..యాక్సియం-4 ‍స్పేస్‌ మిషన్‌.. ప్రైవేట్ అంతర్జాతీయ భాగస్వామ్యం అంటే ISRO, NASA, Axiom Space సంయుక్త భాగస్వామ్యంతో జరిగిన మిషన్. అందుకే గతంలో చంద్రయాన్-3 వంటి సొంత మిషన్లకు భారీ ప్రచారం ఇచ్చిన ఇస్రో, తాజా మిషన్ అంతర్జాతీయ భాగస్వామ్యంతో జరిగినందున తక్కువ స్థాయిలో స్పందించి ఉంటుందని అంచనా వేస్తున్నారు. ఏది ఏమైనా.. మిషన్‌ ముగిసే సమయంలోనైనా ఇస్రో శుభాంశు శుక్లా ఘనతను ప్రపంచమంతా మారుమోగిపోయేలా ప్రచారం చేయాలని పలువురు భారతీయులు ఆశిస్తున్నారు.:::వెబ్‌డెస్క్‌ ప్రత్యేకం

వార్‌ టెక్నాలజీలో అత్యద్భుతం.. నార్త్రోప్ B-2 స్పిరిట్ బాంబర్‌. తాజాగా ఇరాన్‌ అణు కేంద్రాలపై ఇజ్రాయెల్‌కు మద్దతుగా అమెరికా ప్రయోగించడంతో వీటి గురించి మరోసారి చర్చ నడుస్తోంది. అయితే ఈ యుద్ధ విమానాల రూపకల్పనలో భారతీయ మూలాలున్న మేధావి కూడా ఉన్నారు. కాలక్రమంలో.. గూఢచర్యం ఆరోపణలతో ఆయన జైలు పాలు కావడం ఇక్కడ ప్రముఖంగా చెప్పుకోదగిన అంశం.నోషిర్ షెరియర్జీ గోవాడియా(Noshir Sheriarji Gowadia).. ముంబైలోని ఓ పార్శీ కుటుంబంలో 1944లో జన్మించారీయన. ఆపై 19 ఏళ్ల వయసులో ఉన్నత విద్య కోసం అమెరికాకు వలస వెళ్లి.. అక్కడ ఏరోనాటికల్ ఇంజినీరింగ్ చదివారు. 1969లో ఆయనకు అమెరికా పౌరసత్వం లభించింది. ఇంజినీరింగ్‌ మేధావిగా నార్త్రోప్ గ్రుమ్మన్ కార్పొరేషన్‌లో B-2 స్పిరిట్ స్టెల్త్ బాంబర్‌కు సంబంధించిన ప్రొపల్షన్ సిస్టమ్‌ను రూపకల్పన చేయడంలో గోవాడియా కీలక పాత్ర పోషించారు. అయితే..దశాబ్దంన్నర తర్వాత.. అనారోగ్య కారణాలతో నార్త్రోప్ గ్రుమ్మన్ నుంచి తప్పుకున్న ఆయన న్యూమెక్సికోలో డిఫెన్స్ కన్సల్టింగ్ సంస్థ ప్రారంభించారు. అయితే 1997లో DARPAతో వివాదం కారణంగా ఆయన సెక్యూరిటీ క్లియరెన్స్ రద్దయింది. దీంతో.. చాలా కాలం ఆయన అజ్ఞాతంలో ఉండిపోయారు. 2005 అక్టోబర్‌ 15వ తేదీన హవాయ్‌లోని విల్లాపై దాడి చేసిన ఎఫ్‌బీఐ డబ్బుతో రహస్య సమాచారానికి సంబంధించిన పత్రాలను స్వాధీనం చేసుకుంది. చైనాతో రహస్య సంబంధాల నేపథ్యంలో ఆయన్ని అదే తేదీన అరెస్ట్‌ చేసింది. విచారణలో నివ్వెరపోయే విషయాలు అధికారులకు తెలిజేశారు. గోవాడియా చైనాలోని చెంగ్డూ, షెన్‌జెన్ వంటి నగరాలకు ఆరు సార్లు ప్రయాణించి, స్టెల్త్ మిసైల్ ఎగ్జాస్ట్ డిజైన్ చేయడంలో సహాయం చేశారని నిర్ధారించారు. బదులుగా చైనా నుంచి కనీసం $110,000 పొందారని తేలింది. మొత్తం 14 అభియోగాలలో ఆయన దోషిగా తేలడంతో 2011లో హోనోలులు కోర్టు ఆయనకు 32 ఏళ్ల జైలు శిక్ష ఖరారు చేసింది. అలా ఒక మేధావి జీవితం.. గూఢచారిగా కటకటాల పాలైంది. కీలకంగా గోవాడియానే.. B-2 స్పిరిట్ స్టెల్త్ బాంబర్‌ను అమెరికా డిఫెన్స్ కంపెనీ నార్త్రోప్ (ఇప్పటి నార్త్రోప్ గ్రుమన్) రూపొందించింది. ఈ ప్రాజెక్టులో అనేక మంది శాస్త్రవేత్తలు, ఇంజినీర్లు పనిచేశారు. మరీ ముఖ్యంగా హాల్ మార్కేరియన్ (Hal Markarian),నోషిర్ షెరియర్జీ గోవాడియా(Noshir Sheriarji Gowadia) గురించి చెప్పుకోవాలి. మార్కేరియన్‌.. 1979లో B-2 బాంబర్‌కు సంబంధించిన తొలి డిజైన్ స్కెచ్‌లు రూపొందించారు. ఆయన ప్రాజెక్ట్ మేనేజర్‌గా పనిచేశారు. విమానం యొక్క ప్రాథమిక ఆకృతికి బీజం వేశారు. అయితే.. భారతీయ మూలాలున్న ఇంజినీర్‌ గోవాడియా B-2 బాంబర్‌లోని స్టెల్త్ ప్రొపల్షన్ సిస్టమ్‌ను రూపొందించడంలో కీలక పాత్ర పోషించారు. ముఖ్యంగా, విమానం ఎగ్జాస్ట్‌ను రాడార్‌, హీట్ సెన్సర్లకు కనిపించకుండా చేయడంలో ఆయన టెక్నాలజీ కీలకమైంది. వీళ్లిద్దరితో పాటు ఇర్వ్ వాలాండ్, జాన్ కాషెన్, హాన్స్ గ్రెల్మాన్ వంటి స్టెల్త్ టెక్నాలజీ నిపుణులు కూడా భాగస్వాములయ్యారు.వియత్నాం, యోమ్ కిప్పూర్ యుద్ధాల సమయంలో అమెరికా ఎదుర్కొన్న సమస్యల్ని అధిగమించేందుకు నోషిర్ గోవాడియా నేతృత్వంలో.. ‘స్టెల్త్’ సాంకేతికతను అభివృద్ధి చేయడం ప్రారంభమైంది. ‘బ్లూబెర్రీ మిల్క్‌షేక్’ అనే కోడ్ నేమ్‌తో సాగిన గోప్యమైన ప్రాజెక్టులో గోవాడియా కీలకపాత్ర వహించారు. బాంబర్ ఇంజిన్ ఎగ్జాస్ట్‌ను రాడార్, హీట్ సెన్సర్లకు దృశ్యమవకుండా చేయడం ఆయన ప్రాథమిక లక్ష్యం. ఈ ప్రయత్నంలో ఆయన ఘన విజయం సాధించారు. B-2 బాంబర్‌ ప్రత్యేకతలుబీ2 బాంబర్‌.. దట్టమైన యాంటీ-ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్ డిఫెన్స్‌లలోకి చొచ్చుకుపోవడానికి తక్కువ-పరిశీలించదగిన స్టీల్త్ టెక్నాలజీని ఉపయోగిస్తారు. అందుకే దీనిని స్టెల్త్ బాంబర్ అని పిలుస్తారు. స్టెల్త్ డిజైన్: ఇది ఫ్లయింగ్-వింగ్ ఆకృతిలో ఉండి, రాడార్‌కు కనిపించకుండా ఉండేలా రూపొందించబడింది. దీని రాడార్ క్రాస్ సెక్షన్ ఒక చిన్న పక్షి స్థాయిలో మాత్రమే ఉంటుంది.ఇన్‌ఫ్రారెడ్ & హీట్ సిగ్నేచర్ తగ్గింపు: ఎగ్జాస్ట్ సిస్టమ్‌ను ప్రత్యేకంగా రూపొందించి, హీట్ సెన్సర్లకు కనిపించకుండా చేస్తుంది.అత్యధిక పరిధి: ఒకసారి మిడ్-ఎయిర్ రీఫ్యూయలింగ్‌తో 10,000 నాటికల్ మైళ్ల దూరం ప్రయాణించగలదు.అత్యంత ఖచ్చితమైన దాడులు: 40,000 పౌండ్ల బాంబులు మోసే సామర్థ్యం ఉంది, అందులో న్యూక్లియర్ బాంబులు కూడా ఉంటాయి.క్రూ సౌకర్యాలు: దీన్ని “ఫ్లయింగ్ హోటల్” అని కూడా పిలుస్తారు—ఇందులో బెడ్, మైక్రోవేవ్, ఫ్రిడ్జ్, టాయిలెట్ వంటి సౌకర్యాలు ఉన్నాయి, ఎందుకంటే కొన్ని మిషన్లు 40 గంటలపాటు సాగుతాయి.తయారీ ఖర్చుబీ2 బాంబర్ ఖర్చు: సుమారు $2.1 నుండి $2.2 బిలియన్ (2025 నాటికి ₹17,000 కోట్లకు పైగా).మొత్తం ప్రోగ్రాం వ్యయం: అభివృద్ధి, పరీక్షలు, ఉత్పత్తి కలిపి $79 బిలియన్ ఖర్చయింది.ప్రతి మిషన్ ఖర్చు: ఒక B-2 మిషన్‌కు సగటున $3–4 మిలియన్ ఖర్చవుతుంది. ఎందుకంటే ఒక్క గంట ఫ్లైట్ ఖర్చే $150,000 ఉంటుంది.చైనా డ్రోన్ నిజంగా B-2ని పోలి ఉందా?అవును.. 2025 మేలో చైనాలోని మలాన్ టెస్ట్ బేస్ వద్ద శాటిలైట్ చిత్రాల్లో కనిపించిన స్టెల్త్ డ్రోన్ B-2 స్పిరిట్‌ను పోలి ఉంది. దీని వింగ్స్‌పాన్(సుమారు 52 మీటర్లు), టెయిల్‌లెస్ ఫ్లయింగ్-వింగ్ డిజైన్, ఇన్‌ఫ్రారెడ్-సిగ్నేచర్ తగ్గింపు లక్షణాలు.. ఇవి అన్నీ B-2 లక్షణాలను ప్రతిబింబిస్తున్నాయి. నిపుణుల అభిప్రాయం ప్రకారం, ఇది చైనా యొక్క H-20 ప్రాజెక్ట్ లేదా కొత్త హై-ఆల్టిట్యూడ్ స్టెల్త్ డ్రోన్ కావచ్చు. అయితే ఈ డ్రోన్ రూపకల్పనకు నోషిర్ గోవాడియా అందించిన గోప్య సమాచారం ప్రభావం ఉండవచ్చని విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు.ఇరాన్‌ కంటే ముందు.. అమెరికా దీనిని ప్రయోగించిన సందర్భాలు🕊️ 1999 – కొసోవో యుద్ధం (Operation Allied Force)- B-2 బాంబర్లు తొలిసారిగా యుద్ధంలో పాల్గొన్న సందర్భం.- మిస్సోరీలోని వైట్‌మాన్ ఎయిర్ ఫోర్స్ బేస్ నుంచి నేరుగా సెర్బియాకు వెళ్లి, కీలక లక్ష్యాలపై ఖచ్చితమైన బాంబింగ్ చేశారు.- ఒక్కో మిషన్ 30 గంటలకు పైగా సాగింది. 🏔️ 2001–2002 – ఆఫ్ఘానిస్తాన్ (Operation Enduring Freedom)- తాలిబాన్ స్థావరాలు, శిక్షణ శిబిరాలు, గుహలపై దాడులు.- అమెరికా నుంచి నేరుగా ఎగిరి, మిడ్-ఎయిర్ రీఫ్యూయలింగ్‌తో లక్ష్యాలను చేరుకున్నారు. 🏜️ 2003 – ఇరాక్ యుద్ధం (Operation Iraqi Freedom)- ప్రారంభ దాడుల్లో భాగంగా సద్దాం హుస్సేన్‌కు చెందిన కమాండ్ సెంటర్లు, మిస్సైల్ సదుపాయాలపై బంకర్ బస్టర్ బాంబులతో దాడి. 🌍 2011 – లిబియా (Operation Odyssey Dawn)- మూడు B-2 బాంబర్లు లిబియాలోని ఎయిర్‌ఫీల్డ్స్, ఫోర్టిఫైడ్ షెల్టర్లపై దాడి చేసి, నో-ఫ్లై జోన్ అమలు ప్రారంభానికి దోహదం చేశాయి. ⚔️ 2017 – సిరియా (అధికారికంగా నిర్ధారణ కాలేదు)- ఐసిస్ స్థావరాలపై B-2 బాంబర్లు GBU-57 బంకర్ బస్టర్ బాంబులతో దాడి చేశాయని నివేదికలు ఉన్నాయి. 🚀 2024 – యెమెన్- హౌతీ తిరుగుబాటుదారులపై దాడి. ఈ మిషన్ ద్వారా బీ-2 బాంబర్ సామర్థ్యాన్ని మళ్లీ ప్రపంచానికి చూపించారు. 🌑 2025 – ఇరాన్ (Operation Midnight Hammer)- 7 B-2 బాంబర్లు 37 గంటల పాటు ఎగిరి, ఇరాన్‌లోని Fordow, Natanz, Isfahan న్యూక్లియర్ కేంద్రాలపై 30,000 పౌండ్ల బంకర్ బస్టర్ బాంబులతో దాడి చేశాయి.

ఇజ్రాయెల్‌ - ఇరాన్‌ యుద్ధం రోజు రోజుకు మరింత ముదురుతోంది. ఇరాన్‌ అణుస్థావరాలపై అమెరికా మెరుపుదాడులతో పరిస్థితి మరింత ఉద్రిక్తంగా మారింది. తాజాగా.. సోమవారం తెల్లవారుజామున ఇరాన్‌ అర గంట వ్యవధిలోనే ఇజ్రాయెల్‌పై 22 క్షిపణులతో దాడి చేసింది. ఈ నేపథ్యంలో ఇప్పుడు చాలామంది మనసుల్లో మెదులుతున్న ప్రశ్న ఏమిటంటే.. ఈ యుద్ధం మూడో ప్రపంచ యుద్ధానికి దారి తీస్తుందా? అని!. ఈ ప్రశ్నకు సమాధానం అంత తేలిక కాదు. చాలా విషయాలను పరిగణలోకి తీసుకోవాల్సి వస్తుంది. అవేంటో.. ఒక్కటొక్కటిగా చూద్దాం.1.ఇజ్రాయెల్‌- ఇరాన్‌ యుద్ధం మొదలైనప్పటి నుంచి దౌత్యవర్గాల్లో అణుయుద్ధంపై చర్చ జరుగుతూనే ఉంది. దశాబ్దాల తరువాత మధ్యప్రాచ్య పరిస్థితులు అణుయుద్ధానికి దారితీసేలా ఉన్నాయన్న వ్యాఖ్యలూ వినపిస్తున్నాయి. అయితే ఆ దారుణం జరక్కుండా చూసేందుకు ప్రభుత్వాధినేతలు చాలామంది తమవంతు ప్రయత్నాలూ చేస్తున్నారు. 2.‘‘అణుస్థావరాలపై అమెరికా దాడి యుద్ధం ప్రకటించడమే!’’ అని ఇరాన్‌ చెప్పడమే కాకుండా.. అణ్వాయుధాలకు సంబంధించిన అణ్వస్త్ర వ్యాప్తి నిరోధక చట్టం నుంచి వైదొలగే ఆలోచన కూడా చేస్తోంది. 1970 నుంచి అమల్లో ఉన్న ఈ అణ్వస్త్ర వ్యాప్తి నిరోధక చట్టం నుంచి వైదొలగడం అంటే.. ఇరాన్‌ తనకు నచ్చినట్టుగా అణు ఇంధనాన్ని శుద్ధి చేసుకోగలదు. అణ్వాస్త్రాలూ తయారు చేసుకోగలదు. ఇంటర్నేషనల్‌ అటామిక్‌ ఎనర్జీ ఏజెన్సీ (ఐఏఈఏ) వంటి ఐరాస సంస్థల పర్యవేక్షణను అనుమతించదన్నమాట. ఒక్క ముక్కలో చెప్పాలంటే ఇరాన్‌ మరింత వేగంగా అణ్వాయుధాలను తయారు చేసుకునే అవకాశం ఏర్పడుతుంది.3. ఇదిలా ఉంటే ప్రస్తుత యుద్ధ వాతావరణంలో ఏ దేశం ఎటువైపున ఉన్నదన్నది కూడా అణుదాడులు జరిగే అవకాశాలను నిర్ణయిస్తుంది. ఇరాన్‌పై అమెరికా దాడులను రష్యా, చైనా తీవ్రంగా ఖండించాయి. అయితే ప్రస్తుతానికి ఈ రెండు దేశాలూ ఇరాన్‌కు నేరుగా మిలటరీ సాయం చేసే స్థితికి చేరలేదు. టర్కీ, ఖతార్‌, సౌదీ అరేబియాల పరిస్థితి కూడా ఇలాగే ఉంది. మరోవైపు భారత్‌సహా అనేక ఆసియా దేశాలు ఇరు పక్షాలకూ దూరంగా ఉంటున్నాయి. ఉద్రిక్తతలు తగ్గించుకోవాలని, చర్చల ద్వారా సమస్యల పరిష్కారానికి కృషి చేయాలని ఇరుదేశాలకు సూచిస్తున్నాయి. 4. అమెరికా నిన్న ఇరాన్‌ అణు స్థావరాలపై బంకర్‌ బాంబులతో విరుచుకుపడ్డ నేపథ్యంలో ఐఏఈఏ ఒక హెచ్చరిక చేసింది. పరిస్థితులు ఇలాగే కొనసాగితే ఇరాన్‌-ఇజ్రాయెల్‌ ప్రాంతంలో రేడియోధార్మిక ప్రభావం పెరిగిపోవడం ఖాయమని స్పష్టం చేసింది. ఫోర్డో, నటాన్జ్‌, ఇస్‌ఫహాన్‌లలోని అణుస్థావరాలను తాము ధ్వంసం చేసినట్లు అమెరికా ‍ప్రకటించినప్పటికీ ఆ ప్రాంతాల్లో రేడియోధార్మిక పదార్థాలేవీ లేవని ఇరాన్‌ ప్రకటించడం కొంత ఊరటనిచ్చే అంశం. సరిగ్గా దాడులు జరిగే ముందే ఇరాన్‌ ఫర్డో స్థావరం నుంచి సుమారు 400 కిలోల యురేనియం (60 శాతం శుద్ధత కలిగినది. ఆయుధాల తయారీకి కనీసం 90 శాతం శుద్ధమైన యురేనియం 235 అవసరం.)ను అక్కడి నుంచి తరలించినట్లు వార్తలొచ్చాయి. ఇంకోపక్క ఐక్యరాజ్య సమితి భద్రతా మండలి అత్యవసర సమావేశంలో ఇజ్రాయెల్‌ తన వైఖరిని సమర్థించుకోగా.. వాటిని సార్వభౌమత్వంపై దాడులుగా ఇరాన్‌ అభివర్ణించింది. మొత్తమ్మీద చూస్తే ప్రపంచం అణుయుద్ధపు అంచుల్లో ఉందని చెప్పలేము. ఇప్పటివరకూ యుద్ధం ఇజ్రాయెల్‌, ఇరాన్‌, అమెరికాలకే పరిమితమై ఉంది. మధ్యప్రాచ్య దేశాలు, రష్యా, చైనా వంటి అభివృద్ది చెందిన దేశాలు పరిస్థితిని నిశితంగా పరిశీలిస్తున్నాయి. ఇందులో మార్పు లేనంత వరకూ అణుయుద్ధం జరిగే అవకాశం తక్కువే!. :::గిళియారు గోపాలకృష్ణ మయ్యా!

ప్రపంచంలో ఇప్పటిదాకా అత్యంత ఖరీదైన పెళ్లిగా గిన్నిస్ రికార్డులో స్థానం సంపాదించింది ఏదో తెలుసా?.. రెండు దశాబ్దాల కిందటే.. వందల కోట్లు ఖర్చు చేసిన ఆ వివాహ విశేషాల గురించి చివర్లో చెప్పుకుందాం. ఈలోపు.. ఈ శతాబ్దపు వివాహం(Wedding of the Century) ఇదేనంటూ నెట్టింట తెగ చర్చ నడుస్తోంది. ఈ డెస్టినేషన్‌ వెడ్డింగ్‌ విషయంలో ఆ ప్రాంత ప్రజలు రెండుగా విడిపోయి వాదులాడుకుంటున్నారు. ఇంతకీ పెళ్లి గోల ఏంటంటే..అమెరికా టెక్‌ దిగ్గజం జెఫ్‌ బెజోస్‌(61)కి ఆయన ప్రేయసి, ప్రముఖ జర్నలిస్ట్‌ లారెన్ సాంచెజ్కు జరగబోయే వివాహం గురించే ప్రపంచం ఇప్పుడు ఆసక్తిగా ఎదురు చూస్తోంది. ఇటలీ నగరం వెనిస్‌లో జూన్‌ 24 నుంచి 26వ తేదీల మధ్య మూడు రోజులపాటు అంగరంగ వైభంగా ఈ వివాహ వేడుక జరగనుంది. లియోనార్డో డికాప్రియో, కిమ్ కార్డాషియన్, బియాన్స్, మిక్ జాగర్ లాంటి ప్రముఖులు ఈ వివాహానికి అతిథులుగా హాజరు కాబోతున్నారు. ఇందుకోసం భారీగానే వెచ్చించబోతున్నారట.వెనిస్‌లోని చారిత్రక భవనాలు, ప్యాలెస్‌లను వివాహ వేదికల కోసం అద్దెకు తీసుకుందీ జంట. ఒక్క ఫ్లవర్ డెకరేషన్ కోసం రూ.8 కోట్ల దాకా ఖర్చు చేస్తున్నారు. కేటరింగ్ కోసం రూ.10కోట్ల దాకా కేటాయించారు. కేవలం లారెన్‌ ధరించబోయే దుస్తులు, ఆభరణాల కోసం ₹12 కోట్లకు పైగా ఖర్చు చేస్తున్నారట. ఇవేకాకుండా.. అతిథులకు వసతి, రవాణా.. విలాసవంతమైన హోటళ్లు, వాటర్ టాక్సీలు, ప్రైవేట్ బోట్ల ఖర్చు కోసం మిలియన్లు కుమ్మరించబోతున్నాడు ఈ అపర కుబేరుడు. ఈ వివాహ వేడుకకు అంచనా ఖర్చు ₹125 కోట్ల నుంచి ₹166 కోట్ల ($15 మిలియన్ నుంచి $20 మిలియన్ వరకు) మధ్యగా ఉండొచ్చని ఒక అంచనా. వీళ్ల వివాహం మాటేమోగానీ.. ‘‘వెడ్డింగ్‌ ఆఫ్‌ ది సెంచరీ’’ అంటూ సోషల్‌ మీడియా ఊదరగొట్టేస్తోంది. అదే సమయంలో ఈ హైప్రొఫైల్‌ వెడ్డింగ్‌ వివాదానికి కూడా దారి తీసింది. కొంతమంది ఈ వేడుకను వెనిస్‌కు గౌరవంగా భావిస్తున్నారు. నగరానికి పర్యాటక ఆదాయం తీసుకురావచ్చని ఆశిస్తున్నారు. అయితే.. వెనిస్‌ను ప్రైవేట్‌ పార్టీగా బెజోస్‌ భావిస్తున్నారా? అంటూ మరికొందరు మండిపడుతున్నారు. "No Space for Bezos! అనే నినాదాలతో నిరసనలతో హోరెత్తిస్తున్నారు. ఈ పాటికే రియాల్టో వంతెనపై భారీ బ్యానర్లు కట్టారు. ఈ వేడుక వల్ల నగరంలో అధిక రద్దీ నెలకొంటుందని, స్థానికులకు అసౌకర్యం కలగడంతో పాటు పర్యావరణంపై ప్రతికూల ప్రభావం పడొచ్చనే ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నారు వాళ్లు. జెఫ్‌ బెజోస్‌ గురించి.. జెఫ్ బెజోస్ జనవరి 12, 1964న అల్బుకర్కీ, న్యూ మెక్సికో(అమెరికా) జన్మించారు. 1994లో బెజోస్ సెకండ్‌హ్యాండ్ పుస్తకాలు అమ్మే ఆన్‌లైన్ స్టోర్‌గా అమెజాన్‌ను ప్రారంభించారు. అది ఇప్పుడు ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద ఈ-కామర్స్ సంస్థగా మారింది. ఆపై 2000లో బ్లూ ఆరిజిన్ అనే అంతరిక్ష సంస్థను స్థాపించారు. 2013లో వాషింగ్టన్ పోస్ట్ అనే ప్రముఖ వార్తాపత్రికను కొనుగోలు చేశారు. 2017 నుంచి 2021 వరకు ప్రపంచంలో అత్యంత ధనవంతుడిగా ఫోర్బ్స్ జాబితాలో మొదటి స్థానంలో నిలిచారు.క్లౌడ్ కంప్యూటింగ్ రంగంలో విప్లవాత్మక మార్పులు తీసుకొచ్చిన అమెజాన్ వెబ్ సర్వీసెస్ AWS కూడా బెజోస్ నేతృత్వంలోనే ప్రారంభమైంది. మెకెంజీ స్కాట్‌ను బెజోస్‌ 1993లో వివాహం చేసుకున్నారు, 2019లో ఈ జంట విడాకులు తీసుకుంది. ఆపై లారెన్ సాంచెజ్‌తో ప్రేమలో మునిగిపోయిన ఆయన.. నిశ్చితార్థం చేసుకుని ఇప్పుడు వివాహానికి సిద్ధమయ్యారు. ‘‘నాకు నెంబర్‌వన్ కిరీటం అవసరం లేదు. ఉపాధి కల్పించే యజమానిగా గుర్తింపు కావాలి’’ అనేది ఆయన philosophy. ఉద్యోగులతో వ్యక్తిగతంగా లేఖలు రాయడం, వారిని ప్రోత్సహించడం వంటి చర్యలు ఆయన్ని ప్రత్యేకంగా నిలబెట్టాయి. లారెన్ వెండీ సాంచెజ్ (Lauren Wendy Sánchez).. వయసు 55. ఆమె ఒక టీవీ ప్రెజెంటర్, జర్నలిస్ట్, హెలికాప్టర్ పైలట్ కూడా. Extra", "Good Day LA వంటి షోలతో ఆమెకు పేరు దక్కింది. 2024లో ఆమె బ్లూ ఆరిజిన్ ద్వారా అంతరిక్షానికి వెళ్లిన తొలి మహిళలలో ఒకరిగా నిలిచారు. "Black Ops Aviation" అనే ఎయిర్ ఫిల్మింగ్ కంపెనీ ఉంది — ఇది మహిళల చేత నడపబడే మొదటి సంస్థలలో ఒకటి. ఫ్యాషన్ ఐకాన్‌గా ఆమె స్టైలిష్ దుస్తులు, డిజైనర్ బ్రాండ్స్ కోసం ప్రసిద్ధి. ఇటీవల కర్దాషియన్ కుటుంబం ఆమెకు విలాసవంతమైన UFO-ప్రేరిత బ్యాగ్ బహుమతిగా ఇచ్చారు.లారెన్‌ గతంలో ఎన్‌ఎఫ్ఎల్ మాజీ ఆటగాడు టోనీ గోంజాలెజ్‌తో డేటింగ్‌ చేసి ఓ కొడుకును కన్నారు. ఆపై హాలీవుడ్ టాలెంట్ ఏజెంట్ పాట్రిక్‌ వైట్‌సెల్‌ను వివాహం చేసుకున్నారు. ఈ జంటకు ముగ్గురు పిల్లలు. పాట్రిక్‌ నుంచి విడాకులు తీసుకున్నాక ఆమె జెఫ్‌ బెజోస్‌తో డేటింగ్‌ మొదలు పెట్టి.. ఇప్పుడు పెళ్లితో ఒక్కటి కాబోతున్నారు. ప్రపంచంలో ఇప్పటివరకు జరిగిన అత్యంత ఖరీదైన పెళ్లిళ్లు.. టాప్ 10 జాబితా పరిశీలిస్తే.. 1.ఖాదిజా ఉజాఖోవా Weds సైద్ గుట్సెరీవ్ – సుమారు ₹8,300 కోట్లు(1 బిలియన్‌ డాలర్లు)2016లో మాస్కోలో జరిగిన ఈ పెళ్లిలో జెన్నిఫర్ లోపెజ్, ఎన్‌రికె ఇగ్లెషియస్ లైవ్ షోలు ఇచ్చారు. అతిథులకు బెంట్లీ కార్లలో స్వాగతం పలకడంతో పాటు బంగారు బాక్స్‌లను గిఫ్ట్‌లుగా ఇచ్చారు. 2. అనంత్ అంబానీ Weds రాధికా మర్చంట్ – సుమారు ₹5,000 కోట్లు2024లో జరిగిన ఈ పెళ్లిలో జరిగిన సందడి అంతా ఇంతా కాదు. పాప్‌ సింగర్‌ రిహన్నా ప్రత్యేక షోతో అలరించారు. ఖరీదైన క్రూయిజ్ పర్యటనలతో పాటు ప్రపంచ ప్రముఖుల హాజరు ప్రత్యేక ఆకర్షణగా నిలిచింది. 3. ఇషా అంబానీ Weds ఆనంద్ పిరమల్ – సుమారు ₹800 కోట్లు2018లో ఉదయ్‌పూర్‌లోని రాజమహల్‌లో ఈ వివాహ వేడుక జరిగింది. ఈ పెళ్లిలో బియాన్స్ లైవ్ షో ఇచ్చారు. 4. వనీషా మిట్టల్ Weds అమిత్ భాటియా – సుమారు ₹550 కోట్లు2004లో ఫ్రాన్స్‌లో వెర్సైల్స్ ప్యాలెస్‌లో వివాహ వేడుక జరిగింది. కైలీ మినోగ్ ప్రదర్శనతోపాటు ఐఫెల్ టవర్ వద్ద బాణా సంచాలు కాల్చి వేడుక నిర్వహించారు. 5.ప్రిన్స్ చార్ల్స్ Weds ప్రిన్సెస్ డయానా – సుమారు ₹400 కోట్లు1981లో ఈ రాయల్ వెడ్డింగ్‌ను ప్రపంచవ్యాప్తంగా 750 మిలియన్ల మంది వీక్షించారు. 6. ప్రిన్స్ హ్యారీ Weds మేఘన్ మార్కెల్ – సుమారు ₹375 కోట్లు2018లో విండ్సర్ క్యాసిల్‌లో జరిగిన ఈ వివాహ వేడుక.. ప్రపంచవ్యాప్తంగా మీడియా దృష్టిని ఆకర్షించింది. 7. కింగ్ ఫెలిప్ Weds క్వీన్ లెటీషియా (స్పెయిన్) – సుమారు ₹290 కోట్లుఆ దేశ రాజధాని మాడ్రిడ్‌లో రాజ సంప్రదాయాలతో ఘనంగా జరిగిందీ వివాహం. 8. ప్రిన్స్ విలియం Weds కేట్ మిడిల్టన్ – సుమారు ₹275 కోట్లు2011లో వెస్ట్‌మినిస్టర్ ఏబీ చర్చిలో జరిగిన ఈ వివాహ వేడుకకు ప్రపంచం నలుమూలల నుంచి 1,900 మందికిపైగా ప్రత్యేక అతిథులు హాజరయ్యారు 9. అంజెలా బేబి Weds హువాంగ్ షియామింగ్ (చైనీస్ సెలెబ్రిటీలు) – సుమారు ₹260 కోట్లు2015లో హోలోగ్రాఫిక్ క్యాసెల్‌లో.. ప్రత్యేక డిజైనర్ గౌన్‌తో వధువు మెరిసిపోగా.. ఈ వివాహం వేడుక అంగరంగ వైభవంగా జరిగింది. 10. మైఖేల్ జార్డన్ Weds ఎవెట్ ప్రియెటో – సుమారు ₹80 కోట్లుబాస్కెట్‌బాల్ చక్రవర్తి మైఖేల్‌ జార్డన్‌ వివాహం క్యూబన్‌ అమెరికా మోడల్‌ య్వెట్ ప్రియెటో 2013లో జరిగింది. సుమారు 500 మంది అతిథుల నడుమ.. ఉషర్, రాబిన్ థిక్ లైవ్ షోలతో ఘనంగా జరిగింది ఈ వివాహ వేడుక. పైవాటిల్లో భారత పారిశ్రామికవేత్త లక్ష్మీ మిట్టల్ కుమార్తె వనీషా మిట్టల్ వివాహం గిన్నిస్‌ బుక్‌లోకి ఎక్కింది. వ్యాపారవేత్త అమిత్‌ భాటియాతో వనీషా వివాహం 2004లో సుమారు రూ. 550 కోట్ల వ్యయంతో ఫ్రాన్స్‌లోని వెర్సైల్స్‌ ప్యాలెస్‌ వేడుకగా జరిగింది. ఆరు రోజులపాటు జరిగిన పెళ్లి వేడుకకు హాలీవుడ్‌, బాలీవుడ్‌ నుంచి ఎందరో ప్రముఖులు హాజరయ్యారు. అయితే ఈ వివాహ వేడుకకు అయిన ఖర్చు కంటే అధిక ఖర్చుతో జరిపించిన వివాహాలు ఉన్నప్పటికీ.. అప్పటి బడ్జెట్‌.. పరిస్థితులు.. ఇతర కారణాలతో వనీషా మిట్టల్‌ వివాహ వేడుక గిన్నిస్‌ రికార్డుల్లోకి ఎక్కడం విశేషం.

ఇజ్రాయెల్‌ - ఇరాన్‌ల మధ్య యుద్ధం ముదిరి పాకాన పడుతోంది. వారం రోజుల పరస్పర క్షిపణి దాడుల తరువాత ఇరుదేశాలిప్పుడు పైచేయి కోసం కొత్త ఎత్తుగడలు పన్నుతున్నాయి. జోక్యం చేసుకోవాలని ఒకవైపు ఇజ్రాయెల్‌ అమెరికాను రెచ్చగొడుతూంటే.. ఇరాన్‌ హర్మూజ్‌ జలసంధిని దిగ్బంధం చేయడం ద్వారా సమస్యను అంతర్జాతీయ చేసే ప్రయత్నాల్లో ఉంది. ఏమిటీ హర్మూజ్‌ జలసంధి? దాన్ని మూసేస్తే ప్రపంచానికి మరీ ముఖ్యంగా భారత్‌కు ఏమిటి నష్టం?(India Effects With Hormuz Block). సూయెజ్‌ కెనాల్‌... యూరప్‌ దేశాలను హిందూ మహాసముద్రంతో కలిపే సముద్ర మార్గం. సరుకుల రవాణాకు అత్యంత కీలకం. సూయెజ్‌ లాంటిదే ఈ హర్మూజ్‌ జలసంధి కూడా. ఇరాన్‌, ఒమాన్‌ల మధ్య ఉంటుంది. పర్షియన్‌ జలసంధిని ఒమాన్‌ జలసంధితో, అరేబియా సముద్రంతోనూ కలుపుతుంది. సూయెజ్‌ కెనాల్‌, హర్మూజ్‌ జలసంధులు రెండింటి ద్వారా ముడిచమురు, ఎల్‌ఎన్‌జీలు సరఫరా అవుతూంటాయి. మన దేశం సౌదీ అరేబియా, ఖతార్‌ తదితర మధ్యప్రాచ్చ దేశాల నుంచి దిగుమతి చేసుకునే ముడిచమురు, ఎల్‌ఎన్‌జీ గ్యాస్‌లు సూయెజ్‌తోపాటు హర్మూజ్‌ జలసంధి ద్వారా రవాణా అవుతూంటాయి. ప్రపంచ చమురు రవాణాలో సుమారు తొమ్మిది శాతం సూయెజ్‌ కెనాల్‌ ద్వారా జరుగుతుంటే.. అంతకు రెట్టింపు మోతాదు హర్మూజ్‌ ద్వారా సాగుతూంటుంది. భారీ నౌకలు, ఆయిల్‌ కంటెయినర్లు ఉన్న నౌకలు వీటిని భారత్‌తోపాటు ఇతర ఆసియా దేశాలకు సరఫరా చేస్తూంటాయి. భారత్‌ తన చమురు అవసరాల్లో 80 శాతం వరకూ దిగుమతుల ద్వారా పూర్తి చేసుకుంటూ ఉంటుంది. ఇరాక్‌లోని బస్రా నుంచి అత్యధికంగా 20 - 23 శాతం వస్తూంటే.. రష్యా నుంచి వచ్చేది 18 - 20 శాతం వరకూ ఉంటుంది. ఇవి కాకుండా సౌదీ అరేబియా, యునైటెడ్‌ అరబ్‌ ఎమిరైట్స్‌, అమెరికా (ఆరేడు శాతం), నైజీరియా, పశ్చిమ ఆఫ్రికా, కువైట్‌ల నుంచి మిగిలిన ముడిచమురు కొనుగోలు చేస్తూంటాం. ద్రవరూప సహజ వాయువు (ఎల్‌ఎన్‌జీ) విషయానికి వస్తే మన దిగుమతుల్లో సగం ఖతార్‌ నుంచి అందుతూంటే.. అమెరికా, యునైటెడ్‌ అరబ్‌ ఎమిరైట్స్‌, ఆస్ట్రేలియా, రష్యా, మొజాంబీక్‌ల నుంచి మిగిలిన సగం వస్తాయి. 2022 తరువాత అంటే ఉక్రెయిన్‌తో యుద్ధం మొదలైన తరువాత రష్యా నుంచి ఎల్‌ఎన్‌జీ దిగుమతులు కొంచెం పెరిగాయి. ఇజ్రాయెల్‌పై కోపంతోనో లేక ఆ దేశానికి సర్ది చెప్పగల సామర్థ్యమున్న అమెరికా పట్టించుకోవడం లేదనో ఇరాన్‌ కనక ఈ జలసంధిని మూసేసిందంటే.. చమురు, గ్యాస్‌ దిగుమతులపై ఆధారపడ్డ భారత్‌ లాంటి దేశాలకు చుక్కలు కనిపించడం ఖాయం!. ప్రతి రోజు హర్మూజ్‌ జలసంధి ద్వారా భారత్‌కు చేరే ముడిచమురే సుమారు 15 లక్షల బ్యారెళ్లు మరి! ఈ రవాణ ఆగిపోయిందంటే.. రోజుకు 10 నుంచి 12 కోట్ల లీటర్ల పెట్రోలు ఉత్పత్తి కాదన్నమాట. కొంచెం అటు ఇటుగా ఇది మన రోజువారీ వినియోగానికి సమానం. చమురు రవాణా నిలిచిపోవడం వల్ల డీజిల్‌తోపాటు అనేక ఇతర పదార్థాల ఉత్పత్తి కూడా నిలిచిపోతుంది. ఈ కొరతను ఎదుర్కొనేందుకు దేశాలు పోటాపోటీగా చమురు కొనుగోళ్లు మొదలుపెడతాయి. తద్వారా డిమాండ్‌ పెరిగి ఎక్కువ డాలర్లు ఖర్చు పెట్టాల్సి వస్తుంది. దీంతో రూపాయి విలువ పడిపోతుంది. వస్తువుల ధరలు పెరుగుతాయి. ద్రవ్యోల్బణమూ అదుపు తప్పుతుంది.:::గిళియారు గోపాలకృష్ణ మయ్యా

‘శత్రువులు ఎక్కడో ఉండరు’ అని ఒక సినిమా డైలాగ్‌. ఇంట్లో టీవీ రిమోట్‌ కోసం ఫైటింగ్‌జరిగేది ఆ ‘శత్రువుల’తోనే! ఇంట్లో ప్రతిదానికీ పోటీ ఉండేది ఆ ‘శత్రువుల’ మధ్యనే! ఇంతగా ఫైటింగ్‌ చేస్తారా.. ఇంట్లో పెద్దవాళ్లకు తెలియకుండా జాడీ పగలగొట్టేసినప్పుడు, ఆ విషయాన్ని దాచి పెట్టటానికి తోడుదొంగలయ్యేది మళ్లీ ఆ‘శత్రువులే’! వాళ్లెవరంటారా, ఇంకెవరు? తోబుట్టువులు! కొండంత ధైర్యం.. అమెరికాకు చెందిన బ్రిగమ్‌ యంగ్‌ యూనివర్సిటీ 395 కుటుంబాలను కలిసి చేసిన అధ్యయన ఫలితాల్లో అనేక ఆసక్తికరమైన విషయాలు వెల్లడయ్యాయి. తల్లిదండ్రుల ప్రేమ, ఆప్యాయత, శ్రద్ధ కరువైనప్పటికీ తోబుట్టువులతో బలమైన బంధాలు ఉంటే, కౌమారదశలో నిరాశ, ఆందోళన, ఒంటరితనం అనేవి ఆవరించే అవకాశం 60 శాతం వరకు తక్కువగా ఉంటుందట. తోబుట్టువులు ఉన్నవారు మనోవ్యథల నుంచి వేగంగా కోలుకుంటారు. మానసిక అనారోగ్యాలకు భయపడిపోకుండా ధైర్యంగా పోరాడతారు. సామాజికంగానూ మెరుగైన సంబంధాలను ఏర్పరచుకుంటారు. అసలు తోబుట్టువులంటూ ఉంటే చాలు.. వాళ్ల బంధం గట్టిగా లేకున్నా వాళ్లు ఉన్నారన్న ధైర్యమే భావోద్వేగాల పరంగా ముఖ్యపాత్ర వహిస్తుందట.మైగ్రేన్లు, రక్తపోట్లు రావు.. తోబుట్టువులుంటే ఉండే ఆ ధీమా బాల్యంతోనే ఆగిపోదు. యవ్వనం, వృద్ధాప్యం వరకూ కూడా మన వెంట వస్తుంది. ఇల్లినాయ్‌ విశ్వవిద్యాలయ అధ్యయనం ప్రకారం కనీసం ఒక తోబుట్టువైనా ఉన్న వ్యక్తులు సామాజికంగా గణనీయమైన సామర్థ్యాలను కలిగి ఉంటారు. బయటి పోటీ ప్రపంచంలో బలమైన వ్యక్తుల మధ్య తమ నైపుణ్యాలను ప్రదర్శిస్తారు. తోబుట్టువులు మాట్లాడుకుంటారు, విభేదిస్తారు. వాదించుకుంటారు, పోటీ పడతారు, రాజీపడతారు.. ఇవన్నీ కూడా వారికి మేలే చేస్తాయి తప్ప కీడు చేయవు. ఈ సందర్భంగా వచ్చే ఆలోచనలు, మానసిక పరిపక్వత వంటివి భవిష్యత్తులో ఉద్యోగం, వివాహం, స్నేహం తదితర సంబంధాల్లో వచ్చే సమస్యల పరిష్కారానికి తెలివిడి కలిగిన మార్గాన్ని ఏర్పరుస్తాయట. బ్రిటన్‌కు చెందిన ‘ఆఫీస్‌ ఫర్‌ నేషనల్‌ స్టాటిస్టిక్స్‌’ పరిశోధన కూడా.. తోబుట్టువులతో దగ్గరి సంబంధాలు ఉన్న పెద్దలు జీవితంలో సంతృప్తిగా ఉన్నట్లు కనుగొంది. తోబుట్టువులతో దృఢమైన అనుబంధాలు కలిగి ఉన్న పెద్దలు మైగ్రేన్లు, అధిక రక్తపోటుతో సహా, ఒత్తిడి సంబంధిత అనారోగ్యాలకు 20–25 శాతం తక్కువగా గురవుతారని 2019 సైకలాజికల్‌ సైన్స్ అధ్యయనం వెల్లడించింది.మన దేశంలోనే కాదు.. ప్రపంచవ్యాప్తంగా కూడా తోబుట్టువుల బాంధవ్యాలకు ప్రాముఖ్యం ఉంది. జర్మనీలో, మాక్స్‌ ప్లాంక్‌ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌ చేసిన సుదీర్ఘ అధ్యయనాలు – కనీసం ఒక తోబుట్టువు ఉన్న వ్యక్తులు పెద్దయ్యాక చక్కని సామాజిక సంబంధాలను కలిగి ఉండే అవకాశం 45 శాతం ఎక్కువగా ఉన్నట్లు గుర్తించాయి. కుటుంబ గౌరవం, పెద్దల సంరక్షణకు పెద్దపీట వేసే జపాన్ లో.. తోబుట్టువులు తరచూ సంరక్షణ పాత్రలను పోషిస్తుంటారు. సాధారణంగా తండ్రి లేదా తల్లి లేని సింగిల్‌ పేరెంట్‌ కుటుంబాల్లో పిల్లలు అనేక సమస్యలు ఎదుర్కొనే అవకాశం ఉంటుంది. కానీ, అమెరికాలో ‘చైల్డ్‌ డెవలప్‌మెంట్‌ జర్నల్‌’లో వచ్చిన పరిశోధనా వ్యాసం – సింగిల్‌ పేరెంట్‌ కుటుంబాల పిల్లల్లో.. తోబుట్టువులు ఉన్నవారు ఇలాంటి సమస్యలు లేకుండా ఉన్నారని, తోబుట్టువుల అండే అందుకు కారణమని వెల్లడించింది. తోడున్నవాళ్లూ తోబుట్టువులే!.. ఇదంతా చదివాక, ‘అరే, నాకు తోబుట్టువులు లేరే’ అని డీలా పడిపోవాల్సిన అవసరం లేదు. ఎందుకంటే.. తోబుట్టువులు లేని వాళ్లు కూడా –తోబుట్టువులతో ముడిపడి ఉన్న భావోద్వేగ ప్రయోజనాలను, ముఖ్యంగా మెంటల్‌ సపోర్ట్‌ను.. స్నేహితులు, బంధువులు లేదా దీర్ఘకాలం రూమ్మేట్‌లుగా ఉన్న ‘తోబుట్టువుల లాంటి’ వారి ద్వారా పొందవచ్చని నిపుణులు అంటున్నారు. ఒకే రక్తాన్ని పంచుకుపుట్టకపోవడం అన్నది ప్రతికూలాంశం ఏమీ కాబోదని, జన్యువులతో సంబంధం లేకుండా కూడా తోబుట్టువులు దొరకొచ్చని కూడా పలు అధ్యయనాలు చెబుతున్నాయి. ఈ లెక్కన చూస్తే ప్రాణ స్నేహితులు కూడా ఒకరకంగా తోబుట్టువులే.తోబుట్టువులు ఉంటే చాలు..» తోబుట్టువులు ఉన్నవారు ఒత్తిడికి గురయ్యే అవకాశాలు 60 శాతం తక్కువ (బ్రిగమ్‌ యంగ్‌ యూనివర్సిటీ)» తోబుట్టువులు ఉన్నవాళ్లకు రాజీపడటం, దీర్ఘకాల అనుబంధాలను కొనసాగించటం వంటి నైపుణ్యాలు అలవడతాయి. (యూనివర్సిటీ ఆఫ్‌ ఇల్లినాయ్‌)» తోబుట్టువులతో బాల్యంలో చక్కటి సంబంధాలు ఉన్న పెద్దల్లో ఒత్తిడి సంబంధ అనారోగ్యాలు 2025 శాతం వరకు తక్కువ (సైకలాజికల్‌ సైన్స్‌) తాజా పరిశోధన ప్రకారం.. బాల్యంలో ఈ తోబుట్టువులు ఎంత కొట్టుకున్నా... పెరిగి పెద్దవుతున్న కొద్దీ ఒకరికొకరు అండగా, ఆలంబనగా ఉంటారట. మీకో తోబుట్టువు ఉంటే, మీ లోపల మీకు ఎప్పటికీ ఒక తోడు ఉన్నట్లేనని పరిశోధకులు అంటున్నారు. ఇదెలాగంటే –అక్క అమ్మగా మారిపోయి అక్కునచేర్చుకుంటుంది. తమ్ముడు టెక్నాలజీలో కింగ్‌ అయిపోయి అన్నగారి సందేహాలను తీరుస్తాడు.– సాక్షి, స్పెషల్‌ డెస్క్‌

కర్నాటకలో యాప్ ఆధారిత అగ్రిగేటర్లు నడుపుతున్న టూ-వీలర్ టాక్సీ సర్వీసుల కార్యకలాపాలకు నిన్నటి(జూన్‌16) నుంచి బ్రేకులు పడ్డాయి. కోర్టు తీర్పు.. ప్రభుత్వం నుంచి విధానాల రూపకల్పనపై సరైన స్పందన లభించకపోవడంతో ప్రస్తుతం బైక్‌ ట్యాక్సీలపై నిషేధం అమలు అవుతోంది. దీంతో లక్ష మంది గిగ్‌ వర్కర్లపై ప్రభావం పడుతోంది. ఇందులో.. ఇదే తమ జీవనోపాధి అని వాపోతున్నారు వేలమంది రైడర్లు. కర్నాటకలో బైక్‌ ట్యాక్సీలపై నిషేధం వేలాది మంది రైడర్లను తీవ్రంగా ప్రభావం చేస్తోంది. కాలేజీ ఫీజులు చెల్లించేందుకు బైక్‌లు నడుపుతున్న విద్యార్థుల దగ్గరి నుంచి.. ఉద్యోగాలు పొగొట్టుకున్న టెక్కీల దాకా ఈ సేవలనే ఆదాయ వనరుగా మార్చుకున్నారు. కొందరికి ఇది పార్ట్‌ టైం జాబ్‌ కాగా.. మరికొందరికి ఫుల్‌ టైం ఆదాయం అందించే వనరు. 👉కుటుంబ ఆర్థిక పరిస్థితుల దృష్ట్యా చదువు మధ్యలోనే మానేసిన ఓ యువకుడు మాట్లాడుతూ.. ప్రతీ రైడ్ ఒక కొత్త వ్యక్తిని కలవడానికి కలిగించిన అవకాశం. ఈ ప్రయాణం నా ఒంటరితనాన్ని అధిగమించడంలో సహాయపడింది. నేను ఆనందంగా చేసే పనిలో ఆదాయం కూడా వచ్చింది. అలాంటి ఆదాయ వనరుకు ఇప్పుడు గండిపడింది.👉ఇంజినీరింగ్ పూర్తయ్యాక సాఫ్ట్‌వేర్ ఉద్యోగం రాలేదు. బిజినెస్ ప్రారంభించాలన్న కల ఉంది. కానీ నెలవారీ జీతంతో పొదుపు కష్టం. అందుకే బైక్ టాక్సీల వైపు వచ్చాను. టార్గెట్లు లేవు, ఒత్తిడి లేదు, పూర్తి స్వేచ్ఛ ఉంది. ఈ నిషేధం నా వంటి కలలవాళ్లను తీవ్రంగా దెబ్బతీస్తుంది. అవసరమైతే హైదరాబాద్‌కు మారిపోతాను, కానీ ఈ పని వదలను:::మహదేవపురకు చెందిన ఇంద్ర శేఖర్(25) 👉బైక్‌ రైడ్లతో రోజుకు రూ.3,000 సంపాదించేవాడిని. అందులో కనీసం రూ.2,000 పొదుపు చేసేవాడిని. ఈ రోజుల్లో ఖర్చులకు ఫుల్‌ టైం ఉద్యోగం ఒక్కటే సరిపోవడం లేదు. పెద్ద నగరాల్లో జీవించాలంటే అదనపు ఆదాయం కచ్చితంగా అవసరం. అలాంటి ఆదాయం లేకుండా పోయింది:::జగదీష్(24), నాన్-ఐటీ ప్రొఫెషనల్👉సాయంత్రం 6 నుంచి అర్ధరాత్రి వరకు సాగర్‌ బైక్‌ ట్యాక్సీలతో రైడ్లు కొడుతూ సంపాదించుకుంటున్నాడు. ఈ సేవలు నా జీవన విధానాన్ని మార్చేశాయి. ఇప్పుడు ఒక్కసారిగా ఆగిపోవడం చాలా నిరాశ కలిగిస్తోంది. నా ఆదాయ మార్గం పూర్తిగా కోల్పోయాను. ఇప్పుడు మరో ఉద్యోగం కోసం వెతుకుతున్నాను అని తెలిపాడు. 👉వైట్‌ఫీల్డ్‌లో నివసించే 27 ఏళ్ల టెకీకి ఇది పార్ట్‌టైం జాబ్‌. ఆఫీస్ తర్వాత బైక్ టాక్సీ రైడ్లు చేస్తాను. ట్రాఫిక్‌లో ఒంటరితనాన్ని తగ్గించేందుకు ఇది మంచి మార్గం. కానీ, ఇప్పుడది లేకుండా పోతోంది అని అంటున్నాడు. నమ్మా బైక్ టాక్సీ అసోసియేషన్ స్పందనబైక్‌ ట్యాక్సీ డ్రైవర్లను ఏదో నేరస్తుల్లాగా పరిగణించడం అన్యాయం. ఇక్కడి ఆర్థిక వ్యవస్థలో మేమూ భాగమే. మమ్మల్ని చర్చ లేకుండానే ఎందుకు బయటకు తోసేస్తున్నారు?. లైసెన్సింగ్, ఇన్సూరెన్స్, భద్రతపై స్పష్టమైన నిబంధనలు కావాలి. లక్షకు పైగా గిగ్‌ వర్కర్ల జీవనాధారాన్ని కాపాడేందుకు ప్రభుత్వం తక్షణం చర్యలు తీసుకోవాలి. ఇప్పటికే నమ్మా బైక్ టాక్సీ అసోసియేషన్ ముఖ్యమంత్రి సిద్ధరామయ్య, కాంగ్రెస్ నేత రాహుల్ గాంధీకి వినతిపత్రం సమర్పించింది. తీర్పు ఇలా..కర్ణాటక వ్యాప్తంగా బైక్ టాక్సీలు చట్టవిరుద్ధమని హైకోర్టు తీర్పు ఇచ్చింది. అలాగే.. గత శుక్రవారం ( జూన్‌ 13న) ఉబర్, ఓలా, రాపిడో యాప్‌ సంస్థలు దాఖలు చేసిన స్టే అభ్యర్థనలను డివిజన్ బెంచ్ తిరస్కరించింది. అయితే, నిబంధనల రూపకల్పనలో పురోగతి కనిపిస్తే స్టే ఇచ్చేందుకు సుముఖత చూపిస్తామని కోర్టు తెలిపింది. కానీ ప్రభుత్వం మాత్రం అలాంటి నిబంధనలను రూపొందించేది లేదని స్పష్టం చేసింది. ఈ కేసులో తదుపరి విచారణను కోర్టు జూన్ 24కు వాయిదా వేసింది.మాకు అవసరంబెంగుళూరులో నిత్యం తీవ్రతరమవుతున్న ట్రాఫిక్ సమస్యను ప్రస్తావిస్తూ అనేకమంది ప్రయాణికులు సోషల్ మీడియాలో ఫోటోలు, వ్యాఖ్యలతో తమ ఆవేదనను, ఆశ్చర్యాన్ని వ్యక్తం చేస్తున్నారు. శాశ్వతంగా ట్రాఫిక్‌తో స్తంభించిపోయే బెంగుళూరుకు బైక్ టాక్సీలు సహా అందుబాటులో ఉన్న అన్ని ప్రజా రవాణా మార్గాలు అవసరమని అభిప్రాయపడుతున్నారు. ఈ క్రమంలో కోర్టు తీర్పును, ప్రభుత్వవ విధానాన్ని తీవ్రంగా తప్పుబడుతున్నారు.వా.. ఎన్ను ఐడియాఇలాంటి నిర్ణయాలతో సంబంధం లేకుండా తమ దారులు తమకు ఉన్నాయని యాప్ ఆధారిత అగ్రిగేటర్లు అంటున్నాయి. రాపిడో తమ యాప్‌లో 'బైక్' సర్వీసును 'బైక్ పార్శిల్'గా మార్చినట్టు తెలుస్తోంది. ప్రయాణికులు తమను తామే 'పార్శిల్'గా బుక్ చేసుకుని ద్విచక్ర వాహనాలపై ప్రయాణిస్తున్నారు. ‘‘రైడ్ బుక్ చేసుకోలేకపోతున్నారా? ఫర్వాలేదు, మిమ్మల్ని మీరే పార్శిల్‌గా పంపించుకోండి. దీనిని 'ప్యాస్ - ప్యాసింజర్ యాజ్ ఏ సర్వీస్' అనొచ్చు" అంటూ ఓ యూజర్‌ ఇందుకు సంబంధించిన బుకింగ్ స్క్రీన్‌షాట్‌ను షేర్ చేశారు. అలాగే.. ఉబెర్ 'మోటో'ను 'మోటో కొరియర్'గా మార్చింది. వా.. ఎన్ను ఐడియా(వా.. ఏం ఐడియా!) తెలివైన ఎత్తుగడ" అని మరో యూజర్‌ పేర్కొన్నారు.

అహ్మదాబాద్‌ విమాన ప్రమాద నేపథ్యంతో.. బోయింగ్‌ డ్రీమ్‌లైనర్‌ 787-8 విమానాలను ఇక మీదట భారత విమానయాన సంస్థలకు ఉపయోగించకూడదని కేంద్ర ప్రభుత్వం భావిస్తోందట. ఈ మేరకు.. ప్రమాదంపై విచారణ ముగిశాక అమెరికా వైడ్‌బాడీ ఎయిర్‌లైనర్‌తో సమీక్ష జరిపిన తర్వాతే ఏ నిర్ణయం అనేది ప్రకటించనుందని ఆంగ్ల మీడియా కథనాల సారాంశం. అయితే.. బోయింగ్‌ విమానం.. అందునా డ్రీమ్‌లైనర్‌(Dreamliner) ఎంత మాత్రం సురక్షితం కాదన్న ఆ సంస్థ వేగు, మాజీ ఉద్యోగి జాన్‌ బార్నెట్‌ స్టేట్‌మెంట్‌ ఇప్పుడు తాజా ప్రమాద నేపథ్యంలో తెర మీకు వచ్చింది. బోయింగ్‌లో మూడు దశాబ్దాల పాటు పనిచేసిన బార్నెట్‌.. ఆయన 787 డ్రీమ్‌లైనర్ విమానాల భద్రతా లోపాలను బయటపెట్టి సంచలన చర్చకు దారి తీశారు. అయితే ఆయన సజీవంగా లేరు. 👉జాన్‌ బార్నెట్‌(John Barnett) 2024 మార్చిలో బలవన్మరణానికి పాల్పడ్డారు. సౌత్‌ కరోలీనా చార్లెస్‌టన్‌లో తన ట్రక్కులో ఆయన తుపాకీతో కాల్చుకుని చనిపోయారు. అయితే ఆయనది ఆత్మహత్య కాదని.. ఆయన్ని హత్య చేశారని ఆయన సన్నిహితులు ఇప్పటికీ వాదిస్తుంటారు. అందుకు.. ‘‘ఈ పోరాటం ఇంకా ఎంతో కాలం చేయలేను’’ అంటూ ఆయన చేతిరాతతో దొరికిన నోట్‌ను ప్రస్తావిస్తుంటారు.👉ఆ నోట్‌ ఆధారంగా.. ఆయన కుటుంబ సభ్యులు బోయింగ్‌పై దావా వేశారు. ఆపై కొన్నాళ్లకు కంపెనీతో సెటిల్‌మెంట్‌ చేసుకుని ఆ కేసును వెనక్కి తీసుకున్నారు. 👉787 డ్రీమ్ లైనర్ విమానం సుదూర ప్రాంతాల మధ్య ప్రయాణానికి ఉపయోగించే అత్యాధునిక విమానం. అయితే ఆ విమానం అందుకు పనికి రాదన్నది బార్నెట్‌ వాదన. 👉బోయింగ్‌ సంస్థలో బార్నెట్ మూడు దశాబ్దాలకు పైగా పని చేశారు. 2010 నుండి 787 డ్రీమ్‌లైనర్‌ను తయారు చేస్తున్న నార్త్ చార్లెస్‌టన్ ప్లాంట్‌లో క్వాలిటీ మేనేజర్‌గా విధులు నిర్వర్తించారు. అనారోగ్యంతో 2017లో పదవీ విరమణ చేశారు. సంస్థ నుంచి పదవీ విరమణ తర్వాత నుంచి మరణించేదాకా.. బోయింగ్‌పై ఆయన విమర్శలు గుప్పించారు.ఏం చెప్పాడంటే.. 2019లో బీబీసీకి ఇచ్చిన ఇంటర్వ్యూలో బోయింగ్ సంస్థ లోపాల గురించి బార్నెట్ సంచలన వ్యాఖ్యలు చేశారు. ‘‘బోయింగ్ ఫ్యాక్టరీలో సరిగా లేని లోపభూయిస్ట భాగాలను ఉద్దేశపూర్వకంగా విమానంలో అమర్చారు. ఆక్సిజన్ వ్యవస్థలోని కొన్ని తీవ్రమైన సమస్యలను కనుగొన్నాం. అత్యవసర సమయాల్లో ప్రతీ నాలుగు ఆక్సిజన్ మాస్కుల్లో ఒకటి పనిచేయదు. వాస్తవానికి.. కొత్త విమానాన్ని నిర్మించే ప్రయత్నంలో సౌత్ కరోలినాలో అసెంబ్లింగ్ ప్రక్రియ హడావిడిగా జరిగింది. ఇది భద్రతపై కంపెనీని రాజీ పడేలా చేసింది’’ అంటూ చెప్పారాయన. అలాగే.. Photo Credits: Netflix👉ఇదే కాకుండా కార్మాగారంలోని వివిధ బాగాలను ట్రాక్ చేయడంలో కార్మికులు విఫలమయ్యారని, దీని వల్ల ఫాల్ట్ ఉన్న భాగాలు కనిపించకుండా పోయాయని తెలిపారు. ఈ విషయాన్ని నిర్వాహకులకు తెలిపినా కూడా ఎలాంటి చర్యలు తీసుకోలేదని అన్నారు. 2017లో యూఎస్‌ రెగ్యులేటర్‌, ఫెడరల్ ఏవియేషన్ అడ్మినిస్ట్రేషన్(ఎఫ్ఏఏ) సమీక్ష, బార్నెట్ వ్యక్తం చేసిన కొన్ని ఆందోళనల్ని సమర్థించింది. 👉2022లో నెట్‌ఫిక్స్‌ ‘డౌన్‌ఫాల్‌: ది కేస్‌ అగెనెస్ట్‌ బోయింగ్‌’ డాక్యుమెంటరీలో జాన్‌ బార్నెట్‌ కనిపించారు. ప్రత్యేకించి 737 మ్యాక్స్‌ ప్రమాదాల గురించి ఆయన చర్చించారు.👉2024 మొదట్లో.. అలస్కా ఎయిర్‌లైన్స్‌ తలుపులు ఊడిపడిన ఘటన చోటు చేసుకుంది. ఆ సమయంలో బోయింగ్‌ వైఫల్యాలను ఆయన ఎత్తి చూపించారు. చివరకు.. తన మరణానికి ముందు కూడా ఆయన కంపెనీకి వ్యతిరేకంగా సాక్ష్యం ఇచ్చాడు. 👉అయితే, బోయింగ్ సంస్థ మాత్రం బార్నెట్ ఆరోపణల్ని ఖండించింది. తమ విమానాలు అత్యున్నత స్థాయి భద్రత, నాణ్యత ప్రమాణాలతో నిర్మితమవుతున్నాయని చెప్పింది. భద్రత, నాణ్యత, సమగ్రత బోయింగ్ విలువల్లో ప్రధానమైనవని కంపెనీ నొక్కి చెప్పింది. తాజాగా.. అహ్మదాబాద్‌ ఎయిరిండియా విమాన ప్రమాదంతో.. బోయింగ్‌ డ్రీమ్‌లైనర్‌పై బార్నెట్‌ చేసిన వ్యాఖ్యల ప్రస్తావన తెర మీదకు వచ్చింది.

భారత్‌లో ఇవాళ(జూన్‌ 12, 2020) ఘోర ప్రమాదం జరిగింది. గుజరాత్‌ అహ్మదాబాద్‌ విమానాశ్రయం నుంచి లండన్‌ బయల్దేరిన ఎయిరిండియా విమానం టేకాఫ్‌ నిమిషాల వ్యవధిలో కుప్పకూలి పేలిపోయింది. ఈ ప్రమాదంలో 241 మృతిచెందారు. 230 ప్రయాణికుల్లో ఒకరు మినహా అంతా దుర్మరణం చెందారు. ఇద్దరు పైలట్లు, 10 మంది విమాన సిబ్బంది మృత్యువాత పడ్డారు. అయితే ఒక ప్రయాణికుడు మృత్యుంజయుడై వచ్చాడు. ప్రమాదం జరిగిన ఐదారు గంటల తర్వాత ప్రమాదగురైన వ్యక్తి ,నడుచుకుంటూ బయటకొచ్చాడు. ఈ విషయాన్ని అహ్మదాబాద్‌ సీపీ ప్రకటించారు. ఇదిలా ఉంచితే. భారత దేశ చరిత్రలో ఇంతకు ముందు విమాన ప్రమాదాలు చాలానే జరిగాయి. అందులో అత్యంత ప్రాణ నష్టం కలిగించిన ప్రమాదం ఎప్పుడు జరిగిందో తెలుసా?ఆగష్టు 7, 2020 ఎయిర్ ఇండియా ఎక్స్‌ప్రెస్ ఫ్లైట్ 1344 (కోజికోడ్, కేరళ)వివరాలు: దుబాయ్ నుండి కోజికోడ్‌కు వెళ్తున్న ఎయిర్ ఇండియా ఎక్స్‌ప్రెస్ ఫ్లైట్ IX-1344, ఒక బోయింగ్ 737-800, భారీ వర్షంలో ల్యాండింగ్ సమయంలో రన్‌వే దాటి, రెండు భాగాలుగా చీలి, ఒక లోయలో పడింది. టేబుల్‌టాప్ రన్‌వే తో పాటు ప్రతికూల వర్షాకాల పరిస్థితులు.ప్రాణనష్టం: 21 మంది మరణించారు, ఇద్దరు పైలట్లతో సహా, విమానంలోని 190 మందిలో (184 ప్రయాణీకులు ఉన్నారుమే 22, 2010ఎయిర్ ఇండియా ఎక్స్‌ప్రెస్ ఫ్లైట్ 812 (మంగళూరు, కర్ణాటక) వివరాలు: దుబాయ్ నుండి మంగళూరుకు వెళ్తున్న ఎయిర్ ఇండియా ఎక్స్‌ప్రెస్ ఫ్లైట్ IX-812, ఒక బోయింగ్ 737-800, ల్యాండింగ్ సమయంలో రన్‌వే దాటి, ఒక లోయలో పడి మంటల్లో చిక్కుకుంది. ప్రాణనష్టం: విమానంలోని 166 మందిలో 158 మంది (160 ప్రయాణీకులు, 6 సిబ్బంది) మరణించారు, 8 మంది బతికారు.• కారణం: పైలట్ తప్పిదం, ప్రధానంగా కెప్టెన్ హెచ్చరికలు ఉన్నప్పటికీ ల్యాండింగ్‌ను రద్దు చేయడంలో విఫలమవడం, జులై 17, 2000జూలై 17, 2000: అలయన్స్ ఎయిర్ ఫ్లైట్ 7412 (పాట్నా, బిహార్)• వివరాలు: కోల్‌కతా నుండి ఢిల్లీకి పాట్నా మీదుగా వెళ్తున్న అలయన్స్ ఎయిర్ ఫ్లైట్ 7412 పాట్నా విమానాశ్రయం సమీపంలో ఒక రెసిడెన్షియల్ ప్రాంతంలో ల్యాండింగ్ ప్రయత్నంలో కుప్పకూలింది. పైలట్ తప్పిదం మరియు ప్రతికూల వాతావరణ పరిస్థితుల కారణంగా విమానం నియంత్రణ కోల్పోయింది.• ప్రాణనష్టం: విమానంలోని 58 మందిలో 55 మంది (52 ప్రయాణీకులు, 6 సిబ్బంది) మరణించారు, అలాగే భూమిపై 5 మంది మరణించారు.• కారణం: పరిశోధనల్లో పైలట్ తప్పిదం, పేలవమైన దృశ్యమానతలో గో-అరౌండ్ ప్రయత్నంలో తప్పు నిర్వహణను సూచించాయి.నవంబర్‌ 12, 1996సౌదీ అరేబియన్‌ ఎయిర్‌లైన్స్‌, కజకిస్తాన్‌ ఎయిర్‌లైన్స్‌కు చెందిన విమానాలు గాల్లో ఉండగానే హర్యానా ఛాక్రి దాద్రి వద్ద ఢీ కొట్టుకున్నాయి. ఈ ప్రమాదంలో రెండు విమానాల్లోని 349 మంది దుర్మరణం పాలయ్యారు. భారత దేశంలో ఇప్పటిదాకా జరిగిన అతిపెద్ద విమానం ప్రమాదం ఇదే. ఏప్రిల్‌ 26, 1993ఔరంగబాద్‌లో ఎయిరిండియా విమానం టేకాఫ్‌ అవుతున్న సమయంలో ప్రమాదానికి గురైంది. ఘటనలో 55 మంది మరణించగా.. 66 మంది గాయపడ్డారు.ఆగష్టు 16, 1991ఇంఫాల్‌లో ఇండియన్‌ ఎయిర్‌లైన్స్‌ విమానం ప్రమాదానికి గురైంది. ప్రమాదంలో 69 మంది మృతి చెందారుఫిబ్రవరి 14, 1990ఇండియన్‌ ఎయిన్స్ విమానం బెంగళూరు ఎయిర్‌పోర్టులో దిగుతుండగా.. క్రాష్‌ ల్యాండ్‌ అయ్యింది. ప్రమాదంలో 92 మంది మరణించారు. అక్టోబర్‌ 19, 1988ఇండియన్‌ ఎయిర్‌లైన్స్‌కు చెందిన విమానం అహ్మదాబాద్‌ ఎయిర్‌పోర్టులో క్రాష్‌ ల్యాండ్‌ అయ్యింది. ప్రమాదంలో 133 మంది మరణించారు.జూన్‌ 21, 1982ఎయిర్‌ ఇండియా విమానం బాంబేలో ప్రతికూల వాతావరణంతో కుప్పకూలింది. 17 మంది మరణించగా.. 94 మంది ప్రాణాలతో బయటపడ్డారు.జనవరి 1, 1978ఎయిర్‌ ఇండియా విమానం ముంబై బాంద్రా తీరంలో కూలి 213 మంది మరణించారు. అక్టోబర్‌ 12, 1976ముంబైలో ఇండియన్‌ ఎయిర్‌లైన్స్‌ విమానం మంటలు చెలరేగడంతో ప్రమాదం జరిగింది. ఈ ఘోరంలో 95 మంది దుర్మరణం పాలయ్యారు.మే 31, 1973ఇండియన్‌ ఎయిర్‌లైన్స్‌కు చెందిన విమానం ఢిల్లీ ఎయిర్‌పోర్టులో ప్రమాదానికి గురైంది. 48 మంది మరణించగా.. 17 మందికి గాయాలయ్యాయిజూన్‌ 14, 1972లో.. జపాన్‌ ఎయిర్‌లైన్స్‌కు చెందిన విమానం ఢిల్లీ ఎయిర్‌పోర్టులో ప్రమాదానికి గురైంది. 82 మంది మరణించగా.. ఐదుగురు గాయపడ్డారు జులై 28, 1963లో.. యునైటెడ్‌ అరబ్‌ ఎయిర్‌లైన్స్‌ విమానం ముంబై ఎయిర్టుపోర్టులో ప్రమాదానికి గురై 63 మంది మరణించారుజులై 7, 1962లో అలియాలియా విమానం ముంబై నార్త్‌ఈస్ట్‌లో ప్రమాదానికి గురైంది. 94 మంది మరణించారు.మే 25, 1958లో.. అన్‌ అవ్రో యార్క్‌ విమానంలో మంటలు చెలరేగి గురుగావ్‌లో కుప్పకూలింది. విమానంలోని ఐదుగురు మరణించారు.ఇదీ చదవండి: అహ్మదాబాద్‌ ఘోర ప్రమాదం.. కుప్పకూలిన విమానం వీడియో

భూతల స్వర్గంగా పేరున్న కశ్మీరానికి దేశం నలుమూలల నుంచే కాదు.. యావత్‌ ప్రపంచ దేశాల నుంచి పర్యాటకులు క్యూ కట్టేవారు. పచ్చని గడ్డి మైదానాలు.. దూరంగా ఫైన్‌ చెట్ల మధ్య నుంచి కనిపించే మంచుపర్వతాలు చూపరులను ఎంతో ఆకట్టుకునే ఏప్రిల్‌-జూన్‌ సీజన్‌ మరేంతో ప్రత్యేకంగా ఉండేది. అలాంటి సీజన్‌ ఇలా బోసిపోయి ఉంటుందని అక్కడి టూరిస్ట్‌ గైడులు, వ్యాపారులు కలలో కూడా ఊహించి ఉండరు!. పహల్గాం ఉగ్రదాడితో.. కశ్మీర్‌ పర్యాటకాన్ని చీకట్లు కమ్మేశాయి. మంగళవారం మధ్యాహ్నాం ఉగ్రదాడి జరగ్గా.. బుధవారం ఉదయం నుంచే పర్యాటకులు శరవేగంగా ఆ ప్రాంతాన్ని వీడుతున్నారు. శ్రీనగర్‌ వెళ్లే విమానాలు ఖాళీగా బోసిపోయి కనిపిస్తుండగా.. అక్కడి నుంచి వివిధ ప్రాంతాలకు వెళ్లే విమానాలు మాత్రం ప్రయాణికులతో కిక్కిరిసిపోయి కనిపిస్తున్నాయి. ఇళ్ల రైలు ప్రయాణాల సంగతి ప్రత్యేకంగా చెప్పనక్కర్లేదు. ప్రయాణాలు కన్ఫర్మ్‌ కాగా.. హోటల్స్‌, లాడ్జిలు, బస్టాండ్లు, రైల్వే స్టేషన్లు, కార్లు, రోడ్లు ఇలా ఎక్కడపడితే అక్కడ ఎదురు చూస్తూ కనిపిస్తున్నారు పర్యాటకులు. 48 గంటలు.. ఎంత మారిపోయిందో?పహల్గాం ఉగ్రదాడి జరిగి సరిగ్గా రెండు రోజులు గడిచింది. ఈ రెండు రోజులు మొత్తం జమ్ము కశ్మీర్‌ పర్యటకం స్తంభించిపోయింది. జమ్ము కశ్మీర్‌కు మణిహారంగా భావించే దాల్‌ సరస్సు చుట్టుపక్కల ఒక్క పర్యాటకుడు కూడా కనిపించలేదంటే ఆశ్యర్యపోనక్కర్లేదు. నిత్యం టూరిస్టులతో బిజీబిజీగా గడిపే షికారాలు.. మూలనపడ్డాయి. అలాగే.. దాడి జరిగిన బైసరన్‌ లోయ పూర్తిగా సైన్యం అదుపులో ఉండిపోయింది. ఇక మిగతా పర్యాటక ప్రాంతాల పరిస్థితి కూడా దాదాపుగా అంతే ఉంది. పర్యాటకులు లేక వెలవెలబోతున్నాయి. జీవనాధారం దెబ్బ తింటుందనే.. పహల్గాం దాడి.. తదనంతర పరిణామాలు జమ్ము కశ్మీర్‌కు మళ్లీ పాత కల్లోల రోజులను గుర్తు చేస్తున్నాయి. వాస్తవానికి ఏప్రిల్‌ మే జూన్‌ నెలల జమ్ము పర్యాటకానికి ఎంత కీలకం. అలాంటి సమయంలో.. అదీ పర్యాటకుల మీద జరిగిన ఉగ్రదాడి కశ్మీర్‌ను ఉలిక్కిపడేలా చేసింది. ప్రశాంతమైన వాతావరణాన్ని చెడగొట్టిన చీడపురుగుల్ని వెతికి నలిపేయాలంటూ పద్మశ్రీ గులాం రసూల్‌ఖాన్‌ కోరుతున్నారు. ‘‘ఇక్కడి జనాలకు పర్యాటకమే జీవనాధారం. అలాంటిది దెబ్బ తింటే వాళ్లు ఎలా బతుకుతారు?’’ అని ప్రశ్నిస్తున్నారాయన. ఈ క్రమంలో టూరిస్టులకు కొందరు వ్యాపారులు ధైర్యం చెబుతూ.. బతిమాలుతున్న దృశ్యాలు వైరల్‌ అవుతున్నాయి. రగిలిపోయిన కశ్మీర్‌ ప్రజలుఆర్టికల్‌ 370 రద్దు తర్వాత.. కశ్మీర్‌లో తీవ్ర స్థాయిలో నిరసనలు జరిగింది బుధవారమే. గత 35 ఏళ్లలో ఏప్రిల్‌ 23వ తేదీన కశ్మీర్‌ తొలిసారిగా మొత్తం మూత పడింది. సాధారణ ప్రజలు, వర్తకులంతా రోడ్డెక్కి ఉగ్ర చర్యను ఖండించారు. ఇది తమ ఆత్మపై జరిగిన దాడిగా భావించి ఆందోళనకు దిగారు. స్వచ్ఛందంగా బంద్‌లో పాల్గొనాలని, నిరసన ర్యాలీలో కలిసి రావాలని మసీదుల్లోని మైకుల ద్వారా విజ్ఞప్తులు చేశారు. హిందుస్థాన్‌ జిందాబాద్‌, ఐ యామ్‌ ఇండియన్‌ అంటూ ఉగ్రచర్యను తీవ్రంగా ఖండిస్తూ నినాదాలు చేశారు. పర్యాటకులకు సాయంజమ్ము కశ్మీర్‌ టూరిజం విభాగం ధైర్యం చెబుతున్నప్పటికీ.. పర్యాటకులు మాత్రం కశ్మీర్‌ను వీడడం ఆపడం లేదు. ఈ క్రమంలో అక్కడి వ్యాపారులు, డ్రైవర్లు స్వచ్ఛందంగా పర్యాటకులకు సాయంగా నిలుస్తున్నారు. ఉచితంగా ఆహార పొట్లాలను, మంచి నీటిని అందిస్తున్నారు. ఉగ్రదాడి తర్వాత స్వస్థలాలకు వెళ్లే క్రమంలో చిక్కుకుపోయిన వాళ్లకు ఉచితంగా వసతి, భోజన సదుపాయం కల్పిస్తున్నారు. మరికొందరు డ్రైవర్లు వాళ్లను రైల్వే స్టేషన్లు, ఎయిర్‌పోర్టులలో ఉచితంగా దించుతున్నారు. ఎంతో కొంత డబ్బు ఇవ్వడానికి పర్యాటకులు ప్రయత్నిస్తున్నా.. వాళ్లు వద్దని చెబుతున్న వీడియోలు నెట్టింట వైరల్‌ అవుతున్నాయి. ఈ సాయాన్ని కూడా కొందరు విమర్శిస్తుండగా.. ఎక్కువ మంది అభినందిస్తున్నారు. View this post on Instagram A post shared by Molitics (@moliticsindia)‘‘మేమూ మనుషులమే. ఇది పర్యాటకమో.. మా ఆదాయానికో సంబంధించింది కాదు. సరదాగా కుటుంబాలతో వచ్చిన ఆ పర్యాటకులు చేసిన తప్పేంటి?. ఈ దాడికి పాల్పడిన వాళ్లను సైన్యం వదిలిపెట్టకూడదు. అవసరమైతే మేమూ సైన్యానికి మా వంతు సాయం అందిస్తాం. ఇది డబ్బో, వ్యాపారానికో సంబంధించింది కాదు. మానవత్వానికి సంబంధించింది. అలాంటిది.. మానవత్వం మీద దాడి జరిగింది మరి’’ అని కొందరు కశ్మీరీలు భావోద్వేగంగా చెబుతున్నారు.కొసమెరుపు.. బెంగళూరుకు చెందిన ఇంటీరియర్‌ డిజైనర్‌ వినితా చైతన్య.. దాల్‌ సరస్సులో షికారా ప్రయాణాన్ని తాజాగా సోషల్‌ మీడియాలో పంచుకున్నారు. ఒకవైపు టూరిస్టులు ఆ వైపు వెళ్లేందుకు జంకుతుంటే.. ఆమె మాత్రం ఆ ప్రయాణం రద్దు చేసుకోవడం ఇష్టం లేక ఆస్వాదించానంటూ ఓ వీడియోను ఇన్‌స్టాగ్రామ్‌లో పోస్ట్‌ చేశారు. View this post on Instagram A post shared by Vinita Chaitanya (@vinitachaitanya)

ప్రభుత్వాధికారులను, వారి కుటుంబ సభ్యులను లక్ష్యంగా చేసుకునే పహల్గాం దాడి జరిగిందా? కాల్చి చంపే ముందు ఉగ్రవాదులు టూరిస్టుల ఐడీ కార్డులను ఎందుకు చెక్‌​ చేశారు?. పైగా మృతుల్లో ఐబీ, నేవీ, ఎయిర్‌ఫోర్స్‌ విభాగాల ఉద్యోగులే అధికంగా ఉండడం.. ఈ అనుమానాలకు మరింత బలం చేకూరుస్తోంది. పహల్గాం ఉగ్రదాడిలో సంచలన విషయాలు వెలుగు చూస్తున్నాయి.కశ్మీర్‌ గడ్డపై నరమేధానికి ఉగ్రవాదులు ఈ పర్యాటక ప్రాంతాన్నే ఎంచుకోవడం వెనుక భద్రతాధికారులు పలు కారణాలు చెబుతున్నారు. పహల్గాం పట్టణానికి ఐదు కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న బైసరన్‌ వ్యాలీ(baisaran valley)కి కశ్మీర్‌ ‘మినీ స్విట్జర్లాండ్‌’గా పేరుంది. శీతాకాలంలో మంచు దుప్పటి పర్చుకునే ఈ ప్రాంతం.. మిగతా కాలంలో పచ్చిక బయళ్లతో, ఫైన్ చెట్లతో.. యూరప్‌ అల్పైన్‌ లోయలను తలపిస్తుంటుంది. అందుకే దేశం నలుమూలల నుంచి పర్యాటకలకు వేసవిలో ఈ ప్రాంతానికి క్యూ కడుతుంటారు.‌ పైగా ల్యూలియన్‌ సరస్సుకు బైసరన్‌ వ్యాలీ బేస్‌గా ఉండడంతో పాటు ట్రెక్కింగ్‌ కోసం సాహస యాత్రికులు ఈ ప్రాంతానికి క్యూ కడుతుంటారు.అయితే పహల్గాం(pahalgam) బైసరన్‌ లోయకు ఉన్న ప్రత్యేకతలే.. ఉగ్రవాదులు సులువుగా చొరబడి అమాయకులపై దాడి చేయడానికి వీలు కలిపించింది. ఇక్కడి పచ్చదనం పాడు కాకూడదన్న ఉద్దేశంతో మోటార్‌ వెహికిల్స్‌ను అనుమతించరు. పహల్గాం టౌన్‌ నుంచి ఐదు కిలోమీటర్ల పాటు కాలినడకన లేదంటే పొట్టి గుర్రాలను(Pony) పర్యాటకులు ఆశ్రయించాల్సి ఉంటుంది. పర్యావరణ సమతుల్యతను కాపాడుకోవడం కోసం తీసుకున్న ఈ చర్యలు ఈ ప్రాంతాన్ని ఒంటరిని చేసేశాయి. తద్వారా అత్యవసర పరిస్థితుల్లో లేదంటే ఊహించని సంఘటనల సమయంలో చర్యలకు జాప్యం కలిగేలా చేశాయి. ప్రభుత్వాధికారులే లక్ష్యంగా.. పక్కా ప్లాన్‌తోనే బైసరన్‌ వ్యాలీలో ఉగ్రదాడి జరిగినట్లు స్పష్టమవుతోంది. మంగళవారం మధ్యాహ్నా సమయంలో (2.45గం.-3గం. ప్రాంతంలో) సైన్యం దుస్తుల్లో సమీప అడవుల నుంచి వచ్చిన బృందం.. టూరిస్టులపై విచక్షణా రహితంగా కాల్పులు జరిపింది. బాడీక్యామ్‌లు ధరించిన ముగ్గురు టెర్రరిస్టులు పర్యాటకులను ఒక చోటా చేర్చి.. వివరాలను ఆరా తీసి మరి కాల్చి చంపి ఆ దృశ్యాలను రికార్డు చేశారు. టూరిస్టులు పారిపోతున్న టైంలో స్నైఫర్‌ ఫైర్‌ చేశారు. అయితే ప్రత్యక్ష సాక్షుల కథనం ప్రకారం.. ఆరుగురు ఉగ్రవాదులు దాడికి పాల్పడినట్లు తెలుస్తోంది. ఈ దాడిలో 26 మంది మరణించగా, అనేక మంది గాయపడ్డారు. బైరసర్‌ వ్యాలీ దగ్గర వాహనాలు లేకపోవడంతో క్షతగాత్రుల తరలింపు మరింత ఆలస్యమైంది. భద్రతా బలగాలు కూడా కాస్త ఆలస్యంగానే అక్కడికి చేరుకున్నట్లు తెలుస్తోంది. ఈలోపు దట్టమైన అడవుల్లోకి ఉగ్రవాదులు పారిపోగలిగారు. జమ్ము కశ్మీర్‌లోనే అంత్యంత ప్రశాంతమైన పర్యాటక ప్రాంతంగా పేరు ఉన్న బైసరన్‌ వ్యాలీ.. నిన్నటి దాడితో ఆ పేరుపై నీలినీడలు కమ్ముకునేలా చేసుకుంది.ఎమోషనల్‌ పోస్టులుపహల్గాం ఉగ్రదాడి గురించి తెలిశాక.. చాలా మంది(సెలబ్రిటీలతో సహా) సోషల్‌ మీడియాలో బైసరన్‌ వ్యాలీ అనుభూతుల్ని పంచుకుంటున్నారు. గతంలో తాము అక్కడికి వెళ్లిన సందర్భంలో దిగిన చిత్రాలను షేర్‌ చేస్తూ.. ఉగ్రదాడిపై దిగ్‌భ్రాంతి వ్యక్తం చేస్తున్నారు. ప్రశాంతమైన ఆ నేల నెత్తురోడడంపై ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. ఉగ్రవాదంపై కఠిన చర్యలు తీసుకోవాల్సిన అవసరం ఉందని కేంద్రాన్ని కోరుతున్నారు. 👉:​​​​​​​ (ఫోటో గ్యాలరీ కోసం ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి)#baisaranvalley. Kashmir. Had been there 2 years before with family. Can’t imagine today this tragic incidence has happened at the same place. My heart goes out to the victims, their families and all those tourist civilians who lost their life🙏 pic.twitter.com/MabmrYmG5F— Rakesh Banerjee (@RakeshB41201077) April 22, 2025 Most people refer to Baisaran Valley in Pahalgam as "Mini Switzerland" but I prefer to call it by its own name Baisaran. After all, it’s Kashmir, not Switzerland. Why would I compare such a breathtaking place in Kashmir to another country? Baisaran has its own unique charm.. pic.twitter.com/MDLDXl41L7— batukh (@Samaandar_) March 13, 2025

ప్రేమ.. త్యాగం నేర్పుతుంది అంటారు. కానీ.. యువతీ, యువకుల మధ్య చిగురించిన ప్రేమ బలికోరుతోంది. సామాజిక సమీకరణాలు కుదరక కులాల కుంపటి రాజుకుంటోంది. గ్రామాల్లో ఈ పోకడ పెరుగుతుండటం ఆందోళన కలిగిస్తోంది. తాము కనీ, పెంచిన పిల్లలు తమకు దక్కకుండా పోతారన్న భయం, పరువు పోతుందన్న ఆందోళనలో తల్లిదండ్రులు తీవ్ర నిర్ణయాలు తీసుకుంటున్నారు. .. ఇవి హత్యల వరకు దారితీస్తున్నాయి. మరోపక్క తమ ప్రేమను తల్లిదండ్రులు అంగీకరించన్న భయంతో ప్రేమికులు ప్రాణత్యాగాలు చేసుకుంటున్నారు. దురదృష్టవశాత్తూ ఉమ్మడి జిల్లాలో ఇలాంటి ఘటనలు పునరావృతం అవుతుండగా.. సామాజిక అంతరాలకు అద్ధం పడుతున్నా యి. వేర్వేరు కులాల యువతీ, యువకులు ప్రేమించుకుంటే వారిపై దాడులు సహజమే అయినా.. అది చంపుకునేదాకా వెళ్తుండడమే ఆందోళన కలిగిస్తోంది. ఒకప్పుడు ఉత్తరాదికే పరిమితమైన ఈ పోకడ ఉమ్మడిజిల్లాకు పాకడం గమనార్హం.పంతాలతో కుటుంబాలు నాశనంసామాజిక కట్టుబాట్లను ఛేదించలేక, అల్లారు ముద్దుగా పెంచుకున్న పిల్లల ప్రేమను అంగీకరించలేక పెద్దలు తీసుకుంటున్న తీవ్ర నిర్ణయాలు ఆయా కుటుంబాలను రోడ్డున పడేస్తున్నాయి. కుటుంబ పెద్ద జైలుకు వెళ్లడంతో ఆర్థికంగా చితికిపోతున్నా యి. వాస్తవానికి ఏ సమాజంలో ఏ పరువు కోసం హత్యలు చేస్తున్నారో.. తరువాత అదే సమాజం ఆయా కుటుంబాలకు అండగా నిలబడని విషయాన్ని తల్లిదండ్రులు గుర్తించాల్సిన అవసరం ఉంది. అదే సమయంలో యుక్తవయసులో ప్రేమే సర్వస్వం అంటూ జీవితంలో స్థిరపడక ముందే ప్రేమ వ్యవహారాల్లో చిక్కుకొని ప్రాణాలు తీసుకుని, తల్లిదండ్రులకు గర్భశోకాన్ని మిగుల్చుతున్నారు.ఉమ్మడి జిల్లాలోని పలు ఘటనలు⇒ మార్చి 27న పెద్దపల్లి జిల్లా ఎలిగేడు మండలం ముప్పిరితోటకు చెందిన సాయికుమార్‌ను అదే గ్రామానికి చెందిన ముత్యం సద య్య తన కుమార్తెను ప్రేమిస్తున్నాడని గొడ్డలితో నరికి చంపడం రాష్ట్రవ్యాప్తంగా కలకలం రేపుతోంది. కేవలం కులాలు వేరన్న కా రణమే సాయిని చంపేలా చేసింది.⇒ ఇల్లందకుంట యువకుడు, నిర్మల్‌ జిల్లాకు చెందిన యువతి ప్రేమించుకున్నారు. పెద్దల ఆమోదం ఉండదన్న ఆందోళనతో మార్చి 17న జమ్మికుంట పరిధిలోని రైల్వేస్టేషన్‌లో రైలు కింద పడి ఆత్మహత్య చేసుకున్నారు.⇒ మార్చి 6న చొప్పదండికి చెందిన ప్రేమికులు ఇంట్లోవారు తమ ప్రేమను అంగీకరించరన్న భయంతో కరీంనగర్‌లో స్నేహితుడి ఇంట్లో ఉరేసుకుని ప్రాణాలు తీసుకున్నారు.⇒ 2024 ఏప్రిల్‌లో తాను అల్లారుముద్దుగా పెంచుకున్న కూతురు కులాంతర వివాహం చేసుకుని వెళ్లిపోయిందన్న బాధతో సిరిసిల్ల జిల్లాలో ఓ తండ్రి తన కుమార్తెకు పిండ ప్రదానం చేశాడు. తమ ఆశలను అడియాశలు చేసిన కూతురు మరణించిందని ఫ్లెక్సీ పెట్టించడం సంచలనంగా మారింది.⇒ 2023 నవంబరులో సిరిసిల్ల జిల్లా తంగళ్లపల్లి మండలానికి చెందిన ప్రేమికులు విషం తాగి ప్రాణాలు తీసుకున్నారు.⇒ 2023 ఆగస్టులో కోరుట్ల పట్టణంలో తన ప్రియుడితో పరారయ్యే క్రమంలో ప్రియురాలు తన అక్కనే హత్య చేసి పరారవడం కలకలం రేపింది.⇒ 2021 ఆగస్టులో మంథనికి చెందిన ఓ ప్రేమజంటపై యువతి తండ్రి హేయంగా దాడి చేశాడు. ఈ దాడిలో ప్రేమికులు తృటిలో చావు నుంచి తప్పించుకున్నారు. ⇒ 2017లో మంథనిలో మధుకర్‌ అనే దళిత యువకుడి అనుమానాస్పద మరణం కూడా పరువుహత్యగా ప్రాచుర్యం పొందింది. అనుమానాస్పద మరణం అని పోలీసులు, ప్రి యురాలి బంధువులే చంపారని మధుకర్‌ కుటుంబ సభ్యులు ఆరోపించారు. దళితసంఘాలు ధర్నా చేయడంతో మృతదేహానికి రీపోస్టుమార్టం నిర్వహించారు. అప్పట్లో ఇది జాతీయస్థాయిలో చర్చానీయాంశంగా మారింది. ఈ కేసు ఇంకా తేలాల్సి ఉంది.⇒ 2016లో తిమ్మాపూర్‌లోని ఓ గుడిలో ప్రేమ వివాహం చేసుకునేందుకు పీటల మీద కూర్చున్న జంటపై యువతి బంధువులు దాడి చేశారు. పెళ్లికూతురు కళ్లముందే పెళ్లి కొడుకును విచక్షణా రహితంగా పొడిచి చంపడం కలకలం రేపింది.ఆలోచన తీరు మారాలి కులం అహంకారంతో జరిగే దారుణాలతో ప్రాణాలుపోతున్నాయి. టెక్నాలజీలో ముందున్న మనం ఆధునికంగా ఆలోచించలేక పోతున్నాం. ఉన్నత చదువులు చదువుకునే..యువత కూడా ప్రేమించుకోవడం.. కాదన్నారని ప్రాణాలు తీసుకోవడం తగదు. ఈ ఘటనలకు కేవలం ఆలోచన తీరే కారణం. తీరుమారితే విపరీత ధోరణులు మారుతాయి. – ప్రొఫెసర్‌ సూరేపల్లి సుజాత,సోషియాలజీ విభాగం అధిపతి, శాతవాహన వర్సిటీకుల వివక్షపై అవగాహన కల్పించాలి సమాజంలో అనేక మార్పులు చోటు చేసుకుంటున్నా కుల,మత భేదాలు గ్రామాల్లో అలాగే కొనసాగుతున్నాయి. కులాల మధ్య వైరుధ్యాలు పెరిగేలా ప్రభుత్వాలు కులాల ఆధారంగా ప్రవేశపెడుతున్న పథకాలు ప్రజల మధ్య దూరాలను పెంచుతున్నాయి. పిల్లల ప్రేమ కన్నా పరువు, పట్టింపులే ఎక్కువ అనే భావన తొలిగేలా, కులవివక్షపై ప్రజలకు అవగాహన కలిగించేలా ప్రభుత్వం కార్యక్రమాలు చేపట్టాల్సిన అవసరం ఉంది.– కల్లెపల్లి ఆశోక్, కేవీపీఎస్‌ :::సాక్షిప్రతినిధి, కరీంనగర్‌

జాతీయ విద్యా విధానం(National Education Policy 2020) అమలు విషయంలో.. తమిళనాడు వర్సెస్‌ కేంద్ర ప్రభుత్వం వ్యవహారం మరింత ముదురుతోంది. ఆ రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి ఎంకే స్టాలిన్‌ తాజాగా సంచలన ఆరోపణలు చేయగా.. బీజేపీ అంతే ధీటుగా బదులిచ్చింది. బలవంతంగా హిందీ భాషను రుద్ది.. స్థానిక భాషలను కనుమరుగయ్యే స్థాయికి చేర్చారంటూ ఆరోపిస్తున్నారాయన. సోదరీసోదరీమణుల్లారా.. గత 100 సంవత్సరాల్లో ఎన్ని భాషలను హిందీ మింగేసిందో తెలుసా? భోజ్‌పురి, మైథిలీ, అవాదీ, బ్రజ్‌, బుంధేలీ, ఖుమావోని, మఘాహి, మార్వారీ, మాల్వీ, ఛత్తీస్‌ఘడీ, అంగిక, సంతాలి, హో, ఖారియా, ఖోర్థా, కుర్మాలీ, ముండారీ, కురుఖ్‌.. ఇలా పాతికకుపైగా నాశనం చేసింది. ఇంకోన్ని భాషలు తమ మనుగడ కోసం పోరాడుతున్నాయి. ఏకపక్షంగా హిందీని రాష్ట్రాలపై రుద్దేయాలన్న నిర్ణయం.. పురాతన భాషలను తుడిచి పెట్టేస్తోంది. ఉత్తర ప్రదేశ్‌, బీహార్‌లు హిందీకి గుండెకాయలు అని చెబుతుంటారు. కానీ, ఆ రాష్ట్రాల్లో అసలైన భాషలు అంతరించే స్థితికి చేరుకున్నాయి అని స్టాలిన్‌ పోస్ట్‌ చేశారు. హిందీ అమలు విషయంలో తమిళ రాజకీయ పార్టీలు చేస్తున్న విమర్శలు అర్థంలేనివని.. కేవలం 2026 ఎన్నికల్లో లాభం కోసమే పాకులాడుతున్నాయని కేంద్రం డీఎంకే ప్రభుత్వంపై మండిపడుతోంది. అయితే స్టాలిన్‌ ఈ విమర్శలను కూడా తిప్పికొట్టారు. తమిళనాడుకు మాత్రం ఆ నిర్ణయం(NEP) ఏవైపు దారి తీస్తుందో తెలుసని, అందుకే అమలు చేయబోమంటూ ఎక్స్‌ ఖాతాలో పోస్ట్‌ చేశారాయన.My dear sisters and brothers from other states,Ever wondered how many Indian languages Hindi has swallowed? Bhojpuri, Maithili, Awadhi, Braj, Bundeli, Garhwali, Kumaoni, Magahi, Marwari, Malvi, Chhattisgarhi, Santhali, Angika, Ho, Kharia, Khortha, Kurmali, Kurukh, Mundari and… pic.twitter.com/VhkWtCDHV9— M.K.Stalin (@mkstalin) February 27, 2025ఇదిలా ఉంటే.. స్టాలిన్‌ ఆరోపణలను కేంద్రం తోసిపుచ్చింది. ఆయన(Stalin) వాదన అసంబద్ధంగా(Silly)గా ఉందని కేంద్ర విద్యాశాఖ మంత్రి ధర్మేంద్ర ప్రధాన్‌ అన్నారు. తొలుత జాతీయ విద్యావిధానం అమలు చేస్తామని తమిళనాడు కూడా అంగీకరించిందని, ఆపై రాజకీయ లబ్ధి కోసమే యూటర్న్‌ తీసుకుందని మండిపడ్డారాయన. ఇక.. ఎన్‌ఈపీ అమలుకు సన్నద్ధంగా లేకపోవడం వల్లే తమిళనాడుకు వచ్చే రూ. 2,400 కోట్ల ఫండ్‌ను కేంద్రం ఆపేసిందన్న ఆరోపణలనూ మంత్రి ధర్మేంద్ర తోసిపుచ్చారు. ఎన్‌ఈపీ ప్రకారం రాష్ట్రాలు తమకు నచ్చిన భాషలను అమలు చేసే అవకాశం ఉందని, కానీ తమిళనాడు ప్రభుత్వం రాజకీయ లబ్ధి కోసం అనవసరమైన రాద్ధాంతం చేస్తోందని మండిపడ్డారు.హిందీ భాష అమలు విషయంలో కేంద్రం గనుక తమ రాష్ట్రంపై బ్లాక్‌మెయిల్‌కు పాల్పడితే.. మరో భాషా యద్ధానికి(Language War) సిద్ధమంటూ సీఎం స్టాలిన్‌, ఆయన తనయుడు.. డిప్యూటీ సీఎం ఉదయ్‌నిధి స్టాలిన్‌ కేంద్రాన్ని హెచ్చరించిన సంగతి తెలిసిందే. ఈ నేపథ్యంలో నాడు ఏం జరిగిందో ఓసారి పరిశీలిస్తే..అప్పటి నుంచే అనుమానాలుభారత రాజ్యాంగం ప్రకారం 15 ఏళ్లపాటు హిందీతో పాటు ఇంగ్లీష్‌ను అధికారిక ఉత్తర్వుల కోసం వినియోగించాలని కానిస్టిట్యూట్‌ అసెంబ్లీ నిర్ణయించింది. దీని ప్రకారం.. జనవరి 26, 1950 నుంచి ఈ నిర్ణయం అమల్లోకి వచ్చింది. అయితే 1965లో ఆ గడువు పూర్తి కావడంతో.. హిందీయేతర రాష్ట్రాలు ఆందోళన బాట పట్టాయి. బలవంతంగా తమ రాష్ట్రాల్లో హిందీ భాషను అమలు చేస్తారేమో అని ఉద్యమాలు మొదలుపెట్టాయి. తమిళ సంప్రదాయాలతో పాటు భాషప్రతిపాదికన మద్రాస్‌ గడ్డపై ద్రవిడ ఉద్యమం జరిగింది. అలాంటి చోట హిందీ భాష ప్రవేశపెట్టడంపై దశాబ్దాల నుంచే వ్యతిరేక ఉద్యమం నడుస్తోంది. 1965లో తమిళనాడులో డీఎంకే ఆధ్వర్యంలో భారీ హిందీ భాష అమలు వ్యతిరేక ఉద్యమం జరగ్గా.. అది హింసాత్మక మలుపు తీసుకుంది. హిందీ భాష అమలును వ్యతిరేకిస్తూ.. ఎంతో మంది బలిదానం చేసుకున్నారు. ఈ పరిణామం కాంగ్రెస్‌ను తమిళనాడులో అధికార పీఠం నుంచి దించేయడానికి ఓ కారణమైంది. తమిళనాడులో రెండు భాషలే..సీఎన్‌ అన్నాదురై నేతృత్వంలోని తొలి డీఎంకే ప్రభుత్వం.. 1968లో తమిళనాడు కోసం ఓ విద్యావిధానాన్ని ప్రవేశపెట్టింది. అందులో ప్రభుత్వ పాఠశాలల్లో కేవలం తమిళం, ఆంగ్లం మాత్రమే బోధించాలని ఉంది. అయితే అదే సమయంలో ఇందిరా గాంధీ హయాంలోని కేంద్ర ప్రభుత్వం కొఠారి కమిషన్‌(1964-66) నివేదిక ఆధారంగా తొలిసారి జాతీయ విద్యా విధానం ప్రవేశపెట్టింది. సమాన విద్యావకాశాలను ప్రొత్సహించడంతో పాటు జాతీయ సమైక్యతను ప్రతిబింబించేలా మూడు భాషల ఫార్ములాను ప్రవేశపెట్టాలని సదరు కమిషన్‌ సూచించింది. దీని ప్రకారం.. హిందీ, ఇంగ్లీష్‌తో పాటు స్థానిక భాషలను సూచించింది. అయితే ఆ టైంలోనూ హిందీ తప్పనిసరి కాదని కేంద్రం చెప్పినా.. ఆ విద్యావిధానాన్ని తమిళనాడు తీవ్రంగా వ్యతిరేకించింది.👉1968లో ఇందిరా గాంధీ హయాంలో మొదటి జాతీయ విద్యా విధానం ప్రవేశపెట్టబడింది. 14 ఏళ్లలోపు వారికి తప్పనిసరి విద్య, శాస్త్ర విజ్ఞాన రంగాలపై అవగాహన ద్వారా ఆర్థిక అభివృద్ధి, సమాన విద్యావకాశాలు, టీచర్లకు శిక్షణ.. ఇతర అంశాలతో కొఠారి కమిషన్‌ ఇచ్చిన నివేదిక ఆధారంగా ఈ పాలసీని అమల్లోకి తెచ్చింది. ఇందులో మూడు భాషల విధానం తీసుకొచ్చింది కేంద్రం. 👉ఇక.. 1986లో రాజీవ్‌ గాంధీ ప్రధానిగా ఉన్న టైంలో మరోసారి ఎన్‌ఈపీ తెరపైకి వచ్చింది. ఈసారి మూడు భాషల అంశం లేకుండా.. కేవలం విద్యా ప్రమాణాలను మెరుగుపర్చడంతో పాటు అన్ని వయసుల వారికి విద్యను అందించడం మీదనే ఫోకస్‌ చేసింది.👉ముచ్చటగా మూడోసారి.. పీవీ నరసింహారావు హయాంలో ప్రవేశపెట్టారు. అయితే.. 1986 ఎన్‌ఈపీకే కొన్ని మార్పులుచేర్పులు చేశారు. సమకాలీన సవాళ్లను ప్రస్తావిస్తూ.. విద్యా వ్యవస్థను పటిష్టం చేయడంపై ఆయన దృష్టిసారించారు.ఇక.. దేశ విద్యా వ్యవస్థలో సంస్కరణలు తెచ్చే ఉద్దేశంతో.. 2020, జులై 29వ తేదీన జాతీయ విద్యా విధానాన్ని ఎన్డీయే ప్రభుత్వం ప్రకటించింది. తద్వారా 1986 జాతీయ విద్యా విధానాన్ని(ఇప్పుడు అమల్లో ఉన్నదే) సమూలంగా మార్చేసింది. జులై 29, 2020లో అప్పటి కేబినెట్‌ నూతన విద్యా విధానానికి ఆమోద ముద్ర వేసింది. ప్రస్తుతం 10+2గా ఉన్న బేసిక్‌ అకడమిక్‌ వ్యవస్థను.. 5+3+3+4గా మార్పు చేయడంతో పాటు పలు కీలక సంస్కరణలు తీసుకొచ్చింది. ఈ ఎన్‌ఈపీ ప్రకారం.. మూడు లాంగ్వేజ్‌ ఫార్ములా అమలు చేయాలని నిర్ణయించింది. ఇందులో హిందీ కూడా ఉంది. కానీ.. ఇది బలవంతపు నిర్ణయం కాదని కేంద్రం మొదటి నుంచి చెబుతోంది. రాష్ట్రాలు, రీజియన్‌లు, విద్యార్థులు తమకు నచ్చి భాషలను ఎంచుకునే వీలు ఉంటుందని చెబుతూ వస్తోంది. అయితే ఇది తమ మాతృభాషకు దొడ్డిదారిన ముప్పు కలిగించే ప్రయత్నమేనని తమిళనాడు అభ్యంతరం వ్యక్తం చేస్తోంది. ఎట్టి పరిస్థితుల్లో ఈ విధానం అమలు చేయబోమని చెబుతోంది. ఇక 2026లో ఈ విద్యావిధానం అమల్లోకి రానుంది.

కేంద్ర ప్రభుత్వం ఫిబ్రవరి 1న పార్లమెంట్‌లో బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టనుంది. ఆర్థికమంత్రి 'నిర్మలా సీతారామన్‌' (Nirmala Sitharaman) చదివే పద్దుపై అందరిలోనూ అంచనాలున్నాయి. ఆదాయ పన్ను విషయంలో ఊరట ఉంటుందా? ధరలు తగ్గిస్తారా?. ఏవి తగ్గుతాయి? ఏవి పెరుగుతాయి? ఇలా రకరకాల ప్రశ్నలకు ఆరోజున సమాధానం దొరకనుంది. అయితే సాధారణంగా బడ్జెట్‌తో మాకేంటి? అని జనం అనుకుంటారనే భావన ఒకటి ఉంది. కానీ, అది తప్పని సాక్షి.కామ్‌ ప్రయత్నం నిరూపించింది. బడ్జెట్‌లో మాకేంటి అంటున్న ‘సామాన్యుడి’ మనోగతం వాళ్ల మాటల్లోనే తెలుసుకుందాం.. 👉సాధారణ ప్రజలకు మాదిరిగా కాకుండా.. సూపర్ రిచ్ వారికి కొంత ట్యాక్స్ పెంచాలి. ఎందుకంటే సాధారణ ప్రజలు, కోటీశ్వరులు ఇద్దరూ కూడా సమానంగా ట్యాక్స్ కడుతున్నారు. ఇది ధనవంతులపై ప్రభావం చూపకపోయినా, సామాన్యులకు భారంగా ఉంటుందని కార్పొరేట్ ఉద్యోగి అన్నారు. టోల్ గేట్ చార్జీలను కూడా కొంత తగ్గిస్తే బాగుంటుందని కూడా పేర్కొన్నారు.👉భారత్ వ్యవసాయ ఆధారిత దేశం కాబట్టి వ్యవసాయ రంగానికి కొంత ఎక్కువ బడ్జెట్‌ కేటాయించాలి. రైతుకు ఉపయోగపడే విధంగా బడ్జెట్ ఉంటే బాగుంటుందని.. చిత్తూరు జిల్లాకు చెందిన యువకుడు పేర్కొన్నారు.👉మధ్యతరగతి వేతన జీవులు.. ప్రతీసారి బడ్జెట్‌పై ఎన్నో ఆశలు పెట్టుకుంటారు. కానీ చివరకు నిరాశే మిగులుతూ వస్తోంది. ఈసారైనా మాలాంటి వాళ్ళను దృష్టిలో ఉంచుకుని ఆదాయపు పన్ను మినహాయింపు పరిమితిని పెంచడం వల్ల, కొంత ఉపశమనం లభిస్తుంది. అత్యధిక జనాభా ఉన్న భారత్‌లో ఆరోగ్య రంగానికి బడ్జెట్‌లో ప్రాధాన్యత చాలా తక్కువగా ఉంటోంది. కాబట్టి ఈసారి బడ్జెట్‌లో మరీ ముఖ్యంగా ఆరోగ్య రంగానికి ప్రాధాన్యత ఇవ్వాల్సిన అవసరం ఉంది. ::ఏపీకి చెందిన ఓ వైద్యుడి అభిప్రాయం👉ఆదాయపు పన్ను మినహాయింపు పరిమితిని రూ. 10 లక్షలకు పెంచాలని.. పెట్రోల్, డీజిల్‌ను జీఎస్‌టీ పరిధిలోకి తీసుకువస్తే, అందరికి ఉపయోగకరంగా ఉంటుందని, మదనపల్లెకు చెందిన ప్రభుత్వ ఉద్యోగి నిర్మలమ్మ ప్రవేశపెట్టనున్న బడ్జెట్ 2025పై తన ఆశాభావం వ్యక్తం చేశారు.👉2025-26 బడ్జెట్‌లో నిత్యావసరాల ధరలపై ట్యాక్స్ తగ్గించాలని, చిన్న చిన్న ఉద్యోగాలు చేసేవారికి కూడా ఇది చాలా ఉపయోగకరంగా ఉంటుందని మెదక్ జిల్లాకు చెందిన డిగ్రీ విద్యార్ధి చెప్పారు.👉బడ్జెట్ వచ్చినప్పుడల్లా.. ఏదేదో అంచనాలు వేసుకుంటూనే ఉంటాను. కానీ అంచనాలను తగ్గట్టుగా ఎప్పుడూ బడ్జెట్ ఉండటం లేదు. ఈ సారైనా నిత్యావసర వస్తువులపై ట్యాక్స్ తగ్గించాలని జర్నలిస్ట్‌ పేర్కొన్నారు.👉నిత్యావసరాల ధరలతో పాటు ఎలక్ట్రానిక్స్ & ఆటోమొబైల్ మీద కూడా ట్యాక్స్ తగ్గించాలని ఆశిస్తున్నట్లు.. హైదరాబాద్లో కెమెరామెన్‌గా పని చేసే వ్యక్తి చెప్పారు.👉సీనియర్ సిటిజన్, హైదరాబాద్‌కు చెందిన వ్యక్తి, ఈ బడ్జెట్‌ 2025పై స్పందిస్తూ.. వ్యవసాయదారులకు అవసరమైన పథకాలను మరిన్ని ప్రవేశపెట్టాలని, వ్యవసాయ పనిముట్ల మీద కూడా ట్యాక్స్ తగ్గించాలని పేర్కొన్నారు.:: సిరికుమార్‌, సాక్షి వెబ్‌ బిజినెస్‌ డెస్క్‌

విదేశీయులకు పిల్లలు పుడితే.. ఆ చిన్నారులకు అమెరికాలో సహజంగా దక్కుతున్న పౌరసత్వ హక్కును రద్దు చేయాలని అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్‌ ట్రంప్ అనుకున్నారు. కానీ, న్యాయస్థానం తాజాగా ఆ ఆదేశాలకు మోకాలడ్డేసింది. దీంతో అప్పీల్‌కు వెళ్లాలని ట్రంప్‌ నిర్ణయించారు. అయితే.. జన్మతః దక్కే పౌరసత్వం విషయంలో మిగతా దేశాలు ఏం విధానాలు పాటిస్తున్నాయో తెలుసా?.అమెరికా గడ్డపై పుట్టే ప్రతీ ఒక్కరికీ అక్కడి పౌరసత్వం దక్కేలా అక్కడి రాజ్యాంగం హక్కు కల్పించింది. 14వ రాజ్యాంగ సవరణ ప్రకారం ఆ హక్కు దక్కాలి కూడా. అయితే ఆ హక్కును తనకున్న విశిష్ట అధికారంతో మార్చేయాలని ట్రంప్‌ భావించారు.ఈ క్రమంలోనే రాజ్యాంగ సవరణతో సంబంధం లేకుండా ఎగ్జిక్యూటివ్‌ ఆర్డర్‌ జారీ చేశారు. ఇకపై అమెరికా నేలపై విదేశీయులకు పుట్టే పిల్లలను అమెరికా పౌరులుగా పరిగణించకూడదన్నది ఆ ఆదేశాల సారాంశం.👉పుట్టే పిల్లలకు పౌరసత్వం వర్తింపజేయడమే బర్త్‌రైట్‌ సిటిజన్‌షిప్‌. తల్లిదండ్రుల జాతీయత.. అంటే వాళ్లది ఏ దేశం, ఇమ్మిగ్రేషన్‌ స్టేటస్‌.. అంటే ఏ రకంగా వలసలు వచ్చారు ఇలాంటివేవీ పరిగణనలోకి తీసుకోకుండా అమెరికాలో ఇంతకాలం పౌరసత్వ గుర్తింపు ఇస్తున్నారు. అయితే ప్రపంచం మొత్తంగా ‘‘జస్ సాన్‌గ్యుఇనిస్, జస్ సోలి’’ అనే రెండు సిద్ధాంతాల ఆధారంగా సిటిజన్‌షిప్‌ను వర్తింపజేస్తున్నారు. అయితే.. ఎక్కువ దేశాలు మాత్రం పౌరసత్వాన్ని ‘‘జస్ సాన్‌గ్యుఇనిస్’’ ఆధారంగానే పౌరసత్వం అందిస్తున్నాయి . జస్ సాన్‌గ్యుఇనిస్ అంటే.. వారసత్వంగా(రక్తసంబంధంతో) పౌరసత్వ హక్కు పొందడం. జస్ సోలి అంటే.. ఫలానా దేశంలో పుట్టిన కారణంగా ఆ దేశ పౌరసత్వ హక్కు లభించడం. 👉ఇప్పటిదాకా అమెరికా మాత్రమే కాదు.. మరికొన్ని దేశాలు పుట్టుకతో పౌరసత్వం విషయంలో జస్ సోలి వర్తింపజేస్తున్నాయి. అందులో అమెరికా పొరుగుదేశాలైన కెనడా కూడా ప్రధానంగా చెప్పుకోవాలి. అమెరికా తరహాలోనే ఈ దేశం కూడా తమ గడ్డపై పుట్టే విదేశీయుల పిల్లలకు జన్మతః పౌరసత్వం వర్తింపజేస్తోంది. అయితే అమెరికాలోలానే ఇక్కడా దీనిపై అభ్యంతరాలు వ్యక్తం అవుతున్నాయి.👉అమెరికా రెండు ఖండాల్లో మెక్సికో, అర్జెంటీనాతో సహా చాలాదేశాలే ఈ జాబితాలో ఉన్నాయి. అయితే.. చిలీ, కంబోడియా మాత్రం ఇ‍వ్వడం లేదు. ఆ దేశాలు జస్ సాన్‌గ్యుఇనిస్ ఆధారంగా పౌరసత్వం అందించడంపై ప్రధానంగా దృష్టిసారించాయి. 👉యూరప్‌, ఆసియా, ఆఫ్రికా.. చాలా దేశాలు జస్ సాన్‌గ్యుఇనిస్ మీదే జన్మతః పౌరసత్వాన్ని అందిస్తున్నాయి. అయితే కొన్ని దేశాలు మాత్రం షరతులతో కూడిన సడలింపులు ఇచ్చాయి ఉదాహరణకు.. జర్మనీ, ఫ్రాన్స్‌లాంటి దేశాలు తమ దేశాల్లో పుట్టే పిల్లలకు సంబంధించి.. తల్లిదండ్రుల్లో ఎవరో ఒకరు తమ దేశాల్లో నివాసం ఏర్పాటు చేసుకుని కొన్నేళ్లపాటు(ప్రస్తుతం 8 సంవత్సరాలుగా ఉంది) జీవించి ఉండాలి. అలా ఉంటే ఆ పిల్లలకు ఆ దేశాల పౌరసత్వం వర్తిస్తుంది. అలాగే.. కొన్ని దేశాలు న్యాయపరమైన అంశాలను పరిగణనలోకి తీసుకుని కూడా పౌరసత్వం ఇస్తున్నాయి.👉భారత్‌లో జన్మతఃపౌరసత్వంపై కఠిన నిబంధనలు ఉన్నాయి. జస్ సాన్‌గ్యుఇని అనుసరిస్తోంది మన దేశం. అంటే.. వారసత్వంగా రక్తసంబంధీకులకు పౌరసత్వం వర్తిస్తుందన్నమాట. అయితే.. 1928లో మోతిలాల్‌ నెహ్రూ అధ్యక్షతన ఏర్పాటైన కమిటీ.. జస్‌ సోలిని భారత్‌లోనూ వర్తింపజేయాలని ప్రతిపాదించింది. అంటే.. భారత గడ్డపై జన్మించే విదేశీయులకు కూడా ఇక్కడి పౌరసత్వం వర్తింపజేయాడన్నమాట. జస్ సాన్‌గ్యుఇని ‘జాతి భావన’ మాత్రమే ప్రతిబింబిస్తుందని, అదే జస్‌ సోలి అనేది సమాన హక్కుల భావనను చూపిస్తుందని ఈ కమిటీ అభివర్ణించింది. ఈ కమిటీలో నెహ్రూ, సుభాష్‌ చంద్రబోస్‌, తేజ్‌ బహదూర్‌ సప్రూ ఉన్నారు.1949లో రాజ్యాంగం కూడా ఈ ప్రతిపాదనలను పరిగణనలోకి తీసుకుంది. కానీ, కాలక్రమేణా భారత్‌లో వారసత్వ పౌరసత్వానికే ప్రాధాన్యం లభించింది. 1955లో భారత పౌరసత్వ చట్టం.. జన్మతః పౌరసత్వ చట్టాలకు కఠిన నిబంధనలను చేర్చింది. తల్లిదండ్రుల్లో ఒకరు కచ్చితంగా భారత పౌరసత్వం ఉన్నవాళ్లు ఉండాలి. మరొకరు చట్టపరంగా వలసదారు అయి ఉంటే సరిపోతుంది.👉జపాన్‌లోనూ కఠిన నిబంధనలే అమలు అన్నాయి. అయితే ఏ జాతీయత లేని స్థితిలో ఆ పిల్లలకు అక్కడి పౌరసత్వం ప్రసాదిస్తారు. స్పెయిన్‌లో పేరెంట్స్‌లో ఎవరో ఒకరికి కచ్చితంగా పౌరసత్వం ఉండాలి. లేదంటే ఎలాంటి జాతీయత లేని పిల్లలైనా అయి ఉండాలి.👉ఇటలీలో బర్త్‌రైట్‌ సిటిజన్‌షిప్‌పై పరిమితులున్నాయి. పేరెంట్స్‌లో ఎవరో ఒకరికి ఇటలీ పౌరసత్వం ఉండాలి. లేదంటే.. ఆ బిడ్డకు 18 ఏళ్లు నిండేదాకా ఆ దేశంలోనే ఉండాలి. అప్పుడే పౌరసత్వం ఇస్తారు.👉యూకే, ఆస్ట్రేలియా, దక్షిణాఫ్రికా మలేషియా.. ఇలా మరికొన్ని దేశాల్లోనూ తల్లిదండడ్రులు కచ్చితంగా ఆ దేశ పౌరులై ఉంటేనే, లేదంటే శాశ్వత నివాసుతులై ఉంటేనే అక్కడి పౌరసత్వం సంక్రమిస్తుంది. 👉జన్మతః పౌరసత్వ హక్కుతో అనేక ప్రయోజనాలు ఉన్నాయి. సమానత్వం, ఏకీకరణలతో పాటు జాతీయత విషయంలో న్యాయపరమైన చిక్కులేవీ తలెత్తకుండా ఉంటాయి. అయితే.. అభ్యంతరాలు కూడా అదే స్థాయిలో వినిపిస్తున్నాయి. అక్రమ వలసదారుల్నిప్రొత్సహించడంతో పాటు దేశంపై ఆర్థికపరమైన భారాన్ని మోపుతుంది. ఈ క్రమంలోనే పౌరుల జాతీయత-వలసవిధానం గురించి పెద్ద ఎత్తునే చర్చ నడుస్తోంది. మరోవైపు ఇది ‘‘బర్త్‌ టూరిజం’’గా మారే ప్రమాదం లేకపోలేదని విమర్శకులు ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. అమెరికాలో ఉత్తర, దక్షిణ రాష్ట్రాల మధ్య బానిసత్వం, హక్కుల సాధనగా మొదలైన అంతర్యుద్ధం 1861-65 మధ్య కొనసాగింది. దాదాపు 6,20,000 మంది ఈ యుద్ధంలో మరణించారు. ఆ తర్వాత రాజ్యాంగంలోని 14వ సవరణ ద్వారా బర్త్‌రైట్‌ సిటిజన్‌షిప్‌ అమల్లోకి తీసుకొచ్చారు. అప్పటి నుంచి అమెరికా గడ్డపై పుట్టే ప్రతీ చిన్నారికి అక్కడి పౌరసత్వం లభిస్తోంది. ఈ 157 ఏళ్ల చరిత్రను రాజ్యాంగ సవరణ ద్వారా కాకుండా.. తన సంతకంతో మార్చేయాలని ట్రంప్‌ భావించడం విశేషం.

యావత్‌ దేశాన్ని తీవ్ర దిగ్భ్రాంతి గురిచేసింది కోల్‌కతా యువ వైద్యురాలి హత్యాచారం కేసులో.. సంజయ్‌ రాయ్‌కి మరణశిక్ష పడకపోవడంపై పలువురి నుంచి అభ్యంతరాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. అత్యంత అరుదైన కేసు కాదనే ఉద్దేశంతోనే అంతటి శిక్ష వేయడం లేదని సీల్దా కోర్టు తీర్పు ఇచ్చింది. అయితే.. ఈ కేసులో కంటికి కన్నులాగా.. ప్రాణానికి ప్రాణం తీయడమే సరైందని.. న్యాయస్థానం ఆ అంశాల్ని పరిశీలించి ఉండాలనే అభిప్రాయం పలువురు వ్యక్తం చేస్తున్నారు. ఈ క్రమంలో ఈ మధ్యకాలంలో బెంగాల్‌లోనే చర్చనీయాంశమైన కేసుల్ని ప్రస్తావిస్తున్నారు.కిందటి ఏడాది ఆగష్టులో కోల్‌కతా ఆర్జీకర్‌ మెడికల్‌ కాలేజీలో ట్రైనీ డాక్టర్‌పై హత్యాచారోదంతం.. తీవ్ర చర్చనీయాంశమైంది. దేశవ్యాప్తంగా వైద్య సిబ్బంది ఆందోళన బాట చేపట్టడంతో వైద్య సేవలపైనా ప్రభావం పడడమే అందుకు ప్రధాన కారణం. అదే సమయంలో మహిళలపై అఘాయిత్యాలను తీవ్రంగా పరిగణించాల్సిన అవసరం ఉందనే వాదనను ఈ కేసు తెరపైకి తెచ్చింది. ఈ క్రమంలోనే బెంగాల్‌ సర్కార్‌ అపరాజిత పేరుతో ప్రత్యేక చట్టం చేసుకుంది కూడా. కానీ, దోషికి సరైన శిక్ష పడలేదనే అభిప్రాయం ‍వ్యక్తమవుతోంది. అయితే.. ఆర్జీకర్‌ ఘటన జరిగినప్పటి నుంచి ఇప్పటిదాకా ఐదు కేసుల్లో మరణశిక్షలు విధించాయి పశ్చిమ బెంగాల్‌ న్యాయస్థానాలు.1. ఆగష్టు 2023లో మతిగరలో 16 ఏళ్ల అమ్మాయిపై హత్యాచారానికి పాల్పడ్డాడు ఓ నిందితుడు. అతనికి సిలిగూరి కోర్టు కిందటి ఏడాది సెప్టెంబర్‌ 21న మరణశిక్ష విధించింది.2. 2023 ఏప్రిల్‌లో.. తిల్‌జల ప్రాంతంలో ఏడేళ్ల చిన్నారిపై హత్యాచారం జరిగింది. సెప్టెంబర్‌ 26వ తేదీన ఆ మానవమృగానికి మరణశిక్ష విధించింది కోల్‌కత్తా కోర్టు.3. కిందటి ఏడాది అక్టోబర్‌లో కుల్‌తలి ఏరియాలో తొమ్మిదేళ్ల బాలికపై హత్యాచారానికి తెగబడ్డ వ్యక్తికి.. డిసెంబర్‌ 6వ తేదీన కోర్టు మరణశిక్ష విధించింది.4. డిసెంబర్‌ 13వ తేదీన.. తొమ్మిదేళ్ల చిన్నారిని చిదిమేసిన కామాంధుడికి మరణశిక్ష విధించింది ఫరక్కా కోర్టు.5. కిందటి ఏడాది నవంబర్‌లో ఐదేళ్ల చిన్నారిపై అఘాయిత్యానికి తెగబడి ప్రాణం తీసిన కిరాతకుడికి ఆదివారం(జనవరి 20న) హూగ్లీ కోర్టు మరణశిక్ష ఖరారు చేసింది.ఈ ఐదు కేసుల్లో మరణశిక్షలు విధించిన న్యాయస్థానాలు.. ఆర్జీకర్‌ కేసు, ఆ కేసులో చోటుచేసుకున్న పరిణామాలను ఎందుకు అంతతీవ్రమైనవిగా పరిగణించలేకపోయిందనేది పలువురి ప్రశ్న. అయితే దీనికి న్యాయ నిపుణులు వివరణ ఇస్తున్నారు. అదనపు డైరెక్టర్‌ జనరల్ జావేద్ షమీమ్ మాట్లాడుతూ.. ఈ తరహా శిక్షలు కేవలం బాధితురాలికో, ఆమె కుటుంబానికో మాత్రమే కాదు.. యావత్‌ సమాజానికి న్యాయం జరుగుతుందనే సందేశాన్ని పంపిస్తాయి. మహిళలు, మరీ ముఖ్యంగా మైనర్ల విషయంలో కలిగే అభద్రతాభావాన్ని తొలగించే అడుగు అని అన్నారు. అయితే.. పైన చెప్పుకున్న అన్ని కేసులు మైనర్లపై జరిగిన అఘాయిత్యాలే. తీర్పులు ఇచ్చిన అన్ని కోర్టులు.. పోక్సో న్యాయస్థానాలే. పైగా ఈ కేసులన్నింటిలో బాధిత చిన్నారులకు.. వాళ్ల కుటుంబ సభ్యులతో నేరానికి పాల్పడిన వాళ్లకు పరిచయాలు ఉన్నాయి. నమ్మి వెంట వెళ్లిన చిన్నారులను చిధిమేశాయి ఆ మానవమృగాలు. పైగా ఈ కేసుల్లో బలమైన ఆధారాలు ఉన్నాయి. అందుకే అత్యంత అరుదైన కేసులుగా ఆయా న్యాయస్థానాలు గుర్తించాయి అని చెబుతున్నారు స్పెషల్‌ పబ్లిక్‌ ప్రాసిక్యూటర్‌ బివాస్‌ ఛటర్జీ. మతిగర, కుల్‌తలి, ఫరక్కా కేసుల్లో స్వయంగా ఈయనే వాదనలు వినిపించారు. పై ఐదు కేసుల్లో మరణశిక్షలను, అలాగే ఆర్జీకర్‌ కేసుల్లో యావజ్జీవ కాగారార శిక్షను న్యాయనిపుణులు సమర్థిస్తున్నారు. భావోద్వేగాలు, ప్రజాభిప్రాయాలు.. న్యాయవ్యవస్థలను ఎంతమాత్రం ప్రభావితం చేయబోవని చెబుతున్నారు. అలాగని.. ఆ ఆందోళనలను గనుక పరిగణనలోకి తీసుకుని కోర్టులు సత్వర న్యాయానికి ప్రయత్నించడం ఎంతమాత్రం మంచిదికాదని అంటున్నారు.అత్యంత అరుదైన కేసంటే.. మన దేశంలో అంత్యంత అరుదైన కేసుల్లోనే మరణశిక్షలు విధిస్థాయి న్యాయస్థానాలు. బచ్చన్‌ సింగ్‌ వర్సెస్‌ స్టేట్‌ ఆఫ్‌ పంజాబ్‌ కేసు ఆధారంగా సుప్రీం కోర్టు తొలిసారి ఈ తరహా తీర్పు ఇచ్చింది. ఈ కేసులో నిందితుడు ముగ్గురిని హతమార్చాడనే అభియోగాల కింద బచ్చన్‌ సింగ్‌ అనే వ్యక్తికి సెషన్స్‌ కోర్టు మరణశిక్ష విధించగా.. హైకోర్టు ఆ శిక్షను సమర్థించింది. ఆ తర్వాత కేసు సుప్రీం కోర్టుకు చేరింది.ఐపీసీ సెక్షన్‌ 302 రాజ్యాంగబద్ధతతో పాటు సీఆర్‌పీసీలోని సెక్షన్‌ 354(3) ప్రకారం మరణశిక్షలకు ప్రత్యేక కారణాలను పరిగణనలోకి తీసుకోవడం వంటి అంశాలను ఈ కేసు సవాల్‌ చేసింది. అయితే ఈ కేసులో వాదనలు విన్న జస్టిస్‌ వైసీ చంద్రచూడ్‌ నేతృత్వంలోని రాజ్యాంగ ధర్మాసనం.. 1980 ఆగష్టు 16వ తేదీన తీర్పు వెల్లడించింది. కింది కోర్టులు విధించిన మరణశిక్షను సమర్థించింది.భారతీయ న్యాయవ్యవస్థకు ‘‘అత్యంత అరుదైన కేసు’’ సిద్ధాంతాన్ని తెచ్చిపెట్టింది ఈ తీర్పు. నేర తీవ్రత, ప్రత్యేక పరిస్థితులను, మానవ హక్కులను గౌరవించడంలాంటి అంశాలను పరిగణనలోకి తీసుకున్నాకే.. అంతిమ మార్గంగా మరణశిక్షలు విధించాలని తీర్పు సమయంలో రాజ్యాంగ ధర్మాసనం అభిప్రాయపడింది. ఈ కేసు తర్వాతి కాలంలో భారతీయ కోర్టులకు మార్గదర్శకంగా మారింది.అంత్యత అరుదైన కేసులకు వర్తించేవి ఇవే..నేర తీవ్రతనేరానికి పాల్పడ్డ తీరు, ఉద్దేశాలుఆ నేరం.. సమాజంపై చూపించే ప్రభావంనేరస్తుడి వయసు, కుటుంబ నేపథ్యం.. ప్రస్తుత పరిస్థితులునేరస్థుడిలో జైలు జీవితం పరివర్తన తీసుకొచ్చే అంశాల పరిశీలనమన దేశంలో అత్యంత అరుదైన కేసుల్లో మరణశిక్షలు పడ్డవెన్నో. వాటిల్లో కోల్‌కతాలో స్కూల్‌ చిన్నారిపై హత్యాచారానికి పాల్పడ్డ ధనంజయ్‌ ఛటర్జీ(1990)కి, నిర్భయ ఘటన(2012)లో, 2008లో ముంబై ఉగ్రదాడులకు పాల్పడిన అజ్మల్‌ కసబ్‌లకు అత్యంత ప్రముఖమైన కేసులుగా నిలిచాయి.అయితే.. అత్యంత అరుదైన కేసుల్లో సాధారణంగా కింది కోర్టులు మరణశిక్షలు విధిస్తుంటాయి. వాళ్లు పైకోర్టులకు వెళ్లినప్పుడు.. ఊరట లభించిన సందర్భాలే అధికంగా ఉన్నాయి అని బెంగాల్‌ మాజీ అడ్వొకేట్‌ జనరల్‌ జయంత మిత్రా అంటున్నారు. ఆర్జీకర్‌ కేసులోనూ నిందితుడు పైకోర్టులో తనకు పడ్డ జీవితఖైదు శిక్షనూ సవాల్‌ చేసే అవకాశం లేకపోదని చెబుతున్నారాయన.

ఇజ్రాయెల్‌-హమాస్‌ మధ్య శాంతి ఒప్పందం ఓ కొలిక్కి రావడంపై అమెరికాకు కాబోయే అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్‌ ట్రంప్‌ ఆసక్తికర వ్యాఖ్యలు చేశారు. బంధీలను విడిచిపెట్టడంతో(Gaza hostage release) పాటు కాల్పుల విమరణ ఒప్పందానికి సిద్ధపడడంతో ఇరువర్గాలను ట్రంప్‌ మెచ్చుకున్నారు. అయితే.. మరో ఐదు రోజుల్లో ఆయన వైట్‌హౌజ్‌లో అడుగుపెట్టబోతున్న సంగతి తెలిసింది. ఈలోపే గాజా యుద్ధం ముగింపు దిశగా అడుగు పడడాన్ని ఆయన తన విజయంగా అభివర్ణించుకుంటున్నారు.‘‘కిందటి ఏడాది నవంబర్‌లో అమెరికా అధ్యక్ష ఎన్నికల్లో మేం చారిత్రక విజయం సాధించాం. ఆ ఫలితమే ఈ కాల్పుల విరమణ ఒప్పందం అని తన ట్రూత్‌ సోషల్‌లో ఓ పోస్ట్‌ ఉంచారు. నిబద్ధతతో కూడిన తన పరిపాలన.. శాంతి, సామరస్యంతో ప్రపంచానికి శక్తివంతమైన సంకేతాలను పంపిందని విశ్వసిస్తున్నట్లు చెబుతున్నారాయన. ఇజ్రాయెల్‌ సహా మా మిత్రపక్షాలతో మేం(అమెరికా) సత్సంబంధాలు కొనసాగిస్తాం. అలాగే.. గాజాను మళ్లీ ఉగ్రవాదులకు స్వర్గధామంగా మార్చబోం అని ఆయన రాసుకొచ్చారు.తాజాగా హమాస్‌కు‌ ట్రంప్‌ సీరియస్‌ వార్నింగ్‌ ఇచ్చారు. తాను అధ్యక్ష బాధ్యతలు చేపట్టకముందే హమాస్‌ ఉగ్రవాద సంస్థ (Hamas-led militants) చెరలో ఉన్న బందీలను విడిచిపెట్టాలని స్పష్టం చేశారు. లేనిపక్షంలో తీవ్ర పరిణామాలు ఉంటాయని హెచ్చరించారు. తాను అధ్యక్ష బాధ్యతలు చేపట్టేసరికి బందీలు తిరిగి రాకపోతే పశ్చిమాసియాలో ఆకస్మిక దాడులు జరుగుతాయని హెచ్చరించారు.కాగా, హమాస్‌కు ట్రంప్‌ ఇలా సీరియస్‌ వార్నింగ్‌ ఇవ్వడం ఇదేమీ మొదటిసారి కాదు. గతేడాది డిసెంబర్‌లో కూడా తీవ్రంగా హెచ్చరించారు.పశ్చిమాసియాలో ఉద్రిక్త పరిస్థితులు చల్లార్చేందుకు అమెరికా సహా పలు దేశాలు నిర్విర్వామంగా కృషి చేస్తూ వస్తున్నాయి. గాజా శాంతి స్థాపనకు మధ్యవర్తిత్వం వహించిన ఈజిప్ట్, ఖతార్‌ల పాత్ర గురించి ప్రత్యేకంగా చెప్పుకోవాలి. అయితే ఆ టైంలో(కిందటి ఏడాది మే చివర్లో) ఇజ్రాయెల్, హమాస్‌ మధ్య ఉద్రిక్తతలను చల్లార్చే దిశగా అమెరికా అధ్యక్షుడు జో బైడెన్‌ కొత్త ఒప్పంద ప్రతిపాదనను తీసుకొచ్చారు. బందీల విడుదలతోపాటు కాల్పుల విరమణకు అందులో పిలుపునిచ్చారు. ఖతార్‌ ద్వారా హమాస్‌కు సైతం ఆ ఒప్పందం చేరవేశారు. ఇక గత కొన్ని వారాలుగా ఎడతెగక సాగిన చర్చలు, దఫదఫాలుగా బందీల విడుదలకు హమాస్‌ అంగీకరించడం, తమ కారాగారాల్లో మగ్గుతున్న వందలమంది పాలస్తీనియన్లను విడిచిపెట్టేందుకు ఇజ్రాయెల్‌ తలూపడం వంటి పరిణామాలు ఒప్పందం కుదిరేందుకు దోహదం చేశాయి.బైడెన్‌ ప్రతిపాదించిన ఒప్పందం ఇదే..మొదటి దశఇది ఆరు వారాలు కొనసాగుతుంది. ఇందులో ఇజ్రాయెల్‌-హామాస్‌ బలగాలు పూర్తిస్థాయిలో కాల్పుల విరమణను పాటించాలి. గాజాలోని జనాలు ఉండే ప్రాంతాల నుంచి ఇజ్రాయెల్‌ బలగాలు వెనుదిరగాలి. వందల మంది పాలస్తీనా ఖైదీలను ఇజ్రాయెల్‌ విడుదల చేయాలి. ప్రతిగా మహిళలు, వృద్ధులు సహా పలువురు బందీలను హమాస్‌ అప్పగించాలి.రెండో దశసైనికులు సహా సజీవ ఇజ్రాయెలీ బందీలందరినీ హమాస్‌ విడిచిపెట్టాలి. గాజా నుంచి ఇజ్రాయెల్‌ బలగాలు పూర్తిగా వెనక్కి వచ్చేయాలి.మూడో దశగాజాలో పునర్నిర్మాణ పనులు భారీస్థాయిలో ప్రారంభమవుతాయి. బందీలుగా ఉన్నప్పుడు ప్రాణాలు కోల్పోయినవారి అవశేషాలను వారి కుటుంబసభ్యులకు అప్పగించాలి.అయితే.. బైడెన్‌ ప్రతిపాదించిన ఒప్పంద సూత్రాలకే ఇరు వర్గాలు అంగీకరించాయా? లేదంటే అందులో ఏమైనా మార్పులు జరిగాయా? అనేదానిపై స్పష్టత రావాల్సి ఉంది. మధ్యవర్తులు చెబుతున్న సమాచారం ప్రకారం.. తొలి దశలో యుద్ధం నిలిపివేతపై చర్చలను ప్రారంభించడంతో పాటు, ఆరు వారాల పాటు కాల్పుల విరమణ పాటించాలి. హమాస్‌ చెరలో బందీలుగా ఉన్న సుమారు 100 మందిలో 33 మందిని ఈ సమయంలో విడిచిపెట్టాలి’’ అని ఉన్నట్లు తెలుస్తోంది.ఇదిలా ఉంటే.. ప్రపంచమంతా ఎన్నాళ్లుగానో ఎదురు చూస్తున్న గాజా కాల్పుల విరమణ ఒప్పందం ఎట్టకేలకు కుదిరింది. ఖతార్‌ రాజధాని దోహా ఇందుకు వేదికైంది. 15 నెలలుగా కొనసాగుతున్న యుద్ధానికి ముగింపు పలుకుతూ బుధవారం ఇజ్రాయెల్‌-హమాస్‌లు ఓ అంగీకారానికి వచ్చినట్లు మధ్యవర్తులుగా వ్యవహరిస్తున్న ప్రతినిధులు ధృవీకరించారు. ఈ ఒప్పందంపై గురువారం ప్రకటన చేసేందుకు అమెరికా అధ్యక్షుడు జో బైడెన్‌ సన్నద్ధమవుతున్నారు.ఖతార్‌ పాత్ర ప్రత్యేకం.. కాల్పుల విరమణ ఒప్పందానికి అమెరికా, ఖతార్, ఈజిప్టులు మధ్యవర్తిత్వం వహించాయి. ఈక్రమంలో రెండుసార్లు కాల్పుల విరమణపై చర్చలు జరగ్గా అవి ఫలించలేదు. అయితే గాజాలో శాంతి స్థాపన కోసం ఖతార్‌ చేసిన మధ్యవర్తిత్వ ప్రయత్నాలు మొదటి నుంచి ఆసక్తికరంగా సాగాయి. 2012 నుంచి దోహాలో హమాస్‌ తన కార్యకలాపాలను నిర్వహిస్తోంది. దీంతో పశ్చిమాసియా ఉద్రిక్తతలను చల్లార్చే ప్రయత్నాల్లో ఖతార్‌ కీలకంగా వ్యవహరిస్తుందని తొలి నుంచి చర్చ నడుస్తోంది. అందుకు తగ్గట్లే ఖతార్‌ ఈ చర్చల్లో ముందుకు వెళ్లింది కూడా. అయితే ఒకానొక దశలో అమెరికా ప్రతిపాదించిన ఒప్పందంపై హమాస్‌ వెనక్కి తగ్గింది. దీంతో మధ్యవర్తిత్వం వహించే ప్రయత్నాలను ఖతార్‌ నిలిపివేసిందన్న కథనాలు చక్కర్లు కొట్టాయి. అయితే ఖతార్‌ వాటిని ఖండించింది. అదే సమయంలో దోహాలో హమాస్‌ కార్యకలాపాలను బహిష్కరించాలని అమెరికా ఇచ్చిన పిలుపును కూడా ఖతార్‌ పక్కన పెట్టి మరీ చర్చలకు ముందుకు తీసుకెళ్లి పురోగతి సాధించింది ఖతార్‌. గాజా బాధ్యత ఎవరిది?తాజా ఒప్పందంపై పలు అనుమానాలు నెలకొన్నాయి. ఈ ఒప్పందం ఇజ్రాయెల్‌-హమాస్‌ మధ్య యుద్ధానికి శాశ్వత ముగింపు పలుకుతుందా? అనే ప్రశ్న తలెత్తుతోంది. ఇజ్రాయెల్‌ బలగాలు గాజా నుంచి పూర్తిగా వెనక్కుమళ్లుతాయా?.. లేకుంటే పాక్షికంగానే జరుగుతుందా?. భవిష్యత్తులో కాల్పుల విరమణ ఉల్లంఘన జరగకుండా ఉంటుందా? అన్నింటికి మించి.. యుద్ధంతో నాశనమైన గాజా ప్రాంతాన్ని ఎవరు పాలిస్తారు? దాని పునర్నిర్మాణానికి ఎవరు బాధ్యత తీసుకుంటారు అనే ప్రశ్నలపై స్పష్టత రావాల్సి ఉంది.ఒకవైపు కాల్పుల విరమణ ప్రతిపాదనకు అంగీకరించినట్లు హమాస్‌ తెలిపింది. అయితే ఒప్పందం తుది ముసాయిదాపై ఇంకా కసరత్తు జరుగుతోందని ఇజ్రాయెల్‌ ప్రధాని బెంజమిన్‌ నెతన్యాహు కార్యాలయం పేర్కొంది. మరోవైపు తాజా ఒడంబడికకు నెతన్యాహు క్యాబినెట్‌ ఆమోదం తెలపాల్సి ఉంది. కొద్ది రోజుల్లోనే ఈ లాంఛనం పూర్తికావచ్చని భావిస్తున్నారు. ఒప్పందం ఆదివారం నుంచి అమలులోకి వస్తుందని మధ్యవర్తిత్వం వహించిన ఖతార్‌ ప్రధాని షేక్‌ మహమ్మద్‌ బిన్‌ అబ్దుల్‌ రహ్మాన్‌ అల్‌థానీ ప్రకటించారు.అక్టోబరు 7, 2023న సరిహద్దులు దాటి ఇజ్రాయెల్‌లో ప్రవేశించి 1200 మంది ఆ దేశ పౌరులను హతమార్చి, 250 మందిని బందీలుగా చేసుకోవడం ద్వారా హమాస్‌ మధ్య ఆసియాలో యుద్ధానికి బీజం వేసింది. హమాస్‌కు మద్దతుగా హెజ్‌బొల్లా, హూతీ ఉగ్రవాదులు ఇజ్రాయెల్‌పై దాడులకు దిగాయి. ఇరాన్, ఇజ్రాయెల్‌ మధ్య పరస్పర క్షిపణి దాడులకు పాల్పడ్డాయి. 46 వేల మంది పాలస్తీనియన్లు ఇజ్రాయెల్‌ దాడుల్లో మృతి చెందారు.తాజా పరిణామం గాజాలో నిరాశ్రయులైన వేలమంది తిరిగి కోలుకోవడానికి, ఆ ప్రాంతానికి పెద్ద ఎత్తున మానవతా సహాయం అందడానికి ఉపకరించనుంది.

నా కోసం.. నా కుటుంబం.. అని ఆలోచనలో చేసే మనుషులు ఉన్న ఈ కాలంలో.. మన కోసం.. మన ఊరి కోసం.. రేపటి తరాల కోసం మంచి వాతావరణాన్ని అందించాలని ప్రతినబూనింది ఇక్కడో ఊరు. ఈ క్రమంలో ఆకట్టుకునే ప్రయత్నాలతో ముందుకు పోతోంది.రాజపాళ్యం.. తమిళనాడులో పశ్చిమ కనుమల్లో ఉండే ఓ పట్టణం. ఇక్కడ జనాభా రెండు లక్షలకు పైనే. మామిడి పండ్లకు, మరీ ముఖ్యంగా నాటు కుక్కలకు ఫేమస్‌ ఈ ప్రాంతం. అయితే ఈ మధ్య ‘2040 మిషన్‌’తో ఈ ప్రాంతం వార్తల్లోకి ఎక్కింది. అప్పటికల్లా కర్బన ఉద్గారాలను శూన్యస్థాయికి(zero carbon city) తీసుకొచ్చే వ్యూహాలు అమలు చేస్తోంది.కార్బన్‌ న్యూట్రల్‌ బై 2040 కార్యక్రమం కోసం అధికారులు నిర్వహించిన అవగాహన కార్యక్రమాలు సత్పలితాలను ఇస్తున్నాయి. అక్కడి జనాలు సోలార్‌ ఎనర్జీకి క్రమక్రమంగా అలవాటు పడుతున్నారు. పవన్‌ విద్యుత్‌కు పెద్ద పీట వేసే ప్రయత్నాల్లో అక్కడి అధికార యంత్రాంగం ఇప్పటికే తలమునకలైంది. పునరుత్పాదక విద్యుత్‌ కోసం పరిశ్రమలను ప్రోత్సహించాలని, అలాగే సీఎన్‌జీ బయో ప్లాంట్లను ఏర్పాటు చేయాలని భావిస్తోంది.2021లో రాజపాళ్యం నుంచి 7 లక్షల టన్నుల కర్భన ఉద్గారాలు వెలువడ్డాయి. వాటిని జీరోకి తేవాలన్నదే మిషన్‌ 2040 ఉద్దేశం.పర్యావరణ ప్రయోజనాలుకార్బన్‌ ఉద్గారాలు తగ్గుముఖం పడతాయిగాలి నాణ్యత పెరుగుతుందిపచ్చదనం విస్తరిస్తుందిజల వనరులు సంరక్షణఆర్థిక ప్రయోజనాలుపునరుత్పాదకతో.. ఖర్చులు తగ్గుతాయిఉపాధి కల్పన, ఉద్యోగాలు దొరుకుతాయిRajapalayam leads small town India 🇮🇳 towards green future.The beautiful city of Rajapalayam in Tamil Nadu has developed a masterplan for a zero carbon city. It will inspire cities across India and the globe.Rajapalayam (200 000 inhabitants) plans to source enegy from solar,… pic.twitter.com/7yujcIimP5— Erik Solheim (@ErikSolheim) January 6, 2025సామాజిక లాభాలుప్రజారోగ్యంఆయుష్షు పెరిగే అవకాశంకమ్యూనిటీ ఎంగేజ్‌మెంట్‌అలాగే.. ప్రయాణాల కోసం సంప్రదాయ ఇంధనవనరుల మీద కాకుండా ఈ-బస్సులు, ఈ-వాహనాలను ఆశ్రయిస్తున్నారు. మరోవైపు.. మొక్కల పెంపకంతో పాటు జలవనరులు కాలుష్యం బారినపడకుండా పరిరక్షించే కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తున్నారు. ఆఖరికి.. పండుగలకు, ఇతర కార్యాక్రమాలకు ప్లాస్టిక్‌ను దూరంగా ఉంచుతూ వస్తున్నారు.కేవలం ప్రభుత్వాలు, స్వచ్ఛంద సంస్థలు మాత్రమే కాదు.. భవిష్యత్‌ తరాల కోసం పచ్చటి ప్రకృతిని అందిద్దాం అనే నినాదానికి అక్కడి ప్రజల నుంచి మంచి స్పందన వస్తోంది. ఆధునీకరణలో భాగంగా తమ ఊరు ఏ ఢిల్లీ, ముంబైలాగో కాలుష్య నగరంగా మారాలని అక్కడి ప్రజలు ఆశించడం లేదు. రాజపాళ్యంలా ఉండి.. కాలుష్యరహిత ప్రాంతంగా దేశానికే ఆదర్శంగా నిలవాలని కోరుకుంటున్నారు.సవాళ్లుకాస్త ఖర్చుతో కూడుకున్న వ్యవహారంసాంకేతికంగా అవరోధాలు ఎదురయ్యే అవకాశంపూర్తిస్థాయిలో ప్రజల్లోకి వెళ్లేందుకు మరికొంత సమయంపారిశ్రామిక సహకారంపాటించడమే కాదు.. పర్యవేక్షణ కూడా సవాల్‌తో కూడున్నదే. కానీ, పచ్చటి భవిష్యత్తుతో దక్కే ఫలితం మాత్రం దీర్ఘకాలికమైంది.

మొన్నీమధ్యే ‘లక్కీ భాస్కర్‌’ అనే ఓ సినిమా వచ్చింది. ఓ సాధారణ బ్యాంక్‌ ఉద్యోగి అయిన హీరో.. దేశంలోనే అతిపెద్ద స్కాంలో తెలిసీతెలియకుండానే భాగం అవుతాడు. మోసాన్ని మోసంతోనే జయించి వంద కోట్లు తన ఖాతాలో వేసుకుంటాడు. క్లైమాక్స్‌లో వచ్చే ట్విస్ట్‌కు ప్రేక్షకులు క్లాప్స్‌.. విజిల్స్‌. ‘‘ఛస్‌.. అదొక ఆర్థిక మోసం’’ అనేవాళ్లు లేకపోలేదు. ‘‘సినిమానే కదా గురూ.. పైగా నేరం రుజువు కాలేదు.. అడ్జస్ట్‌ అయిపో’’ అని సలహా ఇచ్చేవాళ్లు లేకపోలేదు. ఉఫ్‌.. హీరో కాబట్టి సేవ్‌ అయిపోయాడు. ప్రేక్షకుల మనన్ననలు పొందగలిగాడు. అదే నిజజీవితంలో జరిగితే..! అఫ్‌కోర్స్‌ ఈ సినిమా కూడా వాస్తవ ఘటనల స్ఫూర్తితోనే తెరకెక్కిందనుకోండి. కానీ..”రిస్క్ హై తో ఇష్క్ హై” అనుకునే ఓ దిగువ మధ్యతరగతి వ్యక్తి.. డబ్బు సంపాదించాలనే కసితో వాణిజ్య రాజధానిలో అడుగుపెట్టాడు. కామర్స్ గ్రాడ్యుయేట్ నుంచి ఫైనాన్షియల్ ఎనలిస్ట్‌గా ఆపై ప్రసన్న ప్రాంజివందాస్‌ దగ్గర శిష్యరికంలో స్టాక్ బ్రోకర్‌గా రూపాంతరం చెందాడు. ఆపై తన సోదరుడితో కలిసి గ్రోమోర్ అనే బ్రోకరేజ్ సంస్థను స్థాపించి.. 1987లో స్టాక్ మార్కెట్‌లో భారీగా పెట్టుబడులు పెట్టారు. అదే సమయంలో.. బ్యాంకింగ్‌ వ్యవస్థలోని లోపాలను ఒడిసి పట్టుకున్నాడు. ఎస్‌బీఐలాంటి ప్రభుత్వ బ్యాంకుతో సహా అవినీతిమయమైన వ్యవస్థలన్నింటినీ మేనేజ్‌ చేయగలిగాడు. బ్యాంకుల నుంచి కోట్ల డబ్బుని సేకరించి.. దలాల్ స్ట్రీట్‌నే శాసించాడు. వెరసి.. వేల కోట్లను చాకచక్యంగా పిండుకున్నాడు. ఈ కథను Scam 1992 పేరుతో వెబ్‌ సిరీస్‌గా తీస్తే జనాలు థ్రిల్లయిపోయారు. ఆయన రిఫరెన్స్‌తో లక్కీ భాస్కర్‌ సినిమా తీస్తే అదిరిపోయిందన్నారు. పైగా ఆ కథల్లోంచి ఆర్థిక పాఠాలను, జీవిత సత్యాలను వెతికారు. ప్చ్‌.. తప్పులేదు సోషల్‌ మీడియా జమానా అలాంటిది మరి!.అది 2001 ,డిసెంబర్ 31.. దేశం మొత్తం న్యూఇయర్‌ సంబరాలకు సిద్ధమవుతోంది. అలాంటి టైంలో పత్రికల్లో, టీవీల్లో వచ్చిన ఓ వార్త అందరినీ ‘అరరె’ అనుకునేలా చేసింది. 47 ఏళ్ల వయసున్న హర్షద్‌ మెహతా.. థానే జైల్లో గుండె నొప్పితో కన్నుమూశాడు అని. ఓవైపు మెహతా ఫొటో.. మరోవైపు దేశంలోనే అతిపెద్ద ఆర్థిక నేరగాడి అస్తమయం అనే లైన్లు. ఆస్పత్రికి తీసుకెళ్తుండగా వీల్‌చైర్‌లోనే కుప్పకూలిపోయాడంటూ పేర్కొన్నాయవి. ఓ సాధారణ గుజరాతీ జైన్‌ కుటుంబంలో పుట్టి.. స్టాక్ మార్కెట్‌ సామ్రాజ్యంలో బిగ్‌ బుల్‌గా ఎదిగాడు హర్షద్‌ మెహతా. ఆరోజుల్లో.. మార్కెట్లలో పెట్టుబడి పెట్టాలనుకున్న ఎంతో మందికి మూడు పదుల వయసున్న హర్షద్‌ మెహతా(Harshad Mehta) ఓ రోల్‌ మోడల్‌ అయ్యాడు. అలాంటి వ్యక్తి దేశంలోనే అతిపెద్ద స్కాంలో సూత్రధారి అయ్యాడు. అప్పటిదాకా ఆర్థిక మేధావి అనిపించుకున్న వ్యక్తి.. ఆర్థిక మోసగాడనే ముద్రతో విచారణ, ఐదేళ్ల జైలుశిక్ష ఎదుర్కొన్నాడు. చివరకు.. అనామక పరిస్థితుల నడుమ జైలు ఊచల మధ్య కన్నుమూయడం యావత్‌ దేశాన్ని ఉలిక్కిపడేలా చేసింది. ఇప్పుడు మనీలైఫ్‌ ఎడిటర్‌గా ఉన్న సుచిత్ర దలాల్‌.. ఒకప్పుడు టైమ్స్‌ ఆఫ్‌ ఇండియాలో కాలమిస్ట్‌. హర్షద్‌ మెహతా సెక్యూరిటీస్‌ స్కాం తుట్టెను కదిలించారామె. ఆమె ప్రచురించిన ఆ ఇన్వెస్టిగేషన్‌ కథనాలు.. ఆ టైంలో మీడియా రంగంలోనే పెద్ద సెన్సేషన్‌ అయ్యాయి. కట్‌ చేస్తే.. అదే ఏడాది నవంబర్‌ 9వ తేదీన సీబీఐ ప్రముఖ స్టాక్‌ బ్రోకర్ హర్షద్‌ మెహతాను‌ అరెస్ట్‌ చేసింది. అప్పటి నుంచి మరణించేదాకా.. తొమ్మిదేళ్లపాటు జ్యూడిషియల్‌ కస్టడీ కింద జైల్లోనే గడిపారాయన. మరోవైపు ఆయన కుటుంబం న్యాయపోరాటం మొదలుపెట్టింది కూడా అప్పటి నుంచే..స్టాక్ మార్కెట్లో హర్షద్‌ మెహతా ఎంత హుందాగా ఎత్తుకు ఎదిగారో.. అంతే దీనస్థితిలో పాతాళానికి చేరుకున్నారు. హర్షద్‌మెహతా మరణాంతరం.. ఆయన కుటుంబం 20 ఏళ్ల పాటు మీడియా కంటపడకుండా అజ్ఞాతం జీవితం గడిపింది. అతుర్‌ మెహతా.. హర్షత్‌ మెహతా కొడుకు. ఇన్వెస్టర్‌గా, ఎంట్రాప్రెన్యూర్‌గా ఓ దుస్తుల కంపెనీని నడిపిస్తున్నారు. అతుర్‌ సోషల్‌ మీడియాలో యాక్టివ్‌గా ఉండడు. అమెరికాలో స్థిరపడ్డాడని కొందరు.. లేదు ముంబైలోనే ఉన్నాడని మరికొందరు చెబుతుంటారు. అతని ఆస్తిపాస్తులు వగైరా వివరాలు వెతికినా ఇంటర్నెట్‌లో పెద్దగా కనిపించదు. ఇక.. హర్షద్‌ సోదరుడు, ఆయనతోపాటు కొన్నాళ్లు జైలు జీవితం గడిపిన అశ్విన్‌ లా చదవి.. ముంబైలో ప్రాక్టీస్‌ చేస్తున్నారు. తన అన్న, కుటుంబం పేరిట నడుస్తున్న కేసులను ఆయనే వాదిస్తున్నారు ఇప్పుడు. ఈయన కూడా అంతే.. మీడియా కంట పడకుండా, ఇంటర్వ్యూల జోలికి పోకుండా బతుకుతున్నారు. ఇక జ్యోతి మెహతా(Joti Mehta).. హర్షద్‌ భార్య. ఆయన మరణాంతరం 20 ఏళ్లకు ఆమె నోరు విప్పారు. అయితే అది తన భర్త పేరిట ఏర్పాటు చేసిన వెబ్‌సైట్‌ ద్వారానే.‘‘నా భర్త హర్షద్‌ మెహతా చనిపోయింది సకాలంలో వైద్యం అందకనే. అసలు అంతకుముందు ఆయనకు ఎలాంటి గుండె సంబంధిత సమస్యలు లేవు. కేవలం జైలు అధికారుల నిర్లక్ష్యం వల్లే నా భర్త చనిపోయాడు. ఆరోజు సాయంత్రం తన ఛాతీలో నొప్పిగా ఉందని ఆయన పక్క సెల్‌లో ఉన్న తన సోదరుడికి సమాచారం ఇచ్చారు. ఆయన ఆ విషయాన్ని అధికారులకు తెలియజేశారు. జైల్లో ఉన్న వైద్యులు పరీక్షించి గుండెపోటు మాత్రలు లేవన్నారు. అయితే తన మెడికల్‌ బాక్సులో అవి ఉన్నాయని ఆయన మాత్రలను తెప్పించి వేసుకున్నారు. ఆ మందు నాలుగు గంటలపాటు మెహతాను బతికించింది. ఆ తర్వాత పరిస్థితి విషమించడంతో.. అర్ధరాత్రి దాటాక ఆయన్ని ఆస్పత్రికి తరలించారు. నాడు జైలు అధికారులు సకాలంలో స్పందించి ఆయన్ని ఆస్పత్రికి తీసుకెళ్లి ఉంటే.. ఆయన చనిపోయేవారే కాదు’’ అని జ్యోతి తెలిపారు. అంతేకాదు.. తన భర్త మరణానికి సంబంధించి అధికారులు ఎలాంటి విచారణ నివేదిక, పోస్ట్‌మార్టం నివేదిక ఇవ్వలేదని.. జైలు అధికారులను ఎన్నిసార్లు కోరినప్పటికీ స్పందన ఉండడం లేదని అంటున్నారామె. ఏ నోళ్లు అయితే పొగిడియో..అవే నోళ్లు నా భర్తను ఆర్థిక నేరస్థుడిగా ప్రచారం చేశాయి. శత్రువుకు కూడా మాకు వచ్చిన కష్టాలు రాకూడదని కోరుకుంటున్నాం అని చెబుతున్నారామె. అంతేకాదు harshadmehta.in ద్వారా సంచలన విషయాలు తెలియజేసే ప్రయత్నమూ చేస్తున్నారు. కుటుంబ కష్టాలుహర్షద్‌ మెహతాపై బ్యాంకుల చేసిన ఫిర్యాదుల ఆధారంగా ఆధారంగా 72 క్రిమినల్‌ కేసులు, 600కిపైగా సివిల్‌ అభియోగాలు నమోదు అయ్యాయి. కానీ, అందులో కేవలం నాలుగు అభియోగాల్లో ఆయన జైలు పాలయ్యారు. 1992, జూన్ 4న సీబీఐ మెహతా కుటుంబానికి సంబంధించిన ఆస్తులపై సెర్చ్ ఆపరేషన్ జరిపింది. సోదాల్లో ఎన్నో డాక్యుమెంట్లు, షేర్ మార్కెట్ కు సంబంధించిన సర్టిఫికెట్లను స్వాధీనం చేసుకుంది. అప్పటికి ఆ కుటుంబం ఆస్తుల విలువ రూ.1,700 కోట్లు అని ఓ అంచనా. అనంతరం హర్షద్ మెహతా తన 1992-93 ఏడాది ఆదాయంపై ట్యాక్స్ రిటర్న్ దాఖలు చేశాడు. ట్యాక్స్ డిపార్ట్ మెంట్ దాన్ని తిరస్కరించింది. మెహతా ఫ్యామిలీ రూ.4 కోట్లు ట్యాక్స్ ఎగ్గొట్టినట్టు 1995లో ఆదాయ పన్ను శాఖ గుర్తించింది. చివరికి ఈ వ్యవహారం కాస్తా ఇన్ కం ట్యాక్స్ ట్రిబ్యునల్ కు చేరింది. ఈలోపు ఆయన మరణించారు. మరోవైపు మెహతా కుటుంబంపై ఆదాయ శాఖ చర్యలు కొనసాగాయి. వరసగా వారి సంబంధిత ఆస్తులపై తనిఖీలు చేపట్టింది. చివరకు 23ఏళ్ళ తరువాత ట్రిబ్యునల్.. మెహతా కుటుంబ పన్ను కట్టాలనే ఐటీ శాఖ డిమాండ్ ను తోసిపుచ్చింది. ఆ కుటుంబానికి క్లీన్ చిట్‌ ఇస్తూ.. పన్ను కట్టాల్సిన అవసరం లేదని తేల్చింది.అదే టైంలో.. హర్షద్‌ మెహతా లావాదేవీల కారణంగా చెల్లించాల్సిన బకాయిలు ఆస్తుల కంటే ఎన్నో రేట్లుగా తేలింది. సంపాదించినదంతా దాదాపుగా బకాయిల చెల్లింపుకే సరిపోయింది. వీటిలో చాలావరకు సెటిల్‌మెంట్‌ కాలేక కోర్టుల దాకా చేరాయి. అయితే ఈ విషయంలో మెహతా కుటుంబానికే ఊరట లభించింది. ఫెడరల్‌ బ్యాంకు, కిషోర్‌ జననీ దావాలో జ్యోతి మెహతా రూ.6 కోట్ల సెటిల్‌మెంట్‌ విజయం సాధించారు. అలాగే.. న్యాయపోరాటం తర్వాత వేలంపాట లేకుండా కొన్ని ఆస్తులు తిరిగి ఆ కుటుంబానికే చేరాయి. అలా ఆ వచ్చినదాంతోనే ఆ కుటుంబం ఆర్థికంగా నిలదొక్కుకుంది. స్కాం ఏంటంటే..లక్కీ భాస్కర్‌ సినిమా చూసినవాళ్లకు హర్షద్‌ మెహతా చేసిన నేరం గురించి ప్రత్యేకంగా చెప్పనక్కర్లేదు. కానీ, ఈ కథనం నేపథ్యంలో మరోసారి సింపుల్‌గా గుర్తు చేస్తున్నాం. స్టాక్‌ మార్కెట్‌(Stock Market)కు అమిత్‌ బచ్చన్‌గా పేర్కొందిన హర్షద్ మెహతా.. తన సోదరుడితో కలిసి గ్రోమోర్ అనే బ్రోకరేజ్ సంస్థను ఏర్పాటు చేశాడు. కోట్ల రూపాయలను, బ్యాంకులలో లోన్ పెట్టి తీసుకుని, ఆ డబ్బుని స్టాక్ మార్కెట్లో ఇన్వెస్ట్ చేసి, లాభాలు గడించి తిరిగి బ్యాంకులకు చెల్లించడం చేసేవాడు. రెడీ ఫార్వడ్ డీల్, బ్యాంకు రీసిప్ట్ లను వాడుకుని.. బ్యాంకుల చుట్టూ తిరుగుతూ ఆ డబ్బును మంచి నీళ్ళకంటే కూడా దారుణంగా తన చుట్టూ తిప్పుకున్నాడు. స్టాక్ మార్కెట్ లో లొసుగులను వినియోగించి కోట్లకు పడగలెత్తాడు. బ్యాంక్ రిసిప్టుల ని, సంతకాలని ఫోర్జరీ చెయ్యడం అతిపెద్ద నేరం. అలా.. భారత స్టాక్ మార్కెట్ చరిత్రలోని (1992 సెక్యూర్టీస్) అతిపెద్ద కుంభకోణానికి హర్షద్‌ మెహతా పాల్పడ్డాడు. అయితే ఈ కేసు నుంచి తప్పించాలని రూ.1 కోటిని అప్పటి ప్రధాని పీవీ నరసింహారావుకు లంచంగా ఇచ్చానంటూ హర్షద్‌ చేసిన ప్రకటన ఆ టైంలో రాజకీయంగానూ దుమారం రేపింది. వేకప్‌ కాల్‌.. హర్షద్ మెహతా స్టాక్ మార్కెట్ స్కామ్ భారతదేశ ఆర్థిక వ్యవస్థను ఒక్కసారిగా కుదిపేసింది. షేర్ల కొనుగోలుకు బ్యాంకులోని ప్రజాధనాన్ని దుర్వినియోగం చేశారని తెలిసి ఆర్థిక మేధావులు విస్తుపోయారు. బీఎస్‌ఈ సెక్యూరిటీస్‌ల కుంభకోణం ద్వారా రూ.5,000 కోట్ల మోసానికి పాల్పడ్డారని రకరకాల సెక్షన్ల కింద ఆయనపై కేసులు నమోదు అయ్యాయి. 1992లో ఈ కుంభకోణం వెలుగులోకి వచ్చాక స్టాక్‌ మార్కెట్లు 72 శాతం పతనమయ్యాయి. ఆ కాలంలో ఇన్వెస్టర్లు రూ.4,000 కోట్లు నష్టపోయారు. మార్కెట్లపై ఈ పరిణామ ప్రభావం రెండేళ్లపాటు కొనసాగింది. దీని తరువాత కొత్తగా అనేక కఠిన చట్టాలను దేశంలో తీసుకురావటం జరిగింది.

విషయం వీక్‌గా ఉన్నప్పుడే.. పబ్లిసిటీ పీక్స్‌లో ఉంటుందనేది ఓ నానుడి. అయితే మాజీ ప్రధాని మన్మోహన్‌ సింగ్‌ విషయంలో అది పూర్తి వ్యతిరేకంగా. స్టేట్స్‌ మన్‌‌గా సెన్సేషన్సలిజానికి వీలైనంత దూరంగా ఉండేవారాయన. ఆయన వస్తున్నారంటే.. మీడియా కూడా పెద్దగా హడావిడి చేసేది కాదు. దీనిని అలుసుగా తీసుకునే ప్రతిపక్షాలు ఆయన వ్యక్తిత్వాన్ని మరోలా ప్రొజెక్ట్ చేశాయి. ఆయన్ని రకరకాలుగా నిందించాయి. అయితే ఆయన మౌనం వెనుక కారణాలు లేకపోలేదు.. ‘‘మన్మోహన్‌ అనే వ్యక్తి ఓ సైలెంట్‌ పీఎం.. దేశానికి డమ్మీ పీఎం. ఆయనకు మీడియా ముందుకు వచ్చి మాట్లాడడమంటే భయం. మన్మోహన్‌ సింగ్‌ కాదు.. ఆయన మౌనమోహన్‌ సింగ్‌. అధిష్టానం చేతిలో ఆయనొక కీలు బొమ్మ. జన్‌పథ్‌ నుంచే దేశ పాలన అంతా సాగుతోంది’’.. యూపీఏ రెండు టర్మ్‌ల పాలనలో ప్రతిపక్షాలు తరచూ ఈ విమర్శలు చేసేవి. కానీ.. ప్రధానిగా ఆయన ఎన్నోసార్లు మీడియా ముందుకు వచ్చారు. వాటిని నిశితంగా విశ్లేషిస్తే.. ఆయన ప్రెస్‌మీట్‌లో అనవసర అంశాలు కనిపించవు. దేశ, అంతర్జాతీయ, ఆర్థిక సంబంధిత అంశాలపై అలవోకగా మాట్లాడేవారు. అలాగే పాలనాపరమైన నిర్ణయాలను ప్రకటించేవారు. మైకుల ముందు మన్మోహన్‌ సింగ్‌(Manmohan Singh) ముక్కుసూటిగా మాట్లాడేవారు. విషయం ఏది ఉన్నా.. నిర్దిష్టంగా, స్పష్టంగా చెప్పేవారు. రాజకీయ విమర్శలు చేయడం అత్యంత అరుదుగా ఉండేది. అయితే.. నెమ్మదిగా మాట్లాడడం ఆయనకంటూ ఓ మైన‌స్‌ అయ్యింది.ఇక.. డిజిటల్‌ మీడియా ఆయన హయాంగా ఉన్న టైంలోనే అభివృద్ధి చెందింది. కానీ, సమకాలీన రాజకీయ నేతల్లో సోషల్‌ మీడియాను పరిమితంగా ఉపయోగించారాయన. సంప్రదాయ మీడియా మీదే ఆయన దృష్టంతా ఉండేది. మన్మోహన్‌ తన పుస్తకం ‘‘ఛేజింగ్‌ ఇండియా’’లోనూ ఆయన ఇదే విషయాన్ని ప్రస్తావించారు. తద్వారా తన నాయకత్వ లక్షణాలను సమర్థించుకున్నారు కూడా.‘‘ఆ టైంలో మీడియా ఫోకస్‌ అంతా వేరేలా ఉండేది. ఆయన ప్రెస్‌ మీట్‌ అంటే పెద్ద హడావిడి ఉండేది కాదు. ఆయన సూచన మేరకే అలా జరిగేది!. తనను ప్రధానిగా కూడా ప్రమోట్‌ చేసుకోవడానికి అంతగా ఆయన ఆసక్తి చూపించేవారు కాదు. అందుకు రాజకీయ పరమైన కారణాలూ ఉండొచ్చు. ఇప్పుడున్నట్లు సోషల్‌ మీడియా ఉండి ఉంటే.. ఆయన ఎంతటి సబ్జెక్ట్‌ ఉన్న వ్యక్తో.. హుషారైన వ్యక్తో ప్రతీ ఒక్కరికీ తెలిసి ఉండేది’’ అని ఓ సీనియర్‌ జర్నలిస్ట్‌ అభిప్రాయపడుతున్నారు. అంతేకాదు.. ఆయన నిష్క్రమణ తర్వాత మరికొందరు జర్నలిస్టులు ఆయనతో ఇంటెరాక్షన్ సమయంలో‌ అనుభవాల్ని పంచుకోవడమూ చూస్తున్నాం.పదేళ్లపాటు.. 2004-2014 మధ్య యూపీఏ తరఫున ప్రధానిగా ఆయన 117సార్లు మీడియా సమావేశాల్లో పాల్గొన్నారు. మీడియా సమావేశాలు, విదేశీ పర్యటనల్లో విలేకరులతో ఇంటెరాక్షన్‌, దేశీయ పర్యటనలు, వార్షిక సమావేశాలు, రాజకీయ.. ఎన్నికల ప్రచారాలు మొత్తం కలిపి ఉన్నాయి. ప్రత్యేకించి విదేశీ పర్యటనలో.. తిరుగు ప్రయాణాల్లో.. ఆయన విమానాల్లోనే జర్నలిస్టులకు ఇంటర్వ్యూలు ఇచ్చారు. అయితే అవి విమర్శలకు సైతం తావిచ్చాయి కూడా. అలాగే మీడియా ముందుకు వచ్చేందుకు ఏనాడూ ఆయన తటపటాయించేవారు కాదు.. అది ఎంత పెద్ద అంశమైనా అనర్గళంగా మాట్లాడేవారు. మీడియా ముఖంగా ఆయన కఠినంగా మాట్లాడింది లేదు. అయితే ఈ మృదు స్వభావమే ఆయన్ని మీడియాలో పెద్దగా హైలెట్‌ చేయలేకపోవడానికి ప్రధాన కారణమైంది. అదే సమయంలో.. డిగ్నిఫైడ్‌ లీడర్‌గా ఆయనకు గుర్తింపు తెచ్చి పెట్టింది.మన్మోహన్‌.. పుట్టిపెరిగిన పరిస్థితులు కూడా ఆయన రిజర్వ్డ్ నేచర్‌కు మరో కారణం. బ్రిటిష్‌ ఇండియాలో పంజాబీ సిక్కు కుటుంబంలో జన్మించిన మన్మోహన్‌.. విభజన తర్వాత భారత్‌కు వలస వచ్చారు. అయితే బాల్యంలో ఆయన అల్లరి మాములుగా ఉండేది కాదట. ఈ విషయాన్ని ఆయన బాల్య స్నేహితుడు రాజా ముహ్మద్‌ చాలా ఏళ్ల కిందట ఓ ఇంటర్వ్యూలో చెప్పాడు. మన్మోహన్‌ తండ్రి డ్రైఫ్రూట్స్‌ వ్యాపారి. దీంతో ఆయన తన జేబులో ఏవో ఒకటి తీసుకుని వచ్చేవారట. వాటి కోసం జరిగిన అల్లరి అంతా ఇంతా కాదని చెప్పారాయన.మన్మోహన్‌ ప్రధాని అయ్యాక.. తన బాల్య స్నేహితుడిని చూసేందుకు నేరుగా ఆయన నివాసానికే వెళ్లారు రాజా ముహ్మద్‌. ఇక తల్లి చిన్నతనంలోనే చనిపోవడంతో నాయనమ్మ దగ్గరే పెరిగారాయన. ఆ టైంలోనే ఆయనలోని అల్లరి మరుగున పడింది. ఆమె సంరక్షణలో ఆయన ఎంతో క్రమశిక్షణ అలవర్చుకున్నారు. కరెంట్‌ లేని ఓ గ్రామంలో కిరోసిన్‌ దీపపు వెలుగులోనే చదువుకునేవారు. స్నేహితులతో కలిసి ఆయన బయటకు వెళ్లడం.. ఆడడం అరుదుగా ఉండేవి. ఉన్నత విద్య సమయంలో.. ఆర్వాత ఉన్నత పదవులు అధిరోహించిన టైంలోనే ఆయన ఒద్దికగా ఉన్నారు. ప్రధానిగా దిగిపోయాక.. రాజకీయాలకు ఆ కుటుంబం దూరంగా ఉంటూ వచ్చింది!. పైగా చిన్నప్పటి నుంచి ఆయన ఓ విషయాన్ని అలవర్చుకున్నారు. ఎక్కువ వినడం.. ఎక్కువగా అర్థం చేసుకోవడం.. తక్కువగా మాట్లాడం.. వెరసి మౌనమునిగా బతకడం. ఇదే ఆయన తుదిశ్వాస విడిచేవరకు పాటిస్తూ వచ్చారు. మేధావులు మౌనం వహించినప్పుడు.. మూర్ఖుల సంఖ్య రెట్టింపు అవుతుంది. ఇది ఎదిగే సమాజ ఉనికికే ప్రమాదం::నెల్సన్‌ మండేలాఒక మూర్ఖుడి ఆవేశం కన్నా ఒక మేధావి మౌనం ఈ దేశానికి చాలా ప్రమాదకరం:::నేతాజీ సుభాష్‌ చంద్రబోస్‌

ప్రశాంత సాగర తీరంలో ఒక్కసారిగా చెలరేగిన అలజడి.. హహాకారాలతో ప్రాణాలు అరచేతిలో పట్టుకుని పరుగులు పెడుతూ చెల్లాచెదురైన జనం.. రెప్పపాటులో వాళ్లను ముంచేసిన రాకాసి అలలు.. నేలకూలిన భవనాలు-ముక్కలైన జీవనాధారాలు.. వెతికేకొద్దీ బయటపడ్డ శవాలు.. వెరసి ఎటుచూసినా కన్నీళ్లే!. సరిగ్గా.. 20 ఏళ్ల క్రితం సునామీ(Tsunami) సృష్టించిన విధ్వంసపు జ్ఞాపకాలివి. అప్పటిదాకా సాగర ఆటుపోట్లను ఆహ్లాదంగా భావించిన తీర ప్రాంత ప్రజలు.. ఘోర విపత్తును చూసింది మాత్రం అదే తొలిసారి!. ఇంతకీ ఆరోజు అసలేం జరిగింది? వేలు, లక్షల సంఖ్యలో ప్రాణాలను బలిగొనే విలయాన్ని పసిగట్టడంలో శాస్త్రవేత్తలు, అధికారుల అంచనాలు ఎక్కడ తప్పాయి?.డిసెంబర్‌ 26, 2004.. సమయం ఉదయం 7.58నిమిషాలు. ఇండోనేషియాలోని సుమత్రా ఉత్తర వైపున్న సముద్రంలో ఒక్కసారిగా అలజడి రేగింది. ప్రపంచంలోనే అత్యధికంగా భూకంపాలు సంభవించే.. ‘రింగ్‌ ఆఫ్‌ ఫైర్‌’(పసిఫిక్‌ మహాసముద్రం) ప్రాంతమది. దీంతో అగ్నిపర్వతాలు బద్దలవడం, భూకంపాలు, వరదలు షరామాములుగా మారిందక్కడ. ఆ పూట సంభవించిన వాటిని కూడా తేలికపాటి ప్రకంపనలుగానే అధికారులు భావించి తేలికగా తీసుకున్నారు. కానీ, ఆ ప్రకంపనలు ఒక ప్రళయాన్నే తీసుకొచ్చాయి. 🌊తీవ్ర భూకంప ప్రభావంతో.. సముద్రంలో 50 మీటర్ల ఎత్తుకు ఎగిసిపడ్డాయి అలలు. ఆ అలలు తీర ప్రాంతం నుంచి ఐదు కి.మీ పాటు భూభాగంలోకి చొచ్చుకొచ్చేశాయి.ఇండోనేషియా.. అచె ప్రాంతంలోనే లక్షా యాభై వేల మంది ప్రాణాలు పోగొట్టుకున్నారు.శ్రీలంక.. సుమత్రాకు 1,700 కిలోమీటర్ల దూరంలోని శ్రీలంక తీర ప్రాంతాల్లో ఊహకందని నష్టం వాటిల్లింది. వివిధ తీర ప్రాంతాల్లో రాకాసి అలల ధాటికి 35 వేల మంది మరణించారు.భారత్‌.. తమిళనాడు తీవ్రంగా నష్టపోయింది. ఆంధ్రప్రదేశ్‌, అండమాన్‌ నికోబార్‌లోనూ నష్టం జరిగింది. కేరళకు స్వల్ప నష్టం వాటిల్లింది. మొత్తంగా 16, 389 మంది మరణించారు.థాయ్‌లాండ్‌.. భూకంప కేంద్రానికి 500 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న ఖావో లాక్‌లో తీవ్ర నష్టం వాటిల్లింది. 8 వేలమంది మరణించారు. వీళ్లలో క్రిస్మస్‌, న్యూఇయర్‌ సెలవులకు వచ్చిన టూరిస్టులే అధికంగా ఉన్నారు.🌊2004 హిందూ మహాసముద్రంలో ఏర్పడిన సునామీ కారణంగా.. మొత్తంగా రెండున్నర లక్షల మంది ప్రాణాలు విడిచారు. చెల్లాచెదురైనవాళ్లు లెక్కలేనంత మంది. నిరాశ్రయులైనవాళ్లు ఇంకొందరైతే.. జీవనాధారాలను కోల్పోయారు మరికొందరు. ప్రాణ నష్టంతో పాటు తీవ్ర ఆస్తి నష్టం వాటిల్లింది. ఆయా దేశాల పర్యాటక రంగం కుదేలు కావడమే కాకుండా.. ఆర్థిక వ్యవస్థలపై ప్రభావం చూపెట్టింది. ఏకంగా 10 బిలియన్‌ డాలర్ల మేర ఆర్థిక నష్టం వాటిల్లింది. మానవతా ధృక్పథంతో ప్రపంచవ్యాప్తంగా అందించిన సాయం.. చరిత్రలోనే అతిపెద్ద సాయంగా నిలిచిపోయింది. అయినప్పటికీ.. తీర ప్రాంతాలు, మానసికంగా అక్కడి ప్రజలు కోలుకోవడానికి ఏళ్ల సమయం పట్టింది.10 నిమిషాల భూకంపం!రిక్టర్‌ స్కేల్‌పై 9.1-9.3 మధ్య తీవ్రతతో భారీ భూకంపం సంభవించింది. సముద్ర గర్భంలో భూమి పది నిమిషాలపాటు కంపిస్తూనే ఉంది. ఆ కారణంతోనే సముద్రపు అలలు రాకాసి రూపం సంతరించుకున్నాయి. తీర ప్రాంతాలను క్షణాల్లో చుట్టుముట్టాయి. ఇండోనేషియా, శ్రీలంక, భారత్‌, థాయ్‌లాండ్‌, మాల్దీవులు.. ఇలా 14 దేశాలను సముద్రపు అలలు ముంచెత్తాయి. అమెరికా, యూకే, అంటార్కిటికా తదితర ప్రాంతాల్లో కూడా అలలు ఎగిసిపడ్డాయి. ఎక్కడో 9వేల కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న అమెరికా స్టేట్‌ ఓక్లాహామాలోనూ దీని ప్రభావం కనిపించిందంటే తీవ్రత అర్థం చేసుకోవచ్చు. సునామీ అనే పేరు మనవాళ్లు విన్నది అప్పుడే తొలిసారి!.ఆసియాలో అత్యంత శక్తివంతమైన భూకంపంగా రికార్డు21వ శతాబ్దంలో అత్యంత శక్తివంతమైన భూకంపంప్రపంచంలో ఇప్పటిదాకా సంభవించిన భూకంపాల్లో మూడో శక్తివంతమైందిఈ భూకంపం 23 వేల ఆటంబాంబుల పేలుళ్లతో సమానం!2004 సునామీ 21వ శతాబ్దంలో సంభవించిన అత్యంత ఘోరమైన విపత్తుగా చరిత్రకెక్కింది*భూకంపాల కొలమానం.. సిస్మోగ్రఫీ అనేది 1900 సంవత్సరం నుంచి ప్రారంభమైంది. చదవండి: ఆధునిక చరిత్రలోనే అత్యంత భీకర సునామీ ఏదో తెలుసా?. 🌊సునామీ.. మనిషి నిలువరించలేని ఓ ప్రకృతి విపత్తు!. తక్షణ స్పందన, సహాయక చర్యలతో ఈ విపత్తుల వల్ల కలిగే నష్టాలను, పర్యవసాలను కొంతవరకు తగ్గించవచ్చు. అలాగే సునామీని ముందుగానే గుర్తించగలిగే గ్లోబల్‌ వార్నింగ్‌ వ్యవస్థ మాత్రం ఒకటి ఉంది. సముద్ర భూగర్భంలో చెలరేగే అలజడులు.. అలల తీవ్రత ఆధారంగా సునామీ హెచ్చరికలు జారీ చేస్తుంటారు. ఇందుకోసం ‘సునామీ వార్నింగ్‌ సిస్టమ్‌’(TWS) పని చేస్తుంది. 🌊ప్రపంచంలోనే తొలి సునామీ హెచ్చరికల వ్యవస్థ.. 1920లో హవాయ్‌లో ఏర్పాటు చేశారు. ఆ తర్వాత సంభవించిన విపత్తుల ఆధారంగా దానిని ఆధునీకరించుకుంటూ వచ్చారు. ఫసిఫిక్‌ సముద్రం, నార్త్‌ అమెరికా సంబంధిత వ్యవస్థలు తర్వాతి కాలంలో ఏర్పాటయ్యాయి. కానీ.. 2004 దాకా హిందూ మహాసముద్రంలో సునామీల హెచ్చరికలకు సంబంధించి ఇలాంటి వ్యవస్థ లేదు. అలాంటి వ్యవస్థ లేకపోవడం.. ఇంతటి విషాదానికి కారణమైందన్న వాదన ఇప్పటికీ వినిపిస్తుంటుంది.🌊2004 బాక్సింగ్‌ డే సునామీ తర్వాత.. ఆ మరుసటి ఏడాది IOTWMSను యునెస్కో ఏర్పాటు చేసింది. భారత్‌ తరఫున Indian Tsunami Early Warning Centre (ITEWC), ఈ IOTWMSతో సమన్వయం జరుపుతోంది. హైదరాబాద్‌లోని ఇండియన్‌ నేషనల్‌ సెంటర్‌ ఫర్‌ ఓషన్‌ ఇన్ఫర్మేషన్‌ సర్వీసెస్‌లో ITEWCను 2007లో ఏర్పాటు చేశారు. సముద్ర గర్భంలో చోటు చేసుకునే మార్పులు, సునామీల మీద అధ్యయనాలు.. పరిశోధనలు జరుగుతున్నాయి ఇక్కడ. 🌊ప్రపంచంలో.. దాదాపు అన్ని సముద్ర రీజియన్లలో ఇలాంటి వ్యవస్థలను ఏర్పాటు చేశారు. అయితే ఇలాంటి వ్యవస్థలు కచ్చితత్వం విషయంలోనూ కొన్ని లోపాలు బయటపడ్డాయి. దీంతో విపత్తులకు తగ్గట్లుగా మార్పులు చేస్తూ వస్తున్నారు. 2018 డిసెంబర్‌లో అగ్నిపర‍్వతం బద్ధలై సునామీ ముంచెత్తింది. దీంతో.. ఆ గ్యాప్‌ను భర్తీ చేయడానికి సముద్ర మట్టం స్థాయికి సెన్సార్‌లను ఏర్పాటు చేశారు. అలా.. అప్పటినుంచి సునామీ హెచ్చరికలు తరచూ జారీ అవుతుండడం చూస్తున్నాం. అయితే ఇలాంటి వ్యవస్థ 20 ఏళ్ల కిందట ఉండి ఉంటే.. ఆనాడు అంతటి విధ్వంసం తప్పేది ఏమో!.🌊సునామీ అంటే?.. Tsunami అనే పదం Tsu(Harbour), nami(waves) అనే జపాన్ పదాల కలయిక. తీరపు అల(రాకాసి అల) అని దీనర్థం. సముద్రపు అడుగు భాగంలో భూకంపాలు సంభవించడం, అగ్ని పర్వతాల ఉద్భేదనం, భూతాపాల వల్ల ఏర్పడిన అధిక శక్తి కలిగిన సముద్ర కెరటాలు తీరాన్ని చేరడాన్ని 'సునామీ'అంటారు. ఈ కెరటాలకు తరంగ దైర్ఘ్యం ఎక్కువగా ఉంటుంది. వీటి వల్ల అధిక మొత్తంలో నీరు తీరాన్ని తాకి తీవ్ర నష్టాన్ని కలిగిస్తుంది. సాధారణంగా.. భూకంప తీవ్రత 6.5 కంటే అధికంగా ఉంటే సునామీ వచ్చే ప్రమాదం ఉంది. సునామీ వేగం నీటి లోతును బట్టి ఉంటుంది. 4 వేల మీటర్ల లోతులో అయితే దీని వేగం గంటకు 500- 700 కి.మీ ఉంటుంది. అదే 10 మీటర్ల నీటి లోతులో దీని వేగం గంటకు 36 కి.మీ.కు తగ్గుతుంది. సాధారణంగా సునామీలు అలల లాగే కన్పిస్తాయి. కానీ సునామీకి సాధారణ కెరటాలకు చాలా తేడా ఉంది. కెరటాలు గాలి వల్ల లేచి 5 నుంచి 20 సెకన్లలో పూర్తవుతాయి. అయితే సునామీ అలా కాదు. 5 నిమిషాల నుంచి దాదాపు గంటన్నర వరకు ఉంటుంది. ఈ రాకాసి అలలు కలిగించే నష్టం కూడా తీవ్రస్థాయిలో ఉంటాయి.. 2004, 2011లో వచ్చిన సునామీల వల్ల వాటిల్లిన విధ్వంసమే ఇందుకు ఉదాహరణ.:::సాక్షి వెబ్‌డెస్క్‌

చట్టం ముందు అందరూ సమానమే.. ఇది అనుకోవడానికే తప్ప ఆచరణలో లేదనేది ఇప్పుడు గట్టిగా వినిపిస్తున్న మాట. ఇంతకాలం పేద-ధనికలాంటి తారతమ్యాలు వినిపిస్తే.. ఇప్పుడు ఆడ-మగగా మారిందది. అతుల్‌ సుభాష్‌ అనే టెక్కీ బలవన్మరణం నేపథ్యంతో ఈ చర్చ మరింత వేడిని రాజేస్తోంది. బెంగళూరు, ఢిల్లీ.. ఇలా మెట్రో నగరాల్లో జస్టిస్‌ ఫర్‌ అతుల్‌ పేరిట సంఘీభావ ప్రదర్శనలు చేసే స్థాయికి చేర్చింది. భార్య కుటుంబం పెట్టిన వేధింపులు.. తప్పుడు కేసులను భరించలేక.. వ్యవస్థతో పోరాడటంలో తడబడిన అతుల్‌ సుభాష్‌ ఆత్మహత్యకు పాల్పడ్డారు. కానీ, అతని చివరి కోరికగా.. న్యాయం కోసం అతని తరఫున మేం పోరాడతాం అంటూ కొందరు భర్తలు రోడ్డెక్కారు. దేశ జనాభాలో ట్యాక్సులు కట్టేవాళ్లలో మగవాళ్లదే సింహభాగం. కానీ, చట్టాలు మాత్రం కేవలం మహిళల పక్షమే వ్యవరిస్తున్నాయని అంటున్నారు. సమాజంలో పురుషుల ప్రాణాలూ ముఖ్యమేనని.. వారికీ చట్టపరమైన రక్షణ కావాలని ముక్తకంఠంతో కోరుతున్నారు వాళ్లు. అయితే.."70 Crore men pay tax in India, not even one welfare scheme for men is funded by our own taxes."Delhi joins Bengaluru in nation wide protests for Atul Subhash's suicide due to harassment by wife and judiciary. pic.twitter.com/RZwJgql0sf— Mick Kay (@mick_kaay) December 14, 2024 అతుల్‌ ఘటన తర్వాత.. ఈ బర్నింగ్‌ టాపిక్‌కు మరో రెండు ఘటనలు తోడయ్యాయి. కర్ణాటకలో హులిమవు ట్రాఫిక్‌ పోలీస్‌ స్టేషన్‌ హెడ్‌కానిస్టేబుల్‌ హెచ్‌సీ తిప్పన్న(34) ఆత్మహత్యకు పాల్పడ్డాడు. శుక్రవారం రాత్రి రైలు పట్టాలపై పడుకుని చితికిపోయాడు. భార్య, ఆమె కుటుంబం పెట్టే నరకం భరించలేకే తాను ఈ నిర్ణయం తీసుకుంటున్నట్లు తిప్పన్న రాసిన ఓ సూసైడ్‌ నోట్‌ చర్చనీయాంశంగా మారింది. అంతకుముందు..డిసెంబర్‌11వ తేదీన.. రాజస్థాన్‌లో హోమియోపతి డాక్టర్‌ అజయ్‌ కుమార్‌(35) కృతినగర్‌లోని తన క్లినిక్‌లో ఉరేసుకుని ఆత్మహత్యకు పాల్పడ్డాడు. తన చావుకు భార్య వేధింపులే కారణమంటూ లేఖ రాశాడు. భార్యను పచ్చిబూతులు తిడుతూ రాసిన ఆ లేఖలో.. ప్రస్తుత వైవాహిక వ్యవస్థను, ఆ వ్యవస్థ కారణంగా తాను ఎదుర్కొన్న న్యాయపరమైన చిక్కులను, తన నిస్సహాయతను ఆ లేఖలో ప్రముఖంగా ప్రస్తావించాడు. జస్టిస్‌ ఈస్‌ డ్యూబెంగళూరులో ఓ ప్రముఖ కంపెనీలో ఏఐ ఇంజినీర్‌గా పని చేస్తున్న యూపీవాసి అతుల్‌ సుభాష్‌.. నగరంలోని తన నివాసంలో ఆత్మహత్యకు పాల్పడ్డారు. తన భార్య, ఆమె కుటుంబం తనను ఎంతగా వేధించిందో పే..ద్ద సూసైడ్‌ నోట్‌ రాసి.. గంటన్నరపాటు వీడియో తీసి Justice Is Due అని శరీరానికి అంటించుకుని మరీ బలవన్మరణానికి పాల్పడ్డారు. సుప్రీం కోర్టు తన గోడును వినాలని.. తనకు న్యాయం దక్కని తరుణంలో.. తన అస్తికలను కోర్టు బయటే మురికి కాలువలో కలపాలని.. ఒకవేళ న్యాయం దక్కితే పవిత్ర గంగలో కలపాలని డెత్‌ నోట్‌లో కోరాడతను. ఈ క్రమంలో పేజీల కొద్దీ అతుల్‌ వ్యధ.. ముఖ్యంగా తన కొడుకును ఉద్దేశించి రాసిన లేఖ.. చివరి బహుమతి.. అన్నీ చాలామందిని భావోద్వేగానికి గురి చేసింది.ఇక.. తన సోదరుడి మరణం వెనుక ఆయన భార్య నిఖితా సింఘానియా కుటుంబ ప్రొద్భలం ఉందని అతుల్‌ సోదరుడు మారతహల్లి పోలీసులకు ఫిర్యాదు చేశాడు. నిఖిత కోసం అతుల్‌ చేయగలిగిందంతా చేశాడని.. అయినా తన సోదరుడి ప్రాణం పోయిందని ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నాడతను. ఈ కేసు దీంతో.. బెంగళూరు పోలీసులు ఆమె స్వస్థలం ఔన్‌పూర్‌కు పంపించారు. గత మూడు రోజులుగా ఆ టీం దర్యాప్తు జరుపుతోంది. అయితే.. నిందితురాలు నిఖిత ఇంటికి తాళం వేసి ఉండడంతో గోడకు నోటీసులు అంటించారు. కచ్చితంగా పోలీసుల ఎదుట హాజరుకావాల్సిందేనని ఆ నోటీసుల్లో పేర్కొన్నారు. అతుల్‌ మృతి తర్వాత.. రెండ్రోజులకు కొన్ని మీడియా సంస్థలు నిఖిత నివాసానికి చేరుకున్నాయి. ఆమె అందుబాటులో లేకపోగా.. సోదరుడు, తల్లి మాత్రం మీడియాను ఉద్దేశించి దుర్భాషలాడారు. ఆపై రెండ్రోజులకే వాళ్లు కూడా పరార్‌ కావడం గమనార్హం.ఒక భార్య.. ‘ఏడు’ భరణం కేసులువైవాహిక చట్టాల దుర్వినియోగంపై దేశ సర్వోన్నత న్యాయస్థానం ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్న వేళ.. అలాంటి ఘటనలు మరోసారి తెరపైకి వస్తున్నాయి. ఈ ఏడాది ఆగష్టులో చట్టంతో ఆడుకున్న ఓ భార్య ఉదంతం చర్చనీయాంశమైంది..ఒకావిడ తన భర్త నుంచి భరణం కోరుతూ కోర్టును ఆశ్రయించింది. అయితే ఆ భర్త ఆమెకు ఏడో భర్త. అప్పటికే ఆరుగురు మాజీ భర్తల నుంచి విడాకులు తీసుకుని. భరణం కోసం కోర్టును ఆశ్రయించింది. ఇక.. ఏడో భర్త నుంచి భరణం అడిగిన కేసులో న్యాయమూర్తి ఆ అంశాన్ని ప్రస్తావించారు.SERIAL 498A ACCUSER A WOMAN IN KARNATAKA HAS MARRIED 7 TIMESSTAYED WITH EACH MAX 1 YEARFILED 498A, MAINTENANCE CASES ON ALLTAKEN MONEY FROM 6 HUSBANDSNOW FIGHTING CASE WITH 7TH Despite having all records with him, MiLord not sending her to JailJAI HO EQUALITY 🙏 pic.twitter.com/3zpdBFNP1m— Deepika Narayan Bhardwaj (@DeepikaBhardwaj) July 26, 2024ప్రతీ భర్తతో ఆరు నెలల నుంచి ఏడాది పాటు ఆమె కాపురం చేసి.. విడాకులకు వెళ్లిందని జడ్జి వ్యాఖ్యానించారు. ఈ విషయం ప్రస్తావిస్తూ.. చట్టంతో మీరు ఆడుకుంటున్నారు అని మహిళను సదరు జడ్జి మందలించారు. అలాగే.. ఆ ఆరుగురి నుంచి ఆమె భరణం భారీగానే పుచ్చుకుందట. ఈ మేరకు ఓ వీడియో సోషల్‌ మీడియాలో వైరల్‌ అయ్యింది కూడా. కర్ణాటకలోనే మరో ఉదంతంలో..ఓ మహిళ తన మాజీ భర్త నుంచి నెలకు రూ.6,16,300 భరణం ఇప్పించమని కోర్టును కోరింది. అయితే ఈ పిటిషన్‌పై ఆగ్రహం వ్యక్తం చేసిన జడ్జి.. అంత ఖర్చులు ఉంటే డబ్బులు సంపాదించుకోవాలంటూ ఆ మహిళకు సూచించింది. ఇదే సమయంలో భరణం అనేది భర్తకు శిక్ష కాదని గుర్తు చేసింది.ఇదీ చదవండి: అతుల్‌ మృగంలా ప్రవర్తించాడు: నికిత ఆరోపణ

ఆమె అతనికి ఓ ఆట బొమ్మ మాత్రమే... ప్రతి రాత్రి ఆమెతో ఆమె జీవితంతో ఆడుకోవాలని చూస్తాడు.. చిన్నదైనా..పెద్దదైనా ఇద్దరి మధ్యా ఎప్పుడైనా గొడవ జరిగితే... ఆ ప్రతీకారాన్ని రాత్రి మంచంపై తీర్చుకోవడం అతనికి అలవాటు. ఆమె ఆరోగ్యం బాగోలేకున్నా అతనికి ఏమీ పట్టదు. కేవలం కోరికలు తీర్చే ఓ యంత్రంలా మాత్రమే ఆమెను చూస్తాడు. ఆరోగ్యం బాగోలేదు.. ఇవాళ శారీరంగా కలిసే శక్తి లేదని ఎప్పుడైనా చెబితే... ఇక ఆ రాత్రి పిడి గుద్దులు కురిపించి.. నరకం చూపిస్తాడు.. బలవంతంగా అనుభవించి పక్కకు జరుగుతాడు.." తన వైవాహిక జీవితానికి సంబంధించి ఇటీవల ఓ మహిళ సుప్రీంకోర్టు ముందు కన్నీళ్లు పెట్టుకుంటూ చెప్పిన మాటలివి. ఆమె చెప్పినదంతా వింటే మీకేం అనిపిస్తుంది? ఓ అత్యాచార బాధితురాలి మాటలు లాగా అనిపించడంలేదా? అయితే కేంద్రానికి మాత్రం దీన్ని రేప్ లాగా భావించడంలేదు.. కారణం ఒక్కటే.. వారిద్దరూ భార్యభర్తలు! అదేంటి.. దంపతులైతే మాత్రం బలవంతంగా భార్యపై ఓ మృగంలా పడిపోవచ్చా అని అడిగితే మాత్రం కేంద్రం దగ్గర సమాధానం ఉండదు.. ఈ తరహా వైఖరి కేవలం కేంద్ర ప్రభుత్వానిది మాత్రమే కాదు .. భార్య శరీరాన్ని సొంత ఆస్తిగా భావించే భర్తలకు కూడా వైవాహిక అత్యాచారం ఓ నేరంలా అనిపించదు..! ఇంతకీ మ్యారిటల్‌ రేప్‌ను కేంద్ర ప్రభుత్వం ఎందుకు వ్యతిరేకిస్తోంది? ఈ వైవాహిత అత్యాచార బాధితుల బాధ ఎలాంటిది? దేశంలో మ్యారిటల్‌ రేప్‌ బాధితులు ఎంతమంది ఉన్నారు?'పురుషుడు పురుషుడే.. చట్టం చట్టమే.. స్త్రీపై పురుషుడు అత్యాచారం చేసినా, భార్యపై భర్త అత్యాచారం చేసినా అది అత్యాచారమే..' కర్ణాటక హైకోర్టు న్యాయమూర్తి జస్టిస్ నాగప్రసన్న రెండేళ్ళ క్రితం ఒక కేసులో ఇచ్చిన తీర్పులో భాగంగా చేసిన వ్యాఖ్యలు ఇవి! అయితే చట్టాలు మాత్రం ఆయన మాటలకు విరుద్ధంగా ఉన్నాయి. అటు కేంద్రం కూడా మ్యారిటల్‌ రేప్‌ను నేరంగా అసలు అంగీకరించడంలేదు. భార్యతో ఆమె ఇష్టానికి విరుద్ధంగా భర్త సంభోగంలో పాల్గొనడాన్ని నేరంగా పరిగణించే ప్రతిపాదన ఏదీ లేదని కేంద్ర ప్రభుత్వం పార్లమెంట్‌ సాక్షిగా మరోసారి స్పష్టం చేసింది. భార్య వయసు 18 ఏళ్లు దాటి ఉంటే ఆమెతో భర్త బలవంతంగా లైంగిక కార్యం జరిపినా నేరం కాదని కేంద్ర హోంశాఖ సహాయ మంత్రి బండి సంజయ్‌కుమార్‌ రాజ్యసభలో ఓ ప్రశ్నకు సమాధానమిచ్చారు. 👉ఇక భారత న్యాయ సంహిత-BNS ప్రకారం వైవాహిక అత్యాచారం నేరం కాదు. ఈ మ్యారిటల్‌ రేప్‌ను నేరంగా గుర్తించడం కారణంగా వివాహ వ్యవస్థ దెబ్బతింటుందని కేంద్రం అనేకసార్లు కోర్టుల్లో వాదిస్తూ వచ్చింది. వైవాహిక అత్యాచారాన్ని క్రిమినలైజ్ చేయడం వివాహబంధాలకు హాని కలుగుతుందన్నది వారి ప్రధాన వాదన. అయితే వివాహ వ్యవస్థను ఓ sacred institutionగా భావించడం కారణంగానే కేంద్రం ఈ విధంగా మాట్లాడుతోందని మహిళా సంఘాలు చెబుతుంటాయి. Consent.. అంటే అనుమతి లేకుండా శృంగారంలో పాల్గొనడం మహిళా హక్కులకు పూర్తి వ్యతిరేకమంటారు. నిజానికి కేవలం భార్య అయినంతా మాత్రనా ఏ మహిళా కూడా తన హక్కులను కోల్పోదు. అందుకే Marriage is not an excuse for any kind of rape అని చెబుతారు మహిళా సంఘాల నేతలు!👉అయితే కేంద్రం మాత్రం వివాహ వ్యవస్థ రక్షణ కోసమే మ్యారిటల్‌ రేప్‌ను క్రిమినలైజ్ చేయడం లేదని పదేపదే చెబుతుంటుంది. ఒకవేళ వైవాహిక అత్యాచారాన్ని నేరంగా గుర్తిస్తే ఫేక్ కేసులు పెట్టేవారు పెరుగుతారని.. ఇది ఓవరాల్‌గా వివాహ వ్యవస్థకు హాని చేస్తుందని వాదిస్తుంటుంది. అటు ఈ మ్యారిటల్‌ రేప్‌ని నేరంగా పరిగణించాలని పోరాడే వారు మాత్రం కేంద్రం వాదనలో ఎలాంటి హేతుబద్ధత లేదంటారు. చట్టాల చాటున ఫేక్ కేసులు పెట్టే వారూ ఎక్కడైనా ఉంటారని.. అలాంటి ఘటనలు జరుగుతున్నాయని అసలు మొత్తానికే చట్టం లేకుండా చేయడం ఎంత వరకు కరెక్ట్ అని ప్రశ్నిస్తున్నారు. 👉నిజానికి అమెరికా, యూకే, ఆస్ట్రేలియా, జర్మనీ, ఫ్రాన్స్, దక్షిణ ఆఫ్రికా లాంటి అనేక దేశాలు మ్యారిటల్‌ రేప్‌ను నేరంగా గుర్తించాయి. ఇటు ఇండియాలో మాత్రం మ్యారిటల్‌ రేప్‌ బాధితుల సంఖ్య అంతకంతకూ పెరుగుతోంది. 2018లో జాతీయ కుటుంబ ఆరోగ్య సర్వే లెక్కల ప్రకారం, వివాహితులలో 29శాతం మంది శారీరక లేదా లైంగిక వేధింపులు ఎదుర్కొన్నారు. వైవాహిక అత్యాచారం కారణంగా మహిళలు ఎదుర్కొనే బాధ భరించరానిది. మానసికంగా ఎంతో కుంగిపోతారు. డిప్రెషన్‌ లాంటి సమస్యలు వేధిస్తాయి. అటు శారీరక హింస ఎలాగో ఉంటుంది. ఇటు సామాజికంగానూ ఎన్నో సవాళ్లు ఫేస్ చేయాల్సి వస్తుంది. 👉గృహ హింస, మహిళలపై లైంగిక వేధింపుల కట్టడికి సంబంధించిన చట్టాలను తీసుకురావడంలో ఇండియా కాస్త పురోగతిని సాధించింది కానీ ఈ వైవాహిక అత్యాచార విషయంలో మాత్రం సాంప్రదాయ ఆలోచనలతో అసలు నేరాన్ని నేరంకాదని చెబుతుండడం బాధకరమని బాధితులు వాపోతుంటారు. నిజానికి గృహ హింస వివిధ రూపాల్లో ఉంది. భర్తకు భార్య పగలంతా ఒక యంత్రంలా పని చేయాలి. రాత్రికి కోరికలు తీర్చే బొమ్మలా సిద్ధం కావాలి. నిద్ర, అలసట ఉండకూడదు. పీరియడ్స్, జ్వరం ఏమీ అనకూడదు. ఇవే చాలా మంది మ్యారిటల్‌ రేప్ బాధితులు చెప్పే మాటలు..! వాస్తవానికి ఇలాంటి కేసులు బయటకు రావడమే చాలా అరుదు. కుటుంబం విచ్ఛిన్నమవుతుందనే భయాలు, బెదిరింపులు వల్ల వైవాహిక హింస భారతీయ సమాజంలో ఎక్కువగా బహిర్గతం కాదు. అటు కేంద్రం మాత్రం ఇది అసలు నేరమే కాదంటోంది..!:::త్రినాథ్‌ బండారు, సాక్షి డిజిటల్

ఓటీటీ వచ్చాక థియేటర్లకు ప్రేక్షకుల పరుగులు తగ్గిపోయాయి. వెండితెర ప్రదర్శనలు వారాలకే పరిమితమయ్యాయి. ఎంత పెద్ద హీరో సినిమా అయినా.. సినిమా ఎంత బాగున్నా సరే యాభై రోజుల లోపు స్మార్ట్‌ తెరకు తేవాల్సిందే. అందుకే బెనిఫిట్‌ షోలు.. అడ్డగోలుగా పెంచుతున్న టికెట్‌ రేట్లతో సినిమాలకు కలెక్షన్లు రాబడుతున్న రోజులివి. అయినా అనుకున్న ఫిగర్‌ను రీచ్‌ కాలేకపోతున్నారు కొందరు నిర్మాతలు. కానీ, కళ్లు చెదిరేరీతిలో కలెక్షన్లతో.. ఈ ఏడాది టాక్‌ ఆఫ్‌ ది టౌన్‌గా మారింది మలయాళ చిత్ర పరిశ్రమ. వాస్తవికతతో పాటు ఆహ్లాదకరమైన కథలను అందించే చిత్ర పరిశ్రమగా పేరున్న మాలీవుడ్‌కు పేరు దక్కింది. అంతర్జాతీయంగానూ ఆ చిత్రాలకు అంతే గుర్తింపు దక్కుతోంది. కానీ, ఇదే పరిశ్రమకు వంద కోట్ల చిత్రం ఒక కలగానే ఉండేది. లిమిట్‌ బడ్జెట్‌, దానికి తగ్గట్లుగా తెరకెక్కే చిత్రం.. అదే స్థాయిలో కలెక్షన్లు రాబట్టేది మలయాళ సినిమా. ఫలితంగా రూ.20.. 30 కోట్ల కలెక్షన్లు రావడమే కష్టంగా ఉండేది. అయితే.. మలయాళం సినిమా మొదలైన 85 ఏళ్లకు(1928లో తొలి చిత్రం రిలీజ్‌..).. హాఫ్‌ సెంచరీ క్లబ్‌లోకి ‘దృశ్యం’(2013) రూపంలో ఓ చిత్రం అడుగుపెట్టింది. ఆ తర్వాత మరో మూడేళ్లకు ‘పులిమురుగన్‌’ సెంచరీ క్లబ్‌కి అడుగుపెట్టిన తొలి మల్లు చిత్ర ఘనత దక్కించుకుంది. అలాంటి సినీ పరిశ్రమ ఇప్పుడు.. 2024 ఏడాదిలో ఏకంగా నాలుగు సెంచరీలు, ఓ డబుల్‌ సెంచరీ బాది ట్రేడ్‌ పండితులనే ఆశ్చర్యపోయేలా చేసింది.ఈ ఏడాది విడుదలైన మలయాళ చిత్రాల్లో ఐదు సినిమాలు కలెక్షన్లపరంగా అద్భుతం సృష్టించాయి. అందులో మొదటిది.. మంజుమ్మ‌ల్ బాయ్స్‌. కేరళ-తమిళనాడు సరిహద్దులోని మిస్టరీ గుహల్లో జరిగిన వాస్తవ ఘటన ఆధారంగా దర్శకుడు చిదంబరం తెరకెక్కించిన చిత్రమిది. కేరళలో మాత్రమే కాదు.. తమిళనాట సైతం ఈ చిత్రం సృష్టించిన ప్రభంజనం అంతా ఇంతా కాదు. కమల్‌ హాసన్‌ ‘గుణ’ లోని పాట.. మంజుమ్మల్‌ బాయ్స్‌ బ్యాక్‌డ్రాప్‌కే హైలైట్‌. టోటల్‌ రన్‌లో ఏకంగా డబుల్‌ సెంచరీ(రూ.240 కోట్ల వసూళ్లు) రాబట్టి.. ఆ భాషలో కలెక్షన్ల జాబితాలో అగ్రస్థానంలో నిలిచింది.ది గోట్‌ లైఫ్‌ (ఆడుజీవితం)పృథ్వీరాజ్‌ సుకుమారన్‌ ప్రాణం పెట్టి నటించిన సినిమా. విడుదలకు ముందే అంతర్జాతీయ వేదికల్లోనూ ఈ చిత్రాన్ని ప్రదర్శించారు. ఎడారి దేశంలో ఓ వలసజీవి ఎదుర్కొనే అవస్థలే ఈ చిత్ర కథాంశం. నజీబ్‌ అనే వ్యక్తి వాస్తవ గాథను బెన్యామిన్‌ ‘ఆడుజీవితం’గా నవల రూపకంలోకి తీసుకెళ్తే.. దానిని రచయిత కమ్‌ దర్శకుడు బ్లెస్సీ వెండితెరపైకి తేవడానికి 16 ఏళ్లు పట్టింది. కలెక్షన్లపరంగా 150 కోట్లు రాబట్టిన ఈ చిత్రం.. అవార్డులను సైతం కొల్లగొట్టింది.ఆవేశం ఫహద్‌ ఫాజిల్‌ వన్‌ మేన్‌ షో. ముగ్గురు కాలేజీ యువకులకు, ఎమోషనల్‌ గ్యాంగ్‌స్టర్‌ రంగా మధ్య నడిచే కథ ఇది. మలయాళంలో జీతూ మాధవన్‌ డైరెక్షన్‌లో వచ్చిన ఈ చిత్రం ఏకంగా 156 కోట్లు రాబట్టింది ఈ చిత్రం. సోషల్‌ మీడియా ప్లాట్‌ఫామ్‌ల్లో రీల్స్‌ ద్వారా ఈ చిత్రం మరింత ఫేమస్‌ అయ్యింది.ఏఆర్‌ఎం(అజయంతే రంధం మోషణం)మిన్నల్‌ మురళితో తెలుగువారిని సుపరిచితుడైన టోవినోథామస్‌ లీడ్‌లో తెరకెక్కిన చిత్రం. ఓ వంశంలో మూడు తరాలకు.. ఓ విగ్రహ నేపథ్యంతో నడిచే కథ ఇది. జితిన్‌లాల్‌ ఈ యాక్షన్‌ థిల్లర్‌ను తెరకెక్కించారు. ఫుల్‌ రన్‌లో వంద కోట్లు రాబట్టింది ఈ చిత్రం.ప్రేమలుమలయాళంలో చిన్నచిత్రంగా వచ్చి.. కలెక్షన్లపరంగా అద్భుతం సృష్టించింది ఈ చిత్రం.యూత్‌ఫుల్‌ ఎంటర్‌టైనర్‌గా గిరిష్‌ ఏడీ దీనిని తెరకెక్కించాడు. ఏకంగా 136 కోట్ల వసూళ్లు రాబట్టింది.ఈ చిత్రాలు బోనస్‌..మాలీవుడ్‌కు నిజంగా ఇది లక్కీ ఇయరే. పై ఐదు చిత్రాలు మాత్రమే కాదు.. కలెక్షన్లపరంగా మరికొన్ని చిత్రాలు రికార్డు స్థాయిలో వసూళ్లు రాబట్టాయి. ఇందులో.. విపిన్‌ దాస్‌ డైరెక్షన్‌లో పృథ్వీరాజ్‌ సుకుమారన్‌-బసిల్‌ జోసెఫ్‌-నిఖిలా విమల్‌ నటించిన గురువాయూర్‌ అంబలనాదయిల్‌, రూ.90 కోట్లతో సెంచరీ క్లబ్‌కి ఎక్కడం మిస్‌ అయ్యింది ఈ సినిమా. ఇక.. వినీత్‌ శ్రీనివాసన్‌ డైరెక్షన్‌లో ప్రణవ్‌ మోహన్‌లాల్‌ లీడ్‌ో నటించిన ‘‘వర్షన్‌గలక్కు శేషం’’, దింజిత్‌ అయ్యతాన్‌ డైరెక్ట్‌ చేసిన లేటెస్ట్‌ సెన్సేషన్‌ ‘‘కష్కింద కాండం’’, మమ్మూటి నటించిన ‘టర్బో’, ‘భ్రమయుగం’ చిత్రాలు మాలీవుడ్‌ బాక్సాఫీస్‌ వద్ద కాసుల వర్షం కురిపించి.. ఇతర చిత్ర పరిశ్రమలు కుళ్లుకునేలా చేశాయి.

కుటుంబ పాలనలో.. ఆ పాలకుల నియంతృత్వ పోకడలతో యాభై ఏళ్లుగా చిధ్రమైంది సిరియా. దశాబ్దంపైగా సాగిన అంతర్యుద్ధం ఆ నేలపై ఐదు లక్షల మందిని పొట్టనపెట్టుకోగా.. 13 లక్షల మందిని దేశం విడిచిపోయేలా చేసింది. చివరకు తిరుగుబాటుదారులు పైచేయి సాధించడంతో నియంతాధ్యక్షుడు బషర్‌ అల్‌ అసద్‌ దేశం విడిచి పారిపోవాల్సి వచ్చింది. దీంతో.. 2024 డిసెంబర్‌ 8న సిరియా స్వేచ్ఛా వాయువుల్ని పీల్చింది. కానీ..సిరియాలో చీకట్లు తొలగినా.. ఇంకా తెలవారలేదనే అభిప్రాయం వ్యక్తం అవుతోంది. అసద్‌ పలాయనం తర్వాత ఊహించిందే జరుగుతోంది. ప్రజా జీవనం అస్తవ్యస్థంగా మారిపోయింది. అలాగే సైన్యం, భద్రతా బలగాలు వెనక్కి తగ్గడం.. శాంతిభద్రతలు పూర్తిగా పట్టు తప్పాయి. చాలాచోట్ల దోపిడీల్లాంటి ఘటనలు చోటు చేసుకున్నాయి. ప్రజాస్వామ్యయుతంగా ప్రభుత్వం ఏర్పడడం అక్కడ ఇప్పట్లో కుదరని పని. పోనీ.. ఆపద్ధర్మ ప్రభుత్వమైనా ఏర్పడాలన్నా కొత్త తలనొప్పి వచ్చిపడింది!.నా కేబినెట్‌లో పని చేసినవాళ్లంతా రెబల్స్‌కు సన్నిహితులే. కాబట్టి సిరియాలో తాత్కాలిక ప్రభుత్వ ఏర్పాటుకైనా ఎక్కువ సమయం పట్టకపోవచ్చు. -ప్రధాని ముహమ్మద్‌ అల్‌ జలీల్‌రాజధాని డమాస్కస్‌ సహా ప్రధాన నగరాలు మా ఆధీనంలోకి వచ్చాయి. సిరియాలో కొత్త ప్రభుత్వం కొలువుదీరడానికి ఎక్కువ టైం పట్టకపోవచ్చు. మేం ఎలాంటి ఆటంకాలు కలిగించబోం.-రెబల్స్‌ గ్రూప్స్‌సిరియాలో ప్రజాస్వామ్యయుత ప్రభుత్వ ఏర్పాటుకు మా పూర్తి మద్ధతు తప్పక ఉంటుంది. - విపక్షాల కూటమిసిరియాలో ప్రభుత్వ ఏర్పాటునకు ప్రజలు మాత్రమే కాదు.. ఆయుధం పట్టి పోరాడిన వాళ్ల మద్దతు కూడా ముఖ్యమే!-హెచ్‌టీఎస్‌ గ్రూప్‌ నేత డిమ మౌస్సాపైన ప్రకటనలన్నీ ప్రభుత్వ సానుకూలంగానే కనిపిస్తున్నప్పటికీ.. క్షేత్రస్థాయిలో ఆధిపత్య పోరులో అవి తలమునకలైపోయాయి. ప్రభుత్వ ఏర్పాటునకు ప్రభుత్వాలు ముమ్మరం చేశామని, చర్చలు జరుపుతున్నామని చెప్పిన రెబల్‌ గ్రూప్‌ హెచ్‌టీఎస్‌.. ఇంకోపక్క యుద్ధాన్ని మాత్రం కొనసాగిస్తోంది. తూర్పు సిరియాలోనే అతిపెద్ద పట్టణమైన దెయిర్‌ అల్‌ జౌర్‌పై పట్టుకోసం దాని మిత్రపక్షాలతో తీవ్రంగా యత్నిస్తోంది. ఇంకోవైపు సిరియన్‌ డెమోక్రటిక్‌ ఫోర్సెస్‌ స్వాధీనంలో ఉన్న అలెప్పోపై.. టర్కీ మద్దతుతో సిరియన్‌ నేషనల్‌ ఆర్మీ విరుచుకుపడుతోంది. ఇంకా కొన్ని రెబల్‌ గ్రూప్స్‌.. పలు ప్రాంతాల్ని తమ ఆధీనంలోకి తీసుకునేందుకు యత్నిస్తున్నాయి. ఇవికాకుండా..ఇదీ చదవండి: అసద్‌ పీఠాన్ని కూలదోసిన పిల్ల చేష్టలు!సిరియాలో ఆయుధ కారాగారాలే లక్ష్యంగా ఇజ్రాయెల్‌ తన దాడులను ఉధృతం చేసింది. ముఖ్యంగా రసాయనిక ఆయుధాలు హెజ్‌బొల్లాలాంటి ప్రమాదకరమైన ఉగ్రవాద సంస్థల చేతుల్లోకి వెళ్లకూడదనే ఉద్దేశంతో తాము దాడుల్ని కొనసాగిస్తున్నామని ప్రకటించుకుంది. ఈ దాడుల్లో ఇజ్రాయెల్‌కు అమెరికా కూడా సహాకారం అందిస్తోంది. మరోవైపు.. ఈ పరిణామాలను ఉగ్ర సంస్థలు తమకు అనుకూలంగా మార్చుకునే అవకాశమూ లేకపోలేదు. ఇప్పటికే రెబల్స్‌లో కొన్నింటికి వీటి మద్దతు ఉంది. హెచ్‌టీఎస్‌ లాంటి సంస్థ మూలాలు ఆల్‌ఖైదా నుంచే ఉన్నాయి. పైగా ఒకప్పుడు అలావైట్‌, సున్నీల మధ్య చిచ్చులో జిహాదీ గ్రూపులు చలి కాచుకున్న చరిత్ర ఉండనే ఉంది. ఇప్పుడు రాజకీయ సంక్షోభం తలెత్తితే గనుక ఆ గ్రూపులు మరింత బలపడొచ్చు.ప్రస్తుతానికి.. సిరియాలో అధికారాన్ని చేపట్టేందుకు అసలు ప్రతిపక్షమే లేదు. అంతర్యుద్ధం ముగిసిపోయిందనడానికి అస్సలు వీల్లేదు. తిరుగుబాటు గ్రూపుల మధ్య విభేదాలు, అంతర్గత పోరు నడుస్తోంది. వీటికి తోడు విదేశీ జోక్యం ఈ సమస్యను మరింత జఠిలంగా మార్చే అవకాశమూ లేకపోలేదు. కాబట్టి.. వీలైనంత త్వరగా అధికార శూన్యత భర్తీ జరిగి.. దేశం వెలుతురు దిశగా పయనించాలని సిరియా ప్రజానీకం బలంగా కోరుకుంటోంది.

అంతుచిక్కని వ్యాధి మధ్య ఆఫ్రికా దేశం కాంగోను వణికిస్తోంది. ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ కూడా ఈ వ్యాధి ఎలా వ్యాప్తి చెందుతుందో ఇప్పటిదాకా ఓ అంచనాకి రాలేకపోయింది. ఇప్పటిదాకా ఈ వ్యాధి బారినపడి 31 మంది చనిపోగా.. అందులో పిల్లలే ఎక్కువమంది ఉండడం ఆందోళనకు గురి చేస్తోంది. ఫ్లూ తరహాలో విజృంభిస్తూ.. శ్వాసకోశ సమస్యలతో మరణాలకు కారణమవుతోందని ఈ వ్యాధిపై వైద్య నిపుణులు ఓ అంచనాకు వచ్చారు.మరోవైపు ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ దృష్టికి ఈ అంతుచిక్కని వ్యాధి విషయం చేరింది. నవంబర్‌ 29వ తేదీన కాంగో ఆరోగ్య శాఖ.. డబ్ల్యూహెచ్‌వోకి ఈ వ్యాధి గురించి నివేదిక ఇచ్చింది. ఇప్పటికే దర్యాప్తు నడుస్తోంది. దర్యాప్తులో ఆఫ్రికా సీడీసీ(వ్యాధుల నియంత్రణ &నిర్మూలన) కూడా భాగమైంది. అయితే ఇన్నిరోజులు గడిచినా వ్యాప్తికి గల కారణాలపై ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ ఇప్పటిదాకా స్పష్టమైన ప్రకటన చేయలేదు. దీంతో ఈ వ్యాధిని డిసీజ్‌ (Disease X)గా పరిగణిస్తున్నారు.ఏమిటీ డిసీజ్‌ ఎక్స్‌కరోనా తర్వాత ప్రపంచవ్యాప్తంగా మరో మహమ్మారి విజృంభణ ఉండొచ్చని ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ గత కొంతకాలంగా అంచనా వేస్తోంది. శరవేగంగా వ్యాపిస్తూ మనుషులకు ప్రాణాంతకంగా(హైరిస్క్‌ రేటు) మారవచ్చని అభిప్రాయపడుతోంది. ఈ క్రమంలోనే ఆ ముందస్తు మహమ్మారికి ‘డిసీజ్‌ ఎక్స్‌’గా నామకరణం చేసింది. ఆపై దానిని ఎబోలా, జికా వైరస్‌ సరసన జాబితాలో చేర్చింది.అయితే.. డిసీజ్‌ ఎక్స్‌కు ఏ వైరస్‌ కారణం కావొచ్చనే దానిపై డబ్ల్యూహెచ్‌వో ఇప్పటిదాకా ఎలాంటి క్లారిటీ ఇవ్వలేదు. కానీ, కోవిడ్‌ తరహాలోనే శ్వాసకోశ సంబంధమైనదే అయ్యి ఉండొచ్చని మాత్రం నిపుణులు అంచనా వేస్తున్నారు.సంబంధిత వార్త: డిసీజ్‌ ఎక్స్‌ ప్రభావం కరోనా కంటే ఎన్ని రేట్లంటే..ఆలోపు వ్యాక్సిన్‌ సిద్ధం!డిసీజ్‌ ఎక్స్‌పై ఓవైపు ఆందోళనలు నెలకొంటున్న వేళ.. మరోవైపు వ్యాక్సిన్‌ను తయారు చేసే ప్రయత్నాలు ముమ్మరం చేశారు. ఆక్స్‌ఫర్ట్‌ యూనివర్సిటీ కోవిడ్‌-19 వ్యాక్సిన్‌లోనే మార్పులు చేస్తోందని తెలుస్తోంది. అలాగే.. భవిష్యత్తులో రాబోయే మహమ్మారి కోసం మరిన్ని వ్యాక్సిన్‌లను సిద్ధం చేసే ప్రయత్నాలు కొనసాగుతున్నాయి.కాంగోలో విజృంభిస్తోంది ఏంటి?మారుమూల కువాంగో(Kwango) నుంచి అంతుచిక్కని వ్యాధి విజృంభణ మొదలైందని ఆ దేశ ఆరోగ్యశాఖ ప్రకటించింది. ఇప్పటిదాకా 406 కేసులు నమోదుకాగా.. 31 మంది చనిపోయారు. మృతుల్లో పిల్లలు ఎక్కువగా ఉన్నారు. అయితే పాతికేళ్లలోపు వాళ్లలోనే లక్షణాలు ఎక్కువగా బయటపడుతున్నాయి. అయితే ఈ వ్యాధి ఎలా వ్యాప్తి చెందుతుందో అనే విషయంపై ఇంకా స్పష్టత రాలేదు. కాంగో కొత్త వ్యాధి లక్షణాలుజ్వరంతలనొప్పిదగ్గు,జలుబుఒళ్లు నొప్పులుఅయితే.. కాంగోలో అంతుచిక్కని వ్యాధి రికార్డుల్లోని తీవ్రస్థాయిలో కేసులను పరిశీలించిన డబ్ల్యూహెచ్‌వో నిపుణుల బృందం.. పౌష్టికాహార లోపాన్ని గుర్తించినట్లు చెబుతోంది. చనిపోతున్నవాళ్లలో శ్వాసకోశ ఇబ్బందులు, రక్తహీనత సమస్యలను గుర్తించినట్లు వెల్లడించింది. అలాగే వ్యాధి వ్యాప్తి చెందుతున్న ప్రాంతాల్లో ఆహార కొరత, తక్కువ వ్యాక్సినేషన్‌ నమోదు, పరీక్షలకు.. వైద్యానికి సరైన వసతులు లేకపోవడం కూడా గుర్తించినట్లు ఓ నివేదిక ఇచ్చింది. అయితే కాంగోలో విజృంభిస్తోందని డిసీజ్‌ ఎక్స్‌ యేనా? దాని తీవ్రత ఏంటి? వ్యాప్తి రేటు తదితర అంశాలపై ల్యాబోరేటరీ పరీక్షలు నిర్వహించాల్సి ఉందని, ఆ తర్వాతనే(అదీ దశలవారీగా) ఈ వ్యాధి విజృంభణకు గల కారణాలపై కచ్చితమైన నిర్దారణకు రాగలమని ఆ బృందం స్పష్టత ఇచ్చింది.

ఏ పని చేస్తే ఏం జరుగుతుందో.. తెలిసీతెలియని వయసులో ఆ బాలుడు చేసిన పని.. సిరియా ముఖచిత్రాన్నే మార్చేసింది. నిరంకుశ పాలనపై దేశం మొత్తాన్ని ఒకతాటిపైకి తెచ్చి నిరసన గళం విప్పేలా చేసింది. అసద్‌ నియంత పాలనకు వ్యతిరేకంగా అప్పటిదాకా రెబల్స్‌ చేస్తున్న తిరుగుబాటును.. ముమ్మరం చేయడానికి నాంది పలికింది. ఆ చర్యే.. దశాబ్దాల పోరు తర్వాత సిరియాకు స్వేచ్ఛా వాయువుల్ని అందించబోతోంది. కానీ, యుక్తవయసుకొచ్చిన అతని ముఖంలో మాత్రం సంతోషం కనిపించడం లేదు.తన తండ్రి హఫీజ్‌ మరణాంతరం వారసత్వంగా వచ్చిన సిరియా అధ్యక్ష పదవిని బలవంతంగానే అంగీకరించాడు డాక్టర్‌ బషర్‌ అల్‌ అసద్‌. అయితే నియంత పోకడకు అలవాటు పడడానికి అతనికి ఎంతో సమయం పట్టలేదు. అదే సమయంలో అరబ్‌ విప్లవం మొదలైంది. కుటుంబ పాలనలో నలిగిపోయిన సిరియన్లకు ఈ విప్లవం ఓ ఆశాజ్యోతిలా కనిపించింది. దారా ప్రాంతానికి చెందిన 14 ఏళ్ల మువావియా సియాస్నే.. ఈజిప్ట్‌, ట్యూనీషియలో ఏం జరిగిందో టీవీల్లో చూశాడు. పరుగున వెళ్లి తన స్నేహితులను పోగు చేశాడు. స్కూల్‌ ఆ గోడ మీదే కొన్ని రంగులు తీసుకుని రాతలు రాశాడు.‘‘డాక్టర్‌.. తర్వాత నీ వంతే!’’ అంటూ అధ్యక్షుడు అసద్‌ను ఉద్దేశించి సరదాగా రాసింది సియాస్నే బృందం. పిల్ల చేష్టలనుకుని.. ఎవరూ ఆ రాతల్ని పట్టించుకోలేదు. కానీ, కొన్నాళ్లకు పోలీసులు ఆ రాతలను సీరియస్‌గా తీసుకున్నారు. దగ్గర్లోని కొందరు కుర్రాళ్లను అదుపులోకి తీసుకుని రాసిందో ఎవరో కనిపెట్టే ప్రయత్నం చేశారు. ఈలోపు విషయం సియాస్నే తండ్రికి తెలిసి భయపడ్డాడు. ‘ఎందుకు రాశావ్?’‌ అనే కొడుకును అడిగితే.. అలా జరిగిపోయిందంటూ నిర్లక్క్ష్యపు సమాధానం ఇచ్చాడు. అయితే వెంటనే దాక్కోమని సలహా ఇచ్చాడు ఆ తండ్రి. ఉదయం వెళ్లొచ్చులే అని ఆ రాత్రి ప్రశాంతంగా నిద్రపోయాడు ఆ బాలుడు. అయితే..వేకువజామున 4 గం. ప్రాంతలో మువావియా సియాస్నే చేతులకు బేడీలు పడ్డాయి. గోడ మీద రాతలు రాసే టైంలో మరో ముగ్గురు స్నేహితులు మువావియా వెంట ఉండడంతో.. వాళ్లనూ లాక్కెళ్లారు. పాడై పోయిన భోజనం, ఒంటి మీద నూలుపోగు లేకుండా కర్రలతో బాదుతూ.. కరెంట్‌ షాక్‌తో థర్డ్‌ డిగ్రీ ప్రయోగించి.. దాదాపు నెలన్నరపాటు ఆ నలుగురికి నరకం అంటే ఏంటో చూపించారు. ఇంతలో తమ బిడ్డల కోసం ఆ తండ్రులు స్టేషన్ల గడప తొక్కారు.‘‘వీళ్లను మరిచిపోండి. ఇళ్లకు పోయి మీ పెళ్లాలతో మళ్లీ పిల్లల్ని కనండి. చేతకాకపోతే.. మీ ఆడాళ్లను మా దగ్గరకు పంపండి’’ అంటూ అతిజుగుప్సాకరంగా మాట్లాడిన ఆ పోలీసుల మాటలను దిగమింగుకుని వాళ్ల తండ్రులు వెనుదిరిగారు. మానవ హక్కుల సంఘాల ద్వారా తమ పిల్లలను విడిపించే ప్రయత్నాలు చేస్తూ వచ్చారు. ఈలోపు నెల గడిచింది. విషయం దేశం మొత్తం పాకింది.అధ్యక్షుడు అసద్‌కు కోపం తెప్పించిన ఆ నలుగురు పిల్లల విముక్తి కోసం వేల మంది రోడ్డెక్కారు. వాళ్లను విడుదల చేయాలంటూ నినాదాలు చేస్తూ ఉద్యమించారు. ఈ ఉద్యమం దావానంలా వ్యాపించింది. మార్చి 15, 2011లో అసద్‌ పాలనకు వ్యతిరేకంగా సిరియా వ్యాప్తంగా సంఘటితంగా జరిగిన ప్రజా నిరసన కార్యక్రమాలు(Day of Rage).. ఆ దేశ చరిత్రలోనే ప్రత్యేకంగా నిలిచిపోయింది. అయితే.. అప్పటికే అణచివేతను అలవాటు చేసుకున్న అసద్‌.. ఆ ఉద్యమాన్ని హింసాత్మకంగా మారేదిశగా కవ్వింపు చర్యలకు దిగాడు. అది కాస్త.. లక్షల మందితో తిరుగుబాటుగా తయారైంది. 45 రోజుల తర్వాత.. క్షమాభిక్ష పేరిట ఆ నలుగురిని విడిచిపెట్టారు. మరోసారి ప్రభుత్వ వ్యతిరేక ఉద్యమాల వైపు చూడకూడదని లిఖితపూర్వకంగా రాయించుకున్నారు. అయితే.. మువావియా జీవితం అప్పటి నుంచి కుదేలయ్యింది. నాలుగేళ్ల తర్వాత అంతర్యుద్ధంలోనే తన తండ్రి తుటాలకు బలయ్యాడు. ఆ తర్వాతి రోజుల్లో సిరియా విముక్తి పేరిట ఏర్పాటైన సైన్యంలో చేరాడతను. ఇన్నేళ్ల అంతర్యుద్ధాన్ని.. అందులో పోయిన లక్షల ప్రాణాలను తల్చుకుంటూ.. తాను అలాంటి పని చేయకుండా ఉండాల్సిందని కాదని అంటున్నాడు.‘‘మేం జైలు నుంచి బయటకు వచ్చాక.. బయట ఇసుకేస్తే రాలని జనం ఉన్నారు. వాళ్లంతా మాకు మద్దతుగా వచ్చారా? అని ఆశ్చర్యపోయాం. ఆ క్షణం సంతోషంగానే అనిపించింది. కానీ, ఇప్పుడు ఆరోజు నేను అలా చేయకుండా ఉండాల్సిందేమో అనిపిస్తోంది. ఆనాడు అలా నేను గోడ మీద రాసి ఉండకపోతే.. అసద్‌కు కోపం తెప్పించి ఉండకపోతే.. తిరుగుబాటు ఈ స్థాయిలో జరిగి ఉండేది కాదేమో!. లక్షల ప్రాణాలు పోయేవి కావేమో అని పశ్చాత్తాపం వ్యక్తం చేస్తున్నాడు’’.. అయితే అసద్‌ పాలనకు ముగింపు పడినందుకు మాత్రం తనకు సంతోషంగానే ఉందంటున్నాడతను.కీలక పరిణామాలు..మువావియా-అతని స్నేహితుల అరెస్ట్‌.. తదనంతర పరిణామాల తర్వాత అసద్‌ పాలనను వ్యతిరేకిస్తూ ప్రజలు ఉద్యమాలు చేశారు. ఉగ్ర సంస్థలు, తిరుగుబాటు దారులు మరోవైపు ప్రభుత్వాన్ని ముప్పుతిప్పలు పెట్టే యత్నం చేశారు. కానీ, వీటినీ అసద్‌ సర్కార్‌ ఉక్కుపాదంతో అణచివేస్తూ వచ్చింది. నిరంకుశ పాలన దిశగా అసద్‌ను అడుగులేయించింది. 2015 సెప్టెంబర్‌లో రష్యా రాకతో అసద్‌ బలం పుంజుకోగా.. 2017 ఏప్రిల్‌లో అసద్‌ ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా అమెరికా సేనలు పరోక్షంగా సిరియాలో రంగ ప్రవేశం చేశాయి.మానవహక్కుల ఉల్లంఘన, అక్రమ అరెస్ట్‌లు, జనంపైకి రసాయన ఆయుధాల ప్రయోగం, కుర్దులను అణగతొక్కడం, ప్రభుత్వ ఆధ్వర్యంలో కిడ్నాప్‌లు, హత్యలు వంటి అరాచకాలు ఆనాటి నుంచి నిత్యకృత్యమయ్యాయి.అసద్‌ పాలనలో దాదాపు ఐదు లక్షల మంది ప్రాణాలు కోల్పోయారు. అంతర్యుద్ధం కారణంగా 13 లక్షల మంది సిరియాను వదిలి విదేశాలకు శరణార్థులుగా వలసవెళ్లారు.అయితే 14 ఏళ్ల అంతర్యుద్ధానికి ముగింపు పలుకుతూ గత నెల 27న ఇడ్లిబ్‌ సిటీ ఆక్రమణతో మొదలైన తిరుగుబాటుదారుల జైత్రయాత్ర రాజధాని డమాస్కస్‌దాకా కొనసాగడంతో 59 ఏళ్ల అసద్‌ మిత్రదేశం రష్యాకు పలాయనం చిత్తగించక తప్పలేదు. హమ్జా అలీ అల్‌ ఖతీబ్‌.. బషర్‌ అల్‌ అసద్‌ కర్కశపాలనకు బలైన ఓ పసిప్రాణం. కేవలం 13 ఏళ్ల వయసులో ప్రభుత్వ వ్యతిరేక నిరసనల్లో పాల్గొన్నాడంటూ అభియోగాలు మోపి అరెస్ట్‌ చేసి.. కస్టడీలో తీవ్రంగా హింసించారు. చివరకు.. మృతదేహాన్ని కుటుంబ సభ్యులకు అ‍ప్పగించడం ప్రజల్లో తీవ్ర ఆగ్రహావేశాలకు కారణమైంది. రమారమి.. మువావియా సియాస్నేని హింసించిన సమయంలోనే ఈ ఘటనా జరిగింది. అయితే సోషల్‌ మీడియాలో సిరియా నియంతాధ్యకక్షుడు అసద్‌కు వ్యతిరేకంగా.. హమ్జా పేరిట నడిచిన ఉద్యమం ఈనాటికీ ప్రత్యేకంగా నిలిచిపోయింది.

ప్రజల సంక్షేమం కోసం, పేదరిక నిర్మూలన కోసం ప్రభుత్వాలు ఖర్చు పెట్టే ప్రతీ రూపాయిలో.. చివరకు వాళ్ల దగ్గరకు చేరేది కేవలం 15 పైసలే!. అప్పుడెప్పుడో నాలుగు దశాబ్దాల కిందట.. అప్పటి ప్రధాని రాజీవ్‌ గాంధీ చెప్పిన మాట ఇది. ఈ మాట ఇవాళ్టికీ ఎన్నికల టైంలలో కొందరు నేతల నోటి వెంట వినాల్సి వస్తోంది. అంటే.. అప్పటి నుంచి ఇప్పటిదాకా పరిస్థితుల్లో ఎలాంటి మార్పూ రాలేదా?.సమాజాన్ని పట్టి పీడించే సమస్యలంటూ అవినీతి, లంచగొండితనం మీద సినిమాలు తీసే దర్శకులు కూడా.. క్లైమాక్స్‌లో వాటికి ఓ సరైన ముగింపు చూపలేకపోతున్నారు. అందుకు కారణం.. జనం అవసరాలు అంతలా ఉండడం. వాటిని ఆసరాగా చేసుకుని కొంతమంది అత్యాశకు పోతున్నారు. వేలు, లక్షల్లో వేతనాలు వస్తున్నా.. చాలదన్నట్లుగా పక్కచూపులు చూస్తున్నారు ప్రభుత్వ ఉద్యోగులు. అయితే.. ఇలాంటి వాటికి తావులేకుండా.. నేరుగా లబ్ధిదారుల ఖాతాల్లోకే నగదు జమ(డీబీటీ)లాంటి ఆలోచనలు చాలావరకు ఊరట ఇస్తున్నాయి. ఇక అసలు విషయంలోకి వెళ్తే..👉దేశంలోని మెజార్టీ కంపెనీలు ప్రభుత్వ అధికారులకు ఏదో ఒక దశలో లంచాలు ఇచ్చామని ఒప్పుకున్నాయి. ఇందుకు సంబంధించిన విస్తుపోయే వివరాలు.. ఓ సర్వే ద్వారా వెల్లడయ్యాయి.👉సోషల్‌ మీడియా ప్లాట్‌ఫామ్‌ లోకల్‌‌‌‌సర్కిల్స్‌‌‌‌ సర్వే ప్రకారం.. గత ఏడాది కాలంలో ఒక్కసారైనా లంచం ఇచ్చామని మనదేశంలో సుమారు 66 శాతం కంపెనీలు తెలిపాయి. బలవంతంగా లంచం ఇవ్వాల్సి వచ్చిందని 54 శాతం బిజినెస్‌‌‌‌లు, పనులు వేగంగా పూర్తి చేసేందుకు లంచం ఇవ్వడానికి వాలంటరీగా ముందుకొచ్చామని 46 శాతం బిజినెస్‌‌‌‌లు ఒప్పుకున్నాయి.👉తూనికలు-కొలతలు, ఔషధాలు, ఆరోగ్యం.. ఈ విభాగాలు అత్యంత అవినీతిమయంగా మారాయి. ఈ విభాగాలకు సంబంధించిన ప్రతీ నాలుగింటిలో ముగ్గురు తప్పనిసరిగా లంచాలు ఇవ్వాల్సి వచ్చిందని చెప్పారు. ఇక.. 👉మొత్తం 159 జిల్లాల్లోని కంపెనీల అభిప్రాయాలను సేకరించి ఈ వివరాలను బయటపెట్టింది. ఈ సర్వే కోసం 18 వేల రెస్పాన్స్‌‌‌‌లను సేకరించింది. ఇంకా ఈ సర్వే రిపోర్ట్‌లో.. ప్రభుత్వ డిపార్ట్‌‌‌‌మెంట్లతో డీల్ చేస్తున్నప్పుడు పర్మిట్స్‌‌‌‌ పొందడానికి, సప్లయర్ క్వాలిఫికేషన్‌‌‌, ఫైల్స్‌‌‌, ఆర్డర్స్‌‌‌, పేమెంట్స్ పొందడానికి లంచం ఇచ్చుకోవల్సి వచ్చిందని బిజినెస్‌‌‌‌లు తెలిపాయి. ‘ప్రభుత్వ అనుమతులను వేగంగా పొందాలంటే లంచం ఇవ్వడం తప్పదని చాలా బిజినెస్‌‌‌‌లు పేర్కొన్నాయి. ప్రాసెస్‌‌‌‌లో ఇదొక పార్ట్‌‌‌‌గా మారిందని చెప్పాయి. అథారిటీ లైసెన్స్‌‌‌‌ డూప్లికేట్ కాపీ కోసం కూడా లంచం ఇచ్చుకోవాల్సి వచ్చిందని, ప్రాపర్టీ సంబంధిత అంశాల్లో లంచం తప్పదని బిజినెస్‌‌‌‌లు పేర్కొన్నాయి. గత ఏడాది కాలంలో వివిధ రూపాల్లో లంచం ఇచ్చుకున్నామని 66 శాతం బిజినెస్‌‌‌‌లు ఒప్పుకున్నాయి. అయితే..159 జిల్లాల్లో వివిధ రంగాలకు చెందిన 9 వేల వ్యాపారాలను ఈ సర్వేలో భాగం చేసింది లోకల్‌సర్కిల్స్‌. మెట్రో(టైర్‌1) జిల్లాల నుంచి 42 శాతం, టైర్‌ 2 జిల్లాల నుంచి 33 శాతం, టైర్‌-3, టైర్‌-4 జిల్లాల నుంచి(రూరల్‌) 25 శాతం పాల్గొన్నారు.ఇందుగలడందులేడనిసందేహము వలదుఎందెందు వెదకి చూచినఅందందు అమ్యామ్యా మూలము గలదు!.. అవినీతిలో భారత్‌ స్థానం ప్రపంచంలో ఎంతో తెలుసా?లంచం ఇచ్చినవాళ్లలో 47 శాతం.. తాము ఇన్‌కమ్‌ ట్యాక్స్‌ అధికారులకు అమ్యామా ముట్టజెప్పామని చెప్పారు. 62 శాతం మంది జీఎస్టీ అధికారులకు లంచాలిచ్చి పనులు చేయించుకున్నామని తెలిపారు. ప్రతీ ఇద్దరిలో ఒక వ్యాపారవేత్త.. కాలుష్యనివారణ, మున్సిపల్‌ కార్పొరేషన్‌, విద్యుత్‌ రంగాల్లో అధికారులకు అమ్యామ్యా ఇచ్చామన్నారు. అయితే ఇదే సర్వేలో ఇంకో ఆసక్తికరమై విషయం గమనిస్తే..లంచం ఇవ్వకుండానే పనులు పూర్తి చేసుకోగలిగామని 16 శాతం బిజినెస్‌‌‌‌లు చెప్పాయి. అలాగే లంచం ఇవ్వాల్సిన అవసరం రాలేదని 19 శాతం బిజినెస్‌‌‌‌లు పేర్కొన్నాయి. అవినీతి నిరోధక చట్టం(2018-సవరణ) ప్రకారం.. లంచం తీసుకోవడం మాత్రమే కాదు.. ఇవ్వడమూ నేరమే. అయినా ఇలాంటి సర్వేలు అప్పుడప్పుడు మన దేశంలో లంచగొండితనం ఎంత లోతుల్లో వేళ్లు పాతుకుపోయిందో అనే విషయాన్ని మనకు చెబుతుంటాయి. అవినీతి అవగాహన సూచిక 2023 ప్రకారం.. 180 దేశాల్లో భారత్‌ 93వ స్థానంలో ఉంది.

దాయది దేశాల క్రికెట్‌ పోరు ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఫుల్‌ క్రేజ్‌ ఉంది. కొన్ని కోట్ల మందికి, ముఖ్యంగా ఇరుదేశాల క్రికెట్‌ అభిమానుల్ని ఒకచోటుకు చేర్చి.. విపరీతమైన మజాను అందిస్తుంటుంది. అయితే ఇరుదేశాల మధ్య దౌత్య సంబంధాలు సన్నగిల్లడం, సరిహద్దు వివాదం, ఉగ్రదాడుల నేపథ్యాలు పరస్పర పర్యటనలకు ఇరుదేశాలను దూరం చేస్తూ వస్తున్నాయి. ఈ కారణంగానే వచ్చే ఏడాదిలో జరగబోయే ఛాంపియన్స్‌ ట్రోఫీ హైబ్రిడ్‌ మోడల్‌కు ఫిక్స్‌ అయ్యింది. అయితే..క్రికెట్‌ రంగంలోనే రిచ్చెస్ట్‌ బోర్డు అని.. ఐసీసీనే ప్రభావితం చేయగల సత్తా ఉందనే పేరుంది భారత క్రికెట్‌ కంట్రోల్‌ బోర్డు(BCCI)కి. అంతటి శక్తివంతమైన బోర్డు.. పాక్‌ గడ్డకు తమ ఆటగాళ్లను పంపించేందుకు, అక్కడి పిచ్‌లపై ఆడించేందుకు ఎందుకు వెనకడుగు వేస్తోంది. దీనికి కొంత సమాధానం భారత మాజీ క్రికెటర్‌ రాసిన పుస్తకంలో దొరికింది.👉80వ దశకం చివర్లో.. పాక్‌-భారత్‌ మధ్య కశ్మీర్‌ విషయంలో ఉద్రిక్తతలు తారాస్థాయిలో కొనసాగుతున్నాయి. ఉగ్రవాదాన్ని పైసలు, ఆశ్రయమిచ్చి మరీ పోషిస్తోందంటూ పాక్‌ను అంతర్జాతీయ సమాజంలో భారత్‌ ఎండగట్టడం మొదలుపెట్టింది అప్పుడే. అలాంటి టైంలో అనూహ్యంగా.. భారత జట్టు పాక్‌ పర్యటన వెళ్లాల్సి వచ్చింది.👉1989-90 సీజన్‌లో కృష్ణమాచారి శ్రీకాంత్‌ నేతృత్వంలోని భారత జట్టు.. నాలుగు టెస్టులు, మూడు వన్డేలు ఆడేందుకు పాక్‌కు వెళ్లింది. అన్ని టెస్టులు డ్రాగా ముగియగా.. వన్డే సిరీస్‌ను ఆతిథ్య జట్టు కైవసం చేసుకుంది. అయితే.. కరాచీ స్టేడియంలో ఫస్ట్‌ టెస్ట్‌ మ్యాచ్‌ జరుగుతుండగా.. ఎవరూ ఊహించని ఓ ఘటన జరిగింది. పాక్‌ జట్టు బ్యాటింగ్‌.. భారత్‌ ఫీల్డింగ్‌ చేస్తోంది. ఆ సమయంలో పథాన్‌ దుస్తుల్లో ఓ వ్యక్తి స్టేడియంలోకి దూసుకొచ్చాడు. బహుశా ఎవరైనా అభిమాని తమ ఫేవరెట్‌ ప్లేయర్‌ను కలవడానికి అయ్యి ఉంటారేమో!.. సిబ్బంది అతన్ని అడ్డుకుంటారులే అనుకుంటూ భారత ఫీల్డర్లు తమతమ స్థానాల్లో ఉండిపోయారు. అయితే పిచ్‌ను సమీపించే కొద్దీ.. అతని ఉద్దేశం ఏంటో ఆటగాళ్లకి అర్థమైంది. ప్రోకశ్మీర్‌, భారత వ్యతిరేక స్లోగన్లతో దూసుకొచ్చాడతను. అసలు ఈ పర్యటనకు రాకుండా ఉండాల్సిందంటూ భారత ఆటగాళ్లు దూషిస్తున్నాడతను. ఇంతలో అంపైర్లు జోక్యం చేసుకుని.. అతన్ని అడ్డగించే మైదానం నుంచి వెనక్కి పంపే ప్రయత్నం చేయబోయారు. అయితే ఆ వ్యక్తి సరాసరి కృష్ణమాచారి శ్రీకాంత్‌ దగ్గరికి వచ్చి ఏదో అన్నాడు. అంతే.. ఇద్దరూ ఒకరి మీద ఒకరు పిడిగుద్దులు గుప్పించుకున్నారు. ఒకరి గల్లా ఒకరు పట్టుకుని లాగేసుకున్నారు. ఈ క్రమంలోనే శ్రీకాంత్‌ షర్ట్‌ చినిగిపోయింది. దీంతో జట్టు సభ్యులంతా దగ్గరికి పరిగెత్తారు. ఈలోపు.. సిబ్బంది పరిగెత్తుకుంటూ వచ్చి అతన్ని అక్కడి నుంచి లాక్కెల్లారు. క్రికెటర్‌ నుంచి కామెంటేటర్‌గా మారిన సంజయ్‌ మంజ్రేకర్‌ తన ‘ఇంపర్‌ఫెక్ట్‌’లో ఈ ఘటన గురించి రాసుకొచ్చారు. మంజ్రేకర్‌కు మాత్రమే కాదు, సచిన్‌ టెండూల్కర్‌కు కూడా ఈ మ్యాచ్‌ టెస్ట్‌ డెబ్యూ కావడం గమనార్హం.అయితే ఈ ఘటన తర్వాత..శ్రీకాంత్‌ తన షర్ట్‌ మార్చుకుని వచ్చాడు. అసలేం జరగనట్లు ఆట యధావిధిగా జరిగింది. కానీ ఇదే మ్యాచ్‌లో.. మరో భారతీయ ఆటగాడు ముహమ్మద్‌ అజారుద్దీన్‌పైనా మెటల్‌ హుక్‌తో దాడి జరిగింది. ఒకవేళ.. ఇవాళ అలాంటి ఘటనలే గనుక ఈనాడు జరిగి ఉంటే.. ఆ మ్యాచ్‌, సిరీస్..మొత్తం పర్యటనే రద్దు అయ్యి ఉండేదేమో!.👉ఇక.. అదే టూర్‌లో జరిగిన మరో ఘటన గుర్తు చేసుకుంటే.. మూడో వన్డే సందర్భంగా పెద్ద రచ్చే చెలరేగింది. కరాచీ స్టేడియంలో మూడో వన్డే మ్యాచ్‌ జరుగుతుండగా.. 28 పరుగులకు పాక్‌ మూడు వికెట్లు పొగొట్టుకుంది. అది సహించలేని అభిమానులు భారత జట్టు ఆటగాళ్ల మీదకు రాళ్లు విసిరారు. పాక్‌ కెప్టెన్‌ జావెద్‌ మియాందాద్‌ అభిమానుల్ని శాంతపర్చేందుకు ప్రయత్నించినా లాభం లేకపోయింది. చివరకు టియర్‌ గ్యాస్‌ ప్రయోగించి చెల్లాచెదురు చేసినా పరిస్థితి అదుపులోకి రాలేదు. దీంతో మ్యాచ్‌ను రద్దు చేసి.. తిరిగి లాహోర్‌లో నిర్వహించారు.👉ఈ ఘటన తర్వాత ఇరు కూడా దేశాలు పర్యటనలను కొనసాగించాయి. ఎలాంటి అవాంఛనీయ ఘటనలు జరగకుండానే సిరీస్‌లు నిర్వహించుకున్నాయి. తటస్థ వేదికల్లోనూ మ్యాచ్‌లు ఆడాయి.. ఇంకా ఆడుతున్నాయి. కానీ, ఛాంపియన్స్‌ ట్రోఫీ విషయంలో భద్రతా కారణాల వల్లే తమ జట్టును పాక్‌కు పంపలేమని బీసీసీఐ కుండబద్ధలు కొట్టేసింది. ఇందుకు పైన చెప్పుకున్న కారణాలే కాదు.. ఇంకో ముఖ్యమైన ఘటన ఉంది.2009 శ్రీలంక జట్టుపై పాక్‌ పర్యటనలో జరిగిన దాడి.. క్రికెట్‌ చరిత్రలో ‘బుల్లెట్‌’ అక్షరాలతో లిఖించబడింది. టెస్ట్‌ మ్యాచ్‌ జరుగుతుండగా ముసుగులతో వచ్చిన కొందరు తూటాల వర్షం కురిపించారు. ఆరుగురు పోలీసాఫీసర్లు చనిపోగా.. లంక టీంకు ఆటగాళ్లు, అధికారులు ఏడుగురు గాయపడ్డారు. ఘటన తర్వాత ఎయిర్‌లిఫ్ట్‌ ద్వారా క్షతగాత్రుల్ని ఆస్పత్రికి తరలించారు. క్రికెట్‌ చరిత్రలోనే అదొక చీకటి దినంగా మిగిలిపోయింది.ఈ ఘటన తర్వాత చాలా దేశాలు తమ జట్లను పాక్‌కు పంపేందుకు భయపడ్డాయి. అయితే భారత్‌ మాత్రం 2008 తర్వాతి నుంచి పాక్‌ గడ్డపై సిరీస్‌ ఆడలేదు. ముంబై 26/11 దాడులే అందుకు ప్రధాన కారణమని ప్రత్యేకంగా చెప్పనక్కర్లేదు.👉పాక్‌ క్రికెట్‌ జట్టు ఇప్పటిదాకా పదిసార్లు.. భారత్‌లో పర్యటించింది. 1989 ఘటనలు పాక్‌ గడ్డపై భారత్‌కు మానని గాయం. అయితే ఆ ఘటనల తర్వాత కూడా భారత జట్టు మూడుసార్లు పాక్‌ పర్యటనకు వెళ్లింది. కానీ, మునుపటిలా పరిస్థితులు లేవిప్పుడు. ఇరు దేశాల మధ్య సంబంధాలు కొనసాగితే పర్వాలేదు. పరిస్థితి అందుకు విరుద్ధంగా ఉంది. కానీ, పాక్‌లో ఇప్పుడు పరిస్థితులు అంతంతమాత్రంగానే ఉన్నాయి. ఆర్టికల్‌ 370 రద్దు తర్వాత పాక్‌తో దౌత్యపరమైన సంబంధాలు క్షీణించాయి. పైగా.. ఇమ్రాన్‌ ఖాన్‌ అరెస్ట్‌ తర్వాత రాజకీయంగానూ పాక్‌లో సంక్షోభం నడుస్తోంది. ఒకవైపు ఉగ్రదాడులు.. ఇంకోవైపు అనుమానాస్పద రీతిలో ఉగ్ర నేతలు హతమవుతుండడం తీవ్ర చర్చనీయాంశంమైంది. అలాంటప్పుడు భారత ఆటగాళ్లకు భద్రత కల్పించడం ప్రశ్నార్థకమే!. ఇవన్నీ పరిగణనలోకి తీసుకునే ఇటు బీసీసీఐ, అటు కేంద్రప్రభుత్వం టీమిండియాను పాక్‌ పర్యటనకు అనుమతించడం లేదన్నది అర్థమవుతోంది.

‘‘యాక్సిడెంట్‌ అంటే బైకో, కారో రోడ్డు మీద పడడం కాదు.. ఓ కుటుంబం రోడ్డున పడడం’.. సినిమా డైలాగే కావొచ్చు.. ఇది అక్షర సత్యం. ఏదో ఒక పని మీద రోడ్ల మీదకొచ్చి.. ఇంటికి చేరుకునేలోపే ఛిద్రమవుతున్న బతుకులు ఎన్నో. మన దేశంలో ఆ సంఖ్య నానాటికీ పెరిగిపోతోంది కూడా. తప్పేవరిదైనా.. శిక్ష మాత్రం ఆ కుటుంబాలకే పడుతోంది.ఇరుకు రోడ్లు మొదలుకుని.. గల్లీలు, టౌన్‌లలో, రద్దీగా ఉండే సిటీ రోడ్లపైన, విశాలమైన రహదారుల్లోనూ.. ప్రమాదాలనేవి సర్వసాధారణంగా మారాయి. మనదేశంలో ప్రతీరోజూ రోడ్డు ప్రమాదాల్లో లెక్కలేనంత మంది మరణిస్తున్నారు. ప్రభుత్వాలు తీసుకునే చర్యలేవీ ఫలించినట్లు కనిపించడం లేదు. ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో ‘సాంకేతికత’నే మరోసారి నమ్ముకోవాలని నిపుణులు సూచిస్తున్నారు.ఏఐ.. అర్టిఫిషియల్‌ ఇంటెలిజెన్సీ(కృత్రిమ మేధస్సు). సోషల్‌ మీడియాలో కేవలం వినోదాన్ని అందించే సాధనంగానే చూస్తున్నారు చాలామంది. కానీ, దాదాపు ప్రతీ రంగంలోనూ ఇప్పుడు దీని అవసరం పడుతోంది. ప్రపంచం అంతటా.. ఏఐ మీద కళ్లు చెదిరిపోయే రేంజ్‌లో బిజినెస్‌ నడుస్తోంది. కానీ, ఇలాంటి టెక్నాలజీ సాయంతోనే రోడ్డు ప్రమాదాలు జరగకుండా చూస్తే ఎలా ఉంటుంది?.ప్రపంచంలో అత్యధికంగా రోడ్డు ప్రమాద మరణాలు సంభవించేది ఏ దేశంలోనో తెలుసా?మన దేశంలో గత రెండు దశాబ్దాలుగా రోడ్ల నిర్మాణం, వాటి రిపేర్ల కోసం అయిన ఖర్చు ఘనంగానే ఉంది. అయినప్పటికీ కొన్ని సవాళ్లు మాత్రం ఎదురవుతూనే ఉన్నాయి. పెరిగిన రద్దీ, నిర్లక్ష్యంగా వాహనాలు నడపడం, సురక్షిత ప్రయాణ పద్దతుల(సేఫ్‌ డ్రైవింగ్‌ ప్రాక్టీసెస్‌) మీద వాహనదారుల్లో అవగాహన లేకపోవడం.. వీటితో పాటు ట్రాఫిక్ చట్టాలను కఠినంగా అమలు చేయకపోవడం, పేలవమైన రోడ్ల నిర్వహణ, భద్రతా చర్యలు సరిపోకపోవడంలాంటివి నిత్యం రోడ్డు ప్రమాదాలకు కారణమవుతున్నాయి.2022లో.. అధికారిక గణాంకాల ప్రకారం 4,60,000 రోడ్డు ప్రమాదాలు సంభవించాయి. వీటిల్లో 1,68,491 మంది మరణించగా.. 4,43,366 మంది గాయపడ్డారు.2023లో.. 4,12,432 యాక్సిడెంట్లు జరిగితే 1,53,972 మంది మరణించారు. 3,84,448 మంది క్షతగాత్రులయ్యారు.ఈ లెక్కల ఆధారంగా.. రోడ్డు ప్రమాదాలు 11 శాతం పెరిగితే.. మరణాలు దాదాపు 10 శాతం, గాయపడినవాళ్ల సంఖ్య 15 శాతం పెరుగుతూ వచ్చింది.అరికట్టడం ఎలా?సెంట్రల్‌ రోడ్‌ రీసెర్చ్‌ ఇనిస్టిట్యూట్(CRRI)‌.. మహారాష్ట్ర నాగ్‌పూర్‌లో 2008 నుంచి 2021 వరకు జరిగిన రోడ్డు ప్రమాదాలను విశ్లేషించింది. దాదాపు 30 లక్షలకుపైగా జనాభా ఉన్న నాగ్‌పూర్‌లో.. రోడ్డు ప్రమాదాల కారణంగా ఏడాదికి సగటున 200 మంది చనిపోతున్నారు. గాయపడేవాళ్ల సంఖ్య 1000కి పైనే ఉంటోంది. మహారాష్ట్రలో ఇదే అధికమని తేలింది.ఈ అధ్యయనం ఆధారంగా.. సాంకేతికతకు ఇంజినీరింగ్‌ సొల్యూషన్స్‌ను జత చేయడం వల్ల ప్రమాదాల సంఖ్య తగ్గించొచ్చని చెబుతున్నారు. అదెలాగంటే.. ఏఐను ఉపయోగించి అడ్వాన్స్‌డ్‌ డ్రైవర్‌ అసిస్టెన్స్‌ సిస్టమ్స్‌ను రూపొందించడం. ఇందులోనే ఆడియో, వీడియో వ్యవస్థలను కూడా రూపొందించారు.ఎలాగంటే.. ఈ సిస్టమ్‌ను వాహనాల విండ్‌ షీల్డ్‌(ముందు ఉండే అద్దాలకు) అమర్చడం ద్వారా ముందు ఉన్న రోడ్లను పూర్తిగా స్కాన్‌ చేస్తుంది. ముందు ఏదైనా ముప్పు పొంచి ఉంటే గనుక.. ఆ ఆడియో లేదంటే వీడియో అలారమ్‌ ద్వారా వాహనం నడిపేవాళ్లను అప్రమత్తం చేస్తుంది. అప్పుడు ప్రమాదాలను తృటిలో తప్పించుకునే అవకాశం ఉంటుంది. కేవలం కార్లు, భారీ వాహనాలకే కాదు.. ద్విచక్ర వాహనదారులకు, పాదాచారులకు, వీధుల్లో తిరిగే జంతువుల విషయంలోనూ వర్తిస్తుంది.ఆచరణలోకి వచ్చిందా?అవును.. నాగ్‌పూర్‌లోనే సెప్టెంబర్‌ 2021లో iRASTE ప్రాజెక్టు ప్రారంభమైంది. రోడ్డు ప్రమాదాలను తగ్గించడం, తద్వారా కొందరి ప్రాణాలైనా నిలబెట్టడం ఈ ప్రాజెక్టు లక్ష్యం. ఈ పైలట్‌ ప్రాజెక్ట్‌ కోసం ప్రైవేట్‌ వాహనాలను కాకుండా.. ఆర్టీసీ బస్సులనే ఎంచుకున్నారు. నాగపూర్‌ అర్బన్‌-పెరి అర్బన్‌ రోడ్డు నెట్‌వర్క్‌లో నడిచే సుమారు 150 బస్సులకు ఏఐ టెక్నాలజీ కెమెరాలను అమర్చారు. ‌ కనీసం 2.5 సెకండ్ల తేడాతో ప్రమాదం జరిగే ముందు.. ఇవి డ్రైవర్లను అప్రమత్తం చేసేవి. అలా.. రెండేళ్లకు పైగా ఈ పైలట్‌ ప్రాజెక్టును. బ్లాక్‌,గ్రే పాయింట్లుగా విభజించి పరిశీలించారు. ఫలితం ఇలా.. ఐఆర్‌ఏఎస్‌టీఈ ప్రాజెక్టు క్రమక్రమంగా మెరుగైన ఫలితం చూపించడం మొదలుపెట్టింది. సకాలంలో డ్రైవర్లు స్పందించడంతో ప్రమాదాలు జరగకుండా చూసుకోగలిగారు. అయితే ఇది 100కు వంద శాతం సక్సెస్‌ను(66%) ఇవ్వలేకపోయింది. ప్రాణనష్టం తప్పినప్పటికీ ప్రమాదాల్లో గాయపడిన వాళ్ల సంఖ్య మాత్రం అంతేస్థాయిలో కొనసాగింది. ఇక్కడ చెప్పుకోదగ్గ విషయం ఏంటంటే.. జులై 2023 నుంచి ఏప్రిల్ 2024 మధ్య.. నాగ్‌పూర్‌ గ్రే స్పాట్స్‌లో డ్రైవర్లు సకాలంలో ప్రమాదాలు జరగకుండా చూడగలిగారు. తద్వారా.. 36 మంది ప్రాణాలు నిలబడ్డాయి.మన దేశంలో రోడ్డు ప్రమాదాలతో కలిగే నష్టం అంతా ఇంతా కాదు. ప్రపంచంలోనే అత్యధికంగా రోడ్డు ప్రమాదాల మరణాలు సంభవించే దేశం మనది. 2018-2022 మధ్య తమిళనాడులో రికార్డు స్థాయిలో రోడ్డు ప్రమాదాలు జరిగాయి. అత్యధికంగా మరణాలు మాత్రం ఉత్తర ప్రదేశ్‌లో సంభవించాయి. 2021, 2022 సంవత్సరాల్లో 22,595.. 21,227 మంది మరణించారు. వీటిల్లో ఓవర్‌ స్పీడ్‌ మరణాలే అత్యధికంగా ఉన్నాయి. అలాంటి దేశంలో 2030నాటికల్లా.. రోడ్డు ప్రమాదాలతో కలిగే నష్టం(ప్రాణ, వాహన నష్టం) 50 శాతానికి తగ్గించాలని కేంద్రం భావిస్తోంది. ఈ లక్ష్యం నెరవేరాలంటే.. ఏఐ సంబంధిత వాహనాలను రోడ్లపైకి తేవాల్సిందేనంటున్నారు మేధావులు. ఇది ఒక తరహా ఆలోచన మాత్రమేనని.. మరిన్ని అవకాశాలను పరిశీలించి ప్రమాదాలు జరగకుండా చూడాలని ప్రభుత్వాలకు గుర్తు చేస్తున్నారు వాళ్లు. తద్వారా మరిన్ని కుటుంబాలు రోడ్డున పడకుండా చూడొచ్చని చెబుతున్నారు.

అధికారంలో ఉన్న పదేళ్ల కాలంలో చేసిన పాపాలకుగానూ(తప్పిదాలు).. ఏకంగా డిప్యూటీ సీఎంగా పని చేసిన ఓ వ్యక్తికి శిక్షలు విధించింది సిక్కు మతానికి చెందిన అకాల్‌ తఖ్త్‌. బాత్రూంలు, వంటగదులు, వరండాలు కడగడం.. షూలు, చెప్పులను శుభ్రం చేయడం లాంటి పనులు చేయాలని హుకుం జారీ చేసింది. ఆ ఆదేశాల్ని ఉల్లంఘించకుండా సుఖ్‌బీర్‌ సింగ్‌ బాదల్‌ శిరసావహించారు. ఈ క్రమంలోనే ఆయనపై జరిగిన హత్యాయత్నం తీవ్ర చర్చనీయాంశమైంది. అదే సమయంలో.. అకాల్‌ తఖ్త్‌ విధించిన ఈ శిక్షల గురించి తెలిసి చాలామంది ముక్కున వేలేసుకున్నారు.సిక్కు మత సమగ్రతను కాపాడుకోవడంతో పాటు తప్పు చేసిన వ్యక్తికి తన తప్పును సరిదిద్దుకునేందుకు అవకాశం ఇచ్చి.. తద్వారా మత సిద్ధాంతాలకు అనుగుణంగా ఆ వ్యక్తిని మార్చుకోవడమే అకాల్‌ తఖ్త్‌ ఉద్దేశం. అయితే.. ఇక్కడే కొన్ని సందేహాలు కలగకమానవు. అసలు అకాల్‌ తఖ్త్‌ను నడిపించేదెవరు?. ఒకవేళ ఆ శిక్షకు తలొగ్గకపోతే ఏం చేస్తారు?. నిజంగానే తీవ్ర పరిణామాలు ఉంటాయా?. సాధారణంగా అకాల్‌ తఖ్త్‌ విధించే శిక్షలను పరిశీలిస్తే..బహిరంగ క్షమాపణలు.. తప్పు చేసినవాళ్లతో సిక్కు ప్రజలకు బహిరంగ క్షమాపణలు చెప్పిస్తారుపాప పరిహారం కింద.. సేవా కార్యక్రమాల్లో(బాత్రూంలు, వంటగది, వరండాలు శుభ్రం చేయడం.. వంట చేర్చి వార్చడం, కాపలా పని, వగైరా) ద్వారా పాప పరిహారం చేసుకునేందుకు అవకాశం కల్పిస్తారు. బహిష్కరణ.. నేర తీవ్రతను బట్టి సిక్కు సమాజం నుంచి వాళ్లను వెలివేస్తారు. ఇది కొంత కాలపరిమితితో ఉంటుంది. తద్వారా.. మతపరమైన కార్యక్రమాల్లో వాళ్లు భాగం కాలేరు. మరి ఈ శిక్షలను ఉల్లంఘిస్తే..?ఎవరైనా అకాల్‌ తఖ్త్‌ శిక్షలను గనుక ఉల్లంఘిస్తే.. పరిస్థితి మరింత దారుణంగా ఉంటుంది.శాశ్వత బహిష్కరణ.. అకాల్‌ తఖ్త్‌ శిక్షలకు తలొగ్గనివాళ్లను శాశ్వతంగా సిక్కు సమాజం నుంచి వెలివేస్తారు.సామాజిక బహిష్కరణలో భాగంగా.. సిక్కు కమ్యూనిటీ నుంచి వాళ్లకు ఎలాంటి సంబంధాలు ఉండవు. ఎలాంటి సాయం అందించరు. తద్వారా.. వాళ్లను ఒంటరిని చేసేస్తారు.ఆధ్యాత్మిక సయోధ్య.. దండించడం బదులు ఆధ్యాత్మిక మార్గంలో ప్రయత్నం చేస్తారు. కౌన్సెలింగ్‌లాంటివి ఇప్పించి.. వాళ్లను మళ్లీ దారిలో పెట్టే ప్రయత్నం చేశారు.పశ్చాత్తాపానికి మించిన ప్రాయశ్చితం మరొకటి ఉండదంటారు కదా. ఒత్తిడి చేయడం ద్వారా వాళ్లు తమ తప్పులను ఒప్పకుని సేవా కార్యక్రమాల్లో పాల్గొనేందుకు ప్రయత్నిస్తారు.ఇవేవీ పని చేయని క్రమంలో.. సిక్కు సంఘాలే రంగంలోకి దిగుతాయి. సమస్యను సామరస్యంగా పరిష్కరించేందుకు ప్రయత్నిస్తాయి. అయితే.. ఇన్నేళ్ల కాలంలో పరిస్థితి ఇంతదాకా ఏనాడూ రాలేదు.అకాల్‌ తఖ్త్‌ ద్వారా శిక్షించబడిన వాళ్లు ఎందరో.. వాళ్లలో కొందరు ప్రముఖులూ ఉన్నారు.మహారాజా రంజిత్‌ సింగ్‌సిక్కుల తొలి చక్రవర్తి. పరమతానికి చెందిన నృత్యకారిణిని వివాహం చేసుకున్నారనే నేరం కింద అకాల్‌ తఖ్త్‌ ఆయనకు కొరడాతో దెబ్బలు తినాలని శిక్ష విధించింది. అయితే ఆయన క్షమాపణలు చెప్పడంతో మన్నించి వదిలేసింది తఖ్త్‌.జ్ఞానీ జైల్‌సింగ్‌భారత మాజీ రాష్ట్రపతి. 1984లో ఆపరేషన్‌ బ్లూ స్టార్‌ టైంలో ఆయన రాష్ట్రపతిగా ఉన్నారు. స్వర్ణ దేవాలయంలోకి ఆర్మీని అనుమతించారనే నేరం కింద ఆయన్ని అకాల్‌ తఖ్త్‌ శిక్షించింది. అయితే రాత పూర్వకంగా క్షమాపణలు కోరుతూ ఆయన లేఖ రాశారు.బూటా సింగ్‌కేంద్ర మాజీ మంత్రి. ఈయన్ని కూడా ఆపరేషన్‌ బ్లూ స్టార్‌ కిందే శిక్షించింది అకాల్‌ తఖ్త్‌. శిక్షను అంగీకరించిన ఆయన.. కమ్యూనిటీ సేవలో పాల్గొన్నారు కూడా.సుర్జిత్‌ సింగ్‌ బర్నాలాపంజాబ్‌ మాజీ ముఖ్యమంత్రి. ఆపరేషన్‌ బ్లాక్‌ థండర్‌(అమృత్‌సర్‌ గోల్డెన్‌ టెంపుల్‌లోకి బ్లాక్‌ క్యాట్‌ కమాండోలను అనుమతించడంలో ఈయన పాత్ర ఎంతో ఉంది. అందుకే ఆయన్ని కాస్త కఠినంగానే శిక్షించారు. అకాల్‌ తఖ్త్‌కు జరిమానా కట్టడంతో బూట్లు శుభ్రం చేసి.. సిక్కు ప్రార్థనల్లో పాల్గొని తన పాపపరిహారం చేసుకున్నారాయన. సుఖ్వీర్‌సింగ్‌ బాదల్‌పంజాబ్‌ మాజీ డిప్యూటీ సీఎం. శిరోమణి అకాలీదళ్ పార్టీ అధికారంలో ఉన్న సమయంలో సుఖ్‌బీర్ సింగ్ బాదల్‌ మతపరమైన తప్పిదాలకు పాల్పడినట్లు ఆరోపణలు వచ్చాయి. 2007-17 మధ్య కాలంలో పార్టీతోపాటు వారి ప్రభుత్వం రాజకీయంగా తప్పుడు నిర్ణయాలు తీసుకున్నట్లు అకాల్ తఖ్త్‌ నిర్ధారించింది. ఇందులో డేరా సచ్చా సౌధా చీఫ్‌ గుర్మీత్‌ రామ్‌ రహీమ్‌ సింగ్‌కు మద్దతు ఇవ్వడం కూడా ఉంది. ఈ విషయంలో పార్టీ చీఫ్‌ సుఖ్‌బీర్‌ను దోషిగా తేల్చింది. అయితే తాను చేసిన తప్పులను అంగీకరించిన(మూడు నెలల కిందటే) సుఖ్‌బీర్‌ బేషరతు క్షమాపణలు చెప్పారు. ఆపై కాలు ఫఫ్రాక్చర్‌ అయ్యి వీల్‌ చైర్‌కు పరిమితమైనా సరే.. అభియోగాలు ఎదుర్కొంటున్న తోటి పార్టీ నేతలతో కలిసి ఇప్పుడు అకాల్‌ తఖ్త్‌ విధించిన శిక్షలను అనుభవించారు. అకాల్‌ తఖ్త్‌.. ఒరిజినల్‌ పేరు అకాల్‌ బుంగా. సిక్కులు పవిత్రంగా భావించే ఐదు తఖ్త్‌లలో ఇది ఒకటి. పంజాబ్‌ అమృత్‌సర్‌ దర్బార్‌ సాహిబ్‌ కాంప్లెక్స్‌లో ఉంది. సిక్కులు అత్యున్నత ఆధ్యాత్మిక విభాగం. సిక్కు మతగురువు గురు హరగోవింద్‌ జూన్‌ 15, 1606లో దీనిని అమృత్‌ సర్‌లోని గోల్డెన్‌ టెంపుల్‌ కాంప్లెక్స్‌లో నెలకొల్పారు. ఆ ప్రాంతంలోనే ఆయన బాల్యమంతా గడిచిందన్న వాదన ఒకటి ఉంది. 👉పిరి-మిరి అంటే.. ఆధ్యాత్మికంగానే కాకుండా సిక్కు సమాజానికి ఎదురయ్యే ఆందోళనల మీద చర్చ జరిపే ఉద్దేశంతో ఒక తాత్కాలిక అధికార వేదికను గురు హరగోవింద్‌ స్థాపించారు. పిరి-మిరికి ప్రతీకగా ఈ వేదికపై రెండు కత్తులను ఉంచారాయన. హర్‌గోవింద్‌తో పాటు బాబా బుద్ధా, భాయ్‌ గురుదాస్‌లు అకాల్‌ తఖ్త్‌ ఏర్పాటులో భాగమయ్యారు. 👉సిక్కుల అత్యున్నత విభాగంగా అకాల్‌ తఖ్త్‌కు పేరుంది. సర్బత్‌ ఖాల్సా యావత్‌ సిక్కు సంఘాలకు అత్యున్నత అధికారి కాగా.. జతేదార్‌(లీడర్‌)ను అకాల్‌ తఖ్త్‌ అధికార ప్రతినిధిగా గుర్తిస్తారు. సిక్కులకు మతపరమైన అధికారానికి కేంద్రంగా ఉన్న అకాల్‌ తఖ్త్‌ను అభివర్ణిస్తారు. 👉 పంజాబ్‌తో పాటు పాట్నా, బీహార్‌, మహారాష్ట్రలలో ఇలాంటి అధికార కేంద్రాలే ఉన్నాయి. అకాల్‌ తఖ్త్‌ నుంచి జారీ అయ్యే హుకామ్నామా(ఆదేశాలను).. ప్రతీ సిక్కు పాటించడం తప్పనిసరి. 👉 అకాల్ తఖ్త్ అనేది.. ఆకాలంలో అణచివేతకు వ్యతిరేకంగా చేసిన సిక్కులు చేసిన పోరాటానికి గుర్తు. అయితే ఈ సిక్కుల సార్వభౌమాధికార ప్రతీకపై దాడులు జరిగాయి. 18వ శతాబ్దంలో అహ్మద్‌ షా అబ్దాలీ దాడులతో మొదలై.. 1984లో ఆపరేషన్‌ బ్లూ స్టార్‌లో అకాల్‌ తఖ్త్‌ దెబ్బ తింది. ఆ తర్వాత ప్రభుత్వ ఆధ్వర్యంలో తాత్కాలికంగా అకాల్‌ తఖ్త్‌ నిర్మాణం జరిగినప్పటికీ.. దానిని ప్రభుత్వ వ్యతిరేక వర్గం ధ్వంసం చేసి.. పునఃనిర్మించుకున్నారు. ఆపరేషన్‌ బ్లూస్టార్‌లో.. దామ్‌దామి తక్సల్‌ 14వ జతేదార్‌ అయిన జర్నైల్ సింగ్ భింద్రన్‌వాలేపై.. పంజాబ్‌లో అతివాద సంస్థను నడిపిస్తున్నాడనే అభియోగాలు ఉన్నాయి. 1983 జులైలో.. అకాలీదళ్‌ అధ్యక్షుడు హర్‌చరణ్‌ సింగ్‌ లాంగోవాల్‌, అప్పటి అకాల్‌ తఖ్త్‌ జతేదర్‌ల ఆహ్వానం మేరకు బింద్రాన్‌వాలే గోల్డెన్‌ టెంపుల్‌ కాంప్లెక్స్‌కి చేరుకున్నాడు. అక్కడ అరెస్ట్‌కు భయపడి అకాల్‌ తఖ్త్‌లో తలదాచుకున్నాడు. అయితే.. అతని జాడ కనిపెట్టిన అప్పటి ఇందిరా గాంధీ నేతృత్వంలోని కేంద్ర ప్రభుత్వం.. భారత సైన్యానికి అనుమతి ఇచ్చింది. 1984 జూన్‌ 3 నుంచి జూన్‌ 5వ తేదీల మధ్యలో.. గోల్డెన్‌ టెంపుల్‌లో ఆపరేషన్‌ బ్లూ స్టార్‌ నడిచింది. ఈ ఆపరేషన్‌లో అకాల్‌ తఖ్త్‌ భారీగా డ్యామేజ్‌ అయ్యింది. మిలిటెంట్లకు, ఆర్మీకి మధ్య జరిగిన కాల్పుల్లో భింద్రాన్‌వాలే చనిపోయాడు.ఆపరేషన్‌ బ్లూ స్టార్‌ తర్వాత.. అకాల్‌ తఖ్త్‌ను తిరిగి నిర్మించేందుకు అప్పటి జతేదార్‌ బాబా సంతా సింగ్‌ తీవ్రంగా ప్రయత్నించాడు. ఇందుకు కేంద్రం నుంచి నిధుల సమీకరణ కూడా చేయాలనుకున్నాడు. అయితే.. అందుకు సిక్కుల సంఘాల నుంచి పెద్ద ఎత్తున అభ్యంతరం వ్యక్తం అయ్యింది. అయినా కూడా సర్బత్‌ ఖాల్సా సహకారంతో జతేదార్‌ నెలన్నర వ్యవధిలోనే(1984, ఆగష్టు 11) అకాల్‌ తఖ్త్‌ నిర్మాణం పూర్తి చేశారు. అయితే.. అదే సర్బత్‌ ఖాల్సా కూల్చేయాలని తీర్మానం చేసింది. జనవరి 1986లో కూల్చేసి.. బాబా సంతా సింగ్‌ను సిక్కు మర్యాదను దెబ్బ తీశాడనే కారణం చూపించి వెలివేసింది. 2001లో తిరిగి ఆయన్ని సిక్కు కమ్యూనిటీలో చేర్చుకుంది. అయితే.. సిక్కులకు న్యాయ పీఠంగా అకాల్‌ తఖ్త్‌ కొనసాగుతున్నప్పటికీ.. కాలక్రమంలోని పరిణామాలు(నిర్మాణాలపరంగా) మాత్రం ఆ సాంస్కృతిక వారసత్వాన్ని మాత్రం బాగా దెబ్బతీసింది.

రాజకీయాలపై ఆసక్తి కలిగినవారికి ప్రపంచ రాజకీయ చిత్రం ప్రతిరోజూ కొత్తగా కనిపిస్తుంది. తాజాగా దక్షిణ కొరియా అధ్యక్షుడు యూన్ సుక్-యోల్ ఉన్నట్టుండి ‘ఎమర్జెన్సీ మార్షల్ లా’ ప్రకటించడంతో ఒక్కసారిగా ప్రపంచమంతా ఉలిక్కిపడింది. జాతీయ, అంతర్జాతీయ స్థాయిలో కలకలం చెలరేగింది. అయితే ఇంతలోనే అక్కడి పార్లమెంట్‌లో పెద్దఎత్తున నిరసనలు వెల్లువెత్తడంతో దానిని రద్దు చేయాల్సి వచ్చింది.చర్చనీయాంశంగా మారి..1980 తర్వాత దక్షిణ కొరియాలో మార్షల్ లా(సైనిక పాలన) విధించడం ఇదే తొలిసారి. ఈ నేపధ్యంలో మరోసారి మార్షల్ లా చర్చనీయాంశంగా మారింది. పాకిస్తాన్‌ ఈ మార్షల్‌ లా చట్టాన్ని తరచూ అమలు చేసి, అపఖ్యాతి పాలయ్యింది. ఇంతకీ మార్షల్‌ లా అంటే ఏమిటి? అ చట్టాన్ని అమలు చేసినప్పుడు దేశంలోని పరిస్థితులు ఎలా ఉంటాయి?శాంతిభద్రతలు పూర్తిగా క్షీణించినప్పుడు..నిజానికి మార్షల్ లా అంటే దేశ అధికారమంతా సైన్యం చేతుల్లోకి వెళ్లడం. దేశంలో శాంతిభద్రతలు పూర్తిగా క్షీణించినప్పుడు దీనిని అమలు చేస్తారు. ఇది దేశంలోని ఒక నిర్దిష్ట ప్రాంతానికి లేదా దేశమంతటికీ వర్తించవచ్చు. ఇది అమలైనప్పుడు పౌర పరిపాలన ముగుస్తుంది. శాంతి భద్రతల నుండి న్యాయ వ్యవస్థ వరకు సర్వం సైన్యం నియంత్రణలోకి వస్తుంది. అధికారాన్ని చేతుల్లోకి తీసుకున్న సైన్యం అవసరమని భావించిన పక్షంలో ప్రధానిని ఉరితీసే దిశగా కూడా యోచించేందుకు ఈ చట్టంలో అవకాశాలున్నాయి. ఒక ప్రత్యేక ట్రిబ్యునల్‌ పర్యవేక్షణలో..ప్రజలను నియంత్రించడంలో ప్రభుత్వం పూర్తిగా విఫలమైన పరిస్థితుల్లో మార్షల్ లా వర్తిస్తుంది. ఇది యుద్ధం, తిరుగుబాటు లేదా పెద్ద ప్రకృతి వైపరీత్యాల సమయాల్లో సంభవించవచ్చు. మార్షల్‌ లా అమలైనప్పుడు సైన్యం ఒక ప్రత్యేక ట్రిబ్యునల్‌ను ఏర్పాటు చేస్తుంది. ఇది న్యాయపరమైన నిర్ణయాలను తీసుకుంటుంది. పాకిస్తాన్‌లో అధికారాన్ని చేజిక్కించుకునేందుకు మార్షల్‌ లా ప్రయోగించడం ఆనవాయితీగా మారింది.పాక్‌లో నాలుగు సార్లు మార్షల్ లా పాకిస్తాన్‌లో ఇప్పటి వరకు ఇక్కడ నాలుగు సార్లు మార్షల్ లా విధించారు. 1958లో మొదటిసారిగా, దేశంలో రాజకీయ అస్థిరత ఏర్పటినప్పుడు నాటి అధ్యక్షుడు ఇస్కందర్ మీర్జా మార్షల్ లా విధించారు. అనంతరం మిలటరీ జనరల్ అయూబ్ ఖాన్ అధికారాన్ని చేజిక్కించుకున్నారు. తదనంతర కాలంలో దేశంలో సైనిక, రాజకీయ శక్తుల మధ్య విభేదాలు మొదలయ్యాయి.అడుగంటిన సామాన్యుల స్వేచ్ఛ1977, జూలై 5 న జనరల్ జియా-ఉల్-హక్ పాకిస్తాన్‌లో మార్షల్ లా విధించి, అప్పటి ప్రధాని జుల్ఫికర్ అలీ భుట్టో ప్రభుత్వాన్ని పడగొట్టాడు. జియా దేశ జాతీయ అసెంబ్లీని రద్దు చేసి, తనను తాను అత్యున్నత పాలకునిగా ప్రకటించుకున్నాడు. రాజకీయ అస్థిరతతో పాటు సామాన్యుల స్వేచ్ఛ కూడా అడుగంటిపోవడంతో నాడు పాకిస్తాన్‌ గడ్డు రోజులను ఎదుర్కొంది. 1999లో పాకిస్తాన్‌లో మరోమారు మార్షల్ లా విధించారు. అప్పటి ప్రధాని నవాజ్ షరీఫ్‌ను తొలగించి, జనరల్ పర్వేజ్ ముషారఫ్ అధికారాన్ని చేజిక్కించుకున్నారు. ఈసారి కూడా రాజకీయ అస్థిరతను నెపంగా చూపారు. ఇతని పాలనలో సైనిక నియంతృత్వ పోకడ చాలా కాలం పాటు దేశంపై కొనసాగింది.జర్మన్‌, జపాన్‌లలో..మరికొన్ని దేశాలలోనూ మార్షల్ లా అమలయ్యింది. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత, జర్మన్‌, జపాన్‌లలో సైన్యం పాలనను చేపట్టింది. ఆర్థిక సంక్షోభం తలెత్తిన సమయంలో శ్రీలంకలో, యుద్ధ సమయంలో ఉక్రెయిన్‌లో మార్షల్ లా విధించారు. అయితే పదే పదే మార్షల్‌ లా అమలు చేస్తూ పాకిస్తాన్ అపఖ్యాతి పాలైంది. ఈ చట్టం దేశ ప్రజాస్వామ్య వ్యవస్థను ఎంతగా నిర్వీర్యం చేస్తుందో పదే పదే మార్షల్ లా విధించడం చూస్తే అర్థమవుతుంది. మార్షల్ లా అమలు చేసేముందు పర్యవసానంగా వచ్చే దీర్ఘకాలిక ప్రభావాలను పరిగణనలోకి తీసుకోవాల్సి ఉంటుందని ఇటీవల దక్షిణ కొరియా నిర్ణయం ద్వారా స్పష్టమైంది.ఇది కూడా చదవండి: చైనా చేతికి ‘పవర్‌ఫుల్‌ బీమ్‌’.. గురి తప్పేదే లే..

కేరళలోని వయనాడ్‌ పార్లమెంట్‌ స్థానానికి రేపు (బుధవారం) పోలింగ్‌ జరగనుంది. నిన్న(సోమవారం) వయనాడ్‌ నియోజకవర్గంలో ఉప ఎన్నికల ప్రచారం చివరి రోజు మూడు ప్రధాన రాజకీయ కూటములు రోడ్‌షోలు నిర్వహించాయి. కాంగ్రెస్‌ ఎంపీ రాహుల్ గాంధీ.. సోదరి ప్రియాంకా గాంధీ ప్రచారం చేశారు. 14 లక్షల మంది ఓటర్ల మద్దతు కోసం కాంగ్రెస్‌ పార్టీ నుంచి ప్రియాంక గాంధీ వాద్రా, సీపీఐకి చెందిన సత్యన్ మొకేరి, బీజేపీకి చెందిన నవ్య హరిదాస్‌లతో సహా మొత్తం 16 మంది అభ్యర్థులు పోటీ పడుతున్నారు. ఈ ఏడాది కాంగ్రెస్ అగ్రనేత రాహుల్ గాంధీ.. మరోసారి ఇక్కడి నుంచి పోటీ చేసి 3.5 లక్షల ఓట్ల ఆధిక్యతతో గెలుపొందిన విషయం తెలిసిందే. అయితే.. ఆయన మరో నియోజకవర్గం రాయ్‌బరేలి నుంచి కూడా విజయం సాధించడంతో.. నిబంధనల రిత్యా వయనాడ్‌ను వదులుకోవాల్సి వచ్చింది. దీంతో ఉప ఎన్నిక అనివార్యం కాగా.. కాంగ్రెస్‌ పార్టీ ఆ కుటుంబం నుంచే ప్రియాంకా గాంధీని ప్రత్యక్ష ఎన్నికల బరిలోకి దింపింది. రాహుల్ సోదరిని పోటీకి దింపడం ద్వారా యూడీఎఫ్‌ కంచుకోటగా భావించే సీటును నిలుపుకోవాలని కాంగ్రెస్ యోచిస్తోంది. మరోవైపు.. సీపీఐ, బీజేపీ సైతం ఈ నియోజకవర్గాన్ని కాంగ్రెస్‌ పార్టీ నుంచి కైవసం చేసుకోవాలని భావిస్తున్నాయి.2019 నుంచి 2024 వరకు వయనాడ్ ఎంపీగా రాహుల్ పదవీకాలం, వయనాడ్ ప్రజల్లో ఆయనకున్న ఆదరణపై కాంగ్రెస్ దృష్టి సారించింది. మరోవైపు.. ప్రజాభిప్రాయాన్ని తమకు అనుకూలంగా మలుచుకోవడం కోసం రాహుల్‌ గాంధీ వయనాడ్‌ నియోజకవర్గాన్ని వదులుకున్నారని ఎల్‌డీఎఫ్, బీజేపీలు కాంగ్రెస్‌పై ఆరోపణలు గుప్పిస్తున్నాయి. ప్రియాంకా గాంధీ గెలిస్తే.. ఆమె కూడా తన సోదరుడిలాగా నియోజకవర్గంలో అందుబాటులో లేకుండా పోతారని బీజేపీ విమర్శలు గుప్పించింది. బీజేపీ విమర్శలకు చెక్‌ పెడుతూ ప్రియాంకా గాంధీ.. తను క్రమం తప్పకుండా వయనాడ్‌కు వస్తానని ప్రజలకు హామీ ఇచ్చారు.వయనాడ్ లోక్‌సభ నియోజకవర్గంలో మొత్తం ఏడు అసెంబ్లీ సెగ్మెంట్లు ఉననా మనంతవాడి (ST), సుల్తాన్ బతేరి (ST), వయనాడ్ జిల్లాలోని కల్పెట్ట, కోజికోడ్ జిల్లాలోని తిరువంబాడి, మలప్పురం జిల్లాలోని ఎరనాడ్, నిలంబూర్, వండూర్. ఏడు అసెంబ్లీ సెగ్మెంట్లలో ఎన్నికల విధుల కోసం సెంట్రల్ రిజర్వ్ పోలీస్ ఫోర్స్ (CRPF), సాయుధ పోలీసు బెటాలియన్‌కు చెందిన పలు కంపెనీల సిబ్బందితో భద్రత కల్పించినున్నారు. బుధవారం ఉదయం 7 గంటలకు ప్రారంభమయ్యే పోలింగ్‌కు ముందు 24 గంటల కంట్రోల్ రూమ్‌లు, పోలీస్ పెట్రోలింగ్ ఏర్పాట్లు చేస్తున్నారు. ఇక.. నవంబర్ 23న ఓట్ల లెక్కింపు జరగనుంది.ప్రియాంకా గాంధీ నేపథ్యం..మాజీ ప్రధాని రాజీవ్ గాంధీ కుమార్తె, కాంగ్రెస్‌ ప్రధాన కార్యదర్శి, ప్రియాంకా గాంధీ వాద్రా తొలిసారిగా ప్రత్యక్ష ఎన్నికల బరిలోకి దిగారు. 1972, జనవరి 12న పుట్టింది ప్రియాంక గాంధీ. మనస్తత్వశాస్త్రంలో డిగ్రీని, బౌద్ధ స్టడీస్‌లో మాస్టర్స్ పూర్తి చేసింది. 2019లో ప్రియాంక గాంధీ ఉత్తరప్రదేశ్‌ కాంగ్రెస్ ప్రధాన కార్యదర్శిగా నియమితులయ్యారు. గత 80 ఏళ్లుగా కాంగ్రెస్ కంచుకోట అయిన రాయ్‌బరేలీలో ఆమె తన తల్లి స్థానంలో నిలబడతారనే అంచనాలు ఒక రేంజ్‌లో వ్యాపించాయి. వారణాసిలో ప్రధాని నరేంద్ర మోదీపై పోటీ చేస్తారని చాలామంది ఊహించారు. కానీ అవి ఊహాగానాలుగానే మిగిలాయి. 2022లో జరిగిన రాష్ట్ర అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో కాంగ్రెస్ పెద్దగా ప్రభావం చూపలేక పోయింది. దీంతో ఆమె ప్రత్యక్ష రాజకీయాల్లోకి రావాలంటూ పోస్టర్లు వెలిశాయి.తనకు రూ.12 కోట్ల విలువైన ఆస్తులు ఉన్నట్లు కాంగ్రెస్‌ నేత ప్రియాంకా గాంధీ వాద్రా స్పష్టం చేశారు. ఆస్తులు, అప్పుల వివరాలను ఆమె తన అఫిడవిట్‌తో ప్రస్తావించారు. 2023–24 ఆర్థిక సంవత్సరంలో అద్దెలు, బ్యాంకు ఖాతాల్లోని నగదుపై వడ్డీ, ఇతర పెట్టుబడుల ద్వారా మొత్తం రూ.46.39 లక్షల ఆదాయం లభించినట్లు తెలిపారు. రూ.4.24 కోట్ల విలువైన చరాస్తులు ఉన్నాయని, తన భర్త రాబర్ట్‌ వాద్రా బహుమతిగా ఇచ్చిన హోండా సీఆర్‌వీ కారు ఉందని తెలియజేశారు.భర్త రాబర్ట్‌ వాద్రా ఆస్తుల వివరాలను సైతం ప్రియాం తన అఫిడవిట్‌లో వెల్లడించారు. దీన్నిబట్టి రాబర్ట్‌కు రూ.37.9 కోట్ల విలువైన చరాస్తులు, రూ.27.64 కోట్ల విలువైన స్థిరాస్తులు ఉన్నట్లు స్పష్టమవుతోంది. బీజేపీ అభ్యర్థి నవ్య హరిదాస్‌ నేపథ్యం..నవ్య 2007లో కాలికట్ యూనివర్సిటీలోని కేఎంసీటీ ఇంజినీరింగ్ కాలేజీలో బీటెక్ పూర్తి చేశారు. బీటెక్‌ తర్వాత మెకానికల్ ఇంజనీర్‎గా కొన్నాళ్లు ఉద్యోగం చేశారు. పాలిటిక్స్‌పై ఆసక్తి ఉండటంతో రాజకీయాల్లోకి వచ్చారు. నవ్య హరిదాస్ కోజికోడ్ కార్పొరేషన్‌లో రెండుసార్లు కౌన్సిలర్‌గా పనిచేశారు. బీజేపీలో మహిళా మోర్చా రాష్ట్ర ప్రధాన కార్యదర్శిగా పనిచేశారు. 2021లో జ‌రిగిన అసెంబ్లీ ఎన్నిక‌ల్లో న‌వ్వ ఎన్డీఏ అభ్య‌ర్థిగా కొజికోడ్ ద‌క్షిణ నియోజ‌క‌వ‌ర్గం నుంచి పోటీ. కాంగ్రెస్‌ అభ్యర్థి చేతిలో ఓటమి. అసోసియేషన్ ఫర్ డెమొక్రటిక్ రిఫార్మ్స్ (ADR) ప్రకారం నవ్య హరిదాస్‌పై ఎలాంటి క్రిమినల్ కేసులు లేవు. నవ్యకు రూ.1,29,56,264 విలువైన ఆస్తులు ఉన్నాయని, మొత్తం రూ.1,64,978 అప్పులు ఉన్నాయని ఏడీఆర్ తెలిపింది.సత్యన్ మొకేరి నేపథ్యం..సత్యన్ మొకేరి సీపీఐకి చెందిన ప్రముఖ నాయకుడు. కోజికోడ్ జిల్లాలోని నాదపురం నియోజకవర్గం మాజీ ఎమ్మెల్యే. 2014లో వయనాడ్ లోక్‌సభ స్థానంలో పోటీ చేసి ఓడిపోయారు. మొకేరి 1987 నుంచి 2001 వరకు కేరళ శాసనసభలో నాదాపురం నుంచి ప్రాతినిధ్యం వహించారు. 2015లో ఆయన సీపీఐ కేరళ రాష్ట్ర కమిటీకి సహాయ కార్యదర్శిగా ఎన్నికయ్యారు. రైతు సంఘాలతో మొకేరికి మంచి అనుబంధం ఉంది. ఆయన సుదీర్ఘ అనుభవం, వ్యవసాయ సమస్యల పట్ల నిబద్ధత వయనాడ్ ఓటర్లకు ప్రతిధ్వనిస్తుందని ఎల్‌డీఎఫ్‌ భావిస్తోంది.:::సాక్షి వెబ్‌ డెస్క్‌

హైదరాబాద్‌ అంటే బిర్యానీ, బాహుబలి, బ్యాడ్మింటన్‌..!! గతంలో అప్పటి రాష్ట్రపతి నగరానికి విచ్చేసిన సందర్భంలో అన్న మాటలివి. అంటే నగరంలో అంతర్జాతీయ క్రీడలు అంతటి ప్రశస్తిని సాధించుకున్నాయి. బ్యాడ్మింటన్‌ మాత్రమే కాదు హాకీ, టెన్నిస్, క్రికెట్, చెస్, రన్నింగ్‌ ఈ మధ్య కాలంలో రెజ్లింగ్‌ వంటి విభిన్న క్రీడాంశాల్లో హైదరాబాద్‌ క్రీడాకారులు అంతర్జాతీయ స్థాయిలో రాణించారు. అనాదిగా కొనసాగుతున్న ఈ ఆనవాయితీని ప్రస్తుత తరం క్రీడాకారులు కూడా కొనసాగిస్తున్నారు. ఇప్పటికే గుర్తింపు పొందిన క్రీడల్లోనే కాకుండా తమకంటూ ప్రత్యేక గుర్తింపును పొందేందుకు వినూత్న క్రీడలు, అథ్లెటిక్స్‌ను ఎంచుకుని ఆయా విభాగాల్లో రాణిస్తున్నారు. ఈ నేపథ్యంలో భవిష్యత్తు తరం దృష్టి సారించిన క్రీడలు, అందులోని ప్రత్యేకతలను ఓసారి తెలుసుకుందామా..!! అంతర్జాతీయ క్రీడలకు హైదరాబాద్‌ నగరానికి ఆనాటి నుంచే అవినాభావ సంబంధముంది. దేశ ఖ్యాతిని ప్రపంచదేశాల సరసన అగ్ర స్థానంలో నిలబెట్టిన హైదరాబాదీయులు, ఇక్కడ శిక్షణ పొందిన క్రీడాకారులు ఎందరో ఉన్నారు. క్రికెట్‌లో అజహరుద్దిన్, వెంకటపతిరాజు, వీవీఎస్‌ లక్ష్మణ్, మిథాలీరాజ్‌ ప్రస్తుతం మహ్మద్‌ సిరాజ్, టెన్నిస్‌లో సానియా మీర్జా, బ్యాడ్మింటన్‌లో పీవీ సింధూ, సైనా నేహ్వాల్, రన్నింగ్‌లో పీటీ ఉష, చెస్‌లో ద్రోణవ్లలి హారిక, రెజ్లింగ్‌లో నిఖత్‌ జరీనా ఇలా ఒక్కొక్కరూ ఒక్కో క్రీడలో అత్యత్తమ నైపుణ్యాలను కనబర్చి ఆయా క్రీడాంశాల్లో భారత్‌కు అంతర్జాతీయ స్థాయి గుర్తింపును తీసుకొచ్చారు. అదే విధంగా వ్యక్తిగతంగానూ చరిత్రలో తమకంటూ కొన్ని పేజీలను రాసుకుని భవిష్యత్‌ తరాలకు స్ఫూర్తిగా నిలిచారు. ఇదే తరహాలో ఈ తరం క్రీడాకారులు ఇప్పటికే గుర్తింపు పొందిన క్రీడలు కాకుండా వినూత్నంగా ఎంపిక చేసుకుని ఒలింపిక్స్‌ స్థాయిలో క్రీడా నైపుణ్యాలను కనబరుస్తున్నారు. సెయిలింగ్‌ టాప్‌.. స్కేటింగ్‌ రాక్‌.. ప్రస్తుత తరం.. హైదరాబాదీ క్రీడాకారులు ఆర్చరీ పై ప్రత్యేక దృష్టి సారించారు. నగరం వేదికగా ఈ వారసత్వ క్రీడపై పలువురు ఆసక్తి కనబరుస్తున్నారు. అంతేకాకుండా ఈ సారి జరిగిన ఒలింపిక్స్‌లో తెలుగు కుర్రాడు ధీరజ్‌ ఆర్చరీలో నాలుగో స్థానంలో నిలిచి భవిష్యత్‌ ఆర్చరీని శాసించేది మేమేనని హింట్‌ ఇచ్చాడు. నగరం వేదికగా 150 మంది ఆర్చరీ అథ్లెట్లు ఉన్నారని ఓ అంచనా. జాతీయ స్థాయిలో హైదరాబాద్‌ ఆర్చరీ టీం ద్వితీయ స్థానంలో ఉందని క్రీడారంగ నిపుణులు పేర్కొన్నారు. 2028 ఒలింపిక్సే లక్ష్యంగా ఈ క్రీడాకారులు సన్నద్ధమవుతున్నారు.రోయింగ్‌లోనూ రాణిస్తూ..ఇదే కోవలో రోయింగ్‌ కూడా రాణిస్తుంది. రోయింగ్‌ క్రీడాకారులు జాతీయ స్థాయిలో తమ సత్తా చాటుతున్నారు. అంతాగా ప్రచారంలోకి రాకపోయినప్పటికీ.. స్కేటింగ్‌లో కూడా హైదరాబాదీలు అంతర్జాతీయ స్థాయిలో మెడల్స్‌ సాధిస్తున్నారు. వీటితో పాటు రైఫిల్‌ షూటింగ్‌లో కూడా నగరవాసులు గురి పెట్టారు. ఇప్పటికే నేషనల్స్‌లో పతకాలు సాధించడమే కాకుండా గ్లోబల్‌ వేదికపై మరోసారి గురి చూసి షూట్‌ చేయడానికి సన్నద్ధమౌతున్నారు. మరో వైపు స్విమ్మింగ్‌లోనూ మనం ముందంజలో ఉన్నాం. గత ఐదేళ్లలో నగరానికి చెందిన స్విమ్మర్లు జాతీయ స్థాయిలో పతకాల పంట పండిస్తున్నారు. అయితే వినూత్నంగా పికిల్‌ బాల్‌ వంటి సరికొత్త క్రీడలను నగరవాసులు తెరపైకి తీసుకొస్తున్నారు. సెయిలింగ్‌లోనూ..దీంతో పాటు సెయిలింగ్‌లోనూ హైదరాబాద్‌ భవిష్యత్‌ ఆశాకిరణంగా కనిపిస్తుంది. ఈ ఏడాది నేషనల్స్‌లో హైదరాబాదీ సెయిలర్స్‌ గోవర్ధన్, దీక్షిత కొమురవెళ్లి వంటి సెయిలర్స్‌ టాప్‌–1లో కొనసాగుతుండటం విశేషం. అంతేకాకుండా ప్రతీ కొంగర వంటి నావికులు ఒలింపిక్సే లక్ష్యంగా శిక్షణ పొందుతున్నారు.నూతనోత్సాహంతో గుర్తింపు.. క్రీడలో రాణించాలనే తపనకు నూతనోత్సాహాన్ని, అంతకు మించిన గుర్తింపును తెస్తున్నారు. ఇందులో భాగంగానే సెయిలింగ్‌లో ఎంతో శ్రమించి జాతీయ. అంతర్జాతీయ స్థాయిలో రాణించాను. వైఏఐ జూనియర్‌ నేషనల్స్‌ 2022 ఆప్టిమిస్టిక్‌ బాలికల విభాగంలో కాంస్యం, మాన్‌సూన్‌ రేగట్టా 2023 ఇదే విభాగంలో బంగారు పతకంతో వివిధ జాతీయ స్థాయి పోటీల్లో పతకాలను సాధించాను. పీవీ సింధూ, సానిమా మీర్జాలాగే నేను అంతర్జాతీయ స్థాయి పతకాలను సాధించి దేశానికి, నగరానికి గుర్తింపు తీసుకురావాలనే లక్ష్యంతో ఉన్నాను. :::దీక్షిత కొమురవెళ్లినా విద్యార్థులే నిదర్శనం.. రానున్న కాలంలో ఆర్చరీలో హైదరాబాద్‌ క్రీడాకారులు టాప్‌లో ఉంటారనడంలో ఎలాంటి సందేహం లేదు. దీనికి నిదర్శనం నా విద్యార్థులే.. నా వద్ద శిక్షణ పొందుతున్న విద్యార్థులు జాతీయ స్థాయిలో టాప్‌ 2లో ఉన్నారు. 2028 ఒలింపిక్సే లక్ష్యంగా ఇద్దరు అమ్మాయిలు, ముగ్గురు అబ్బాయిలను సన్నద్ధం చేస్తున్నాను. :::రాజు, ప్రముఖ కోచ్, ఆర్చరీ నేషనల్‌ చాంపియన్‌:::సాక్షి, సిటీబ్యూరో

న్యూఢిల్లీ: సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తిగా ధనుంజయ యశ్వంత్‌(డీవై) చంద్రచూడ్‌కు శుక్రవారం లాస్ట్‌ వర్కింగ్‌ డే. ఆదివారం( నవంబర్ 10) ఆయన సీజేఐగా పదవీ విరమణ చేయనున్నారు. వృత్తిపరంగా తాను చాలా సంతృప్తి చెందానని, తన వల్ల ఎవరికైనా బాధ కలిగితే క్షమించాలని కోరారు. 2016లో సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తిగా ఎన్నికైనప్పటి నుంచి ఎన్నో కేసుల పరిష్కారాల్లో డీవై చంద్రచూడ్‌ తనదైన ముద్ర వేశారు. అనేక మైలురాయి తీర్పులు వెల్లడించారు. అంతేగాక చంద్రచూడ్‌..భారతదేశ చరిత్రలో ఎక్కువ కాలం సీజేఐగా పనిచేసిన యశ్వంత్ విష్ణు చంద్రచూడ్ తనయుడు కూడా. తండ్రికి తగ్గ తనయుడిగానే కాదు.. చీఫ్‌ జస్టిస్‌గా తండ్రి ఇచ్చిన తీర్పులనే తిరగరాశారు డీవై చంద్రచూడ్‌. వైవీ చంద్రచూడ్‌ 2017-18లో తీసుకున్న అడల్టరీ చట్టం, శివకాంత్‌ శుక్లా వర్సెస్‌ ఏడీఎం జబల్‌పూర్‌ కేసుల్లో తీసుకున్న నిర్ణయాలను కుమారుడు డీవై చంద్రచూడ్‌ తోసిపుచ్చారు. 👉1985లో అప్పటి ప్రధాన న్యాయమూర్తి వైవీ చంద్రచూడ్‌ ధర్మాసనం.. సౌమిత్ర విష్ణు కేసులో ఐపీసీ సెక్షన్‌ 497ను సమర్థించింది. సంబంధం కలిగి ఉండటానికి ప్రలోభాలకు లోనయ్యే వ్యక్తి పురుషుడే కానీ, స్త్రీ కాదని సాధారణంగా అంగీకరించబడింది అని ధర్మాసనం తన తీర్పులో రాసింది. ఈ నిర్ణయాన్ని 2018 లో జస్టిస్ డీవై చంద్రచూడ్‌తో కూడిన ధర్మాసనం రద్దు చేసింది. ‘వ్యభిచార చట్టం అనేది పితృస్వామ్య నియమం. లైంగిక స్వయంప్రతిపత్తికి ప్రాధాన్యత ఇవ్వాలని ధర్మాసనం చెప్పింది. 👉 1976 లో శివకాంత్ శుక్లా వర్సెస్‌ ఏడీఎం జబల్‌పూర్ కేసులో, గోప్యతను ప్రాథమిక హక్కుగా సుప్రీంకోర్టు పరిగణించలేమని పేర్కొన్నది. ఈ బెంచ్‌లో అప్పటి సీజేఐ వైవీ చంద్రచూడ్ ఉన్నారు. కాగా, 2017 లో గోప్యతను ప్రాథమిక హక్కుగా గుర్తించింది. ఈ బెంచ్‌లో డీవై చంద్రచూడ్‌ ఉన్నారు. ‘ఏడీఎం జబల్‌పూర్ కేసులో మెజారిటీ నిర్ణయంలో తీవ్రమైన లోపాలు ఉన్నాయి. రాజ్యాంగాన్ని అంగీకరించడం ద్వారా భారతదేశ ప్రజలు తమ జీవితాన్ని, వ్యక్తిగత స్వేచ్ఛను ప్రభుత్వానికి అప్పగించలేదు’ అని డీవై చంద్రచూడ్‌ తన నిర్ణయాన్ని రాశారు. కాగా 2022 నవంబర్ 9న సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తిగా బాధ్యతలు స్వీకరించిన చంద్రచూడ్.. ఆయన పదవీకాలంలో ఎన్నో చారిత్రక తీర్పులు వెల్లడించారు. ఆర్టికల్ 370, స్వలింగ సంపర్కుల వివాహం, రామ మందిరం, డ్రైవింగ్ లైసెన్స్‌, బుల్డోజర్ చర్య, ఉమర్ ఖలీద్, స్టాన్ స్వామి, జీఎన్ సాయిబాబా బెయిల్‌కు సంబంధించి తన తీర్పును ఇచ్చారు. నోయిడా ట్విన్‌ టవర్స్‌ కూల్చివేత కేసు, కేరళకు చెందిన హదియా కేసు, అవివాహితల అబార్షన్‌ హక్కు కేసుల్లో.. తండ్రికి తగ్గ తనయుడిగా ఎంతో పరిణతి చెందిన తీర్పులను వెలువరించారు. వాటిని ఓసారి పరిశీలిస్తే.. ఎలక్టోరల్ బాండ్స్ కేసురాజకీయ పార్టీలకు నిధులు సమకూర్చేందుకు కేంద్ర ప్రభుత్వం తీసుకొచ్చిన ఎలక్టోరల్ బాండ్ల వివాదంపై ఈ ఏడాది ఫిబ్రవరిలో చీఫ్ జస్టిస్ చంద్రచూడ్ నేతృత్వంలోని ఐదుగురు న్యాయమూర్తుల రాజ్యాంగ ధర్మాసనం విచారణ చేపట్టింది. 2018 నుంచి అమలులో ఉన్న ఎలక్టోరల్ బాండ్ల పథకాన్ని కేంద్రం రద్దు చేసింది. ఈ పథకం రాజ్యాంగ విరుద్దమని, ఏకపక్షమని వాదించింది. రాజకీయ పార్టీలు, దాతల మధ్య క్విడ్ ప్రోకో ఏర్పాటుకు దారితీయవచ్చని చీఫ్ జస్టిస్ చంద్రచూడ్ పేర్కొన్నారు. ఈ మేరకు జస్టిస్ బిఆర్ గవాయ్, సంజీవ్ ఖన్నా, జెబి పార్దివాలా, మనోజ్ మిశ్రాలతో కూడిన ధర్మాసనం.. ఎలక్టోరల్ బాండ్ల జారీని తక్షణమే నిలిపివేయాలని స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియాను ఆదేశించింది. అలాగే ఇప్పటి వరకు ఈ పథకం ద్వారా రాజకీయ పార్టీలు పొందిన విరాళాల వివరాలను ప్రచురించాలని భారత ఎన్నికల సంఘాన్ని ఆదేశించింది.ప్రైవేట్ ఆస్తి వివాదం..ప్రైవేటు ఆస్తులను ప్రభుత్వాలు స్వాధీనం చేసుకొనే విషయంలో సుప్రీంకోర్టు ఇటీవల చరిత్రాత్మక తీర్పు వెలువరించింది. ప్రైవేటు వ్యక్తుల యాజమాన్యంలోని ఆస్తులన్నీ సమాజ ఉమ్మడి వనరులు కావని ప్రధాన న్యాయమూర్తి చంద్రచూడ్ నేతృత్వంలోని తొమ్మిది మంది న్యాయమూర్తుల రాజ్యాంగ ధర్మాసనం తెలిపింది. ప్రజల ఉమ్మడి ప్రయోజనాల కోసం ప్రభుత్వాలు వాటిని ఏకపక్షంగా పంపిణీ చేయలేవని స్పష్టం చేసింది. అయితే, కొన్నింటిలో మాత్రం మినహాయింపు ఉంటుందని 7:2 మెజారిటీతో వెలువడిన తీర్పులో పేర్కొంది. సీజేఐ జస్టిస్‌ డి.వై.చంద్రచూడ్‌ నేతృత్వంలోని 9 మంది జడ్జీలతో కూడిన ధర్మాసనం ఈ మేరకు భిన్నాభిప్రాయంతో కూడిన తీర్పును వెలువరించింది.ఆర్టికల్ 3702023 డిసెంబర్‌లో జమ్మూ కాశ్మీర్‌కు ప్రత్యేక ప్రతిపత్తిని కల్పించే ఆర్టికల్ 370 రద్దుపై సుప్రీంకోర్టు కీలక తీర్పు వెల్లడించింది. జమ్ముకశ్మీర్‌కు ఆర్టికల్ 370 రద్దు చేస్తూ కేంద్ర ‍ప్రభుత్వం తీసుకున్న నిర్ణయం సరైనదేనని.. ప్రధాన న్యాయమూర్తి డివై చంద్రచూడ్ నేతృత్వంలోని ఐదుగురు న్యాయమూర్తుల రాజ్యాంగ ధర్మాసనం పేర్కొంది. కేంద్ర నిర్ణయంలో జోక్యం చేసుకోలేమని తెలిపింది. ఆర్టికల్ 370 యుద్ధ నేపథ్యంలో కుదుర్చుకున్న తాత్కాలిక ఏర్పాటు మాత్రమేనని, జమ్మూ కశ్మీర్ కు సార్వభౌమాధికారం లేదని, భారత రాజ్యాంగమే ఫైనల్ అని స్పష్టం చేసింది.జమ్మూకశ్మీర్‌ నుంచి లద్దాఖ్‌ను పూర్తిగా విభజించి, దాన్ని కేంద్ర పాలిత ప్రాంతంగా ప్రకటించడాన్ని సుప్రీంకోర్టు సమర్థించింది. ప్రస్తుతం కేంద్రపాలిత ప్రాంతంగా కొనసాగుతున్న జమ్మూకశ్మీర్‌కు రాష్ట్రహోదాను త్వరగా పునరుద్ధరించాలని కేంద్రాన్ని ఆదేశించింది. జమ్మూకశ్మీర్‌లో 2024 సెప్టెంబరు 30వ తేదీలోగా అసెంబ్లీ ఎన్నికలు నిర్వహించేలా కేంద్ర ఎన్నికల సంఘం చర్యలు చేపట్టాలని సుప్రీంకోర్టు ఆదేశాలు జారీ చేసింది.స్వలింగ వివాహం2023 అక్టోబర్‌లో స్వలింగ వివాహానికి చట్టబద్ధమైన గుర్తింపు ఇవ్వలేమని ప్రధాన న్యాయమూర్తి చంద్రచూడ్ నేతృత్వంలోని ఐదుగురు న్యాయమూర్తుల రాజ్యాంగ ధర్మాసనం పేర్కొంది, స్వలింగ సంపర్కాలపై భిన్నాభిప్రాయాలున్నాయని, స్వలింగ వివాహనికి చట్టబద్దత కల్పించలేమని తెలిపింది స్వలింగ వివాహం చేసుకున్న వారిని దంపతులుగా గుర్తించలేమని సీజేఐ పేర్కొన్నారు. వివాహం చేసుకోవడం ప్రాధమిక హక్కు కాదని, ఈ కేసుపై పార్లమెంటే నిర్ణయం తీసుకోవాలని తెలిపారు. అది న్యాయ సమీక్షకు లోబడి ఉండాలని తీర్పులో పేర్కొన్నారు. ఈ మేరకు 3:2 మెజారిటీతో రాజ్యాంగ ధర్మాసనం తీర్పు వెలువరించింది.సెక్షన్ 6Aగత నెల అక్టోబర్‌లో అస్సాం వలసలకు సంబంధించి ఐదుగురు సభ్యుల సుప్రీంకోర్టు రాజ్యాంగ ధర్మాసనం కీలక తీర్పును వెలువరించించింది. భారత పౌరసత్వ చట్టం-1955లోని సెక్షన్‌ 6(ఎ)కు రాజ్యాంగబద్ధత ఉందని స్పష్టం చేసింది. 1996-71 మధ్య అస్సాంలోకి ప్రవేశించిన బంగ్లాదేశ్ (అప్పటి తూర్పు పాకిస్తాన్) శరణార్థులను భారత పౌరసత్వం పొందేందుకు 1985లో తీసుకొచ్చిన రాజ్యంగ సవరణ రాజ్యాంగ బద్దమేనని 4:1 తీర్పులో వెల్లడించింది. ఇది కేవలం అస్సాం రాష్ట్రానికి మాత్రమే వర్తించేలా చేసిన ఈ సవరణ రాజ్యాంగ విరుద్ధమని, రాజ్యాంగ పీఠికలోని సౌభ్రాతృత్వ భావనకు వ్యతిరేకమని పేర్కొంటూ దాఖలైన పిటిషన్‌ను భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తి (సీజేఐ) జస్టిస్‌ డి.వై.చంద్రచూడ్, జస్టిస్‌ సూర్యకాంత్, జస్టిస్‌ ఎం.ఎం.సుందరేశ్, జస్టిస్‌ మనోజ్‌ మిశ్రల ధర్మాసనం తిరస్కరించింది.జైళ్లలో కుల ఆధారిత వివక్షకుల ఆధారంగా జైల్లోని ఖైదీలపై వివక్ష చూపడడం తగదని సుప్రీంకోర్టు పేర్కొంది. జైలు మాన్యువల్స్‌లో క్యాస్ట్ కాలమ్‌ను తొలగించాలని కేంద్రం, రాష్ట్రాలను ఆదేశించింది. చిన్న కులాల ఖైదీలతో మరుగుదొడ్లు కడిగించడం వంటి స్కావెంజింగ్ పనులు, అగ్ర కులాల వారికి వంట పనుల కేటాయింపు వివక్షే అవుతుందని ధర్మాసనం స్పష్టం చేసింది. వివిధ రాష్ట్రాల్లోని కారాగారాల్లో దారుణమైన పరిస్థితులు ఉన్నాయని, కులం ఆధారంగా ఖైదీలపై వివక్ష చూపుతున్నారని పేర్కొంటూ మహారాష్ట్రలోని కల్యాణ్‌ ప్రాంతానికి చెందిన జర్నలిస్టు సుకన్య శాంత సుప్రీంకోర్టులో ప్రజా ప్రయోజన వ్యాజ్యం(పిట్‌) దాఖలు చేశారు. దీనిపై సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్‌ డీవై చంద్రచూడ్, న్యాయమూర్తులు జస్టిస్‌ జేపీ పార్దివాలా, జస్టిస్‌ మనోజ్‌ మిశ్రాతో కూడిన సుప్రీంకోర్టు ధర్మాసనం విచారణ చేపట్టింది. ఖైదీలను కులం ఆధారంగా విభజిస్తున్న మాన్యువల్‌లోని నిబంధనలు రాజ్యాంగ విరుద్ధమని తేల్చిచెప్పింది. మూడు నెలల్లోగా నిబంధనల్లో సవరణలు చేయాలని ఆదేశిస్తూ తీర్పు వెలువరించింది.యూపీ మదరసా చట్టంఉత్తరప్రదేశ్‌ బోర్డు ఆఫ్‌ మదర్సా- 2004 ఎడ్యుకేషన్‌ చట్టాన్ని సుప్రీంకోర్టు సమర్థించింది. ఈ చట్టం రాజ్యాంగ విరుద్ధమని, బోర్డు లౌకిక న్యాయ సూత్రాలను ఉల్లంఘించిందంటూ దానిని రద్దు చేస్తూ అలహాబాద్‌ హైకోర్టు ఇచ్చిన తీర్పును సుప్రీం కోర్టు పక్కన పెట్టింది. ఈ చట్టం లౌకిక వాద సూత్రాన్ని ఉల్లంఘించిందని హైకోర్టు తప్పుగా అభిప్రాయపడిందని చీఫ్‌ జస్టిస్‌ డీవై చంద్రచూడ్‌ నేతృత్వంలోని ధర్మాసనం పేర్కొంది.నీట్‌ వివాదందేశ వ్యాప్తంగా సంచలనం సృష్టించిన నీట్‌-యూజీ పేపర్‌ లీకేజీ వ్యవహారంపై సుప్రీంకోర్టు విచారణ చేపట్టింది. నీట్‌ యూజీ పరీక్షను మరోసారి నిర్వహించాల్సిన అవసరం లేదని స్పష్టం చేసింది. దేశవ్యాప్తంగా ప్రశ్నాపత్రం లీకైందని చెప్పేందుకు తగిన ఆధారాలు లేవని సీజేఐ జస్టిస్‌ డీవై చంద్రచూడ్‌ నేతృత్వంలోని ధర్మాసనం తెలిపింది. పాట్నా, హజారీబాగ్‌లలో మాత్రమే పేపర్‌ లీక్‌ అయిందని పేర్కొన్నది. నీట్‌ పరీక్షను మళ్లీ నిర్వహించాలని ఆదేశిస్తే, గతంలో పరీక్ష రాసిన దాదాపు 24 లక్షల మంది అభ్యర్థులపై ప్రభావం చూపుతుందని పేర్కొంది.ఎంపీ, ఎమ్మెల్యేల లంచం కేసుఎంపీ, ఎమ్మెల్యేల లంచం కేసుల్లో సుప్రీంకోర్టు సంచలన తీర్పును వెలువరించింది. చట్ట సభల్లో లంచం తీసుకుంటే రాజ్యాంగ రక్షణ కల్పించలేమని సుప్రీంకోర్టు రాజ్యాంగ ధర్మాసనం తేల్చి చెప్పింది. ఏడుగురు సభ్యులతో కూడిన రాజ్యాంగ ధర్మాసనం ఏకగ్రీవ తీర్పును వెలువరించింది. చట్టసభల్లో డబ్బులు తీసుకొని ఓటు వేసే ఎంపీ, ఎమ్మెల్యేలకు రాజ్యాంగ రక్షణ ఉండాలా ? లేదా అన్న దానిపై ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్ డివై చంద్రచూడ్నేతృత్వంలోని ఏడుగురు సభ్యుల రాజ్యాంగ ధర్మాసనం తీర్పును వెలువరించింది. శాసనసభ్యులు, ఎంపీలు లంచం తీసుకోవడమనేది భారత పార్లమెంటరీ ప్రజాస్వామ్య పనితీరును నాశనం చేస్తోందని సీజేఐ డీవై చంద్రచూడ్ తెలిపారు.బాల్య వివాహంబాల్య వివాహాల నిషేద చట్టం-2006ను సమర్థవంతంగా అమలు చేసేందుకు సర్వోన్నత న్యాయస్థానం మార్గదర్శకాలను జారీ చేసింది. పర్సనల్ లాతో సంబంధం లేకుండా బాల్య వివాహాల నిరోధక చట్టాన్ని అమలుచేయాలని సూచించింది. ఈ మేరకు ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్ డీవై చంద్రచూడ్ నేతృత్వంలోని ధర్మాసనం ఉత్తర్వుల్లో పేర్కొంది. బాల్య వివాహాల నిరోధక చట్టాన్ని పర్సనల్ లాతో తగ్గించవద్దని వెల్లడించింది. అలాగే ఇలాంటి వివాహాలతో మైనర్లకు వారి జీవితాన్ని ఎంచుకొనే స్వేచ్ఛను ఉల్లంఘించడమేనని వ్యాఖ్యానించింది. బాల్యవివాహాల నిరోధం, మైనర్‌ల రక్షణపై అధికారులు దృష్టిసారించాలని, చివరి ప్రయత్నంగా నిందితులకు జరిమానా విధించాలని తెలిపింది.తన పదవీకాలం చివరి రోజు సైతం. జస్టిస్ చంద్రచూడ్ నేతృత్వంలోని రాజ్యాంగ ధర్మాసనం అలీగఢ్‌ ముస్లిం విశ్వవిద్యాలయానికి మైనారిటీ హోదాపై కీలక తీర్పును వెలువరించింది. దీనిని మైనార్టీ విద్యాసంస్థగా పరిగణించలేమంటూ 1967లో అత్యున్నత న్యాయస్థానం ఇచ్చిన తీర్పును రద్దు చేయాలని బెంచ్ నిర్ణయించింది. అయితే, దీనికి మైనార్టీ హోదా ఉండాలా? వద్దా? అన్న అంశాన్ని తేల్చేందుకు ఈ పిటిషన్లను కొత్త బెంచ్‌కు బదిలీ చేస్తున్నట్లు వెల్లడించింది. ఈమేరకు 4:3 మెజార్టీతో తీర్పు వెలువరించింది.

కొందరు ఆయన్ను ప్రేమిస్తారు.. మరికొందరు ఆయన్ను ద్వేషిస్తారు.. కానీ ఆయన్ను విస్మరించడం మాత్రం ఎవరి వల్లా కాదు.. ఆయనే డొనాల్డ్ ట్రంప్. అమెరికా చరిత్రలో ఎన్నడూ లేని విధంగా రెండు సార్లు అభిశంసనకు గురైన మిస్టర్ ట్రంప్..రెట్టించిన ఉత్సాహంతో మళ్లీ వైట్ హౌస్ లోకి అడుగు పెట్టబోతున్నారు. విద్వేషాలను రెచ్చగొడుతున్నారని ఆరోపిస్తూ గతంలో ట్విట్టర్‌ ఆయన్ను వెలివేసింది.. 2020 అమెరికా ఎన్నికల్లో డొనాల్డ్‌ ట్రంప్‌ ఓడిపోయిన తర్వాత ఆయన పడిన పాట్లు అన్నీఇన్నీ కావు.. అయినా ఎక్కడా వెనక్కి తగ్గలేదు.. తలదించలేదు.. వెన్నుచూపని వీరుడిలా మరోసారి అధ్యక్ష ఎన్నికల బరిలో నిలిచారు. ఎదురుగా బలమైన ప్రత్యర్థి కమల హారీస్‌ ఉన్నా ఏ మాత్రం బెదరలేదు... వణకలేదు..! డొంక తిరుగుడు మాటలు ఏ మాత్రం తెలియని ట్రంప్‌.. తన ముక్కుసూటితనంతోనే ఓటర్ల మనసును గెలిచి 47వ ప్రెసిడెంట్‌గా 2025 జనవరి 20న రెండోసారి ప్రమాణస్వీకారానికి సిద్ధమయ్యారు. పడి చోటే లేచిన ట్రంప్‌ తన జీవిత ప్రయాణంలో ఎన్నో ఎత్తుపల్లాలను చూశారు. రెండోసారి వైట్ హౌస్ లోకి గ్రాండ్ ఎంట్రీ ఇవ్వబోతున్నారు బిలియనీర్ ట్రంప్నేపథ్యం..డోనాల్డ్ ట్రంప్ జూన్ 14, 1946న న్యూయార్క్‌లోని ఓ సంపన్న కుటుంబంలో పుట్టారు.ట్రంప్‌ తండ్రి ఫ్రెడ్ విజయవంతమైన రియల్ ఎస్టేట్ వ్యాపారి. న్యూయార్క్‌తో పాటు అమెరికాలోని వివిధ నగరాల్లో ట్రంప్‌ కుటుంబానికి చాలా అపార్ట్‌మెంట్లు, ఆస్తులు ఉన్నా...ట్రంప్‌ జీవితం ఏమాత్రం సాఫీగా సాగలేదు. ఆయన కుటుంబానికి ఉన్న డబ్బే ట్రంప్‌కు స్కూల్‌లో శాపంగా మారింది. ట్రంప్‌ను చాలా మంది వేరుగా చూసేవారు. అందరిలో ఒకడిలా ట్రంప్‌ని ఉండనివ్వలేదు. ఇదే ఆయన్ను స్కూల్‌లో క్రమశిక్షణ తప్పేలా చేసింది. పదేపదే స్కూల్‌ టీచర్ల నుంచి కంప్లైంట్ వస్తుండడంతో ట్రంప్‌ను మిలటరీ స్కూల్‌కు పంపారు తల్లిదండ్రులు. అక్కడే ట్రంప్‌కు డిసిప్లెన్‌ అలవాటైంది. అయితే అదే స్కూల్‌ ఆయన్ను తల్లిదండ్రుల నుంచి దూరంగా పెరిగేలా చేసింది. అటు తండ్రి ఫ్రెడ్‌ కూడా చాలా స్ట్రిక్ట్‌. దీంతో ట్రంప్‌ బాల్యం ఆంక్షలు మధ్య ఏ మాత్రం స్వేచ్ఛ లేనట్టే గడిచింది.వ్యాపారవేత్తగా..చదువులు పూర్తి చేసిన తర్వాత ట్రంప్ తన తండ్రి లాగే రియల్ ఎస్టేట్ వ్యాపారంలోకి వెళ్లారు. తండ్రిలా కాకుండా వ్యాపారంలో రిస్క్‌ చేయాలన్నది ట్రంప్‌ ఆలోచన. బోల్డ్‌గా ఎన్నో నిర్ణయాలు తీసుకుంటూ ముందుకెళ్లిన ట్రంప్‌ చాలాసార్లు వ్యాపారంలో ఘోరంగా దెబ్బతిన్నారు. 1980లలో విలాసవంతమైన భవనాలు, హోటళ్ళు, కాసినోలలో భారీగా పెట్టుబడి పెట్టారు. అయితే 1990ల ప్రారంభంలో అమెరికాను చుట్టేసిన మాంద్యం ట్రంప్ కు నష్టాలను తెచ్చిపెట్టింది. భారీ అప్పులు ఆయన నెత్తిమీద వచ్చి పడ్డాయి. కొన్నాళ్లపాటు దివాలా అంచు వరకు ఉన్న ట్రంప్‌ 2000వ సంవత్సరం తర్వాత కోలుకున్నారు. నాడు రియాలిటీ టీవీ షోలలో కనిపించి మెరిశారు. ది అప్రెంటిస్ అనే బిజినెస్‌ పోటీ షోతో ప్రజలకు దగ్గరయ్యారు . ఈ ప్రొగ్రామ్‌లో 'యు ఆర్ ఫైర్' అని ట్రంప్‌ చెప్పే డైలాగ్‌ నాడు అమెరికాలో మారుమోగింది. ఇలా తనకంటూ ఓ సపరేట్ బ్రాండ్‌ క్రియేట్ చేసుకున్న ట్రంప్‌ మరోసారి విజయవంతమైన వ్యాపారవేత్తగా మారారు. రాజకీయాల్లోనూ..ఇలా 2015 వరకు వివిధ వ్యాపారాల్లో బిజీగా ఉన్న ట్రంప్‌ అదే సంవత్సరం నుండి ఎవరూ ఊహించని విధంగా రాజకీయాల్లో యాక్టివ్‌ అయ్యారు.రిపబ్లికన్ పార్టీ నుంచి అధ్యక్ష అభ్యర్థిగా నామినేషన్ వేస్తానని ట్రంప్‌ చెప్పినప్పుడు అంతా నవ్వారు. పిచ్చోడు ఏదో మాట్లాడుతున్నాడని ఎగతాళి చేసినవారు కూడా ఉన్నారు. అయితే ట్రంప్‌ ఎవరి మాటలు పట్టించుకోలేదు.. చేయాల్సింది చేశారు.. నామినేషన్‌ వేయడమే కాదు.. 2016ఎన్నికల్లో గెలిచి అమెరికా 45వ అధ్యక్షుడిగా వైట్ హౌస్ మెట్లెక్కారు. అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికయ్యారే కానీ ఎన్నో సమస్యలు ఆయన్ను చుట్టుముట్టాయి. ఎన్నో వివాదాల్లో ఆయన చిక్కుకున్నారు. వివిధ అంశాల్లో ఆయన విధానాలు తీవ్ర చర్చకు దారితీశాయి. ముఖ్యంగా ఇమ్మిగ్రేషన్ విధానాలను మానవ హక్కుల సంఘాలు తీవ్రంగా వ్యతిరేకించాయి. ముస్లిం వ్యతిరేకి అంటూ దుయ్యబట్టాయి. అంతేకాదు అనేకసార్లు నల్లజాతీయులకు వ్యతిరేకంగా విద్వేష వ్యాఖ్యలు చేసిన ట్రంప్‌ అపఖ్యాతి మూటగట్టుకున్నారు.ఆయన హయంలోనే ప్రపంచాన్ని కుదిపేసిన జార్జ్‌ ఫ్లాయిడ్‌ హత్య జరిగింది.ట్రంప్‌ పాలనలో పోలీసులు కర్కశంగా వ్యవహరించిన సందర్భాలు చాలానే ఉన్నాయి.అటు NATO మిత్రదేశాలతోనూ అమెరికా సంబంధాలు ట్రంప్‌ అధ్యక్షుడిగా ఉన్న సమయంలోనే దెబ్బతిన్నాయి. ఓటమి తర్వాత..2020 అధ్యక్ష ఎన్నికల్లో ఓడిపోయిన ట్రంప్‌ ఆ తర్వాత మరిన్ని వివాదాల్లో చిక్కుకున్నారు. ముఖ్యంగా 2021 జనవరి 6న క్యాపిటల్‌ హిల్‌ భవనంపై ఆయన మద్దతుదారులు దాడి చేయడం, అక్కడి పరిసరాలకు నిప్పు పెట్టడం అమెరికాను ఉలిక్కిపడేలా చేసింది. నాడు ఓటమిని జీర్ణించుకోలేకపోయిన ట్రంప్‌ తన సపోర్టర్స్‌ను ప్రసంగాలతో రెచ్చగొట్టడం కారణంగానే వారంతా విధ్వంసానికి దిగారని నాటి సైనికాధికారులే ప్రకటించారు. హౌస్‌ ఆఫ్‌ రిప్రజెంటెటివ్స్‌ నుంచి ట్రంప్‌ అభిశసంనలకు గురవడంతో ఆయన రాజకీయ జీవితం ముగిసినట్టేనని అంతా భావించారు. అయితే అందరి ఆలోచనలకు తగ్గట్టుగా నడుచుకుంటే ఆయన ట్రంప్‌ ఎందుకవుతారు.. అమెరికా అధ్యక్షుడిగా రెండోసారి గెలిచి అధ్యక్ష పీఠాన్ని అధిరోహించేందుకు రెడీ అయ్యారు. పడిలేచిన కెరటంలా..భారీ సంపద, హోదా ఉన్నప్పటికీ ఆయన ఎదుర్కొన్న ఎదురుదెబ్బలు, కిందపడి మళ్లీ లేచి గెలిచిన నైజం ఆయనలోని పోరాటయోధుడిని కళ్లకు కడుతోంది. ఎన్నో కష్టమైన ఆర్థిక, రాజకీయ క్షణాలను ఒంటరిగానే ఎదుర్కొన్న ట్రంప్‌ వ్యక్తిగతంగానూ ఎన్నో బాధలు పడ్డారు. ట్రంప్‌ని ఎన్నో అంశాల్లో తిట్టేవారు ఉండొచ్చు కానీ ఆయన్ను మెచ్చుకోకుండా ఉండలేని విషయం ఒకటుంది. ఆయన మందు తాగరు.. అల్కహాల్‌కు చాలా దూరంగా ఉంటారు. 1981లో తన సోదరుడు అల్కహాల్‌ అలవాటు కారణంగానే అనారోగ్యంతో చనిపోయాడు. ఇది ట్రంప్‌ను ఎంతగానో కుంగదీసింది. అందుకే మద్యాన్ని పుచ్చుకోని ట్రంప్‌ తన తోటివారికి కూడా మందు తాగవద్దని చెబుతుంటారు. అటు ట్రంప్‌ వైవాహిక జీవితం కూడా ఎన్నో వివాదాలతో ముడిపడి ఉంది. 1990లో మొదటి భార్య ఇవానాతో విడాకులు ట్రంప్‌ను మానసికంగా కుమిలిపోయేలా చేసింది. అటు ఆర్థికంగా తీవ్ర నష్టాన్ని తెచ్చిపెట్టింది. ఇలా వ్యక్తిగతంగా, రాజకీయపరంగా ఎన్నో కష్టనష్టాలను అనుభవించిన ట్రంప్‌ మరోసారి అధ్యక్షుడిగా గెలవడాన్ని ఒక ఏడాది ముందు వరకు ఎవరు ఊహించి ఉండరు కూడా. అత్యంత శక్తివంతమైన వ్యక్తులు కూడా తమతో తామే మూసివేసిన తలుపుల లోపల సొంత యుద్ధాలను ఎదుర్కొంటారని చెప్పేందుకే ట్రంప్‌ జీవితమే ప్రత్యక్ష సాక్ష్యం.. మరి అగ్రరాజ్యపు అధ్యక్షునిగా మున్ముందు ప్రపంచానికి ఎటువంటి దక్షత ప్రదర్శిస్తాడో ఈ మొక్కవోని వ్యాపారి ట్రంప్. తన టెంపరితనంతో ప్రత్యర్ధులకు టెంపరేచర్ పెంచి ఎదురులేని విక్టరీ సాధించిన ట్రంప్ వచ్చే నాలుగేళ్లు ప్రపంచంపై ఎలాంటి ప్రభావం చూపిస్తారో చూడాలి:::నాగ త్రినాథ్‌ బండారు , సాక్షి డిజిటల్

పశ్చిమాసియాలో ఇప్పుడు ఇజ్రాయెల్‌-లెబనాన్‌ యుద్ధ వాతావరణం కనిపిస్తోంది. పాలస్తీనా అనుకూల.. ఇరాన్‌ మద్దతు ఉన్న హెజ్‌బొల్లాను సమూలంగా తుడిచిపెట్టేయడమే లక్ష్యంగా ఇజ్రాయెల్‌ రక్షణ బలగాలు(IDF) భీకర దాడులు కొనసాగిస్తోంది. మరీ ముఖ్యంగా ఆ సంస్థ చీఫ్‌ హసన్‌ నస్రల్లాను లక్ష్య్ంగా చేసుకుని బీరుట్‌లోని హెజ్‌బొల్లా ప్రధాన కార్యాలయంలో బాంబులు కుమ్మరించింది. అయితే ఆయన సురక్షితంగా ఉన్నారని హెజ్‌బొల్లా ప్రకటించుకున్నప్పటికీ.. ఆయన కుమార్తె జైనబ్‌ మరణించారనే వార్తలు వస్తున్నాయి. ఇంతకీ ఈ నజ్రల్లా ఎవరు?. ఆయన బ్యాక్‌గ్రౌండ్‌ ఏంటన్నది పరిశీలిస్తే..పాలస్తీనియన్‌ లిబరేషన్‌ ఆర్గనైజేషన్‌ (పీఎల్‌వో) నిర్మూలనే లక్ష్యంగా 1980లో లెబనాన్‌పై ఇజ్రాయెల్‌ దాడి చేసింది. రాజధాని బీరుట్‌ నుంచి పీఎల్‌వోను తరిమికొట్టి విజయం సాధించింది. అయితే, ఎలాగైనా కక్ష తీర్చుకోవాలని ప్రయత్నంచిన పీఎల్‌ఓలోని కొందరు 1982 జూన్‌లో ఇజ్రాయెల్‌ ఇంటెలిజెన్స్‌ ప్రధాన కార్యాలయం షైన్‌ బెట్‌పై దాడి చేశారు. ఈ ఘటనలో దాదాపు 91 మంది ఇజ్రాయెల్‌ అధికారులు ప్రాణాలు కోల్పోయారు. దీనికి తామే కారణమని షియా ఇస్లామిస్టులు ప్రకటించుకున్నారు. ఆ తర్వాత వారంతా కలిసి హెజ్‌బొల్లాగా ఏర్పాటయ్యారు. ఈ సంస్థ ఏర్పాటులో ముసావితో కలిసి నస్రల్లా కీలక పాత్ర పోషించాడు.1992లో అప్పటి హెజ్‌బొల్లా అధినేత అబ్బాస్‌ అల్‌ ముసావి హెలికాఫ్టర్‌లో వెళ్తుండగా ఇజ్రాయెల్‌ దళాలు హతమార్చాయి. దీంతో సంస్థ పగ్గాలను తన మార్గదర్శి స్థానం నుంచి నస్రల్లా అందుకున్నాడు. అప్పటికి అతడి వయసు 32 ఏళ్లే. అతడి నాయకత్వంలో హెజ్‌బొల్లా ఇంతలా బలపడి ఉంటుందని బహుశా అప్పుడు ఇజ్రాయెల్‌ మిలిటరీ దళాలు ఊహించకపోవచ్చు.పశ్చిమాసియాలో సంస్థను బలోపేతం చేయడంతో పాటు లెబనాన్‌ ప్రభుత్వంలోనూ భాగస్వామిగా మార్చాడు. హెజ్‌బొల్లా ప్రభావాన్ని దేశ సరిహద్దులు దాటి విస్తరించగలిగాడు. 2011లో సిరియాలో ప్రభుత్వ వ్యతిరేక తిరుగుబాటుదారులకు ఈ సంస్థ సాయం చేసింది.దాదాపు రెండు దశాబ్దాల క్రితం ఇజ్రాయెల్‌తో హెజ్‌బొల్లా చేసిన భీకర పోరాటం తర్వాత నస్రల్లా పేరను అరబ్‌ దేశాల్లో మార్మోగింది. 2006లో లెబనాన్‌లో 34 రోజుల పాటు జరిగిన యుద్ధంలో ఇజ్రాయెల్‌ను ఓడించడంలో అతడు కీలక ప్రాత పోషించాడు. అప్పటి నుంచే ఇజ్రాయెల్‌కు బద్ధ శత్రువుగా మారాడు.నస్రల్లా కేవలం హెజ్‌బొల్లా చీఫ్‌గా మాత్రమే గుర్తింపు లేదు. బీరుట్‌ శివారులోని బుర్జ్‌ హమ్ముద్‌ ప్రాంతంలో 1960లో నస్రల్లా జన్మించాడు. అతని తండ్రి ఓ చిరు కూరగాయల వ్యాపారి. షియా కుటుంబంలో తొమ్మిది మంది తోబుట్టువుల్లో ఒకడైన నస్రల్లా.. చిన్నప్పుడే మత విద్యను అభ్యసించాడు. 16 ఏళ్ల వయసులోనే షియా పొలిటికల్‌, పారామిలిటరీ గ్రూప్‌ అయిన అమల్‌ ఉద్యమంలో చేరాడు. అప్పటి హెజ్‌బొల్లా సారథి అబ్బాస్‌ అల్‌ ముసావి దృష్టిలో పడడంతో ఆయన జీవితమే మలుపు తిరిగింది. నస్రల్లా భార్య ఫాతిమా యాసిన్‌. నలుగురు పిల్లలు. 1997లో ఇజ్రాయెల్‌ యుద్ధంలో తన పెద్ద కొడుకు హదీని కోల్పోయాడాయన. తాజాగా దక్షిణ లెబనాన్‌లోని దాహియా ప్రాంతంలోని హెజ్‌బొల్లా హెడ్‌క్వార్టర్స్‌పై ఇజ్రాయెల్‌ బలగాల దాడుల్లో నస్రల్లా కూతురు కుమార్తె జైనబ్‌ మృతిచెందినట్లు తెలుస్తోంది. ఈ మేరకు ఇజ్రాయెల్‌ మీడియా సంస్థల్లో కథనాలు వస్తున్నా.. ఆమె మృతిని హెజ్‌బొల్లా గానీ, లెబనాన్‌ అధికారులు గానీ ధ్రువీకరించలేదు. హెజ్‌బొల్లాలో జైనబ్ కూడా క్రియాశీలక పాత్ర పోషిస్తోంది. జైనబ్‌ మృతి నిజమైతే గనుక.. ప్రతీకారంగా హెజ్‌బొల్లా దాడులను తీవ్రతరం చేసే అవకాశం లేకపోలేదు. ఇప్పటికే ఇజ్రాయెల్‌ భూభాగాలను లక్ష్యంగా చేసుకుని 65 రాకెట్లతో విరుచుకుపడింది కూడా. ఇంతకీ నస్రల్లా ఎక్కడ?నస్రల్లా లక్ష్యంగా ఇజ్రాయెల్‌ దాడులు జరుపుతోంది. తాజా దాడుల్లో నస్రల్లా మరణించాడా? లేదా సురక్షితంగానే ఉన్నాడా? అన్నదానిపై స్పష్టత లేదు. తాము జరిపిన దాడుల్లో అతడు బతికే అవకాశాలు లేవని ఇజ్రాయెల్‌ అంటోంది. మరోవైపు, హెజ్‌బొల్లా వర్గాలు మాత్రం తమ నాయకుడు ప్రాణాలతో ఉన్నట్లు చెబుతున్నాయి. ప్రస్తుతానికి నస్రల్లా ఎక్కడ ఉన్నాడన్నది తెలియరాలేదు. కానీ, కమ్యూనికేషన్‌ కట్‌ అయ్యినట్లు సమాచారం. మరోవైపు, హెజ్‌బొల్లా స్థావరాలపైకి యాంటీషిప్‌ క్షిపణులతో ఐడీఎఫ్‌ దాడులు కొనసాగిస్తోంది. దీంతో బీరుట్‌ సహా లెబనాన్‌లోని పలు ప్రాంతాల్లో సైరెన్ల మోత మోగుతోంది.

కేరళలోని వయనాడ్‌లో కొండచరియలు విరిగిపడిన ఘటన తీవ్ర బీభత్సం సృష్టించింది. ఈ ప్రకృత్తి విపత్తు కారణంగా వరద, బురద వెల్లువెత్తాయి. వాటి ప్రవాహ మార్గంలో ఉన్న ముందక్కై, చూరల్మల, అత్తమల, నూల్పుజ తదితర కుగ్రామాలు సమాధయ్యాయి. సోమవారం అర్థరాత్రి చోటు చేసుకున్న ఈ ఘటనలో మృతుల సంఖ్య పెరుగుతోంది. ఈ ఘటనతో అసులు కొండచరియలు ఎందుకు విరిగిపడతాయి? వాటికి గల కారణాలేంటీ? ఏంటీ అనే దానిపై అందరూ చర్చిస్తున్నారు.. సహజంగా సంభవించే ప్రకృతి విపత్తుల్లో కొండచరియలు విరిగిపడటం ఒకటి. వానకాలంలో భారీ వర్షాల కారణంగా కొండప్రాంతం నుంచి రాళ్లు, మట్టిపెళ్లలు కిందకు పడటాన్ని కొండచరియలు విరిగిపడటం అంటాం. మన దేశంలో హిమాలయ ప్రాంతం, పశ్చిమ కనుమలు, నీలగిరి కొండల ప్రాంతాల్లో ఇవి ఎక్కువగా సంభవిస్తోంది. ముఖ్యంగా కొండ ప్రాంతాల్లో ఇవి చోటుచేసుకునే అవకాశం ఎక్కువగా ఉంది. కొండచరియలు విరిగిపడటానికి సహజమైన కారణాలు కంటే మానవ చర్యలే ఎక్కువ ప్రభావం చూపుతాయి. కొండ ప్రాంతాల్లో నిర్మాణాల సమయంలో ఏటవాలు(స్లోప్‌) సరిగా ప్లాన్‌ చేయకపోవటం, వృక్ష సంపదను భారీగా తొలగించటం, కొండపై పడి కిందకు జాలువారే నీరు వెళ్లే వ్యవస్థలో ఆటంకాలు.. కారణాల వల్ల కొండచరియలు విరిగిపడుతుంటాయి.సరైన గ్రేడింగ్‌ లేకుండా వాలు నిర్మాణం: ముఖ్యంగా కొండ ప్రాంతాల్లో రోడ్డు, భవన నిర్మాణాల్లో ఏటవాలుకు సరైన గ్రేడింగ్ లేకుండా నిర్మించినప్పుడు అవి పటిష్టంగా ఉండవు. దీంతో కొండప్రాంతాల్లో సమానంగా లేని భూమి ఉపరితలం అధికం అవుతుంది. ఈ కారణంగా కొండచరియలు విరిగిపడతాయి. నీళ్లు వెళ్లే మార్గాల్లో..: సహజంగా కొండల మీద వాన పడినప్పుడు.. ఆ నీరు పల్లానికి వెళ్తుంది. అందుకోసం సహజంగా మార్గాలు ఏర్పడతాయి. అయితే ఆ వ్యవస్థల దిశ మార్చడం, అందులో ఏమైనా మార్పులు చేయడంతో ఆ నీరు కిందకు వెళ్లేందుకు ఆటంకాలు ఏర్పడతాయి. ఫలితంగా.. ఆ వాననీరుతో ల మట్టి, రాళ్లు బలహీనపడి కొండచరియలు హఠాత్తుగా విరిగిపడతాయి.పాత కొండచరియల్లో తవ్వకాలు: పాత కొండచరిచయలు ఉన్న ప్రాంతాల్లో తవ్వకాలు, భారీ నిర్మాణాలు చేపట్టం వల్ల కూడా వర్షాకాలంలో అవి విరిగిపడే అవకాశాలు ఎక్కువగా ఉంటాయి. ఇక.. వీటితో పాటు వాతావరణంలో మార్పులు చోటుచేసుకోవడం, అధిక వర్షపాతం, కొండ ప్రాంతాల్లో అడవుల నరికివేత, కొండ దిగువ ప్రాంతాల్లో గనులు, క్వారీల తవ్వకాలు వంటివి చేయటం కారణంగా తరచూ కొండచరియలు విరగిపడతాయి. మానవులు చేసే ఈ చర్యలు వల్ల కొండ పైభాగాల్లో ఉండే రాళ్లు, మట్టిలో పటుత్వం తగ్గడంతో అకస్మాత్తుగా ఈ ఘటనలు జరుగుతాయి. భూకంపాల వల్ల కూడా తరచుగా కొండచరియలు విరిగి పడుతుంటాయి.తేడాలు ఇవే..ఎక్కువగా మట్టి, ఇసుక, బండరాళ్ల మిశ్రమాలతో వదులుగా ఉంటుంది. ఫలితంగా వర్షం నీరు వదులుగా ఉండే భాగాల్లోకి సులభంగా చొచ్చుకొనిపోతుంది. అడుగున ఉండే మట్టి నీటితో తడుస్తుంది. తద్వారా కొండవాలు వెంబడి రాళ్లు దిగువ వైపు సులువుగా జారిపోతాయి. ఉత్తర భారత భూభాగం ఇది ఎక్కువగా కనిపిస్తుంది. ఇక.. భూభాగం శిలలతో కూడి ఉంటే ఇలాంటి ముప్పు తక్కువగా జరగొచ్చు. ఉదాహరణకు.. తెలంగాణ ప్రాంతాల్లో ఉండే గ్రానైట్‌ లాంటి శిలల్లో సిలికా ధాతువు ఎక్కువగా ఉంటుంది. దానివల్ల శిలల్లో కాఠిన్యత పెరిగి గట్టిగా ఉంటాయి. పగుళ్లు సులువుగా ఏర్పడవు. అయితే..ఉదాహరణకు.. ఆంధ్రప్రదేశ్‌ ప్రాంతాల్లో ఖోండలైట్‌ లాంటి శిలల్లో అల్యూమినియం ధాతువు ఎక్కువుగా ఉండటం వల్ల శిలల్లో కాఠిన్యత తగ్గి గట్టిగా ఉండవు. పగుళ్లు సులభంగా ఏర్పడతాయి. రసానిక చర్యలతో క్రమేణా మట్టిలా మార్పు చెందుతాయి. ఈ మట్టి శిలల పగుళ్ల మధ్య కూడా ఉంటుంది. వర్షాలు పడ్డప్పుడు మట్టి తడిసి శిలలు కొండవాలు వెంబడి దిగువ భాగానికి జారడానికి దోహదపడుతుంది.ముందస్తు సూచనలుకొండచరియలు విరిగి పడటం వంటి విపత్తులు సంభవించే ముందుగా కొన్ని సంఘటనలు జరుగుతాయి. ఇంట్లోని తలుపులు, కిటికీలు వాటంతటవే బిగుసుకుపోవడం, నేల, గోడల్లో పగుళ్లు రావడం. స్తంభాలు, వృక్షాలు పక్కకు వంగిపోవటం, కొండల నుంచి మట్టి రాలటం వంటివి చోటు చేసుకుంటాయి. ఇలా చేస్తే..ప్రమాదాల తీవ్రత అధికంగా ఉండే కొండ ప్రాంతాల్లో నిర్మాణాలకు అనుమతులు ఇవ్వకూడదు. కొండల నుంచి మట్టి, రాళ్లు రోడ్ల మీద పడకుండా గోడలు నిర్మించాలి. ఫెన్సింగ్‌ ద్వారా రక్షణ కల్పించాలి. పగుళ్లు తక్కువగా ఉండే ప్రాంతాల్లో నిర్మాణాలకు సరైన ఇంజినీరింగ్‌ ప్రమాణాలను పాటించాలి. ప్రమాదాలు జరిగే ప్రాంతాల్లో హెచ్చరిక బోర్డులను ఏర్పాటు చేయాలి.కొండ ఏటవాలు ప్రాంతాల్లో ఎక్కువగా మొక్కలు నాటాలి.

అభివృద్ధి చెందిన, చెందుతున్న దేశాలు ఎన్నికల కోసం ఈవీఎంలను కాదు.. ఇంకా పేపర్‌ బ్యాలెట్‌నే వాడుతున్నాయి. ఆశ్చర్యకరంగా అనిపించినా ఇదే నిజం కూడా. సాధారణంగా ఎన్నికల నిర్వహణకు కొన్ని పద్ధతులంటూ ఉన్నాయి. పేపర్‌ బ్యాలెట్‌, ఈవీఎం వాడకం.. లేదంటే రకరకాల కాంబినేషన్‌లలో నిర్వహించడమూ జరుగుతోంది. మరి టెక్నాలజీ మీద తప్పనిసరిగా ఆధారపడుతున్న ఈరోజుల్లో.. ఆ దేశాలు ఈవీఎంలను ఎందుకు పక్కన పెట్టాల్సి వచ్చిందో చూద్దాం. 👉ప్రపంచంలో నిర్దిష్ట కాలపరిమితితో ప్రజాస్వామ్య దేశాలు ఎన్నికలు నిర్వహించుకుంటున్నాయి. అందులో 100 దాకా దేశాలు ఇప్పటికీ పేపర్‌ బ్యాలెట్‌ పద్దతినే అవలంభిస్తున్నాయి. 👉పిలిఫ్పైన్స్‌, ఆస్ట్రేలియా, కోస్టారికా, గువాటెమాలా, ఐర్లాండ్‌, ఇటలీ, కజకస్థాన్‌, నార్వే, యూకే.. ఈవీఎంలను ప్రయోగాత్మకంగా పరిశీలించాయి. వాటి ఫలితాల ఆధారంగా చివరకు పోస్టల్‌ బ్యాలెట్‌ పద్ధతిలోనే ఎన్నికలు కొనసాగిస్తున్నాయి.👉భద్రత, ఖచ్చితత్వం, విశ్వసనీయత, ఎన్నికల ధృవీకరణ.. ఇవన్నీ ఈవీఎంల వాడకంపై అనుమానాలకు కారణం అవుతున్నాయి. అందుకే ఆశ్చర్యంగా అనిపించినప్పటికీ అభివృద్ధి చెందిన దేశాలు కొన్ని ఇప్పటికీ ఈవీఎంలను వాడడం లేదు.👉జర్మనీ, నెదర్లాండ్స్‌, పరాగ్వే దేశాలు ఈవీఎంల వాడాకాన్ని పూర్తిగా ఆపేశాయి. అక్కడ పేపర్‌ బ్యాలెట్‌ పద్ధతిలోనే ఎన్నికలు నిర్వహిస్తున్నారు.👉2006లో నెదర్లాండ్స్‌ ఈవీఎంలను నిషేధించింది. 2009లో ఐర్లాండ్‌, అదే ఏడాది ఇటలీ సైతం ఈవీఎంలను బ్యాన్‌ చేశాయి. బ్యాలెట్‌ పేపర్‌తో పాటు రకరకాల కాంబోలో ఎన్నికలు జరుగుతున్నాయి. 👉సాంకేతికలో ఓ అడుగు ఎప్పుడూ ముందుండే జపాన్‌లో.. ఒకప్పుడు ఈవీఎంల వాడకం ఉండేది. కానీ, 2018 నుంచి అక్కడా ఈవీఎంల వాడకం నిలిపివేశారు.👉అగ్రరాజ్యం అమెరికా సహా చాలా దేశాల్లో ఈవీఎంల వాడకం పూర్తిస్థాయిలో జరగడం లేదు. విశేషం ఏంటంటే.. అక్కడ ఇప్పటికీ ఈ-ఓటింగ్‌ను ఈమెయిల్‌ లేదంటే ఫ్యాక్స్‌ ద్వారా పంపిస్తారు. అలాగే.. బెల్జియం, ఫ్రాన్స్‌, కెనడా, మెక్సికో, పెరూ, అర్జెంటీనాలో కొన్ని ప్రాంతాల్లో.. కొన్ని ఎన్నికలకు మాత్రమే ఈవీఎంలను వినియోగిస్తున్నారు.👉2009 మార్చిలో జర్మనీ దేశ సర్వోన్నత న్యాయస్థానం ఈవీఎంల వాడకం రాజ్యాంగ విరుద్ధమని తేల్చింది. ఈవీఎం పనితీరుపై అనుమానాలు వ్యక్తం చేస్తూ.. ఎన్నికలలో పారదర్శకత అనేది ప్రజలకు రాజ్యాంగం కల్పించిన హక్కు అని జర్మనీ కోర్టు తీర్పు సందర్భంగా వ్యాఖ్యానించింది.👉ప్రపంచవ్యాప్తంగా భారత్, బ్రెజిల్‌‌, వెనిజులా సహా పాతిక దేశాలు మాత్రమే ఈవీఎంలను ఉపయోగిస్తున్నాయి. అందులో పూర్తి స్థాయి ఎన్నికల్లో ఈవీఎంలను వాడుతోంది సింగిల్‌ డిజిట్‌లోపు‌ మాత్రమే. మిగతా దేశాలు స్థానిక ఎన్నికల్లో, కిందిస్థాయి ఎన్నికల్లో మాత్రమే వాటిని ఉపయోగిస్తున్నాయి. 👉భూటాన్‌, నమీబియా, నేపాల్‌లో భారత్‌లో తయారయ్యే ఈవీఎంలనే ఉపయోగిస్తున్నాయి. 👉ఈవీఎంల విశ్వసనీయతపై చర్చ జరగడం ఇప్పుడు తొలిసారి కాదు. 2009లో సుబ్రమణియన్‌ స్వామి(అప్పటికీ ఆయన ఇంకా బీజేపీలో చేరలేదు) ఈ అంశాన్ని లేవనెత్తారు. ఈవీఎంలతో ఎన్నికల నిర్వహణ సరికాదని అభిప్రాయపడ్డ ఆయన.. న్యాయపోరాటానికి సైతం సిద్ధపడ్డారు. అయితే ఇప్పుడు ఈవీఎంల వద్దని, పోస్టల్‌ బ్యాలెట్‌ ముద్దు అని పోరాటాలు ఉధృతం అవుతున్న వేళ.. ఆయన మౌనంగా ఉండిపోయారు.

ఒక బల్లెంతో వెనుకనుంచి వచ్చే శత్రువుల్ని పొడిచి.. ముందున్న వాళ్లను కత్తులతో చీల్చేసి.. ఇంతలో ‘‘కాటేరమ్మ రాలేదు కానీ, బదులుగా కొడుకుని పంపింది అమ్మ’’ అని డైలాగ్‌పడగానే..  అపరకాళిలా అవతారం కటౌట్‌లో ప్రభాస్‌ అబ్బో  రోమాంఛితమైన ఆ సలార్‌ సీన్‌.. ఆ బ్యాక్‌గ్రౌండ్‌ మ్యూజిక్‌.. విజిల్స్‌తో థియేటర్లు దద్దరిల్లిపోతున్నాయి. ఇంతకీ ఈ కాటేరమ్మ కథ గురించి తెలుసా?  ద్రవిడ సంస్కృతి నుంచి ఉద్భవించి హిందూ ఆరాధన దైవంగా మారింది శ్రీ కాటేరీ దేవత. నమ్ముకున్నవాళ్లకు అండగా ఉంటూ.. దుష్ట సంహారం చేసే దేవతే ఈ అమ్మ. దక్షిణ భారత దేశంలో.. మరీ ముఖ్యంగా తమిళనాడులో కాటేరీ అమ్మన్‌గా, కర్ణాటకలో కాటేరమ్మగా Kateramma ఆలయాల్లో కొలువై పూజలు అందుకుంటోంది. పార్వతిదేవి మరో రూపంగా భావించే కాటేరమ్మను.. కలియుగంలో రోగాల్ని నయం చేసేందుకు వెలిసిన దేవతగా పూజిస్తున్నారు. కొన్నిచోట్ల ఊరికి కాపలా దేవతగా.. మరికొన్ని చోట్ల కులదేవతగా తరతరాల నుంచి కొలుస్తున్నారు.  జానపద కథ ప్రచారం..  కైలాసంలో శివుడు నిద్రపోయే సమయంలో పార్వతి దేవి రోజూ రాత్రిళ్లు ఎటో వెళ్లిపోతుంటుంది. సూర్యోదయానికి ముందు తిరిగి కైలాసానికి చేరుతుంది. ఈ చర్యపై శివుడు పార్వతిని నిలదీస్తాడు. తన ప్రమేయం లేకుండానే అలా జరిగిపోతుందంటూ పార్వతి బాధపడుతుంది. ఒకరోజు కైలాసం అడవుల గుండా వెళ్తున్న ఆమెను శివుడు అనుసరిస్తాడు. హఠాత్తుగా కాళి రూపంలోకి మారిపోయి.. శవాలను తవ్వి  బయటకు తీసి తినే యత్నం చేస్తుందామె. ఉగ్ర రూపంలో ఉన్న పార్వతిని నిలువరించేందుకు అడవి మార్గంలో పెద్ద గొయ్యిని సృష్టిస్తాడు. ఆమె అందులో పడిపోయి.. తన చర్యలకు పశ్చాత్తాపం చెందుతుంది. ఇకపై ఇలాంటి చేష్టలకు పాల్పడబోనని శివుడికి మాటిస్తుంది. భయంకరమైన ఈ రూపాన్ని ఆ గొయ్యిలోనే వదిలేసి, విధేయురాలైన భార్య.. పార్వతిదేవిగా వెంట వస్తానని శివుడికి చెబుతుంది. అలా విడిచిపెట్టిన ఆ శక్తి అవతారమే.. కాటేరీ దేవతగా చెబుతుంటారు.  తనను నమ్ముకున్న వాళ్లను రక్షించే దయగల దేవతగా, సర్వరోగాల్ని నయం చేసే అమ్మవారిగా వందల ఏళ్ల నుంచి పూజలు అందుకుంటోంది కాటేరమ్మ. ఈ దేవతకు జాతరలు, ప్రత్యేక పూజలు జరుగుతుంటాయి. దళిత కమ్యూనిటీలో మరోలా..  అయితే తమిళనాడు, కర్ణాటకలోని దళిత కమ్యూనిటీలు మాత్రం కాటేరమ్మను మరోలా విశ్వసిస్తాయి. శివుడి శాపం చేత ఆమె అడవుల్లో తిరుగుతుంటుందని.. ఈ కారణం చేతనే ఆమె ఉగ్రరూపంలో దర్శనం ఇస్తుందని చెబుతూ కాటేరమ్మను బలి దేవతగా కొలుస్తుంటారు. కాటేరమ్మకు  ఇష్ట నైవేద్యంగా వేప ఆకుల్ని భక్తులు పేర్కొంటారు. నిమ్మకాయలు, ఎర్ర పువ్వులతో పూజిస్తారు. జంతు బలిలో కోళ్లను, మేకల్నే కాకుండా పందుల్ని కూడా ఒక్కోసారి బలిస్తుంటారు. కుల దేవతగానూ కాటేరమ్మ దక్షిణ భారతంలో పూజలు అందుకుంటోంది. మద్రాసీ సంస్కృతిలో మద్యం, సిగరెట్లు సైతం సమర్పిస్తుంటారు. మరికొన్ని చోట్ల బలి లేకుండా ప్రసాదాలతో కొలుస్తారు.   ఇదీ చదవండి:  సలార్‌ మూవీ రివ్యూ   శక్తివంతమైన దేవతగా..  కాటేరమ్మ.. అనేక రూపాల్లో దర్శనమిస్తుంది. ఉగ్ర రూపంలోనే కాదు.. శాంత స్వరూపిణిగానూ పూజలు అందుకుంటోంది.  నీలి రంగు లేదంటే నలుపు రంగు విగ్రహాల్ని.. ఎక్కువగా నాలుగు భుజాల దేవతగా.. ఒక్కో చేతిలో కత్తి, త్రిశూలం, తామర, గిన్నెతో రూపొందిస్తారు. మరికొన్ని చోట్ల అనేక భుజాలతో ఉగ్రరూపంలో ఏర్పాటు చేస్తారు.  దక్షిణ రాష్ట్రాల్లోనే కాదు.. శ్రీలంకలోనూ కొన్ని తెగలు కాటేరమ్మను కొలుస్తారు. ట్రినిడాడ్‌, గుయానా, జమైకా, మారిషస్‌, సౌతాఫ్రికాలో స్థిరపడిన తమిళ కమ్యూనిటీ ప్రజల నుంచి కూడా పూజలు అందుకుంటోంది. కన్నడ ప్రజలు కాటేరమ్మగానే కాకుండా.. రక్త కాటేరమ్మగానూ కాటేరీ దేవి ఆరాధ్య దైవం. రోగాలు మాయం చేయడంతో పాటు దుష్టశక్తుల్ని వదిలిస్తుందని నమ్ముతారు. అలా కన్నడనాట శక్తివంతమైన దేవతగా పేరున్న కాటేరమ్మ రిఫరెన్స్‌ను ఇలా ప్రభాస్‌ ఫైట్‌ సీన్‌తో Salaar Kateramma Scene ప్రేక్షకులకు రుచిచూపించాడు దర్శకుడు ప్రశాంత్‌ నీల్‌. ప్రభాస్‌ 'సలార్‌' మూవీ స్టిల్స్

ఢిల్లీ: భారత శిక్షా స్మృతి (ఇండియన్‌ పీనల్‌ కోడ్‌–ఐపీసీ), 1860, నేర విచారణ ప్రక్రియా స్మృతి (క్రిమినల్‌ ప్రొసీజర్‌ కోడ్‌–సీఆర్పీసీ), 1898, భారత సాక్ష్య చట్టం (ఇండియన్‌ ఎవిడెన్స్‌ యాక్ట్‌), 1872 ల స్థానంలో కొత్త చట్టాలను తీసుకొచ్చే ప్రక్రియ పార్లమెంటులో ప్రారంభమైంది. స్వతంత్ర భారతంలో ఇది విప్లవాత్మక చర్యగా భావిస్తున్నారు. ఈ నెల 11న ఈ మూడు చట్టాల స్థానంలో భారతీయ న్యాయ సంహిత బిల్లు (బీఎన్‌ ఎస్‌), భారతీయ నాగరిక్‌ సురక్షా సంహిత బిల్లు (బీఎన్‌ ఎసెస్‌), భారతీయ సాక్ష్య బిల్లు (బీఎస్‌)లను కేంద్ర హోం మంత్రి అమిత్‌ ప్రవేశపెట్టారు. కీలకమైన ఈ 3 మూడు బిల్లులను సమగ్రంగా, లోతుగా అధ్యయనం చేసి, వాటిలో అవసరమైన మార్పులు చేర్పులు సూచించడానికి పార్లమెంటరీ కమిటీకి ఈ బిల్లులను తర్వాత నివేదించారు. ► కాలం చెల్లిన చట్టాలను రద్దుచేయడం లేదా వాటి స్థానంలో కొత్తవి తీసుకురావడం, మార్పులు అవసరమైన చట్టాలను సవరించడం, మారుతున్న కాలానికి, అవసరాలకు అనుగుణంగా కొత్త చట్టాలు చేయడం పార్లమెంటరీ ప్రజాస్వామ్యంలో సాధారణం. అయితే, ఈ మూడు చట్టాలూ న్యాయవ్యవస్థ విచారణ ప్రక్రియకు సంబంధించినవి కావడంతో కొత్త బిల్లులపై ఆసక్తి పెరుగుతోంది. బ్రిటిష్‌ వారి పాలనాకాలంలో రూపొందించి, అమల్లోకి తెచ్చిన పై మూడు చట్టాలకూ తర్వాత, స్వతంత్ర భారతంలో అవసరమైన సవరణలు చేశారు. అయినా..  ► మారిన పరిస్థితులు, అభిప్రాయాల కారణంగా 21వ శతాబ్దంలో భారత పార్లమెంటు ఈ మూడింటి స్థానంలో కొత్త బిల్లులు రూపొందించి, వాటికి చట్ట రూపం కల్పించే ప్రక్రియను 17వ లోక్‌ సభ చివరి సంవత్సరంలో ప్రారంభించడం మంచి పరిణామమని న్యాయకోవిదులు అభిప్రాయపడుతున్నారు. ఈ సందర్భంగా వీటిలో అత్యంత కీలకమైన భారత శిక్షా స్మృతి (ఐపీసీ) ఎలా అమలులోకి వచ్చింది ఓసారి గుర్తుచేసుకుందాం. ఇంగ్లిష్‌ వారి హయాంలో 1862 నుంచి అమలులోకి వచ్చిన ఐపీసీ తొలుత ఈస్టిండియా కంపెనీ పాలనలో ఇండియాలోని మూడు ప్రధాన ప్రాంతాలను (కలకత్తా, మద్రాస్, బొంబాయి ప్రెసిడెన్సీలు) కేంద్రీకృత పాలనా వ్యవస్థ పరిధిలోకి తీసుకొచ్చారు. కంపెనీ అధీనంలోని అన్ని భూభాగాల ప్రజల కోసం శాసనాలు చేయడానికి సెంట్రల్‌ లెజిస్టేటివ్‌ కౌన్సిల్‌ ఏర్పాటయింది. కొత్తగా చేసే చట్టాల రూపకల్పనకు కౌన్సిల్‌ లో న్యాయవిభాగం సభ్యుడు థామస్‌ బీ మెకాలే అధ్యక్షతన రెండేళ్ల తర్వాత లా కమిషన్‌ ఏర్పాటు చేశారు. తమ మాతృదేశం బ్రిటన్లో అమలులో ఉన్న సాధారణ ఇంగ్లిష్‌ చట్టాల ఆధారంగా ఇండియాలో అమలు చేసే చట్టాలు ఉండాలనేది వారి అప్రకటిత లక్ష్యం. మొదట సమగ్రమైన పీనల్‌ కోడ్‌ (శిక్షా స్మృతి) ను రూపొందించే బాధ్యతను లా కమిషన్‌ కు అప్పగించారు. ► మెకాలే బృందం హడావుడిగా ఒక ముసాయిదా స్మృతిని నాటి గవర్నర్‌ జనరల్‌ కు 1837లో సమర్పించింది. కొన్నేళ్లు అధ్యయనం చేశాక మెకాలే వారసులు డ్రింక్‌ వాటర్‌ బెతూన్, బార్నెస్‌ పీకాక్‌ దాన్ని సంపూర్ణంగా సవరించారు. సవరించిన ముసాయిదాను 1856లో సెంట్రల్‌ లెజిస్లేటివ్‌ కౌన్సిల్‌ కు సమర్పించారు. 1857లో తొలి భారత స్వాతంత్య్ర సంగ్రామం (సిపాయి తిరుగుబాటు) కారణంగా ఈ ముసాయిదాను చట్టంగా చేసే పని నిలిచిపోయింది. ఈ బెంబేలెత్తిన బ్రిటిష్‌ సర్కారు భవిష్యత్తులో ఇలాంటి ‘తిరుగుబాటుదారుల’ను అణచివేసే అధికారాన్ని దఖలు పరచుకుంటూ ఈ ముసాయిదాను మరోసారి సవరించింది. భారీ మార్పులతో రూపొందించిన ముసాయిదాను కేంద్ర చట్టసభ లెజిస్లేటివ్‌ కౌన్సిల్‌ కు సమర్పించగా 1860లో దీన్ని ఆమోదించించారు. ► ఇండియన్‌ పీనల్‌ కోడ్‌ (ఐపీసీ) పేరుతో 1862లో ఇది అమలులోకి వచ్చింది. వెంటనే నాటి న్యాయస్థానాల భాష అయిన ఉర్దూలోకి దీన్ని అనువాదం చేయించారు. ఉర్దూ తర్జుమా ప్రతికి ‘తాజీరాతే హింద్‌’ అని పేరుపెట్టారు. మొదట ఈ ఐపీసీలో 23 చాప్టర్ల కింద 511 సెక్షన్లు ఉన్నాయి. 11 ఐపీసీ సవరణ చట్టాల పేరుతో దానిలో మార్పులు చేశారు. చాప్టర్ల సంఖ్య 25కు పెంచారు. స్వతంత్ర భారతంలో 1959 నుంచి ఐపీసీని 12 పర్యాయాలు సవరించారు. 1860 నుంచి దానికి అదనంగా 61 సెక్షన్లు జోడించారు. అలాగే, అనవసరమని భావించిన 21 సెక్షన్లను తొలగించారు. ప్రస్తుతం ఐపీసీలో 555 సెక్షన్లు ఉన్నాయి. కోడ్‌ అనే మాటకు సంస్కృతంలో స్మృతి అంటారు. దాన్నే ఇప్పుడు హిందీలో సంహిత అనే పేరుతో కొత్త శాసనం రూపొందిస్తున్నారు. అయితే.. బ్రిటిష్‌ వారి జమానాలో ఐపీసీని భారతీయ దండ్‌ సంహిత అని హిందీలోకి అనువదించినప్పటికీ అప్పట్లో అది ప్రాచుర్యంలోకి రాలేదు. ::: విజయసాయిరెడ్డి, వైఎస్సార్ సీపీ, రాజ్యసభ సభ్యులు

పొద్దున లేనిన దగ్గరి నుంచి రాత్రి పడుకునే దాకా.. మధ్యలో మనం చేసే దాదాపు ప్రతీ పనికి-స్మార్ట్‌ ఫోన్‌తో ముడిపడిపోయింది. ఎందుకంటే.. మనమంతా డిజిటల్‌ వరల్డ్‌లో దర్జాగా బతుకుతున్నాం. ఇంటర్నెట్‌ లేకుంటే ఏ పనులూ జరగవు!.  అలాంటిది ఇంటర్నెట్‌లేని రేపటిని ఊహించుకోగలమా?.. అమ్మో కలలో కూడా కష్టం అంటారా?.. అయితే ఇది చదివేయండి! ఇంటర్నెట్ అపోకలిప్స్ internet apocalypse.. ఇప్పుడు వార్తల్లో చక్కర్లు కొడుతూ ప్రజల్ని భయపెడుతున్న పదం. దీనర్థం ఇంటర్నెట్‌కి గడ్డుకాలం వచ్చిందని అప్రమత్తం చేయడమే!. 2025 నాటికల్లా సోలార్‌ మాగ్జిమమ్‌(ఉగ్రరూపానికి అన్నట్లు)కి సూర్యుడు చేరుకుంటాడని.. అప్పుడు ఏర్పడే సౌర తుపాన్ల ధాటికి ఇంటర్నెట్‌కు విఘాతం కలగవచ్చని తీవ్ర హెచ్చరికలు జారీ అయ్యాయి.  ఒకవేళ సౌర తుపాను గనుక భూమిని తాకితే!.. ఈ చర్చ ఇప్పటిది కాదు..  గత కొంతకాలంగా నడుస్తూ వస్తోంది.  సౌర తుపాను భూమిని గనుక తాకితే గంటల నుంచి రోజుల తరబడి కమ్యూనికేషన్‌ వ్యవస్థ ఆగిపోతుంది. అంటే ఇంటర్నెట్‌ సహా అన్నీ సంధాన వ్యవస్థలు ఆగిపోవచ్చన్నమాట.  ఆశ్చర్యకరంగా.. ఈ వాదనతో పలువురు సైంటిస్టులు, ప్రొఫెసర్లు సైతం అంగీకరిస్తున్నారు. Internet Apocalypse 2025 ఎందుకీ అంతరాయం సౌర తుపాను అంటే సూర్యుడిపై ఏర్పడే విద్యుత్‌ తరంగం. సూర్యునిలో ఏర్పడే అసాధారణమైన అయస్కాంత విస్ఫోటనం ఇది. ఈ అలలు చుట్టుకుని మబ్బులా ఏర్పడి సూర్యుడి ఉపరితలాన్ని విచ్ఛేదనం చేయడం, సన్నటి పదార్థాలను ఊడ్చేయడం చేస్తాయి. ఈ తుపాన్లు భూమితో పాటు మిగతా గ్రహాలపై ప్రభావం చూపెట్టనుంది. సమాచార వ్యవస్థకు సంబంధించిన ప్రతీదానిని దెబ్బ తీస్తుంది.  2025 ఇంటర్నెట్‌ Internet Apocalypse 2025 సంక్షోభాన్ని అమెరికా అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ  నాసా ధృవీకరించలేదు. కానీ, చర్చ జోరుగా నడుస్తోంది. సోషల్‌ మీడియాలోనూ విపరీతంగా మీమ్స్‌ కనిపిస్తున్నాయి. మరి ఆధారం ఏమిటి?.. ఎందుకంటే స్పేస్‌సైన్స్‌ ఆ వాదనతో ఏకీభవిస్తోంది కాబట్టి. సోలార్‌ మాగ్జిమమ్‌ ప్రభావం ఇంటర్నెట్‌పై కచ్చితంగా ఉంటుందని పరిశోధకులు హెచ్చరిస్తున్నారు. అందుకే అలాంటి పరిస్థితులకు ముందుగా సన్నద్ధం కావాలంటూ ముందు నుంచే సిద్ధం చేస్తున్నారు. సౌర తుపాన్లనేవి అరుదుగా వస్తుంటాయి. గతంలో 1859, 1921లో భూమిని తాకాయి. 1859లో టెలిగ్రాఫ్స్‌ సేవలు దెబ్బ తిన్నాయి.  1989లో ఓ మోస్తరు తుపాను కూడా సంభవించింది. ఆయా సమయాల్లో రేడియో వ్యవస్థలు మూగబోయాయి. అయితే ఇప్పుడున్నంత ఎలక్ట్రిక్ గ్రిడ్స్‌, ఇంటర్నెట్‌​ వ్యవస్థ ఆ సమయంలో లేదు. కాబట్టే.. ఇప్పుడు ఓ మోస్తరు తుపాను వచ్చినా తీవ్ర నష్టం ఉండొచ్చని కాలిఫోర్నియా యూనివర్సిటీలో ప్రొఫెసర్‌గా పని చేస్తున్న సంగీత అబు జ్యోతి చెబుతున్నారు.  నష్టం ఊహించని దానికంటే.. Internet Apocalypse 2025 సంభవిస్తే గనుక సముద్ర అంతర్బాగం నుంచి విస్తరించి ఉన్న ఇంటర్నెట్‌ కేబుల్స్‌పై సౌర తుపాను తీవ్ర ప్రభావం చూపెడుతుంది. ఆప్టికల్‌ సిగ్నల్స్‌ తరచూ ఇబ్బందికి గురికావడంతో అంతర్గత వ్యవస్థల్లో పెద్ద ఎత్తున్న డ్యామేజ్‌ జరగొచ్చు. అప్పుడు మొత్తం ఇంటర్నెట్‌ సేవలకు అంతరాయం కలుగుతుంది. ఆ ప్రభావం ఎన్నిరోజులు ఉంటుంది?.. తిరిగి ఎన్నిరోజుల్లో యధాస్థితికి తీసుకురావొచ్చనేది ఇప్పుడే చెప్పలేం. అంత పెద్ద విపత్తును ఎదుర్కొవడానికి అంతర్జాతీయ సమాజం ఎలా ఎదుర్కొంటుందో కూడా ఊహించలేం. కానీ, జరిగే నష్టం మాత్రం ఊహించని స్థాయిలో ఉంటుందనేది మాత్రం చెప్పొచ్చు.  ఒకవేళ నిజంగా సౌరతుపాను Internet Apocalypse 2025 గనుక విరుచుకుపడితే మాత్రం.. ఆసియా దేశాలకు డ్యామేజ్‌ తక్కువగా ఉండొచ్చు. ఎందుకంటే.. భూమధ్య రేఖకు దగ్గరగా సముద్ర గర్భ కేబుల్స్‌ ఉండడం కలిసొచ్చే అంశమని చెప్తున్నారు.  ఈ లెక్కన భారత్‌ సహా మరికొన్ని దేశాల కమ్యూనికేషన్‌ వ్యవస్థపై పెద్దగా ప్రభావం ఉండకపోవచ్చు.   కానీ, అట్లాంటిక్‌, ఫసిఫిక్‌ మహాసముద్రాల పరిధిలోని అంతర్గత కేబుల్‌ వ్యవస్థ మాత్రం సౌర తుపానుతో ఘోరంగా దెబ్బతింటుంది.

వన్డేల్లో ఎంఎస్‌ ధోని అత్యధిక స్కోరు ఎంత అని అడిగితే టక్కున వచ్చే సమాధానం.. శ్రీలంకపై 183* పరుగుల సుడిగాలి ఇన్నింగ్స్‌. అంతకముందు పాకిస్తాన్‌పై 148 పరుగుల ఇన్నింగ్స్‌ ఆడినప్పటికి అంతగా పేరు రాలేదు. కానీ 183 పరుగులు ఇన్నింగ్స్‌ మాత్రం ధోని కెరీర్‌లో టర్నింగ్‌ పాయింట్‌గా నిలిచిందనడంలో సందేహం అవసరం లేదు. ఇక్కడి నుంచి ధోని కొట్టిన హెలికాప్టర్‌ షాట్‌లు బాగా ఫేమస్‌ అయ్యాయి. అయితే ధోని ఈ రెండు ఇన్నింగ్స్‌లను మిడిలార్డర్‌లో వచ్చి ఆడినవే. మరి ధోని ఓపెనర్‌గా డబుల్‌ సెంచరీ బాదాడన్న విషయం మీకు తెలుసా? అవును ఓపెనర్‌గా ధోని డబుల్‌ సెంచరీ బాదాడు. కానీ అంతర్జాతీయ క్రికెట్‌లో కాదు.. దేశవాలీ క్రికెట్‌లో. తన పుట్టినరోజుకు ఒక్కరోజు ముందు ధోని ఈ అద్బుత ఇన్నింగ్స్‌ను ఆడడం ఇక్కడ మరో విశేషం. జూన్‌ 6, 2005లో ఈడెన్‌ గార్డెన్స్‌ వేదికగా ధోని షామ్‌ బజార్‌ క్లబ్‌ తరపున 50 ఓవర్ల మ్యాచ్‌ ఆడాడు. పి-సేన్‌ టోర్నమెంట్‌లో భాగంగా జార్జ్‌ టెలిగ్రాఫ్‌తో షామ్‌ బజార్‌ క్లబ్‌ జట్టు తలపడింది. ఆ మ్యాచ్‌కు వచ్చిన అభిమానులను ధోని నిరాశపరచలేదు. ప్రత్యర్థి జట్టు బౌలర్లను చీల్చి చెండాడుతూ కేవలం 126 బంతుల్లోనే 207 పరుగులు బాదాడు. బ్యాట్‌కు చిల్లుపడిందా అన్నట్లుగా స్టేడియాన్ని సిక్సర్ల వర్షంతో మోతెక్కించాడు. ఆరోజు ధోని ఇన్నింగ్స్‌లో 10 సిక్సర్లు ఉండడం విశేషం. ఈ విషయాన్ని టెలిగ్రాఫ్‌ పత్రిక మరుసటి రోజు పెద్ద హెడ్‌లైన్స్‌తో ప్రచురించింది. ఇప్పటికి ధోని డబుల్‌ సెంచరీకి 18 ఏళ్ల పూర్తయిన సందర్భం.. ఇవాళ ధోని బర్త్‌డే సందర్భంగా ఆ విషయాన్ని గుర్తుచేసుకుంటూ బెంగాల్‌ క్రికెట్‌ అసోసియేష్‌(CAB) పంచుకుంది. అయితే అంతర్జాతీయ క్రికెట్‌లో ధోని 2006లో ఇంగ్లండ్‌తో జరిగిన వన్డేలో ఓపెనర్‌గా వచ్చి 106 బంతుల్లో 96 పరుగులు చేసి ఔటయ్యాడు. కేవలం నాలుగు పరుగుల తేడాతో సెంచరీ చేజార్చుకున్నాడు. వన్డే కెరీర్‌లో ఓపెనర్‌గా ధోనికిదే అత్యధిక స్కోరు. ఇక ధోనికి వన్డేల్లో డబుల్‌ సెంచరీ లేకపోయినప్పటికి.. టెస్టుల్లో ఆ ముచ్చటను తీర్చుకున్నాడు. 2012-13లో చెన్నై వేదికగా ఆస్ట్రేలియాతో జరిగిన తొలి టెస్టులో ధోని ఈ ఫీట్‌ సాధించాడు. టీమిండియా తొలి ఇన్నింగ్స్‌లో 265 బంతులాడిన ధోని 224 పరుగులు సాధించాడు. అతని ఇన్నింగ్స్‌లో 24 ఫోర్లు, ఆరు సిక్సర్లు ఉన్నాయి. ఈ మ్యాచ్‌లో టీమిండియా 8 వికెట్ల తేడాతో విజయం సాధించింది. On MS Dhoni's 42nd birthday, I found this report from 7th June 2005. It was about Dhoni hitting 207 off just 126 balls with 10 6s for Shyambazar Club against George Telegraph in the P Sen tournament at the Eden Gardens. pic.twitter.com/HbZNIHTD1o — Joy Bhattacharjya (@joybhattacharj) July 7, 2023 ఇక టీమిండియా కెప్టెన్‌గా ఉన్నత శిఖరాలను అధిరోహించిన ఎంఎస్‌ ధోని ఇవాళ(జూలై 7న) 42వ పడిలోకి అడుగుపెట్టాడు. టీమిండియా క్రికెట్‌ చరిత్రలో అత్యంత విజయవంతమైన కెప్టెన్‌గా గుర్తింపు పొందిన ఎంఎస్‌ ధోని 2007లో టి20 ప్రపంచకప్‌, 2011లో వన్డే వరల్డ్‌కప్‌, 2013 ఐసీసీ చాంపియన్స్‌ ట్రోపీ ఇలా మూడు టైటిల్స్‌ గెలిచిన ఏకైక భారత కెప్టెన్‌గా రికార్డులకెక్కాడు.అంతర్జాతీయ క్రికెట్‌కు గుడ్‌బై చెప్పి మూడేళ్లు కావొస్తున్నా అతని క్రేజ్‌ ఇసుమంతైనా తగ్గలేదు. ఇటీవలే ముగిసిన ఐపీఎల్‌ 16వ సీజన్‌ చాలు ధోని క్రేజ్‌ ఏంటో చెప్పడానికి. ఇక ఐపీఎల్‌లో సీఎస్‌కేను ఐదుసార్లు చాంపియన్‌గా నిలిపి అక్కడా సక్సెస్‌ఫుల్‌ కెప్టెన్‌ అయ్యాడు.2004లో టీమిండియాలో కీపర్ కీపర్ బ్యాట్స్‌మన్‍గా అరంగేట్రం చేసిన ధోని.. సుమారు 15 సంవత్సరాల పాటు అంతర్జాతీయ కెరీర్‌లో జట్టుకు ఎన్నో చిరస్మరణీయ విజయాలు అందించాడు. ధోని కెరీర్‌లో 90 టెస్టుల్లో 4876 పరుగులు, 350 వన్డేల్లో 10,773 పరుగులు, 98 టి20ల్లో 1617 పరుగులు చేశాడు. చదవండి: '30 లక్షలు సంపాదించి రాంచీలో ప్రశాంతంగా బతికేస్తా'  ధోనికి వాళ్లంటే ఇష్టం! ‘ఏకైక’ క్రికెటర్‌గా ఎన్నెన్నో ఘనతలు! 42 ఆసక్తికర విషయాలు

ఇంగ్లండ్‌ జట్టు బజ్‌బాల్‌ ఆటతీరుతో వరుసగా సిరీస్‌లు గెలిచిన సంగతి తెలిసిందే. స్టోక్స్‌ కెప్టెన్‌గా.. మెక్‌కల్లమ్‌ కోచ్‌గా బాధ్యతలు తీసుకున్న తర్వాత ఇంగ్లండ్‌ జట్టు 13 టెస్టుల్లో 11 విజయాలు సాధించింది. అన్నింటిలోనూ బజ్‌బాల్‌ ఆట దూకుడునే  ప్రదర్శిస్తూ వచ్చింది. ఈ నేపథ్యంలోనే పాకిస్తాన్‌, న్యూజిలాండ్‌, సౌతాఫ్రికా జట్లను మట్టికరిపించి సిరీస్‌ విజయాలను సొంతం చేసుకుంది. ఇక యాషెస్‌ టెస్టు సిరీస్‌ ప్రారంభానికి ముందు కూడా ఇంగ్లండ్‌ జట్టు తమ బజ్‌బాల్‌ దూకుడు కొనసాగుతుందని స్పష్టం చేసింది. అందుకు తగ్గట్టుగానే ఆసీస్‌తో తొలి టెస్టులో తొలి ఇన్నింగ్స్‌ను ఒక్కరోజులోనే డిక్లేర్‌ చేసింది. అయితే ప్రతీసారి మనది కాదని తెలుసుకోని ఇంగ్లండ్‌ ప్రపంచ టెస్టు చాంపియన్‌ అయిన ఆస్ట్రేలియాకు తలవంచింది. తొలి టెస్టులో ఆస్ట్రేలియా రెండు వికెట్ల తేడాతో సంచలన విజయం సాధించింది. అయితే ఇంగ్లండ్‌ బౌలర్లు ఐదోరోజు సూపర్‌గా బౌలింగ్‌ చేసినప్పటికి పాట్‌ కమిన్స్‌, నాథన్‌ లయోన్‌ల అద్బుత పోరాటం ఇంగ్లండ్‌కు విజయాన్ని దూరం చేసింది. కానీ ఇంగ్లండ్‌ కెప్టెన్‌ బెన్‌ స్టోక్స్‌ మాత్రం బజ్‌బాల్‌ ఆటను సమర్థించుకున్నాడు. ఒక్క టెస్టులో ఓడిపోయినంత మాత్రానా బజ్‌బాల్‌ను పక్కనపెట్టేదే లేదని కుండబద్దలు కొట్టాడు. సీన్‌ మొత్తం రివర్స్‌.. అయితే బుధవారం(జూన్‌ 28న) లార్డ్స్‌ వేదికగా మొదలైన రెండో టెస్టులో సీన్‌ మొత్తం రివర్స్‌ అయింది. బజ్‌బాల్‌ ఆటతో దూకుడు కనబరుస్తామనుకున్న ఇంగ్లండ్‌కు ఆసీస్‌ దిమ్మతిరిగే షాక్‌ ఇచ్చింది. ఎందుకంటే తొలిరోజు ఆటలో ఆస్ట్రేలియా వేగంగా ఆడింది. ఒకవైపు వికెట్లు పడుతున్నా ఇలాగే ఆడుతామంటూ బజ్‌బాల్‌ ఆటను ఇంగ్లండ్‌కు చూపించింది.  డేవిడ్‌ వార్నర్‌, ట్రెవిస్‌ హెడ్‌లు వన్డే స్టైల్లో వేగంగా ఆడితే.. స్మిత్‌ ఎప్పటిలాగే తన నిలకడైన ఆటను ప్రదర్శిస్తూ 85 పరుగులతో నాటౌట్‌గా నిలిచి సెంచరీకి దగ్గరయ్యాడు. ఓవర్‌కు 4.08 రన్‌రేట్‌తో 83 ఓవర్లలో ఐదు వికెట్ల నష్టానికి 339 పరుగులు చేసింది. ఒక దశలో వార్నర్‌-లబుషేన్‌, ట్రెవిస్‌ హెడ్‌- స్మిత్‌ జోడి ఓవర్‌కు ఐదు పరుగుల చొప్పున జోడించారు. నిజంగా ఇది ఇంగ్లండ్‌ ఇది ఊహించలేదు. ఇక రెండోరోజు ఆటలో స్మిత్‌ సెంచరీ నుంచి డబుల్‌ సెంచరీ చేసినా ఆశ్చర్యపోనక్కర్లేదు. అలెక్స్‌ క్యారీ, లాస్ట్‌ మ్యాచ్‌ హీరో పాట్‌ కమిన్స్‌ ఇంకా బ్యాటింగ్‌కు రావాల్సి ఉంది. తొలి సెషన్‌లో వీరిని ఎంత త్వరగా ఔట్‌ చేస్తే ఇంగ్లండ్‌కు అంత మంచిది. రెండు సెషన్ల పాటు ఆసీస్‌ బ్యాటింగ్‌ చేస్తే మాత్రం 500 స్కోరు దాటే అవకాశం ఉంది. అప్పుడు ఇంగ్లండ్‌కు కష్టాలు మొదలైనట్లే. బజ్‌బాల్‌తో ప్రత్యర్థికి చుక్కలు చూపిద్దామనుకున్న ఇంగ్లండ్‌కు ఆస్ట్రేలియానే ముచ్చెమటలు పట్టించేలా కనిపిస్తోంది. చదవండి: రూట్‌ అరుదైన ఘనత.. యాషెస్‌ చరిత్రలో మూడో ఆటగాడిగా భారత్‌ చేతిలో ఓడినా సరే.. మాకు అదే ముఖ్యం: పాక్‌ స్టార్‌ క్రికెటర్‌

ఐసీసీ వన్డే వరల్డ్‌కప్‌ 2023 మెగా సమరానికి మరో 99 రోజుల కౌంట్‌డౌన్‌ మిగిలి ఉంది. నాలుగోసారి వన్డే వరల్డ్‌కప్‌కు ఆతిథ్యమిస్తున్న టీమిండియా పెవరెట్‌గా కనిపిస్తోంది. పుష్కరకాలం కిందట ధోని సేన స్వదేశంలో ప్రపంచకప్‌ను కొట్టి 28 సంవత్సరాల నిరీక్షణకు తెరదించింది. తాజాగా మరోసారి వరల్డ్‌కప్‌కు మన దేశం ఆతిథ్యం ఇస్తుండడంతో రోహిత్‌ సేన ఆ మ్యాజిక్‌ను రిపీట్‌ చేయాలని అభిమానులు ఆశిస్తున్నారు. ఇక మంగళవారం ఐసీసీ.. వరల్డ్‌కప్‌కు సంబంధించిన పూర్తి షెడ్యూల్‌ను విడుదల చేసింది. మొత్తం పది వేదికల్లో మ్యాచ్‌లు జరగనున్నాయి. అక్టోబర్‌ 5 నుంచి నవంబర్‌ 19 వరకు జరగనున్న మెగా సమరంలో 48 లీగ్‌ మ్యాచ్‌లు సహా రెండు సెమీఫైనల్స్‌, ఒక ఫైనల్‌ జరగనుంది. మొదటి సెమీఫైనల్‌కు ముంబై.. రెండో సెమీఫైనల్‌కు కోల్‌కతా.. ఇక ప్రతిష్టాత్మక ఫైనల్‌కు అహ్మదాబాద్‌ వేదిక కానుంది. ఇక టీమిండియా తొమ్మిది వేదికల్లో(హైదరాబాద్‌ మినహా) వివిధ జట్లతో మ్యాచ్‌లు ఆడనుంది. ఈ మ్యాచ్‌లు ఆడేందుకు దేశం మొత్తం మీద ప్రధాన నగరాల్లో దాదాపు పదివేల కిలోమీటర్లు(9700 కిమీ) ప్రయాణం చేయనుంది. ఇందులో చిన్నజట్లతో మ్యాచ్‌లు మినహాయిస్తే భారత్‌ ఎదుర్కొనే ఐదు ప్రధాన ప్రత్యర్థులు, ఎక్కడ మ్యాచ్‌ ఆడుతుందనేది ఒకసారి పరిశీలిద్దాం. ఐదు ప్రధాన జట్లతో ఆడబోతున్న మ్యాచ్‌ల్లో పిచ్‌లు టీమిండియాకు అనుకూలంగా ఉండేలా తయారు చేస్తున్నారు. అదే సమయంలో ఒక్కో జట్టుకు ఒక్కో పిచ్‌ను రూపొందించనుండడం విశేషం. ఇండియా వర్సెస్‌ ఆస్ట్రేలియా(అక్టోబర్‌ 8, చెన్నై వేదికగా) ఈ మెగా సమరంలో టీమిండియా ఆడబోయే తొలి మ్యాచ్‌లో ప్రత్యర్థిగా బలమైన ఆస్ట్రేలియాను ఎదుర్కోనుంది. చెన్నైలోని చిదంబరం స్టేడియం వేదికగా మ్యాచ్‌ జరగనుంది. అప్పటికి చలికాలం సీజన్‌ ప్రారంభం అవుతుంది. రెండో బ్యాటింగ్‌ సమయంలో మంచు ప్రభావం ఎక్కువగా ఉండే చాన్స్‌ ఉండడంతో ఇక్కడ ఏ జట్టైనా తొలి బ్యాటింగ్‌ చేసేందుకే మొగ్గు చూపుతుంది. దీన్నిబట్టి చెన్నై పిచ్‌ కాస్త స్లగిష్‌గా ఉండే అవకాశముంది. ఇక 1987 నుంచి టీమిండియా చిదంబరం స్టేడియంలో 14 మ్యాచ్‌లాడి ఏడు మ్యాచ్‌ల్లో గెలిచింది. ఇందులో నాలుగు విజయాలు ఈ దశాబ్దంలో వచ్చినవే. గతేడాది ఇక్కడ జరిగిన వన్డేలో ఆస్ట్రేలియా చేతిలో టీమిండియా పరాజయం పాలైంది. ఇక స్టేడియంలో పలు మార్పులు చేస్తున్నారు. స్టేడియం ఫ్లడ్‌లైట్స్‌ను ఎల్‌ఈడీ వెలుగులతో నింపుతున్నారు. ఇక మ్యాచ్‌కు రెండు ఎర్రమట్టి పిచ్‌లను తయారు చేస్తున్నారు. తుది దశ పనులు జరుగుతున్నాయి ఇండియా వర్సెస్‌ పాకిస్తాన్‌(అక్టోబర్‌ 15, అహ్మదాబాద్‌) వరల్డ్‌కప్‌లో అన్ని మ్యాచ్‌లు ఒక ఎత్తయితే.. ఈ ఒక్క మ్యాచ్‌ మరొక ఎత్తు. చిరకాల ప్రత్యర్థులు భారత్‌, పాకిస్తాన్‌లు అక్టోబర్‌ 15న అహ్మదాబాద్‌ వేదికగా తలపడనున్నాయి. లక్షా 30వేల మంది కెపాసిటీ కలిగిన ఈ స్టేడియంలో భారత్, పాక్‌ జరిగే రోజున స్టేడియం సామర్థ్యానికి మించి జనం వచ్చే అవకాశం ఉంది. అంతేకాదు టీఆర్పీ రేటింగ్‌లు కూడా బద్దలయ్యే అవకాశాలు ఉన్నాయి. ఇరుదేశాలు ఎంతో ప్రతిష్టాత్మకంగా భావించే ఈ మ్యాచ్‌లో విజయం ఎవరిదనేది ఆసక్తిగా మారింది. ఇక పిచ్‌ను ప్లాట్‌గా రూపొందిచే ప్రక్రియలో ఉన్నారు. ఎందుకంటే మ్యాచ్‌లో పరుగుల వర్షం రావాలని.. బ్యాటింగ్‌కు అనుకూలించేలా పిచ్‌ను తయారు చేయనున్నారు. దేశంలోనే అతిపెద్ద స్టేడియమైన నరేంద్రమోదీ స్టేడియం స్పిన్నర్లకు అనువుగా ఉంటుంది. అయితే ఈసారి ఎర్రమట్టి బదులు నల్లమట్టిని పిచ్‌కు వాడనున్నారు. దీంతో కాస్త లోబౌన్స్‌ ఉండే అవకాశం కూడా ఉంది. కానీ ఎక్కువమేరకు ప్లాట్‌గానే రూపొందించనున్నారు. అంటే చిరకాల ప్రత్యర్థుల పోరులో పరుగుల సునామీని చూసే అవకాశం ఉంటుంది. 1984 నుంచి టీమిండియా ఇక్కడ 18 మ్యాచ్‌లు ఆడితే 10 విజయాలు సాధించింది. 2021లో ఈ స్టేడియానికి నరేంద్ర మోదీ స్టేడియం అని పేరు మార్చారు. ఇండియా వర్సెస్‌ న్యూజిలాండ్‌(అక్టోబర్‌ 22, ధర్మశాల) దేశంలో అతిచిన్న స్టేడియాల్లో ధర్మశాల ఒకటిగా ఉంది. ఇక్కడి బౌండరీ లైన్‌ చాలా దగ్గర్లో ఉంటుంది. ఇక్కడి పిచ్‌ పేసర్లకు కాస్త అనుకూలంగా ఉంటుంది. అయితే న్యూజిలాండ్‌తో ఆడబోయే మ్యాచ్‌కు నల్లమట్టిని ఉపయోగించి పిచ్‌ను రూపొందించనున్నారు. బ్యాటింగ్‌ ట్రాక్‌కు అనుకూలమైనప్పటికి మ్యాచ్‌ రోజు ఎండ ఉంటే పరుగులు బాగానే వస్తాయి. ఒకవేళ వాతావరణం చల్లగా ఉంటే మాత్రం రెండో బ్యాటింగ్‌ చేసే జట్టుకు ఇబ్బందులు తప్పవు. అందుకే టాస్‌ గెలిచిన జట్టు బ్యాటింగ్‌  ఎంచుకోవడం ఉత్తమం. మన దేశంలో కొత్త స్టేడియాల్లో ఒకటిగా ఉన్న ధర్మశాలలో టీమిండియా నాలుగు మ్యాచ్‌లు ఆడితే రెండు గెలిచి.. రెండింట ఓడింది. ఇండియా వర్సెస్‌ ఇంగ్లండ్‌(అక్టోబర్‌ 29, లక్నో) ఐపీఎల్‌ సమయంలో లక్నోలోని ఎకానా స్టేడియంలో పెద్దగా పరుగుల వరద పారింది లేదు. ఇక్కడి పిచ్‌ స్పిన్నర్లకు స్వర్గధామంగా ఉంటుంది. దీంతో ఇంగ్లండ్‌తో మ్యాచ్‌కు స్పిన్‌ ట్రాక్‌నే కంటిన్యూ చేయనున్నారు. ఇక్కడ టీమిండియా ఒకే ఒక మ్యాచ్‌ ఆడింది. సౌతాఫ్రికాతో జరిగిన మ్యాచ్‌లో వర్షం కారణంగా 40 ఓవర్లకు కుదించారు. మ్యాచ్‌లో ప్రొటీస్‌ ఓడిపోయింది. ఇక్కడి పిచ్‌ ప్రభావం కారణంగా జట్లు స్కోర్లు 250 నుంచి 270 మధ్య నమోదయ్యే అవకాశాలు ఉన్నాయి. ఇక పిచ్‌పై నల్లమట్టిని ఉపయోగించనున్నారు. ఎక్కువగా స్పిన్నర్లు ప్రభావం చూపించే మ్యాచ్‌లో పేసర్లకు అనువైన బౌలింగ్‌ చేసేందుకు అవకాశం ఉంటుంది.  ఇండియా వర్సెస్‌ సౌతాఫ్రికా(నవంబర్‌ 5, కోల్‌కతా) అహ్మదాబాద్‌ తర్వాత కెపాసిటీలో, స్టేడియం సామర్థ్యంలో రెండో అతిపెద్ద స్టేడియం కోల్‌కతాలోని ఈడెన్‌ గార్డెన్స్‌ మెగాటోర్నీలు ఎప్పుడు జరిగినా నాకౌట్‌ మ్యాచ్‌ల్లో ఒక్కటైనా ఇక్కడ నిర్వహించడం ఆనవాయితీ. పైగా ఈడెన్‌ గార్డెన్స్‌లో టీమిండియాకు సూపర్‌ రికార్డు ఉంది. ఆడిన 22 మ్యాచ్‌ల్లో 13 మ్యాచ్‌లు గెలిచింది. 2011 నుంచి 2017 వరకు తొలుత బ్యాటింగ్‌ చేసిన జట్లు ఆరుసార్లు గెలుపొందితే.. రెండో బ్యాటింగ్‌ చేసిన జట్లు ఐదుసార్లు గెలుపొందాయి. ఇక ఈడెన్‌ గార్డెన్స్‌ పిచ్‌పై అటు పేసర్లకు.. ఇటు స్పిన్నర్లకు సమానపాత్ర ఉంటుంది. ఇక్కడ మంచు ప్రభావం అధికంగా ఉండే అవకాశం ఉంటుంది.  చదవండి: వన్డే వరల్డ్‌కప్‌-2023 మ్యాచ్‌లు ఎలా జరుగుతాయంటే..? ఎందుకీ వివక్ష? బీసీసీఐపై హైదరాబాదీల ఆగ్రహం

భారత క్రికెట్‌లో ఈరోజుకు(జూన్‌ 25) ఒక విశిష్టత ఉంది. కపిల్‌ డెవిల్స్‌ వన్డే వరల్డ్‌కప్‌ సాధించి ఇవాళ్టికి 40 ఏళ్లు పూర్తయ్యాయి. ఎలాంటి అంచనాలు లేకుండా అండర్‌డాగ్స్‌గా బరిలోకి దిగిన భారత జట్టు అప్పటికే రెండుసార్లు జగజ్జేతగా నిలిచిన విండీస్‌ను ఫైనల్లో ఓడించి ప్రఖ్యాత లార్డ్స్‌ బాల్కనీ నుంచి వరల్డ్‌కప్‌ ట్రోపీని అందుకోవడం ఎవరు మరిచిపోలేరు. 1983.. టీమిండియా క్రికెట్‌ భవిష్యత్తును మార్చివేసిన సంవత్సరంగా నిలిచిపోయింది. అప్పటివరకు ఏదో మొక్కుబడిగా మ్యాచ్‌లు చూసిన సందర్భాలే ఎక్కువగా ఉండేది. కానీ భారత్‌ విశ్వవిజేతగా నిలిచిన తర్వాత దేశంలో క్రికెట్‌ రూపురేఖలు పూర్తిగా మారిపోయాయి. ఒక రకంగా భారత్‌ క్రికెట్‌లో నూతన ఒరవడి 1983కు ముందు.. ఆ తర్వాత అన్నట్లుగా తయారైంది. ఇప్పుడంటే క్రికెట్‌లో బలమైన శక్తిగా ఉన్న బీసీసీఐ తన కనుసైగలతోనే క్రికెట్‌ ప్రపంచాన్ని శాసిస్తోంది. కానీ 40 ఏళ్ల క్రితం పరిస్థితి వేరుగా ఉండేది. అందరూ టీమిండియాను తక్కువ చేసి చూసినవారే. ఆ ప్రపంచకప్‌లో పాల్గొన్న 8 దేశాల్లో ఏ ఒక్కటీ భారత్‌ ప్రపంచకప్‌ గెలుస్తుందని ఊహించలేదు. కానీ అన్ని దేశాలకు షాక్ ఇచ్చి.. కపిల్ డెవిల్స్‌ భారత్ ప్రపంచకప్ సాధించింది. అయితే ఈ ప్రపంచకప్ ప్రయాణంలో భారత్‌కు ఎదురైన అవమానాలు ఒకటి రెండు కాదు.  ఇండియాతో ఆతిథ్య ఇంగ్లండ్ ప్రవర్తించిన తీరు దారుణంగా ఉంది. అప్పటి బీసీసీఐ అధ్యక్షుడు ఎన్‌కేపీ సాల్వేను ఇంగ్లండ్ అవమానించిన తీరు అభిమానుల గుండెల్లో ఎప్పటికి గుర్తుండిపోతుంది. అసలు ఏం జరిగింది? ఎన్‌కేపీ సాల్వే 1982 నుంచి 1985 వరకు బీసీసీఐ(BCCI) అధ్యక్షుడిగా ఉన్నాడు. అతని పదవీకాలంలో 1983 ప్రపంచ కప్ కోసం కపిల్‌ నేతృత్వంలోని భారత్‌ ఇంగ్లండ్‌కు వెళ్లింది. అయితే ఎవరు ఊహించని రీతిలో అసమాన ప్రదర్శనతో భారత్ ఫైనల్స్‌లోకి ప్రవేశించింది. అయితే అప్పటికే రెండుసార్లు ప్రపంచకప్‌ విజేత వెస్టిండీస్‌ ముచ్చటగా మూడోసారి ఫైనల్‌కు రావడంతో టీమిండియా కప్‌ కొడుతుందన్న నమ్మకం ఎవరికి లేదు. అప్పటికి భారత్‌ ఫైనల్‌ దాకా వెళ్లడమే చాలా గొప్ప ఫీట్‌ అని చెప్పుకున్నారు. అదే సమయంలో బీసీసీఐ అధ్యక్షుడు సాల్వే ఫైనల్ మ్యాచ్ చూడటానికి ఆతిథ్య ఇంగ్లండ్‌ క్రికెట్ బోర్డు నుంచి రెండు టిక్కెట్లు మాత్రమే అడిగాడు. అయితే టికెట్టు ఉన్నప్పటికీ సాల్వేకు  ఇవ్వడానికి నిరాకరించింది. దీంతో విసిగిపోయిన సాల్వే ఇంగ్లండ్ బోర్డు దురహంకారానికి ఎలాగైనా బుద్ధి చెప్పాలని అనుకున్నాడు. ఆ తర్వాత ఫైనల్ మ్యాచ్‌లో వెస్టిండీస్‌ను ఓడించిన భారత్‌ ప్రపంచకప్‌ను గెలుచుకుని స్వదేశానికి తిరిగి వచ్చింది.  కానీ ఇంగ్లండ్‌ క్రికెట్‌ బోర్డు చేసిన అవమానం సాల్వే మనసులో మాత్రం అలాగే ఉండిపోయింది. ఇంగ్లండ్‌పై ప్రతీకారం తీర్చుకుంటానని తనలో తాను శపథం చేసిన సాల్వే.. కేవలం నాలుగేళ్లలోనే తన ప్రతీకారం తీర్చుకున్నాడు. 1975,79,83 వరల్డ్‌కప్‌లు చూసుకుంటే ఈ మూడు ఇంగ్లండ్‌ గడ్డపైనే జరిగాయి. అప్పట్లో మిగతా దేశాల్లో క్రికెట్‌కు అనుగుణమైన పరిస్థితులు అంతగా లేవు. కానీ సాల్వే ఎలాగైన తన పంతం నెరవేర్చుకోవాలనుకున్నాడు.ఇంగ్లండ్ దురహంకారానికి బ్రేక్ వేయాలంటే ఈసారి జరగబోయే వరల్డ్‌కప్‌ కచ్చితంగా ఇంగ్లండ్ వెలుపల జరగాల్సిందే. 1987 ప్రపంచ కప్‌(1987 World Cup)ను భారత్‌, పాకిస్తాన్ భాగస్వామ్యంతో నిర్వహించాలని సాల్వే ప్రతిపాదన పంపాడు. ప్రపంచకప్‌కు భారత్‌, పాక్‌లు ఆతిథ్యమిస్తున్న విషయం తెలుసుకొని కంగుతిన్న ఇంగ్లండ్ ఆసియా దేశాలు ఇంత పెద్ద ఈవెంట్‌ను నిర్వహించలేవని పేర్కొంది. ఇంగ్లండ్ బోర్డు చేసిన ఈ ప్రకటన సాల్వే మరింత గట్టిగా పని చేసేందుకు ఉత్సాహాన్ని ఇచ్చింది. లాహోర్‌లో పాకిస్థాన్ కౌన్సిల్‌తో సమావేశం నిర్వహించి అన్నింటికీ వరల్డ్ కప్ నిర్వహించేందుకు తుది మెరుగులు దిద్దారు. సాల్వే ప్రయత్నాల ఫలితంగా 1987 ప్రపంచకప్ మొదటిసారిగా ఇంగ్లండ్ వెలుపల జరిగింది. పాకిస్థాన్‌తో కలిసి టోర్నీని భారత్ విజయవంతంగా నిర్వహించింది.  ఇప్పటికి మూడుసార్లు వన్డే ప్రపంచకప్‌కు ఆతిథ్యం ఇచ్చిన భారత్‌  ఈ ఏడాది నాలుగోసారి ఆతిథ్యం ఇవ్వనుంది. 12 ఏళ్ల క్రితం 2011 వన్డే వరల్డ్‌కప్‌కు ఆతిథ్యం ఇచ్చిన టీమిండియా.. ధోని నేతృత్వంలో రెండోసారి టైటిల్‌ను కొల్లగొట్టింది.  తాజాగా రోహిత్‌ కెప్టెన్సీలో ఆతిథ్య హోదాలో బరిలోకి దిగుతున్న టీమిండియా మూడోసారి కప్‌ కొట్టాలని అభిమానులు ఆకాంక్షిస్తున్నారు.  1983 World Cup Final highlights. Kapil Dev's running catch to dismiss Viv Richards was the turning point! pic.twitter.com/7vs9kZj6HU — Mufaddal Vohra (@mufaddal_vohra) June 25, 2023 #OnThisDay in 1983, India lifted the Cricket World Cup for the first time, etching the name in golden letters! A monumental triumph that ignited a cricketing revolution and forever changed the course of Indian cricket. #1983WorldCup @BCCI pic.twitter.com/Ru6wDkHWg8 — Jay Shah (@JayShah) June 25, 2023 చదవండి: రోహిత్‌ వద్దు.. ప్రపంచకప్‌ తర్వాత టీమిండియా కెప్టెన్‌ అతడే!

5 అడుగుల 9 అంగుళాలు.. మొహంపై చెరగని చిరునవ్వు.. 18 ఏళ్లుగా తన ఆటతో అభిమానులను అలరిస్తూనే వస్తున్నాడు.. మారడోనా తర్వాత అర్జెంటీనా ఫుట్‌బాల్‌ అభిమానులకు ఆరాధ్య దైవంగా మారిపోయాడు.. ఈ తరంలో ఫుట్‌బాల్‌లో క్రిస్టియానో రొనాల్డోతో పోటీ పడుతున్న అతను ఒక మెట్టుపైనే ఉన్నాడు.అతనే అర్జెంటీనా గ్రేట్‌ లియోనల్‌ మెస్సీ. లియోనల్‌ మెస్సీ.. ఫుట్‌బాల్‌ కెరీర్‌లో చూడాల్సినవన్నీ చూశాడు. పసిఫిక్‌ దేశాల్లో ప్రతిష్టాత్మకంగా భావించే కోపా అమెరికా కప్‌ను 2021లో అర్జెంటీనాకు అందించాడు. ఇక ఇంతకాలం వెలితిగా ఉన్న ఫిఫా వరల్డ్‌కప్‌ను కూడా గతేడాది ఒడిసిపట్టాడు. వరల్డ్‌కప్‌ సాధించిన తర్వాత ఆటకు గుడ్‌బై చెప్తాడని అంతా భావించారు. కానీ మెస్సీ అలా చేయలేదు. తనలో శక్తి ఉన్నంతవరకు ఆడతానని.. ఇక ఆడలేను అన్నప్పుడు రిటైర్‌ అవుతానని మెస్సీ స్వయంగా పేర్కొన్నాడు. ఆల్‌టైమ్‌ గ్రేట్‌గా అభివర్ణిస్తున్న లియోనల్‌ మెస్సీ ఇవాళ(జూన్‌ 24న) 36వ పుట్టిన రోజు జరుపుకుంటున్నాడు. మరి కెరీర్‌లో ఎంత ఎత్తకు ఎదిగినా ఒదిగిన శిఖరంలా కనిపించే మెస్సీకి గుండె లోతుల్లోనుంచి చెబుతున్న ఒక్క మాట.. Happy Birthday Lionel Messi.. విచిత్రమైన డెబ్యూ.. ఏ ఆటగాడైనా తన అరంగేట్రంలో అదరగొట్టాలని భావించడం సహజం. కానీ మెస్సీ విషయంలో కాస్త భిన్నం. 2005లో అర్జెంటీనా తరపున హంగేరీతో జరిగిన మ్యాచ్‌ ద్వారా అంతర్జాతీయ ఫుట్‌బాల్‌లో అరంగేట్రం చేశాడు. అది కూడా ఒక సబ్‌స్టిట్యూట్‌ ప్లేయర్‌గా. అయితే తొలి మ్యాచ్‌లోనే మెస్సీకి వింత అనుభవం ఎదురైంది. హంగేరీ ఆటగాడు మెస్సీ జెర్సీని పట్టుకొని లాగడంతో .. మెస్సీ మోచేతి సదరు ఆటగాడికి బలంగా తాకింది. దీంతో  రిఫరీ మెస్సీకి రెడ్‌కార్డ్‌ చూపించాడు. కేవలం 47 సెకన్ల పాటు మాత్రమే గ్రౌండ్‌లో ఉన్న మెస్సీ అనూహ్య రీతిలో మైదానం వీడాల్సి వచ్చింది. అంతుచిక్కని వ్యాధి.. మెస్సీకి 11 సంవత్సరాల వయస్సు ఉన్నప్పుడు.. గ్రోత్ హార్మోన్ లోపం (GHD) ఉన్నట్లు నిర్ధారణ అయింది. దీంతో మెస్సీ జీవితంలో ఫుట్‌బాల్‌ ఆటగాడు కాలేడని వైద్యులు ప్రకటించారు. అయితే మెస్సీకి చికిత్స చేయించేందుకు అప్పట్లోనే నెలకు 900 డాలర్లు ఖర్చు అయ్యేది. మెస్సీ కుటుంబానికి ఆర్థిక స్థోమత అంతంత మాత్రమే కావడంతో మెస్సీ చికిత్సకు కష్టంగా మారింది. దీంతో మెస్సీ తండ్రితో ఉన్న అనుబంధం కారణంగా బార్సిలోనా ఫుట్‌బాల్‌ క్లబ్‌ రంగంలోకి దిగింది. మెస్సీ కుటుంబానికి అండగా నిలబడిన బార్సిలోనా మెస్సీతో పాటు కుటుంబాన్ని మొత్తం స్పెయిన్‌కు తరలించి మెస్సీకి చికిత్స చేయించడం విశేషం. అలా 11 ఏళ్ల వయసులోనే మెస్సీ బార్సిలోనాకు రుణపడిపోయాడు. ఆ తర్వాత చాలా ఏళ్ల పాటు బార్సిలోనా క్లబ్‌కు ప్రాతినిధ్యం వహించాడు.  ఆల్‌టైమ్‌ గ్రేట్‌గా గుర్తింపు.. 2005లో అంతర్జాతీయ ఫుట్‌బాల్‌లో అరంగేట్రం చేసిన లియోనల్‌ మెస్సీ అర్జెంటీనా తరపున 175 మ్యాచ్‌ల్లో 103 గోల్స్‌ చేశాడు. అర్జెంటీనా తరపున అత్యధిక గోల్స్‌ చేసిన ఆటగాడిగా.. ఫుట్‌బాల్‌ ప్రపంచంలో రెండో ఆటగాడిగా రికార్డులకెక్కాడు. తన కెరీర్‌లో ఎక్కువగా బార్సిలోనా క్లబ్‌కు ఆడిన మెస్సీ 778 మ్యాచ్‌ల్లో 672 గోల్స్‌.. పారిస్‌ సెయింట్‌ జెర్మన్‌ క్లబ్‌ తరపున 75 మ్యాచ్‌ల్లో 32 గోల్స్‌.. ఓవరాల్‌గా అంతర్జాతీయ, ప్రైవేటు ఫుట్‌బాల్‌ క్లబ్స్‌ కలిపి 1028 మ్యాచ్‌లాడి 807 గోల్స్‌తో అత్యధిక గోల్స్‌ కొట్టిన జాబితాలో రెండో స్థానంలో ఉన్నాడు. Happy Birthday Thalaivaaa😘🐐❤️#LeoMessi #Messi𓃵 #Messi #LionelMessi #HappyBirthdayMessi pic.twitter.com/NY7CR1WQrD — Chikadhee 🇦🇷 ™ (@Chickadhi) June 23, 2023 Happy 36th birthday GOAT 🐐#LionelAndresMessi. Happy Birthday Leo 🦁 Hoping for another Ballon d'Or in October. 🤗🤗#Messi #Leo #Messi36 #Messi𓃵 #MessiBirthday #LionelMessi pic.twitter.com/pSwzXxD0Hs — Fukkard (@Fukkard) June 24, 2023 #GOAT𓃵 #Messi𓃵 📸🙌🏻🐐🎂 pic.twitter.com/chrslX3wvd — sameer ᴩᴀᴛʜᴀɴ 👑🦁 (@sameerp07528955) June 24, 2023

అక్టోబర్‌-నవంబర్‌లో భారత్‌లో వన్డే వరల్డ్‌కప్‌ 2023 జరగనున్న సంగతి తెలిసిందే. 2011 తర్వాత మళ్లీ 12 ఏండ్లకు భారత్‌ ఆతిథ్యం ఇస్తుండడంతో ఈసారి రోహిత్‌ సేన కప్‌ కొడుతుందని అభిమానులు ధీమా వ్యక్తం చేస్తున్నారు. కాగా ప్రపంచ కప్ నేపథ్యంలో బీసీసీఐ కూడా పక్కా ప్రణాళికతో ఉంది. భారీగా లాభాలను ఆర్జించాలని చూస్తోంది. వన్డే ప్రపంచ కప్ నేపథ్యంలో జమ్మూకశ్మీర్‌కు కోట్లాది రూపాయల ఆదాయం వచ్చే అవకాశం వచ్చింది. భారత్‌లో జరగనున్న ప్రపంచకప్ లో కాశ్మీర్ విల్లో(Kashmir Willow Bats) క్రికెట్ బ్యాట్లను ఎక్కువగా ఉపయోగించాలని బీసీసీఐ అనుకుంటుంది. కాగా క్రికెట్‌లో ఇప్పటికైతే ఇంగ్లీష్ విల్లో , కశ్మీర్‌ విల్లో బ్యాట్లను వాడుతున్నారు. వీటిలో ఇంగ్లీష్ విల్లో బ్యాట్స్‌(English Willow Bats)కు ఎక్కువగా క్రేజ్ ఉంది. ఆఫ్ఘనిస్థాన్, వెస్టిండీస్, బంగ్లాదేశ్, యూఏఈ, శ్రీలంక వంటి దేశాలు.. ఈ ప్రపంచకప్‌లో కాశ్మీర్ విల్లో బ్యాట్లను ఉపయోగించాలని నిర్ణయించుకున్నాయి.  వన్డే ప్రపంచకప్ చరిత్రలో కాశ్మీర్ విల్లో బ్యాట్లను ఉపయోగించడం ఇదే తొలిసారి. దీనికి ఒక కారణం ఉంది. ఆస్ట్రేలియాలో జరిగిన టి20 ప్రపంచ కప్(T20 World Cup)లో మెుదటిసారిగా కశ్మీర్ విల్లో బ్యాట్ ను ఉపయోగించిన బ్యాటర్‌.. టి20 ప్రపంచ్ కప్ లో అత్యంత లాంగ్ సిక్స్ కొట్టాడు. దీంతో అప్పటి నుంచి ఈ బ్యాట్లకు డిమాండ్ పెరిగింది. ఇక మరో కారణం ఏంటంటే కాశ్మీర్ విల్లో బ్యాట్లు ఇంగ్లీష్ విల్లో బ్యాట్లతో పోలిస్తే.. చౌకగా ఉంటాయి. అలాగే ఈ బ్యాట్స్ నాణ్యత కూడా బాగా ఉంటుంది. కాశ్మీర్ విల్లో బ్యాట్లు.. రూ.10 వేల నుంచి రూ.20 వేల మధ్య ధర ఉంటుంది. అదే ఇంగ్లీష్ విల్లో బ్యాట్స్ చూసుకుంటే.. రూ.లక్ష వరకూ ఉంటాయి. దీంతో నాణ్యతతో తక్కువ ధరకు వచ్చే.. కశ్మీర్ విల్లో బ్యాట్లపై ఆటగాళ్లు దృష్టి పెడుతున్నారు. బ్యాట్ల తయారీతో కాశ్మీర్‌లోని అనంత్‌నాగ్ జిల్లాలోని బిజ్‌బెహరా, చార్సూ, సేతార్ సంగం, హల్ములా, సంగం, పుజ్‌టెంగ్, మిర్జాపూర్, సేతార్ గ్రామాలు, పంజాబ్‌లోని జలంధర్, ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని మీరట్ ప్రాంత ప్రజలకు ఉపాధి అవకాశాలు ఎక్కువగా ఉన్నాయి. Heega Kashmir willow Hx 509 cricket bat (Grade 2) is manufactured using selected Kashmir willow and is hand-crafted with utmost precision. The bat is suitable for leather balls.https://t.co/Xzxz6ys3JS#englishwillowbat #kashmirwillowbat #heegasports pic.twitter.com/Vqo7kgGaEs — Heega Sports (@HeegaSports) May 20, 2023 చదవండి: ఆస్ట్రేలియా, ఇంగ్లండ్‌కు బిగ్‌ షాక్‌.. భారీ జరిమానా 13 సిక్సర్లతో ఊచకోత.. బౌలింగ్‌లో ఆఖరి బంతికి గెలిపించిన చిచ్చరపిడుగు

ఆటలో ప్రతీరోజు మనది కాదు. ప్రయోగాలు మంచిదే అయినప్పటికి ప్రతీసారి అది మనకు కలిసి వస్తుందని చెప్పలేం. తాజాగా ఇంగ్లండ్‌ క్రికెట్‌ జట్టకు ఈ విషయం బాగా అర్థమయి ఉంటుంది. బజ్‌బాల్‌  అంటూ దూకుడైన ఆటతీరుతో తమకు ఎదురులేదని విర్రవీగుతున్న ఇంగ్లండ్‌ను ఆసీస్‌ అణిచివేసింది. అది కూడా ప్రతిష్టాత్మక యాషెస్‌ సిరీస్‌లో కావడంతో ఇంగ్లీష్‌ అభిమానులు ఈ ఓటమిని జీర్ణించుకోలేకపోతున్నారు. బజ్‌బాల్‌ క్రికెట్‌తో ఇంగ్లండ్‌ ఏడాది కాలంగా మంచి ఫలితాలను సాధించింది. బెన్‌స్టోక్స్‌ సారధ్యంలోని ఇంగ్లండ్‌ జట్టు కొత్తగా కనిపించింది.  ఇదే బజ్‌బాల్‌ మంత్రంతో పాకిస్తాన్‌, సౌతాఫ్రికా, న్యూజిలాండ్‌లను మట్టికరిపించి సిరీస్‌ను కైవసం చేసుకుంది. కానీ జరుగుతున్నది ప్రతిష్టాత్మక యాషెస్‌.. అందునా ఇటీవలే ప్రపంచ టెస్టు చాంపియన్‌గా నిలిచిన ఆస్ట్రేలియాను ఎదుర్కోవడం అంత సులువు కాదు. ఈ విషయం తెలిసి కూడా ఇంగ్లండ్‌ కెప్టెన్‌ బెన్‌ స్టోక్స్‌ తొలిరోజే సాహసం చేశాడు. పూర్తి బ్యాటింగ్‌ చేయకుండా తొలి ఇన్నింగ్స్‌ను 8 వికెట్ల నష్టానికి 393 పరుగుల వద్ద డిక్లేర్‌ చేశాడు. ఆ తర్వాత ఆస్ట్రేలియా ఇంగ్లండ్‌కు ధీటుగా బదులిచ్చింది. 386 పరుగులకు ఆలౌట్‌ కావడంతో ఇంగ్లండ్‌కు స్వల్ప ఆధిక్యం లభించింది. ఇక రెండో ఇన్నింగ్స్‌లో ఆసీస్‌ బౌలర్ల దాటికి 273 పరుగులకు ఆలౌట్‌ అయింది. అయితే సొంతగడ్డపై జరుగుతుండడంతో ఇంగ్లండ్‌కు కలిసొచ్చే అంశం. అయితే ఎడ్జ్‌బాస్టన్‌లో చివరి రోజు బౌలర్లకు అనుకూలిస్తుందని చెప్పారు. ఇక ఐదోరోజు ఆటలో వరుణుడు దోబుచులాడడంతో మ్యాచ్‌ డ్రా అయ్యే అవకాశాలు కనిపించాయి. ఇంగ్లండ్‌ వ్యూహం బెడిసికొట్టేలా కనిపించింది. అయితే రెండో సెషన్‌లో కుదురుకున్న ఇంగ్లండ్‌ వరుసగా వికెట్లు పడగొట్టింది. అరె మళ్లీ ఇంగ్లండ్‌ బజ్‌బాల్‌ మంత్రం ఫలించిందే అనుకుంటున్న తరుణంలో పాట్‌ కమిన్స్‌, నాథన్‌ లియోన్‌లు తమ పోరాటంతో ఇంగ్లండ్‌కు విజయాన్ని దూరం చేశారు. ప్రతీసారి బజ్‌బాల్‌ దూకుడు పనికి రాదన్నది మరోసారి ఇంగ్లండ్‌కు అర్థమయి ఉండాలి.  రెండో టెస్టు నుంచి బజ్‌బాల్ క్రికెట్‌ను పక్కనబెడతారా లేక కొనసాగిస్తారా అనేది చూడాలి. యాషెస్‌ సిరీస్‌లో భాగంగా ఎడ్జ్‌బాస్టన్‌ వేదికగా జరిగిన తొలి టెస్టులో ఆస్ట్రేలియా రెండు వికెట్ల తేడాతో సంచలన విజయం సాధించింది. తొలి సెషన్‌లో వర్షంతో ఆటకు అంతరాయం కలగడం.. రెండో సెషన్‌లో పిచ్‌పై ఉన్న పదును ఉపయోగించుకొని ఇంగ్లండ్‌ బౌలర్లు వికెట్లతో చెలరేగారు. దీంతో ఆఖరి సెషన్‌లో ఎలాగైనా నిలబడి డ్రా చేసుకున్నా చాలు అనే దోరణిలో తొలుత ఆసీస్‌ ఆట కొనసాగింది. కానీ కెప్టెన్‌ పాట్‌ కమిన్స్‌ ధైర్యం ప్రదర్శించాడు. ఆరంభంలో కాస్త నిధానంగా ఆడిన కమిన్స్‌.. లయన్‌తో కలిసి ఇన్నింగ్స్‌ను నడిపించాడు. ‘డ్రా’కు అవకాశమివ్వకుండా కెప్టెన్‌ ప్యాట్‌ కమిన్స్‌ (73 బంతుల్లో 44 నాటౌట్‌; 4 ఫోర్లు, 2 సిక్స్‌లు), నాథన్‌ లయన్‌ (28 బంతుల్లో 16 నాటౌట్‌; 2 ఫోర్లు) చక్కని పోరాటం చేశారు. దీంతో ఇంగ్లండ్‌ గెలిచేందుకు బాట వేసుకున్న ఆఖరి సెషన్‌లో వీళ్లిద్దరు పిచ్‌పై పరుగులతో పాగా వేశారు. దీంతో ఐదు టెస్టుల సిరీస్‌లో ఆసీస్‌ 1-0తో ఆధిక్యంలోకి వెళ్లింది. ఇరుజట్ల మధ్య రెండో టెస్టు జూన్‌ 28 నుంచి జూలై 2 వరకు లార్డ్స్‌ వేదికగా జరగనుంది. Ball by ball Last 4 overs of Ashes thriller between Australia and England in first test at Edgbaston #Ashes23 pic.twitter.com/OYpoar6vhW — Spartan (@_spartan_45) June 20, 2023 చదవండి: 2005 రిపీట్‌ అవుతుందా? లేక ఆసీస్‌ షాకిస్తుందా?

మరికొద్ది గంటల్లో ఇంగ్లండ్‌, ఆస్ట్రేలియా మధ్య ప్రతిష్టాత్మక యాషెస్‌ సిరీస్‌ సమరానికి తెరలేవనుంది. ప్రస్తుతం యాషెస్‌ సిరీస్‌కు ఇంగ్లండ్‌ వేదిక కానుంది. ఐదు మ్యాచ్‌ల టెస్టుల సిరీస్‌లో భాగంగా ఇవాళ(జూన్‌ 16న) ఎడ్జ్‌బాస్టన్‌ వేదికగా తొలి టెస్టు ప్రారంభం కానుంది. యాషెస్‌ ట్రోపీ ప్రస్తుతం ఆస్ట్రేలియా వద్ద ఉండగా.. 2015 తర్వాత మళ్లీ యాషెస్‌ గెలవని ఇంగ్లండ్‌ ఈసారి ఎలాగైనా ఆసీస్‌ను దెబ్బతీయాలని కంకణం కట్టుకుంది. బజ్‌బాల్‌తో దూకుడైన ఆటతీరు ప్రదర్శిస్తున్న ఇంగ్లండ్‌ను.. ఇటీవలే ప్రపంచ టెస్టు చాంపియన్‌గా అవతరించిన ఆసీస్‌ ఏ మేరకు నిలువరిస్తుందనేది ఆసక్తికరంగా మారింది. ఇక ప్రతిష్టాత్మక సిరీస్‌లో పరుగుల వరద పారడం ఖాయంగా కనిపిస్తోంది. ఒకవైపు వికెట్లతో బౌలర్లు చెలరేగితే.. మరోపక్క బ్యాటర్లు సెంచరీలు, డబుల్‌ సెంచరీలు అందుకోవాలని చూస్తుంటారు. ఆసీస్‌ త్రయం స్టీవ్‌ స్మిత్‌, మార్నస్‌ లబుషేన్‌, ట్రెవిస్‌ హెడ్‌ సూపర్‌ఫామ్‌లో ఉండడం కలిసొచ్చే అంశం. వీరి నుంచి భారీ ఇన్నింగ్స్‌లు వచ్చే అవకాశం ఉంది. ఈ నేపథ్యంలో యాషెస్‌ చరిత్రలో పరుగుల వరద పారించి టాప్‌-10 క్రికెటర్లను ఇప్పుడు చూద్దాం. డాన్‌ బ్రాడ్‌మన్‌: ఆస్ట్రేలియా దిగ్గజం డాన్‌ బ్రాడ్‌మన్‌ యాషెస్‌ సిరీస్‌లో లీడింగ్‌ స్కోరర్‌గా కొనసాగుతున్నాడు. యాషెస్‌ సిరీస్‌లో 37 టెస్టులాడిన బ్రాడ్‌మన్‌ 5028 పరుగులు సాధించాడు. ఈ దిగ్గజం చేసిన 10వేల పరుగుల్లో సగం పరుగులు యాషెస్‌ సిరీస్‌లోనే వచ్చాయంటే బ్రాడ్‌మన్‌ ఎంత కసితో ఆడాడో అర్థమవుతుంది. 90 సగటుతో బ్యాటింగ్‌ చేసిన బ్రాడ్‌మన్‌ 1930లో జరిగిన సిరీస్‌లో ఏకంగా 974 పరుగులు సాధించాడు. ఇప్పటికి ఇదే అత్యధికంగా ఉంది. జాక్‌ హబ్స్‌: ఇంగ్లండ్‌ దిగ్గజ క్రికెటర్‌గా పేరు పొందిన జాక్‌ హబ్స్‌ యాషెస్‌లో 41 టెస్టులాడి 3636 పరుగులు సాధించాడు. 12 సెంచరీలు బాదిన జాన్‌ హబ్స్‌ బెస్ట్‌ ప్లేయర్‌గా గుర్తింపు పొందాడు. అలెన్‌ బోర్డర్‌: ఇంగ్లండ్‌ దిగ్గజ కెప్టెన్‌ అలెన్‌ బోర్డర్‌కు కూడా యాషెస్‌ సిరీస్‌లో మంచి రికార్డు ఉంది. 28 టెస్టులు ఆడిన అలెన్‌ బోర్డర్‌ 55.55 సగటుతో 3222 పరుగులు చేశాడు. స్టీవ్‌ వా: ఆసీస్‌ దిగ్గజ కెప్టెన్‌గా పేరు పొందిన స్టీవ్‌ వాకు కూడా యాషెస్‌లో మంచి రికార్డు ఉంది. ఆల్‌రౌండర్‌గా తనదైన ముద్ర వేసిన స్టీవ్‌ వా 3143 పరుగులు సాధించాడు. ఆసీస్‌ తరపున అత్యంత విజయవంతమైన కెప్టెన్‌గా పేరు పొందిన స్టీవ్‌ వాకు యాషెస్‌లో కెప్టెన్‌గా మంచి రికార్డు ఉంది. అతని కెప్టెన్సీలో ఆస్ట్రేలియా రెండుసార్లు యాషెస్‌ ట్రోపీని నెగ్గడంతో పాటు అతని కెప్టెన్సీలో యాషెస్‌లో తొమ్మిది మ్యాచ్‌లు ఆడి ఎనిమిది మ్యాచ్‌ల్లో విజయాలు అందుకోవడం విశేషం.  స్టీవ్‌ స్మిత్‌: ప్రస్తుతం బ్రాడ్‌మన్‌ రికార్డును అందుకోగల సత్తా కేవలం స్టీవ్‌ స్మిత్‌కు మాత్రమే ఉంది. ఈ శకంలో బెస్ట్‌ టెస్టు క్రికెటర్‌గా పేరు పొందిన స్మిత్‌ యాషెస్‌లో 32 టెస్టుల్లో 3044 పరుగులు బాదాడు. తాజాగా జరగనున్న సిరీస్‌లో స్టీవ్‌స్మిత్‌ కీలకం కానున్నాడు. బీభత్సమైన ఫామ్‌లో ఉన్న స్మిత్‌ ఇంగ్లండ్‌ బౌలర్లకు తలనొప్పిగా తయారయ్యాడు. ఒక్కసారి క్రీజులో కుదురుకున్నాడంటే ఔట్‌ చేయడం మహా కష్టం. డేవిడ్‌ గోవర్‌ ఇంగ్లండ్‌ దిగ్గజం డేవిడ్‌ గోవర్‌ యాషెస్‌లో 38 టెస్టులాడి 3037 పరుగులు చేశాడు.  వాలీ హామండ్‌: ఇంగ్లండ్‌ మాజీ క్రికెటర్‌ వాలీ హామండ్‌ 33 టెస్టుల్లోనే 3852 పరగులు సాధించాడు. హెర్బర్ట్‌ సట్‌క్లిఫ్‌ ఇంగ్లండ్‌ దిగ్గజ క్రికెటర్‌గా పేరు పొందిన హెర్బర్ట్‌ సట్‌క్లిఫ్‌ 27 టెస్టుల్లోనే 2741 పరుగులు సాధించాడు. క్లిమెంట్‌ హిల్‌: ఆస్ట్రేలియా క్రికెటర్‌ క్లిమెంట్‌ హిల్‌ 41 టెస్టుల్లో 2660 పరుగులు సాధించాడు. జాన్‌ హెడ్రిచ్‌: ఇంగ్లండ్‌కు చెందిన జాన్‌ హెడ్రిచ్‌ యాషెస్‌లో 32 మ్యాచ్‌లాడి 2644 పరుగులు సాధించాడు. చదవండి: ట్రోల్స్‌ పట్టించుకోలేదు.. హాలిడే మూడ్‌లో రోహిత్‌ శర్మ 'సంతోషంగా ఉంది.. బీసీసీఐ పరిస్థితి అర్థమైంది'

క్రికెట్‌ చరిత్రలో భారత్‌, పాకిస్తాన్‌ మ్యాచ్‌కు ఎంత క్రేజ్‌ ఉంటుందో అందరికి తెలిసిందే. దాయాదులు తలపడుతున్నాయంటే రెండు దేశాల్లోని క్రికెట్‌ అభిమానులు టీవీలకు అతుక్కుపోతుంటారు. టీఆర్పీ రేటింగ్‌లు కూడా బద్దలవుతుంటాయి. అచ్చం అలాంటి పోరు ఆస్ట్రేలియా, ఇంగ్లండ్‌ల మధ్య కూడా ఉంటుంది. అది కూడా సంప్రదాయ టెస్టు క్రికెట్‌లో. టి20 క్రికెట్‌ లాంటి వేగవంతమైన ఆట వచ్చాకా కూడా ఇంగ్లండ్‌, ఆస్ట్రేలియా మధ్య జరిగే యాషెస్‌ టెస్టు సిరీస్‌కు ఏమాత్రం క్రేజ్‌ తగ్గలేదు. దాదాపు 141 సంవత్సరాల చరిత్ర కలిగిన యాషెస్‌ను ఇంగ్లండ్‌, ఆస్ట్రేలియా క్రికెట్ అభిమానులు ప్రతిష్టాత్మకంగా భావిస్తారు. కేవలం ఒక ట్రోపీలో ఉన్న బూడిద కోసం కొదమసింహాల్లా తలపడే రెండు జట్ల పోరు కోసం ఎదురుచూస్తూ ఉంటారు. రెండేళ్లకు ఒకసారి జరిగే యాషెస్‌ సిరీస్‌ మళ్లీ వచ్చేసింది. జూన్‌ 16 నుంచి ఇంగ్లండ్‌, ఆస్ట్రేలియా మధ్య ఐదు టెస్టుల యాషెస్‌ సిరీస్‌ జరగనుంది. యాషెస్‌ సిరీస్‌కు ఈసారి ఇంగ్లండ్‌ వేదిక కానుంది. ఈ నేపథ్యంలో అసలు యాషెస్‌ అనే పేరు ఎలా వచ్చింది.. ఈ సిరీస్‌ ఎందుకు ఇరుదేశాలకు ప్రతిష్టాత్మకం అనేది మరోసారి తెలుసుకుందాం. -సాక్షి, వెబ్‌డెస్క్‌ 1882లో మొదలైన గొడవ.. 1882లో ఇంగ్లండ్‌, ఆస్ట్రేలియా తొలిసారి ఐదు టెస్టు మ్యాచ్‌ల సిరీస్‌ ఆడాయి. ఆ ఏడాది ఇంగ్లండ్‌కు టెస్టుల్లో అద్భుతమైన రికార్డు ఉంది. అప్పటివరకు 22 టెస్టుల్లో కేవలం నాలుగింటిలో మాత్రమే ఓడిపోయింది. దీంతో సిరీస్‌లో ఫెవరెట్‌గా కనిపించిన ఇంగ్లండ్‌కు ఆస్ట్రేలియా షాక్‌ ఇచ్చింది. ఆ సిరీస్‌లో ఓవల్‌ వేదికగా జరిగిన మ్యాచ్‌లో ఇంగ్లండ్‌ను ఓడించిన ఆసీస్‌ సిరీస్‌ను కైవసం చేసుకుంది. ఇంగ్లండ్ విజయానికి కేవలం 85 పరుగులు మాత్రమే కావాలి. అప్పటికి ఇంగ్లండ్ టీం స్కోరు రెండు వికెట్లకు 51 పరుగులు. క్రికెట్ అంటేనే అన్ ప్రిడిక్టబుల్ కాబ‌ట్టి.. అనూహ్యంగా ఆస్ట్రేలియా ఏడు వికెట్ల తేడాతో విజయాన్ని సాధించింది. ఇంగ్లండ్‌లో ఆస్ట్రేలియాకు ఇది తొలి విజయం. ఆగస్టు 29 న ఇంగ్లండ్ ఓడిపోయింది. ఈ ఓటమి ఇంగ్లండ్ మీడియాను తాకింది. ఇంగ్లండ్‌లోని ప్రతీ వార్తాపత్రిక ఇంగ్లండ్ టీంను దారుణంగా విమర్శిస్తూ వ్యాసాలు వంద‌ల్లో వెలువ‌డ్డాయి ఈ ఓటమి తరువాత, స్పోర్టింగ్ టైమ్స్ అనే ప‌త్రిక‌ ఇంగ్లీష్ క్రికెట్ కోసం ఒక సంతాప సందేశాన్ని ప్రచురించింది. “ఇంగ్లీష్ క్రికెట్ చనిపోయింది. 29 ఆగస్టు 1882, ఓవల్‌లో ఇంగ్లండ్ టీం అంత్యక్రియల తర్వాత వచ్చిన బూడిదను (యాషెస్) ఆస్ట్రేలియా తీసుకెళ్లింది.. ” అంటూ రాసుకొచ్చింది.  ఆ తర్వాత కొన్ని వారాలకే హాన్ ఐవో బ్లిగ్ సారథ్యంలోని ఇంగ్లిష్ జట్టు ఆస్ట్రేలియాకు బయలుదేరింది. ఈ సందర్భంగా బ్లిగ్ మాట్లాడుతూ... యాషెస్‌ను తిరిగి తీసుకొస్తానని శపథం చేశాడు. స్థానిక మీడియా ‘యాషెస్‌ను తిరిగి తీసుకరావాలంటూ’ మ‌ళ్లీ వంద‌ల సంఖ్య‌లో వార్తలు ప్రచురించాయి. అదే సమయంలో ఆస్ట్రేలియా కెప్టెన్ విల్ మర్దోక్ కూడా ఇలాంటి ప్రకటనే చేశాడు. యాషెస్‌ను ఇంగ్లండ్‌ పట్టుకెళ్లకుండా అడ్డుకుంటామని పేర్కొన్నాడు.  కలశంలో బూడిద.. అయితే ఇంగ్లండ్‌ ఓటమిని దారుణంగా విమర్శిస్తూ వ్యాసాలు రాసిన వార్తా పత్రికలను ఒక మహిళా బృందం తగలబెట్టింది. దానికి సంబంధించిన బూడిదను కలశం లాంటి పాత్రలో పెట్టి  అప్పటి ఇంగ్లండ్‌ కెప్టెన్‌ బ్లైగ్‌కు అందించారు. కాగా ఆ కలశంలో నిజమైన యాషెస్ ఇప్పటికీ ఉపయోగించిన ఒక జత స్టంప్ బెయిల్‌ల్‌ను లండన్‌ మ్యూజియంలో భద్రపరిచారు.  అప్పటినుంచి  కాగా పెళుసుగా ఉండే అసలైన దానిని లార్డ్స్‌లోని క్రికెట్ మ్యూజియంలో చూడొచ్చు. అప్పటి నుంచి ఈ రెండు దేశాల మధ్య టెస్టు సిరీస్‌కు యాషెస్‌ అని పేరు పెట్టారు. కాగా సిరీస్‌ గెలుపొందిన జట్లకు కలశం ప్రతిరూపాన్ని అందజేస్తారు.ఆ తర్వాత ఈ సిరీస్ కోసం కలశం రూపంలోనే ప్ర‌త్యేక ట్రోఫీని త‌యారు చేశారు. దీనిలో మొప్పలను కాల్చిన తర్వాత బూడిదను ఉంచుతారు. ఈ ట్రోఫీని యూఆర్‌ఎన్ అని కూడా పిలుస్తారు, ఇది బూడిద కలిగిన పాత్ర. నేటికీ ఈ సంప్రదాయం కొనసాగుతోంది. మొదట్లో ఇంగ్లండ్‌.. ఇప్పుడు ఆసీస్‌దే ఆధిపత్యం ఇక ఇప్పటివరకు ఆస్ట్రేలియా, ఇంగ్లండ్‌ల మధ్య 72 యాషెస్‌ సిరీస్‌లు జరిగితే.. అందులో ఆస్ట్రేలియా 3 సార్లు, ఇంగ్లండ్‌ 32 సార్లు విజయాలు అందుకోగా.. ఆరు సిరీస్‌లు మాత్రం డ్రాగా ముగిశాయి. ఇక 141 సంవత్సరాల చరిత్ర కలిగిన యాషెస్‌ సిరీస్‌లో 356 మ్యాచ్‌లు జరగ్గా ఆస్ట్రేలియా 150.. ఇంగ్లండ్‌ 110 మ్యాచ్‌లు నెగ్గగా.. 96 మ్యాచ్‌లు డ్రాగా ముగిశాయి. ఇక ప్రస్తుతం యాషెస్‌ ట్రోపీ ఆస్ట్రేలియా వద్ద ఉంది. 2021-22లో జరిగిన యాషెస్‌ సిరీస్‌లో ఆస్ట్రేలియా విజయం సాధించింది. కాగా ఇంగ్లండ్‌ 2015 తర్వాత మళ్లీ యాషెస్‌ను గెలవలేకపోయింది. ఈసారి స్టోక్స్‌ నేతృత్వంలో బజ్‌బాల్‌ ఆటతీరుతో దూకుడు ప్రదర్శిస్తున్న ఇంగ్లండ్‌ ఎలాగైనా యాషెస్‌ ట్రోపీని దక్కించుకోవాలనే పట్టుదలతో ఉంది. మరోవైపు ఇటీవలే టీమిండియాను ఓడించి ప్రపంచటెస్టు చాంపియన్‌గా అవతరించిన ఆస్ట్రేలియా మంచి ఆత్మవిశ్వాసంతో ఉంది. కాగా 73వ సారి జరుగుతున్న యాషెస్‌ టెస్టు సిరీస్‌లో తొలి టెస్టు ఎడ్జ్‌బాస్టన్‌ వేదికగా జూన్‌ 16 నుంచి 20 వరకు జరగనుంది. చదవండి: ఎల్‌పీఎల్‌ వేలం.. రైనాను మరిచిపోయారా? పట్టించుకోలేదా? #TNPL2023: రోజుకో విచిత్రం.. ఒకే బంతికి రెండుసార్లు డీఆర్‌ఎస్‌

సెర్బియా టెన్నిస్‌ స్టార్‌ నొవాక్‌ జొకోవిచ్‌ పురుషుల టెన్నిస్‌లో సరికొత్త చరిత్ర సృష్టించాడు. ఆదివారం(జూన్‌ 11న) ఫ్రెంచ్‌ ఓపెన్‌ టైటిల్‌ నెగ్గడం ద్వారా తన ఖాతాలో 23వ గ్రాండ్‌స్లామ్‌ జమ చేసుకున్నాడు. తద్వారా  ఓపెన్‌ శకంలో అత్యధిక గ్రాండ్‌స్లామ్‌ టైటిల్స్‌ నెగ్గిన యోధుడిగా రికార్డులకెక్కాడు. ఇంతకవరకు నాదల్‌తో కలిసి 22 గ్రాండ్‌స్లామ్‌లతో సంయుక్తంగా ఉన్న జొకోవిచ్‌ తాజాగా ఫ్రెంచ్‌ ఓపెన్‌ గెలవడంతో 23 గ్రాండ్‌స్లామ్‌ టైటిల్స్‌ పురుషుల టెన్నిస్‌లో కొత్త రారాజుగా ఆవిర్భవించాడు.  ► జొకోవిచ్‌ సాధించిన 23 గ్రాండ్‌స్లామ్స్‌లో అత్యధికంగా ఆస్ట్రేలియన్‌ ఓపెన్‌ గ్రాండ్‌స్లామ్‌ టైటిల్స్‌ పది ఉండగా.. ఆ తర్వాత వింబుల్డన్‌ గ్రాండ్‌స్లామ్‌ టైటిల్స్‌ను ఏడుసార్లు గెలుచుకున్నాడు. ఇక యూస్‌ ఓపెన్‌తో పాటు ఫ్రెంచ్‌ ఓపెన్‌ను మూడేసి సార్లు నెగ్గిన జొకోవిచ్‌.. నాలుగు మేజర్‌ గ్రాండ్‌స్లామ్‌ టైటిల్స్‌ కనీసం మూడుసార్గు నెగ్గిన తొలి ఆటగాడిగానూ రికార్డులకెక్కాడు. ► ఇక జొకోవిచ్‌ ఇప్పటివరకు సాధించిన 23 గ్రాండ్‌స్లామ్‌ టైటిల్స్‌లో పది గ్రాండ్‌స్లామ్‌లు 30 ఏళ్లలోపే సాధించడం గమనార్హం. ► రోలాండ్‌ గారోస్‌లో(ఫ్రెంచ్‌ ఓపెన్‌)లో ఛాంపియన్‌గా అవతరించిన అతిపెద్ద వయస్కుడిగానూ జొకో చరిత్ర సృష్టించాడు. 2023 ఫ్రెంచ్‌ ఓపెన్‌ కైవసం చేసుకునే నాటికి జొకో వయసు 36 ఏళ్ల 19 రోజులుగా ఉంది. ఈ నేపథ్యంలో రఫెల్‌ నాదల్‌(35 ఏళ్ల 11 నెలల 19 రోజులు) రికార్డును బద్దలు కొట్టాడు. ► ఇక ఓపెన్‌ శకంలో మహిళల, పురుషుల టెన్నిస్‌ విభాగాలను కలిపి చూస్తే అ‍త్యధిక గ్రాండ్‌స్లామ్‌లు నెగ్గిన క్రీడాకారుల్లో సెరెనా విలియమ్స్‌తో కలిసి జొకోవిచ్‌(23 టైటిల్స్‌) రెండో స్థానంలో ఉన్నాడు. ఇక తొలి స్థానంలో ఆస్ట్రేలియా టెన్నిస్‌ దిగ్గజం మార్గరెట్‌ కోర్ట్‌ 24 గ్రాండ్‌స్లామ్‌ టైటిల్స్‌తో తొలిస్థానంలో ఉంది. ఒకవేళ వచ్చే నెలలో ఆరంభం కానున్న వింబుల్డన్‌లో గనుక జొకోవిచ్‌ టైటిల్‌ కొడితే మాత్రం మార్గరెట్‌ కోర్ట్‌ సరసన నిలవనున్నాడు. ఇక మ్యాచ్‌ విషయానికి వస్తే.. ఆదివారం నార్వేకు చెందిన కాస్పర్‌ రూడ్‌తో జరిగిన ఫైనల్లో జొకోవిచ్‌ 7-6(7-1), 6-3, 7-5తో గెలుపొందాడు. మూడు గంటలకు పైగా సాగిన మ్యాచ్‌లో తొలిసెట్‌లోనే జొకోవిచ్‌కు కాస్పర్‌ రూడ్‌ నుంచి తీవ్ర ప్రతిఘటన ఎదురైంది. టైబ్రేక్‌కు దారి తీసిన తొలి సెట్‌ను జొకోవిచ్‌ 7-1తో కైవసం చేసుకున్నాడు. ఇక రెండో సెట్‌ను ఎలాంటి ఇబ్బంది లేకుండానే కేవలం 45 నిమిషాల్లో 6-3తో సొంతం చేసుకున్నాడు. కీలకమైన మూడోసెట్‌లో కాస్పర్‌ రూడ్‌  ఫుంజుకోవడంతో మళ్లీ టైబ్రేక్‌ తప్పదనిపించింది. ఈ దశలో రూడ్‌ సర్వీస్‌ను బ్రేక్‌ చేసిన జొకోవిచ్‌ 7-5తో సెట్‌తో పాటు మ్యాచ్‌ను కైవసం చేసుకున్నాడు. One of the best speeches after winning a grand slam Special achievement, special speech NEVER GIVE UP#RolandGarros #RolandGarros2023 #Djokovic #NovakDjokovic pic.twitter.com/zcwbd4Up6X — Vaibhav Sharma (@vaibhav_4x) June 11, 2023 🏆🇷🇸#RolandGarros | @DjokerNole pic.twitter.com/sopyII3GfQ — Roland-Garros (@rolandgarros) June 11, 2023 A legendary moment ✨#RolandGarros @DjokerNole pic.twitter.com/IdT4LWqqjO — Roland-Garros (@rolandgarros) June 11, 2023 🏆 Forever raising the bar 🏆@DjokerNole masters Casper Ruud 7-6(1), 6-3, 7-5 to win a third Roland-Garros title and an unprecedented 23rd Grand Slam men’s singles title. ⁰#RolandGarros pic.twitter.com/9IfTi39alB — Roland-Garros (@rolandgarros) June 11, 2023 చదవండి: French Open 2023 Final: జొకోవిచ్‌దే ఫ్రెంచ్‌ ఓపెన్‌.. ఖాతాలో 23వ గ్రాండ్‌స్లామ్‌

టీమిండియా క్రికెటర్‌ అజింక్యా రహానే ఎన్నోసార్లు జట్టుకు ఆపద్బాందవుడయ్యాడు. తన ఇన్నింగ్స్‌లతో ఎన్నోసార్లు టీమిండియాకు విజయాలు అందించాడు. కెరీర్‌ ఆరంభంలో మూడు ఫార్మాట్లలో ఆడిన రహానే క్రమంగా టెస్టులకు మాత్రమే పరిమితమయ్యాడు. అయినా సంప్రదాయ ఫార్మాట్‌లో తన ప్రత్యేకతను చాటుకుంటూ వచ్చాడు.  ఎంత బాగా ఆడినా ఏదో ఒక దశలో ఒక బ్యాడ్‌ఫేజ్‌ అనేది ఉంటుంది. ఆ సమయంలో ఎవరికైనా అన్ని ప్రతికూలంగానే ఉంటాయి. అజింక్యా రహానేకు కూడా ఆ ఇబ్బంది తప్పలేదు. రెండేళ్ల క్రితం సౌతాఫ్రికాతో జరిగిన టెస్టు సిరీస్‌లో రహానే ఘోర ప్రదర్శన కనబరిచాడు. అంతే దెబ్బకు టీమిండియాలో చోటు కోల్పోయాడు.  జాతీయ జట్టుకు దూరమైనప్పటికి రహానే పెద్దగా బాధపడలేదు. ఏదో ఒకరోజు అవకాశం మళ్లీ తనను వెతుక్కుంటూ వస్తుందని నమ్మాడు. అందుకు తగ్గట్టుగానే దేశవాలీ క్రికెట్‌ అయిన రంజీ ట్రోపీ సహా మిగతా టోర్నీల్లో పాల్గొని సెంచరీలతో చెలరేగినా రహానేకు తుది జట్టులో చోటు దక్కడం కష్టంగా మారిపోయింది. చూస్తుండగానే రెండేళ్లు గడిచిపోయాయి. ఇంతలో ఐపీఎల్‌ 2023 సీజన్‌ వచ్చింది. రహానేను పెద్దగా ఎవరు కొనడానికి ఆసక్తి చూపలేదు. దీంతో సీఎస్‌కే రూ. 50 లక్షల కనీస ధరకే రహానేను సొంతం చేసుకుంది. అయితే రహానే అప్పటికే పరుగుల దాహంతో ఉన్నాడు. ఆకలి మీద ఉన్న సింహం పంజా విసిరితే ఎలా ఉంటుందో అప్పటికి ఎవరికి తెలియదు. కానీ రహానేను సీఎస్‌కే కెప్టెన్‌ ధోని నమ్మాడు. ధోని నమ్మకాన్ని రహానే నిలబెట్టాడు. గతంలో ఐపీఎల్‌ ఆడినప్పటికి రహానేలో ఇంత వేగవంతమైన ఆట ఎప్పుడు చూసింది లేదు. ఈ సీజన్‌లో 14 మ్యాచ్‌లాడిన రహానే 172.49 స్ట్రైక్‌రేట్‌తో 326 పరుగులు చేశాడు. ఇందులో రెండు హాఫ్‌ సెంచరీలు ఉన్నాయి.  ఐపీఎల్‌లో చూపెట్టిన సూపర్‌ ఫామ్‌ రహానేను డబ్ల్యూటీసీ ఫైనల్‌కు ఎంపిక చేసింది.  అయితే ఐపీఎల్‌ సమయంలో ఏప్రిల్‌ 23న మ్యాచ్‌ అనంతరం రహానే మాట్లాడుతూ.. ''ఇది సరిపోదు.. నా బెస్ట్‌ ఇంకా రావాల్సి ఉంది'' అంటూ కామెంట్‌ చేశాడు. అలా 512 రోజుల విరామం తర్వాత జాతీయ జట్టులోకి రీఎంట్రీ ఇచ్చిన రహానే సరికొత్తగా కనిపించాడు.  ఐపీఎల్‌ తన ఆటతో దూకుడుగా కనిపించిన అదే రహానే.. డబ్ల్యూటీసీ ఫైనల్లో శాంతంగా కనిపించాడు. పరిస్థితులకు తగ్గట్లుగా ఆడుతూ కొత్త రహానేను చూపెట్టాడు. ఆసీస్‌ బౌలర్లు చెలరేగుతున్న వేళ​ కష్టాల్లో ఉన్న టీమిండియాను గట్టెక్కించే బాధ్యతను తీసుకున్నాడు. వరుసగా వికెట్లు పడుతున్నా తాను మాత్రం ఒంటరి పోరాటం చేస్తూ వచ్చాడు. తొలుత జడేజాతో కలిసి 70 పరుగులు జోడించిన రహానే.. ఆపై శార్దూల్‌ ఠాకూర్‌తో కలిసి ఏకంగా 109 పరుగులు జోడించి టీమిండియా ఇన్నింగ్స్‌ను నిలబెట్టాడు. ఒక దశలో 200 లోపే చాప చుట్టేస్తుందనుకున్న తరుణంలో శార్దూల్‌తో కలిసి కీలక ఇ‍న్నింగ్స్‌ ఆడిన రహానే టీమిండియా పరువు కాపాడాడు. చివరికి 129 బంతుల్లో 11 ఫోర్లు, ఒక సిక్సర్‌ సాయంతో 89 పరుగులు చేసి కమిన్స్‌ బౌలింగ్‌లో గ్రీన్‌కు క్యాచ్‌ ఇచ్చి వెనుదిరిగాడు. తన బెస్ట్‌ ఇవ్వాల్సి ఉంది అని చెప్పిన మాటకు కట్టుబడి తన కెరీర్‌లోనే వన్‌ ఆఫ్‌ ది బెస్ట్‌ ఇన్నింగ్స్‌ ఆడిన రహానే రెండు వారాల వ్యవధిలోనే అభిమానులకు తనలోని డబుల్‌ వర్షన్‌ చూపించాడు.  96 at Durban 118 at Wellington 103 at Lord's 147 at Melbourne 126 at Colombo 108* at Jamaica 81 at Nottingham 112 at Melbourne 89 at Oval The crisis man at Overseas, Rahane. pic.twitter.com/LW52iqOAtH — Johns. (@CricCrazyJohns) June 9, 2023 TAKE A BOW, AJINKYA RAHANE. 89 in 129 balls with 11 fours and a six. An innings to remember on the Test return, what a knock. He made a grand comeback! No words can describe his contribution today. pic.twitter.com/N4QsbvWiVz — Mufaddal Vohra (@mufaddal_vohra) June 9, 2023 చదవండి: కష్టమొచ్చిన ప్రతీసారి నేనున్నానంటూ.. నొప్పిని భరిస్తూనే

ఐసీసీ నిర్వహించే మెగా టోర్నీలు క్రికెట్‌ ఆడుతున్న సభ్యదేశాల్లో ఎక్కడైనా నిర్వహించే అవకాశం ఉంటుంది. వన్డే వరల్డ్‌కప్‌, టి20 వరల్డ్‌కప్‌, ఐసీసీ ఛాంపియన్స్‌ ట్రోఫీ ఇలా మెగాటోర్నీలు ఏవైనా ఏదో ఒక దేశం ఆతిథ్యం ఇవ్వడం కనబడుతుంది. అయితే తాజాగా జరుగుతున్న ప్రపంచ టెస్టు ఛాంపియన్‌షిప్‌ ఫైనల్‌కు మాత్రం ఇంగ్లండ్‌ మాత్రమే ఎందుకు ఆతిథ్యమిస్తోంది అని సగటు అభిమాని ప్రశ్నిస్తున్నాడు.  తొలిసారి 2021లో నిర్వహించిన డబ్ల్యూటీసీ ఫైనల్‌కు ఇంగ్లండ్‌లోని సౌతాంప్టన్‌ వేదిక అయింది. ఈసారి ఓవల్‌ స్టేడియంలో రెండో డబ్ల్యూటీసీ ఫైనల్‌ నిర్వహిస్తున్నారు. రెండు వేర్వేరు స్టేడియాల్లో రెండు ఫైనల్స్‌ జరిగితే ఇందులో కామన్‌గా ఉంది మాత్రం టీమిండియానే. వరుసగా రెండో డబ్ల్యూటీసీ ఫైనల్‌ ఆడుతున్న టీమిండియా ఈసారి కూడా మ్యాచ్‌ గెలస్తుందా అన్న అనుమానం కలుగుతుంది. 2021లో కివీస్‌తో జరిగిన తొలి డబ్ల్యూటీసీ ఫైనల్లో టీమిండియా 8 వికెట్ల తేడాతో పరాజయం పాలై రన్నరప్‌తో సరిపెట్టుకుంది. మరి డబ్ల్యూటీసీ ఫైనల్స్‌ను ఐసీసీ ఇంగ్లండ్‌లోనే ఎందుకు నిర్వహిస్తుందనే ప్రశ్నకు ఒకటే సమాధానం వినిపిస్తుంది. భారత్‌, శ్రీలంక, పాకిస్తాన్‌, బంగ్లాదేశ్‌, అఫ్గానిస్తాన్‌ లాంటి ఆసియా ఖండపు దేశాల్లో జూన్‌ నెలలో ఎలాంటి టెస్టు మ్యాచ్‌లు జరగవు. దానికి కారణం వర్షాలు పడే అవకాశాలు ఎక్కువగా ఉంటాయి. భారత్‌, శ్రీలంక ఇలా ఏది చూసుకున్నా ఉపఖండపు దేశాల్లో వాతావరణ పరిస్థితి ఒకలాగే ఉంటుంది. అందుకే జూన్‌ నుంచి ఆగస్టు వరకు ఉపఖండపు దేశాలు స్వదేశంలో టెస్టు మ్యాచ్‌లు ఎక్కువగా ఆడవు. మనం సరిగ్గా గమనిస్తే జూన్‌ నెలలో ఇంగ్లండ్‌ మినహా ఏ దేశంలోనూ ఎక్కువగా క్రికెట్‌ మ్యాచ్‌లు జరగవు.  ఈ సమయంలో ఇంగ్లండ్‌ లాంటి యూరోప్‌ దేశంలోనే పరిస్థితులు కాస్త అనుకూలంగా ఉంటాయి. అందుకే ఐసీసీ డబ్ల్యూటీసీ ఫైనల్‌ను ఇంగ్లండ్‌లో నిర్వహించడానికే మొగ్గు చూపుతుంది. 2025 డబ్ల్యూటీసీ ఫైనల్‌ కూడా ఇంగ్లండ్‌లోని లార్డ్స్‌లో నిర్వహించాలని ఐసీసీ ఇప్పటికే నిర్ణయం తీసుకుంది. ఉపఖండపు దేశాలకు ప్రతికూలంగా.. ఇంగ్లండ్‌లోని పరిస్థితులు ఉపఖండపు దేశాలకు ప్రతికూలంగా ఉంటాయి. ఇక్కడి పిచ్‌లన్ని ఆస్ట్రేలియా, న్యూజిలాండ్‌ లాంటి దేశాలకు కాస్త అనుకూలంగా ఉంటాయి. ఇంగ్లండ్‌ పిచ్‌ల్లో ఎక్కువగా స్వింగ్‌ కనిపిస్తుంది. ఆసీస్‌ పిచ్‌లు ఎక్కువగా బౌన్సీ ట్రాక్‌లు ఉంటాయి. ఇక న్యూజిలాండ్‌లోనూ పరిస్థితులు అలానే ఉంటాయి. అందుకే ఇంగ్లండ్‌లో డబ్ల్యూటీసీ ఫైనల్‌ ఆడుతున్నప్పటికి ఆస్ట్రేలియా, న్యూజిలాండ్‌ లాంటి జట్లకు పెద్దగా ఇబ్బందులు ఉండవు. కానీ టీమిండియాకు ఇది కాస్త ప్రతికూలమని చెప్పొచ్చు. 2021లో సౌతాంప్టన్‌ వేదికగా జరిగిన తొలి డబ్ల్యూటీసీ ఫైనల్లోనూ టీమిండియా తడబడింది. స్వింగ్‌ పిచ్‌లపై బ్యాటింగ్‌ చేసేందుకు ఇబ్బంది పడిన టీమిండియా బ్యాటర్లు వికెట్లుపారేసుకున్నారు. బౌలర్లు కూడా పెద్దగా ప్రభావం చూపింది లేదు.  ఈసారి కూడా పరిస్థితి అలానే కనిపిస్తోంది.  ఓవల్‌ పిచ్‌ టీమిండియా కంటే ఆస్ట్రేలియాకే ఎక్కువగా సహకరిస్తుందని తెలుస్తోంది. అలా అని పిచ్‌ను తప్పు బట్టడానికి లేదు. ఆసీస్‌ ఇన్నింగ్స్‌లో టీమిండియా పేసర్లు ఎలాగైతే వికెట్లు తీశారో.. టీమిండియా ఇన్నింగ్స్‌లోనూ ఇప్పటివరకు పడిన ఆరు వికెట్లలో ఐదు పేసర్లే పడగొట్టారు. అయినా ఆసీస్‌ బ్యాటర్లు యదేచ్ఛగా బ్యాట్‌ ఝులిపించిన చోట టీమిండియా బ్యాటర్లు పరుగులు చేయలేక అల్లాడిపోతున్నారు. పరిస్థితి చూస్తుంటే టీమిండియా ఈసారి కూడా రన్నరప్‌గా నిలిచేలా కనిపిస్తోంది. కాగా డబ్ల్యూటీసీ ఫైనల్‌ను ఐసీసీ ఇంగ్లండ్‌లో నిర్వహిస్తున్నప్పటికి బీసీసీఐ పెద్దగా అడ్డుచెప్పడం లేదు. క్రికెట్‌ ప్రపంచాన్ని కనుసైగలతో శాసిస్తున్న బీసీసీఐ తలచుకుంటే డబ్ల్యూటీసీ వేదికను మార్చడానికి అవకాశం ఉంటుంది. కానీ టెస్టు ఛాంపియన్‌షిప్‌ విషయంలో బీసీసీఐ సీరియస్‌గా కనిపించడం లేదు. టెస్టు క్రికెట్‌లో పెద్దగా కాసుల వర్షం కురిసే అవకాశం లేకపోవడంతో బీసీసీఐ తన దృష్టంతా టి20లు, వన్డేలపైనే ఉంచింది. బీసీసీఐ ఆలోచనా ధోరణి మారాలని అభిమానులు భావిస్తున్నారు. ప్యూచర్‌ టూర్‌ ప్రోగ్రామ్‌(FTP) పేరిట ఇప్పటికే రానున్న మూడేళ్లకు షెడ్యూల్‌ రూపొందించిన ఐసీసీ వచ్చే డబ్ల్యూటీసీ ఫైనల్‌ను కూడా ఇంగ్లండ్‌లోనే నిర్వహించాలని నిర్ణయం తీసుకుంది. ఇది మార్చడానికి అవకాశం లేకపోయినప్పటికి బీసీసీఐ చొరవ తీసుకొని ఐసీసీని ఒప్పించి 2027 టెస్టు ఛాంపియన్‌షిప్‌కు తటస్థ వేదికలో జరిగేలా చూడొచ్చు. అలా కాదని బీసీసీఐ పట్టించుకోకుండా ఉంటే మాత్రం టీమిండియా భవిష్యత్తులోనూ రన్నరప్‌గానే నిలిచిపోయే అవకాశాలు ఎక్కువగా ఉన్నాయి. చదవండి: WTC Final Day-3: రహానే ఫిఫ్టీ.. 200 మార్క్‌ దాటిన టీమిండియా

లక్నో సిటీ సివిల్‌ కోర్టులో బుధవారం విచారణ జరుగుతుండగానే కాల్పులు జరిగాయి. ఆ కాల్పుల్లో సంజీవ్ జీవా అనే డాన్ అక్కడికక్కడే చనిపోయాడు. మూడు దశాబ్దాలుగా దాదాపు పాతిక కేసుల్లో నిందితుడిగా ఉన్నాడు సంజీవ్ జీవా. కానీ, ఒకప్పుడు అతనికి కుటుంబమే ముఖ్యంగా ఉండేంది. దానిని పోషించుకునేందుకు కాంపౌండర్‌ పని కూడా చేశాడు. అలాంటోడు గ్యాంగ్‌స్టర్‌గా ఎలా మారాడు?.. అతని నేరచరిత్ర నెత్తుటి మరకలతో ఎలా సాగిందో చూస్తే..  అది 90వ దశకం ప్రారంభం కాలం అది. పశ్చిమ  యూపీలోని ముజఫ్ఫర్ నగర్లో శంకర్ హాస్పిటల్ ఉండేది. అక్కడ కంపౌండర్గా పనిచేసే ఒక యువకుడు అందరికి మందులు పొట్లాలు కట్టేవాడు.  చేసేది కంపౌండర్ పనే అయినా అందరూ అతన్ని ‘డాక్టర్’ అనే సరదాగా పిలిచేవారు. ఆ టైంలో అతనికి కుటుంబం తప్ప మరో ఊసు ఉండేది కాదు. వాళ్ల కోసం పగలురాత్రి తెగ కష్టపడేవాడు. అయితే.. ఆ డబ్బు సులువుగా వచ్చే మార్గం ఏంటో త్వరలోనే అతను అర్థం చేసుకున్నాడు. నెమ్మదిగా అతనిలో నేర స్వభావం బయటపడడం ప్రారంభమైంది.  తాను, తన కుటుంబం బతకాలంటే డబ్బు కావాలి. అది ఎంత ఖర్చు చేసినా తరగనంత. అందుకోసం నేరవృత్తిని ఎంచుకున్నాడు.  తన డాక్టర్‌కు డబ్బులు ఇచ్చేందుకు నిరాకరిస్తున్న ఒక వ్యాపారిని బెదిరించడం ద్వారా ఆ యువకుడు తన నేరసామ్రాజ్యాన్ని ప్రారంభించాడు. అక్కడతో ఆగలేదు… తరువాతి కాలంలో తన డాక్టర్నే కిడ్నాప్ చేసి డబ్బులు వసూలు చేశాడు.   సంజీవ్‌ జీవా పూర్తి పేరు సంజీవ్ మహేశ్వరి . యూపీలోని ముజఫ్పర్ నగర్కు చెందిన వ్యక్తి. తన నేర సామ్రాజ్యం ప్రారంభంలోనే కోట్ల రూపాయలు వసూలు చేశాడు. 90వ దశకం చివరికి వచ్చేనాటికి సంజీవ్ కలకత్తాకు చెందిన ఓ వ్యాపారి కుమారుడిని కిడ్నాప్ చేసి 2కోట్లు డిమాండ్ చేశాడు. అప్పట్లో కిడ్నాపర్ డిమాండ్ చేసే డబ్బు విలువను బట్టి ఆ గ్యాంగ్ ఎంత పెద్దదో డిసైడ్ చేసేవారు. తరువాతి కాలంలో తనదంటూ ఓ గ్యాంగ్ను ఏర్పాటు చేసుకున్న సంజీవ్… విదేశాల నుంచి ఆయుధాలను తీసుకువచ్చాడు. యూపీలోని షామ్లీ జిల్లాలో పోలీసులు చెక్పోస్టు వద్ద అనిల్ అనే ఒక రౌడీ దగ్గర నుంచి ఏకే-47తోపాటు 1300బుల్లెట్లు స్వాధీనం చేసుకున్నారు. అనిల్ యూనివర్సిటీ డీన్ హత్యకేసులో నిందితుడు. అనిల్కు ఈ ఆయుధాలు అమ్మింది సంజీవ్ అని పోలీసులు తేల్చారు. ముజఫ్పర్నగర్ కేంద్రంగా తన నేర సామ్రాజ్యాన్ని విస్తరించిన సంజీవ్ … మెల్లిగా కాంట్రాక్టు కిల్లింగ్లను ప్రారంభించాడు.  సంజీవ్ నేర ప్రపంచంలో బ్రహ్మదత్త ద్వివేది హత్య సంచలనం సృష్టించింది. 90వ దశకంలో యూపీ రాజకీయాల్లో కీలకమైన నాయకుడిగా బ్రహ్మదత్త ద్వివేదికి పేరుంది. బీఎస్పీ రాజకీయాలను మలుపు తిప్పిన గెస్ట్‌హౌజ్‌   సంఘటనలో మాయావతికి ద్వివేది సహాయం చేశారు. కవిగా, సిద్ధాంత కర్తగా బ్రహ్మదత్తకు బీజేపీలో మంచి గుర్తింపు ఉండేది. బీజేపీ నాయకుడైనప్పటికీ… మాయావతి ఆయనను సోదరుడిగా భావించేది. ఫిబ్రవరి 1997లో తన ఇంటి దగ్గర నుంచి వెలుతున్న సమయంలో నలుగురు గుర్తు తెలియని వ్యక్తులు ఆయనపై కాల్పులు జరిపారు. ద్వివేది అక్కడికక్కడే చనిపోయారు. అద్వానీ, వాజ్‌పేయి హుటాహుటిన లక్నో వచ్చి ద్వివేది అంత్యక్రియల్లోపాల్గన్నారంటే.. ఆయన ఎంత ముఖ్యమైన వ్యక్తో అర్ధం చేసుకోవచ్చు.  ఫరూకాబాద్ ఎమ్మెల్యే విజయ్సింగ్ తో పాటు సంజీవ్ జీవా కూడా ఇందులో దోషిగా కోర్టు తేల్చింది. ఈ కేసులో సంజీవ్ జీవాకు యావజ్జీవా కారాగార శిక్షపడింది. అయితే సంజీవ్ జీవా మాత్రం పోలీసులకు చిక్కలేదు.  మున్నా బజరంగీతో చేరడం ద్వారా సంజీవ్ తన నేరసామ్రాజ్యాన్ని మరింత విస్తరించాడు. 2005నాటికి సంజీవ్ జీవా బీఎస్పీ ఎంపీగా ఉన్న మాఫియా డాన్ ముఖ్తార్ అన్సారీతో జీవా చేతులు కలిపాడు. ఇదే సమయంలో జరిగిన కృష్ణానంద్ రాయ్ హత్యతో సంజీవా ఫేమస్ అయిపోయాడు. మహమ్మదాబాద్ ఎమ్మెల్యేగా ఉన్న కృష్ణానంద్ రాయ్ బీజేపీలో కీలకమైన నేత. 2005 నవంబర్లో రాయ్ తన ఇంటి నుంచి ఒక కార్యక్రమానికి వెళ్లివస్తుండగా నలుగురు వ్యక్తులు ఆయుధాలతో ఆయనను అడ్డుకున్నారు. ఏకంగా ఏకే-47 ఆయుధాలతో దాదాపు 500బుల్లెట్లు ఫైర్ చేశారు. బీజేపీ ఎమ్మెల్యే కృష్ణానంద్ రాయ్ వాహనం పూర్తిగా బుల్లెట్లతో జల్లెడలా మారిపోయింది. ఈ ఘటనలో 7గురు అక్కడికక్కడే చనిపోయారు. చనిపోయిన వారి శరీరాల నుంచి దాదాపు 50బుల్లెట్లు బయటకు తీశారు. కృష్ణానంద్‌ రాయ్‌ హత్య కేసులో ప్రధాన నిందితుడైన మున్నాబజరంగీని జైలులో హత్య చేశారు. లోక్సభ సభ్యుడు ముఖ్తార్ అన్సారి కేసు నుంచి తప్పించుకోగలిగారు. ఇక సంజీవ్ జీవా ఈ కేసులో కీలక నిందితుడని విచారణలో తేలింది.  ప్రస్తుతం జైలులో ఉన్న సంజీవాను కోర్టులో జడ్జి ముందు విచారణ జరుగుతుండగానే.. లాయర్ల దుస్తుల్లో వచ్చి మరీ కాల్చి చంపారు. సంజీవా భార్య పాయల్ చౌదరి ఆర్ఎల్డీ పార్టీ నుంచి ముజఫ్ఫర్ నగర్ ఎమ్మెల్యేగా పోటీచేసి ఓడిపోయారు. తన భర్తకు ప్రాణహాని ఉందని సంజీవ్ భార్య ఆ మధ్య సుప్రీం కోర్టును ఆశ్రయించారు. ఏది ఏమైనా సంజీవ్ చావుతో… యూపీ రక్తచరిత్రలో ఓ అంకం ముగిసినట్లయ్యింది.  :::ఇస్మాయిల్, ఇన్ పుట్ ఎడిటర్, సాక్షి టీవీ  

క్రికెట్‌ అంటే ఇప్పుడు ఎక్కువగా వినిపిస్తున్న పేరు టి20 క్రికెట్‌. అయితే ఇదే టి20 క్రికెట్‌, వన్డే క్రికెట్‌కు మూలం సంప్రదాయ ఫార్మాట్‌ అయిన టెస్టు క్రికెట్‌ అని మరిచిపోవద్దు. మనకు తెలిసి క్రికెట్‌ ప్రారంభమైంది దాదాపు మూడు వందల ఏళ్ల కిందటి పైమాటే. తొలుత బ్రిటీష్‌ వాళ్లు క్రికెట్‌ ఎక్కువగా ఆడేవారు. 17,18వ దశకంలో ఇంగ్లండ్‌లో క్రికెట్‌కు విపరీతమైన క్రేజ్‌ ఉండేది. కాలక్రమంలో ఇంగ్లండ్‌ దేశం క్రికెట్‌కు పుట్టినిల్లుగా తయారైంది. ఆ తర్వాత ఆస్ట్రేలియా క్రికెట్‌ వారసత్వాన్ని పుణికిపుచ్చుకుంది. 18వ దశకం చివరి నుంచి 19వ దశకం ఆరంభం వరకు ఎక్కువ మ్యాచ్‌లు ఇంగ్లండ్‌, ఆస్ట్రేలియా మధ్యే జరిగేవి. అయితే మన దేశం బ్రిటీష్‌ వారి చేతుల్లో ఉండడంతో ఇక్కడ కూడా క్రికెట్‌పై ఆసక్తి బాగా ఉండేది. మన దేశం తరపున బ్రిటీష్‌ జట్టుకు ప్రాతినిధ్యం వహించిన వారు ఉన్నారు. దేశానికి స్వాతంత్య్రం వచ్చిన తర్వాత క్రికెట్‌పై ప్రజల్లో ఆసక్తి పెరగడం మొదలైంది. ఇక క్రికెట్‌ ప్రారంభమైనప్పటి నుంచి టెస్టు క్రికెట్‌ ఫార్మాట్‌లోనే చాలాకాలం పాటు ఆట జరిగింది. 1975లో తొలి ప్రపంచకప్‌ జరిగే వరకు కూడా టెస్టు క్రికెట్‌ మాత్రమే ఎక్కువగా జరిగేది. మన జాతీయ క్రీడ హాకీ అయినప్పటికి 1980 తర్వాత హాకీ ప్రభావం కోల్పోవడం ప్రారంభమైంది. అదే సమయంలో క్రికెట్‌ మాత్రం వైభవం పెరుగుతూ వచ్చింది. 1983లో ఎలాంటి అంచనాలు లేకుండా వచ్చి కపిల్‌ డెవిల్స్‌ ప్రపంచకప్‌ విజేతగా నిలవడంతో క్రికెట్‌పై క్రేజ్‌ ఆకాశమంత ఎత్తుకు వెళ్లిపోయింది. అక్కడి నుంచి టీమిండియా వెనుదిరిగి చూసుకోలేదు. జాతీయ క్రీడ హాకీ నుంచి క్రికెట్‌ అనేలా మన ప్రాభవం అంతకంతకూ పెరుగుతూ వచ్చింది.1990వ దశకంలో క్రికెట్‌లో పెను మార్పులు వచ్చాయి. వన్డే మ్యాచ్‌లకు కలర్‌ జెర్సీలు వాడడం.. ఎర్రబంతుల స్థానంలో తెల్లబంతులు ఉపయోగించడం మొదలైంది. క్రమంగా వన్డే  క్రికెట్‌కు ఆదరణ పెరుగుతూ వచ్చింది. వన్డే క్రికెట్‌కు ఆదరణ వచ్చినా టెస్టులకు మాత్రం క్రేజ్‌ తగ్గలేదు. అయితే టి20 క్రికెట్‌ వచ్చాకా మాత్రం టెస్టులపై ఆసక్తి సన్నగిల్లింది. వన్డేలు ఒక్కరోజులో ముగిసిపోతే.. టి20లు మాత్రం మూడున్నర గంటల్లోనే ముగిసి అభిమానులను అలరిస్తున్నాయి. ఇప్పటి ఆటగాళ్లలో ఐదు రోజులు జరిగే టెస్టు క్రికెట్‌ కన్నా మూడు గంటల్లో ముగిసిపోయే టి 20 క్రికెట్‌ అంటేనే ఎక్కువ ఆసక్తి చూపిస్తున్నారు. దీనివల్ల టెస్టు క్రికెట్‌ ప్రమాదంలో పడిందేమో అన్న సంకేతాలు వినిపించాయి. కానీ మనం ఒకటి అనుకుంటే ఐసీసీ మరోలా ఆలోచించింది. ప్రాభవం కోల్పోతున్న టెస్టు క్రికెట్‌కు డబ్ల్యూటీసీ ఫైనల్‌ పేరుతో కొత్త హంగులు తీసుకొచ్చింది. టెస్టు క్రికెట్‌ ఐదు రోజుల పాటు జరిగినప్పటికి అందులో ఉండే మజా వేరుగా ఉంటుంది. బ్యాటర్ల నుంచి కళాత్మక షాట్లు.. బౌలర్లు తీసే వికెట్లలో నైపుణ్యం కనిపిస్తుంటుంది. టి20ల్లో ఎంత వేగంగా ఆడినా.. బ్యాటింగ్‌లో నైపుణ్యం బయటపడేది టెస్టు క్రికెట్‌ ద్వారానే. ఇక స్పిన్నర్లు, పేసర్లు పోటీ పడి వికెట్లు తీస్తుంటే చూడముచ్చటగా ఉండేది. అయితే ఇప్పుడు టెస్టు మ్యాచ్‌లు కూడా దాదాపు మూడురోజుల్లోనే ముగిసిపోతున్నాయి. ఇది కొంత ఆందోళన కలిగించే అంశం. 2021లో జరిగిన తొలి డబ్ల్యూటీసీ ఫైనల్‌ మంచి టీఆర్పీ రేటింగ్‌ నమోదు చేసింది. టీమిండియా, న్యూజిలాండ్‌ మధ్య జరగడమే దీనికి కారణం. టీమిండియా ఓటమిపాలైనప్పటికి డబ్ల్యూటీసీకి మాత్రం మంచి ఆదరణ లభించింది. దీన్నిబట్టి  చూస్తే డబ్ల్యూటీసీ ఫైనల్‌ పేరుతో టెస్టు క్రికెట్‌ను నిలబెట్టేందుకు ఐసీసీ చేసిన ప్రయత్నం మెచ్చుకోదగినది. చదవండి: WTC Final: టెస్టుల్లో టీమిండియా తరపున సిక్సర్ల రారాజు ఎవరంటే? 

పార్లమెంట్‌ పాతదైపోయింది. హాల్స్‌ నుంచి ప్రతీది.. ప్రజాప్రతినిధుల అవసరాలకు అనుగణంగా సరిపోవడం లేదు. పైగా సాంకేతిక ఇబ్బందులు తలెత్తుతున్నాయి. భవిష్యత్‌ కోసం కొత్తది కావాల్సిందే.. నరంద్ర మోదీ నేతృత్వంలోని కేంద్ర ప్రభుత్వం రెండేళ్ల కిందట ఇలాంటి ప్రకటనే చేసింది. ఆ ప్రకటనకు కట్టుబడి.. భారీ వ్యయంతో పార్లమెంట్‌ నూతన భవనాన్ని నిర్మించింది కూడా. రేపు(ఆదివారం) పార్లమెంట్‌ భవనం ప్రారంభోత్సవం జరగనుంది. ఈ తరుణంలో ఆధునిక భారత దేశ చరిత్రలో కీలక ఘట్టాలకు ఏకైక ప్రత్యక్ష సాక్షిగా నిలిచిన పార్లమెంట్‌ ప్రస్థానాన్ని తిరగేద్దాం..   కౌన్సిల్‌ హౌజ్‌ నుంచి పార్లమెంట్‌ అనే గుర్తింపు దాకా..  బ్రిటిషర్ల కాలంలో చట్ట సభల ద్వారా మొదలై..  76 ఏళ్ల ప్రజాసామ్య దేశానికి సంబంధించి మొదటి మీటింగ్‌ జరిగింది ఈ భవనంలోనే!. ఉభయ సభల్లోని సభ్యుల మధ్య వాదప్రతివాదనలు, చర్చలు, నేతల కీలక ప్రసంగాలు, ప్రభుత్వాల పని తీరుపై ఓటింగ్‌లు.. ఇలాంటి ఎన్నో ఘట్టాల ద్వారా అనుబంధాన్ని అల్లేసుకుంది. దాని చరిత్రను పరిశీలిస్తే..  👉 1911లో కోల్‌కతా నుంచి రాజధానిని ఢిల్లీకి తరలించాలని నిర్ణయించింది అప్పటి బ్రిటిష్‌ ప్రభుత్వం. అందుకోసం న్యూఢిల్లీని నిర్మించాలనుకుంది. రెండేళ్ల తర్వాత న్యూఢిల్లీ ప్రణాళికా దశకి చేరింది. ఆ సమయంలో తక్కువ సభ్యులున్న లెజిస్టేటివ్‌ కౌన్సిల్‌ కోసం గవర్నర్‌ జనరల్‌ నివాసం (ఇప్పుడున్న రాష్ట్రపతి భవన్‌) సరిపోతుంది కదా అని బ్రిటిష్‌ అధికారులు భావించారు. వేసవిలో సిమ్లాలోని వైస్రాయ్‌ లాడ్జ్‌లో, శీతాకాలంలో అప్పటి ఢిల్లీ సెక్రటేరియెట్‌ బిల్డింగ్‌లో (ఇప్పుడది ఢిల్లీ అసెంబ్లీగా ఉంది) భేటీ అయ్యేవాళ్లు. అయితే..  👉 1918లో మాంటెగ్‌ ఛేమ్స్‌ఫర్డ్‌ సంస్కరణలు తెర మీదకు వచ్చాయి. దాని ప్రకారం.. చట్టసభల ప్రాధాన్యంతో పాటు... సభ్యుల సంఖ్యా పెరిగింది. ఎగువ, దిగువ సభలనేవి అమల్లోకి వచ్చాయి.  వీటితో పాటు సిబ్బంది సంఖ్యా పెరిగింది. దీంతో బ్రిటిష్‌ ప్రభుత్వం రెండు ప్రతిపాదనలు చేసింది. ఒకటి.. టెంట్ల కింద సభను నిర్వహించటం. రెండవది.. శాశ్వత భవంతిని నిర్మించడం. అలా.. 1921లో పార్లమెంట్‌ భవనానికి తొలి అడుగు పడింది. అదే సెంట్రల్‌ లెజిస్లేటివ్‌ అసెంబ్లీ (దిగువ సభ) తొలి భవంతి. 👉 న్యూ ఢిల్లీ నగర రూపశిల్పులు.. బ్రిటిష్‌ ఆర్కిటెక్టులు ఎడ్విన్‌ ల్యూటెన్‌, హెర్బర్ట్‌ బేకర్‌లు ఎగువ, దిగువ చట్టసభలకు శాశ్వత భవన నిర్మాణాలను ప్రతిపాదించారు. ల్యూటన్‌ గుండ్రంగా, బేకర్‌ త్రికోణాకారంలో ప్రణాళికలు తయారు చేశారు. చివరకు ల్యూటన్‌ దానికే బ్రిటిష్‌ సర్కారు మొగ్గు చూపింది.  👉 1921 ఫిబ్రవరి 12న.. డ్యూక్‌ ఆఫ్‌ కానాట్‌ ‘ప్రిన్స్‌ ఆర్థర్‌’ కొత్త పార్లమెంటు భవనానికి శంకుస్థాపన చేశారు. ఆరేళ్లలో నిర్మితమైన ఈ భవనాన్ని 1927 జనవరి 19న అప్పటి భారత వైస్రాయ్‌ లార్డ్‌ ఇర్విన్‌ ప్రారంభించారు. ఆరు ఎకరాల విస్తీర్ణంలో.. 27 అడుగుల ఎత్తైన పిల్లర్లు 144 ను ఉపయోగించి.. ఈ అందమైన భవంతి నిర్మించారు. ప్రకృతి వైపరిత్యాలను తట్టుకునేలా పక్కా ప్లాన్‌తో చాలా బలంగా ఈ నిర్మాణం జరిగింది. బహుశా అందుకేనేమో ఈ 96 ఏళ్ల కాలంలో.. పార్లమెంట్‌ భవనానికి జరిగిన రిపేర్‌ సందర్భాలు చాలా తక్కువగానే ఉన్నాయి.   👉 మధ్యలో సెంట్రల్‌ హాల్‌, దాని పక్కనే మూడు అర్ధవృత్తాకార ఛాంబర్లు... చుట్టూ ఉద్యానవనంతో ఆకట్టుకునేలా నిర్మించారు. సెంట్రల్‌ హాల్‌ చుట్టూ ఉండే ఒక ఛాంబర్‌లో సంస్థానాధీశుల సభ (ఛాంబర్‌ ఆఫ్‌ ప్రిన్సెస్‌), మరోదాంట్లో స్టేట్‌ కౌన్సిల్‌ (ఎగువ సభ, ప్రస్తుత రాజ్యసభ), మూడోదాంట్లో సెంట్రల్‌ లెజిస్లేటివ్‌ అసెంబ్లీ (దిగువ సభ, ప్రస్తుత లోక్‌సభ) ఉండేవి.  👉 మధ్యప్రదేశ్‌లోని చౌసత్‌ యోగిని దేవాలయాకృతి స్ఫూర్తితో పార్లమెంట్‌ భవనం నిర్మించారనే ఒక ప్రచారం కూడా నడుస్తుంటుంది. అలా మన పార్లమెంటు భవనం ప్రారంభం కాగా..  ప్రపంచవ్యాప్తంగా కూడా అందరి దృష్టినీ ఆకర్షించింది.     👉 బ్రిటిషర్ల కాలంలో చట్టసభగా కొనసాగిన  ఈ భవనం..  అధికార మార్పిడికి వేదికైంది. అంతేకాదు.. కొత్త ఏర్పాట్లు జరిగేదాకా మొదట్లో సుప్రీంకోర్టు కూడా ఛాంబర్‌ ఆఫ్‌ ప్రిన్సెస్‌ నుంచే కార్యకలాపాలు నిర్వహించింది. యూపీఎస్సీ కార్యాలయం కూడా పార్లమెంటు కాంప్లెక్స్‌లోనే ఉండేది.  👉 స్థలాభావాన్ని అధిగమించటం కోసం 1956లో పాత పార్లమెంటులో మరో రెండు అంతస్థులు నిర్మించారు. అయినా స్థలం సరిపోయేది కాదు.  👉 సెంట్రల్‌ హాల్‌లో మూడోదైన లెజిస్లేటివ్‌ అసెంబ్లీలోనే 1929లో విప్లవకారుడు భగత్‌సింగ్‌, ఆయన సహచరుడు బతుకేశ్వర్‌ దత్‌లు బాంబు విసిరారు.  👉 2001లో లష్కరే తోయిబా తీవ్రవాదుల దాడి జరిగింది పార్లమెంట్‌ భవనంపై. స్వతంత్ర భారతంలోని అత్యంత కీలక  చట్టాలకు ఈ పార్లమెంట్‌ భవనమే ప్రత్యక్ష సాక్షి. ఎమర్జెన్సీలాంటి చీకట్లతో పాటు స్వాత్రంత్య దినోత్సవ వేడుకల వెలుగుల్ని వీక్షించింది ఈ భవంతి. మహ మహా మేధావుల నేతృత్వంలో ఆధునిక భారత ప్రస్థానానికి దారితీసిన సంస్కరణలకే కాదు.. వివాదాలకు, నేతల వ్యక్తిగత విమర్శలకూ ఈ ప్రజాస్వామ్య సౌధం వేదికగా మారింది.  👉 నూతన భవన నిర్మాణంలో సుమారు 60,000 మంది కార్మికులు పాల్గొన్నారు. రెండు సంవత్సరాల పాటు నిర్మాణ పనులు సాగాయి. సెంట్రల్ విస్టా వెబ్‌సైట్ ప్రకారం.. పాత పార్లమెంటు భవన నిర్మాణానికి అవసరమైన రాళ్లు,  మార్బుల్స్‌ కోసమే రాళ్లు కొట్టేవాళ్లను, మేస్త్రీలను కలిపి 2,500 మందిదాకా అప్పట్లో నియమించారట. 👉 కార్యకలాపాలకు కొత్త పార్లమెంట్ భవనం ఉపయోగించినప్పటికీ..  పాత పార్లమెంట్ భవనాన్ని కూల్చబోమని కేంద్రం ఇప్పటికే తెలిపింది. దానికి మరమత్తులు చేసి ప్రత్యామ్నాయ వినియోగానికి అందుబాటులోకి తెస్తామని వెల్లడించింది. పాత పార్లమెంటు భవనాన్ని దేశ పురావస్తు సంపదగా పరిరక్షిస్తామని తెలిపారు. ఆ అవసరం ఉంది కూడా.   👉 మన్మోహన్ సింగ్ ప్రధానిగా ఉన్న టైంలో.. పార్లమెంట్ మ్యూజియంను ఏర్పాటు చేశారు. 2500 ఏళ్ల నాటి భారతీయ విశిష్ట నాగరికత సంస్కృతులు ఇందులో అద్దంపట్టేలా ఏర్పాటు చేశారు.

ఐపీఎల్‌ 16వ సీజన్‌లో ముంబై ఇండియన్స్‌ ఫైనల్‌కు వెళ్లే దారిలో ఎలిమినేటర్‌ను క్లియర్‌ చేసి క్వాలిఫయర్‌-2కు చేరుకుంది. మే 26(శుక్రవారం) గుజరాత్‌ టైటాన్స్‌తో క్వాలిఫయర్‌-2లో తలపడనుంది. ఆ మ్యాచ్‌లోనూ గెలిచి ఫైనల్లో సీఎస్‌కేను చిత్తు చేసి ఆరోసారి ఛాంపియన్‌గా నిలవాలని ఉవ్విళ్లూరుతుంది.  ఇక బుధవారం లక్నో సూపర్‌ జెయింట్స్‌తో మ్యాచ్‌లో ముంబై గెలుపుకు ప్రధాన కారణం ఆకాశ్‌ మధ్వాల్‌. తన సంచలన బౌలింగ్‌తో కేవలం ఐదు పరుగులు మాత్రమే ఇచ్చి 5 వికెట్లు తీశాడు. రూ.20 లక్షల కనీస ధరకు మాత్రమే ముంబై ఇండియన్స్‌ కొనుగోలు చేసింది. అయితే ఆకాశ్‌ మధ్వాల్‌ను ముంబై తమ ట్రంప్‌కార్డ్‌గా భలే ఉపయోగించుకుంది. అంతకముందు లీగ్‌ దశలోనూ ప్లేఆఫ్‌ చేరాలంటే ఎస్‌ఆర్‌హెచ్‌పై కచ్చితంగా గెలవాల్సిన మ్యాచ్‌లనూ ఆకాశ్‌ నాలుగు వికెట్లతో మెరిశాడు. మొత్తంగా ఈ సీజన్‌లో ముంబై ఇండియన్స్‌ తరపున ఏడు మ్యాచ్‌లాడిన ఆకాశ్‌ మధ్వాల్‌ 13 వికెట్లు తీశాడు. యార్కర్ల కింగ్‌ బుమ్రా లేని లోటును మధ్వాల్‌ తీరుస్తూ రోహిత్‌కు అత్యంత నమ్మకమైన బౌలర్‌గా ఎదిగాడు. Photo: IPL Twitter ఎలిమినేటర్‌ లాంటి కీలక మ్యాచ్‌లో సత్తా చాటిన మధ్వాల్ గురించి తెలుసుకోవడానికి క్రికెట్ అభిమానులు ఆసక్తి చూపుతున్నారు. ఈ నేపథ్యంలో ఆకాశ్ మధ్వాల్ గురించి ఆసక్తికర విశేషాలు మీకోసం.. జాఫర్‌ వెలికితీసిన ఆణిముత్యం.. ఆకాశ్ 24 ఏళ్ల వయసు వచ్చే వరకూ టెన్నిస్ బాల్ క్రికెట్ మాత్రమే ఆడటం విశేషం. అతడు ఈ స్థాయికి చేరుకోవడానికి టీమిండియా మాజీ ఓపెనర్ వసీం జాఫర్ కారణం. 2019లో ఉత్తరాఖండ్ తరఫున ఆడుతున్న సమయంలో మధ్వాల్ ప్రతిభను జాఫరే గుర్తించాడు. యూపీ తరఫున ఆకట్టుకునే ప్రదర్శన చేసిన మధ్వాల్.. 2022-23 దేశవాళీ సీజన్లో తమ రాష్ట్ర జట్టుకు కెప్టెన్ గానూ ఎంపికయ్యాడు. Photo: IPL Twitter ఇంజనీర్‌ నుంచి క్రికెటర్‌గా.. పంత్‌ పొరుగింట్లో నివాసం 1993 నవంబర్ 23న ఉత్తరాఖండ్‌లోని రూర్కీలోని జన్మించిన ఆకాశ్ మధ్వాల్ ఇంజినీరింగ్ చదివాడు. అంతే కాదు టీమిండియా క్రికెటర్ రిషబ్ పంత్‌ పొరుగింట్లోనే అతడు నివసిస్తుండటం విశేషం. వీరిద్దరూ అవతార్ సింగ్ అనే కోచ్ దగ్గరే శిక్షణ పొందారు. 2019-20 సయ్యద్ ముస్తక్ అలీ ట్రోఫీలో కోసం.. ఆకాశ్ ఉత్తరాఖండ్ జట్టుకు ఎంపికయ్యాడు. 2019 డిసెంబర్ 25న తొలి రంజీ మ్యాచ్ ఆడాడు. Photo: IPL Twitter ఆర్‌సీబీ వదిలేసింది.. ముంబై ఒడిసిపట్టింది 2021లోనే ఆకాశ్ ఐపీఎల్‌కు ఎంపికయ్యాడు. ఆర్సీబీ అతన్ని వేలంలో కొనుగోలు చేసినప్పటికీ.. ఆ సీజన్లో ఆడే అవకాశం లభించలేదు. 2022లో అతడు అన్‌సోల్డ్‌గా మిగిలిపోయాడు. 2022 సీజన్లోనే సూర్యకుమార్ యాదవ్‌కు రీప్లేస్‌మెంట్‌గా ముంబై ఇండియన్స్ జట్టులో చేరాడు. ఐపీఎల్ 2023కి ముందు నిర్వహించిన వేలంలో రూ.20 లక్షలకు ముంబై ఇండియన్స్ కొనుగోలు చేసింది. Photo: IPL Twitter ఈ సీజన్లో ఇప్పటి వరకూ 7 మ్యాచ్‌లు ఆడిన మధ్వాల్ 13 వికెట్లు తీశాడు. 2021 సీజన్లోనే ఆర్సీబీ ఆకాశ్‌కు అవకాశం ఇచ్చి ఉండుంటే.. ఆ జట్టులో అతడు బుమ్రాలా ఎదిగేవాడు. కానీ బెంగళూరు అవకాశం ఇవ్వకుండా అతన్ని వదిలేసుకోగా.. ముంబై మాత్రం ఆకాశ్‌ను ఆడించి ప్రయోజనం పొందింది. 🖐️/ 🖐️ Akash Madhwal 🤌with his first 5 wicket haul seals victory for @mipaltan in the #Eliminator 🔥#IPLonJioCinema #TATAIPL #IPL2023 #LSGvMI pic.twitter.com/MlvIYTlKev — JioCinema (@JioCinema) May 24, 2023 Madhwal lays a brick wall 🧱 in #LSG's path!#LSGvMI #IPLonJioCinema #TATAIPL | @mipaltan pic.twitter.com/bdwufzzSeX — JioCinema (@JioCinema) May 24, 2023 చదవండి: #DeepakHooda: ఎవరి కర్మకు వారే బాధ్యులు! పరుగుపై పెట్టాల్సిన దృష్టి బంతిపై.. తగిన మూల్యం

టీమిండియా స్టార్‌ విరాట్‌ కోహ్లి జెర్సీ నెంబర్‌ ఏంటని అడిగితే టక్కున వచ్చే సమాధానం '18'. నిజానికి 18 నెంబర్‌ జెర్సీ అనేది కోహ్లి తన తండ్రి జ్ఞాపకార్థం వేసుకుంటున్నట్లు చాలాసార్లు తెలిపాడు. తాజాగా ఐపీఎల్‌ 16వ సీజన్‌లో గురువారం(మే 18న) ఎస్‌ఆర్‌హెచ్‌తో జరిగిన మ్యాచ్‌లో కోహ్లి సెంచరీతో మెరిశాడు. నాలుగేళ్ల తన ఐపీఎల్‌ సెంచరీ నిరీక్షణకు తెరదించిన కోహ్లి ఆ సెంచరీ అందుకుంది మే 18 కావడంతో మరోసారి అతని జెర్సీ నెంబర్‌ ప్రస్తావనకు వచ్చింది. Photo: IPL Twitter మ్యాచ్‌ అనంతరం కోహ్లి మాట్లాడుతూ జెర్సీ నెంబర్‌-18పై మరోసారి స్పందించాడు. నిజాయితీగా చెప్పలాంటే అండర్‌-19 క్రికెట్‌ ఆడేటప్పుడే నాపేరుతో 18 నెంబర్‌ జెర్సీ ఇచ్చారు.  ఆ క్షణం 18 అనేది నా జీవితంలో ప్రత్యేకంగా మారబోతుందన్నది అప్పటికి తెలియదు. యాృదృశ్చికంగా నేను క్రికెట్‌లో అడుగుపెట్టింది ఆగస్టు 18న.. నా తండ్రి చనిపోయింది డిసెంబర్‌ 18న.. రెండు ముఖ్య సంఘటనలు ఒకే తేదీన జరగడం ఎప్పటికి మరిచిపోను అని చెప్పుకొచ్చాడు. ఇదంతా చూస్తుంటే.. కోహ్లి 18 నెంబర్‌ వెంటపడినట్లు అనిపించడం లేదు.. అతని వెనకాలే 18 వస్తున్నట్లు తెలుస్తోంది. Photo: IPL Twitter '18' నెంబర్‌తో కోహ్లికున్న అనుబంధం.. ► ఎస్‌ఆర్‌హెచ్‌తో జరిగిన నిన్నటి మ్యాచ్‌లో(మే 18, 2023) కోహ్లి సెంచరీ చేసింది '18' వ ఓవర్లోనే. సిక్సర్‌ కొట్టి కోహ్లి సెంచరీ మార్క్‌ అందుకున్నాడు.  ►కోహ్లి అంతర్జాతీయ క్రికెట్‌లో అరంగేట్రం చేసింది 2008 ఆగస్టు 18 నాడే. ►చిరకాల ప్రత్యర్థి పాకిస్తాన్‌పై కోహ్లి సెంచరీ చేసింది కూడా '18' వ తేదీనే. మార్చి 18, 2012లో ఢాకాలో పాక్‌తో జరిగిన వన్డేలో విరాట్‌ 183 పరుగులు చేశాడు. యాదృశ్చికంగా అతను ఆరోజు చేసిన పరుగుల్లోనూ '18' కనిపించడం విశేషం. ►ఇక కోహ్లి టెస్టుల్లో రెండు శతకాలను ఇదే రోజున బాదాడు. 18 ఆగస్టు 2018లో ఇంగ్లండ్‌పై 103 పరుగులు.. 2013 డిసెంబర్ 18న దక్షిణాఫ్రికాపై 119 పరుగులు చేశాడు. ►ఇక కోహ్లి 17 ఏళ్ల వయసులో అతని తండ్రి ప్రేమ్‌ కోహ్లి 2006 డిసెంబర్‌ '18' వ తేదీన తెల్లవారుజామున గుండెపోటుతో కన్నుమూశాడు. ఆ సమయంలో కోహ్లి రంజీ ట్రోఫీ ఆడుతున్నాడు. తండ్రి మరణ వార్తను దిగమింగి మ్యాచ్‌ ఆడిన కోహ్లి 90 పరుగులు చేశాడు. మ్యాచ్‌ ముగిశాక తండ్రి అంత్యక్రియల్లో పాల్గొన్నాడు.  ►ఇక  కోహ్లి జెర్సీ నెంబర్‌ '18' కి మరో ప్రత్యేకత కూడా ఉంది. కోహ్లి తండ్రి ప్రేమ్‌ కోహ్లి క్రికెట్‌ ఆడే రోజుల్లో 18 నెంబర్‌ జెర్సీనే వేసుకోవడం విశేషం. అందుకే కోహ్లి తన తండ్రి జ్ఞాపకార్థం అదే నెంబర్‌ జెర్సీతో కనిపిస్తున్నాడు. చదవండి: కోహ్లి ఫిదా..  తెలుగోళ్ల అభిమానమే వేరప్పా! నాలుగేళ్ల నిరీక్షణకు తెర.. సెంచరీతో మెరిసిన 'కింగ్‌' కోహ్లి

ఐపీఎల్ 2023 సీజన్‌ తుది అంకానికి చేరుకుంది. గతేడాది ఛాంపియన్స్‌గా నిలిచిన గుజరాత్‌ టైటాన్స్‌  సోమవారం ఎస్‌ఆర్‌హెచ్‌పై విజయంతో ప్లేఆఫ్‌లో అడుగుపెట్టిన తొలి జట్టుగా నిలిచింది. ఇక ఢిల్లీ క్యాపిటల్స్‌, ఎస్‌ఆర్‌హెచ్‌లు అధికారికంగా ప్లేఆఫ్‌ రేసు నుంచి నిష్క్రమించాయి. ఇక మిగిలిన మూడు స్థానాల కోసం ఏడు జట్లు పోటీ పడుతున్నాయి. దీంతో చివరి 8 లీగ్‌ మ్యాచ్‌లు కీలకం కానున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలో ఏ జట్టు ఛాన్స్ ఎలా ఉందో ఒకసారి చూద్దాం. చెన్నై సూపర్ కింగ్స్ Photo: IPL Twitter మాజీ ఛాంపియన్ చెన్నై సూపర్ కింగ్స్ 13 మ్యాచ్ లు ఆడి 7 గెలిచింది. ఐదు ఓడిపోయింది. ఒక మ్యాచ్ లో ఫలితం తేలలేదు. 15 పాయింట్లు, 0.381 నెట్ రన్‌రేట్ తో సీఎస్కే రెండో స్థానంలో ఉంది. డీసీతో ఒక మ్యాచ్ ఆడాల్సి ఉంది. ఈ మ్యాచ్ గెలిస్తే ప్లేఆఫ్స్ కు అర్హత సాధిస్తుంది. అయితే టాప్ 2లో ఉంటుందా అన్నది మాత్రం మిగతా టీమ్స్ గెలుపోటములపై ఆధారపడి ఉంటుంది. ఇక చివరి మ్యాచ్ ఓడిపోతే సీఎస్కే ఇంటిదారి పట్టే ప్రమాదం కూడా ఉంది. మరో ఐదు జట్లు 15 పాయింట్ల కంటే ఎక్కువ సాధించే వీలు ఉండటమే దీనికి కారణం. అయినా అన్ని మ్యాచ్ ల ఫలితాలు సీఎస్కేకు అనుకూలంగా వస్తే.. ఆ టీమ్ చివరి మ్యాచ్ లో ఓడినా క్వాలిఫై అవుతుంది. ముంబై ఇండియన్స్ Photo: IPL Twitter 12 మ్యాచ్ లు ఆడిన ముంబై ఇండియన్స్ ఏడు గెలిచి, ఐదు ఓడిపోయింది. 14 పాయింట్లు, -0.117 నెట్ రన్ రేట్‌తో ఆ టీమ్ మూడోస్థానంలో ఉంది. లక్నో, హైదరాబాద్ లతో మ్యాచ్ లు ఆడాల్సి ఉంది. ఈ రెండింట్లో గెలిస్తే టాప్ 2లో ముంబై క్వాలిఫై అవుతుంది. ఒకటి గెలిచి, మరొకటి ఓడితే 16 పాయింట్లతో మిగతా టీమ్స్ గెలుపోటములపై ఆధారపడాల్సి ఉంటుంది. ఒకవేళ రెండింట్లోనూ ఓడితే కష్టమే. అప్పటికీ అవకాశం ఉన్నా.. నాలుగోస్థానం కోసం మరో మూడు టీమ్స్ తో పోటీ ఉంటుంది. లక్నో సూపర్ జెయింట్స్ Photo: IPL Twitter లక్నో సూపర్ జెయింట్స్ 12 ఆడి 6 గెలిచి, ఐదు ఓడిపోయింది. ఒకటి ఫలితం తేలలేదు. 13 పాయింట్లు, 0.309 నెట్ రన్‌రేట్ తో నాలుగోస్థానంలో ఉంది. ముంబై, కేకేఆర్‌తో మ్యాచ్ లు ఉన్నాయి. ఈ రెండూ గెలిస్తేనే లక్నో ప్లేఆఫ్స్ కు అర్హత సాధిస్తుంది. ఒకటి గెలిచి, మరొకటి ఓడితే నెట్ రన్‌రేట్ తో సంబంధం లేకుండా మిగతా ఫలితాలు లక్నోకు అనుకూలంగా వస్తే అర్హత సాధిస్తుంది. రెండూ ఓడితే మాత్రం ఇంటిదారి పట్టాల్సిందే. రాయల్ ఛాలెంజర్స్ బెంగళూరు Photo: IPL Twitter ఆర్సీబీ 12 ఆడి, ఆరు గెలిచి, మరో ఆరు ఓడింది. 12 పాయింట్లు, 0.166 నెట్ ‌రన్‌రేట్ తో ఐదో స్థానంలో ఉంది. సన్ రైజర్స్, జీటీతో మ్యాచ్ లు ఉన్నాయి. ఆర్ఆర్ పై భారీ విజయం ఆర్సీబీ అవకాశాలను మెరుగుపరిచింది. నెట్ రన్‌రేట్ పాజిటివ్ గా ఉండటంతో మిగిలిన రెండు మ్యాచ్ లు గెలిస్తే 16 పాయింట్లతో ఆ టీమ్ అర్హత సాధించే అవకాశాలు ఉంటాయి. ఒకటి గెలిచి మరొకటి ఓడితే మిగతా జట్ల గెలుపోటములపై ఆధారపడాల్సిందే. రాజస్థాన్ రాయల్స్ Photo: IPL Twitter గతేడాది రన్నరప్స్ రాజస్థాన్ రాయల్స్ 13 మ్యాచ్ లలో ఆరు గెలిచి, ఏడు ఓడిపోయింది. 12 పాయింట్లు, 0.140 నెట్ రన్‌రేట్ తో ఆరోస్థానంలో ఉంది. పంజాబ్ కింగ్స్ తో చివరి మ్యాచ్ ఆడనుంది. ఆర్సీబీ చేతుల్లో దారుణమైన ఓటమి ఆర్ఆర్ ప్లేఆఫ్స్ అవకాశాలను దెబ్బతీసింది. చివరి మ్యాచ్ లో కచ్చితంగా గెలవాల్సిందే. అప్పటికీ మిగతా మ్యాచ్ ల ఫలితాలను బట్టే ఆర్ఆర్ క్వాలిఫై అవుతుందా లేదా అనేది తెలుస్తుంది. ఆర్సీబీ, లక్నో తమ చివరి రెండు మ్యాచ్ లు ఓడటంతోపాటు సన్ రైజర్స్ తమ చివరి మ్యాచ్ లో ముంబై చేతుల్లో ఓడాలి. ఇలా జరిగితేనే ఆర్ఆర్ చివరి మ్యాచ్ గెలిస్తే అర్హత సాధిస్తుంది. ఇక ఓడితే మాత్రం ఇంటికే. పంజాబ్ కింగ్స్ Photo: IPL Twitter పంజాబ్ కింగ్స్ 12 ఆడి ఆరు గెలిచి, ఆరు ఓడింది. 12 పాయింట్లు, -0.288 నెట రన్‌రేట్ తో ఏడో స్థానంలో ఉంది. డీసీ, ఆర్ఆర్ లతో మ్యాచ్ లు ఉన్నాయి. ఈ రెండూ గెలిస్తే పంజాబ్ కింగ్స్ 16 పాయింట్లతో ప్లేఆఫ్స్ రేసులో ఉంటుంది. అయితే నెట్ రన్‌రేట్ నెగటివ్ గా ఉండటంతో భారీ విజయాలు సాధించడంతోపాటు ఇతర జట్ల నుంచి కూడా సాయం అందాల్సి ఉంటుంది. ఒకవేళ ఒకటి ఓడినా నాలుగోస్థానం కోసం మరో నాలుగు టీమ్స్ తో పోటీ పడాల్సి వస్తుంది. మిగిలిన రెండు మ్యాచ్ లనూ పంజాబ్ కింగ్స్ ధర్మశాలలో ఆడనుంది. కోల్‌కతా నైట్ రైడర్స్ Photo: IPL Twitter కేకేఆర్ 13 మ్యాచ్ లు ఆడి ఆరు గెలిచి, ఏడు ఓడింది. 12 పాయింట్లు, -0.256 నెట్ రన్‌రేట్ తో 8వ స్థానంలో ఉంది. లక్నోతో మ్యాచ్ మిగిలి ఉంది. ఈ మ్యాచ్ లో భారీ విజయం సాధిస్తే టాప్ 4లో ముగించే ఛాన్స్ ఉంటుంది. అది కూడా చాలా తక్కువ అవకాశాలే ఉన్నాయి. లక్నో మిగిలిన రెండు మ్యాచ్ లు, ఆర్సీబీ, పంజాబ్ కింగ్స్ కనీసం ఒక్కో మ్యాచ్ లో ఓడాల్సి ఉంటుంది. కేకేఆర్ నెట్ రన్ రేట్ కూడా నెగటివ్ గా ఉండటంతో ఆ టీమ్ క్వాలిఫై అయ్యే అవకాశాలు చాలా చాలా తక్కువే అని చెప్పాలి. చదవండి: మార్క్రమ్‌ చేసిన తప్పు.. ఆలస్యంగా వెలుగులోకి

సచిన్‌ను క్రికెట్‌కు దేవుడంటారు. ఎందుకంటే క్రికెట్‌ అనే విశ్వమతంలో ఆ దేవుడు చేసిన అద్భుతాలు అలాంటివి. మరి ఆ దేవుడికి అభిమానులనే భక్తులు ఉండడం సహజమే కదా. అందులో ప్రియ భక్తులు వేళ్ల మీద లెక్కపెట్టేలా ఉంటారు. శ్రీరాముడికి ఆంజనేయుడు ఎలాగో.. సచిన్‌కు సుధీర్‌ సుకుమార్‌ చౌదరీ అలాగ!. గుండెల నిండా సచిన్‌ను నింపేసుకున్న సుధీర్‌.. ఆయన మ్యాచ్‌ ఆడే సమయంలో మువ్వన్నెల రంగును ఒళ్లంతా పూసుకుని.. చేతిలో జెండాతో ప్రేక్షకుల గ్యాలరీలో చేసిన సందడి అంతా ఇంతా కాదు. కేవలం సచిన్‌ కోసమే వ్యక్తిగత జీవితాన్ని సైతం త్యాగం చేసిన సుధీర్‌ గురించి.. ఇవాళ్టి సచిన్‌ పుట్టినరోజు సందర్భంగా ఓసారి గుర్తు చేసుకుంటూ..   క్రికెట్‌ దిగ్గజం సచిన్‌ టెండూల్కర్‌ గురించి కొత్తగా పరిచయం అవసరం లేదు. ఏప్రిల్‌ 24న(సోమవారం) సచిన్‌ 50వ పడిలోకి అడుగుపెట్టారు. క్రికెట్‌లో లెక్కకు మించి సాధించిన రికార్డులు ఎన్నో. వంద సెంచరీలు బాది ఎవరికి అందనంత ఎత్తులో నిలిచాడు. అందుకే సచిన్‌ అభిమానించేవారు కోట్లలో ఉండేవారు. కానీ ఆ కోట్లాది మంది అభిమానుల్లో కొందరు ప్రత్యేకంగా కనిపించేవారు.  ఆ కొందరిలోనూ మరింత ప్రత్యేకంగా కనిపించాడు సుదీర్‌ కుమార్‌ చౌదరీ.  👉 శరీరాన్ని మొత్తం భారతీయ జెండాలోని త్రివర్ణ రంగులతో నింపుకొని ఛాతిపై సచిన్‌ టెండూల్కర్‌ జెర్సీ నెంబర్‌ ముద్రించుకొని చేతిలో జాతీయ జెండాను పూని టీమిండియా ఎక్కడ మ్యాచ్‌లు ఆడితే అక్కడికి ఒక సైకిల్‌పైనే వెళ్లి మ్యాచ్‌లను చూసేవాడు. అలా సచిన్‌ ఆటను.. టీమిండియా మ్యాచ్‌లను చూడడం కోసం దేశం మొత్తం తిరిగిన ఘనత అతని సొంతం. మరి సుదీర్‌ కుమార్‌ జీవితం ఎలా సాగిందన్నది ఆసక్తికరం ఆరేళ్ల వయసులోనే సచిన్‌కు వీరాభిమాని.. 👉 ఆరేళ్ల వయసులోనే సచిన్‌కు వీరాభిమానిగా మారిపోయిన సుదీర్‌ కుమార్‌ చౌదరీ 1982లో బిహార్‌లోని ముజఫర్‌పుర్‌లో కడు పేదరిక కుటుంబంలో పుట్టాడు. ఆరేళ్ల వయసులో సచిన్‌పై ఇష్టం పెంచుకున్న సుధీర్‌ 14 ఏళ్ల వయసులో తన చదువును వదిలేశాడు. నిరుద్యోగి అయిన అతను కొన్నాళ్లు పాల కంపెనీలో చిరుద్యోగిగా పనిచేశాడు. ఆ తర్వాత టీటీసీ ట్రైనింగ్‌ తీసుకొని కొంతకాలం టీచర్‌గా పనిచేశాడు. కానీ ఇవేవి అతనికి ఆ‍త్మసంతృప్తిని ఇవ్వలేకపోయాయి.  👉 సచిన్‌పై ఉన్న అభిమానం అతని పెళ్లి వాయిదా వేసుకునే వరకు వెళ్లిందంటే అర్థం చేసుకోవచ్చు. అయితే సుధీర్‌ అలా బతకడం కుటుంబసభ్యులకు నచ్చలేదు. తీరు మార్చుకోకుంటే ఇంట్లో నుంచి వెళ్లిపోమన్నారు. తల్లిదండ్రుల మాటను ఖాతరు చేయని సుధీర్‌ కట్టుబట్టలతో ఇంట్లో నుంచి బయటకి వచ్చేశాడు. తన జీవితం క్రికెట్‌ మ్యాచ్‌లకే అంకితమని  తీర్మానం చేసుకున్న సుధీర్‌.. పబ్లిక్‌ సపోర్ట్‌తో వచ్చిన డబ్బులతో స్టేడియానికి వెళ్లి మ్యాచ్‌లను చూసేవాడు. 👉2003 అక్టోబర్‌ 28న భారత్‌, ఆస్ట్రేలియా మ్యాచ్‌ సందర్భంగా సచిన్‌ ఆటను చూడడం కోసం సుదీర్‌ పెద్ద సాహసమే చేశాడు. దాదాపు 21 రోజుల పాటు ముజఫర్‌పుర్‌ నుంచి మ్యాచ్‌ జరిగిన ముంబైకి సైకిల్‌ తొక్కుకుంటూ వచ్చాడు. ఈ మ్యాచ్‌ ద్వారానే తొలిసారి సుదీర్‌ కుమార్‌ చేతిలో భారత జెండాను పట్టుకొని రెపరెపలాడించడం మొదలుపెట్టాడు. ఇక 2010 వరకు దాదాపు 150 మ్యాచ్‌లు వీక్షించడం విశేషం. ఉపఖండపు దేశాలైన పాకిస్తాన్‌, బంగ్లాదేశ్‌ల్లో భారత్‌ ఆడిన సిరీస్‌లకు సైకిల్‌పైనే వెళ్లడం ఆటపై అతనికున్న అభిమానిన్ని చూపిస్తోంది. సచిన్‌ను మెప్పించిన అభిమాని.. పోలీసుల క్షమాపణ 👉2010లో కాన్పూర్‌ వేదికగా టీమిండియా మ్యాచ్‌ ఆడేందుకు వచ్చింది. అయితే ప్రాక్టీస్‌సెషన్‌ సమయంలో సచిన్‌తో కరచాలనం చేయడానికి సుదీర్‌ కుమార్‌ ప్రయత్నించాడు. కానీ పోలీసులు సుదీర్‌ పట్ల కాస్త దురుసుగా ప్రవర్తించి చేయి చేసుకున్నారు. ఇది గమనించిన సచిన్‌ టెండూల్కర్‌ నేరుగా పోలీసుల వద్దకు చేరుకొని.. అతను నా వీరాభిమాని.. అతను నాకు ఫ్యాన్‌ కాదు.. నేనే అతని ఫ్యాన్‌ను అని చెప్పాడు. 👉 దిగ్గజం సచిన్‌ ఆ మాట అనడంతోనే పోలీసులు సుదీర్‌ కుమార్‌ను క్షమాపణ కోరారు. అలా క్రికెట్‌ దేవుడిని మెప్పించిన ఘనత సుదీర్‌ కుమార్‌కే దక్కింది. ఈ సంఘటన తర్వాత సుధీర్‌ కుమార్‌ అభిమానానికి పడిపోయిన బీసీసీఐ.. అప్పటినుంచి టీమిండియా ఆడే ప్రతీ మ్యాచ్‌కు అతని టికెట్‌కు స్పాన్సర్‌ చేయడం మొదలుపెట్టింది. 👉 2011 వన్డే వరల్డ్‌కప్‌.. మరిచిపోలేని క్షణం సుదీర్‌ కుమార్‌ జీవితంలో 2011, ఏప్రిల్‌ 2.. మరిచిపోలేని క్షణాలు. ధోని నేతృత్వంలోని టీమిండియా వన్డే వరల్డ్‌కప్‌ గెలిచిన రోజు కావడంతో  యావత్‌ భారతావని పులకించిపోయింది. భారత్‌ డ్రెస్సింగ్‌ రూమ్‌లో సంబరాలు మొదలయ్యాయి. ఆ సమయంలో సచిన్‌ సుదీర్‌ చౌదరీని డ్రెస్సింగ్‌ రూమ్‌కు ఆహ్వానించాడు. జహీర్‌ ఖాన్‌ చేతుల మీదుగా వరల్డ్‌కప్‌ ట్రోఫీ అందుకున్న సుదీర్‌.. సచిన్‌తో కలిసి సెలబ్రేట్‌ చేసుకున్నాడు. 👉 తన అభిమాన క్రికెటర్‌ అలా పిలిచి కప్‌ చేతిలో పెట్టడంతో ఎమోషనల్‌ అయిన సుదీర్‌ను సచిన్‌ హగ్‌ చేసుకోవడం మరింత సంతోషాన్నిచ్చింది. వరల్డ్‌కప్‌ ట్రోఫీతో భారత్‌.. భారత్‌ అంటూ గట్టిగా నినాదాలు చేశాడు. క్రికెట్‌ చరిత్రలోనే ఇదొక అద్బుత ఘట్టమని చెప్పొచ్చు. తనను అంతగా ప్రేమించిన ఒక అభిమాని సంతోషపెట్టిన సచిన్‌ పేరు అప్పట్లో మార్మోగిపోయింది. 👉ఇక సచిన్‌ తన రిటైర్మెంట్‌ రోజున సుదీర్‌ చౌదరీ గురించి ప్రత్యేకంగా ప్రస్తావించాడు. నా 24 ఏళ్ల కెరీర్‌లో 14 ఏళ్ల పాటు నాపై అభిమానంతో ప్రతీ మ్యాచ్‌కు హాజరై టీమిండియాను ఆశీర్వదించిన సుదీర్‌కు ప్రత్యేక ధన్యవాదాలు తెలుపుకుంటున్నా. అలాంటి అభిమాని నాకుండడం గర్వకారణం అని చెప్పుకొచ్చాడు. సచిన్‌ రిటైర్మెంట్‌ తర్వాత కొన్నాళ్ల పాటు ధోని అభిమానిగా మారిన సుదీర్‌ పలు మ్యాచ్‌లకు అతని జెర్సీ నెంబర్‌ ముద్రించుకొని వచ్చాడు. కానీ ఈ మధ్యన సుదీర్‌ కుమార్‌ చౌదరీ పెద్దగా కనిపించడం లేదు. అలా సచిన్‌ ఉన్నంతకాలం అతని ఆటను చూస్తూ సంతోషపడిన సుదీర్‌.. భారత్‌ క్రికెట్‌లో ఎప్పటికి గుర్తుండిపోయే అభిమానిగా మిగిలిపోవడం ఖాయం. (ఫొటో గ్యాలరీ కోసం ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి)

స్ట్రీమింగ్‌ సర్వీస్‌ నెట్‌ఫ్లిక్స్‌కి మరో వివాదపు సెగ తగిలింది. నెట్‌ఫ్లిక్స్‌ నిర్మించిన డాక్యుమెంటరీ సిరీస్‌ ‘ఆఫ్రికన్‌ క్వీన్స్‌: క్వీన్‌ క్లియోపాత్ర’ ట్రైలర్‌ ద్వారానే రచ్చ రేపింది. చరిత్రలో ఉన్న బ్లాక్‌ క్వీన్స్‌ను హైలెట్‌ చేస్తూ నిర్మించిన ఈ సిరీస్‌లో క్లియోపాత్ర మీద తీసిన పోర్షన్‌ ట్రైలర్‌పై ఈజిప్ట్‌ నుంచి తీవ్ర అభ్యంతరాలు వ్యక్తం అవుతున్నాయి. అందుకు కారణం.. క్లియోపాత్రా పాత్ర కోసం ఓ బ్లాక్‌ ఆర్టిస్ట్‌ను ఎంచుకోవడం!.  క్వీన్‌ క్లియో పాత్రా దేహం నలుపు రంగు కాదని.. ఆమె ఛామన ఛాయ రంగులో ఉండేదని ప్రముఖ ఆర్కియాలజిస్ట్‌ జాహి హవాస్‌ నెట్‌ఫ్లిక్స్‌ క్వీన్‌ క్లియోపాత్రాపై అభ్యంతరం వ్యక్తం చేశారు. ఆమెది యూరోపియన్‌ మూలాలని చెప్తున్నారాయన. క్లియోపాత్రా గ్రీకుకు చెందిన వ్యక్తి. మాసిడోనియా రాజులు, రాణులతో ఆమెకు దగ్గరి పోలికలు ఉన్నాయి అని పేర్కొన్నారు. మరోవైపు క్లియోపాత్ర రంగును నలుపుగా చూపించడం ద్వారా..  ఆమె ఈజిప్ట్‌ గుర్తింపును తుడిచేసే ప్రయత్నం జరుగుతోందంటూ మహమొద్‌ అల్‌ సెమారీ అనే లాయర్‌ ఈజిప్ట్‌ అటార్నీ జనరల్‌కు ఓ విజ్ఞప్తి సమర్పించాడు. ఈజిప్ట్‌లో నెట్‌ఫ్లిక్స్‌ను బ్లాక్‌ చేయడం ద్వారా ఆ వివాదాస్పద సిరీస్‌ ప్రసారం కాకుండా చూడాలంటూ కోరారాయన.  అయితే..  ఇది అనవసర వివాదమంటోంది ఈ సిరీస్‌ నిర్మాణంలో భాగం పంచుకున్న జడా పింకెట్ స్మిత్(విల్‌స్మిత్‌ భార్య). ఇది కేవలం బ్లాక్‌ క్వీన్స్‌ గురించి, వాళ్ల గొప్పదనం గురించి చెప్పడమేగానీ ఇతర ఉద్దేశం లేదని ఆమె ఆంటోంది. అయినప్పటికీ.. ఈజిప్ట్‌ మాత్రం నెట్‌ఫ్లిక్స్‌పై ఆగ్రహంతో ఊగిపోతోంది. బ్యాన్‌ నెట్‌ఫ్లిక్స్‌ ట్రెండ్‌ను నడిపిస్తోంది అక్కడి సోషల్‌ మీడియా. హిస్టరీ ఐకాన్‌..  క్లియోపాత్రా గ్రేట్ ఫిగర్స్ ఆఫ్ హిస్టరీలో ఒకరిగా పేరుంది క్లియోపాత్రాVII ఫిలోపేటర్‌కి. ముందున్న ఆరుగురు క్లియోపాత్రాల్లో ఎవరికీ లేని ప్రత్యేకతలున్నాయి కాబట్టే ఈమె గురించి ఇంత చర్చ. రాజకీయ వ్యూహాలు రచించడంలో క్లియోపాత్రాVII సిద్ధహస్తురాలని, కొన్ని సార్లు ఆమె ఎత్తులకు చక్రవర్తులే చిత్తయిపోయేవారని చరిత్ర చెబుతుంది. అంతేకాదు.. గొప్ప అందగత్తె అయినప్పటికీ శారీరక సుఖం కోసం ఆమె ఎంతదాకా అయినా వెళ్తుందనే ప్రచారమూ ఒకటి ఉంది.   👉 క్రీస్తు పూర్వం 48లో ఆమె ఈజిప్ట్‌ను మహారాణిగా పాలించారు. ఆమె ఈజిప్టులోని అలెగ్జాండ్రియలో క్రీస్తు పూర్వం 69లో జన్మించారు. టాలమీ వంశస్థురాలైన క్లియోపాత్రా..  పాలనలోనే కాదు పలు రంగాల్లోనూ నేర్పరి. బహుభాషా కోవిదురాలు. గొప్ప రచయిత. కాస్మోటిక్స్‌, హెయిర్‌ కేర్‌ మీద ఆమె ఓ పుస్తకం కూడా రాశారట.  👉 క్లియోపాత్రా అధికారం కోసం.. సోదరి బైరినైస్‌, తండ్రి  12వ టాలెమీ మరణాంతరం రాజైన సోదరుడు  13వ టాలెమీ  (ఆచారం ప్రకారం.. ఇతన్నే వివాహం చేసుకుని ఈజిప్ట్‌కు రాణి అయ్యింది) పథకం ప్రకారం అడ్డు తొలగించుకుంది. ఆపై ఇరవై ఏళ్లపాటు ఈజిప్ట్‌ను పాలించింది క్లియోపాత్రా.  👉 రోమ్‌ చక్రవర్తి జూలియస్ సీజర్, అతని కుడిభుజం మార్కస్ ఆంటోనియస్‌లతో క్లియోపాత్రా రొమాంటిక్‌ రిలేషన్‌షిప్‌ నడిపింది.  👉 క్లియోపాత్రాతో  జూలియస్‌ సీజర్‌ బంధాన్ని రోమన్‌ సైన్యాధికారులు తట్టుకోలేకపోయారు. తిరుగుబాటు చేశారు. ఆ పరిణామంతో మనస్తానం చెంది.. కత్తితో పొడుచుకుని క్లియోపాత్రా ఒడిలోనే చనిపోయాడని ఓ కథనం, శత్రువుల చేతిలోనే మరణించాడని మరో కథనం ప్రచారంలో ఉంది.    👉 క్లియోపాత్రా ఒకానొక సమయంలో నిరాదరణకు గురవడంతో తీవ్ర మనస్థాపం చెంది ఆత్మహత్య చేసుకుని చనిపోయింది. పాముతో తన వక్షోజాలకు కాటు వేయించుకుని మరీ ప్రాణం విడిచింది. ఆమెతోపాటు ఆమె చెలికత్తెలు కూడా అదే విధంగా చనిపోయారు. అయితే.. ఇది ఒక వర్షన్‌. ఆమెకు ఎవరో విషం ఇచ్చి చంపారు. ఇది రెండో వర్షన్‌. దీంతో..  క్లియోపాత్రా మరణం చరిత్రలో మిస్టరీగానే మిగిలిపోయింది.  👉 టాలోమీ రాజవంశం.. మొదటి శతాబ్దం BCలో రోమన్ ఆక్రమణతో ముగిసింది.    👉 క్లియోపాత్రాకు మొత్తం 4 మంది సంతానమని ఈజిప్ట్‌ చరిత్ర పుస్తకాలు చెబుతుంటాయి. కానీ వారిలో ఒక్కరు మాత్రమే బతికారట. ఆమె క్లియోపాత్రా సెలిన్. 👉 క్లియోపాత్రా నల్లజాతి మూలాలున్న వ్యక్తేనని ఆఫ్రోసెంటిస్ట్‌ స్కాలర్స్‌ ప్రతిపాదించారు. కానీ, చాలామంది మేధావులు మాత్రం ఆమె అందగత్తె కాబట్టే చక్రవర్తులు వెర్రెత్తిపోయారని చెబుతూ ఆ వాదనను కొట్టేశారు.  కొసమెరుపు.. క్లియోపాత్రాను ఆఫ్రికన్‌ సంతతి వ్యక్తిగా చూపించిన ఈ డాక్యుమెంటరీలో బ్రిటిష్‌ నటి అడెలె జేమ్స్‌ లీడ్‌రోల్‌లో నటించింది. :::సాక్షి వెబ్‌ ప్రత్యేకం

దేశంలో కుటుంబ, వారసత్వ రాజకీయాలు వేళ్లానుకునిపోయిన సమయం అది. ఆ సమయంలో.. భర్త చనిపోవడంతో ఆమెనే ప్రధాని అవుతుందని అంతా భావించారు. కానీ, పీఎం పదవితో పాటు పార్టీ పగ్గాలనూ వద్దనుకుని పార్టీ క్యాడర్‌ను, యావత్‌ దేశాన్ని నివ్వెరపోయేలా చేశారామె. దాదాపు అర్ధదశాబ్దంపాటు రాజకీయం ఊసే ఎత్తలేదు. అయితే.. పార్టీ అంతర్గత సంక్షోభం, ఎన్నికల్లో దారుణ ఓటమి సమయంలో పొలిటికల్‌ ఎంట్రీ ఇచ్చిన ఆమె..  దశాబ్దంపాటు పవర్‌ఫుల్‌ ఉమెన్‌గా ప్రపంచాన్ని ఆకట్టుకోలిగారు. గ్రాండ్‌ ఓల్డ్‌ పార్టీ ఆఫ్‌ ఇండియా.. సంక్షోభంలో ఉన్న ప్రతిసారీ తన మార్క్‌ చూపిస్తూ పరిస్థితులను కొంతైనా చక్కబెడుతూ వచ్చారు. సోనియా గాంధీ.. అప్పటిదాకా రాజీవ్‌ గాంధీ సతీమణి. భర్త మరణాంతరం దాదాపు అర్థదశాబ్దంపాటు రాజకీయాల్లోకి రావడానికి అనాసక్తిని కనబరిచారు. అయితే.. 1996 ఎన్నికల ఓటమి తర్వాత కాంగ్రెస్‌ ఛిన్నాభిన్నం అయ్యింది. మూకుమ్మడిగా సీతారాం కేసరి నాయకత్వంపై తీవ్ర వ్యతిరేకత ప్రదర్శించారు. పార్టీలోని చాలామంది సొంత కుంపట్లను ఏర్పాటు చేసుకున్నారు. దేశ రాజకీయాల్లో.. కాంగ్రెస్‌కు గడ్డుపరిస్థితులు ఎదురయ్యాయి. నాయకత్వ బాధ్యతలు చేపట్టాలని ఒత్తిళ్లు పెరిగాయి. ఆ పరిణామాల నడుమ రాజకీయాల్లోకి అన్యమనస్కంగానే అడుగుపెట్టారామె.  1997 కలకత్తా(కోల్‌కతా)లో జరిగిన ప్లీనరీ సెషన్‌లో కాంగ్రెస్‌ పార్టీ ప్రాథమిక సభ్యత్వం పుచ్చుకున్నారామె.  ఆపై 62 రోజులకే ఆమెకు పార్టీ బాధ్యతలు ఆఫర్‌ చేయగా.. అందుకు ఆమె అంగీకారం కూడా తెలిపారు . అయితే.. ప్రధాని అభ్యర్థిత్వానికి ఆమె పేరు తెర మీదకు రావడంతో.. 1999 మే నెలలో పార్టీలో సీనియర్లు ముగ్గురు వ్యతిరేక గళం వినిపించారు. విదేశీ మూలాలు ఉన్న ఆమె.. భారత్‌కు ఎలా ప్రధాని అవుతారంటూ అభ్యంతరం వ్యక్తం చేశారు. దీంతో..  పార్టీకి రాజీనామా చేసేసి బయటి నుంచి మద్దతు ఇచ్చేందుకు సిద్ధమయ్యారామె. కానీ, ఆమెను నిలువరించిన పార్టీ.. ఆ ముగ్గురు రెబల్స్‌ను పార్టీ నుంచి బహిష్కరించింది. ఆ ముగ్గురే శరద్‌ పవార్‌, పీఏ సంగ్మా, తారిఖ్‌ అన్వర్‌.. వాళ్లు స్థాపించుకున్న పార్టీనే నేషనలిస్ట్‌ కాంగ్రెస్‌ పార్టీ. వీళ్లే కాదు.. పార్టీ నుంచి బయటకు వచ్చిన మరికొందరు సొంత పార్టీలను ఏర్పాటు చేసుకున్నారు కూడా.  ఇది ఆమె ప్రధాని పదవికి అడ్డు తగిలిన మొదటి సందర్భం.  1999 సార్వత్రిక ఎన్నికల్లో సోనియా గాంధీ.. కర్ణాటక బళ్లారి నుంచి, ఉత్తర ప్రదేశ్‌ అమేథీ నుంచి లోక్‌సభకు పోటీ చేశారు. రెండు స్థానాల్లోనూ ఘన విజయం సాధించారామె. ఈ రెండింటిలో ఆమె అమేథీనే ఎంచుకున్నారు. ఇక బళ్లారిలో ఆమె ఓడించింది ఎవరినో తెలుసా?.. చిన్నమ్మగా పేరొందిన సుష్మా స్వరాజ్‌ను.  సోనియాగాంధీ బంపర్‌మెజార్టీతో నెగ్గినప్పటికీ.. వాజ్‌పేయి పేరు, ఛర్మిష్మా, ఇతరత్రా కారణాలతో ఎన్డీయే కూటమి అధికారం చేపట్టింది. ఆ సమయంలో లోక్‌సభలో ప్రతిపక్ష నేతగా కొనసాగారామె. 2000 సంవత్సరంలో కాంగ్రెస్‌ పార్టీకి అధ్యక్ష ఎన్నికలు జరగ్గా.. అవతలి అభ్యర్థి జితేంద్ర ప్రసాదను 97 శాతం మార్జిన్‌తో ఓడించారామె. అప్పటి నుంచి ఓటింగ్‌ లేకుండానే ఆమె ఆ పదవిలో కొనసాగుతూ వచ్చారు. అంతేకాదు.. 2003లో ఏకంగా వాజ్‌పేయి ప్రభుత్వంపై అవిశ్వాస తీర్మానం ప్రవేశపెట్టారామె.  అధికారంలోకి యూపీఏ కూటమి 2004 సార్వత్రిక ఎన్నికల్లో.. సోనియా గాంధీ ఆమ్‌ ఆద్మీ(ఆర్డీనరీ మ్యాన్‌) పేరుతో దేశవ్యాప్త ప్రచారం నిర్వహించారు. అప్పటికే బీజేపీ ఇండియా షైనింగ్‌ పేరుతో ప్రచారంలో ఉంది. అయితే ఆ ఎన్నికల్లో బీజేపీ నేతృత్వంలోని ఎన్డీయే కూటమికి ఊహించని పరాభవం ఎదురైంది.  ఆ ఎన్నికల్లో రాయ్‌ బరేలీ నుంచి పోటీ చేసి.. 2 లక్షలకు పైచిలుకు ఓట్ల తేడాతో ఘన విజయం సాధించారు సోనియా గాంధీ.  దాదాపు 15 పార్టీల కూటమి యూపీఏ పేరుతో కేంద్రంలో అధికారం చేపట్టేందుకు సిద్ధం అయ్యింది. ఈ ఎన్నికల విజయంలో నాయకత్వ బాధ్యతలు చేపట్టిన సోనియా గాంధీనే దేశానికి ప్రధాని కాబోతున్నారంటూ చర్చ మొదలైంది. కానీ..  ► ప్రతిపక్ష కూటమి సోనియా ప్రధాని కాకుండా మోకాలడ్డింది. సుష్మా సర్వాజ్‌ అయితే ఏకంగా హెచ్చరికలకే దిగారు. సోనియా గనుక దేశానికి ప్రధానిని చేస్తే.. తాను గుండు చేయించుకుంటానని, కటిక నేలపై నిద్రిస్తానని శపథం చేసి.. రాజకీయ దుమారం రేపారు. మరోవైపు ఎన్డీయేలోని పక్షాలు న్యాయపరమైన కారణాలు చూపించి అభ్యంతరాలు లేవనెత్తారు. భారత పౌరసత్వ చట్టం 1955 సెక్షన్‌ 5 ప్రకారం.. కోర్టును ఆశ్రయించారు.  కానీ, కోర్టు ఆమెకు ఊరటనే ఇచ్చింది.  ► రాజకీయంగా చెలరేగుతున్న రగడ కారణంగా.. ప్రధాని పదవి చేపట్టకూడదనే నిర్ణయానికి వచ్చారామె. బదులుగా ఆర్థికవేత్త మన్మోహన్‌ సింగ్‌ను ప్రధాని పదవికి నామినేట్‌ చేశారామె. పార్టీ నేతలు కూడా అందుకు అంగీకరించారు. ఆ సమయంలో ఆమె త్యాగనీరతిని అభిమానులు ఆకాశానికెత్తగా.. పొలిటికల్‌ స్టంట్‌ అంటూ ప్రత్యర్థులు పెదవి విరిచారు. ఇది రెండోసారి.  ► ఆఫీస్ ఆఫ్ ప్రాఫిట్ వివాదం కారణంగా.. ఎంపీ పదవికి, నేషనల్ అడ్వైజరీ కౌన్సిల్ చైర్‌పర్సన్‌ పదవికి ఆమె రాజీనామా ప్రకటించారు. ఆపై 2006 మే నెలలో జరిగిన  ఉప ఎన్నికలో రాయ్ బరేలీ నుండి 400,000 ఓట్ల మెజార్టీతో గెలుపొందారు.  ► 2009లో ఆమె నాయకత్వంలోనే మళ్లీ కాంగ్రెస్‌ నేతృత్వంలోని యూపీఏ సర్కార్‌ కేంద్రంలో కొలువు దీరింది. ఆ ఎన్నికల్లో 206 లోక్‌సభ సీట్లు గెలవగా.. 1991 నుంచి అప్పటిదాకా ఏపార్టీ కూడా అంత సీట్లు గెలవకపోవడం విశేషం. ఈ ఎన్నికల్లోనూ రాయ్‌ బరేలీ నుంచి ఆమె గెలుపొందారు.  ► 2013లో.. పదిహేనేళ్లపాటు వరుసగా కాంగ్రెస్‌ పార్టీ ప్రెసిడెంట్‌గా పని చేసిన వ్యక్తి రికార్డును నెలకొల్పారామె.  ► 2013లోనే.. ఎల్జీబీటీ హక్కులను బలపరుస్తూ ఐపీసీ సెక్షన్‌ 377 మద్దతు ప్రకటించారు.  ► 2014 సార్వత్రిక ఎన్నికల్లో కాంగ్రెస్‌ ఘోర ఓటమి పాలైంది. కాంగ్రెస్‌కు 44, మొత్తంగా యూపీఏ కూటమికి 59 సీట్లు మాత్రమే దక్కాయి. అయితే.. రాయ్‌బరేలీ నుంచి సోనియా గాంధీ గెలుపొందారు.  ► అదే ఏడాదిలో తెలుగు రాష్ట్రాల విభజన ద్వారా సోనియమ్మగా పార్టీ నేతలచేత పిలిపించుకున్నారామె.  ► ప్రతిపక్షాన్ని బంధించే జిగురు లాంటి వ్యక్తి సోనియా. ఈ కామెంట్‌ చేసింది ఎవరో కాదు వామపక్ష దిగ్గజ నేత సీపీఐ(ఎం) సీతారాం ఏచూరి. కాంగ్రెస్‌ పగ్గాలు సోనియాకా? రాహుల్‌కా? అనే చర్చ నడిచిన సమయంలో ఆయన సోనియాకే ఓటేశారు.  ► 2016 నుంచి ఎన్నికల ప్రచారానికి ఆమె దూరంగా ఉంటూ వచ్చారు. 2017 డిసెంబర్‌లో కాంగ్రెస్‌ పార్టీకి 49వ అధ్యక్షుడిగా రాహుల్‌ గాంధీ బాధ్యతలు చేపట్టారు. తిరిగి.. 2018 కర్ణాటక అసెంబ్లీ ఎన్నికల సమయంలో ఆమె ప్రచారం ద్వారా తెర మీదకు వచ్చారు. బీజాపూర్‌లో ఆమె బహిరంగ సభలో పాల్గొన్నారు. ఆ ఎన్నికల్లో కాంగ్రెస్‌ 78 సీట్లు సాధించి రెండో అతిపెద్ద పార్టీగా నిలిచింది. అదే సమయంలో బీజాపూర్‌ పరిధిలోని ఐదు స్థానాల్లో నాలుగింటిని కాంగ్రెస్‌ కైవసం చేసుకుంది. ఇది ఇక్కడితోనే ఆగలేదు.. జనతా దళ్‌ (సెక్యులర్‌)తో పోత్తు విషయంలోనూ ఆమె క్రియాశీలకంగా వ్యవహరించారు.  ► 2019 సార్వత్రిక ఎన్నికల్లోనూ కాంగ్రెస్‌-యూపీఏ కూటమి ఓటమిపాలైంది.  ఓటమికి నైతిక బాధ్యత వహిస్తూ రాహుల్‌ గాంధీ తన అధ్యక్ష పదవికి రాజీనామా చేశారు. దీంతో.. తిరిగి సోనియా గాంధీకే పార్టీ నాయకత్వ బాధ్యతలు అప్పజెప్పింది కాంగ్రెస్‌ వర్కింగ్‌ కమిటీ.  ► కాంగ్రెస్‌కు కుటుంబ పార్టీ అనే మచ్చ చెరిపేసేందుకు.. శాశ్వత అధ్యక్ష ఎన్నిక జరగాలని, ఆ నాయకత్వంలోనే 2024 ఎన్నికలకు వెళ్లాలని సోనియా గాంధీ ఆకాంక్షించారు. ఈ క్రమంలోనే సీనియర్‌ నేత, రాజస్థాన్‌ ముఖ్యమంత్రి అశోక్‌ గెహ్లాట్‌కు ఆమె అధ్యక్ష ఎన్నికల్లో మద్దతు ప్రకటించారు. అయితే గెహ్లాట్‌ ఎన్నికల బరి నుంచి తప్పుకోగా.. అధ్యక్ష పదవికి జరిగిన ఎన్నికలో మల్లికార్జున ఖర్గే ఘన విజయం సాధించి కాంగ్రెస్‌కు గాంధీయేతర కుటుంబ అధ్యక్షుడిగా బాధ్యతలు స్వీకరించారు.  ► 1999లో అమేథీ నుంచి 4,18,960 ఓట్లు(67.12 శాతం ఓటు షేర్‌), బళ్లారి నుంచి 4,14,650 ఓట్లు(51.70 శాతం ఓటు షేర్‌) మెజార్టీతో ఆమె నెగ్గారు. ఆ తర్వాత 2004 ఎన్నికలో రాయ్‌ బరేలీ నుంచి 3,90,179 ఓట్ల మెజార్టీతో.. 2006 ఉప ఎన్నికలో ఏకంగా 4,74,891 ఓట్ల మెజార్టీతో ఆమె నెగ్గారు. తిరిగి 2009 ఎన్నికలో 4,81,490 ఓట్ల మెజార్టీతో గెలుపొందారు. 2014లో 5,26,434 ఓట్ల మెజార్టీ, 2019 సార్వత్రిక ఎన్నికల్లో 5,34,918 ఓట్ల మెజార్టీతో నెగ్గారు. ప్రతీ ఎన్నికకు ఆమె విక్టరీ మెజార్టీ గణనీయంగా పెరుగుతూ పోవడం గమనార్హం.  ► 2004-14 అధికారంలో ఉన్న పదేళ్ల కాలంలో దేశంలో శక్తివంతమైన మహిళలు, ప్రభావశీలుర జాబితాలోనూ ఆమె ప్రతీ ఏడాది నిలుస్తూ వచ్చారు.  ► 2007లో టైమ్స్‌ మ్యాగజైన్‌.. టాప్‌ 100 ప్రభావశీలుర జాబితాలో సోనియా గాంధీకి చోటు ఇచ్చింది.  ► 2013లో ఫోర్బ్స్‌ మ్యాగజైన్‌ ప్రపంచంలో శక్తివంతమైన వ్యక్తుల్లో 21వ ర్యాంక్‌, మహిళల్లో 9వ ర్యాంక్‌ కట్టబెట్టింది.  ► మహాత్మాగాంధీ జయంతి సందర్భంగా.. 2007 అక్టోబర్‌ 2వ తేదీన ఐక్యరాజ్య సమితిలో ఆమె ప్రసంగించారు. ఆనాటి నుంచి గాంధీ జయంతిని అంతర్జాతీయ అహింసా దినంగా పాటిస్తూ వస్తున్నారు(ఐరాసలో తీర్మానం పాస్‌ అయ్యింది 2007 జులై 15న).  ► నేషనల్‌ అడ్వైజరీ కమిటీ చైర్‌పర్సన్‌గా, యూపీఏ చైర్‌పర్సన్‌గానూ ఆమె కీలక నిర్ణయాల్లో ముఖ్యభూమిక పోషించారు. అందులో నేషనల్‌ రూరల్‌ ఎంప్లాయిమెంట్‌ గ్యారెంటీ స్కీమ్‌, రైట్‌ టు ఇన్‌ఫర్మేషన్‌ యాక్ట్‌ చట్టంగా మారడం అనే రెండు ప్రధానమైనవి ఉన్నాయి.  రాయ్‌పూర్‌(ఛత్తీస్‌గఢ్‌) కాంగ్రెస్‌ ప్లీనరీలో 76 ఏళ్ల సోనియా గాంధీ ప్రసంగిస్తూ.. పొలిటికల్‌ రిటైర్మెంట్‌ సంకేతాలు ఇచ్చిన సందర్భంలో.. 

వెంకటపతిరాజు, మహ్మద్‌ అజారుద్దీన్‌, వీవీఎస్‌ లక్ష్మణ్.. ఇలా ఆణిముత్యం లాంటి క్రికెటర్లను దేశానికి అందించిన ఘనత హైదరాబాద్‌ క్రికెట్‌ అసోసియేషన్‌ది(హెచ్‌సీఏ). అలాంటి హెచ్‌సీఏ ఇవాళ అంతర్గత కుమ్ములాటలు, చెత్త రాజకీయాలతో భ్రష్టు పట్టిపోయింది. ఇంత జరుగుతున్నా బీసీసీఐ ఎలాంటి చర్య తీసుకోకపోవడంతో సుప్రీంకోర్టు రంగంలోకి దిగింది. హెచ్‌సీఏ వ్యవహార కమిటీని రద్దు చేస్తూ సుప్రీం మంగళవారం కీలక నిర్ణయం తీసుకుంది. ఇకపై జస్టిస్‌ లావు నాగేశ్వరరావు ఏకసభ్య కమిటీ హెచ్‌సీఏ వ్యవహరాలను చూసుకుంటుందని తెలిపింది. ఇన్నాళ్లుగా ఏదో ఒక అంశంతో వార్తల్లో నిలుస్తూ వచ్చిన హెచ్‌సీఏ కథ చివరికి ఇలా ముగిసింది. టాలెంటెడ్‌ ఆటగాళ్లను పట్టించుకోకుండా ఎవరు డబ్బు ఎక్కువ ఇస్తే వారినే ఆడించడం హెచ్‌సీఏలో కామన్‌గా మారిపోయింది. ఇటీవలే ముగిసిన రంజీ ట్రోఫీలోనూ హైదరాబాద్‌ జట్టు దారుణ ప్రదర్శనను కనబరిచింది. నాలుగు రోజుల మ్యాచ్‌ల్లో రెండు ఇన్నింగ్స్‌లు కలిపి నిండా ఒక్కరోజు కూడా పూర్తిగా బ్యాటింగ్‌ చేయలేక.. సరిగా బౌలింగ్‌ చేయలేక చేతులెత్తేస్తున్నారు. టోర్నీలో ఆరు మ్యాచ్‌ల్లో ఐదింటిలో పరాజయం.. ఒక మ్యాచ్‌ డ్రాతో ఒక్క పాయింటుతో గ్రూప్‌-బి పట్టికలో అట్టడుగు స్థానంలో నిలిచింది. రంజీలో పాల్గొన్న మిగతా రాష్ట్రాల జట్లు ఆటలో ముందుకు వెళుతుంటే.. హెచ్‌సీఏ మాత్రం మరింత వెనక్కి వెళుతుంది. పాలకుల అవినీతి పరాకాష్టకు చేరడమే హైదరాబాద్‌ క్రికెట్‌ దుస్థితికి ప్రధాన కారణమన్నది చర్చనీయాంశంగా మారింది. ఇక టీమిండియా, ఆస్ట్రేలియాల మధ్య జరిగిన టి20 మ్యాచ్‌కు టికెట్ల అమ్మకంపై జరిగిన రగడ హెచ్‌సీఏలోని అంతర్గత విబేధాలను మరోసారి బహిర్గతం చేసింది. హెచ్‌సీఏ అధ్యక్షుడు మహ్మద్‌ అజారుద్దీన్‌ సహా మిగతా కార్యవర్గ సభ్యులు మధ్య తలెత్తిన విబేధాలతో ఆటను సరిగా పట్టించుకోవడం లేదని భావించిన సుప్రీం కోర్టు పర్యవేక్షక కమిటీని ఏర్పాటు చేసింది. హెచ్‌సీఏ వ్యవహారాల పర్యవేక్షణకు జిస్టిస్‌ కక్రూ, డీజీపీ అంజనీ కుమార్‌, వెంకటపతిరాజు, వంకా ప్రతాప్‌లతో తాత్కాలిక కమిటీని నియమించింది. అయినప్పటికి ఎక్కడ వేసిన గొంగళి అన్నట్లుగా హెచ్‌సీఏ పరిస్థితి ఉంది. పైగా వంకా ప్రతాప్‌ కమిటీ బాధ్యతల్లోనే గాకుండా జట్టు సెలక్షన్‌ కమిటీలోనూ వేలు పెడుతున్నారంటూ ఆరోపణలు వచ్చాయి. హెచ్‌సీఏ అకాడమీ డైరెక్టర్‌గా వంకా ప్రతాప్‌ నెలకు రూ. 3 లక్షలు జీతం తీసుకుంటున్నప్పటికి.. పర్యవేక్షక కమిటీకి హాజరైనందున తనకు రూ. 5.25 లక్షలు ఇవ్వాలని హెచ్‌సీఏకు విజ్ఞప్తి చేశాడు. తన స్వప్రయోజనాల కోసం హెచ్‌సీఏను వంకా ప్రతాప్‌ భ్రష్టు పట్టిస్తున్నారని కొంతమంది పేర్కొన్నారు. మాజీ ఆటగాళ్లు పరిపాలకులుగా ఉంటే హెచ్‌సీఏ కాస్త గాడిన పడుతుందని భావించారు. కానీ తాజా రాజకీయ పరిణామాలు సగటు క్రికెట్‌ అభిమానులను ఆవేదన కలిగించాయి. ఇంత జరుగుతున్నా బీసీసీఐ నిమ్మకు నీరెత్తనట్టుగా ఉండడం సగటు అభిమానిని ఆశ్చర్యానికి గురి చేసింది. త్వరలో హెచ్‌సీఏ ఎన్నికలు జరగనున్న నేపథ్యంలో ఎలాంటి అక్రమాలకు తావు లేకుండా ఎన్నికలు సజావుగా జరగాలని కొంతమంది హెచ్‌సీఏ ప్రతివాదులు సుప్రీంను ఆశ్రయించారు.  దీంతో హైదరాబాద్‌ క్రికెట్‌ అసోసియేషన్‌(హెచ్‌సీఏ) కథ కంచికి చేరింది. సుప్రీంకోర్టు హెచ్‌సీఏ వ్యవహార కమిటీని రద్దు చేస్తూ కీలక నిర్ణయం తీసుకుంది. జస్టిస్‌ లావు నాగేశ్వరరావు ఏకసభ్య కమిటీని ఏర్పాటు చేసింది. ఇకపై ఏకసభ్య కమిటీ హెచ్‌సీఏ వ్యవహారలన్నీ చూసుకుంటుందని సుప్రీం పేర్కొంది. చదవండి: అజారుద్దీన్‌కు చుక్కెదురు.. హెచ్‌సీఏ కమిటీని రద్దు చేసిన సుప్రీం కోర్టు

కర్డుడి చావుకు సవాలక్ష కారణాలు అన్నట్లుగా తయారైంది ఆస్ట్రేలియా జట్టు పరిస్థితి. ఆటపై దృష్టి పెట్టకుండా అనవసర విషయాల జోలికి వెళ్లి మూల్యం చెల్లించుకుంది. పిచ్‌పై లేనిపోని నిందలేసి మానసికంగా కుంగదీయాలని చూసి దెబ్బతింది. ఆడలేక మద్దలదెరువు అన్నట్లు.. తమ ఆటను కేవలం మాటలకే పరిమితం చేసింది. టీమిండియాను ఈసారి ధీటుగా ఎదుర్కొంటాం.. స్పిన్‌ను చీల్చి చెండాడుతామంటూ బీరాలు పలికిన ఆస్ట్రేలియా జట్టు ఇప్పుడు అదే స్పిన్‌ ఉచ్చుకు బలైపోయింది. అంతా ముగిసిన తర్వాత ఇప్పుడు ఓటమికి కారణాలు విశ్లేషిస్తున్న ఆస్ట్రేలియా మొదట జట్టు కూర్పు సరిగ్గా ఉందా లేదా అన్నది పరిశీలించుకోవడం ముఖ్యం. ఇక ఆస్ట్రేలియా ఓటమికి కారణాలు ఏంటని విశ్లేషిస్తే.. మొదటగా బ్యాటింగ్‌ గురించి మాట్లాడుకోవాలి. 2021-22 యాషెస్‌ సిరీస్‌ హీరో ట్రెవిస్‌ హెడ్‌ను పక్కనబెట్టి ఆసీస్‌ పెద్ద మూల్యం చెల్లించుకుంది. ఫామ్‌లో ఉన్న బ్యాటర్‌ను ఆడించకుండా తప్పు చేసి ఓటమిని కొనితెచ్చుకుంది. డేవిడ్‌ వార్నర్‌ స్థానంలో ట్రెవిస్‌ హెడ్‌కు అవకాశం ఇచ్చి ఉంటే బాగుండేదని చాలా మంది క్రికెటర్లు అభిప్రాయపడ్డారు. భారత్‌తో సిరీస్‌కు ముందు గతేడాది డిసెంబర్‌ సౌతాఫ్రికాతో జరిగిన టెస్టు సిరీస్‌లో ట్రెవిస్‌ హెడ్‌ 92 పరుగులు చేసి జట్టును గెలిపించాడు. ఆ తర్వాత మెల్‌బోర్న్‌లో జరిగిన రెండో టెస్టులోనూ హాఫ్‌ సెంచరీతో రాణించాడు. ఈ మ్యాచ్‌లో ఆస్ట్రేలియా ఇన్నింగ్స్‌ తేడాతో ప్రొటిస్‌ను ఓడించి సిరీస్‌ను 2-0తో కైవసం చేసుకుంది. ఈ ఏడాది జనవరిలో సిడ్నీ వేదికగా జరిగిన మూడో టెస్టులోనూ హెడ్‌ అదరగొట్టాడు. మ్యాచ్‌ డ్రాగా ముగిసినప్పటికి హెడ్‌ 70 పరుగులతో రాణించాడు. వరల్డ్‌ టెస్టు ర్యాంకింగ్స్‌లో ట్రెవిస్‌ హెడ్‌ నాలుగో స్థానంలో ఉన్నాడు. అయితే డేవిడ్‌ వార్నర్‌ కోసం హెడ్‌ను పక్కనబెట్టినట్లు తెలుస్తోంది. దీనికి ప్రధాన కారణం.. ఇంతకముందు వార్నర్‌కు భారత్‌ పిచ్‌లపై ఆడిన అనుభవం ఉంటే.. అది హెడ్‌కు లేదు. టీమిండియాతో టెస్టు సిరీస్‌కు ముందు వార్నర్‌ పెద్దగా చెప్పుకోదగ్గ ఫామ్‌లో లేడు. అయితే సౌతాఫ్రికాతో మెల్‌బోర్న్‌లో జరిగిన రెండో టెస్టులో డబుల్‌ సెంచరీ చేశాడు. ఈ ఇన్నింగ్స్‌ తప్ప ముందు వెనుక వార్నర్‌ పెద్దగా ఆడింది ఏం లేదు. ఎంత సీనియర్‌ క్రికెటర్‌ అయినా ఫామ్‌లో లేకపోతే నిర్ధాక్షిణ్యంగా పక్కనబెట్టడం క్రికెట్‌ ఆస్ట్రేలియా నైజం. కానీ వార్నర్‌ విషయంలో అలా చేయలేకపోయింది. ఫామ్‌ కన్నా అనుభవానికే విలువనిచ్చింది. ఇది మంచిదే కావొచ్చు.. కానీ జట్టుకు చేటు తెస్తేనే ప్రమాదం. ఇప్పుడు ఆ ప్రమాదం పొంచి ఉంది. అందుకే ఢిల్లీ వేదికగా జరగనున్న రెండో టెస్టులో వార్నర్‌పై వేటు పడడం ఖాయంగా కనిపిస్తోంది. ఇక మిచెల్‌ స్టార్క్‌, కామెరున్‌ గ్రీన్‌ దూరం కావడం కూడా ఆసీస్‌కు ఎదురుదెబ్బే. అయితే కామెరున్‌ గ్రీన్‌ రెండో టెస్టుకు అందుబాటులో ఉండే అవకాశం ఉంది. ఇక నాగ్‌పూర్‌ వేదికగా టీమిండియా, ఆస్ట్రేలియా మధ్య జరిగిన తొలి టెస్టు మూడు రోజుల్లోనే ముగిసింది. టీమిండియా స్పిన్నర్లు రవీంద్ర జడేజా, రవిచంద్రన్‌ అశ్విన్‌ల ధాటికి ఆసీస్‌ ఇన్నింగ్స్‌ 132 పరుగుల తేడాతో ఘోర పరాజయం చవిచూసింది. పిచ్‌ స్పిన్నర్లకు విపరీతంగా అనుకూలిస్తున్నప్పటికి భారత బ్యాటర్లు అదరగొట్టిన పిచ్‌పై ఆసీస్‌ బ్యాటర్లు తేలిపోయారు. ఒక్కరంటే ఒక్కరు కూడా కనీసం అర్థశతకం మార్క్‌ను అందుకోలేకపోయారు.  ఇక ఇరుజట్ల మధ్య రెండో టెస్టు ఢిల్లీ వేదికగా ఫిబ్రవరి 17 నుంచి జరగనుంది. చదవండి: ముందే భయపడ్డారు; పిచ్‌పై ఉన్న శ్రద్ద ఆటపై పెడితే బాగుండు

IND VS AUS 1st Test Day-3 Analaysis.. నాగ్‌పూర్‌ వేదికగా జరిగిన తొలి టెస్టు ముగిసింది. బౌలర్ల విజృంభణతో ఆస్ట్రేలియాను ఇన్నింగ్స్‌ 132 పరుగుల తేడాతో మట్టికరిపించిన భారత్‌ నాలుగు టెస్టుల సిరీస్‌లో 1-0తో ఆధిక్యంలోకి దూసుకెళ్లింది. అయితే ఐదు రోజులు జరుగుతుందనుకున్న మ్యాచ్‌ కాస్త రెండున్నర రోజుల్లోనే పూర్తయింది. వాస్తవానికి ఇది రెండున్నర రోజుల్లో ముగియాల్సింది కాదు. ఆస్ట్రేలియానే కావాలని కోరి తెచ్చుకున్న తంటా అనుకోవచ్చు. కనీస పోరాటం చేయకుండా టీమిండియా స్పిన్నర్ల ఉచ్చులో పడిన ఆస్ట్రేలియాను తిట్టాలో.. వారి ఆటతీరు చూసి ఆశ్చర్యపోవాలో అర్థం కావడం లేదు.  ఎందుకంటే ఈసారి ఆస్ట్రేలియా మన గడ్డపై అడుగుపెట్టాల్సిన సమయం కన్నా వారం ముందే వచ్చేసింది. ఈసారి ఎలాగైనా సిరీస్‌ను గెలుస్తామని కంకణం కట్టుకున్నట్లు చెప్పిన మాటలు చూసి ఆసీస్‌లో కాన్ఫిడెంట్‌ లెవెల్స్‌ బాగున్నాయని అంతా అనుకున్నారు. టీమిండియా కంటే ముందే ప్రాక్టీస్‌ ఆరంభించారు. దానికోసం కర్నాటక స్టేడియంలో అశ్విన్‌ను పోలిన బౌలర్‌ మహీష్‌ పితియాతో ఓవర్లకు ఓవర్లు బౌలింగ్‌ చేయించుకొని మరీ బ్యాటింగ్‌ ప్రాక్టీస్‌ చేశారు.  అయితే తొలి టెస్టు ప్రారంభానికి ముందు ఆసీస్‌ ఆటగాళ్లు చేసిన అతి.. జట్టు కొంపముంచింది. పిచ్‌ స్పిన్నర్లకు అనుకూలిస్తుందని ముందు నుంచి చెబుతూనే వచ్చారు. అన్నట్లుగానే మ్యాచ్‌లో స్పిన్నర్లు ఎక్కువ ప్రభావం చూపారు. అలాగని కేవలం టీమిండియా బౌలర్లకే అనుకూలించిందా అంటే అదీ లేదు. ఆసీస్‌ స్పిన్నర్‌ టాడ్‌ మర్ఫీ తన అరంగేట్రం టెస్టులోనే ఏడు వికెట్లు పడగొట్టి టీమిండియా పతనాన్ని శాసించాడు. నాథన్‌ లియోన్‌ కూడా కొద్దిమేర ప్రభావం చూపించాడు. మ్యాచ్‌లో ఇరుజట్ల స్పిన్నర్లు కలిపి 23 వికెట్లు పడగొట్టారు. ఇందులో జడ్డూ ఖాతాలో ఏడు వికెట్లు ఉండగా.. అశ్విన్‌ ఖాతాలో 8 వికెట్లు ఉన్నాయి. ఇక ఆసీస్‌ బౌలర్లలో టాడ్‌ మర్ఫీవే ఏడు వికెట్లు ఉండగా.. లియోన్‌కు ఒక వికెట్‌ దక్కింది. అయినా రెండున్నర రోజుల్లోనే మ్యాచ్‌ ముగియడం వెనుక ప్రధాన కారణం.. ఆస్ట్రేలియా భయపడడం ఒకటయితే.. రెండు బ్యాటింగ్‌ వైఫల్యం. మ్యాచ్‌ ప్రారంభానికి ముందు స్మిత్‌, వార్నర్‌లు వచ్చి పిచ్‌ను అదే పనిగా పరిశీలించడం.. క్రికెట్‌ ఆస్ట్రేలియా కూడా 'డాక్టర్డ్‌ పిచ్‌(Doctored Pitch)' అని పేర్కొనడం.. ఆసీస్‌ మీడియా మరింత ముందుకెళ్లి నాగ్‌పూర్‌ పిచ్‌పై పలు కథనాలు ప్రచురించడం ఆసక్తి కలిగించింది. ఇవన్నీ చేసిందంటే ఆసీస్‌ తొలి టెస్టుకు ముందే భయపడినట్లు కదా. పిచ్‌పై పెట్టిన శ్రద్ధ ఆస్ట్రేలియా ఆటపై పెట్టి ఉంటే పరిస్థితి వేరుగా ఉండేదేమో.  అశ్విన్‌ను ఈసారి చీల్చి చెండాడుతాం.. జడ్డూ బౌలింగ్‌ను ఆడుకుంటాం అని శపథాలు పలికిన ఆసీస్‌ బ్యాటర్లు ఊసురుమనిపించారు. ఒక్కరంటే ఒక్కరు కూడా కనీసం అర్థశతకం మార్క్‌ను అందుకోలేకపోయారు. అశ్విన్‌ను పోలిన బౌలర్‌తో బౌలింగ్‌ అయితే చేయించారు తప్ప ప్రాక్టీస్‌ మాత్రం పెద్దగా ఏం చేయలేదని ఇవాళ ఆసీస్‌ ఆటగాళ్ల ప్రదర్శనతో నిరూపితమైంది. కనీసం రెండో టెస్టుకైనా ఆస్ట్రేలియా ఇలాంటి పిచ్చి ఆరోపణలు పక్కనబెట్టి ఆటపై దృష్టి పెడితే బాగుంటుందని పలువురు క్రీడా పండితులు పేర్కొన్నారు. చదవండి: IND VS AUS 1st Test: కోహ్లి, కేఎల్‌ రాహుల్‌లను అధిగమించిన షమీ 𝗩𝗶𝗰𝘁𝗼𝗿𝘆 𝗶𝗻 𝗡𝗮𝗴𝗽𝘂𝗿! #TeamIndia 🇮🇳 win by an innings & 1️⃣3️⃣2️⃣ runs and take a 1️⃣-0️⃣ lead in the series 👏🏻👏🏻 What a start to the Border-Gavaskar Trophy 2023 👌🏻 Scorecard ▶️ https://t.co/SwTGoyHfZx…#INDvAUS | @mastercardindia pic.twitter.com/jCVDsoJ3i6 — BCCI (@BCCI) February 11, 2023

IND Vs AUS Day-2 Analaysis.. నాగ్‌పూర్‌ వేదికగా జరుగుతున్న తొలి టెస్టులో రెండో రోజు ఆట ముగిసింది. విశ్లేషణ విషయానికి వస్తే.. రెండోరోజు ఆటలో మొదట ఆస్ట్రేలియాదే ఆధిపత్యంలా కనిపించినప్పటికి చివరాఖరికి టీమిండియాదే పైచేయి. తొలి రెండు సెషన్‌లలో ఆస్ట్రేలియా ఆధిక్యం కనబరిచినప్పటికి రోహిత్‌ సెంచరీతో ఆసీస్‌ ఆధిపత్యం ఒక సెషన్‌కు పరిమితమైనట్లే. ఎందుకంటే చివరి సెషన్‌లో జడేజా, అక్షర్‌ పటేల్‌ల ఆటతో టీమిండియా నిలదొక్కుక్కుంది. నిలదొక్కుకోవడమే కాదు టీమిండియాకు భారీ ఆధిక్యం కట్టబెట్టేలా కనిపిస్తున్నారు. రెండోరోజు ఆట ముగిసే సమయానికి టీమిండియా ఏడు వికెట్ల నష్టానికి 321 పరుగులు చేసింది. జడేజా 66, అక్షర్‌ పటేల్‌ 52 పరుగులతో క్రీజులో ఉన్నారు. ప్రస్తుతం టీమిండియా 144 పరుగుల ఆధిక్యంలో ఉంది. మూడో రోజు ఆటలో ఈ ఇద్దరు లంచ్‌ వరకు నిలబడితే చాలు.. మ్యాచ్‌ టీమిండియాదే అవుతుంది. ఒకవేళ ఆధిక్యం 200 పరుగులు దాటినా మ్యాచ్ టీమిండియావైపే మొగ్గి ఉంటుంది. మొదటి రోజు నుంచే స్పిన్నర్లకు అనుకూలంగా ఉన్న పిచ్‌ మూడో రోజుకు మరింత ప్రమాదకరంగా మారే అవకాశం ఉంది. దీంతో రెండో ఇన్నింగ్స్‌లో బ్యాటర్లు పరుగులు చేయడం కష్టంగా మారుతుంది.  ఆకట్టుకున్న ఆసీస్‌ కుర్రాడు.. ఇక రెండోరోజు ఆటలో ఆస్ట్రేలియా ఏదైనా లాభపడిందంటే టాడ్‌ మర్ఫీ ఐదు వికెట్లతో రాణించడం. 22 ఏళ్ల ఈ కుర్రాడికి ఇదే తొలి అంతర్జాతీయ టెస్టు. అరంగేట్రం టెస్టులోనే ఐదు వికెట్లు తీయడం అంటే మాములు విషయం కాదు. తన ఆఫ్‌స్పిన్‌ బౌలింగ్‌తో మొదటిరోజే కేఎల్‌ రాహుల్‌ వికెట్‌ పడగొట్టిన టాడ్‌ మర్ఫీ.. రెండోరోజు ఆటలో తన మ్యాజిక్‌ బౌలింగ్‌తో కోహ్లి, పుజారా, అశ్విన్‌, శ్రీకర్‌ భరత్‌లను బుట్టలో వేసుకొని పెవిలియన్‌ చేర్చాడు. అయితే తొలి టెస్టులో స్టార్‌ స్పిన్నర్‌ నాథన్‌ లియోన్‌ ప్రభావం చూపిస్తాడని అనుకున్నారు.. కానీ ఎవరు ఊహించని విధంగా టాడ్‌ మర్ఫీ తన బౌలింగ్‌తో హైలైట్‌ అయ్యాడు. అతని బౌలింగ్‌లో స్టీవ్‌ ఓ కఫీ(2017లో టీమిండియాను తొలి టెస్టులో శాసించిన బౌలర్‌) బౌలింగ్‌ శైలి కొట్టొచ్చినట్లు కనిపించింది. 2017లో ఆస్ట్రేలియా టీమిండియా పర్యటనకు వచ్చినప్పుడు.. తొలి టెస్టులో స్టీవ్‌ ఓ కఫీ సంచలన ప్రదర్శన చేశాడు. ఆ మ్యాచ్‌లో ఆసీస్‌ 333 పరుగులు భారీ తేడాతో విజయం సాధించింది. మ్యాచ్‌లో ఓ కఫీ ఆరు వికెట్లతో చెలరేగి టీమిండియా పతనాన్ని శాసించాడు. 2014లోనే అరంగేట్రం చేసినప్పటికి స్టీవ్‌ ఓ కఫీ బౌలింగ్‌ టీమిండియా బ్యాటర్లకు కొత్త. అందుకే అతని కొత్త బౌలింగ్‌ శైలిలో ఇబ్బందులు పడి వికెట్లు చేజార్చుకొని మ్యాచ్‌ ఓటమిపాలయ్యారు. అయితే ఇదే స్టీవ్‌ ఓ కఫీ బౌలింగ్‌ను తర్వాతి మ్యాచ్‌ల్లో చీల్చి చెండాడారు. ఆ దెబ్బకు ఓ కఫీ మళ్లీ జట్టులోకి రాలేకపోయాడు. తాజాగా టాడ్‌ మర్ఫీ కూడా అతని బౌలింగ్‌ శైలినే అనుకరిస్తుండడంతో అభిమానులు మరో స్టీవ్‌ ఓ కఫీ వచ్చాడని అభిప్రాయపడ్డారు. ఐదు వికెట్లతో అందరి దృష్టిని ఆకర్షించాడు. అయితే చివరి సెషన్‌లో జడేజా, అక్షర్‌ పటేల్‌లు అర్థశతకాలతో రాణించి టీమిండియాను నిలబెట్టారు. మర్ఫీ ప్రదర్శన బాగానే ఉన్నప్పటికి జడ్డూ, అక్షర్‌ పటేల్‌లు తమ బ్యాటింగ్‌తో అతన్ని తొక్కేశారని అభిమానులు సరదాగా పేర్కొన్నారు. చదవండి: IND VS AUS 1st Test: బంతితో విఫలమైనా బ్యాటింగ్‌లో ఇరగదీసిన అక్షర్‌ పటేల్‌

Ajinkya Rahane.. 2020-21లో టీమిండియా ఆస్ట్రేలియా గడ్డపై సృష్టించిన చరిత్ర ఎవరు మరిచిపోలేరు. అజింక్యా రహానే సారధ్యంలో యువకులతో నిండిన జట్టు నాలుగు టెస్టు మ్యాచ్‌ల సిరీస్‌ను 2-1 తేడాతో నెగ్గి అతిగొప్ప విజయాన్ని నమోదు చేసింది. అప్పటి రెగ్యులర్‌ కెప్టెన్‌ కోహ్లి గైర్హాజరీ.. సీనియర్లు లేకపోవడంతో అసలు జట్టు ఏ మేరకు పోరాడుతుందోనన్న సందేహం కూడా తలెత్తింది. కానీ అజింక్యా రహానే కెప్టెన్‌గా జట్టును ముందుండి నడిపించి టీమిండియాకు చారిత్రక విజయం కట్టబెట్టాడు. తొలి టెస్టులో టీమిండియా ఘోర పరాజయం తర్వాత మెల్‌బోర్న్‌లో భారత్‌ గెలవడం.. ఆపై సిడ్నీ వేదికగా జరిగిన మూడో టెస్టులో టీమిండియా కుర్రాళ్ల అసమాన పోరాటంతో మ్యాచ్‌ను డ్రా చేసుకోవడం.. గబ్బా వేదికగా జరిగిన చివరి టెస్టులో చారిత్రక విజయం సాధించడంతో పాటు సిరీస్‌ను కైవసం చేసుకుంది. దీంతో రహానే పేరు మార్మోగిపోయింది. భవిష్యత్తు కెప్టెన్‌ దొరికేశాడంటూ ఆకాశానికెత్తారు. కట్‌చేస్తే.. మళ్లీ రెండేళ్ల తర్వాత ఆస్ట్రేలియా భారత పర్యటనకు వచ్చింది.  అదే బోర్డర్‌-గావస్కర్‌ ట్రోఫీ. కానీ రెండేళ్ల క్రితం చరిత్ర సృష్టించిన జట్టును నడిపించిన రహానే ఇప్పుడు జట్టులో లేడు. ఫామ్‌ కోల్పోయి జట్టుకు దూరమైన రహానే ప్రస్తుతం రంజీ క్రికెట్‌లో బిజీగా ఉన్నాడు. మంచి ఇన్నింగ్స్‌లతో ఆకట్టుకున్నప్పటికి రహానేకు మళ్లీ జాతీయ జట్టు నుంచి పిలుపు రాలేదు. దీని వెనుక ఒక కారణం ఉంది. శుబ్‌మన్‌ గిల్‌, సూర్యకుమార్‌ యాదవ్‌, శ్రేయాస్‌ అయ్యర్‌ లాంటి యంగ్‌ టాలెంటెడ్‌ ప్లేయర్స్‌ ప్రస్తుతం అన్ని ఫార్మాట్లలో కీలకంగా ఎదిగే ప్రయత్నంలో ఉన్నారు. కొన్నేళ్లపాటు పుజారాతో పాటు అజింక్యా రహానేకు టీమిండియా టెస్టు జట్టులో కచ్చితంగా స్థానం ఉండేది. మధ్యలో పుజారా, రహానేలు ఇద్దరు ఫామ్‌ కోల్పోయి జట్టులో స్థానం కోల్పోయారు. పుజారా కౌంటీల్లో ఆడి వరుస శతకాలతో అలరించి జట్టులోకి రీఎంట్రీ ఇచ్చాడు. ఇటీవలే బంగ్లాదేశ్‌తో జరిగిన టెస్టు సిరీస్‌లోనూ పుజారా కీలక ఇన్నింగ్స్‌లతో ఆకట్టకున్నాడు. కానీ రహానే పరిస్థితి కాస్త రివర్స్‌గా ఉంది. బ్యాటింగ్‌లో కొన్ని మంచి ప్రదర్శనలు చేసినప్పటికి పుజారాల స్థిరమైన ఇన్నింగ్స్‌లు ఆడడంలో చతికిలపడ్డాడు.  రెండేళ్ల క్రితం రహానే సారధ్యంలో ఆస్ట్రేలియా గడ్డపై టీమిండియా టెస్టు సిరీస్‌ విజయం అందుకోగానే పొగడ్తలతో ముంచెత్తారు. ఇక రహానే స్థానానికి ఢోకా లేదని అంతా భావించారు. కానీ కాలం ఎప్పుడు ఒకేలా ఉండదని మరోసారి నిరూపితమైంది. రెండేళ్ల క్రితం ఆసీస్‌ గడ్డపై హీరోగా నిలిచిన రహానే రెండేళ్ల తర్వాత జీరోగా మిగిలిపోయాడు. ఫామ్‌లో లేక జట్టులో చోటు కోల్పోయిన రహానేను తలుచుకున్న టీమిండియా అభిమానులు.. ''రెండేళ్ల క్రితం ఆసీస్‌ గడ్డపై కెప్టెన్‌గా చరిత్ర సృష్టించి హీరో అయ్యావు.. ఇప్పుడు మాత్రం జీరో అయ్యావు.. ఏమైపోయావు రహానే'' అంటూ తెగ బాధపడుతున్నారు. ద్రవిడ్‌, వీవీఎస్‌ లక్ష్మణ్‌ల తర్వాత పుజారా, రహానేల ద్వయానికి మంచి పేరొచ్చింది. టెస్టు స్పెషలిస్ట్‌గా పుజారా ముద్ర వేయించుకున్నప్పటికి.. రహానే మాత్రం కెరీర్‌ ఆరంభంలో పరిమిత ఓవర్ల క్రికెట్‌ ఆడాడు. ఆ తర్వాత రహానే కూడా క్రమంగా టెస్టులకే పరిమితమయ్యాడు. మిడిలార్డర్‌లో కోహ్లి, పుజారాలతో కలిసి ఎన్నో విలువైన భాగస్వామ్యాలు నిర్మించిన రహానే పలు మ్యాచ్‌ల్లో టీమిండియా గెలవడంలో కీలకపాత్ర పోషించాడు. 34 ఏళ్ల వయసున్న రహానే ఇక జట్టులోకి రావడం కష్టమే అనిపిస్తుంది. అయితే బ్యాటింగ్‌లో అదరగొట్టి మునుపటి ఫామ్‌ను అందుకున్నా మహా అయితే మరో రెండేళ్లు మాత్రం ఆడగలడేమో. ఇక టీమిండియా తరపున రహానే 82 టెస్టుల్లో 4931 పరుగులు, 90 వన్డేల్లో 2962 పరుగులు సాధించాడు. చదవండి: 'ఓరి మీ వేశాలో.. కాస్త ఎక్కువైనట్టుంది!' అలా సెలెక్టర్‌ అయ్యాడో లేదో రిటైర్మెంట్‌ ఇచ్చాడు

ఉస్మాన్‌ ఖవాజా.. ఆస్ట్రేలియా క్రికెటర్‌గా మాత్రమే చాలా మందికి పరిచయం. కానీ ఖవాజా క్రికెటర్‌గా మాత్రమే గాక సోషల్‌ యాక్టివిస్ట్‌ కూడా. ప్రస్తుతం ఆస్ట్రేలియా క్రికెట్‌లో కొనసాగుతున్న నల్లజాతీయ క్రికెటర్‌ అతను. ఖవాజా ఐదేళ్ల వయసులో అతని కుటుంబం ఆస్ట్రేలియాకు వలస వచ్చింది. ఖవాజా తండ్రి కర్రీ మేకర్‌గా పనిచేసి కుటుంబాన్ని పోషించాడు. తన ఐదేళ్ల వయసులో ఖవాజా .. 'Fuking Curry Maker Son' అంటూ జాతి వివక్షకు గురయ్యాడు. అలా జాతి వివక్షను తొలిసారిగా ఎదుర్కొన్న ఉస్మాన్‌ ఖవాజా ఆ అంశాన్ని సీరియస్‌గా తీసుకున్నాడు.  ఖవాజా ఒక క్రికెటర్‌గా రాణిస్తూనే నల్లజాతీయులపై జరిగిన వివక్షకు ‍వ్యతిరేకంగా నిలబడి తన పోరాటాన్ని కొనసాగించి అందరి దృష్టిని ఆకర్షించాడు. ఖవాజా పౌండేషన్‌ పేరుతో చారిటీ సంస్థను స్థాపించి మైనారిటీలకు, వలసదారులకు, శరణార్థులకు, మానసికంగా కుంగిపోయిన చిన్నారులకు ఆశ్రయం కల్పించాడు. అలా కర్రీ మేకర్‌ కొడుకు ఇవాళ స్టార్‌ క్రికెటర్‌ హోదా సంపాదించాడు. వ్యక్తిగతంగాను నలుగురికి సహాయపడే పనులు చేస్తూ జీవితంలో ముందుకు సాగుతున్నాడు. ఆస్ట్రేలియా టెస్టు ఓపెనర్‌గా రాణిస్తున్న ఉస్మాన్‌ ఖవాజా టీమిండియాతో జరగనున్న బోర్డర్‌-గావస్కర్‌ ట్రోఫీలో జట్టుకు కీలకం కానున్నాడు. గాయం కారణంగా కొంతకాలం ఆటకు దూరమైన ఖవాజా గతేడాది నుంచి టెస్టుల్లో స్థిరమైన ప్రదర్శన కనబరుస్తూ వస్తున్నాడు. ఇటీవలే ఆస్ట్రేలియన్‌ టెస్టు క్రికెటర్‌ ఆఫ్‌ ది ఇయర్‌ అవార్డును కూడా సొంతం చేసుకున్నాడు. అయితే వీసా సమస్య కారణంగా జట్టుతో పాటు రాలేకపోయిన ఖవాజా ఒకరోజు ఆలస్యంగా భారత్‌ గడ్డపై అడుగుపెట్టాడు. వచ్చీ రాగానే ప్రాక్టీస్‌లో తలమునకలయ్యాడు. పశ్చిమాసియా మూలాలున్న క్రికెటర్‌ కావడంతో ఖవాజా స్పిన్‌ను సమర్థంగా ఆడగలడు. ఇదే అతన్ని ఈ టెస్టు సిరీస్‌కు ప్రత్యేకంగా నిలబెట్టింది. భారత్‌ లాంటి ఉపఖండపు పిచ్‌లపై ఖవాజా లాంటి బ్యాటర్‌ సేవలు చాలా అవసరం.  ఫిబ్రవరి 9న నాగ్‌పూర్‌ వేదికగా తొలి టెస్టు జరగనుంది. ఇప్పటికే ఇరుజట్లు తమ ప్రాక్టీస్‌ను ప్రారంభించాయి.ఈ టెస్టు సిరీస్‌ టీమిండియాకు చాలా కీలకం. ఇప్పటికే డబ్ల్యూటీసీ టెస్టు ఛాంపియన్‌షిప్‌లో భాగంగా ఆస్ట్రేలియా ఫైనల్‌కు చేరుకుంది. ఆసీస్‌తో సిరీస్‌ను టీమిండియా గెలిస్తేనే డబ్ల్యూటీసీ ఫైనల్‌ ఆడే చాన్స్‌ ఉంటుంది. ప్రస్తుతం ఆస్ట్రేలియా 10 టెస్టుల్లో గెలుపు, ఒక ఓటమి, నాలుగు డ్రాలతో కలిపి 75.56 పర్సంటైల్‌ పాయింట్లతో తొలి స్థానంలో ఉండగా.. ఐదు టెస్టుల్లో గెలుపు, నాలుగింటిలో ఓటమి, ఒక డ్రాతో కలిపి 58.93 పర్సంటైల్‌ పాయింట్లతో టీమిండియా రెండో స్థానంలో ఉంది. The two facets of the Usman Khawaja Foundation: 1: Allowing kids from low socio-economic backgrounds to play sport for free 2: Giving grants, scholarships and things needed for kids' education Both close to Khawaja's ❤️ pic.twitter.com/REQ6CzAQcP — 7Cricket (@7Cricket) January 30, 2023 చదవండి: భారత్‌తో తొలి టెస్టు.. ఆస్ట్రేలియాకు బిగ్‌షాక్‌! భార్యకు చిత్రహింసలు.. మాజీ క్రికెటర్‌ వినోద్‌ కాంబ్లీపై ఎఫ్‌ఐఆర్‌ నమోదు

శత్రుదుర్బేధ్యంగా తయారైంది భారత క్రికెట్ జట్టు బ్యాటింగ్ లైనప్. ఒకరి తర్వాత ఒకరు. ప్రతీ ఒక్కరూ  క్రికెట్ కు కొత్త నిర్వచనం చెబుతున్నారు. పాత షాట్లు పక్కన పెట్టి కొత్త షాట్లతో అలరిస్తున్నారు. ప్రత్యర్ధి బౌలర్లకు చుక్కలు చూపించి మ్యాచులు గెలిచేస్తున్నారు. ఇక బౌలర్లు అయితే ప్రత్యర్ధి బ్యాటర్లను కుదురుకోనివ్వడం లేదు. నిర్దాక్షిణ్యంగా అవుట్ చేసి పెవిలియన్ పంపేస్తున్నారు. ఇక ఫీల్డర్లు అయితే జిమ్నాస్టిక్ విన్యాసాలతో కళ్లు చెదిరే క్యాచులు పట్టుకుని మ్యాచులు సొంతం చేసుకుంటున్నారు. నవ భారత యువ ఆటగాళ్లు మామూలోళ్లు కారని ప్రపంచ దేశాలు కంగారు పడుతున్నాయి. భారత క్రికెట్ జట్టులో యువరక్తం ఉరకలు వేస్తోంది. కొత్త కుర్రాళ్లు కదం తొక్కుతున్నారు. అసాధ్యమన్నదే తమ డిక్షనరీలే లేదన్నట్లు దూసుకుపోతున్నారు. వచ్చిన ప్రతీ కుర్రాడు ప్రత్యర్ధులను భయపెట్టేస్తున్నారు. ఇలాంటి ఆటగాడు మా దగ్గర ఒక్కడుంటే చాలునని ప్రత్యర్ధి జట్ల సారధులు అసూయపడేంతగా మనోళ్లు సత్తా చాటుతున్నారు. ఈ ఏడాది కొన్ని మ్యాచుల్లో ఓపెనింగ్ జోడీగా   బరిలో దిగిన శుభమన్ గిల్ , ఇషాన్ కిషన్ లు ఇద్దరూ తమకి ఎవరూ సాటి రారని బ్యాట్ తో చాటి చెబుతున్నారు. ఈ ఇద్దరూ  కొద్ది రోజుల వ్యవధిలోనే వన్డేల్లో  చెరో డబులు సెంచరీ చేసి  ప్రపంచాన్ని తమవైపు తిప్పుకున్నారు. ప్రస్తుతం భారత్ లో న్యూజిలాండ్ తో జరిగిన వన్డే సిరీస్ లో శుభమన్ గిల్ డబుల్ సెంచరీతో మెరిశాడు. వన్డేల్లో డబుల్ సెంచరీ చేసిన అత్యంత పిన్న వయస్కుడిగా గిల్ చరిత్ర సృష్టించాడు. సరిగ్గా నెల రోజుల క్రితం బంగ్లాదేశ్ తో జరిగిన వన్డే సిరీస్ లో  ఇషాన్ కిషన్ కేవలం 126 బంతుల్లోనే డబుల్ సెంచరీ చేసి వెస్టిండీస్ స్టార్ క్రికెటర్ క్రిస్ గేల్ రికార్డును బద్దలు కొట్టాడు. మొత్తం మీద ఆ మ్యాచ్ లో కిషన్ 210 పరుగులు చేశాడు. మరి కొద్ది సేపు ఆడి ఉంటే ట్రిపుల్ సెంచరీ చేసేవాడినని మ్యాచ్ అనంతరం కిషన్ అన్నాడు. ఈ ఇన్నింగ్స్ లో కిషన్ విశ్వరూపం చూసి అంతర్జాతీయ క్రికెటర్లు శెభాష్ అని మెచ్చుకున్నారు. ఇక భారత మిడిల్ ఆర్డర్ లో  ఎంట్రీ ఇచ్చి యావత్ ప్రపంచాన్నీ వణికిస్తోన్న ఆటగాడు సూర్య కుమార్ యాదవ్. ఆకాశమే హద్దుగా చెలరేగిపోతోన్న సూర్య కుమార్ యాదవ్ బ్యాటింగ్ చేస్తోంటే ఎలాంటి బౌలర్ కి అయినా ముచ్చెమటలు పట్టడం ఖాయం. ఎలాంటి బాల్ వేసినా దాన్ని స్కూప్ షాట్ తో  సిక్సర్ కొట్టడం సూర్యకుమార్ కు మంచినీళ్లు తాగినంత తేలిక. గ్రౌండ్లో అన్ని వైపులా షాట్లు ఆడగల అరుదైన క్రికెటర్ కాబట్టే సూర్య కుమార్ను మిస్టర్ 360 డిగ్రీస్ అని పిలుస్తున్నారు. సూర్య కుమార్ కు ముందు దక్షిణాఫ్రికా మిడిల్ ఆర్డర్ బ్యాటర్ డివిలియర్స్ కు ఆ పేరు ఉండేది.  ఇప్పుడు దాన్ని సూర్య సొంతం చేసుకున్నారు. సూర్య ఆడే షాట్లు అలా ఉంటాయి మరి. కొన్నాళ్లు పోతే ప్రత్యర్ది జట్ల బౌలర్లు అంతా కలిసి సూర్య అలాంటి షాట్లు ఆడితే మేం బౌలింగ్ చేయం అని మొరాయించినా ఆశ్చర్యపోనవసరం లేదని చమత్కరిస్తున్నారు సీనియర్లు. ప్రస్తుత ప్రపంచ క్రికెట్లో సూర్య కుమార్ యాదవ్‌కు ఉన్న టాలెంట్ ఎవ్వరిలోనూ చూడలేదని ఆస్ట్రేలియా వెటరన్ క్రికెటర్ రికీ పాంటింగ్ కితాబు నిచ్చాడు. ట్వంటీల్లో  ఇప్పటికే మూడు సెంచరీలు చేసిన సూర్య కుమార్ యాదవ్ ప్రస్తుతం టీ ట్వంటీ బ్యాటర్స్ ర్యాంకింగ్ లో నంబర్  వన్ గా ఉన్నాడు. సూర్య కుమార్ యాదవ్ క్రీజులో ఉన్నంత సేపు భారత విజయావకాశాలు సజీవంగా ఉన్నట్లే  ధీమాగా ఉండచ్చు. అంత పవర్ ఫుల్ క్రికెట్ తో చెలరేగుతున్నారు సూర్య. ఇక  ఆల్ రౌండర్ హార్దిక్ పాండ్యా. టి 20 జట్టుకు కెప్టెన్ గా వ్యవహరిస్తోన్న హార్దిక్ పాండ్యాను  వెటరన్ ఆల్ రౌండర్ కపిల్ దేవ్ తో పోలుస్తున్నారు. బ్యాటింగ్ లో తిరుగులేని ఫినిషర్ గా అద్భుతమైన ఇన్నింగ్స్ ఆడి జట్టును గెలిపించాడు పాండ్యా. ఇటు బౌలర్ గానూ సత్తా చాటి  కీలక దశలో  వికెట్లు తీస్తూ జట్టు విజయంలో కీలక పాత్రపోషిస్తున్నాడు పాండ్యా. బ్యాటింగ్, బౌలింగ్తో పాటు అద్భుతమైన ఫీల్డర్ కూడా. వీటిని మించి చక్కటి వ్యూహాలు అమలుచేసే సారధిగానూ పాండ్యా రాణిస్తున్నాడు. మరో ఆల్ రౌండర్  వాషింగ్టన్ సుందర్  అయితే బ్యాట్ తోనూ బాల్ తోనూ వండర్స్ చేస్తున్నాడు.తిరుగులేని ఫీల్డర్ గా రెచ్చిపోతున్నాడు.  దీపక్ హుడా, రాహుల్ త్రిపాఠీ, అక్షర్ పటేల్ వంటి యువ కెరటాలు భవిష్యత్ మాదేనని  చాటుకుంటున్నారు. బౌలింగ్ లో అర్షదీప్ సింగ్, మావి, దీపక్ చాహర్, ఉమ్రాన్ మాలిక్ , చాహల్ , కుల్ దీప్ యాదవ్ లు ఎప్పుడు అవకాశం ఇచ్చినా వికెట్లు తీసి మెరుస్తున్నారు.  మొత్తానికి కొత్త మొహాలన్నీ కూడా  స్టార్ క్రికెటర్లను తలపిస్తూ భారత జట్టును విజయాల బాటలో పరుగులు పెట్టిస్తున్నారు. ఇన్నోవేటివ్ షాట్స్ తో   బ్యాటర్లు   యాగ్రెసివ్ బౌలింగ్ తో బౌలర్లు  క్రికెట్ ఆటను కొత్త పుంతలు తొక్కిస్తున్నారు. కొత్త ఆటగాళ్లకు భారత జట్టులో కొత్త ఉత్సాహం ఉరకలు వేస్తోంది. కొత్త రక్తంతో  కుర్రాళ్లు కదం తొక్కుతున్నారు.  ఒక్క ముక్కలో చెప్పాలంటే కుర్రాళ్లు  కుమ్మేస్తున్నారు.

జనసేన అధినేత పవన్ కళ్యాణ్‌లో రోజురోజుకు అసహనం పెరిగిపోతోంది. ఆయన తాను ఒక రాష్ట్ర స్థాయి నాయకుడనన్న సంగతిమర్చి పోయి ఏది పడితే అది మాట్లాడుతున్నారు. ఏపీలో ఉత్తరాంద్ర, రాయలసీమకు చెందిన కొందరు తమకు రాష్ట్రాలు కావాలని అంటున్నారని, వారు అలా వ్యవహరిస్తే తనలాంటి తీవ్రవాదిని ఇంకొకరిని చూడరని అన్నారని వార్త వచ్చింది. ఎవరో ఒకరిద్దరు తమ ఆకాంక్షలకు వ్యతిరేకంగా టీడీపీ, జనసేన వంటి పక్షాలు వ్యవహరిస్తున్నాయన్న భావనతో అలాంటి వ్యాఖ్యలు చేస్తే చేసి ఉండవచ్చు. అలా మాట్లాడడం తప్పు అని పవన్ భావించవచ్చు. అంతవరకు అభ్యంతరం లేదు. విభజన వాదంతో మాట్లాడవద్దని ఆయన సలహా ఇవ్వవచ్చు. కానీ అలా చేయకుండా రాజకీయ ప్రేరితంగా ప్రజలను రెచ్చగొట్టాలన్న ఉద్దేశంతో, అదేదో ప్రభుత్వాన్ని బదనాం చేయడానికి ఇది ఉపయోగపడుతుందేమోనన్న ఆశతో ఆయన మాట్లాడినట్లు అర్దం అవుతుంది.పోనీ ఈయనకు అంతగా ఆంద్ర ప్రదేశ్ పై ప్రేమ ఉంటే, తెలంగాణకు వెళ్లి జై తెలంగాణ అని ఎందుకు అంటున్నారు. తెలంగాణ నేతలు, తెలంగాణ ప్రజలు తనకు స్పూర్తి అని ఎందుకు అంటున్నారు. ఏపీలో ఈ డబ్బై ఏళ్లలో ఆయనకు నచ్చిన నేతలు ఎవరూ లేరా?, ఏపీ ప్రజలలో స్పూర్తి లేదన్నది ఆయన భావనా? తాను తీవ్రవాదిని అవుతానని హెచ్చరిస్తున్నారు. తీవ్రవాదం అంటే హింసకు పాల్పడడం. ఎవరిపైన హింసకు దిగుతారు? ఇది జనసేన కార్యకర్తలకు పనికి వచ్చే సందేశమేనా? పార్టీ నేతే ఇలా తీవ్రవాదిగా మారితే పార్టీ కార్యకర్తలు ఇంకెలా మారాలి? అది అసలు ప్రజాస్వామ్యమే అవుతుందా?నిజంగానే పవన్ కళ్యాణ్ లో ఆ ఆవేశం ఉందా అని ఆలోచిస్తే పలు సందేహాలు వస్తాయి. ఆయన సినిమాలలో మాదిరి ఆవేశాన్ని రాజకీయాలలో కూడా నటించాలని చూస్తున్నట్లుగా ఉంది. కానీ అది ఇట్టే తెలిసిపోతుంది. పవన్ కళ్యాణ్‌కు అంత ఆవేశమే ఉంటే, తనకు పరిటాల రవి గుండు కొట్టించారంటూ టీడీపీ ఆఫీస్ నుంచే ప్రచారం చేశారని ఆయనే చెప్పారు కదా! కానీ తదుపరి అదే పార్టీకి మద్దతుగా ఆయనే ప్రచారం చేశారే! అంతేకాదు.టీడీపీ నేత, హిందుపూర్ ఎమ్మెల్యే నందమూరి బాలకృష్ణ జనసేన వారిని ఉద్దేశించి అలగా జనం, సంకరజాతి జనం అని ఎద్దేవా చేసినప్పుడు పవన్ కళ్యాణే ఒక బహిరంగ సభలో తప్పు పట్టారు. అయినా బాలకృష్ణ దానిపై ఏమి సమాధానం ఇవ్వలేదు. కానీ పవన్ కళ్యాణ్ మాత్రం బాలకృష్ణ ఎదురుగా కూర్చుని అన్ స్టాపబుల్‌గా నవ్వుతూ కనిపించారు. తనను కానీ, తన పార్టీవారిని కానీ అవమానించినప్పుడు ఆయనలోని తీవ్రవాది ఎందుకు బయటకు రాలేదు. పైగా వారితోనే రాజీపడ్డారే. రాష్ట్ర విభజన మీద ఆయనకు అంత వ్యతిరేకత ఉంటే ,అందుకోసం ఒకటికి ,రెండుసార్లు లేఖలు ఇచ్చిన తెలుగుదేశంకు మద్దతుగా 2014లో ఎందుకు ప్రచారం చేశారు? విభజనకు పూర్తి అనుకూలంగా ఉన్న బీజేపీ వైపు ఎందుకు ఉన్నారు?తిరిగి ఇప్పుడు టీడీపీతో జట్టుకట్టి అధికారంలోకి రావాలని ఎందుకు తాపత్రయపడుతున్నారు. ఒకప్పుడు పవన్ కళ్యాణ్ చేగువేరా బొమ్మ పెట్టుకుని తిరిగినప్పుడు ఈయనలో కమ్యూనిస్టు ఉన్నారని పలువురు భ్రమించారు. ఆ వెంటనే ఆయన బీజేపీతో జట్టుకట్టి అందరిని ఆశ్చర్యపరిచారు. చెగువేరా బొమ్మ పెట్టుకోగానే తీవ్ర వాది అయిపోయారా? బీజేపీతో కలిసినంతమాత్రాన దేశీయవాది అయిపోయారా! ఏదో ఆయన ఎప్పటికి ఏ ఆలోచన వస్తే అది చేస్తుంటారేమో! ఎప్పుడు ఏ డైలాగు గుర్తుకు వస్తే ఆ డైలాగు చెబుతుంటారేమో! ఇప్పుడు తీవ్రవాదిని అవుతానన్న డైలాగు కూడా అలాంటిదే అనుకోవచ్చేమో! రాజ్యాంగం చదివారా? అని ప్రశ్నించిన పవన్ కళ్యాణ్ తాను అది చదివి ఉంటే తీవ్రవాదిని ఇంకోసారి చూడరని అంటారా! రాయలసీమ నుంచి పలువురు ముఖ్యమంత్రులు వచ్చారని చెబుతున్న ఆయన టీడీపీ అదినేత చంద్రబాబు నాయుడు అందరికన్నా ఎక్కువకాలం సి.ఎమ్.గా ఉన్న విషయాన్ని విస్మరించి మాట్లాడుతున్నారు. మాట్లాడేదానికి హేతుబద్దత లేకపోతే అంతా నాటకీయంగానే ఉంటుంది. దానిని ఎవరూ సీరియస్ తీసుకోరు. ఇప్పుడు పవన్ కళ్యాణ్ పరిస్థితి కూడా అంతేనేమో! -హితైషి, పొలిటికల్ డెస్క్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com

ఎంతటి నాయకులకైనా ఒక్కోసారి అజ్ఞాతం తప్పదు. ఎంత సీనియర్ అయినా ఎన్నికల రాజకీయాలకు దూరం కాక తప్పదు. ఇప్పుడు ఉమ్మడి ఆదిలాబాద్ జిల్లాలో ఓ సీనియర్ నేతకు ఇదే పరిస్థితి ఎదురైంది. ప్రత్యేక రాష్ట్రం ఏర్పడ్డాక ఆయన రాజకీయాలు చేయలేకపోతున్నారట. తీవ్రమైన అసంతృప్తితో ఉన్న ఆ నేతను బుజ్జగించేందుకు గులాబీదళపతి ఓ పదవి ఇచ్చారట. అయినా ఆనేతలోని అసంతృప్తి చల్లారలేదట. ఇంతకీ ఆ నాయకుడు ఎవరో చూద్దాం.. దశాబ్దాల రాజకీయ అనుభవం. నాలుగు సార్లు ఎమ్మెల్యే..మూడు సార్లు ఎంపీ...ఓసారి కేంద్ర మంత్రి...మరోసారి రాష్ట్ర మంత్రిగా పనిచేశారు. ఒకప్పుడు ఉమ్మడి ఆదిలాబాద్ జిల్లా రాజకీయాలను కనుసైగలతో నడిపించిన నాయకుడు సముద్రాల వేణుగోపాలచారి. గులాబీ దళంలో చేరాక కీలక నేతగా కొనసాగుతున్నారు. ప్రత్యేక రాష్ట్రంలో జరిగిన తొలి ఎన్నికల్లో ముథోల్ నుంచి పోటీ  చేసి ఓడిపోయారు. 2018 ఎన్నికల్లో గులాబీ పార్టీలో టిక్కెట్ లభించలేదు. అయినాగాని రాజ్యసభ ఎంపీ.. లేదంటే ఎమ్మెల్సీ పదవితో పట్టాభిషేకం జరుగుతుందని ఆశించారు. అవేమీ వరించలేదు. రాష్ట్ర ఇరిగేషన్ డెవలప్‌మెంట్‌ కార్పొరేషన్ చైర్మన్ పదవికి చారిని నామినేట్ చేశారు ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్. ఏదో ఒక పదవి దక్కినా చారికి సంత్రుప్తి కలగలేదనే టాక్ వినిపిస్తోంది.   తెలుగుదేశంతో రాజకీయ ప్రస్థానం ప్రారంభించిన సముద్రాల వేణుగోపాలాచారి... మారిన రాజకీయ పరిస్థితుల్లో ప్రత్యేక రాష్ట్రం ఏర్పడకముందే.. గులాబీపార్టీలో చేరారు. తెలంగాణ కోసం ఉద్యమించారు. తెలంగాణ రాష్ట్రం అవతరించిన తర్వాత డిల్లీలో తెలంగాణ అధికార ప్రతినిధిగా చారిని నియమించారు ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్. 2018 ఎన్నికల్లో పోటీ  చేయకపోయినా పార్టీని  విజయపథాన నడిపించారు. రెండోసారి పార్టీ అధికారంలోకి వచ్చిన తర్వాత అయినా ప్రభుత్వంలో మంచి పదవి లభిస్తుందని చారి ఎన్నో  ఆశలు పెట్టుకున్నారు. ఆ ఆశలన్నీ అడియాశలే అయ్యాయి. సీఎం కేసీఆర్‌తో గతం నుంచి సన్నిహిత సంబంధాలే ఉన్నా ఆయనకు ఎటువంటి ప్రాధాన్యతా లభించలేదు. దీంతో చారి  తీవ్ర అసంతృప్తికి గురయ్యారట. గులాబీ పార్టీని వీడి కమలం గూటికి చేరతారనే ప్రచారంతో అప్రమత్తమైన గులాబీ బాస్ చారిని ఇరగేషన్ డెవలప్మెంట్ కార్పొరేషన్ ఛైర్మన్‌గా నియమించారు. అయితే చారికి  రాజ్యసభ లేదా ఎమ్మెల్సీ పదవి వస్తుందని ఆశలు పెట్టకున్న ఆయన అనుచరులు..కార్పొరేషన్ పదవితో సరిపెట్టడం  అసంత్రుప్తికి గురిచెసిందట. కేంద్రంలోను..రాష్ట్రంలోనూ మంత్రిగా చేసిన వ్యక్తికి కేసీఆర్ ప్రభుత్వం తగిన పదవి ఇవ్వలేదని ఆయన అనుచరులు  అందోళన చెందుతున్నారట. వేణుగోపాలాచారి స్థాయిని తగ్గించేందుకే కార్పొరేషన్ పదవి ఇచ్చారని పార్టీ పై అక్కసు వెళ్లగక్కుతున్నారట. 2018 ఎన్నికల్లో చారికి టిక్కెట్ లభించలేదు. రానున్న ఎన్నికల్లో టిక్కెట్ ఇచ్చే పరిస్థితి కనిపించడం లేదట. ఇలా    దశాబ్ద కాలంగా ప్రత్యక్ష ఎన్నికలకు దూరం కావడంపై ఆయన అనుచరులు అందోళన చెందుతున్నారట. ఇకముందు ప్రత్యక్ష ఎన్నికలకు దూరం కావద్దని పార్టీ మారైనా సరే ఎన్నికల్లో పోటీ చేయాల్సిందేనంటూ చారి మీద ఆయన అనుచరులు ఒత్తిడి తెస్తున్నట్లు టాక్ నడుస్తోంది.   ప్రత్యక్ష రాజకీయాల్లోనే ఉండాలని చారిపై రోజు రోజుకూ ఒత్తిడి పెరుగుతున్నట్లు సమాచారం. అయితే కేసీఆర్‌తో ఉన్న సాన్నిహిత్యంతో అనుచరులను చారి బుజ్జగిస్తున్నారని.. కానీ అనుచరులు మాత్రం తగ్గేదేలే అంటున్నారని తెలుస్తోంది. మరి సముద్రాల వేణుగోపాలాచారి ఎటువంటి నిర్ణయం తీసుకుంటారో చూడాలి. 

తెలుగుదేశంలో పార్టీ పదవులను బరువుగా ఎందుకు భావిస్తున్నారు? చంద్రబాబు పిలిచి పదవులిచ్చినా వద్దని ఎందుకంటున్నారు? అసలు పదవులిస్తామంటే నాయకులు ఎందుకు పారిపోతున్నారు? టీడీపీ సోషల్ మీడియా సలహాదారు పదవిని తిరస్కరించిన ఆ సీనియర్ నేత ఎవరు? పదవి తీసుకోవడానికి ఎందుకు విముఖత చూపిస్తున్నారు? తెలుగుదేశం పార్టీలో పిలిచి పదవులు ఇస్తుంటే..నాయకులు మాత్రం మాకు వద్దు బాబోయ్ అంటూ పారిపోతున్నారు. పార్టీ అనుబంధ విభాగాల పదవులు తీసుకోవడానికి కూడా ఎవరూ ముందుకు రాని దుస్తితి తెలుగుదేశంలో ఏర్పడింది. తాజాగా టీడీపీ సోషల్ మీడియా సలహాదారు పదవిని సీనియర్ ఎమ్మెల్యే పయ్యావుల కేశవ్కు ఇస్తున్నట్లు చంద్రబాబు ప్రకటించారు. అయితే తనకు ఆ పదవి వద్దని కేశవ్ నిర్మొహమాటంగా అధినేతకు చెప్పేసినట్లు సమాచారం. చంద్రబాబు ఆయన అవసరం కోసమే తమకు పదవులు ఇస్తున్నారే గాని..తమ మీద ప్రేమతో కాదని టిడిపి సీనియర్ నేతలు అభిప్రాయపడుతున్నారు. సోషల్ మీడియా సలహాదారు పదవి కూడా ఆ కేటగిరీలోనే కేశవ్కు ప్రకటించినట్లు చెబుతున్నారు.  ఇప్పటికే సోషల్ మీడియా తరఫున ఐటీడీపీ కన్వీనర్ గా చింతకాయల విజయ్ పని చేస్తున్నారు. ఎన్నికల సమయం దగ్గర పడుతుండడంతో విజయ్‌కు అదనంగా కేశవ్, జీవి రెడ్డికి అధిష్టానం అదనపు బాధ్యతలు అప్పగించింది. పయ్యావుల కేశవ్ మాత్రం ఈ పదవిని తీసుకునేందుకు సుముఖత చూపడం లేదు. పార్టీ నాయకత్వం ఇచ్చిన పదవిని బాధ్యతగా కాకుండా అదనపు బరువుగా భావిస్తున్నారు. ఇప్పటికే పార్టీ తరఫున అనేక కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తున్నామని, నియోజకవర్గాన్ని కూడా చూసుకోవలసిన బాధ్యత తనపై ఉందని కేశవ్ అంటున్నారు. ఇటువంటి పరిస్థితుల్లో తనకు సోషల్ మీడియా సలహాదారు పదవి ఎందుకంటూ పెదవి విరుస్తున్నారు. తన అసంతృప్తిని బహిరంగంగానే కేశవ్ వ్యక్తం చేస్తున్నారు. చంద్రబాబుకు అవసరం వచ్చినప్పుడు మాత్రమే పార్టీ నేతలు గుర్తుకు వస్తారని...2004 నుంచి పదేళ్ళపాటు ప్రతిపక్షంలో ఉన్నపుడు పార్టీకి అనేక సేవలు చేసిన తనకు ఏమాత్రం గుర్తింపు లభించలేదంటున్నారు పయ్యావుల కేశవ్. ప్రతిపక్షంలో ఉన్న సమయంలో అప్పటి ప్రభుత్వాలకు వ్యతిరేకంగా ఎన్నో పోరాటాలు చేసినా...చంద్రబాబు మర్చిపోయారని వాపోతున్నారు. 2014లో టిడిపి అధికారంలోకి వచ్చినపుడు మంత్రి పదవి ఆశించిన తనకు భంగపాటే ఎదురైందని అంటున్నారు. కేవలం ఎమ్మెల్సీ పదవితో సరిపెట్టారని గుర్తు చేసుకుంటున్నారు. పరిటాల సునీతకి మంత్రి పదవి ఇచ్చి తనను అవమానించారని పేర్కొంటున్నారు. ఎన్నికల సమీపిస్తున్నాయి కాబట్టే తనకు సోషల్ మీడియా సలహాదారు పదవి ఇచ్చారని, ఇదే పదవి ముందుగా ఎందుకు ఇవ్వలేదని పయ్యావుల ప్రశ్నిస్తున్నారు.  ప్రస్తుతం సోషల్ మీడియా కన్వీనర్ గా ఉన్న చింతకాయల విజయ్ వచ్చే ఎన్నికల్లో అనకాపల్లి నుంచి ఎంపీగా పోటీ చేసేందుకు రెడీ అవుతున్నారు. విజయ్ ఎన్నికల్లో పనిచేసుకునేందుకు వెసులుబాటు కల్పించడం కోసమే తనకు ఈ పదవిని కట్టబెట్టారని కేశవ్ అభిప్రాయపడుతున్నారు. విజయ్ కు ఎన్నికల కోసం వెసులుబాటు కల్పిస్తే మరి తన నియోజకవర్గ పరిస్థితి ఏంటని ప్రశ్నిస్తున్నారు. తనకి కూడా ఒక నియోజకవర్గం ఉందని..అక్కడ తిరగాల్సిన బాధ్యత తనకు లేదా అని అంటున్నారు. టిడిపిలో పయ్యావుల ఒక్కరే కాదు ఎంతోమంది సీనియర్లు పార్టీ కార్యక్రమాలకు దూరంగా ఉంటున్నారు. పార్టీ ఇచ్చే పదవులను, బాధ్యతలను తీసుకునేందుకు ముందుకు రావడం లేదు. దీనికి ప్రధాన కారణం ప్రతిపక్షంలో ఉన్నప్పుడు వారి సేవలను ఉపయోగించుకుని అధికారంలోకి వచ్చాక పక్కకు పెట్టే చంద్రబాబు విధానాలు నచ్చకే దూరంగా ఉంటున్నామని కామెంట్స్ చేస్తున్నారు.

బీజేపీ జాతీయాధ్యక్షుడు జేపీ నడ్డా పదవీ కాలాన్ని వచ్చే ఏడాది జూన్ వరకు పొడిగించారు. ఎన్నికలు తరుముకొస్తున్నందున నడ్డానే కొనసాగించాలని పార్టీ నిర్ణయించింది. మరి రాష్ట్రాల్లో పరిస్థితి ఏంటి? తెలంగాణ చీఫ్ బండి సంజయ్‌ను కూడా కొనసాగిస్తారా? లేక ఆయన ప్లేస్‌లో ఇంకొకరిని నియమిస్తారా? బండి సుదీర్ఘ హస్తిన పర్యటన వెనుక ఉన్న కారణం ఏంటి? భారతీయ జనతాపార్టీలో ఢిల్లీ నుంచి గల్లీ వరకు అధ్యక్ష పదవి గడువు మూడేళ్ళు మాత్రమే. కాలపరిమితి పూర్తయ్యాక పరిస్తితులు, అవసరాలను బట్టి ఉన్న అధ్యక్షుడిని కొనసాగించడమా లేదంటే కొత్తవారిని నియమించడమో జరుగుతుంది. ఇప్పుడు జాతీయ అధ్యక్షుడు జేపీ నడ్డా కాలపరిమితి పూర్తి కావడంతో ఆయన టర్మ్‌ను పొడిగిస్తూ పార్టీ జాతీయ కార్యవర్గ సమావేశంలో తీర్మానించారు. వచ్చే లోక్సభ ఎన్నికల్లో నడ్డా నాయకత్వంలోనే పార్టీ పోరాడాలని నిర్ణయించారు. ఈ మేరకు ఆయన పదవి కాలాన్ని వచ్చే ఏడాది జూన్ వరకు పొడిగించారు.  సంస్థాగత ఎన్నికలు జరగక పోవడంతో పార్టీ ఈ నిర్ణయం తీసుకుంది. వచ్చే ఏడాది జరిగే పార్లమెంట్ ఎన్నికల వరకు వరసగా వివిధ రాష్ట్రాల అసెంబ్లీ ఎన్నికలు కూడా జరగాల్సి ఉండడంతో ఈ ఏడాది పార్టీ సంస్థాగత ఎన్నికల పై దృష్టి పెట్టే అవకాశం లేదు. అందువల్లే అవసరానికి అనుగుణంగా నడ్డాను కొనసాగించాలని కాషాయ పార్టీ అగ్రనాయకత్వం తీర్మానించింది. ఆలిండియా చీఫ్ జేపీ నడ్డాను కొనసాగించాలని కమలం పార్టీ డిసైడ్ కావడంతో.. రాష్ట్రాల్లో పార్టీ అధ్యక్షుల పరిస్థితి ఎంటి అనే చర్చ జరుగుతోంది. చాలా రాష్ట్రాల అధ్యక్షుల పదవీ కాలం ముగిసింది. వారిని కొనసాగిస్తారా మార్చుతారా అనే దానిపై పార్టీ ఇంకా క్లారిటీ ఇవ్వలేదు. తెలంగాణ పార్టీ అధ్యక్షుడు బండి సంజయ్ పదవి కాలం కూడా మరో రెండు నెలల్లో అంటే.. మార్చి మాసంతో ముగుస్తుంది. రాష్ట్ర అధ్యక్ష మార్పు అంశంపై రాష్ట్ర పార్టీ వర్గాల్లో జోరుగా చర్చ సాగుతోంది. జెపి నడ్దా పదవీ కాలాన్ని పొడిగించడంతో రాష్ట్రాల అధ్యక్షులకు కూడా కొనసాగిస్తారనే అభిప్రాయం వ్యక్తం అవుతోంది. జాతీయ అధ్యక్షుడి కాలపరిమితిని పొడిగించినంత మాత్రాన రాష్ట్రాల చీఫ్ లను కూడా కొనసాగించాలనే రూల్ ఏమి లేదని...ఆ విధంగా పార్టీ నిబంధనలు కూడా ఏమి లేవని అంటున్నారు. అయితే ఈ ఏడాది ఎన్నికలు జరిగే రాష్ట్రాల అధ్యక్షులను మార్చక పోవచ్చనే టాక్ పార్టీ వర్గాల్లో బలంగా వినిపిస్తోంది. నడ్డా కు వర్తించిన సూత్రమే రాష్ట్రాల అధ్యక్షులకూ వర్తిస్తుందనే అభిప్రాయం వ్యక్తం అవుతోంది. తెలంగాణలో కూడా ఎన్నికలు ఎప్పుడైనా వచ్చే అవకాశం ఉన్న నేపథ్యంలో బండి సంజయ్ నే కొనసాగిస్తారని అంటున్నారు. ఆయనను కేంద్ర మంత్రి వర్గంలోకి తీసుకోవాలని నిర్ణయిస్తే తప్ప అసెంబ్లీ ఎన్నికలు పూర్తి అయ్యే వరకు మార్చక పోవచ్చు అని పార్టీ వర్గాలు అంటున్నాయి. బండి సంజయ్ మీద కమలం పార్టీ హైకమాండ్కు బాగా గురి ఏర్పడింది. ఆయన చేపడుతున్న కార్యక్రమాలు, బీఆర్ఎస్ మీదే చేస్తున్న పోరాటాలతో పలుసార్లు కేంద్ర నాయకత్వం ప్రశంసలు అందుకున్నారు. అందువల్ల బండిని మార్చాలనుకుంటే ఆయనకు తప్పకుండా ప్రమోషన్ లభిస్తుందని లేదంటే అధ్యక్ష పదవిలో కొనసాగుతారని ప్రచారం జరుగుతోంది. బీజేపీ జాతీయ కార్యవర్గ సమావేశాల నిమిత్తం ఐదు రోజుల క్రితం ఢిల్లీ వెళ్లిన బండి సంజయ్ అక్కడే ఉండిపోవడం అనేక అనుమానాలకు తావిస్తోంది. జాతీయ సమావేశాలు ముగిశాయి. కానీ రాష్ట్ర అధ్యక్షుడు మాత్రం హైదరాబాద్ రాలేదు. హస్తినలో పార్టీ పెద్దలతో తన పదవి కాలం పొడిగింపుపై చర్చిస్తున్నట్లు ప్రచారం జరుగుతోంది. మరి అధిష్టానం ఎలాంటి నిర్ణయం తీసుకుంటుందో చూడాలి.

తెలంగాణలో రాజకీయ వేడి అంతకంతకు పెరిగిపోతోంది. బీఆర్ఎస్, కాంగ్రెస్, బీజేపీలో తమ ప్రణాళికలతో ముందుకు సాగుతున్నాయి. కాషాయ పార్టీకి అనేక చోట్ల కేడర్ ఉన్నా సరైన నాయకత్వం లేదు. దీంతో ఆపరేషన్ ఆకర్షతో సీనియర్ నాయకులకు గాలం వేస్తోంది. ఇప్పటికే అనేక మందికి కాషాయ తీర్థం ఇచ్చింది. ఇంకా చాలా నియోజకవర్గాల్లో అభ్యర్థుల కొరత బీజేపీనీ వేధిస్తోంది. అయితే నల్గొండ జిల్లాలోని హుజూర్‌ నగర్‌లో కూడా అక్కడున్న కాంగ్రెస్, బీఆర్‌ఎస్ నేతలకు సరితూగే అభ్యర్థిని రెడీ చేసుకుంటోంది. క్రమంగా జిల్లాలో పట్టు సాధించేందుకు ప్రయత్నం చేస్తోంది కమలం పార్టీ. ఇప్పటికే కోమటిరెడ్డి రాజగోపాల్ రెడ్డిని పార్టీలో చేర్చుకోవడం ద్వారా కొంతమేర పట్టు బిగించింది. మిగిలిన నియోజకవర్గాల్లో కూడా కీలకంగా ఉన్న నేతలకు పార్టీ కండువా కప్పేందుకు ప్రయత్నాలు ముమ్మరంగా సాగుతున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలో హుజూర్ నగర్ నియోజకవర్గంపై దృష్టి పెట్టింది. గత ఉప ఎన్నికల్లో పోయిన పరువును రాబట్టుకోవడంతో పాటు వచ్చే ఎన్నికల్లో పార్టీ తరపున బలమైన అభ్యర్థిని నిలబెట్టేందుకు పక్కా ప్రణాళికతో నియోజకవర్గంలో గట్టి పట్టున్న నేత గట్టు శ్రీకాంత్‌రెడ్డిని పార్టీలో చేర్చుకుంది.  కమలం ఎందుకు తలకిందులయింది? హుజూర్‌ నగర్‌లో బీఆర్‌ఎస్, కాంగ్రెస్ పార్టీలకు సైదిరెడ్డి, ఉత్తమ్‌కుమార్‌రెడ్డి రూపంలో బలమైన అభ్యర్థులు ఉన్నారు. అయితే వారికి పోటీనిచ్చే స్థాయి నేత లేక ఇన్నాళ్లు బీజేపీ తల పట్టుకుంది. గత ఉప ఎన్నికల్లో ఆ పార్టీకి కేవలం మూడు వేల ఓట్లు మాత్రమే వచ్చాయంటే అక్కడ బీజేపీ పరిస్థితి ఎంత దారుణంగా ఉందో చెప్పాల్సిన అవసరం లేదు. ఈ నేపథ్యంలోనే హుజూర్ నగర్‌లో పట్టు సాధించేందుకు శ్రీకాంత్ రెడ్డి రూపంలో కాషాయ పార్టీకి బలమైన నేత దొరికినట్లు అయింది. నియోజకవర్గంలో చెప్పుకోదగ్గ అనుచరవర్గం ఉండటంతో పాటు గతంలో ఉత్తమ్ కుమార్ రెడ్డి లాంటి నేతను ధీటుగా ఎదుర్కొన్న అనుభవం కూడా శ్రీకాంత్‌రెడ్డికి ఉంది. ఇది తమకు అనుకూలంగా మారుతుందని బీజేపీ లెక్కలు వేసుకుంటోంది. ఇప్పటికే నియోజవర్గంలో పట్టు సాధించేందుకు వచ్చిన ప్రతీ అవకాశాన్ని వాడుకుంటూ.. అక్కడ కార్యక్రమాలు సాగిస్తూ వస్తోంది. మఠంపల్లి మండలం గుర్రంబోడు గిరిజన తండా భూముల విషయం రాష్ట్ర స్థాయిలో పెద్ద చర్చను తీసుకురావడంతో పాటు... దాని వెనుక ఎవరి పాత్ర ఉందో ప్రజల్లోకి తీసుకెళ్లేందుకు బీజేపీ ఉద్యమించింది. ఇది గిరిజన రైతుల్లో ఆ పార్టీ పట్ల సానుభూతిని పొందేందుకు ఉపయోగపడిందని భావిస్తున్నారు. బండి సంజయ్ ధాన్యపు రాశుల పరిశీలన పేరుతో చేసిన హంగామా కూడా ప్రజల్లోకి బాగానే వెళ్లింది. అయితే ఎటొచ్చి దీన్ని కొనసాగించేందుకు ఇన్నాళ్లు ఆ పార్టీకి బలమైన నేత లేకపోవడం పెద్ద మైనస్‌గా మారింది. ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో గట్టు శ్రీకాంత్‌ రెడ్డి పార్టీలో చేరడం ఆ పార్టీకి కలిసి వచ్చే అంశమని అంటున్నారు. సవాల్‌  ప్రతి సవాల్‌ ఇన్నాళ్లు అక్కడ ద్విముఖ పోరు మాత్రమే సాగింది. ఇప్పుడు ఒక్కసారిగా ముక్కోణపు పోరుగా మారింది. ఇప్పటికే మరోసారి గెలవాలని సైదిరెడ్డి, ఎలా అయినా గెలవాలని ఉత్తమ్ తీవ్రంగా శ్రమిస్తున్నారు. సవాళ్ల మీద సవాళ్లు విసురుకుంటున్నారు. వీరి పరిస్థితి ఇలా ఉంటే శ్రీకాంత్ రెడ్డి మాత్రం సైలెంట్‌గా పనిచేసుకుంటూ పోతున్నట్లు తెలుస్తోంది. నియోజకవర్గంలో ఉన్న 2 లక్షల 30 వేల ఓట్లలో 55 నుంచి 60 వేలు ఓట్లు తెచ్చుకుంటే చాలు అన్నట్లు ఆయన ప్లాన్ చేసుకుని చాపకింద నీరులా కార్యకలాపాలు కొనసాగిస్తున్నట్లు తెలుస్తోంది. నియోజకవర్గంలోని ఏడు మండలాల్లోనూ యూత్‌ను ఆకట్టుకునే ప్రయత్నం చేస్తున్నట్లు తెలుస్తోంది. దీనికి తోడు గతంలో తనకున్న పరిచయాలను ఉపయోగించుకుని వచ్చే ఎన్నికల్లో ఉనికి చాటుకోవాలనే ప్లాన్‌లో శ్రీకాంత్ రెడ్డి ఉన్నారట. అయితే శ్రీకాంత్ రెడ్డికి బొబ్బా భాగ్యారెడ్డి అనే నేత రూపంలో తలనొప్పులు వస్తున్నాయని టాక్ వినిపిస్తోంది. ఆయన కూడా టికెట్ ఆశిస్తుండటంతో తనకు సహకరిస్తారో లేదో అని శ్రీకాంత్ రెడ్డి అనుమానపడుతున్నారని సమాచారం. మొత్తానికి కాంగ్రెస్, కారు పార్టీలకు గట్టి పట్టున్న హుజూర్ నగర్‌లో ఎలక్షన్ పాలిటిక్స్ ఏ టర్న్ తీసుకుంటాయో చూడాలి. ఆ రెండు పార్టీలకు బీజేపీ పోటీ ఏ రేంజ్‌లో ఉంటుంది? ముక్కోణపు పోటీలో విజయం ఎవరిని వరిస్తుందో వేచి చూడాలి. -పొలిటికల్‌ ఎడిటర్, సాక్షి డిజిటల్‌

జనసేన అధినేత పవన్ కళ్యాణ్ రణస్థలంలో యువశక్తి కార్యక్రమంలో  ఆయనకు తెలియకుండానే కొన్ని తప్పులు చేశారు. ముఖ్యమంత్రి జగన్‌ను విమర్శిస్తున్నాననుకుని ఉత్తరాంధ్ర, రాయలసీమ ప్రజల మనోభావాలను దెబ్బతీసేలా మాట్లాడారు. జగన్ మూడు ముక్కలాట ఆడుతున్నారని వ్యంగ్యంగా అనబోయి బొక్కా బోర్లపడినట్లు అనిపిస్తుంది. ఆయన స్వోత్కర్ష ఎంత అయినా ఫర్వాలేదు. కానీ ప్రజల ఫీలింగ్స్‌ను అర్ధం చేసుకుని మాట్లాడాలి. మూడు ముక్కలాటతో మూడు రాజధానులను పోల్చడం అంటే ఏమైనా తెలివైన చేష్ట అవుతుందా? ఒకప్పుడు పవన్ కళ్యాణే విశాఖ, కర్నూలలో పర్యటించినప్పుడు ఇవే తన మనసుకు రాజధానులు అని ప్రకటించారు. తద్వారా అక్కడి ప్రజల సెంటిమెంట్ ను మాట్లాడారని అంతా అనుకున్నారు. కానీ యువశక్తి ప్రోగ్రాంలో ఆయన విశాఖను కార్యనిర్వాహక రాజధాని చేయడాన్ని పరోక్షంగా వ్యతిరేకించారని అనుకోవాలి. ఆయన ఎక్కడా అమరావతి పేరు తీయలేదు. అంతవరకు భయపడి ఉండవచ్చు. నేరుగా అమరావతే రాజధానిగా ఉండాలని చెబితే మిగిలిన ప్రాంతంలో జనసేనకు నష్టం జరుగుతుందని భయపడి ఉండాలి. అలాకాకుండా మూడు ముక్కలాట అనడం ద్వారా ఆ ప్రాంత ప్రజల సెంటిమెంట్ ను గాయపర్చినట్లు అనిపిస్తుంది. విశాఖ రాజధాని అయితే ఒక ముక్క  ఎలా అవుతుంది. రాష్ట్రంలో విభజన వాదం రాకుండా ఉండడానికి, అన్ని ప్రాంతాలకు సమాన ప్రాతినిధ్యం కల్పించడానికి ముఖ్యమంత్రి జగన్ ఈ ప్రతిపాదన తెచ్చారు. అమరావతి రియల్ ఎస్టేట్ వ్యాపారులు, తెలుగుదేశం , జనసేన అదినేతలు, మరికొన్ని రాజకీయ పక్షాలు అందుకు వ్యతిరేకంగా ఉన్నాయి. కారణాలు ఏమైనా ఆ విషయం చెప్పడం తప్పులేదు. కాని పవన్ కళ్యాణ్ తాను విశాఖను ఎందుకు కార్యనిర్వాహక రాజధానిగా వద్దంటున్నది చెప్పలేదు. అలాగే కర్నూలులో న్యాయ రాజధాని ఎందుకు అక్కర్లేదో చెప్పడం లేదు. ఆయన మిత్రపక్షంగా ప్రస్తుతానికి ఉన్న బిజెపి కాని, వామపక్షాలు కాని కర్నూలులో హైకోర్టు పెట్టాలని డిమాండ్ చేస్తున్నాయి.తెలుగుదేశం, జనసేనలు మాత్రమే అన్నీ ఒకే చోట ఉండాలని భావిస్తున్నాయి. ఆ విషయాన్ని ఆయన కచ్చితంగా చెప్పలేదు. ఈ విషయాన్ని పక్కనపెడితే పవన్ కళ్యాణ్ బూతులు మాట్లాడిన తీరు, అరే, ఒరే,తురే అంటూ మాట్లాడిన పద్దతి ఒక పార్టీ అధినేతగా ఏ మాత్రం తగదని చెప్పకతప్పదు. గత ఏభై ఏళ్లలో పార్టీ అధినేతలు ఎవరూ ఇలా మాట్లాడలేదు. చంద్రబాబు నాయుడు కొన్నిసార్లుదూషణలకు దిగుతున్నా, అరే,ఓరే వరకు వెళ్లలేదు. వైసీపీలో కొందరు నేతలు బూతులు మాట్లాడుతున్నారని అంటున్న పవన్ కళ్యాణ్ వారిని మించి బూతులు మాట్లాడడం దారుణంగా ఉంది. నిజానికి పవన్ కళ్యాణ్ ను ఉద్దేశించి వైసీపీనేతలు ఎవరూ బూతులు మాట్లాడినట్లు అనిపించదు. టీడీపీ , వైసీపీమధ్య అలాంటి వివాదాలు ఉండవచ్చు కాని జనసేన పక్షాన ఎందుకు ఆయన ఇలా మాట్లాడారో అర్ధం కాదు. ఏదో చిన్న స్థాయి నేతలు ఇలా ఉపన్యసించారంటే వారిని తప్పుపట్టి సరిచేయవచ్చు. కాని ఏకంగా పార్టీ అధినేత అయిన పవన్ కళ్యాణ్ అలా మాట్లాడడం ఏ మాత్రం పద్దతి కాదని చెప్పక తప్పదు. ఇదే సందర్భంలో ఆయన చెప్పుతో కొడతానని మరోసారి అంటున్నారు. బహుశా ఈ మాటలు అంటే అక్కడకు వచ్చిన యువకులు ఉత్సాహపడతారని అనుకున్నారేమో!లేక ఆ ఊపులో వైసిపివారిని లేదా తమకు నచ్చని ఇతరులను ఇలా చెప్పుతో కొట్టాలని ఆయన భావవేమో తెలియదు. ఇంతా చేస్తే ఆయనకు తన సభకు వచ్చిన జనం మీద నమ్మకం లేదని అంటున్నారు. తన సభకు జనం వచ్చినా ఓట్లు వేయడం లేదని ఆయనే ఒప్పుకుంటున్నారు. ఎందుకు ఓట్లు పడడం లేదో ఆయన ఆత్మపరిశీలన చేసుకోవాలికాని ప్రజలను నిందిస్తే ఏమి ప్రయోజనం ఉంటుంది?తాను ఈ పదేళ్లలో ఎన్నిసార్లు మాటలు మార్చింది.. ఉదాహరణకు కాపు అన్న అంశంపై ఎన్నిరకాలుగా మాట్లాడింది ఆయన వీడియోలు వేసుకుని చూస్తే తెలుస్తుంది. ఒకటని కాదు.. అనేక అంశాలలో ఆయన అలాగే వ్యవహరిస్తున్నారు. ఇప్పుడు తన ఎజెండా ఏమిటో చెప్పకుండా జనరల్‌గా మాట్లాడి రోడ్లు వేస్తా, వలసలు ఆపుతా, జెట్టిలు కడతా.. ఫలానా కేసులో నిందితులకు శిక్ష వేయిస్తా.. ఇలాంటి హామీలతో జనం నమ్ముతారా? అసలు వలసలకు ఎవరు కారణం. 1953 నుంచి ఇంతవరకు అధికారంలో ఉన్నది కాంగ్రెస్ ,టీడీపీలే కదా? ఈ మూడేళ్లలోనే కదా వైసీపీఅదికారంలోఉన్నది?వారిని తప్పుపడితే పోనే ఒకే అనుకుందాం. కానీ అసలు అత్యధికకాలం ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్న చంద్రబాబు నాయుడికి ఈ విషయంలో ఏమి బాధ్యత లేదా? ఆయన పాలనలో వలసలు ఆగిపోయాయని చెప్పదలించారా?నిజానికి ఎవరు అధికారంలో ఉన్నా ప్రజలు వారి, వారి అవసరాల రీత్యా వలస వెళుతుంటారు. అది జీవన ప్రక్రియలో ఒక భాగం. ఆ మాటకు వస్తే గుంటూరు జిల్లాలో పుట్టిన పవన్ కళ్యాణ్ తదుపరి ఎన్ని జిల్లాలకు వెళ్లారు. చివరికి హైదరాబాద్ కు వలస వెళ్లి ఎందుకు  స్థిరపడ్డారు? ఆయన పుట్టిన ఊరులోనో, లేక తండ్రి ఉద్యోగం చేసిన ఊరులోనో, రిటైరైన ఊరులోనే స్థిరపడి ఉంటే పవన్ కు ఈ అవకాశాలు వచ్చేవా?  కాకపోతే ఎక్కడికక్కడ ఉపాధి అవకాశాలు పెంపిందించాలని అనడం తప్పుకాదు.అలాకాకుండా జగన్ పై ద్వేషభావంతో పవన్ మాట్లాడడం వల్ల ఇలాంటి తప్పులు దొర్లుతున్నాయని అనిపిస్తుంది. పవన్ కళ్యాణ్ స్పీచ్ తర్వాత మాజీ మంత్రి పేర్ని నాని తీవ్రంగా స్పందించారు. పవన్ కళ్యాణ్‌కే కాదు.. తమకు కూడా చెప్పులు ఉన్నాయని ఆయన చూపించారు. రాజకీయ వ్యభిచారం తదితర అంశాలపై కూడా పవన్‌ను విమర్శించారు. జనసేన నేతలు వాటికి సమాధానం చెప్పే పరిస్థితి లేదు. చంద్రబాబుతో పొత్తు ఉంటుందని చెప్పడానికి, ఏభై నాలుగు సీట్లు అడుగుతున్నామని సంకేతం ఇవ్వడానికి పవన్ ఈ సభ పెట్టినట్లుగా ఉంది. అదే సమయంలో ముఖ్యమంత్రి పదవి అడుగుతున్నట్లు చెప్పలేకపోవడం ఆయన బలహీనత. గౌరవప్రదంగా పొత్తు ఉండాలని అన్నారు కానీ ఏది గౌరవమో చెప్పలేకపోయారు. ముఖ్యమంత్రి పదవిలో వాటా  ఇవ్వకపోయినా గౌరవప్రదమే అని అనుకుంటున్నారా? లేక ఏభై నాలుగు సీట్లలో ఎన్నిసీట్లు ఇస్తే గౌరవం అని ఆయన చెప్పదలిచారు. ఇలాంటివాటిపై  భవిష్యత్తులో ఏమైనా స్పష్టత ఇస్తారేమో చూడాల్సి ఉంటుంది. ఏది ఏమైనా పవన్ సభ లో విషయం కన్నా విసిగింపే ఎక్కువగా ఉందేమో!ఎందుకంటే ఆయన ఏ విషయంలోను క్లారిటీ ఇవ్వలేకపోవడమే కారణం.   

ఇండియన్‌ సినిమా మరోసారి అంతర్జాతీయ వేదికపై సగర్వంగా మెరిసింది. అదీ ఒక తెలుగు సినిమా ద్వారా కావడం గమనార్హం. ఏ సినిమా దక్కించుకోని ప్రతిష్టాత్మక గోల్డెన్‌ గ్లోబ్‌ అవార్డు గౌరవాన్ని దక్కించుకుందీ రాజమౌళి ఆర్‌ఆర్‌ఆర్‌. నాటు నాటు సాంగ్‌కి గానూ సంగీత దర్శకుడు ఎంఎం కీరవాణి.. ఒరిజినల్‌ సాంగ్‌ కేటగిరీలో అవార్డు అందుకున్నారు.  అయితే రాజమౌళి పాన్‌ ఇండియా రేంజ్‌లో ట్రిపుల్‌ ఆర్‌ మీద విపరీతమైన బజ్‌ నెలకొన్న టైంలోనూ.. నాటు నాటు రిలీజ్‌ అయ్యి నెగెటివిటీ చుట్టూరానే తిరిగింది. మరి అది దాటుకుని గ్లోబల్‌ స్థాయి అవార్డును ఎలా దక్కించుకుందో ఓసారి విశ్లేషిస్తే.. పొలం గట్టు దుమ్ములోన పోట్లగిత్త దూకినట్టు పోలేరమ్మ జాతరలో పోతరాజు ఊగినట్టు కిర్రు సెప్పులేసుకొని కర్రసాము సేసినట్టు మర్రి సెట్టు నీడలోన కుర్రగుంపు కూడినట్టు ఎర్రజొన్న రొట్టెలోన మిరప తొక్కు కలిపినట్టు..  నా పాట సూడు నా పాట సూడు నా పాట సూడు నాటు నాటు నాటు నాటు నాటు నాటు వీర నాటు నాటు నాటు నాటు నాటు నాటు నాటు ఉర నాటు నాటు నాటు నాటు పచ్చి మిరప లాగ పిచ్చ నాటు నాటు నాటు నాటు విచ్చుకత్తిలాగా వెర్రి నాటు ఏం పాట ఇది? నిజంగానే బాహుబలి లాంటి మహత్తర ప్రాజెక్టు తీసిన రాజమౌళి సినిమాలో ఉండాల్సిన రేంజ్‌ పాటనా ఇది?.. చంద్రబోస్‌ రాసి రాసి ఎలా రాయాలో మరిచిపోయి ఉంటాడు!. నాటు నాటు అంటూ అర్థం పర్థం లేకుండా రాసేస్తాడా?.. కీరవాణి ఎలాంటి బీట్‌ కొట్టాడు.. అసలు ఏమాత్రం శ్రద్ధ లేకుండా. నాటు సాంగ్‌ రిలీజ్‌ అయినప్పుడు ఓ ఇండిపెండెంట్‌ తెలుగు సీనియర్‌ జర్నలిస్ట్‌ తనదైన శైలిలో గుప్పించిన విమర్శలివి. ఈయనొక్కడే కాదు.. చాలా వరకు వెబ్‌సైట్లు, యూట్యూబ్‌ ఛానెల్స్‌, చివరాఖరికి మీమ్స్‌ పేజీలు కూడా కూడా నెగెటివ్‌ రివ్యూలు ఇచ్చాయి ఈ పాటకు.  కానీ,  టాలీవుడ్‌లో ఇద్దరు యంగ్‌ స్టార్‌లు. పైగా టాప్‌ డ్యాన్సర్‌ లిస్ట్‌లో ఉన్నవాళ్లు. ఆ ఇద్దరూ కలిసి గంతులేసే పాట ఎలా ఉండాలి?. ఆడియొన్స్‌ పూనకాలతో ఊగిపోవాలి.. థియేటర్లు దద్దరిల్లిపోవాలి కదా. అందుకే ఆ మూడ్‌కు తగ్గట్లు పాటను రాయమని రాజమౌళి.. రచయిత చంద్రబోస్‌ను పురమాయించారు. సుమారు ఏడాదిన్నర పాటు శ్రమించి లిరిక్స్‌ రాసిన చంద్రబోస్‌.. దానికి అంతే సమయం తీసుకుని 30కిపైగా స్వరాలు సమకూర్చారు కీరవాణి. చివరకు ఒక్క ట్యూన్‌ ఒకే కావడం, యువ సింగర్లు సిప్లీగంజ్‌-కాలభైరవలు గాత్రం అందించడం.. విమర్శలను తొక్కిపారేసి ఆ పాట సూపర్‌ హిట్‌ కావడం చకచకా జరిగిపోయాయి. కేవలం ఒకేఒక్క పాట విషయంలోనే రాజమౌళి కనబరిచిన శ్రద్ధ ఇది. అది ఫలించి ఇప్పుడు అవార్డు వరించేలా చేసింది. పాట విజయంలో విజువలైజేషన్స్‌ ప్రధాన భూమిక పోషించిందని ప్రత్యేకంగా చెప్పనక్కర్లేదు. నాటు నాటు సాంగ్‌కు దక్కిన అవార్డు.. ట్రిపుల్‌ ఆర్‌కు దక్కిన భారీ విజయమనే చెప్పొచ్చు. అయితే.. ఈ పాట రిలీజ్‌ అయినప్పుడు పెదవి విరిచిన వాళ్లూ ఎక్కువే. సాంగ్‌ ప్రొమో రిలీజ్‌ అయినప్పుడు కేవలం స్టార్‌ల అప్పీయరెన్స్‌ తప్పించి పాట అంతగా ఏం లేదని తేల్చేసిన విశ్లేషకులు కొందరు ఉన్నారు. కానీ, ఆ నెగెటివిటీని తొక్కి పాడేసి గ్లోబల్‌ గుర్తింపు దక్కించుకుంది నాటు సాంగ్‌. మన నాటు సాంగ్‌కు దేశ విదేశాల నుంచి కూడా గుర్తింపు దక్కింది.  షార్ట్‌ వీడియోల ద్వారా ఈ పాటకు విపరీతమైన ఆదరణ లభించింది. సెలబ్రిటీల దగ్గరి నుంచి టీవీ షోలు, ఈవెంట్స్‌.. ఇలా ఎక్కడ చూసినా  ఈ పాట సందడే కనిపించింది.  మన దేశంలోనే కాదు.. విదేశాల్లోనూ నాటు స్టెప్పులకు ఫిదా అయ్యారు జనాలు. షార్ట్‌ వీడియోస్‌తో అనుకరణకు యత్నించారు. అలా పాటకు దక్కిన పాపులారిటీ మరింతగా విస్తరించింది. 2021, నవంబర్‌ 10వ తేదీన నాటు నాటు సాంగ్‌ రిలీజ్‌(లిరిక్‌ వెర్షన్‌) అయ్యింది. సోకాల్డ్‌ విశ్లేషకుల సంగతి పక్కన పెడితే.. నాటు నాటు సాంగ్‌ లిజనర్స్‌కు తెగ ఎక్కేసింది. నాటు లిరిక్స్‌.. నాటు మ్యూజిక్‌.. దానికి తోడు చెర్రీ-తారక్‌ల సింక్రనైజ్డ్‌ నాటు స్టెప్పుల బిట్టు విపరీతంగా ఆకట్టుకున్నాయి. ఆ స్టెప్పు సోషల్‌ మీడియా ద్వారా విపరీతంగా వైరల్‌ అయ్యింది. ఎక్కడికి వెళ్లినా.. సినిమా ప్రమోషన్స్‌లో ఇద్దరు హీరోలేసిన ఆ స్టెప్పు కీలక పాత్ర పోషించింది కూడా. 25 మార్చి 2022న సినిమా రిలీజ్‌ అయ్యాక.. ప్రేక్షకులు, అభిమానుల కోలాహలంతో థియేటర్లు దద్దరిల్లిపోయాయి. చివరకు ఆ పాట సక్సెస్‌.. సక్సెస్‌ మీట్‌లోనూ రాజమౌళి చేత ఆ స్టెప్పు వేయించింది మరి.  రికార్డులు..  తెలుగులో నాటు నాటు.. హిందీలో నాచో నాచో, తమిళ్‌లో నాట్టు కూథూ, కన్నడలో హల్లి నాటు, మలయాళంలో కరినోథల్‌.. ఇలా భాష ఏదైనా సరే బీట్‌ ఒక్కటే. ఊపు తెప్పించే స్టెప్పులొక్కటే. అందుకు సాంగ్‌ అంత పెద్ద హిట్‌ అయ్యింది.  ఇక ఫుల్‌ వీడియో సాంగ్‌.. ఏప్రిల్‌ 11, 2022లో రిలీజ్‌ అయ్యింది.  నాటు నాటు సాంగ్‌కు అన్ని భాషల్లో కలిపి వ్యూస్‌ కుమ్మేశాయి. తెలుగులో ఫాస్టెస్ట్‌ వన్‌ మిలియన్‌ లైక్స్‌ దక్కించుకున్న పాట ఇదే. ప్రస్తుతం తెలుగులోనే 140 మిలియన్‌ వ్యూస్‌(లిరిక్స్‌ వెర్షన్‌కి), వీడియో వెర్షన్‌కి 111 మిలియన్‌ వ్యూ‍స్‌ దక్కాయి. హిందీ లిరిక్స్‌ వెర్షన్‌ 87 మిలియన్‌ వ్యూస్‌, వీడియో వెర్షన్‌కి 217 మిలియన్‌ వ్యూస్‌ దక్కాయి. 4కే వ్యూస్‌ ప్రత్యేకంగా ఉన్నాయి. మిగతా అన్ని భాషల్లో అన్ని వెర్షన్‌లకు కలిపి వంద మిలియన్‌ వ్యూస్‌ పైనే వచ్చాయి. అలా.. ఒక తెలుగు మాస్‌ సాంగ్‌కు మిగతా భాషల్లోనూ విపరీతమైన ఆదరణ దక్కింది.    గుండెలదిరిపోయేలా దండనకర మోగినట్టు సేవులు సిల్లు పడేలాగా కీసుపిట్ట కూసినట్టు ఏలు సిటీకేలేసేలా యవ్వారం సాగినట్టు కాలు సిందు తొక్కేలా దుమ్మారం రేగినట్టు ఒళ్ళు చెమట పట్టేలా వీరంగం సేసినట్టు నా పాట సూడు నా పాట సూడు నా పాట సూడు నాటు నాటు నాటు నాటు నాటు నాటు వీర నాటు నాటు నాటు నాటు నాటు నాటు నాటు ఉర నాటు నాటు నాటు నాటు పచ్చి గడ్డపార లాగ చెడ్డ నాటు నాటు నాటు నాటు ఉక్కపోత లాగా తిక్క నాటు ఆర్‌ఆర్‌ఆర్‌లో..  నాటు నాటు సాంగ్‌ నేపథ్యం ఇంగ్లీషోళ్ల పార్టీలో మన డ్యాన్స్‌ సామర్థ్యాన్ని హేళన చేయడం నుంచి పుడుతుంది. అక్తర్‌(భీమ్‌)కు కలిగిన అవమానం భరించలేక స్నేహితుడైన రామ్‌.. ఈ మాస్‌ బీట్‌కు ఆజ్యం పోస్తాడు. అక్తర్‌తో కలిసి ఊర మాస్‌ స్టెప్పుల మంట రాజేస్తాడు. మన లోకల్‌ డ్యాన్స్‌ సత్తా చాటుతారిద్దరూ. పాట వచ్చే సందర్భానికి ఆడియొన్స్‌ కనెక్ట్‌ కావడం, అందులో హుషారైన స్టెప్పులు.. ఆయా భాషల్లో లిరిక్స్‌ ప్రేక్షకులను విపరీతంగా ఆకట్టుకోగలిగాయి. ఉక్రెయిన్‌లో షూటింగ్‌ నాటు నాటు సాంగ్‌ షూటింగ్‌ జరిగింది ఎక్కడో తెలుసా? ప్రస్తుతం రష్యా ఆక్రమణతో విలవిలలాడుతున్న ఉక్రెయిన్‌ గడ్డపై. అవును.. ఆ దేశ అధ్యక్షుడు వ్లాదిమిర్‌ జెలెన్‌స్కీ అధికారిక భవనం మరియిన్‌స్కీ ప్యాలెస్‌ బయట.. ఆగష్టు 2021లో నాటు నాటు సాంగ్‌ షూటింగ్‌ జరిగింది.  విశేషం ఏంటంటే.. ట్రిపుల్‌ ఆర్‌ సినిమాకు అదే చివరి షెడ్యూల్‌ కూడా. ఆ సమయంలో మెడలో ఐడీ కార్డు ధరించి ఎన్టీఆర్‌ జక్కన్న తో ఫొటోను షేర్‌ చేసుకున్నాడు. అయితే ఆ సమయంలో అక్కడి పరిణామాలపై తమకు అవగాహన లేదని, యుద్ధ సమయంలోనే అక్కడి పరిస్థితులు తెలిశాయని దర్శకధీరుడు దిగ్భ్రాంతి సైతం వ్యక్తం చేశాడు.  View this post on Instagram A post shared by Jr NTR (@jrntr) రెండు వారాల నరకం..  నాటు నాటు సాంగ్‌ చిత్రీకరణకు రెండు వారాలకు పైనే పట్టిందంటే ఆశ్చర్యపోనక్కర్లేదు. పాటలో ప్రేమ్‌ రక్షిత్‌ కంపోజిషన్‌ ప్రకారం..  కాళ్లను ఎడమవైపు, కుడివైపుతోపాటు ముందుకు, వెనక్కు కదులుతూ ఉండాలి. ఈ స్టెప్స్ పర్‏ఫెక్ట్ గా రావడానికి ఇద్దరం దాదాపు 15-18 టేక్స్ తీసుకున్నామ‌ని స్వయానా తారక్‌ ఓ ఇంటర్వ్యూలో వెల్లడించాడు. స్టెప్స్ సరిగ్గా రావడం కోసం జక్కన్న నరకం చూపించాడని, మధ్య మధ్యలో డ్యాన్స్‌ ఆపేసి మరీ చూసేవాడని ఇద్దరూ వాపోయారు(సరదాగా) కూడా. పోనీ.. 18 టేక్స్ తీసుకున్న తర్వాత అందులో ఓకే చేసింది రెండో స్టెప్పు అని, అప్పుడే ఆపేసి ఉంటే అంత కష్టం ఉండేది కాదు కదా అని చెప్పారు కూడా. అయితే.. పర్‌ఫెక్షన్‌ కోసమే తాను ఆ పని చేశానంటూ రాజమౌళి వివరణ ఇచ్చుకున్నాడులేండి.  భూమి దద్దరయ్యేలా వొంటిలోని రగతమంతా రంకెలేసి ఎగిరేలా ఎసెయ్ రో ఏక ఏకి నాటు నాటు నాటు.. అరె దుమ్ము దుమ్ము దులిపేలా లోపలున్న పానమంతా దుముకు దుముకులాడేలా దూకేయ్ రో సరాసరి నాటు నాటు నాటు నాటు నాటు సాంగ్‌ రిలీజ్‌ అయిన తొలినాళ్లలో భయంకరమైన విశ్లేషణలతో ఏకిపడేసినవాళ్లలో కొందరు ఇప్పుడు ఆ పాటను ఆకాశానికి ఎత్తేస్తున్నారు. పాట సక్సెస్‌ను జీర్ణించుకోలేని మరికొందరు గప్‌చుప్‌గా ఉండడమో, మరింత విశ్లేషించి విమర్శించడమో చేస్తున్నారు. కానీ, అదే పాట దేశ విదేశాలు దాటుకుని.. ఇవాళ అంతర్జాతీయ స్థాయిలో అవార్డును దక్కించుకోగలిగింది. ఆ విజయం వెనుక పాట కోసం కృషి చేసిన ట్రిపుల్‌ ఆర్‌ టీం కష్టం ఉంది. ఆ కష్టానికి ఓ హ్యాట్సాఫ్‌ చెప్పాల్సిందే!

మాటలు లేవు.. మాట్లాడుకోవడాలు లేవు..  బంధుమిత్రులు ఇంటికొస్తే  పలకరింపులూ లేవు..  తలోక దిక్కున సెల్‌ఫోన్‌తో  ఎవరి పనిలో వారు బిజీ..  ఆ ఫోన్లతో సోషల్‌ మీడియా సముద్రంలో ఈదుతుంటాం.. ఏ ఇంటికెళ్లినా  ఈ కాలంలో కనిపించే దృశ్యం దాదాపు ఇదే!  ఏదో కాలక్షేపానికి కొద్దిసేపు సోషల్‌ మీడియాను వాడితే తప్పులేదు కానీ.. గంటలు కరిగిపోయే స్థాయిలో  దానికి కట్టుబానిసలైతే మాత్రం డేంజర్‌.. డేంజర్‌.. డేంజర్‌!!!   టెక్నాలజీ అనేది రెండువైపులా పదునున్న కత్తి అంటారు... ఇదీ చాలా పాతకాలపు సామెతే కానీ, సోషల్‌ మీడియా ఈ తరానికి ముఖ్యంగా యువతరానికి చేస్తున్న చేటును దృష్టిలో పెట్టుకుంటే దానిని తరచూ గుర్తుచేసుకోవడంలో తప్పే­మీ లేదు. ఇందుకు తగ్గట్టుగానే ట్విట్టర్, టిక్‌టాక్, వాట్సాప్, ఇన్‌స్టా్రగామ్, స్నాప్‌చాట్, ఫేస్‌బుక్‌ వంటి సామాజిక మాధ్యమాల లాభనష్టాల గురించి వివరించే అధ్యయనాలు తరచూ జరుగుతూనే ఉన్నా­యి. తాజాగా లివింగ్‌ సర్కిల్స్‌ అనే సంస్థ దేశంలోని 287 జిల్లాల్లో 9–13 ఏళ్ల వయసున్న పిల్లలు గల తల్లిదండ్రులతో, అలాగే 13–17 సంవత్సరాల వయసున్న బాలబాలికలతో ఒక అధ్యయ­నం నిర్వహించింది. సామాజిక మాధ్యమాల వాడకాన్ని అనుమతించడంపై తల్లిదండ్రుల అభిప్రాయాలు తెలుసుకుంటే సోషల్‌ మీడియా ఖాతా­లను కలిగి ఉండటం దాని వాడకం తీరుతెన్నులపై టీనేజర్లను అడిగి తెలుసుకుంది. దేశవ్యాప్తంగా దాదాపు 65 వేల మంది ఈ అధ్యయనంలో పాల్గొన్నారు.    జరుగుతోంది తప్పే.. అధ్యయనంలో పాల్గొన్న తల్లిదండ్రుల్లో 40 శాతం మంది పిల్లలు వీడియో గేమ్‌లకు, సామాజిక మాధ్యమాలకు బానిసలైనట్లు ఈ సర్వేలో వెల్లడైన భయంకరమైన సత్యం, కాగా, ఇది సరి కాదని వారు కూడా అంగీకరించడం కొసమెరుపు. హైసూ్కల్లో చేరే వయసు కూడా లేని పిల్లలకు స్మార్ట్‌ఫోన్లు నిత్యం అందుబాటులో ఉన్నాయని 55 శాతం మంది తల్లిదండ్రులు అంగీకరించారు. టీనేజర్ల తల్లిదండ్రుల దగ్గరకు వచ్చే సరికి ఈ సంఖ్య 71 శాతం ఉంది. అయితే, కోవిడ్‌ కారణంగా విద్యాసంస్థలు సక్రమంగా పని చేయకపోవడం వల్లనే తాము పిల్లలకు స్మార్ట్‌ఫోన్లు కొనివ్వాల్సి వచి్చందని మెజారిటీ తల్లిదండ్రులు చెప్పుకొచ్చారు. ఈ కారణంగానే పిల్లలు సామాజిక మాధ్యమాలకు పరిచయమయ్యారని, అది కాస్తా వ్యసనంగా మారుతోందన్నారు. ఆసక్తికరమైన అంశం ఏమిటంటే సామాజిక మాధ్యమాల్లో ఖాతా తెరిచేందుకు కనీస వయసు కేవలం 13 ఏళ్లు మాత్రమే కావడం. దీనిని కనీసం 15 సంవత్సరాలకు పెంచితే సమస్య కొంతవరకైనా తగ్గుతుందని 68 శాతం మంది తల్లిదండ్రులు తమ ఆవేదన చెప్పుకున్నారు.   తమని తాము తక్కువ చేసుకుంటారు.. పిల్లలంటేనే వారికి ఎల్లల్లేని ఆత్మవిశ్వాసం. ప్రపంచంలో దేనినైనా అవలీలగా సాధించగలమన్న న­మ్మ­కం కలిగి ఉంటారు. అయితే, సామాజిక మాధ్య­మాల మితిమీరిన వాడకం కారణంగా వీరిలో ఈ లక్షణం క్రమేపీ సన్నగిల్లుతోందని, వారు తమని తాము తక్కువ చేసుకుని చూసుకుంటున్నారని లోకల్‌ సర్కిల్స్‌ అధ్యయనం తేలి్చంది. ఆ సర్వే మాత్రమే కాదు ఇప్పటికే జరిగిన పలు శాస్త్రీయ పరిశోధనలు కూడా ఈ విషయాన్ని తేల్చి చెప్పాయి. ప్రతి చిన్న విషయానికీ సోషల్‌ మీడియాపై ఆధారపడటం వల్ల పిల్లలతోపాటు పెద్దవారిలోనూ కొన్ని శారీరక, మానసిక మార్పులు చోటు చేసుకుంటున్నాయని ఈ పరిశోధనలు చెబుతున్నాయి. నిద్రలేమి, తీవ్రమైన ఒత్తిడి, ఆందోళన, మనోవ్యాకులత, ప్రతిదానికీ చికాకుపపడటం వంటివి వీటిల్లో కొన్ని. పైగా పిల్లలు ఏ అంశంపైనా సరైన దృష్టిని కేంద్రీకరించలేని పరిస్థితి ఉంటోంది. లోకల్‌ సర్కిల్స్‌ అధ్యయనం ప్రకారం 13–17 మధ్య వయసు్కలు రోజుకు మూడు గంటల కంటే ఎక్కువ సమయం సోషల్‌ మీడియాపై ఖర్చు చేస్తున్నారు. నగరాల్లోనైతే 9–13 మధ్య వయస్కులైన పిల్లలు కూడా ఇదే రకంగా ఉన్నట్లు 49 శాతం మంది తల్లిదండ్రులు అంగీకరించారు.  మానసిక సమస్య కాదు  టీనేజీ లేదా అంతకంటే తక్కువ వయసులో సామాజిక మాధ్యమాలకు అలవాటు పడిపోవడం మానసిక సమస్య కాదన్నది నిపుణుల అభిప్రాయం. కాకపోతే మార్చుకోదగ్గ బిహేవియరల్‌ డిజార్డర్‌ అని చెప్పకతప్పదని ప్రముఖ మానసిక నిపుణుడు డాక్టర్‌ ఎంఎస్‌ రెడ్డి చెప్పారు. టీనేజీ వారైనా, పెద్దలైనా రోజుకు కనీసం 150 సార్లు తమ ఫోన్లు చెక్‌ చేసుకుంటారని సర్వేలు చెబుతున్నాయి. మరీ ఎక్కువగా ఆధారపడ్డ వారైతే నిత్యం ఈ సంఖ్య మరింత ఎక్కువగా ఉండటం గ్యారంటీ అంటున్నారు నిపుణులు. సామాజిక మాధ్యమాల వల్ల సమస్యలున్నాయని కోవిడ్‌కంటే ముందు కూడా చాలా అధ్యయనాలు స్పష్టం చేశాయి. అతి వాడకం వల్ల ఇవి మరిన్ని వ్యవసనాలకు పాల్పడే అవకాశాలూ ఎక్కువని ఈ అధ్యయనాలు తెలిపాయి. పెద్దలకు మాత్రమే పరిమితం కావాల్సిన కంటెంట్‌ సులువుగా అందుబాటులోకి వచ్చే అవకాశం ఉండటమూ టీనేజీ వారికి అంత మంచిది కాదన్నారు మానసిక నిపుణులు డాక్టర్‌ వీరేంద్ర. ఇటీవల కాలంలో తమ వద్దకు వచి్చన కేసుల్లో అధికం ఇలాంటివేనని మానసిక నిపుణులు అంటున్నారు. పైగా, సోషల్‌ మీడి­యాలో ఎవరు ఎవరన్నది ఏమాత్రం తెలిసే అవకాశం లేదు. ఈ కారణంగా ఆడ పిల్లలు ప్రమాదాల బారిన పడేందుకూ అవకాశాలు పెరిగాయంటూ ఢిల్లీ స్పెషల్‌ బ్రాంచ్‌ డిప్యూటీ కమిషనర్‌ జాయ్‌ ఎన్‌ టిర్కీ సైబర్‌ క్రైమ్‌ విభాగానికి సమరి్పంచినలో నివేదికలో వెల్లడించారు.  జామా సైకియాట్రీ అధ్యయనం ప్రకారం.. రోజుకు మూడు గంటల కంటే ఎక్కువ సమయం ఫేస్‌బుక్, ఇన్‌స్టాగ్రామ్, టిక్‌టాక్‌ వంటి మాధ్యమాల్లో గడపడం టీనేజర్లకు ఏ మాత్రం సరికాదు. అర గంట కంటే ఎక్కువ సమయం గడిపే వారికి అసలు వాడని వారితో పోలి్చనప్పుడు మానసిక సమస్యలు ఎదుర్కొనే అవకాశాలు ఎక్కువ. టీవీ, సోషల్‌ మీడియా, వీడియో స్ట్రీమింగ్, మ్యూజిక్‌ వంటి అన్ని రకాల వినోదాలను పరిగణనలోకి తీసుకుంటే కొంతమంది టీనేజర్లు రోజుకు తొమ్మిది గంటల వరకూ గడుపుతున్నట్లు సర్వేలు వెల్లడిస్తున్నాయి. ఇలా గుర్తించండి..  ► సోషల్‌ మీడియాలో గడిపే సమయం క్రమంగా ఎక్కువవుతుంటే... లైకులు ఎన్ని వచ్చాయి? ఎలాంటి కామెంట్లు వచ్చాయో.. అని మామూలు సమయంలోనూ ఆలోచిస్తూంటే..  ► ఫ్రెండ్స్‌తో ముచ్చట్లు తగ్గిపోయినా.. ఇతర అలవాట్ల నుంచి దూరంగా తొలగుతున్నా.. స్మార్ట్‌ఫోన్‌ లేదా ల్యాప్‌టాప్‌ అందుబాటులో లేకపోతే తెగ ఆందోళన చెందుతున్నా..  చదువులు దెబ్బతింటున్నా.. బంధుమిత్రులు, తల్లిదండ్రులు తిడుతున్నా.. నచ్చచెబుతున్నా సోషల్‌ మీడియాను  వదలకుండా ఉంటే..   పైన చెప్పుకున్న విషయాలన్నీ మీకు లేదా మీకు తెలిసిన టీనేజీ వారికి వర్తిస్తున్నాయా? అయితే సామాజిక మాధ్యమం ఉచ్చులో చిక్కినట్లే!!!  :::కంచర్ల యాదగిరిరెడ్డి

వైఎస్ఆర్ కాంగ్రెస్ పార్టీకి 2022 సంవత్సరం తీపి గుర్తులను మిగిల్చింది. ఈ ఏడాదిని సామాజిక న్యాయ నామ సంవత్సరంగా మార్చారు పార్టీ అధినేత వైఎస్ జగన్. రాష్ట్రంలోని బీసీ, ఎస్సీ, ఎస్టీ, మైనారిటీలకు ఆంధ్రప్రదేశ్ పుట్టిన తర్వాత ఏ పార్టీ ఇవ్వని ప్రాధాన్యం లభించింది. కేబినెట్ నుండి రాజ్యసభ సభ్యుల వరకు సంచలన నిర్ణయాలకు వేదికైంది ఈ ఏడాది.  రాష్ట్రాభివృద్ధిలోను, సంక్షేమంలోనూ అత్యున్నత శిఖరాలకు చేరింది వైఎస్ఆర్ కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం.   ఇదో సరికొత్త చరిత్ర వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీ 2022 సంవత్సరంలో అనేక చారిత్రక నిర్ణయాలను తీసుకుంది. ఈ ఏడాది పార్టీ అధినేత వైఎస్ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి తీసుకున్న నిర్ణయాలను వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ ప్రస్థానంలోనే మైలురాళ్లుగా నిలిచాయి. శాసన సభ బడ్జెట్ సమావేశాలు ముగిసిన వెంటనే సీఎం వైఎస్ జగన్ తన మంత్రివర్గాన్ని పునర్వ్యవస్థీకరించారు. రెండున్నరేళ్ల పదవీ కాలం ముగిసిన నేపథ్యంలో.. ఆంధ్రప్రదేశ్ రాజకీయ చరిత్రలో ఎన్నడూ లేని విధంగా తొలి కేబినెట్‌లోనే చెప్పినట్టు.. సీఎం వైఎస్ జగన్ మంత్రివర్గాన్ని పునర్నిర్మించారు. కేబినెట్‌లోని 25 మంది మంత్రులతోను ముఖ్యమంత్రి రాజీనామా చేయించారు. మళ్లీ ఏప్రిల్ 11వ తేదీన కొత్త మంత్రివర్గాన్ని ఏర్పాటు చేశారు. తొలి కేబినెట్‌లోని 25 మంది మంత్రుల్లో..11 మందికి మంత్రి వర్గ పునర్వ్యస్థీకరణలోనూ కేబినెట్‌లో అవకాశం దక్కింది. కొత్తగా మరో 14 మందిని మంత్రివర్గంలోకి తీసుకున్నారు వైఎస్ జగన్.  బీసీలకు పట్టం ఈ కొత్త కేబినెట్ ఆంధ్రప్రదేశ్ రాజకీయ చరిత్రలో ఎన్నడూ లేనివిధంగా విభిన్న కూర్పుతో ఏర్పడింది. సీఎం జగన్ తన మంత్రివర్గంలో 70 శాతంకి పైగా బీసీ, ఎస్సీ, ఎస్టీ, మైనారిటీలకు అవకాశం ఇచ్చారు. అందులో నలుగురు మహిళలకు మంత్రి పదవులు దక్కాయి. 11 మంది బీసీలు, ఐదుగురు ఎస్సీలు, ఒక ఎస్టీకి మంత్రి పదవులు లభించాయి.  అగ్రవర్ణాల్లో కేవలం 8 మందికే కొత్త కేబినెట్‌లో అవకాశం లభించింది. చంద్రబాబు మూడు సార్లు సీఎంగా చేసినా ఇవ్వని అవకాశం బీసీ, ఎస్సీ, ఎస్టీ, మైనారిటీలకు సీఎం జగన్ మూడేళ్లలోనే కల్పించారు. సామాజిక న్యాయం ఎలా ఉంటుందో, రాజకీయంగా బీసీ, ఎస్సీ, ఎస్టీ, మైనారిటీలకు తానిచ్చే ప్రాధాన్యత ఎంత గొప్పగా ఉంటుందో వైఎస్ జగన్ నిరూపించారు. గడప గడపకు విజయనాదం వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీ అధికారంలోకి వచ్చి మూడేళ్లయిన సందర్భంగా ఈ ఏడాది మే నెలలో మరో చారిత్రక కార్యక్రమానికి సీఎం వైఎస్ జగన్ శ్రీకారం చుట్టారు. అధికారంలోకి రాకముందు గడప గడపకి వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీ కార్యక్రమం నిర్వహించారు. అప్పుడు ప్రజల సమస్యలను తెలుసుకున్న జగన్ వాటన్నిటినీ పరిష్కరిస్తామని హామీ ఇచ్చారు. ఇప్పుడు మూడేళ్ల పాలన పూర్తయ్యాక.. మే 11న గడప గడపకి మన ప్రభుత్వం కార్యక్రమాన్ని ప్రారంభించారు. సీఎం వైఎస్ జగన్ ఈ కార్యక్రమాన్ని అత్యంత ప్రతిష్టాత్మకంగా తీసుకుని ఆచరణలో పెట్టారు. ప్రతీ ఇంటికీ ఎమ్మెల్యే లేదా సమన్వయకర్త సచివాలయ సిబ్బందితో పాటే వెళ్లి వారికి ఇప్పటి వరకు చేసిన లబ్ధిని వివరించాలని, ఇంకా వారి సమస్యలుంటే పరిష్కరించాలని ఆదేశించారు. భారతదేశ చరిత్రలో ఏ ముఖ్యమంత్రి తన ఎమ్మెల్యేలను ఇలా ప్రజల దగ్గరకు పంపిన చరిత్ర లేదు. ఆ రికార్డు, ఆ ధైర్యం కూడా ఒక్క వైఎస్ జగనేకే సాధ్యమైంది. ప్రతీ నెలా పది సచివాలయాలను ఎమ్మెల్యేలు సందర్శించేలా ఆదేశించడమే కాకుండా ప్రతి సచివాలయం పరిధిలోనూ అభివృద్ధి పనుల కోసం 20 లక్షలను మంజూరు చేశారు. ఈ కార్యక్రమం మొత్తంగా వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీలో కొత్త జోష్ నింపింది. గర్వంగా ప్రజల  దగ్గరకు వెళ్లేలా చేయడమే కాదు, వివక్షలేని పరిపాలన అందించడం వలన వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీ ప్రతీ గ్రామంలోను, వార్డులోను ఎంత బలంగా  ఉందో నిరూపించింది. అందుకే సీఎం జగన్ ప్రతీ రెండు నెలలకు దీనిపై సమీక్ష నిర్వహిస్తూ ఎమ్మెల్యేలను మోటివేట్ చేస్తున్నారు. గడప గడపకి మన ప్రభుత్వం ఎంత సక్సెస్ అయ్యిందంటే...ఇది చూసి ప్రతిపక్ష టీడీపీ బాదుడే బాదుడు, ఇదేం ఖర్మ అంటూ తమ పార్టీ నేతలను ప్రజల్లోకి పంపేందుకు కార్యాచరణ రూపొందంచుకోవాల్సి వచ్చింది. బీసీలంటే బ్యాక్‌వర్డ్‌ కాదు.. బ్యాక్‌బోన్‌ రాజ్యసభ ఎన్నికల సమయంలోను వైఎస్ జగన్ తనదైన ముద్ర వేశారు. అది కూడా ఈ ఏడాది ఓ అరుదైన రికార్డును నెలకొల్పింది. రాజ్యసభ స్థానాల్లో సైతం బీసీలకు 50 శాతం ఇచ్చి రాష్ట్ర చరిత్రలో ఏ రాజకీయ పార్టీ చేయనిది వైఎస్ జగన్ చేసి చూపించారు. ఈ ఏడాది మే నెలలో జరిగిన రాజ్యసభ ఎన్నికల్లో..ఖాళీగా ఉన్న నాలుగు స్థానాలు వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీకే దక్కాయి. విజయసాయిరెడ్డి రాజ్యసభ సభ్యత్వాన్ని రెండోసారి కొనసాగించారు సీఎం జగన్. అలాగే ప్రముఖ న్యాయవాది నిరంజన్ రెడ్డికి రాజ్యసభ సభ్యత్వం ఇచ్చారు. రెండు స్థానాల్ని అగ్రవర్ణాలకు ఇచ్చిన సీఎం వైఎస్ జగన్ మిగిలిన రెండు స్థానాలను బీసీలకే ఇచ్చారు. బీసీ వర్గాల నుండి ఆర్ క్రిష్ణయ్య, బీద మస్తాన్ రావులకు రాజ్యసభకు అవకాశం కల్పించారు. దీంతో రాజ్యసభలో పార్టీకి ఉన్న మొత్తం ఎనిమిది మంది సభ్యుల్లో.. బీసీలకు నాలుగు స్థానాలు దక్కడంతో సగం వాటా ఇచ్చినట్టయ్యంది. చంద్రబాబు తన హయాంలో ఒక్కరంటే ఒక్క బీసీకి కూడా రాజ్యసభకు అవకాశం ఇవ్వలేదు. కానీ సీఎం జగన్ సగం స్థానాలను బీసీలకు ఇచ్చి వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీ అంటే బీసీల పార్టీ అన్నట్టుగా ప్రశంసలు పొందారు. మే నెలాఖరులో వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీ సామాజిక న్యాయభేరి బస్సు యాత్ర నిర్వహించింది. బీసీ, ఎస్సీ, ఎస్టీ, మైనారిటీ వర్గాలకు చెందిన 17 మంది మంత్రులు, ఎంపీలు, ఎమ్మెల్యేలు, ఎమ్మెల్సీలు ఈ బస్సు యాత్రను నిర్వహించారు. శ్రీకాకుళం నుండి అనంతపురం వరకు సాగిన బస్సు యాత్రకి అనూహ్యమైన స్పందన లభించింది. ముఖ్యమంత్రి లేకపోయినా ఈ కార్యక్రమానికి భారీగా బీసీ, ఎస్సీ, ఎస్టీ, మైనారిటీ వర్గాలన్నీ హాజరుకావడం వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీలో జోష్ నింపింది.  టార్గెట్ 175/175 జులై 8, 9 తేదీల్లో వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ చరిత్రలోనే కాదు, రాష్ట్ర చరిత్రలోనే ఎన్నడూ లేని విధంగా పార్టీ ప్లీనరీని నిర్వహించింది. ఈ ప్లీనరీ నభూతో నభవిష్యతి అన్న రీతిలో సాగింది. వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ అధికారంలోకి వచ్చాక కోవిడ్ పరిస్థితుల వలన ప్లీనరీ జరగలేదు. జగన్ ముఖ్యమంత్రి అయ్యాక మొట్టమొదటి ప్లీనరీ కావడంతో కార్యకర్తల నుండి స్పందన అనూహ్యంగా వచ్చింది. మొదటి రోజు లక్షన్నర మంది కార్యకర్తలు హాజరు కాగా, రెండో రోజు ముగింపు సభకు జనసందోహం ఉవ్వెత్తున ఎగసిపడింది. ఏ జాతీయ పార్టీ కానీ,  ప్రాంతీయ పార్టీ కానీ గత ఐదు దశాబ్ధాల్లో ఎన్నడూ నిర్వహించని రీతిలో వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీ ప్లీనరీ జరిగింది. వచ్చే ఎన్నికల్లో 175 స్థానాల గెలుపే టార్గెట్ గా అనుసరించాల్సిన కార్యాచరణపై వైఎస్ జగన్ ఈ ప్లీనరీలో క్యాడర్ కు దిశానిర్దేశం చేశారు.  సరికొత్తగా పార్టీ స్వరూపం ఈ ప్లీనరీ ఎంత సక్సెస్ అయ్యిందంటే.. ప్లీనరీపై ప్రతిపక్ష నాయకుడు చంద్రబాబు స్పందించడానికి కూడా ప్రజల ముందుకు రాలేకపోయారు. వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీకి ప్రజా బలం, కార్యకర్తల బలం ఏ స్థాయిలో ఉందో ప్లీనరీ రుజువు చేసింది. రెండో రోజు ముగింపు సభకి నాలుగు లక్షల మంది రావడం.. రెండు రోజుల పాటు వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీ ప్లీనరీని ఓ పండగలా నిర్వహించడం.. ఈ ఏడాది చారిత్రక మైలు రాయిగా మిగిలింది. ప్లీనరీతో పాటు ఈ ఏడాది పార్టీకి చెందిన రీజనల్ కో ఆర్డినేటర్లను, 26 జిల్లాల అధ్యక్షులను నియమించారు. అంతేకాదు పార్టీ అనుబంధ విభాగాలన్నింటికీ అధ్యక్షులుగా కొత్తవారికి అవకాశం కల్పించి మొత్తం పార్టీ స్వరూపాన్నే మార్చి కొత్త పుంతలు తొక్కించారు వైఎస్ జగన్. సభలు సూపర్‌హిట్‌ వరుస కార్యక్రమాలతో మంచి స్పీడ్ మీదున్న వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీ జయహో బీసీ మహాసభ నిర్వహించింది. బీసీ మహాసభ సూపర్ సక్సెస్ అయ్యింది. కేవలం వైఎస్ జగన్ అధికారంలోకి వచ్చిన తరువాత పంచాయతీ వార్డ్ మెంబర్ నుండి పార్లమెంట్ సభ్యుడి వరకు సర్పంచ్ ల నుండి మంత్రుల వరకు అవకాశం దక్కిన బీసీలతో ఈ సభ నిర్వహించారు. ఇలా మూడేళ్లలో సీఎం జగన్ ప్రభుత్వంలో అవకాశం దక్కిన 84 వేల మంది బీసీ నాయకులు, కార్యకర్తలతో ఈ జయహో బీసీ మహాసభను నిర్వహించారు. ఇది మరో రాజకీయ రికార్డ్ గా మిగిలింది. ఇప్పటి వరకు ఆంధ్రప్రదేశ్ లో ఏ రాజకీయ పార్టీ కూడా పదవులు ఇచ్చిన బీసీలతో ఇంత పెద్ద ఎత్తున సభను నిర్వహించలేకపోయింది. ఎందుకంటే వైఎస్ఆర్సీపీలా 84 వేల మంది బీసీలకు పదవులు ఇచ్చిన రాజకీయ పార్టీ ఈ రాష్ట్ర చరిత్రలో లేనే లేదు.  హైస్పీడ్ మోడ్‌లో ఫ్యాన్‌ బీసీ సభ సక్సెస్ తర్వాత సీఎం జగన్ ఇప్పుడు క్షేత్ర స్థాయి నుండి పార్టీ నిర్మాణానికి మాస్టర్ ప్లాన్ వేశారు. గ్రామ కన్వీనర్లు, గ్రామ సారథులు, గృహ సారథులను నియమించాలని ఆదేశించారు. ప్రతీ నియోజకవర్గానికి పార్టీ సంస్థాగత వ్యవహారాలు, పార్టీ కార్యక్రమాలు పరిశీలించేందుకు పక్క జిల్లాలకు చెందిన పరిశీలకులను నియమించారు. డిసెంబర్ చివరి వారంలో ప్రతీ 50 ఇళ్లకి ఇద్దరు గృహసారథులు, ప్రతీ సచివాలయానికి ముగ్గురు గ్రామ సారథులను నియమించబోతున్నారు. ఈ వ్యవస్థ రాష్ట్ర రాజకీయాల్లోనే వినూత్నమైంది. ఇది వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీని వచ్చే ఎన్నికల్లో మళ్లీ గెలిపించేందుకు సీఎం జగన్ సిద్ధం చేస్తున్న సైన్యంగా పార్టీ భావిస్తోంది. ఇలా 50 ఇళ్లతో కూడి క్లస్టర్ నుండి రాష్ట్ర స్థాయి వరకు 2022 సంవత్సరంలో వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీ ముఖచిత్రం, స్వరూపమే మారిపోయింది. వైఎస్ఆర్ కాంగ్రెస్ పార్టీ నాయకత్వాన్ని, కార్యకర్తలను హై స్పీడ్ మోడ్ లోకి తెచ్చింది 2022. అన్నిటా విజయాలే తప్ప ఒక్క అపజయం కూడా నమోదు కాకకపోవడం ఈ ఏడాదికున్న ప్రత్యేకతగా చెప్పవచ్చు .-పొలిటికల్ ఎడిటర్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com  

ఏపీలో ఉనికి కోసం బీజేపీ ఎన్ని ప్రయత్నాలు చేస్తున్నా ఫలితం మాత్రం దక్కడంలేదు. ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా ప్రజా పోరు అంటూ వెళ్ళినా ఎవరూ పట్టించుకోలేదు. మరో వైపు పార్టీలో అంతర్గత కుమ్ములాటలు, కోవర్టుల కలకలం మరింత ఇబ్బంది పెడుతోంది. జనసేన పొత్తు విషయంలోనూ అయోమయం వెంటాడుతోంది. ఏతా వాతా మొత్తం మీద 2022 ఏపీ బీజేపీకి ఏమాత్రం కలిసిరాలేదనే చెప్పాలి. కొంతలో కొంత ప్రధాని ఏపీలో రెండు సార్లు పర్యటించడం బీజేపీ కేడర్కు ఊరట.  ప్రకటనలు ఘనం - ఆచరణ శూన్యం కమలం పార్టీని ఏపీలో పైకి లేపుదామని ఎంత ప్రయత్నించినా సాధ్యం కావడంలేదు. ప్రజలకు దగ్గరయ్యేందుకు కాషాయ సేన చేపడుతున్న కార్యక్రమాలు సక్సెస్ కావడంలేదు. పార్టీలో టీడీపీ కోవర్టుల వ్యవహారం ఏడాదంతా చర్చనీయాంశంగానే ఉంటోంది. కలిసిరాని నేతలతో రాష్ట్ర పార్టీ అధ్యక్షుడు సోము వీర్రాజు ఒంటరి పోరు చేస్తున్నారు. ఏ పేరుతో కార్యక్రమాలు చేపట్టినా ప్రజలు బీజేపీని పట్టించుకోకపోవడంతో ఆ పార్టీ నేతలను నిరాశకు గురి చేస్తోంది. సెప్టెంబర్ నుంచి నవంబర్ మధ్యలో ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా ప్రజాపోరు పేరుతో రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా 6 వేల సభలు నిర్వహించామని బీజేపీ నాయకులు ప్రకటించుకున్నా ఎక్కడా ప్రజాస్పందన లేదు. వచ్చే ఏడాది జనవరి ఆఖరు నుంచి ప్రజాపోరు-2 కూడా ఉంటుందని ప్రకటించినా ముఖ్య నేతల హాజరుపై అనేక అనుమానాలున్నాయి. కన్నా.. ఎటు వైపన్నా? పార్టీలో పెరిగిన అంతర్గత కలహాలపై అధిష్టానం వరకు ఫిర్యాదులు వెళ్లాయి. పార్టీ రాష్ట్ర అధ్యక్షుడు సోము వీర్రాజుపై మాజీ అధ్యక్షుడు కన్నా లక్ష్మీనారాయణ చేసిన తీవ్రమైన వ్యాఖ్యలు పార్టీలో కలకలం రేపాయి. సోము వీర్రాజు వైఖరి వల్లే జనసేన బీజేపీకి దూరం అవుతోందంటూ కన్నా లక్ష్మీనారాయణ ఘాటుగానే వ్యాఖ్యానించారు. దీనిపై సోము వీర్రాజు బహిరంగంగా స్పందించకున్నా కన్నాపై పార్టీ అధిష్టానానికి ఫిర్యాదు చేయడం...అధిష్టానం నుంచి కూడా కన్నాకి ముక్కుతాడు వేసే ప్రయత్నాలు జరగడంతో పార్టీలో అంతర్గత కుమ్ములాటలు బహిర్గతమయ్యాయి. ఆ తర్వాత కన్నా లక్ష్మీ నారాయణపై పార్టీ క్రమశిక్షణా చర్యలు తీసుకుంటుందనే ఊహాగానాలు వచ్చాయి. ఈ ఘటన తర్వాత ఇద్దరు కాపు సీనియర్ లీడర్లైన సోము వీర్రాజు, కన్నా మధ్య దూరం పెరగడమే కాదు ఇటీవలే కన్నా జనసేన నేత నాదెండ్ల మనోహర్ తో భేటీ కావడంతో...ఆయన జనసేనలో చేరతారనే ఊహాగానాలు పెరిగాయి. అంతా కోవర్టులదే రాజ్యం ఇక టిడిపి నుంచి బీజేపీలో చేరిన సుజనా చౌదరి, సిఎం రమేష్, టిజె వెంకటేష్ తదితరుల వ్యవహార శైలి పార్టీకి తలనొప్పిగా మారింది. వీరంతా టిడిపి కోవర్టులుగా పనిచేస్తున్నారనే అనుమానం బీజేపీ లోనూ లేకపోలేదు. ప్రదాని మోదీ నవంబర్ లో విశాఖ వచ్చినపుడు పార్టీ నేతలతో జరిగిన అంతర్గత సమావేశ వివరాలు బయటకి పొక్కడం వెనుక ఈ కోవర్టుల హస్తం ఉందనే అనుమానాలున్నాయి. దీనిపై పార్టీ అధిష్టానానికి ఫిర్యాదులు వెళ్లడంతో..ఈ విషయాన్ని సీరియస్ గానే తీసుకున్నట్లు తెలుస్తోంది. ఇదే సమయంలో సుజనా చౌదరి, టీజీ వెంకటేశ్ బీజేపీని వీడి టిడిపిలో తిరిగి చేరతారని ఉహాగానాలు ఊపందుకున్నాయి.  పొత్తు పరిస్థితి గందరగోళం గడిచిన మూడున్నర ఏళ్లగా జనసేనతో పొత్తులో ఉన్నామని చెబుతున్నా ఎక్కడా కలిసి కార్యక్రమాలు చేయలేదు. 2022 సంవత్సరం ఆరంభంలోనే రెండు పార్టీలు కలిసి ఒక కార్యచరణ రూపొందించుకుని ముందుకు వెళ్తామని ప్రకటించిన పవన్ కళ్యాణ్, బీజేపీకి దూరంగా...టిడిపికి దగ్గరగా వెళ్తున్నారు. బీజేపీ రోడ్ మ్యాప్ కోసం వెయిట్ చేస్తున్నానంటూనే ఎప్పటికపుడు జనసేనాని బీజేపీకి ఝలక్ ఇస్తున్నారు. బీజేపీ సైతం తమ కార్యక్రమాలన్నింటినీ ఒంటరిగానే రూపొందించుకుని ముందుకు సాగింది. అదే సమయంలో జనసేన అధినేత పవన్ కళ్యాణ్ సైతం రైతు భరోసా యాత్రంటూ బీజేపీని దూరంగా ఉంచి ముందుకు సాగుతున్నారు. ఈ నేపధ్యంలో అటు బీజేపీ కార్యకర్తలకి...ఇటు జనసేన కార్యకర్తలకి పొత్తుపై అయోమయం కొనసాగుతూనే ఉంది. జనసేనతోనే కలిసి ఉన్నామని...వచ్చే ఎన్నికలలో బీజేపీ, జనసేనలు కలిసే పోటీ చేస్తాయని బీజేపీ నేతలు పైకి చెబుతున్నా నిలకడలేని పవన్ వైఖరి ఎటు మళ్లుతుందో తెలియక తికమకపడుతున్నారు. తలంటినా లాభం లేదా? ఈ నేపధ్యంలోనే గత నెలలో ప్రదాని మోదీ విశాఖ పర్యటనలో జనసేన అధినేత పవన్ తో భేటీ అయ్యారు. ఆ  తర్వాత జనసేనతో పొత్తుపై బీజేపీ ఆశలు చిగురించినా ఇటీవల పవన్ కళ్యాణ్ చేసిన వ్యాఖ్యలతో బీజేపీతో పొత్తు అనుమానంగానే కన్పిస్తోందంటున్నారు. దీనికి తోడు ఎపి బీజేపీ అధ్యక్షుడు సోము వీర్రాజు వైఖరిపైనా విమర్శలు వస్తున్నాయి. బీజేపీకి, జనసేనకి మధ్య దూరం పెరగడానికి సోము వీర్రాజే కారణమంటున్నారు. పార్టీ అధ్యక్షుడిగా ఉమ్మడి కార్యచరణ రూపొందించడంలో విఫలమయ్యారని, పార్టీ శ్రేణులని కలుపుకు పోవడంలో సోము ఫెయిల్ అయ్యారనేది ఆయన వ్యతిరేకుల మాట. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం మీద విమర్శలు చేసే బీజేపీ నేతలు..ఏపీకి విభజన హామీలు అమలు చేయించడంలో పూర్తిగా విఫలమయ్యారనే చెప్పాలి. రైల్వే జోన్, పోలవరం సవరించిన అంచనాల ప్రకారం నిదులు మంజూరు చేయించడంలో చతికిలపడ్డారు బీజేపీ నేతలు. వారికి ఏమీ చేతకాక ప్రతిదానికి ముఖ్యమంత్రి వైఎస్ జగన్ను విమర్శించడం అలవాటుగా చేసుకున్నారు. -పొలిటికల్ ఎడిటర్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com

ఆయన వీకెండ్ పొలిటీషియన్. చుట్టపు చూపుగా వారాంతంలో అమరావతి వస్తారు. మళ్లీ హైదరాబాద్ వెళ్లిపోతారు. పొత్తు బీజేపీతో.. కానీ అంటకాగేది మాత్రం టీడీపీతో. తనపై హైదరాబాద్‌లో రెక్కీ అంటూ డ్రామాలు.. జనసేన ప్లీనరీకి భూమిలిచ్చిన ఇప్పటం వాసుల ఇళ్లు కూల్చేశారంటూ అబద్దాలు.. ఇలా ఎన్ని కుట్రలు చేసినా జనసేనానికి 2022 వర్కవుట్ కాలేదని నిస్సందేహంగా చెప్పవచ్చు.  మరో సంవత్సరం గడిచిపోయింది. కొత్త సంవత్సరం వచ్చేసింది. జనసేన అధినేత పవన్ కళ్యాణ్ మాత్రం ఫుల్ టైమ్ పొలిటీషియన్ కాలేకపోయారు. 2022లోనూ ఆయన వీకెండ్ పొలిటీషియన్‌గానే మిగిలిపోయారు. ఇప్పటికీ కేవలం చంద్రబాబు డైరక్షన్‌లోనే నడుస్తున్నారనే విమర్శలు మూటగట్టుకుంటున్నారు. మార్చిలో తాడేపల్లి సమీపంలోని ఇప్పటంలో జనసేన ప్లీనరీ నిర్వహించారు. ఆ సభలోనే తన ప్లీనరీకి భూములు ఇచ్చిన ఇప్పటం గ్రామాభివృద్దికి 50 లక్షల రూపాయల విరాళాన్ని పవన్ ప్రకటించేశారు. గ్రామాభివృద్ధికి ప్రకటించిన 50 లక్షలు 9 నెలలైనా ఇప్పటికీ ఇవ్వకపోగా.. మరోమారు ఇప్పటం గ్రామాన్ని రాజకీయాల్లోకి లాగే ప్రయత్నం చేసిన పవన్ అభాసుపాలయ్యారు.  తన ప్లీనరీకి స్ధలం ఇచ్చిన ఇప్పటం వాసుల ఇళ్లని ప్రభుత్వం అన్యాయంగా కూల్చేసిందంటూ అబద్దపు ప్రచారాన్ని తెరపైకి తెచ్చారు. ఏ ఒక్క ఇల్లూ కూల్చలేదని అధికారులు ప్రకటించినా పవన్ కళ్యాణ్ మాత్రం ఆవేశంతో రెచ్చిపోయారు. తన పార్టీకి చెందిన 11 మందితో పవన్ కళ్యాణ్ కోర్టులో కేసు కూడా వేయించారు. తాము గతంలో ఆక్రమణదారులందరికీ నోటీసులు జారీ చేశామని, ఏ ఒక్కరి ఇల్లు కూల్చలేదని, రోడ్డు విస్తరణ కోసం కేవలం ప్రహారీ గోడలు మాత్రమే కూల్చామని అధికారులు ఆధారాలతో సహా నిరూపించడంతో జనసేన కుట్రలు బట్టబయలయ్యాయి. నోటీసులు ఇవ్వలేదని హైకోర్టుని తప్పుదోవ పట్టించే ప్రయత్నం చేసిన ఆ 11 మందికి లక్ష రూపాయల చొప్పున జరిమానా విధిస్తూ తీర్పు చెప్పడంతో పవన్ అభాసుపాలయ్యారు. డామిట్.. రెక్కీ డ్రామా అడ్డం తిరిగింది హైదరాబాద్‌లో వ్యక్తుల మధ్య జరిగిన వివాదాన్ని ఏపీ ప్రభుత్వానికి అంటగట్టి తనపై రెక్కీ చేశారంటూ.. తనని చంపాలని చూస్తున్నారంటూ చేసిన హైడ్రామా అంతా ఇంతా కాదు. ఏపీ ప్రభుత్వం తనని హత్య చేయడానికి చూస్తున్నదని.. హై సెక్యూరిటీ కల్పించాలని తన అనుచరులచే పవన్ హడావిడి చేయించారు. హైదరాబాద్ పోలీసులు విచారణ జరిపితే ఇదంతా వట్టిదేనని తేలింది. పవన్ ఇంటి వద్ద ఎవరూ రెక్కీ చేయలేదని.. పవన్ హత్యకి కుట్ర, సుపారీ అంటూ చెప్పిన మాటలు సొల్లేనని తేలిపోయింది. కేవలం ప్రచారం కోసం పవన్ కళ్యాణ్ చేసిన హడావిడి అటు పోలీసులని.. ఇటు జనసేన కార్యకర్తలని పరుగులు పెట్టించింది. ఈ వ్యవహారాన్ని అడ్డుపెట్టుకుని ఏపీ ప్రభుత్వంపై, ముఖ్యమంత్రి వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డిపై బురద జల్లాలని ప్రయత్నించిన పవన్ కళ్యాణ్ ప్లాన్ బెడిసికొట్టి గప్ చుప్ అయ్యారు. పొత్తు ఎవరితో? ఆదేశాలు ఎక్కడినుంచి? ఏపీ ప్రభుత్వం రైతు వ్యతిరేక విధానాల వల్ల కౌలు రైతులు ఆత్మహత్యలు చేసుకున్నారంటూ ఏప్రిల్ నెలలో అనంతపురం జిల్లా నుంచి జనసేన అధినేత పవన్ కళ్యాణ్ రైతు భరోసా యాత్రని ప్రారంభించారు. ఇప్పటి వరకు ఆరు జిల్లాల్లో పర్యటించారు. దసరా నుంచి రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా పర్యటిస్తానని ప్లీనరీలో ఆర్బాటంగా ప్రకటించిన పవన్ కళ్యాణ్ ఆ తర్వాత ముందస్తు ఎన్నికలు వచ్చే అవకాశం లేదంటూ తన పర్యటనలని పోస్ట్ పోన్ చేసుకున్నారు. మరోవైపు బీజేపీతో పొత్తుపై ఇంకా అయోమయం కొనసాగుతూనే ఉంది. గత మూడున్నర ఏళ్ళుగా జనసేన.. బీజేపీకి మిత్రపక్షంగా ఉంటున్నప్పటికీ కలిసి ఒక్క కార్యక్రమం కూడా చేయలేదు. వచ్చే ఎన్నికలలో జనసేన, బీజేపీ కలిసే పోటీచేస్తాయని కాషాయ నేతలు అంటుంటే, ప్రభుత్వ వ్యతిరేక ఓటు చీలకుండా ప్రయత్నిస్తానని పవన్ అంటున్నారు. పేరుకి బీజేపీతో జనసేన మైత్రి కొనసాగుతున్నా, టీడీపీతో పొత్తుకే పవన్ కళ్యాణ్ మొగ్గుచూపుతున్నారని పార్టీ శ్రేణులు చెబుతున్నాయి. నవంబర్ నెలలో విశాఖ పర్యటనకి వచ్చిన ప్రధాని మోదీ మిత్రపక్షమైన జనసేన అధినేత పవన్ కళ్యాణ్‌తో ప్రత్యేకంగా భేటీ అయ్యారు. 2014 తర్వాత ఇదే ప్రధానిని కలవటమని.. రాష్ట్రానికి మంచి రోజులు వస్తాయని ఆ భేటీ తర్వాత పవన్ మీడియా ముందు ముక్తసరిగా మాట్లాడి వెళ్లిపోయారు. శృతి మించిన అల్లర్లు విశాఖలో రైతు భరోసా యాత్ర పేరుతో చేసిన హంగామాతో ప్రజలు తీవ్ర ఇబ్బందులు ఎదుర్కొన్నారు. పవన్ హడావిడి శృతిమించి ప్రజలకి ఇబ్బంది కలిగించడంతో పోలీసులు ఆయన్ని వెనక్కి పంపించేశారు. నిబంధనలకి విరుద్దంగా వ్యవహరించినందుకు పోలీసులు  నోటీసులు ఇవ్వడంతో దానిని రాజకీయం చేసే ప్రయత్నం చేశారు. విజయవాడ వచ్చిన పవన్ దగ్గరకి.. పరామర్శ పేరుతో చంద్రబాబు వాలిపోవడం రాజకీయ దుమారమే లేపింది. పవన్, చంద్రబాబు మధ్య పొత్తు చర్చలే జరిగాయని రాజకీయ గాసిప్స్ మొదలయ్యాయి. ప్రభుత్వంపై ఉమ్మడిగా పోరాడతామని స్టేట్ మెంట్ కూడా ఇచ్చారు. కలిసి ప్రయాణం చేయడానికే దీన్ని వేదిక చేసుకున్నారంటున్నారు. కాదు కలవడానికే ఈ డ్రామా నడిపించారని మరికొందరి మాట.  అసలు పవన్ కళ్యాణ్ చంద్రబాబుకి దూరంగా ఉంటే కదా.. కొత్త పొత్తులు కాదు.. పాత పొత్తులే అంటూ అధికార పార్టీ గట్టి కౌంటర్ ఇచ్చింది. మొత్తంగా 2022లో జనసేన బండి గాడి తప్పి ప్రజా సమస్యలపై కంటే ప్యాకేజీ వ్యవహారాలపైనే ఫోకస్ చేశారంటున్నారు. రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా వైఎస్ జగన్ ప్రభుత్వం అమలు చేస్తున్న సంక్షేమ పథకాలతో ప్రతిపక్షాలకి ఏ అంశంపైనా పోరాడటానికి వీలు లేకుండా పోయిందని అందుకే జనసేన.. టీడీపీ పల్లకీ మోస్తూ భజనసేనగా మారిందనే చర్చ నడుస్తోంది.  పొలిటికల్ ఎడిటర్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com

దేశ రాజధాని ఢిల్లీ వేదికగా ప్రస్థానం ప్రారంభించిన ఆప్ ఇప్పుడు  ఉత్తర భారతంలో మెల్లిగా తన ఊడలు దించుతోంది. ఈ ఏడాది జరిగిన అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో పంజాబ్ గెలిచిన ఆప్... హిమాచల్, గుజరాత్‌లో మాత్రం ఆశించిన ఫలితాలు రాబట్టలేకపోయింది.  దేశంలో అటు కమలానికి ఇటు కాంగ్రెస్కు ప్రత్యామ్నాయంగా ఎదుగుతోన్న ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ 2022లో సాధించిన ఫలితాలు తక్కువేమీ కాదు. అవినీతి వ్యతిరేక ఉద్యమంలో కీలక పాత్ర పోషించిన మాజీ ఐఆర్ఎస్ అధికారి అరవింద్ కేజ్రీవాల్ ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీతో రాజకీయ ప్రస్థానం ప్రారంభించారు. దేశంలోని అవినీతిని ఊడ్చేస్తామంటూ ఆప్ నాయకులు చీపురును తమ పార్టీ గుర్తుగా పెట్టుకున్నారు. పార్టీ ప్రారంభించిన ఏడాదిలోపే.. 2013లో జరిగిన ఢిల్లీ అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో విజయంతో ఆప్ దేశవ్యాప్తంగా మేధావుల దృష్టిని ఆకర్షించింది. మెజారిటీ మార్క్ దాటకపోయినా మైనారిటీ సర్కారును ఏర్పాటు చేసిన ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ ఏడాది కాలం పాలించింది. కూల్చివేత భయంతో మళ్లీ ఎన్నికలకు వెళ్లి 70సీట్లకు గాను 67స్థానాలు గెలిచి చరిత్ర సృష్టించారు. మొహల్లా క్లినిక్స్ పేరుతో కాలనీ క్లినిక్కులు ఏర్పాటు చేయడం... ప్రభుత్వ పాఠశాలల్ని మెరుగు పరచడంతో ఆ పార్టీ దిగువ, మధ్య తరగతి వర్గాల్లో బలమైన ఓటు బ్యాంకు ఏర్పాటు చేసుకుంది. 2020లో జరిగిన అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లోనూ 62 స్థానాలు గెలిచి ఆప్ తనకు తిరుగులేదని చాటింది. ఓ వైపు అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో భారీ విజయాలు సాధిస్తున్నా... లోక్‌సభ ఎలక్షన్లలో మాత్రం ఆప్ ఢిల్లీలో ఒక్క ఎంపీ సీటు గెలవలేదు. ఢిల్లీ తరువాత ఆప్ 2015 నుంచే దేశవ్యాప్తంగా విస్తరించేందుకు ప్రణాళికలు వేసింది. పంజాబ్‌లో చీపురు పంజా గత ఐదారేళ్లుగా వివిధ రాష్ట్రాల్లో పాగా వేసేందుకు ఆప్ చేస్తున్న ప్రయత్నాలు ఈ ఏడాది ఒక కొలిక్కి వచ్చాయి. 2022 ప్రారంభంలో జరిగిన పంజాబ్ ఎన్నికల్లో ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ బంపర్ మెజార్టీతో ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేసింది. సర్దార్జీల మనసు గెల్చుకున్న ఆప్ 117 స్థానాలున్న పంజాబ్ అసెంబ్లీలో 92 సీట్లు గెలుచుకుంది. ఆప్ దెబ్బకు పంజాబ్లో దశాబ్దాలుగా అధికారం అనుభవించిన కాంగ్రెస్, అకాలీలు కుదేలైపోయారు. మహామహులు సామాన్యుల చేతిలో చిత్తైపోయారు. పంజాబ్లో ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ భారీ విజయం అటు కాంగ్రెస్ పార్టీకి ఇటు బీజేపీకి మింగుడు పడలేదు. ముఖ్యంగా దశాబ్ద కాలం పాటు కేవలం ఢిల్లీకే పరిమితమైన ఆప్ మొదటిసారి ఢిల్లీ బయట అధికారం రుచి చూసింది. దీంతో ఇక కేజ్రీవాల్‌ను సీరియస్ కంటెండర్‌గా ప్రధాన పార్టీలు చూడటం ప్రారంభించాయి. అయితే పంజాబ్ కన్నా ముందు ఉత్తరాఖండ్‌లోనూ ఆప్ సీరియస్‌గానే ప్రయత్నించింది. అయితే అక్కడ ఆ పార్టీకి డిపాజిట్లు గల్లంతైపోయాయి. గుజరాత్‌లో భారీగా పెరిగిన ఓట్లు పంజాబ్ గెలుపుతో ఫుల్ జోష్ మీదున్న కేజ్రీవాల్ అటు హిమాచల్ ఇటు గుజరాత్‌లో గెలవడానికి వ్యూహాలు పన్నారు. అన్ని విధాలుగా వనరులు సమకూర్చుకున్నారు. గుజరాత్లో ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ క్యాంపేయిన్ చూసిన వాళ్లు ఆ పార్టీ గెలుస్తుందనే ఊహించారు. అయితే  ఎన్నికల నాటికి ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ అనుకున్న స్థాయిలో ప్రజల అభిమానాన్ని సంపాదించలేకపోయింది. గుజరాత్ అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో కేవలం 5 స్థానాలు మాత్రమే గెలిచిన ఆప్ గణనీయంగా ఓటు బ్యాంకును సాధించుకుంది. గుజారాత్‌లో ఓటుబ్యాంకు పెంచుకోవడం ద్వారా ఇప్పుడు ఆప్ జాతీయ పార్టీగా అవతరించింది. గుజారాత్ ఎన్నికల్లో కాంగ్రెస్ పార్టీ గెలుపు అవకాశాలను చాలా స్థానాల్లో ఆప్ దెబ్బతీసిందని విశ్లేషకులు అంటున్నారు. మొత్తానికి ఆప్ గుజరాత్ గెలవకపోయినా...మోదీ గడ్డపైన ఇకపై కేజ్రీవాల్ కూడా బలమైన ప్రత్యర్ధే అని ఈ ఎన్నికలు తేల్చేశాయి. ఇక గుజరాత్ ఎన్నికలతో పాటు హిమాచల్లోనూ జరిగిన అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో మాత్రం ఆప్ తుస్సుమంది. ఎలాంటి ప్రభావం చూపలేకపోయింది. హిమాచల్లో బీజేపీని ఓడించి కాంగ్రెస్ పార్టీ అధికారం కైవసం చేసుకుంది. దీంతో కాంగ్రెస్ పార్టీకి ప్రత్యామ్నాయంగా ఎదగాలనుకున్న ఆప్ కు గట్టి ఎదురుదెబ్బ తగిలింది. చాలా కాలంగా అందని ద్రాక్షగా ఉన్న ఢిల్లీ కార్పోరేషన్ను ఈసారి ఆప్ కైవసం చేసుకుంది. దీంతో ఇక ఢిల్లీలో కేజ్రీవాల్కు ఎదురులేదని మరోసారి స్పష్టమైంది.  మద్యం స్కాం మరకలు దేశవ్యాప్తంగా విస్తరించాలనే దూకుడుతో ఉన్న ఆప్‌కు ఈ ఏడాది ఊహించని ఎదురుదెబ్బ తగిలింది. ఢిల్లీ లిక్కర్ పాలసీలో అవకతవకలు జరిగాయంటూ లెఫ్టినెంట్‌ గవర్నర్ సీబీఐ విచారణకు ఆదేశించారు. దీంతో అవినీతికి వ్యతిరేకంగా పోరాడతామంటూ దేశవ్యాప్తంగా క్లీన్ ఇమేజ్ తెచ్చుకున్న ఆప్ సర్కార్‌లోని మంత్రులు అవినీతిపరులనే విమర్శలు చెలరేగాయి. ఢిల్లీ లిక్కర్ కేసులో ఆప్‌ నెంబర్-2 అయిన సిసోడియాపైనే తీవ్రమైన ఆరోపణలు వచ్చాయి. ఆయన అనుయాయులను ఇప్పిటేకే సీబీఐ అరెస్టు చేసింది. కేజ్రీవాల్ సైతం ఈ కేసులో ఇరుకున్నారనే వార్తలు వస్తున్నాయి. రాబోయే రోజుల్లో అటు రాజస్థాన్, కర్ణాటక, హర్యానా ఎన్నికల్లోనూ సత్తా చాటాలని ఆప్ ఉవ్విళ్ళూరుతోంది. దక్షిణాదిలో కేసీఆర్ లాంటి నాయకులతో దోస్తీ చేయడం ద్వారా 2024 ఎన్నికల నాటికి బీజేపీకి ప్రధాన ప్రత్యామ్నాయంగా ఎదగాలని ఆప్ ప్రణాళికలు రచిస్తోంది. ఓవైపు విస్తరణ వ్యూహం మరోవైపు ఓటుబ్యాంకు రాజకీయాలు ప్రారంభించిన ఆప్ ఇటీవలి కాలంలో తీసుకున్న కొన్ని నిర్ణయాలపై విమర్శలు వెల్లువెత్తున్నాయి. గుజరాత్ ఎన్నికల సందర్భంగా కరెన్సీ నోట్లపై దేవతల గుర్తులు వేయాలని కేజ్రీవాల్ చేసిన డిమాండ్‌ను కాంగ్రెస్, బీజేపీలు తప్పుబట్టాయి. ఇక లిక్కర్ స్కాంలో ముఖ్యనేతలు ఇరుక్కోవడం ఆప్ ఇమేజ్‌ను డ్యామేజ్ చేసింది. అయినా తాము వచ్చే ఏడాది మరిన్ని రాష్ట్రాలు గెలిచి లోక్‌సభ ఎన్నికల నాటికి దేశంలో బలమైన పార్టీగా ఎదుగుతామని ఆప్ చెబుతోంది.  -పొలిటికల్ ఎడిటర్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com

దేశ రాజకీయాల్లో కమలం పార్టీ హవా అప్రతిహాతంగా కొనసాగుతోంది. 2014లో మొదలైన బీజేపీ సునామీ దేశాన్ని చుట్టేస్తోంది. ప్రధాని నరేంద్రమోదీ నాయకత్వం, హోం మంత్రి అమిత్ షా చాణక్యంతో కాషాయ సేన విపక్షాలను తునాతునకలు చేస్తూ ముందుకు సాగుతోంది. బీజేపీ బండిని జోడెద్దుల లాగా ఈ ఇద్దరు నేతలే తమ భుజస్కందాలపై పెట్టుకుని లాగుతున్నారు. దేశంలోని ఏ పార్టీకి అందనంత ఎత్తులో బీజేపీని నిలబెట్టగలిగారు. ఈ ఏడాది ఏడు రాష్ట్రాల్లో అసెంబ్లీ ఎన్నికలు జరిగాయి. ఉత్తరప్రదేశ్, గుజరాత్ సహా ఐదు రాష్ట్రాల్లో బీజేపీ అధికారాన్ని నిలబెట్టుకుంది. పార్టీ అధ్యక్షుడు జేపీ నడ్డా సొంత రాష్ట్రమైన హిమాచల్ ప్రదేశ్లో అధికారం పోగొట్టుకోవడం చర్చనీయాంశంగా మారింది. నడ్డా గ్రూప్ రాజకీయాలే హిమాచల్లో కొంప ముంచాయనే ప్రచారం సాగుతోంది. ఈ నేపథ్యంలో త్వరలోనే నడ్డాను సాగనంపడం ఖాయమనే వార్తలు గుప్పుమంటున్నాయి. గుజరాత్‌లో సక్సెస్.. గుజరాత్ రాష్ట్ర చరిత్రలో ఎన్నడూ లేని విధంగా 151 సీట్లు గెలిచి నరేంద్ర మోదీ, షా ద్వయం ప్రభంజనాన్ని సృష్టించింది. వరుసగా ఏడోసారి గుజరాత్లో బీజేపీ ప్రభుత్వాన్ని నిలబెట్టారు. దేశ చరిత్రలో ఇప్పటివరకు బెంగాల్‌లో కమ్యూనిస్టుల పేరుతో ఉన్న చరిత్రను సమం చేశారు. ఈ సంవత్సరమే జరిగిన రాష్ట్రపతి, ఉపరాష్ట్రపతి ఎన్నికల్లోనూ బీజేపీ సునాయాసంగా తన అభ్యర్థులను గెలిపించుకోగలిగింది. రాష్ట్రపతి అభ్యర్థిగా ఆదిమ గిరిజన వర్గానికి చెందిన ద్రౌపది ముర్మును ఎంపిక చేసి ప్రతిపక్షాలను చెల్లా చెదురు చేయడంలో విజయం సాధించారు. తొలుత ప్రతిపక్ష క్యాంపులో చేరిన జేడీఎస్, జార్ఖండ్ ముక్తి మోర్చా లాంటి పార్టీలు సైతం తిరిగి బీజేపీ అభ్యర్థికి మద్దతు ఇవ్వాల్సిన పరిస్థితి మోదీ కల్పించారు. విపక్షాల మధ్య ఐక్యతను దెబ్బతీయడంలో మోదీ సఫలీకృతులయ్యారు. 60 శాతానికి పైగా ఓటింగ్ సాధించి ద్రౌపది ముర్ము భారత రాష్ట్రపతిగా ఎన్నికయ్యారు. కలిసొచ్చిన సమీకరణాలు.. ఉపరాష్ట్రపతి ఎన్నికల్లో సైతం బీజేపీ అభ్యర్థి జగదీప్ ధంకడ్ సునాయాసంగా గెలుపొందారు. జాట్ సామాజిక వర్గానికి చెందిన జగదీప్ ధంకడ్‌ను ఉపరాష్ట్రపతి అభ్యర్థిగా ఎంపిక చేసి నరేంద్ర మోదీ అందర్నీ ఆశ్చర్యపరిచారు. అయితే, దాని వెనుక మోదీ రాజకీయ ఎత్తుగడ కనిపించింది. రైతు చట్టాలకు వ్యతిరేకంగా ఏడాదిన్నర పాటు ఢిల్లీని ముట్టడించిన రైతుల్లో అత్యధికులు జాట్ వర్గానికి చెందిన వారే. ఈ నేపథ్యంలో జాట్ రైతులను సంతృప్తి పరిచేందుకు ఆ వర్గానికి చెందిన జగదీప్ ధంకడ్‌ను ఎంపిక చేసి జాట్లను తన వైపు తిప్పుకునే ప్రయత్నం చేశారు. అంతకుముందే పశ్చిమబెంగాల్ గవర్నర్‌గా ఉన్న జగదీప్ ధంకడ్ తనదైన స్టైల్ లో ముఖ్యమంత్రి మమతా బెనర్జీని ఇబ్బంది పెడుతూ నరేంద్ర మోదీ దృష్టిలో పడేందుకు ప్రయత్నించారు. ఆ ప్రయత్నాలన్నీ జగదీప్ ధంకడ్‌కు కలిసి వచ్చాయి.  సంఖ్య పెరగలేదు.. బలం తగ్గలేదు 2022 సంవత్సరం ప్రారంభంలో బీజేపీకి 17 రాష్ట్రాల్లో అధికారం ఉంది. ఏడాది ముగిసే సరికి ఒక రాష్ట్రం తగ్గినా.. మరో పెద్ద రాష్ట్రం మహారాష్ట్ర బీజేపీ అధీనంలోకి వచ్చింది. బీహార్లో నితీష్ కుమార్ బీజేపీ కూటమి నుంచి కాంగ్రెస్ కూటమిలోకి జంప్ చేశారు.  మహారాష్ట్రలో ఏకనాథ్ షిండే సహకారంతో ఉద్ధవ్ థాకరే ప్రభుత్వాన్ని కూలగొట్టి.. బీజేపీ తిరిగి ఆ రాష్ట్రాన్ని తన చేతిలోకి తీసుకోగలిగింది. ఒక రాష్ట్రం చేజారినా మరో రాష్ట్రాన్ని దక్కించుకొని తన 17వ రాష్ట్రాన్ని కాపాడుకుంది. అయితే, ఏడాది చివరలో హిమాచల్ ప్రదేశ్ చేజారడంతో ప్రస్తుతం 16 రాష్ట్రాల్లో అధికారంలో కొనసాగుతోంది. బీజేపీలో నరేంద్ర మోదీ మాటే వేదవాక్కుగా కొనసాగుతోంది. దేశంలోనే అత్యంత ప్రజాదరణ కలిగిన నాయకుడిగా మోదీ అవతరించడంతో మిగిలిన నాయకులందరూ ఆయన మాటే శిరోధార్యంగా భావించి ముందుకు నడుస్తున్నారు. మోదీకున్న ప్రజాదరణను ఎన్నికల్లో ఓట్లుగా మలుచుకునేందుకు అమిత్ షా అత్యంత పదునైన వ్యూహాలు రూపొందిస్తున్నారు. సుశిక్షితులైన బీజేపీ కార్యకర్తల యంత్రాంగం, ఆర్ఎస్ఎస్ అండతో పార్టీ పకడ్బందీగా ప్రజల్లోకి చొచ్చుకుపోతోంది. కమలం వర్సెస్ ఎవరు? ఎనిమిదేళ్ళ నుంచి అధికారంలో కొనసాగుతున్న నేపథ్యంలో పార్టీకి అపారమైన వనరులు అందుబాటులోకి వచ్చాయి. ఖర్చుకు వెనకాడకుండా పార్టీ ప్రచారాన్ని దూకుడుగా కొనసాగిస్తోంది. దీనికి తోడు కార్పొరేట్ వ్యూహకర్తలు రంగంలోకి దిగి, క్షేత్రస్థాయిలో ఓటర్ల నాడిని ఎప్పటికప్పుడు పసిగట్టి పార్టీకి చేరవేస్తున్నారు. అందుకు అనుగుణంగా వ్యూహాలను రచిస్తూ మిగిలిన పార్టీలకంటే ఒక అడుగు ముందే ఉంటున్నారు. తన పార్టీని బలోపేతం చేసుకోవడంతోపాటు ప్రతిపక్ష పార్టీలను బలహీనపరచడంలోనూ బీజేపీ అదే దూకుడును ప్రదర్శిస్తోంది. రకరకాల ఎత్తుగడలతో విపక్షాలను చెల్లాచెదురుచేసి తన ఆధిపత్యాన్ని సుస్థిరం చేసుకుంటోంది. మిగిలిన పార్టీలతో పోలిస్తే బీజేపీ 90 శాతం సక్సెస్ రేట్ తో దూసుకుపోతోంది. బీజేపీకి జాతీయ స్థాయిలో ప్రత్యామ్నాయం కోసం కాంగ్రెస్, ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీల మధ్య తీవ్రమైన పోరాటం కొనసాగుతోంది. అయితే ఇప్పటికీ బీజేపీని ఎదుర్కోగలిగిన ప్రత్యామ్నాయ శక్తిగా కాంగ్రెస్ కొనసాగుతోంది. 2023లో ఎన్నో సవాళ్లు.. వచ్చే ఏడాది లోక్‌సభకు ఎన్నికల సన్నాహక సంవత్సరం. కర్ణాటక, తెలంగాణ, మధ్యప్రదేశ్ , రాజస్థాన్ , చత్తీస్ఘడ్ లాంటి ఐదు కీలక రాష్ట్రాల్లో అసెంబ్లీ ఎన్నికలు జరగబోతున్నాయి. ఈ ఐదింటిలో నాలుగు రాష్ట్రాలలోనూ బీజేపీ- కాంగ్రెస్ ముఖాముఖి తలపడుతున్నాయి. తెలంగాణలో మాత్రం త్రిముఖ పోటీ జరుగుతుంది. లోక్‌సభ ఎన్నికలకు, అసెంబ్లీ ఎన్నికలకు ఎజెండా వేర్వేరుగా ఉన్నప్పటికీ రాబోయే అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో గెలిస్తేనే లోక్‌సభ ఎన్నికల్లో కాషాయ కూటమికి మరింత నైతిక బలం, జోష్ లభిస్తుంది. పొలిటికల్ ఎడిటర్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com చదవండి:  పొలిటికల్ రివ్యూ: 2022లో వైఎస్సార్‌సీపీ ప్రభుత్వానికి మార్కులెన్ని? పొలిటికల్ రివ్యూ - 2022లో చీపురుకున్న క్రేజ్ ఎంత? పొలిటికల్ రివ్యూ: 2022లో చేయి కాలిందా? పట్టు జారిందా? జనసేన పవన్‌ వీకెండ్‌ విజిట్స్‌.. కథ అడ్డం తిరిగిందే? పొలిటికల్ రివ్యూ : ఏపీ బీజేపీని కోవర్టులే దెబ్బతీస్తున్నారా? పొలిటికల్ రివ్యూ: 2022లో ఫ్యాన్ స్పీడ్ ఎంత?

కందుకూరు విషాద ఘటన తర్వాత కూడా ప్రతిపక్ష తెలుగుదేశం విపరీత ధోరణిలో ఏ మాత్రం మార్పు వచ్చినట్లు కనిపించడం లేదు. ఆ పార్టీకి మద్దతు ఇచ్చే ఈనాడు, తదితర మీడియా సంస్థలు కందుకూరులో టీడీపీ అదినేత చంద్రబాబు రోడ్ షో లో ఎనిమిది మంది మరణిస్తే దాని ప్రభావాన్ని తగ్గించి ప్రచారం చేయడానికి నానా తంటాలు పడుతున్నాయి. ఇదే వైసీపీ వారి సభలో ఏదైనా చిన్న ఘటన జరిగినా చిలవలు,పలవలుగా రాసేవి. ఇలాంటివి ఏ సభలోను జరగకూడదు. ఇక్కడ జరిగింది మానవ తప్పిదమా? ప్రచార యావతో జరిగిన తప్పిదమా? లేక ఇంకేదైనా కారణమా ? అన్న విషయాలపై విశ్లేషణకు వెళ్లకుండా టీడీపీ మీడియా జాగ్రత్తపడుతోంది. ప్రతిపక్ష నేత చంద్రబాబు నాయుడు దీనికి ఎలా కవరింగ్ ఇస్తున్నారో గమనిస్తే ఆశ్చర్యం కలుగుతుంది.ఇలాంటి ఘటనలను కూడా దిక్కుమాలిన రాజకీయాలకు వాడుకుంటారా అన్న బాద కలుగుతుంది. బాధితులు తొక్కిసలాటకు గురై మరణిస్తే వారు రాష్ట్రం కోసం త్యాగం చేశారని అన్నారట. ఆయన ఉద్యమం రాష్ట్రం కోసం చేస్తున్నారట. ఆయన ముఖ్యమంత్రి పదవి కోసం కాదన్నమాట. చనిపోయినవారు రాష్ట్రం కోసం సమిదలుగా మారారని ఆయన చెబుతున్నారు. ఇంత ఘోరంగా మాట్టాడవచ్చని చంద్రబాబు పదే, పదే రుజువు చేస్తున్నారు. కందుకూరులో డ్రోన్‌తో షూటింగ్ జరపడం కోసం, జనం బాగా వచ్చారని రాష్ట్ర ప్రజలను నమ్మించేందుకు గాను  చిన్న బజారులో సభ పెట్టి, తొక్కిసలాటకు కారణమై, పలువురు మురికి గోతిలో పడిపోతే రాష్ట్రం కోసం చనిపోయినట్లా?మరి అలాగైతే గోదావరి పుష్కరాలలో తన సినిమా యావకోసం 29 మంది చనిపోతే వారు ఎందుకు మరణించారు?అప్పుడు ఆయన ఏమని చెప్పారో గుర్తుందా?కుంభ మేళాలలో మరణించడం లేదా? రోడ్డు ప్రమాదాలలో చనిపోవడం లేదా అని ప్రశ్నించి అవమానించారు. మరి ఇప్పుడేమో రాష్ట్రం కోసం చనిపోయారని అంటున్నారు. నిజానికి ఈ ఘటన జరిగిన తర్వాత మిగిలిన కార్యక్రమాలన్నిటిని వాయిదా వేసుకుని కందుకూరు బాధితులను పరామర్శించిన తర్వాత విజయవాడకో, హైదరాబాద్ కో వెళ్లిపోయి ఉంటే బాగుండేది.  కాని అలాకాకుండా తన టూర్ షెడ్యూల్‌ను మాత్రం వాయిదా వేసుకోకుండా ఇదేం కర్మ రాష్ట్రానికి అంటూ యాత్ర కోసం పర్యటించడం పద్దతిగా కనిపించదు. ఘటన జరిగిన తర్వాత బాదితులను పరామర్శించి వస్తానని, అంతవరకు జనం రోడ్డు మీదే ఉండాలని ఆయన కోరారంటే ఆయన యావ ఎలాంటిదో ఊహించుకోవచ్చు.  అయినా ఆయన ఇష్టం. రాజకీయమే ఊపిరిగా జీవించే ఆయనకు ఇలాంటివి చిన్నవిగానే  ఉండవచ్చు. విశాఖలో ఎల్‌జీ పాలిమర్స్ లో ప్రభుత్వం కోటి రూపాయలు సాయం ప్రకటిస్తే అదేమి సరిపోతుంది అని ప్రశ్నించి రెండు కోట్లు ఇవ్వాలని డిమాండ్ చేసిన ఆయన ఇప్పుడు పది లక్షలతో సరిపెట్టుకున్నారు. మరో పాతిక లక్షలు పార్టీ ఇతర నేతలు ఇస్తారట. అది ఎంతవరకు జరుగుతుందో తెలియదు. టీడీపీ ఆర్దికంగా పటిష్టంగా ఉన్న పార్టీనే. అరవై లక్షల మంది సభ్యులు ఉన్నారని చెబుతారు. విరాళాలు కూడా కోట్లలోనే వస్తుంటాయి. అయినా పది లక్షలకే పరిమితం అయ్యారు. ఎదుటివాడికి చెప్పడం కాకుండా మరికొంత అదనంగా పార్టీ తరపున సాయం చేసి ఉండాల్సింది. చంద్రబాబు సభకు వెళితే మంచి కూలీ వస్తుందనుకున్నవారు ఈ తొక్కిసలాటలో మరణించారని వార్తలు వచ్చాయి. కూలి కోసం వచ్చినవారు రాష్ట్రం కోసం త్యాగం చేశారని చంద్రబాబు చెప్పడం ఆత్మవంచనే అవుతుంది.ఇక పోలీసులు  భద్రత ఎక్కువగా ఉండాల్సిందని ఆయన చెబుతున్నారు.ఎక్కువ మందిని పెడితే ఒక ఆరోపణ. ఇలాంటివి జరిగితే మరో ఆరోపణ.  అసలు ప్రజలంతా అంత ఎగబడి వస్తుంటే ఏదైనా పెద్ద మైదానంలో సభ పెట్టుకుని సవాల్ విసిరి ఉండవచ్చు కదా! దాని గురించి మాట్లాడారు.  గతంలో ఎన్.టిఆర్ సర్కిల్ లో సభలు జరిగాయని అంటున్నారు. జరిగి ఉండవచ్చు.కాని ఏభై మీటర్ల దూరం వెళ్లి సభ ఎందుకు పెట్టినట్లు? పర్మిషన్ తీసుకున్నదెక్కడ? మీటింగ్ జరిగిందెక్కడ?వాటన్నిటిని పోలీసులు వివరిస్తున్నారు కదా? అయినా ఇక్కడా డబాయింపేనన్నమాట. తెలుగుదేశం, చంద్రబాబు చేసిన తప్పులను పోలీసులపై తోసి వేయడానికి ఈనాడు పత్రిక ముందుగానే వ్యూహం రచించింది. ముఖ్యమంత్రి సభకు వందల సంఖ్యలో పోలీసులు వస్తున్నారని, చంద్రబాబు సభకు అలా రావడం లేదని పేర్కొంది.ఇది ఎంత దారుణంగా ఉంది. గతంలో చంద్రబాబు ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్నప్పుడు ఎంతమంది పోలీసులు ఉండేవారు?ఆనాటి ప్రతిపక్ష నేత జగన్‌కు భద్రతగా ఎందరు ఉండేవారు? ఆ సంగతి తెలియదా? మరో సంగతి ఏమిటంటే మన తెలుగు రాష్ట్రాలలో చంద్రబాబుకు ఉన్నంత మంది భద్రతా సిబ్బంది మరే నేతకు లేరు. కేంద్ర బలగాలు సైతం ఆయన వెన్నంటి ఉంటాయి. అయినా వారెవ్వరూ చాలలేదట. రోడ్ షో లో ఎవరినైనా పోలీసులు ఆపితే ఇదే ఈనాడు, టీడీపీ మీడియా ఎంతగా గగ్గోలు పెట్టేవి. సీఎం సభ నిమిత్తం రోడ్డుపై బారికేడ్లు పెట్టారని వీరే కదా విమర్శించింది. ఇలా ఎక్కడ ఏ అవకాశం వస్తే, ఆ విదంగా అడ్డగోలుగా కథనాలు రాయడం, వాటిని టీడీపీవారు ప్రచారం చేయడం మామూలు అయింది . మామూలుగా అయితే రెండు, మూడు రోజుల పాటు ఈ ఘటనపై పుంఖానుపుంఖాలుగా వార్తలు రాసే ఈనాడు, ఈ ఘటనకు వచ్చేసరికి పందా మార్చేసింది. చంద్రబాబు వారిని ఆదుకుంటానన్నారన్న విషయాలకే ప్రాదాన్యత ఇచ్చి ఇక్కడ కూడా సానుభూతి సంపాదించాలన్న నీచమైన ఆలోచన చేసినట్లు అనిపిస్తుంది. లేకుంటే రోడ్డు అంతా కొలతలు వేసి, ఎక్కడ సభ జరగాలి? ఎక్కడ జరిగింది?రోడ్డు పై ఏమి అడ్డం ఉన్నాయి.. డ్రోన్ ఎవరు పెట్టారు? ఎవరు సలహా ఇచ్చారు? ఇలా నానా పరిశోధనలతో వార్తలు ముంచెత్తే ఈనాడు తెలుగుదేశం విషయంలో మాత్రం పూర్తిగా నోరుమూసుకుని ఉండడం వారి ప్రమాణాల పతనానికి అద్దం పడుతుంది. కావలిలో జరిగిన సభలో చంద్రబాబు పోలీసులను మళ్లీ ఎలా బెదిరిస్తున్నారో చూడండి. మా పై కేసులు పెడతారా? పెట్టండి. అక్రమ కేసులు పెట్టిన ఏ అధికారిని వదలం. చట్టం ప్రకారం శిక్షిస్తాం. కావలిలో ఇరవై కేసులు పెట్టారు. మేము వచ్చాక 200 కాదు.. రెండువేల కేసులు పెడతాం  అని ఆయన అంటున్నారు. పద్నాలుగేళ్లు ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్న వ్యక్తి నోటి నుంచి వచ్చే మాటలు ఇలాగే ఉంటాయా? చంద్రబాబును ఎన్నుకుంటే వేల కేసులు పెడతామని ఆయన పోలీసులను కాదు హెచ్చరిస్తున్నది. ప్రజలందరిని అని అర్ధం చేసుకోవడం కష్టం కాదు. కేసులు కావాలంటే ఆయనను ఎన్నుకోవాలన్నమాట!ఇది కొత్త నినాదమే. దీని ఆధారంగానే తెలుగుదేశం ఎన్నికలకు వెళుతుందా! 

ప్రతీ వ్యక్తి జీవితంలో అమ్మ ఒక మధురమైన పదం. కానీ, అమ్మ అంటే పదం మాత్రమే కాదు.. ఎన్నో భావోద్వేగాల సంగ్రహం అంటారు దేశ ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ. మాతృవియోగం తర్వాత తన తల్లితో పెనవేసుకున్న అనుబంధాన్ని గుర్తు చేస్తూ.. అద్భుతమైన శతాబ్ది(తల్లి హీరాబెన్‌ మోదీని ఉద్దేశించి..) భగవంతుని పాదాల చెంత ఉంది అని సోషల్‌ మీడియాలో మోదీ చేసిన వ్యాఖ్య చేశారు. సన్యాసి ప్రయాణం, నిస్వార్థ కర్మయోగి, విలువలకు కట్టుబడి జీవించడం.. ఈ త్రిమూర్తులను అమ్మ ద్వారా అనుభూతి చెందాను అని పేర్కొన్నారు. తెలివితో పని చేయండి.. స్వచ్ఛమైన జీవితాన్ని గడపండి అంటూ తన వందవ పుట్టినరోజున ఆమె తనకు చెప్పిన మాటలు గుర్తు చేసుకున్నారు ఆయన. తన అమ్మ సాధారణంగా కనిపించినప్పటికీ ఆమె అసాధారణమైన మహిళ అని అంటారు నరేంద్ర మోదీ. చాలా చిన్న వయసులోనే తన తల్లి ఆమె మాతృమూర్తిని కోల్పోయిందని, జీవితంలో ఎన్నో కష్టాలను అనుభవించిందని, అయినప్పటికీ బలంగా నిలబడిందని పేర్కొన్నారు. शानदार शताब्दी का ईश्वर चरणों में विराम... मां में मैंने हमेशा उस त्रिमूर्ति की अनुभूति की है, जिसमें एक तपस्वी की यात्रा, निष्काम कर्मयोगी का प्रतीक और मूल्यों के प्रति प्रतिबद्ध जीवन समाहित रहा है। pic.twitter.com/yE5xwRogJi — Narendra Modi (@narendramodi) December 30, 2022 1922, జూన్‌ 18న గుజరాత్‌ మెహ్‌సనా వద్నగర్‌లో జన్మించారు హీరాబెన్. చిన్నతనంలోనే ఆమె తల్లి స్పానిష్‌ ఫ్లూతో కన్నుమూసింది. ఫొటోలు కూడా లేకపోవడంతో.. ఆమె ముఖం కూడా హీరాబెన్‌కు గుర్తు లేదట. అలా తల్లి లేకుండానే హీరాబెన్ బాల్యం గడిచింది. తల్లి ఒడిలో సేద తీరని పరిస్థితి.. తన పిల్లలకు రాకూడదని ఆమె ఎంతో తాపత్రయపడింది. బడికి పోయి రాయడం, చదవడం నేర్వలేదు. పేదరికం, కష్టాలతోనే గడిచిపోయింది ఆమె జీవితం. అందుకేనేమో బాధ్యతగా తన ఐదుగురు పిల్లలను పెంచింది. అదే బాధ్యతను బిడ్డలకు ప్రబోధించింది. బాధ్యతాయుతంగా ఉండాలని పిల్లలకు చెప్పడమే కాదు.. ఆరోగ్యం సహకరించకున్న ఆమె ఓటేసి తన బాధ్యతను నేరవేర్చారు కూడా. టీ అమ్ముకునే దామోదరదాస్‌ ముల్చంద్‌ మోదీని వివాహాం చేసుకున్నారు హీరాబెన్‌. ఆ ఇంటికి పెద్ద కోడలిగా వెళ్లిన ఆమె.. అంతే బాధ్యతాయుతంగా ఇంటిని నడిపించే యత్నం చేశారు. సోమ భాయ్‌ మోదీ, అమృత్‌ భాయ్‌ మోదీ, నరేంద్ర మోదీ, ప్రహ్లాద్‌ మోదీ, వసంతి బెన్‌, పంకజ్‌ మోదీ.. ఇలా నలుగురు కొడుకులు, ఒక కూతురిని కనిపెంచారామె. గాంధీనగర్‌లో రేసన్ గ్రామంలో చిన్న కొడుకు పంకజ్‌ మోదీ దగ్గర చివరిరోజుల్లో గడిపారామె. తన పెరుగుదల కోసం , ఎదుగుదల కోసం తన తల్లి ఎన్నో త్యాగాలను చేసిందని మోదీ గుర్తు చేసుకున్నారు. తన వ్యక్తిత్వాన్ని తీర్చిదిద్దడానికి, తనలోని ఆత్మవిశ్వాసాన్ని పెంచడానికి ఎంతో ప్రేరణ ఇచ్చిందని తరచూ చెప్తుంటారు.  నా తల్లి కష్టాలను కళ్లారా చూశా.  ఇంట్లో పనులన్నీ ఆమె ఒక్కతే చేసుకునేది. ఇంటి పోషణ కోసం కూడా తన వంతు ప్రయత్నించేది. ఇతరుల ఇళ్లల్లో వంటపాత్రలు కడిగి, చరఖా తిప్పి వచ్చిన ఆదాయంతో కుటుంబ ఖర్చులకు సాయంగా నిలిచింది. చిన్న ఇల్లు.. బురద మట్టి గోడలు.. వర్షానికి ఇల్లంతా కురిసినా, వర్షం నీరు పడుతున్న చోట బకెట్లు, గిన్నెలు పెట్టేదని, ఎన్నో ప్రతికూల పరిస్థితులు ఎదురైనా, తన తల్లి ఎంతో దృఢంగా నిలిచిందని మోదీ తన బ్లాగులో రాసుకొచ్చారు.  కష్టాలను ఆమె ధైర్యంగా ఎదుర్కొనే వారు. ఆమె పేరిట ఎలాంటి ఆస్తులు లేవు. ఒంటిపై ఆమె బంగారం ధరించింది ఏనాడూ చూడలేదు. అసలు ఆమెకు ఆసక్తి కూడా ఉండేది కాదు. ఆ తర్వాత కూడా అతి సాధారణ జీవితాన్ని, ఒక చిన్న గదిలో కొనసాగించినట్లు గుర్తు చేసుకున్నారు.  అమ్మతో కలిసి ప్రజల సమక్షంలో ఆయన కనిపించింది అరుదు. ఏక్తా యాత్ర పూర్తి చేసుకుని శ్రీనగర్‌ లాల్‌ చౌక్‌లో జాతీయ జెండా ఎగరేసి.. తిరిగి అహ్మదాబాద్‌కు చేరుకున్నప్పుడు తికలం దిద్దింది ఆ తల్లి. మళ్లీ.. 2001లో గుజరాత్‌ ముఖ్యమంత్రిగా ప్రమాణం చేసినప్పుడు ఆమె కొడుకు వెంట ఉంది.  తల్లి చేసిన కర్తవ్య బోధ వల్లనేమో.. ఆమె అంత్యక్రియలు పూర్తి చేశాక బాధను దిగమింగుకుని తిరిగి విధుల్లోకి దిగి పోయారు దేశ ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ.  తన తల్లి నూరవ పుట్టిన రోజు సందర్భంగా తనకు జన్మనిచ్చిన తల్లికి కృతజ్ఞతా భావాన్ని వ్యక్తం చేస్తూ రాసిన ‘మదర్‌’ బ్లాగ్‌ నుంచి సంగ్రహణ

నెల్లూరు జిల్లా కందుకూరు వద్ద జరిగిన దుర్ఘటన విచారకరం. ప్రతిపక్ష నేత, టీడీపీ అధినేత చంద్రబాబు నాయుడు ఇదేం ఖర్మ రాష్ట్రానికి అంటూ ఒక కార్యక్రమం చేపట్టి వివిధ ప్రాంతాలలో పర్యటిస్తున్నారు. ఈ సందర్భంగా కందుకూరు వెళ్లారు. దురదృష్టవశాత్తు అక్కడ జరిగిన సభలో ఎనిమిది మంది మరణించారు. మరికొందరు గాయపడ్డారు. ఇలాంటి ఘటనలు జరిగినప్పుడు నేతలు ఎలా స్పందించాలి? అసలు ఈ ఘటనకు కారణం ఏమిటి? ఇందులో  పోలీసుల తప్పు ఏమైనా ఉందా? లేక నేతల అతి తెలివి వల్ల ఇంతమంది బలయ్యారా? రాజకీయ ప్రచారం ఇరుకు రోడ్లపై పెడితే ఆ పార్టీకి ఏమైనా కలిసి వస్తుందా? జనం సరిపడ రాకపోతే, వెలితిగా కనిపించి పార్టీకి నష్టం జరుగుతుందని ఇలా చేస్తుంటారా? ఇలాంటి వాటన్నిటిని పరిగణనలోకి తీసుకుని ఒక అవగాహనకు రావాలి.  ప్రజల ప్రాణాలతో ఆటలా? మీడియాలో వచ్చిన కధనాల ప్రకారం కందుకూరులో మరో పెద్ద సర్కిల్ ఉన్నప్పటికీ, చిన్న ప్రదేశంగా ఉన్న ఎన్టీఆర్‌ సర్కిల్ ను తెలుగుదేశం ఎందుకు ఎంపిక చేసుకుంది? టీడీపీ అధిష్టానం సూచనల మేరకే ఎక్కడ సభ ఏర్పాటు చేయాలన్నది నిర్ణయిస్తారు. కొన్ని కధనాల ప్రకారం తెలుగుదేశం అధినాయకత్వం అనండి.. చంద్రబాబు లేదా.. లోకేష్ వంటివారు ఇలా కాస్త చిన్న , చిన్న రోడ్లపై మీటింగ్ లు పెడితే తక్కువ జనం వచ్చినా.. పత్రికలలోను, టివీలలోను జనం బాగా వచ్చారని ప్రచారం చేసుకోవచ్చన్న యావతో ఇలా చేస్తున్నారట. ఏ పార్టీ ఇలా చేసినా మంచిది కాదు. నిజానికి  ప్రజల మద్దతు తమకు ఉందని భావించే  ఏ పార్టీ కూడా ఇలాంటి పిచ్చి పనులు చేయకూడదు. గతంలో వైఎస్ జగన్ పాదయాత్ర చేసినప్పుడు పొడవాటి రోడ్లను, ఉన్నంతలో విశాలమైన రోడ్లను ఎంపిక చేసుకుని అనుమతి తీసుకుని , అందుకు తగ్గ ఏర్పాట్లను ముందుగానే చేసుకుని సభ నిర్వహించేవారు. కానీ చంద్రబాబు సభలకు అలాంటి ప్రత్యేక జాగ్రత్తలు తీసుకోవడం లేదన్న విమర్శ ఉంది. సన్నని సందు ఉంటే ఫోటో బాగా వచ్చి విశేష సంఖ్యలో జనం వచ్చారని రాష్ట్రం అంతటా నమ్మించవచ్చన్నది వారి ఆలోచన అట. అలాంటి దిక్కుమాలిన ఐడియా వల్ల ఇప్పుడు కందుకూరులో తొక్కిసలాట జరిగి ఎనిమిది మంది మరణించారు. దీనికి ఎవరు బాద్యత వహించాలి?  ఈ వీడియో చూడండి.! మీరే నిర్ణయించుకోండి తెలుగుదేశం అధికారిక యూట్యూబ్ ఛానల్లో ఉన్న కందుకూరు వీడియోను చూడండి.  సంఘటన జరగడానికి కొద్దిసేపటి ముందు.. వీడియోలో 17వ నిమిషం దగ్గర చూడండి. చాలా చిన్న దారిలో సభ ఏర్పాటు చేశారు, అక్కడే లైవ్ కవరేజ్ కోసం వ్యాన్ పెట్టారు. 17వ నిమిషం నుంచి 19వ నిమిషం వరకు చంద్రబాబు ఏం మాట్లాడారో పరిశీలిస్తే.. జనం ఎక్కుతున్నందున తన లైవ్ ప్రసారాలకు ఆటంకం ఏర్పడుతుందన్నదే తన ఆందోళనగా కనిపించింది. ఆ వ్యాన్కు అత్యంత సమీపంలోనే తొక్కిసలాట జరిగింది. నిజానికి జనాన్ని సరిగా సమన్వయం చేసుకుంటే .. పరిస్థితి మరోలా ఉండేది. లైవ్ ప్రసారాలు బాగా రావాలన్నా తాపత్రయం తప్ప.. జనాన్ని క్రమ పద్ధతిలో ఉంచాలన్న అంశాన్ని విస్మరించినట్టు అనిపిస్తుంది. పాపం.. పచ్చ ప్రకోపం దీని ప్రభావాన్ని తగ్గించడానికి ఈనాడు వంటి టీడీపీ మీడియా సంస్థలు చాలా పాట్లు పడినట్లు వారు రాసిన కథనాలు చదివితే అర్దం అవుతుంది. వాస్తవ విశ్లేషణతో నిమిత్తం లేకుండా పోలీసులు తక్కువగా ఉన్నారని ఒక వార్త ఇచ్చారు. పోలీసులు ఎక్కువమంది ఉంటే అప్పుడు తొక్కిసలాట జరగకుండా వారు ఎలా ఆపగలుగుతారు? పోలీసులు ఎక్కువ మందిని పెడితే జనాన్ని రాకుండా పోలీసులు అడ్డుపడ్డారని అప్పుడు రాసేవారు.  అసలు ఇరుకు రోడ్డులో సభ పెట్టడమేమిటని ఈ మీడియా ప్రశ్నించాలి. పైగా చంద్రబాబు ముందు నుంచీ జాగ్రత్తలు చెపుతూనే వున్నాడు అంటూ ఓ కవరింగ్ ఇచ్చే ప్రయత్నం చేసింది ఎల్లో మీడియా. వ్యాన్ దిగండి, లేకపోతే లైవ్ టెలికాస్ట్ ఆగిపోతుందని చంద్రబాబు చెప్పారు కానీ, అంత మంది ఒకే చోట గుమ్మిగూడితే ప్రమాదం , జాగ్రత్త అని చెప్పలేదు, హెచ్చరించలేదు. చేయాల్సిన పని చేయకపోగా, గతంలోను ఇలాంటి ఘటనలు జరిగాయని ఒకసారి జగన్ సభలో గోడ కూలి ఒకరు, పవన్ సభలో ఒకరు, కుప్పం సభలో మరొకరు మరణించారంటూ కందుకూరు విషాదం తీవ్రతను తగ్గించే యత్నం చేశారు.  బాబుకు ఇవి కొత్తేం కాదు ఇది చూశాక ఒక విషయం గుర్తుకు వస్తుంది. చంద్రబాబు ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్నప్పుడు రాజమహేంద్రవరంలో గోదావరి పుష్కరాలు జరిగాయి. తనకు కేటాయించిన ఘాట్ లో కాకుండా సామాన్య భక్తుల ఘాట్లో చంద్రబాబు తన కుటుంబంతో సహా స్నానాలు చేయడం, ఈ కార్యక్రమం ప్రచారం కోసం కెమెరాలు పెట్టడం, ఓ స్టార్ డైరెక్టర్ను తెచ్చి షూటింగ్ ఏర్పాట్లు చేయడం, ఆ క్రమంలో భక్తులందరిని గేటు వద్ద నిలిపివేయడం, తదుపరి ఒక్కసారిగా గేటు తెరవడంతో తొక్కిసలాట జరిగి 29 మంది మరణించడం జరిగింది. అప్పుడు వేల మంది పోలీసులు చంద్రబాబు భద్రతకు, పుష్కరాల నిమిత్తం ఉన్నారు. అయినా అంతమంది ఎలా చనిపోయారు?  పైగా ఆ ఘటన నేపధ్యంలో చంద్రబాబు ఏమన్నారు? కుంభమేళాలో జరగలేదా? రోడ్డు ప్రమాదాలలో జరగలేదా? అని ఎదురు ప్రశ్నించి అంత విషాదాన్ని అపహాస్యం చేశారు. పైగా ఒక రిటైర్డ్ న్యాయమూర్తితో విచారణ అంటూ హడావిడి పెట్టి ఫైల్ మూసేశారు. చంద్రబాబు కుటుంబ స్నానాల వల్లే ఆ ఘటన జరిగిందని కలెక్టర్ ఇచ్చిన నివేదికను తొక్కేశారు.  తప్పెవరిదో తెలుసా బాబు.? ఇప్పుడు చంద్రబాబు మరో ప్రకటన చేశారట. ప్రభుత్వంపై అవేశంతో ఎక్కువ మంది వచ్చారట. అది నిజమో,కాదో, ఆయనకు తెలుసు.సభలకు జనాన్ని ఎలా సమీకరిస్తారో, అందులో చంద్రబాబు స్టైల్ ఏమిటో, ఒక్కో సభకు ఎంత ఖర్చు చేస్తారో  పార్టీ వారిని రహస్యంగా అడిగితే అంతా చెబుతారు. పాపం.. కొంతమంది డబ్బుకు ఆశపడి ఇలా సభలలోకి వస్తుంటారు. కొందరు మద్యం కోసం వస్తుంటారు. ఎలాగైనా రానివ్వండి.. అది వేరే విషయం. కాని వారు ఇలాంటి విషాద ఘటనలో మరణించడం మాత్రం బాధాకరం. నిజంగానే ప్రజలలో ప్రభుత్వంపై అంత ఆవేశం ఉందని టీడీపీ భావిస్తుంటే పెద్ద సభా స్థలి తీసుకునో, ఏ కాలేజీ మైదానమో తీసుకుని సభ జరిపితే వారికి మైలేజీ వచ్చేది కదా? వేలాది మంది వచ్చారని చెప్పుకునే అవకాశం ఉండేది కదా! మరి ముప్పై అడుగుల  పట్టి,పట్టని రోడ్డు, అందులోను మళ్లీ తోపుడు బండి , లైవ్ వాన్ అన్నీ ఆ సందులోనే.. ఇదంతా కచ్చితంగా నిర్వాహకుల తప్పిదం. దానిని అనుమతించిన చంద్రబాబు నాయుడి తప్పిందం అన్నది తెలుస్తూనే ఉంది. తనంత సీనియర్ లేరని చెప్పుకునే చంద్రబాబు నాయుడు తన సభలను ఇలా చిన్న రోడ్లపై ఎందుకు పెడుతున్నారు? వీటిని డ్రోన్ ల ద్వారా చిత్రీకరిస్తున్నారు. నిజమే. ఏ సభకైనా ప్రచారం కోరుకుంటారు. తప్పు లేదు. కానీ ఆ ప్రచార యావలో ఇలా మనుషులను బలి తీసుకునే పరిస్థితి మంచిదికాదు. ఇప్పుడు జనం ఏమనుకోవాలి. ఇదేం ఖర్మ  రాష్ట్రానికి కాదు .. తెలుగుదేశం సభలకు వెళ్లినవారికని ప్రజలు అనుకోరని ఎవరైనా భావించగలమా! -హితైషి, పొలిటికల్ డెస్క్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com  

బీజేపీ జాతీయ సంస్థాగత ప్రధాన కార్యదర్శి బిఎల్ సంతోష్ రాష్ట్రానికి వస్తున్నారు. మొయినాబాద్ ఫార్మ్ హౌస్ ఎపిసోడ్ తర్వాత మొదటిసారి ఆయన హైదరాబాద్‌లో అడుగుపెడుతున్నారు.  ఓ పక్క పోలీస్ కేసులు, మరో పక్క కోర్టు ఆదేశాల నేపథ్యంలో ఎలాంటి పరిణామాలు చోటు చేసుకుంటాయోనని ఉత్కంఠ నెలకొంది.  ప్రస్తుతం బిఎల్ సంతోష్‌కు నోటీసులు, నిందితుడిగా చేర్చే అంశం హైకోర్టులో విచారణ జరుగుతుంది. కోర్టు ఏం చెప్పింది? మొయినాబాద్ ఫామ్ హౌస్ వ్యవహారం పై కోర్టులో విచారణ కొనసాగుతోంది. ఎమ్మెల్యేలకు ఎర వేశారని వచ్చిన అభియోగాల కేసులో బీజేపీ జాతీయ సంస్థాగత ప్రధాన కార్యదర్శి బిఎల్ సంతోష్ సెంటర్ గా  సిట్ విచారణ సాగుతుంది. ఆయనను విచారించేందుకు అనుమతి ఇవ్వాలని... 41 సి ఆర్ పి సి నోటీసులు పై స్టే ను ఎత్తివేయాలని సిట్ కోర్టుని అడుగుతోంది. ఆ కేసు ఈ నెల 30 కి వాయిదా పడ్డది. మరో వైపు ఆయనను అరెస్ట్ చేయొద్దని కూడా ఉత్తర్వులు ఇచ్చింది. కేసుపై చర్చ, రాజకీయ రచ్చ ఎమ్మెల్యేల కొనుగోలు ఎపిసోడ్ మొదలైనప్పటి నుండి బిఎల్ సంతోష్ రాష్ట్ర పర్యటనకు రాలేదు. గత నెలలో జరిగిన బీజేపీ రాష్ట్ర శిక్షణ తరగతులు, కార్యవర్గ సమావేశాలకి ఆయన వస్తారని పార్టీ వర్గాల్లో ప్రచారం జరిగిన గుజరాత్ ఎన్నికలతో బిజీగా ఉండడం తో రాలేదు.  కేసు కొనసాగుతున్న నేపథ్యంలోని ఆయన రాష్ట్రానికి రాలేదని గుసగుసలు కూడా వినిపించాయి. ఇప్పుడు బిఎల్ సంతోష్ తెలంగాణ పర్యటనకు రాబోతున్నారు. ఈనెల 28 29 తేదీల్లో హైదరాబాదులో జరిగే కార్యక్రమాల్లో ఆయన పాల్గొనబోతున్నారు. బీజేపీ దక్షిణాది రాష్ట్రాల పార్లమెంట్ విస్తారక్ ల శిక్షణ తరగతులు హైదరాబాద్ శివారులోని ఒక రిసార్ట్లో జరగనున్నాయి. ఇవి ఈ నెల 28 న ప్రారంభం అయ్యి 29న ఉదయం తో ముగుస్తాయి. 29 మధ్యాహ్నం తర్వాత తెలంగాణ అసెంబ్లీ ఇన్చార్జులు, కన్వీనర్లు, విస్తారక్ లు పాలక్ ల సమావేశం అక్కడే జరగనుంది. ఈ కార్యక్రమాల్లో పాల్గొని అయన మార్గ నిర్దేశనం చేయనున్నారు. బీజేపీ రాష్ట్ర ముఖ్య నేతలతో ను అయన భేటీ కానున్నారు. యాక్షన్ వర్సెస్ రియాక్షన్ బి ఎల్ సంతోష్ రాష్ట్రానికి వస్తుండడంతో రాజకీయ వర్గాల్లో చర్చ జరుగుతుంది. ఫార్మ్ హౌస్ ఎమ్మెల్యేల కొనుగోలు వ్యవహారం అయన పైన వచ్చిన ఆరోపణలు, జరుగుతున్న పరిణామాల పై పార్టీ నేతలకు ఏమైనా చెబుతారా ? అనే డిస్కషన్ జరుగుతుంది. బిఎల్ సంతోష్ పర్యటన నేపథ్యంలో ఎలాంటి పరిణామాలు చోటు చేసుకుంటాయి. అధికార పార్టీ ఏ విధంగా స్పందిస్తుంది ? పోలీస్ లు ఎలా రియాక్టు అవుతారు అనే దాని పై ఉత్కంఠ నెలకొంది. -పొలిటికల్ ఎడిటర్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com

తెలంగాణ కమల దళపతి బండి సంజయ్ సంగ్రామ యాత్రకు  బిజేపీ హైకమాండ్ రెడ్ సిగ్నల్ వేసింది. నేల విడిచి సాము చేయవద్దని సూచించింది. 5 వ విడత ముగియగానే 6వ విడత ప్రారంభించాలని అనుకున్న పరిస్థితులు అందుకు అనుగుణంగా లేవు. సంస్థాగత అంశాల పై దృష్టి పెట్టాలని హై కమాండ్ ఆదేశించింది. దీంతో పాదయాత్ర ఇప్పట్లో మొదలు అయ్యేలా కనిపించడం లేదు. బండి వద్దు.. బస్ వద్దు బీజేపీ రాష్ట్ర అధ్యక్షుడు బండి సంజయ్ రాష్ట్ర ప్రభుత్వ అవినీతి, నియంతృత్వ, కుటుంబ పాలనకు వ్యతిరేకంగా అంటూ పాదయాత్ర చేపట్టారు. ఈ ప్రజా సంగ్రామ యాత్ర ఇప్పటికే 5 విడతలు పూర్తి అయింది. 6వ విడత పాద యాత్ర ఎప్పటి నుండి అనేది 5వ విడత ముగింపు సందర్భంగా బండి సంజయ్ ప్రకటిస్తారు అని పార్టీ నేతలు తెలిపారు. 5వ విడత ముగిసిన వారం లోపే 6వ విడత షురూ అవుతుందని చెప్పారు. అయితే నెక్స్ట్ విడత పాదయాత్ర ఎప్పుడు అనేది ప్రకటించలేదు. గ్రేటర్ పరిధిలో మిగిలిన నియోజక వర్గాల్లో యాత్ర చేస్తారని పార్టీ నేతలు అన్న అధికారికంగా మాత్రం ప్రకటించలేదు. 6వ విడత 10 రోజుల పాటు చేసి ఆ తర్వాత బస్ యాత్ర చేపడుతారని పార్టీ నేతలు అన్నారు. సంక్రాంతి కి ముందు 6 వ విడత సంక్రాంతి తరవాత బస్ యాత్ర ఉండొచ్చు అని ప్రచారం జరిగింది. సంజయ్ మొదటి టర్మ్ ముగిసే లోపు ఫిబ్రవరి చివరి వరకు బస్ యాత్ర క్లోజ్ అవుతుంది అని... పాద యాత్ర , బస్ యాత్ర ల ద్వారా రాష్ట్రం లోని అన్ని అసెంబ్లీ లను టచ్ చేయడం పూర్తి అవుతుందని అనుకున్నారు. ఇప్పట్లో వద్దులే.! బండి సంజయ్ యాత్రలకు తాత్కాలిక బ్రేక్ పడ్డట్టే అని తెలుస్తుంది. పార్టీ హై కమాండ్ అన్ని పక్కన బెట్టి సంస్థాగత నిర్మాణం, బూత్ కమిటీ ల పై దృష్టి పెట్టాలని ఆదేశించింది. మండలాల వారిగా బూత్ కమిటీ ల సమ్మేళనం ఏర్పాటు చేయాలని జనవరి మొదటి వారం లోపు పూర్తి చేయాలని పార్టీ నిర్ణయించింది. ఇక జనవరి 7 రాష్ట్రం లోని 119 నియోజక వర్గాల్లో బూత్ కమిటీలతో అసెంబ్లీ సదస్సులు నిర్వహించాలని డిసైడ్ అయింది. ఈ సదస్సులనుద్దేశించి బీజేపీ జాతీయ అధ్యక్షుడు జెపి నడ్డా వర్చువల్ గా ప్రసంగించనున్నారు. ఈ నెల 28,29, 30 తేదీల్లో దక్షిణాది రాష్ట్రాల పూర్తి సమయ కార్యకర్తల సమావేశం, తెలంగాణ అసెంబ్లీ కోర్ కమిటీలసమావేశం హైదారాబాద్‌లో జరగనుంది. ఈ కార్యక్రమాలు ఉండడం తో సంజయ్ పాదయాత్ర సంక్రాంతి ముందు జరిగే అవకాశం లేదు... ఇక సంక్రాంతి తర్వాత కూడా బండి అసెంబ్లీల వారీగా పర్యటించాలని భావిస్తున్నారు. రోజు మూడు అసెంబ్లీల చొప్పున సంస్థాగత అంశాల పై సమీక్ష చేయాలని.. బూత్ కమిటీలను నేరుగా కలవాలని అనుకుంటున్నారు. ఈ కార్యక్రమం పూర్తి అయ్యే సరికి నెల టైమ్ పడుతుంది. సంజయ్ యాత్ర ఇప్పట్లో స్టార్ట్ కాదని స్పష్టం అవుతుంది. -పొలిటికల్ ఎడిటర్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com  

ఛార్లెస్‌ శోభరాజ్‌.. ఫ్రెంచ్‌ సీరియల్‌కిల్లర్‌. సినిమాలు, న్యూస్‌ల ద్వారా చాలామందికి ఈ పేరు పరిచయం ఉండే ఉంటుంది. కామెడీ సినిమాల్లోనూ ఈ పేరు రిఫరెన్స్‌ కనిపిస్తుంటుంది. కానీ, ఊహాకు కూడా అందనంత కరడుగట్టిన నేరస్తుడు ఇతను. నేరాలు చేయడంలో శోభరాజ్‌ది ఓ ప్రత్యేకమైన శైలి. నేరం చేశాక దొరక్కుండా ఉండేందుకు ఎంతకైనా తెగిస్తాడు. ఆ తీరు ఓ పామును తలపిస్తుంది. అందుకేనేమో అతన్ని ‘ది సర్పెంట్‌’ అని కూడా పిలుస్తుంటారు. ఇతని చేతిలో బలైన పర్యాటకులు బికినీలో శవాలుగా తేలడంతో.. ‘బికినీ కిల్లర్‌’గా ఛార్లెస్‌ శోభరాజ్‌కు పేరు ముద్ర పడిపోయింది.  హ్యాండ్సమ్‌ లుక్‌, స్టైలిష్‌ వేషధారణ, ఎవరినైనా ఇట్టే ఆకట్టుకోగలిగే ఆ రూపం వెనుక.. ముసుగు గనుక తొలగిస్తే క్రూరమైన స్వభావం బయటపడుతుంది. నమ్మిన్నోళ్లను నట్టేట ముంచుతూ.. తాను మాత్రం చట్టాలకు దొరక్కకుండా తిరగడం ఇతని ప్రత్యేకత.  ఆ తప్పించుకోవడం కోసం అతను వేసే స్కెచ్‌.. సినిమాటిక్‌గా ఉంటుంది. జైలుకు వెళ్లొచ్చినా.. క్రిమినల్‌గా తనకు దక్కిన అపకీర్తిని సైతం దర్జాగా ఆస్వాదించిన నైజం అతనిది. సినిమాల్లో చూపించే ప్రొఫెషనల్‌ కిల్లర్‌ల పాత్రకు స్ఫూర్తి.. ఛార్లెస్‌ శోభరాజ్‌ వ్యక్తిత్వం.  1963 నుంచి 1976 మధ్యకాలంలో నేరాలతో ప్రపంచవ్యాప్తంగా గుర్తింపు దక్కింది . 70వ దశకంలో..  పర్వతశ్రేణుల గుండా కాలినడకన సంచరించే పాశ్చాత్య పర్యాటకులనే(Hippie trail)లక్ష్యంగా చేసుకుని నేరాలకు తెగబడ్డాడు. ప్రపంచవ్యాప్తంగా సుమారు 20 మంది టూరిస్టులను చంపిన ఈ ఫ్రెంచ్‌ సీరియల్‌ కిల్లర్‌.. ఒక్క థాయ్‌లాండ్‌లోనే 14 మందిని హతమార్చాడు. థాయ్‌ బాధితుల్లో చాలామంది బికినీలో శవాలుగా కనిపించడంతో అతనికి బికినీ కిల్లర్‌ అనే ముద్రపడింది.  తండ్రి ఉన్నా లేనట్లే! వియత్నాంలోని సైగాన్‌(ప్రస్తుతం హో చి మిన్హ్‌ సిటీ) సువిశాలమైన నగరం. అక్కడ భారత్‌కు చెందిన వ్యాపారవేత్త శోభరాజ్‌ హాట్చంద్‌ భవ్నాని, ఓ దుకాణంలో పని చేసే ట్రన్‌ లోవాంగ్‌ ఫున్‌లకు డేటింగ్‌ చేశారు. ఈ జంటకు సహజీవనం ద్వారా పుట్టిన బిడ్డ ఛార్లెస్‌ శోభరాజ్‌. ఏప్రిల్‌ 6వ తేదీన 1944లో జన్మించిన ఆ బిడ్డ పూర్తి పేరు చార్లెస్ గురుముఖ్ శోభరాజ్ హాట్‌చంద్ భవనాని. బిడ్డ పుట్టిన కొన్నిరోజులకే ఆ తండ్రి దూరమయ్యాడు. తోడు వదిలేసి వెళ్లిపోవడంతో.. ఛార్లెస్‌ తల్లి ఫ్రాన్స్‌కు వలస వెళ్లింది. అక్కడ ఓ ఫ్రెంచ్‌ ఆర్మీ లెఫ్టినెంట్‌ను వివాహం చేసుకుంది. అయితే.. ఆ జంటకు పుట్టిన సంతానం కారణంగా తనను నిర్లక్ష్యం చేస్తున్నారేమో అనే భావనలోకి కూరుకుపోయాడు ఛార్లెస్‌ శోభరాజ్‌. మానసికంగా దిగజారి కుంగిపోయాడు. సమాజంపై, బంధాలపై విరక్తి చెందాడు.  అలా అతని బుర్రలో టీనేజీ వయసులోనే క్రూర-నేర స్వభావం మొలకలెత్తడం మొదలైంది.  యవ్వనంలో ఉన్నప్పుడు చిన్న చిన్న నేరాలకు పాల్పడడం మొదలుపెట్టాడు. ఛార్లెస్‌ శోభరాజ్‌.. ఓ చోరీ కేసులో 1963లో తొలిసారి జైలుకు వెళ్లాడు. కానీ, అప్పటికే అతని బుర్ర నిండా క్రిమినల్‌ ఆలోచనలే నిండిపోయి ఉన్నాయి. దీంతో అక్కడి అధికారులను మచ్చిక చేసుకుని.. సకల భోగాలు అనుభవించాడు. ఆపై ఓ రిచ్‌ వలంటీర్‌తో పరిచయం పెంచుకున్నాడు. పెరోల్‌ మీద బయటకు వచ్చిన ఛార్లెస్‌ శోభరాజ్‌.. పిక్‌పాకెట్‌ నేరాల నుంచి పెద్ద పెద్ద దందాలతో ప్యారిస్‌లో బడా క్రిమినల్‌గా ఎదిగాడు. ఛార్లెస్‌ శోభరాజ్‌ హత్యకు పన్నే కుట్రలు సైతం ప్లానింగ్‌గా ఉంటాయి. బాధితులకు తాగే వాటిలో, తినే వాటిలో విషపు గుళికలు ఇచ్చేవాడు. ఆయుష్షు గట్టిదైతే ప్రాణాలతో బయటపడేవాళ్లు. అలాంటి ఘటనతోనే మరోసారి అరెస్ట్‌ అయ్యాడు ఛార్లెస్‌ శోభరాజ్‌.    1976లో.. కొందరు కాలేజీ విద్యార్థులపై డ్రగ్స్‌, విషపు గోళీలతో హత్యాయత్నానికి పాల్పడ్డాడు. అయితే వాళ్లంతా ప్రాణాలతో బయటపడడం.. పోలీసులకు ఫిర్యాదు చేయడంతో జులై నెలలో శోభరాజ్‌ అరెస్ట్‌ అయ్యాడు. మరికొద్ది రోజుల్లో శిక్షా కాలం ముగుస్తుందనగా.. పుట్టినరోజు వంకతో జైలు హోం గార్డులకు మత్తు మందు కలిపిన స్వీట్లు పంచి తప్పించుకున్నాడు.  ఛార్లెస్‌ శోభరాజ్‌(యవ్వనంలో..) ప్రేమ.. పెళ్లి.. దగా యవ్వనంలో ఛార్లెస్‌ శోభరాజ్‌ నేరాలకు అడ్డూ అదుపు లేకుండా పోయింది. మొదటిసారి జైలుకు పోయి వచ్చాక.. ప్యారిస్‌లో విచ్చల విడిగా దోపిడీలు, కుంభకోణాలకు పాల్పడ్డాడు. ఆ సమయంలోనే.. చంతల్‌ కొంపాగ్నోన్‌ అనే పర్షియన్‌ అమ్మాయితో ప్రేమ వ్యవహారం నడిపించాడు. ఈ ఇద్దరూ వివాహం చేసుకోవాలనుకునే టైంకి.. శోభరాజ్‌ జైలుకు వెళ్లాల్సి వచ్చింది. ఎనిమిది నెలల శిక్ష తర్వాత బయటకు వచ్చి.. కొంపాగ్నోన్‌ను వివాహంచేసుకున్నాడు.  అయితే.. మళ్లీ అరెస్ట్‌ను తప్పించుకునేందుకు గర్భవతిగా ఉన్న భార్యతో కలిసి దేశం విడిచి పారిపోయాడు. దారిలో ఫేక్‌ డాక్యుమెంట్లతో ప్రయాణిస్తూ.. టూరిస్టులను దోచుకుని.. చివరికి ముంబైకి చేరుకున్నాడు. అక్కడే కూతురు పుట్టింది. ఉష అనే పేరు పెట్టుకున్నారు ఆ దంపతులు. భార్య కోరిక మేరకు నేరాలకు బ్రేక్‌ వేసినప్పటికీ.. కార్ల దొంగతనం, స్మగ్లింగ్లు చేసుకుంటూ పోయాడు రహస్యంగా. ఆపై ఈజీ మనీ కోసం గ్యాంబ్లింగ్‌ వైపు అడుగులు వేశాడు.  1973లో ఢిల్లీ హోటల్‌ అశోకలో నగల దొంగతనం కేసులో పట్టుబడ్డాడు.  భార్య సహకారంతో అనారోగ్యం డ్రామా ఆడి తప్పించుకున్నాడు. అయితే గంటల వ్యవధిలోనే తిరిగి వెంటనే పట్టేసుకున్నారు. ఆపై కన్నతండ్రి సహకారంతో జైలు నుంచి విడుదలై.. కాబూల్‌(అఫ్గనిస్తాన్‌) పారిపోయాడు. అక్కడ టూరిస్టులను దొచుకుంటూ.. మళ్లీ అరెస్ట్‌ అయ్యాడు.  అక్కడ ఢిల్లీ తరహాలో స్కెచ్‌ వేసి తప్పించుకోవాలనుకున్నాడు. అనారోగ్యం నటించి.. ఆపై హాస్పిటల్‌ గార్డులకు మత్తుమందు ఇచ్చి ఎస్కేప్‌ అయ్యాడు. ఈ క్రమంలో.. భార్యా కూతురిని అక్కడే వదిలేసి ఇరాన్‌ పరారయ్యాడు. దీంతో చంతల్‌ కొంపాగ్నోన్‌ గుండె బద్ధలు అయ్యింది. బతిమాలి బిడ్డను ప్యారిస్‌కు భద్రంగా పంపించి.. తానూ శిక్షాకాలం పూర్తయ్యాక అక్కడికి చేరుకుంది. అప్పటి నుంచి ఆమె శోభరాజ్‌ ముఖం కూడా చూడలేదు.. చూడాలనుకోవట్లేదు!. ఇరాన్‌ నుంచి నుంచి మిడిల్‌ ఈస్ట్‌ దేశాల్లో తన బంధువు ఆండ్రె భాగస్వామ్యంతో దోపిడీలు, నేరాలకు పాల్పడ్డాడు. గ్రీస్‌లో ఈ ఇద్దరూ అరెస్ట్‌​ అయ్యారు. అక్కడా పోలీసుల కళ్లు గప్పి ఆండ్రెను వదిలేసి పారిపోయాడు. ఆపై పలు దేశాలకు దోపిడీలకు, హత్యలకు పాల్పడ్డ శోభరాజ్‌.. తన నేరాలకు సహకరించేలా అనుచర గణం తయారు చేసుకుని.. సమయం వచ్చినప్పుడు వాళ్లను పోలీసులకు ఇరికిస్తూ.. తాను మాత్రం దొరక్కుండా తప్పించుకుని తిరుగుతుండేవాడు.  భారత్‌లో ఛార్లెస్‌ శోభరాజ్‌ 1976 నుంచి 21 ఏళ్లపాటు జైలు  శిక్ష అనుభవించాడు. అందుకు కారణం..  ఫ్రెంచ్‌ టూరిస్టులతో వెళ్తున్న ఓ బస్సులో విషప్రయోగానికి పాల్పడి.. అందులో ఓ ఇజ్రాయెల్‌ పౌరుడ్ని చంపినందుకు.  ఆపై విడుదలై.. పారిస్‌కు వెళ్లాడు. తిరిగి 2003లో నేపాల్‌కు చేరుకుని.. జంట హత్యల కేసు, నకిలీ పాస్‌పోర్ట్‌ వినియోగం నేరాలకుగానూ జీవిత ఖైదుతో శిక్ష అనుభవించాడు. చివరికి.. డిసెంబర్‌ 21, 2022న నేపాల్‌ సుప్రీం కోర్టు ఆదేశాల మేరకు అతని విడుదలకు లైన్‌ క్లియర్‌ అయ్యింది. 78 ఏళ్ల వయసులో ఆరోగ్యం క్షీణించడం, సత్‌ప్రవర్తన, దాదాపు శిక్షాకాలం(95 శాతం) పూర్తి చేసుకోవడం కారణాలతో.. విముక్తి కల్పించింది నేపాల్‌ అత్యున్నత న్యాయస్థానం. కానీ, నేపాలీ పోలీసులు మాత్రం అతని విడుదలకు ససేమీరా అంటున్నారు. సుప్రీం కోర్టు ఏ కేసులో అతన్ని విడుదల చేయాలని చెప్పిందో స్పష్టత లేదని అభ్యంతరం వ్యక్తం చేస్తున్నారు. 2010లో ఇండో-నేపాలీ ఇంటర్‌ప్రెటర్‌, యువ లాయర్‌ నిహిత బిస్వాస్‌ను జైల్‌లోనే వివాహం చేసుకున్నాడు. ఆమె ఛార్లెస్‌ శోభరాజ్‌ తరపున వాదించిన లాయర్‌ కూతురు., అంతేకాదు.. వయసులో 44 ఏళ్లు చిన్నది కూడా. ఆకర్షనీయమైన అతని రూపానికి తాను ముగ్ధురాలిని అయ్యానని ప్రకటించుకుందామె. 2017లో గుండె ఆపరేషన్‌ కోసం రక్తదానం సైతం చేసిందామె. జైలు నుంచి భర్తను విడిపించుకునేందుకు ఆమె చేసిన ప్రయత్నాల గురించి.. అంతర్జాతీయ మీడియా తరచూ కథనాలు ప్రచురిస్తూ వచ్చేది.   అసలు హత్యలెందుకు? డ్రగ్స్‌, విషం, మత్తు మందు.. తినే తాగే వాటిల్లో కలిపి నేరాలకు పాల్పడుతుంటాడు ఛార్లెస్‌ శోభరాజ్‌. ఆపై చంపేసి.. దోచుకుంటాడు. కొన్ని సందర్భాలు..  చంపిన వాళ్ల ఐడెంటిటీలనే ఉపయోగించుకుని ఊళ్లు పట్టుకుని తిరిగిన సందర్భాలు ఉన్నాయి. ప్రపంచవ్యాప్తంగా అతను 20 మందిని చంపినట్లు చెప్తుంటారు. కానీ, అందులో పదిహేను మాత్రమే అతని ఖాతాలో ధృవీకరణ అయ్యింది. మొత్తంగా అతను 30 హత్యలకు పాల్పడి ఉంటారని ఒక అంచనా. ఈ నేర చరిత అంతటితోనే ఆగిపోలేదు. ఫ్రాన్స్‌, గ్రీస్‌, మలేషియా, ఇరాన్‌, టర్కీ, అఫ్గనిస్తాన్‌, పాకిస్థాన్‌, నేపాల్‌, భారత్‌, థాయ్‌లాండ్‌లో.. నేరాలకు పాల్పడ్డాడు. ఛార్లెస్‌ శోభరాజ్‌ నేరచరిత నుంచి బయటకు రాని విషయాలెన్నో.  అసలు నేరస్థుడిగా ఎందుకు మారాడు? ఆ నేరాల వెనుక ఉద్దేశం ఏంటన్న దానిపై అతను పెదవి విప్పకపోవడంతో.. ఒక క్లారిటీ అంటూ లేకుండా పోయింది.  ఛార్లెస్‌ శోభరాజ్‌ మీద.. నాలుగు బయోగ్రఫీలు, మూడు డాక్యుమెంటరీలతో పాటు మే ఔర్‌ ఛార్లెస్‌ పేరిట ఓ హిందీ చిత్రం వచ్చింది. అలాగే.. 2021లో ది సెర్పెంట్‌ పేరుతో బీబీసీ/నెట్‌ఫ్లిక్స్‌ వాళ్లు ఎనిమిది భాగాలుగా తీసిన డ్రామా సిరీస్‌ కూడా పాపులారిటీ సంపాదించుకున్నాయి.

తెలుగుదేశం అధినేత చంద్రబాబు నాయుడు తెలంగాణలోని ఖమ్మం జిల్లాలో పర్యటించిన తీరు ఆసక్తికరంగానే ఉంది. ఆయన ఏపీలో పర్యటిస్తున్న సందర్భంలో చేస్తున్న ప్రసంగాలపై ప్రజలు పెద్దగా ఆసక్తి కనబరచడం లేదనో, లేక చెప్పిన విషయాలే చెప్పి విసిగించవలసి వస్తోందని భావిస్తున్నారో తెలియదు కాని, తెలంగాణ నుంచి ప్రచారం చేసుకుంటున్నట్లుగా ఉంది. ఆయన టూర్ తెలంగాణలోనే అయినా, గురి మాత్రం ఏపీనే అన్నది అవగతమవుతూనే ఉంది. తెలంగాణలో గతంలో తాను చాలా చేశానని పబ్లిసిటీ చేయడం ద్వారా ఏపీ ప్రజలను ప్రభావితం చేయాలన్నది ఆయన ఉద్దేశం కావచ్చు.   కొట్టారులే డబ్బా.! కొద్ది రోజుల క్రితం హైదరాబాద్ లోని బిజినెస్ స్కూల్లో ఆయన చేసిన ఉపన్యాసాన్ని పరిశీలించినా, ఖమ్మం స్పీచ్ ను చూసినా ఈ విషయం అర్ధం అవుతుంది. తెలంగాణను తెలుగుదేశం పార్టీ, ముఖ్యంగా తాను అభివృద్ది చేశానని చెప్పారు. హైదరాబాద్‌లో  ఐటి రంగం అంతా తన సమయంలోనే వచ్చిందన్న భావన కల్పించాలన్నది ఆయన లక్ష్యం. మైక్రోసాప్ట్ అధినేత బిల్‌గేట్స్‌ను కలిసిన విషయాన్ని పదే, పదే చెప్పుకుంటారు. నిజంగానే ఐటీ రంగం అంతా ఆయనే అబివృద్ది చేసి ఉంటే ఐదేళ్ల విభజిత ఏపీ పాలనలో  ఎందుకు మైక్రోసాఫ్ట్ను తీసుకు రాలేకపోయారో వివరించి ఉంటే బాగుండేది. ఒకటి, రెండు చిన్న కంపెనీలు, మరో కంపెనీ చిన్న శాఖ వంటివి మినహా ఎందుకు ఆయన టైమ్ లో ఏపీ ఐటి పరిశ్రమలను ఆకర్షించలేకపోయిందంటే దానికి సమాదానం ఉండదు.  చేసింది నిర్వాకం.. గొప్పలేమో ఘనం హైదరాబాద్కు ఉన్న అడ్వాంటేజ్ అలాంటిది. విస్తారమైన భూమి, ము ఖ్యంగా పంటలు పండని భూములు అధికంగా ఉండడం కలిసి వచ్చింది. నిజానికి హైదరాబాద్ లో ఐదేళ్ళు ఆలస్యంగా ఐటి వచ్చిందని  చెప్పాలి. అంతకు ముందే బెంగుళూరులో అప్పటి ముఖ్యమంత్రి ఎస్‌ఎమ్‌ కృష్ణ ప్రభుత్వం ఉండగా ఐటి రంగం బాగా పెరిగింది. అప్పట్లో తెలుగుదేశం అంతర్గత కలహాలు, ఎన్టీఆర్‌ను పదవి నుంచి దించే పనిలో చంద్రబాబు వర్గం ఉన్న నేపథ్యంలో ఐటిని పట్టించుకోలేదని చెప్పాలి. తదుపరి 1999 తర్వాత హైటెక్ సిటీ పేరుతో ఒక భవనం నిర్మించారు. అంతవరకు చంద్రబాబు క్రెడిట్. కానీ తదుపరి వైఎస్ రాజశేఖరరెడ్డి హయాంలో ఐటి రంగం బాగా అభివృద్ది చెందింది. ఫైనాన్షియల్ డిస్ట్రిక్ట్ పేరుతో  ఒక ఆధునిక నగరం తయారీకి సదుపాయాలు కల్పించింది వైఎస్ ప్రభుత్వమే. అందుకు కృషి చేసిన వ్యక్తి  సీనియర్ ఐఎఎస్ అధికారి బి.పి.ఆచార్య.  ఎవరి గొప్ప ఎంత? బాబుకొక్కడికే ఎందుకు బాజా? విశేషం ఏమిటంటే చంద్రబాబు నాయుడు ఇరవై ఏళ్ల క్రితం ఈ ప్రాంతానికి ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్నారు. అయినా ఇప్పటికీ తను మాత్రమే  అభివృద్ది చేసినట్లు,  తదుపరి అసలేమీ జరగలేదన్నట్లు పిక్చర్ ఇస్తుంటారు. ఆ మాటకు వస్తే నాగార్జునసాగర్, శ్రీశైలం, శ్రీరామసాగర్ వంటి భారీ ప్రాజెక్టులను నిర్మించిన నీలం సంజీవరెడ్డి, కాసు బ్రహ్మానందరెడ్డి, తదుపరి తెలుగు గంగను నిర్మించిన ఎన్టీ రామారావు వంటివారిని ఎంత గొప్పవారనాలి? కాకపోతే వారెప్పుడూ స్వోత్కర్షకు ప్రాదాన్యం ఇవ్వలేదనుకోవాలి. ఈ ఇరవై ఏళ్ల కాలంలో వైఎస్ రాజశేఖరరెడ్డి ఐటీతో పాటు సాగునీటి ప్రాజెక్టులకు ఇచ్చిన విశేష ప్రాధాన్యం వల్ల తెలంగాణ అయినా, ఏపీ అయినా మంచి ప్రయోజనం పొందాయన్నది వాస్తవం. మరి కేసీఆర్‌ ఏకంగా ఎనభైవేల కోట్లతో కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టు నిర్మించారు. ఈ ఎనిమిదేళ్లలో హైదరాబాద్ లో పలు ప్లైఓవర్లు, పెక్కు ఐటి పరిశ్రమలు వచ్చాయికదా!    ఖమ్మంలో బయటపడ్డ బాబు రంగు తెలంగాణలో తెలుగుదేశం లేదన్నవారికి తన సభే సమాధానం అని చంద్రబాబు ఖమ్మంలో చెప్పారు. అదే నిజమైతే ఆయన ఇక్కడ అధికారంలో ఉన్న భారత రాష్ట్ర సమితి గురించి కాని, కేంద్రంలో అధికారంలో ఉన్న బీజేపీపైన కాని, పోనీ చివరికి కాంగ్రెస్ మీదకాని అసలు విమర్శలు చేయడానికే ఎందుకు వెనుకాడారో జనం ఊహించలేరా? 2014లో ఎన్నికైన ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్‌ పాలనను అప్పట్లో ఎద్దేవా చేసిన చంద్రబాబు ఎందుకు ఇప్పుడు నోరు మెదపడం లేదు? ఓటుకు నోటు కేసు  దెబ్బతో ఉమ్మడి రాజధాని హైదరాబాద్ ను వదలివెళ్లి ఆంద్రులకు అన్యాయం చేసింది అవాస్తవమా? ఎవరైనా అధికారంలోకి రావాలనుకుంటే ముందుగా అధికారంలో ఉన్న పార్టీలను విమర్శించడం, తమ పార్టీ అధికారంలోకి వస్తే ఏమి చేస్తామో చెప్పగలగాలి. ఈ రెండు ఆయన చేయలేకపోయారు. కాకపోతే తాను అది చేశా..ఇది చేశా.. అని చెప్పుకున్నారు. అందులో వాస్తవాలు ఉన్నాయా? లేదా? అన్నది వేరే విషయం. ఆ మాటకు వస్తే తెలంగాణలో వైఎస్ ఆర్ టిపి పేరుతో పార్టీని స్థాపించి పాదయాత్ర చేస్తున్న వైఎస్ షర్మిలకు ఉన్న దైర్యం కూడా చంద్రబాబుకు లేదా అన్న ప్రశ్న వస్తే ఏమి జవాబిస్తారు? ఆమె బిఆర్ఎస్ పైన, ఆ పార్టీ నేతలపై తీవ్ర విమర్శలు గుప్పిస్తూ పాదయాత్ర సాగిస్తున్నారు. బీజేపీ, కాంగ్రెస్ లను కూడా విడిచిపెట్టడం లేదు. ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్‌ ప్రగతి భవన్ కు వెళతానంటూ కారులోనుంచి దిగకుండా ఉన్న ఘట్టం సంచలనం సృష్టించింది. మరి చంద్రబాబుకాని, టీడీపీ తెలంగాణ నేతలు కాని అలాంటి సాహసాలు చేయగలరా?  పొత్తు పెట్టుకుందాం ప్లీజ్..! ఏపీలో ముఖ్యమంత్రి జగన్‌పై చంద్రబాబు, తెలుగుదేశం దారుణమైన విమర్శలు చేస్తుంటారు. ప్రతీసారి ఏదో ఒక వివాదం సృష్టించి కోర్టుల్లో పిటీషన్లు వేసి అడ్డంకులు సృష్టించి ప్రభుత్వాన్ని ఇబ్బందులు పెడతారు. మరి తెలంగాణలో ఎందుకు అలా చేయడానికి భయపడుతున్నారు? అలా చేస్తే తనకు  ఏ ప్రమాదం ఎదురవుతుందో చంద్రబాబుకు తెలుసు. తెలుగుదేశం ఏపీలో అధికారంలోకి వస్తే చాలు అన్న ఆశతోనే ఆయన పర్యటిస్తున్న  విషయం అర్ధం అవుతూనే ఉంది. అక్కడ ముఖ్యమంత్రి జగన్ను ఎదుర్కోవడమే కష్టం గా ఉంది. దాంతో ఇతర పార్టీలను కలుపుకోవాలని ఆయన ఆరాట పడుతున్నారు. అందుకు ప్రాతిపదికగా తెలంగాణలో ఏదైనా అవకాశం ఉంటే బీజేపీతో మళ్లీ కలవడానికి యత్నిస్తున్నారట. తద్వారా ఏపీలో పొత్తు మార్గం సుగమమం చేసుకోవాలన్నది ఆయన భావన అట. తెలంగాణలో అధికారంలోకి రావాలన్న యత్నాలలో బీజేపీ ఉంది. వారికి తన పార్టీ బలం కూడా ఉపయోగపడుతుందన్న సంకేతం పంపడానికి తంటాలు పడుతున్నారట. ఇప్పటికైతే బీజేపీ మాత్రం టీడీపీతో పొత్తుకు సిద్దపడడం లేదు. అందుకే ఇలా సభలు పెట్టి బీజేపీ వారి దృష్టిలో పడాలన్నది ఆయన ఆలోచనగా ఉంది. గతసారి కాంగ్రెస్ తో పొత్తు పెట్టుకుని,ఆ తర్వాత దానిని వదలిపారేశారు.   అక్కడ అలా.. ఇక్కడ ఇలా చంద్రబాబు తన సొంత వ్యూహమో, లేక తాను నియమించుకున్న వ్యూహకర్తల యోచనో తెలియదు కాని ప్లాన్  సక్సెస్ అవుతుందా అంటే చెప్పలేం. విభజన గురించి కూడా ఆయన మాట్లాడారు. వైసీపీ ప్రదాన కార్యదర్శి సజ్జల రామకృష్ణారెడ్డి చేసిన వ్యాఖ్యలను వక్రీకరించి ఆయన రెండు రాష్ట్రాలు ఇక కలవబోవని చెబుతున్నారు. మంచిదే. మరి ఇదే చంద్రబాబు నాయుడు 2014 ఎన్నికలకు ముందు ఏపీలో సమైక్యవాదులతో కలిసి ఎందుకు డ్రామా ఆడారు?అంటే తనకు చిత్తశుద్ది లేదన్నమాటే కదా? రాష్ట్ర విభజనకు సోనియాగాంధీ కారణం అంటూ ఆమెను దెయ్యం, రాక్షసి అంటూ ఎందుకు విమర్శలు చేశారు? తెలంగాణకు వచ్చి తన లేఖల వల్లే రాష్ట్రం వచ్చిందని, ఏపీకి వచ్చి రాష్ట్రాన్ని విడదీసి నాశనం చేస్తారా అని విమర్శలు గుప్పించిన చంద్రబాబు అప్పుడు, ఇప్పుడు, ఎప్పుడూ తనది రెండు నాలుకల దోరణి అని పదే,పదే రుజువు చేసుకుంటున్నారు. -హితైషి, పొలిటికల్ డెస్క్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com

ఒక లక్ష్యం, ఒక గమ్యం, ఒక ఆశయం, ఒక విధానం, ఒక మార్గం, ఒక దిశ... ఇవన్ని మనకు జీవితంలో చాలా మంది పెద్దవారు, చాలామంది తత్వవేత్తలు బోధించే పదాలు.. వీటిని ఆచరించడం అందరికి సాధ్యం కాదు. అలా సాధించగలిగినవారు నాయకులు అవుతారు. మార్గదర్శకులు అవుతారు. ఏపీ ముఖ్యమంత్రి వైఎస్. జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి ఒక ప్రజా నాయకుడుగా రూపాంతరం చెందడంలో వీటిలో పలు అంశాలు కీలకంగా కనిపిస్తాయి. ఆయన తన లక్ష్యాన్ని తానే ఎంపిక చేసుకున్నారు. తన తండ్రి రాజశేఖరరెడ్డి ముఖ్యమంత్రిగా అనుసరించిన సంక్షేమ, అభివృద్ది విధానాన్నే  ఆశయంగా పెట్టుకున్నారు. ఇంత పట్టుదలతో తన గమ్యం చేరుకున్న నాయకుడిగా, సినీ గ్లామర్‌ను మించి ప్రజాకర్షణలో సరికొత్త రికార్డును సృష్టించిన అధినేతగా జగన్ పేరు, ప్రఖ్యాతులు సంపాదించారు. ఆయనపై ఎన్ని కుట్రలు, కుతంత్రాలు జరిగినా తట్టుకుని నిలబడ్డ అతికొద్ది మంది నేతలలో ఆయన ఒకరు. ఆయన వెన్నుపోట్లతోనో, ఎదురుపోట్లతోనో అధికారంలోకి రాలేదు. కేవలం ప్రజలను నమ్ముకుని వారి విశ్వాసాన్ని చూరగొని ముఖ్యమంత్రి అయ్యారు. అనూహ్య పరిస్థితులలో వైఎస్ రాజశేఖరరెడ్డి మరణం తర్వాత ఆయన కుమారుడుగా జగన్ ఎంచుకున్న మార్గం చాలా క్లిష్టతరమైనది, కష్టమైనది. తన దారిలో ముళ్లు ఉంటాయని తెలిసినా, అదే మార్గంలో ఆయన వెళ్లారు. కొండను ఢీకొంటున్నావని సన్నిహితులు హెచ్చరించినా వెనక్కి తగ్గని మనస్తత్వమే ఆయనను విజయతీరాలకు చేర్చింది. అంతా అనుమానించినట్లుగానే ఆనాటి అత్యంత శక్తిమంతమైన నేత సోనియాగాంధీ కక్షకు జగన్ గురి కావల్సి వచ్చింది. ఆమెకు టీడీపీ అధినేత చంద్రబాబు నాయుడు కూడా తోడయ్యారు. ఇద్దరు కలిసి కేసులు పెట్టించారు. జైలుకు పంపారు. బెయిల్ రాకుండా పదహారు నెలలపాటు ఉంచగలిగారు. అయినా జైలులో ఉండే తన పవర్ ఏమిటో చూపించారు. 18 ఉప ఎన్నికలు జరిగితే 15 చోట్ల తన కొత్త పార్టీ వైఎస్ ఆర్ కాంగ్రెస్ అభ్యర్థులను గెలిపించుకున్నారు. తద్వారా తనపై ప్రజలలో ఎంత అభిమానం ఉందో చాటిచెప్పగలిగారు. బహుశా రాజకీయాలలోకి వచ్చిన అనతికాలంలోనే ఇంతగా కష్టాలు పడిన నేత దేశంలో మరొకరు ఉండకపోవచ్చు. అయినా ఆయన సాహసంతో నిలబడగలిగారు. ధైర్యంతో పరిస్థితులను ఎదిరించారు. రాష్ట్ర విభజన తర్వాత పరిణామాలలో 2014లో తన పార్టీ అధికారంలోకి రాలేకపోయినప్పుడు పార్టీని ఖతం చేయడానికి కొందరు ప్రయత్నించకపోలేదు. అయినా ఆయన నిలబడి పోరాడారు. 23 మంది ఎమ్మెల్యేలను ఆనాడు అధికారంలో ఉన్న తెలుగుదేశం పార్టీ కొనుగోలు చేసినా ఏ మాత్రం చలించలేదు. వారిలో నలుగురికి చంద్రబాబు నాయుడు మంత్రి పదవులు ఇచ్చి అప్రతిష్టపాలైతే, ఆ ఘట్టాన్ని తనకు అనుకూలంగా మలచుకుని మొత్తం ప్రజాభిప్రాయాన్ని తనవైపు తిప్పుకున్నారు. ఆయన వ్యూహకర్త ప్రశాంత కిషోర్ టీమ్‌ను ఎంపిక చేసుకుని వాస్తవ పరిస్థితికి అనుగుణంగా పావులు కదిపారు. 2017లో ఎన్నికల ఎజెండాను ప్రకటించినప్పుడు ఇదంతా అయ్యేపనేనా?అని అనుకున్నవారే ఎక్కువ మంది ఉంటారు. కాని పాదయాత్ర ద్వారా ప్రజలలోకి వెళ్లి పేదల గుండెల తలుపుతట్టారు. తాను అధికారంలోకి వస్తే ఏమి చేస్తానో వివరించి వారి మద్దతు కూడగట్టారు. తండ్రి మాదిరి ప్రజాభిమానం చూరగొనాలన్న ఆశయాన్ని పెట్టుకున్న జగన్ ఇప్పుడు తండ్రిని మించిన తనయుడిగా  ప్రజల ఆదరణ చూరగొంటున్నారు. ఎన్నికల మానిఫెస్టో ద్వారా ప్రజలను ఆకట్టుకోవడం అంటే ఆషామాషీ కాదు. అందులోను వ్యతిరేక శక్తులు బలంగా ఉన్నప్పుడు మరీ కష్టం. అందుకే ఆయన ప్రజలలోనే నిత్యం సంచరించి తానేమిటో రుజువు చేసుకున్నారు. 2014 నాటి ఓటమి అనుభవం ఆయనకు విజయసోపానం అయింది. ఎన్నికల వ్యూహాలు ఎంత పదునుగా, ఎంత తెలివిగా ఉండాలో ఆయన నేర్చుకున్నారు. సొంత మామనే పదవి నుంచి పడవేసి, అధికారాన్ని కైవసం చేసుకున్న  చంద్రబాబు  నాయుడును చాలా మంది వ్యూహరచనలో సిద్దహస్తుడిగా భావిస్తారు. తెరచాటు రాజకీయాలు చేయడంలో కాని, కుట్రలు పన్నడంలో కాని చంద్రబాబు నేర్పరి అని అనుకుంటారు. అప్పటికే 14 ఏళ్లు సీఎంగా, పదేళ్లు ప్రతిపక్ష నేతగా ఉన్న చంద్రబాబును పదవి నుంచి దించడం అంటే అయ్యే పనేనా అనుకుంటున్న తరుణంలో అదేమీ కష్టం కాదని, కుట్ర రాజకీయాల కన్నా, ప్రజా రాజకీయాల ద్వారానే అది సాధ్యమని స్పష్టమైన అభిప్రాయంతో ముందుకు సాగి తన లక్ష్యాన్ని చేరుకున్న నేత జగన్. అందువల్లే జగన్‌కు 151 సీట్లతో ప్రజలు పట్టం కట్టారు. సామాజిక సమీకరణలన్నీ  తనవైపే ఉండేలా చూసుకున్న అసలైన వ్యూహకర్త ఈయనే అని చెప్పవచ్చు. ముఖ్యమంత్రి అయిన తొలిరోజే తాను ప్రభుత్వ సారధిగా కులం చూడను, మతం చూడను, రాజకీయ పార్టీని చూడను, ప్రాంతాన్ని చూడను, అర్హులైన ఎవరికైనా ప్రభుత్వ స్కీములు వర్తింప చేస్తానని  చెప్పి అదే పద్దతి పాటిస్తున్న నేత జగన్. ఆయన ముఖ్యమంత్రి అవడం ఒక ఎత్తు అయితే, ఆ తర్వాత ప్రభుత్వాన్ని నడపడం మరో ఎత్తుగా ఉంది. తన ఎన్నికల మానిఫెస్టోని మంత్రులు, అధికారుల ముందు దానిని అమలుపర్చాల్సిందేనని స్పష్టంగా చెప్పారు. ఎన్నికల మానిఫెస్టోని వెబ్‌సైట్ల నుంచి తొలగించిన టీడీపీకి, తన వైఎస్సార్‌కాంగ్రెస్ పార్టీకి ఉన్న వ్యత్యాసం ఏమిటో ఆయన అందరికి తెలిసేలా చేసి చూపించారు. అంతేకాదు. ప్రతిపక్ష టీడీపీ వారు న్యాయ వ్యవస్థను అడ్డుపెట్టుకుని అడుగడుగునా ఆటంకాలు సృష్టిస్తున్నా, ఎక్కడా వెనుకడుగు వేయకపోవడం విశేషమే. గతంలో ఏ ముఖ్యమంత్రి తీసుకున్నన్ని మార్పులను పాలన వ్యవస్థలో తీసుకు వచ్చిన ఘనత జగన్‌మోహన్‌రెడ్డిది. వలంటీర్ల వ్యవస్థను సృష్టించారు. గ్రామ, వార్డు సచివాలయాలను నెలకొల్పి ప్రజల గడపవద్దకు పాలనను చేర్చిన ముఖ్యమంత్రి జగన్ ఒక్కరే. గతంలో టీడీపీ ప్రభుత్వంలో జన్మభూమి కమిటీల పేరుతో ప్రజలను వేధిస్తే, జగన్ అలాంటివేమీ లేకుండా, ఏ స్కీము ప్రయోజనం అయినా లబ్దిదారుల ఖాతాలలోకి వెళ్లేలా చేయడంలో సఫలం అయ్యారు. తత్ఫలితంగా సంక్షేమ పదకాల అమలులో అవినీతి లేకుండా చేయగలిగారు. అది సరికొత్త రికార్డు అని చెప్పాలి. ఇలా ఒకటేమిటి!. రైతు భరోసా కేంద్రాలు, విలేజీ క్లినిక్స్, స్కూళ్ల లో నాడు-నేడు, ఆంగ్ల మీడియంలో బోధన, విద్యాదీవెన, గోరుముద్ద, సిబిఎస్, ఈ విధానం, ఆస్పత్రులలో నాడు-నేడు, పల్లెలకు డాక్టర్ లు, ఆరోగ్యశ్రీలో  చికిత్సకు అర్హమైన వ్యాధుల సంఖ్యను 3వేలకు పైగా పెంచడం, చేయూత, వృద్దులకు పెన్షన్ పెంచడమే కాదు. ప్రతి నెల మొదటి రోజే వలంటీర్లే ఇళ్లకు వెళ్లి అందించడం అంటే మామూలు విషయం కాదు.  చదవండి: పేదోడి కోసం ఓ సీఎం ఇంతలా పరితపిస్తారా? అది జగన్ సాధించారు. కేవలం సంకల్ప బలంతోనే ఆయన చేయగలిగారు. అభివృద్దిపరంగా చూస్తే గతంలో ఏ సీఎం దృష్టి కేంద్రీకరించని తీర ప్రాంత అభివృద్దిని ఆయన తలపెట్టారు. పోర్టులు, పిషింగ్ హార్బర్లు, పలు పరిశ్రమలు రావడానికి వీలుగా ఈజ్ ఆఫ్ డూయింగ్ లో నెంబర్ ఒన్ స్థానం, కొప్పర్తి పారిశ్రామికవాడ, వేల కోట్ల విలువైన గ్రీన్ ఎనర్జీ ప్రాజెక్టులు, విశాఖలో ఐటి అభివృద్ది, ఆదాని డేటా సెంటర్ ఏర్పాటు యత్నాలు మొదలైవన్ని ఆయన చేపట్టారు. ఇవన్ని పూర్తి స్థాయిలో కార్యరూపం దాల్చడానికి కొంత సమయం పడుతుంది. అందువల్ల జగన్ మరోసారి విజయం సాధించవలసిన అవసరం ఎంతైనా ఉందనిపిస్తుంది. జగన్ ఎంత బలంగా ఉన్నారంటే ఒంటరిగా పోటీచేస్తే ఆయనను ఏమీ చేయలేమని ప్రతిపక్ష టీడీపీ, జనసేనలు బహిరంగంగానే ఒప్పుకుంటున్నాయి. ఎలాగొలా పొత్తులు పెట్టుకుని ఫైట్ ఇవ్వాలని ఆ పార్టీలు యత్నిస్తున్నాయి. ప్రజలలో ఆయనను వ్యతిరేకించేవారు సైతం జగన్ మళ్లీ ముఖ్యమంత్రి అవుతారనే భావిస్తున్నారు. దానికి కారణం ఆయా వర్గాలలో ముఖ్యంగా పేదలలో ఆయన ఆపారమైన అభిమానం చూరగొన్నారు. పేదవర్గాలకు,పెత్తందార్లకు మధ్య పోటీ అన్న నినాదాన్ని ఆయన తీసుకువచ్చారు. జగన్ గెలిస్తేనే తమకు సంక్షేమ కార్యక్రమాలు అమలు అవుతాయని పేదలు భావిస్తున్నారు. ఇలా తనదైన శైలిలో ముఖ్యమంత్రిగా పదవి నిర్వహిస్తున్న ఆయనకు సవాళ్లు లేవని అనజాలం. మూడు రాజధానుల అంశం, ఆర్ధిక ఇబ్బందులు మొదలైవని ఉన్నా, జనంలో తీరుగులేని నేతగా జగన్ ఎదిగారు. ఆయనకు హృదయ పూర్వక జన్మదిన శుభాకాంక్షలు. ​‍-హితైషి, పొలిటికల్‌ డెస్క్, సాక్షి డిజిటల్‌ feedback@sakshi.com

ఓ సాహసి.. ఓ స్వాప్నికుడు.. ఓ దార్శనికుడు రాజకీయాల్లో కొత్త ఒరవడి వైఎస్‌ జగన్‌.. తెలుగు వారి ఆత్మబంధువు ప్రతి పల్లెగడపా కళకళలాడాలి. చదువులమ్మ ప్రాంగణాలు వెలగాలి. అందరికీ ఆరోగ్యశ్రీ.. అందాలి ప్రజాసంక్షేమం.. రాష్ట్రాభివృద్ధే శ్వాసగా.. ధ్యాసగా.. ముందడుగులేస్తున్న పీపుల్స్ లీడర్‌పై ప్రత్యేక కథనం..  జగన్‌...జగన్‌...జగన్‌ ఈ రోజు ఇటు ప్రతిపక్షల్లోనూ, అటు ప్రజల్లోనూ ప్రతి రోజూ  ప్రతిధ్వనిస్తున్న పేరు.  ఆ పేరంటేనే ఓ సంచలనం. ఆ పిలుపంటేనే ఓ ప్రభంజనం.  సకల వర్గాల ప్రజలతో మమేకమవుతున్న వై.ఎస్‌. జగన్‌.. ది యూత్‌ ఐకాన్‌. రాజకీయాల్లో ట్రూ లీడర్‌. వై.ఎస్‌.జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి.  డాక్టర్‌గారి ముద్దుల కొడుకు. రాజారెడ్డిగారి ముద్దుల మనవడు.  ఆ తర్వాత ఎమ్మెల్యే కొడుకు. తర్వాత మంత్రి కొడుకు. చాలాకాలం ప్రతిపక్షనాయకుడి కొడుకు.  వ్యాపారరంగంలో సాధించిన విజయాలను ముఖ్యమంత్రి వారసుడనే మబ్బు కమ్మేసింది.  నడుస్తున్న రాజకీయచరిత్రలో తిరుగులేని శక్తిగా ఎదిగిన వై.ఎస్‌.జగన్‌ తనకు తానే సాటి. ఆయనకు ఎవరూ సరిలేరు. సరికారు.  1972 డిసెంబర్‌ 21. వైయస్‌ జగన్‌ పుట్టిన సంవత్సరం. సరిగ్గా యాభైఏళ్ల క్రితం కడపజిల్లా జమ్మలమడుగు మిషన్‌ ఆస్పత్రిలో ఆయన జన్మించారు. పులివెందుల నియోజకవర్గంలో వైయస్‌ కుటుంబం నివాసం. ప్రాథమికపాఠశాల విద్య వరకు అక్కడే చదువుకున్న జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి తాత రాజారెడ్డికి ముద్దుల మనవడయ్యారు. తాత సాహసం, ధైర్యం, నమ్ముకున్న వారికోసం గట్టిగా నిలబడ్డడం చిన్ననాడే అలవాటయ్యాయి. జనంలో కలిసిపోవడం.. వారి కష్టనష్టాల గురించి, మంచిచెడుల గురించి మాట్లాడటం మామూలైపోయింది.. జనం మనిషిగా ఎదగడానికి ఆ పులివెందులలోనే బీజం పడింది. చిన్ననాడే నలుగురిని ఆకర్షించే శక్తి వచ్చింది. అది వ్యక్తిత్వబలం. తండ్రి రాజశేఖరరెడ్డి ఒక సంవత్సరం డాక్టర్‌గా పనిచేశారు. ఒకరూపాయి డాక్టర్‌గా ప్రజల మన్ననలు అందుకున్నారు. వైద్యసేవలు అందించడంలో అంకితభావంతో పనిచేశారు. ఉన్నట్టుండి రాజకీయాలవైపు అడుగులు వేయాల్సివచ్చింది. మొదటిసారి నిలబడ్డ ఎన్నికల్లోనే ఆయన ఎమ్మెల్యేగా గెలిచారు. ఆ తర్వాత ఓటమన్నది తెలియకుండా పోయింది. కొంతకాలం మంత్రిగా పనిచేశారు. ఎమ్మెల్యేగానే కాకుండా ఎంపీగా కూడా చేశారు. ఏపీ అసెంబ్లీలో ప్రతిపక్షనేతగా విలక్షణమైన పాత్ర పోషించారు. తండ్రి రాజకీయజీవితం కూడా వైఎస్‌జగన్‌పై ప్రభావం చూపడం మొదలైంది. రాజకీయనాయకుడు కావాలన్న పెద్ద లక్ష్యం ఏర్పడకున్నా, ప్రజాసంబంధాలు నెరపడంలో తండ్రి లక్షణాలు పుణికిపుచ్చుకున్నారు. హైదరాబాద్‌ పబ్లిక్‌ స్కూల్‌, ఆ తర్వాత డిగ్రీ ప్రగతి మహావిద్యాలయలో డిగ్రీ చేసిన జగన్‌ ఎన్‌సీసీలోనూ ఉన్నారు.  వై.ఎస్‌ జగన్‌. తండ్రి వైఎస్‌ రాజశేఖరరెడ్డి ముఖ్యమంత్రి కావడం, ఐదేళ్ల తర్వాత, కాంగ్రెస్‌పార్టీని రెండోసారి అధికారంలోకి తెచ్చి, అనితరసాధ్యుడైన రాజకీయనాయకుడిగా ఎదిగిపోయారు వైయస్సార్‌. కానీ దురదృష్టవశాత్తు ఆకస్మికమరణంతో ఆయన దూరమైపోయారు. వైయస్‌జగన్‌ ఒంటరిగా మిగిలిపోయారు. ఇంటి పెద్ద ఆయనే అయ్యారు. తండ్రి రాజకీయాల్లో వున్నప్పుడే కుమారుడిని ప్రజలకు పరిచయం చేశారు.  స్వంతపార్టీలో ఇబ్బందులు, తండ్రి మరణం తర్వాత ఆగిన గుండెలు, పోయిన ప్రాణాల కుటుంబాలకోసం తలపెట్టిన ఓదార్పు యాత్రకు సైతం ఆటంకాలు ఎదురవడం జగన్‌ను కలవరపెట్టాయి. ఏం చేయాలో తెలియని పరిస్థితి. ఇచ్చిన మాట తప్పని నైజం...వెనుకడుగువేయడానికి ససేమిరా అంది. ఇక రాజకీయాల్లో జగన్‌ ప్రస్థానం మొదలైంది. అలా ఓ అనితరసాధ్యుడి జీవితం ఊహించని మలుపుతో ముందుకు సాగుతూ పోయింది. ఆంధ్రప్రదేశ్‌ రాజకీయాల్లో ఒకేఒక్కడుగా జగన్‌ చరిత్రకు శ్రీకారం చుట్టుకుంది.  బాల్యం నుంచే నాయకత్వ లక్షణాలున్నవాడు అన్నది మిత్రుల అభిప్రాయం.  వైఎస్సార్‌ కొడుకుగా ఎదుగుదల. అప్పట్నుంచే పరిచయమైన ప్రజాజీవితం. ప్రజాభిమానం పొందడమే గొప్ప వరమన్న సత్యం నాడే తెలుసుకున్నారు.  నాన్నాలానే ప్రజాభిమానం పొందాలి. నాన్నలానే ప్రజాసేవలో మునిగిపోవాలి.  నాన్నలానే ప్రజానాయకుడిగా ఎదగాలన్న లక్ష్యం ఆయన పరిసరాల ప్రభావమే.  నిరంతరం ప్రజల మనిషిగా వున్న వైఎస్సార్‌ స్ఫూర్తి బలమే. ఒకటా రెండా. తండ్రి నుంచి చాలా లక్షణాలు జగన్‌ స్వంతమయ్యాయి. ఆయన వారసుడిగా.. వైఎస్సార్‌ వ్యక్తిత్వబలం కూడా జగన్‌పై ప్రభావం చూపింది. మరీ ముఖ్యంగా మాటతప్పని.. మడమ తిప్పని నైజం అలవడింది. రాజకీయమంటే ప్రజాజీవితంతో మమేకం కావడమే అన్న వైయస్సార్‌ లక్షణం జగన్‌కు పూర్తిగా అబ్బింది. సమకాలీన రాజకీయాలకు పూర్తి భిన్నమైన, విలువలు, విశ్వసనీయత ప్రాతిపదికగా తండ్రీకొడుకులు కొత్తరాజకీయానికి నిర్వచనం చెప్పడం మొదలుపెట్టారు. దాంతో ప్రజాసంక్షేమమే వారికి పరమావధిగా మారింది. కేవలం మనకోసం బతకడమే కాదు, అవతలివాళ్లకోసం కూడా బతకాలి. వాళ్ల జీవితాల్లో కూడా మంచి మార్పు తేగలగాలి.  అప్పుడే జీవితానికి అర్థం వుంటుంది అన్నది జగన్‌ లైఫ్‌ ఫిలాసఫీ. ఇలాంటి మాటలు వైయస్‌ నోట తరచూ వినివుండటం వల్లో, నాన్ననడవడికను చూసీచూసీనో, జగన్‌కు చిన్నప్పటి నుంచి ప్రజలతో ఉండిపోవాలన్న ఉండేది. ఈ లక్షణం వాళ్ల నాన్న వల్లే అబ్బింది అంటుంది జగన్‌ తల్లి విజయమ్మ. తను రాజకీయాలు తనకు వద్దని చెప్పినా, ఆ మాటలు జగన్‌ను మార్చలేకపోయాయన్నది విజయమ్మ మాట.  ఓ వైపు తండ్రి మాటలు, మరోవైపు తల్లి నేర్పిన విలువల పాఠాలు జగన్‌ వ్యక్తిగా ప్రత్యేకంగా మార్చాయి. మొత్తం మీద జగన్‌ రాజకీయాల్లోకి రావాలన్ననిర్ణయం మీద తండ్రి ప్రభావం ఎక్కువేనంటారు విజయమ్మ. రాజశేఖరరెడ్డి మాటలు,  ఆయన వ్యవహారశైలి కారణంగా జగన్‌కు ప్రజాసేవమీద ఆసక్తి పెరిగిందన్నది తల్లి విజయమ్మ అభిప్రాయం. మొత్తానికి తనను తాను జనం మనిషిగా మార్చుకున్నాడు వై.యస్‌జగన్‌. అసలు సిసలు ప్రజానాయకుడిగా ఎదిగేందుకు ముందడుగులు వేశాడు.  పదేళ్ల రాజకీయపోరాటం. అలుపన్నది తెలీదు. భయమన్నది లేదు.  ప్రజలకోసం నడిచారు. నిలిచారు. ప్రజలమధ్య నుంచే ఎదిగారు.  విశాలాంధ్రప్రదేశ్‌ అనుపానులన్నీ అర్థం చేసుకున్నారు. అన్నివర్గాల ప్రజల సమస్యలు తెలుసుకున్నారు.  ప్రజలకు అండగా నిలవాలనుకున్న వైఎస్‌ జగన్‌.... చిన్నవయసులోనే ప్రజాక్షేత్రంలో అంకితభావంతో నడుస్తూ పోయారు.  విజేతగా నిలిచి.. అనితరసాధ్యమైన ప్రజాసంక్షేమపాలనను అందిస్తున్నారు వైఎస్‌ జగన్‌. జగన్‌ రాజకీయప్రవేశం సులువుగా జరిగిపోయివుండవచ్చేమోగానీ, ఆయన రాజకీయ ప్రస్థానం మాత్రం అంత సులువుగా ఏమీ సాగలేదు. తండ్రి మరణం తర్వాత జగన్‌ ఎదుర్కొన్న అగ్ని పరీక్షలు అన్నీ ఇన్నీ కావు. ఒక దశలో జగన్‌నే ముఖ్యమంత్రి చేయాలని, కాంగ్రెస్‌కు చెందిన మెజారిటీ ఎమ్మెల్యేలు సంతకాలు చేశారు. కానీ అధిష్టానం ఎందుకో ఒప్పుకోలేకపోయింది. అక్కడే  కాంగ్రెస్‌ పార్టీ పతనానికి నాంది పడింది మరి!. తండ్రి మరణం తర్వాత పావురాలగుట్టకు వెళ్లిన జగన్‌కు అక్కడి అశేషజనాన్ని చూడగానే భావోద్వేగం పొంగింది. వారంతా నాన్న తనకిచ్చిన పెద్ద కుటుంబం అనిపించింది. ఆ ప్రజల సమక్షంలోనే వైయస్‌ మరణానికి తట్టుకోలేక చనిపోయిన వారి ప్రతి కుటుంబాన్ని ఓదారుస్తానని మాట ఇచ్చారు. ఇచ్చిన మాటపై ముందుకు సాగారు. కాంగ్రెస్‌ ఢిల్లీ అధిష్టానం కాదుకూడదు అంది. జగన్‌ వెనక్కు తగ్గలేదు. ఓదార్పు కొనసాగింది. జగన్‌పై అన్ని రకాల రాజకీయ కుట్రలు, కుతంత్రాలు మొదలయ్యాయి. ఆరోజుల్లో ఓదార్పు యాత్ర దేశ చరిత్రలోనే నభూతో న భవిష్యతి. జగన్‌ పట్ల జనానికి ఉన్న అభిమానానికి ఆ ఓదార్పు యాత్ర అద్దం పట్టింది. జగన్‌ యాత్రలకు జనం అంతగా రావటం వెనుక వైఎస్‌ పథకాలు ఒక కారణం కావచ్చు. తమకు అంతటి మేలుచేసిన వైఎస్‌ తనయుడి పట్ల కాంగ్రెస్‌ వ్యవహరించిన తీరు నచ్చకపోవడంతో వైయస్‌ కుటుంబం పట్ట జనంలో సానుభూతి పెరుగుతూ పోయింది. ఇది కాదనలేని సత్యం. జగన్‌ పట్టుదల కూడా ఆయన్ను జనంలో తిరుగులేని నేతగా మార్చడంలో ముఖ్యపాత్ర పోషించింది.  దేశరాజకీయాల్లోనే వైఎస్‌ జగన్‌ పాలన విప్లవాత్మకమైనది అని చెప్పకతప్పదు. మేనిఫెస్టోలో ప్రకటించిన హామీలన్నింటినీ తుచ తప్పకుండా నెరవేర్చాలని కంకణం కట్టుకున్న ఏకైక రాజకీయనాయకుడు వైఎస్‌ జగన్‌. కలలోనైనా ప్రజలకిచ్చిన మాట తప్పకూడదన్నది ఆయన సిద్ధాంతం. పారదర్శకపాలన అందించాలన్నదే తపన. చిత్తశుద్దితో సంక్షేమ పథకాల అమలు, దూరదృష్టితో అభివృద్ది ప్రణాళికలు అమలు చేస్తు ముందుకు సాగుతున్న వైయస్‌ జగన్‌ ముఖ్యమంత్రిగా నవ్యాంధ్రకు దొరికిన ఆణిముత్యం స్వంత పార్టీ పెట్టిన తర్వాత వైయస్‌ జగన్‌ దేశచరిత్రలోనే అత్యధిక మెజారిటీతో ఎంపీగా గెలిచారు. ఆ తర్వాత పార్టీని ముందుకు నడపడమే ఏకైక దీక్షగా సాగారు. అదే సమయంలో ఆయన జైలు జీవితం కూడా చూడాల్సి వచ్చింది. జైలునుంచి రాగానే 2014 ఎన్నికల్లో జగన్‌ పార్టీ వైఎస్సార్‌ సీపీ బరిలో నిలిచింది. ఒంటరిగానే ముందుకు సాగింది. కేవలం ఐదులక్షల ఓట్ల తేడాతో  అధికారానికి దూరమైంది.  తర్వాత నవ్వాంధ్ర ప్రదేశ్‌లో వైఎస్‌ జగన్‌ శాసనసభలో ప్రతిపక్షనేతగా వున్నారు. ప్రతిపక్షనేతగా ప్రతిరోజూ ప్రజాసమస్యలను ప్రజల దృష్టికి తీసుకువెళ్లేవారు. ఆయన మాటలు పట్టించుకునే వారే కరువయ్యారు. చివరాఖరుకు అసెంబ్లీలో మైకు ఇవ్వడానికి కూడా ఇష్టపడలేదు అధికారపక్షం. ఇలా కాదనుకున్న వైఎస్‌జగన్‌ ప్రజాక్షేత్రంలోనే తేల్చుకోవాలనుకున్నారు. గెలిచిన తర్వాతే అసెంబ్లీలోకి అడుగుపెడతానని శపథం చేశారు. ప్రజాక్షేత్రంలోకి అడుగుపెట్టారు. చరిత్రలో నిలిచిపోయిన పాదయాత్రకు శ్రీకారం చుట్టారు.  ఈ పాదయాత్రే నవ్యాంధ్ర చరిత్రను మార్చింది.  ఇలా సాగిన ఈ పాదయాత్రే విప్లవాత్మక మార్పులకు శ్రీకారం చుట్టింది. ఈ పాదయాత్రే వైయస్‌ జగన్‌లో మరింతగా రాజకీయ పరిణతి పెరిగేలా చేసింది. ఈ పాదయాత్ర కాలంలోనే వేలకిలోమీటర్లు నడిచిన జగన్‌ లక్షలాది మంది హృదయాలను సృజించారు. గుండెగుండెను తట్టారు. ప్రజల సమస్యలను తెలుసుకున్నారు. ఆత్మీయసమ్మేళనాలతో అన్ని వర్గాల, కులాల, మతాల వారి సమస్యలు తెలుసుకున్నారు. తనపై వారికున్న నమ్మకాన్ని గమనించారు.  రుతువులు మారినా, వర్షాలు కుమ్మరించినా, ఎండలు మండినా, చలి వణికించినా చలించని జగన్‌ పాదయాత్ర అనుభవాలతోనే తన పార్టీ మేనిఫెస్టోను రూపొందించుకున్నారు. అందులో ఇచ్చే ప్రతి హామీ నెరవేర్చి తీరాలని తపించారు.  ఈ మేనిఫెస్టోనే నేడు ఆంధ్రప్రదేశ్‌ రూపురేఖలు మారుస్తోంది. విద్య,వైద్యం ఇలా అన్ని రంగాల్లోనూ విప్లవాత్మక మార్పులకు శ్రీకారం చుడుతోంది. సరికొత్తపాలను చవిచూపిస్తోంది. కులమత, వర్గ, ప్రాంత, పార్టీల కతీతంగా ప్రజా సంక్షేమమే లక్ష్యంగా సాగే పాలనకు అసలుసిసలు అర్థం చెబుతోంది.  ప్రజాస్వామిక వ్యవస్థ పట్ల అపార నమ్మకం వున్నవారు ఏపీ సీఎం.  వ్యవస్థలను స్వేచ్ఛగా ముందుకు నడిపించగలిగితే.. ప్రజలందరికీ సుపరిపాలన అందుతుంది అన్నది ఆయన విశ్వాసం.  విలువలు, విశ్వసనీయతలే నాయకుడిగా వేసే ప్రతి అడుగుకూ సార్ధకత చేకూరుస్తాయని వైఎస్‌ జగన్‌ బలంగా విశ్వసిస్తారు.  కుల, మత, పార్టీ, ప్రాంతాల కతీతంగా సాగుతున్న  వైఎస్‌ జగన్‌ పాలన .. దార్శనికుడైన పాలకుడి సమర్ధతను పట్టిచూపుతోంది.  అటు మేధావుల్ని, ఇటు రాజకీయ విశ్లేషకులను సైతం ఆశ్చర్యపోయేలా చేస్తోంది.  2019 ఎన్నికల్లో జగన్‌పార్టీకి ఆంధ్రప్రదేశ్‌ ప్రజలు బ్రహ్మరథం పట్టారు. కనివిని ఎరుగని రీతిలో మెజారిటీ సీట్లలో గెలిపించారు. మొత్తం 175 స్థానాల్లో వైఎస్సార్‌సీపి 151 సీట్లలో విజయకేతనం ఎగరేసింది. 25 పార్లమెంటు స్థానాల్లో 22 ఎంపీ సీట్లు వైఎస్సార్‌సీపీవి అయ్యాయి. ఇంతకన్నా విజయముండునా? ఇంతకన్నా ప్రజవిశ్వాసం గెలుచుకున్న పార్టీ ఉండునా. ఇదంతా ఒకే ఒకడుగా జగన్‌రెడ్డి సాధించిన విజయం. పొత్తుల్లేవు. ఒకటే గుర్తు.. ఒకటే జెండా.. ఒకడే నాయకుడు అన్నట్టుగా సాగిన 2019 ఎన్నికల్లో ఆ ఒకే ఒక్కడు వైఎస్‌ జగన్‌ మోహన్‌రెడ్డి. నవ్యాంధ్రలో అన్ని ఎన్నికల్లోనూ రికార్డులు బద్దలు కొట్టిన జగన్‌ మోహన్‌ రెడ్డి ఆంధ్రప్రదేశ్‌ ముఖ్యమంత్రిగా ప్రమాణస్వీకారం చేశారు. ఇక ఆరోజు నుంచి ప్రతిరోజు ఆయనకు మేనిఫెస్టోనే ఖురాన్‌, బైబిల్‌, భగవద్గీత అయ్యాయి. కలనైనా మరవకూడదన్న ఆలోచన కళ్లెదుటే కనిపించేలా మేనిఫెస్టోను అతికించుకున్నారు ముఖ్యమంత్రి జగన్‌. ఆయన ఐదు సంతకాల ప్రాధాన్యత ప్రజల్లో ఆసక్తిని రేపింది. ఒక సగటు కుటుంబం మీద వాటి ప్రభావమెంత, రాష్ర్టప్రగతి దిశలో ఈ కీలక నిర్ణయాలతో ఒనగూరే నిజమైన ఉపయోగం ఏమిటి అన్నదానిపై ఇప్పుడు చర్చలు జరుగుతున్నాయి. అమ్మ ఒడి, సామాజిక పెన్షన్ల పెంపు, ధరల స్థిరీకరణ నిధి, డ్వాక్రా రుణాల మాఫీ, ఊరూరా జనసేవాల కేంద్రాలు ఇవీ ఆయన వాగ్దానాలు. చెప్పినవే కాకుండా చెప్పనవి కూడా ప్రజలకు ఉపయోగపడితే అమలు చేసే జగన్‌...అటు విద్యారంగంలోనూ ఇటు వైద్యరంగంలోనూ నాడు-నేడును ప్రకటించారు. ఆ వ్యవస్థల రూపురేఖలు పూర్తిగా మార్చేయాలన్న ప్రయత్నాలు శీఘ్రంగా సాగుతున్నాయిప్పుడు.  వైఎస్‌ సంక్షేమ పథకాలన్నింటినీ మళ్లీ సంతృప్త స్థాయిలో నెరవేర్చాలని, వాటిని పటిష్టపరచి, వాస్తవ స్పూర్తితో తు.చ తప్పకుండా అమలు చేయాలనే భావన ముఖ్యమంత్రి వైయస్‌ జగన్‌ది. దీంతో పాటు అదనంగా మరికొన్ని పథకాలనూ ప్రవేశపెట్టాలనేది జగన్‌మోహన్‌ రెడ్డి లక్ష్యం. అంటే.. వైఎస్‌ స్ఫూర్తికి కొనసాగింపు అన్నమాట. మరింత విస్తరణ అన్నమాట. ప్రజాసేవలో నాన్నకన్నా రెండడుగులు ముందుకే వేస్తానన్న మాటలకు అర్థమన్నమాట.  దేవుడి దయ, ప్రజల ఆశీస్సులే తన బలం అని గట్టిగా నమ్మిన వైఎస్‌జగన్‌, ఆ విశ్వాసబలంతోనే ముందుకు సాగుతున్నారు. ఎక్కడా తగ్గేదేలా అన్న అపార ఆత్మవిశ్వాసం ఆయనకు మాత్రమే స్వంతం. తన పనితీరే తనకు శ్రీరామరక్ష అని గట్టిగా విశ్వసిస్తున్నారు.  తన పాలనను, గత పాలకుడి పాలనను బేరీజు వేసి చూడాలని, తన సంక్షేమపథకాల లబ్ది ఏ మేరకు, ఎంతమందికి, ఎన్ని జీవితాల్లో వెలుగులు నింపుతోందో ఆలోచించమని ఆయన నేరుగా ప్రజలనే కోరుతున్నారు.  నిరంతరం ప్రజలకు మేలు చేయడం మినహా మరో లక్ష్యం తనకు లేదని స్పష్టంగా ప్రకటిస్తున్న జగన్‌ నేటి రాజకీయాల్లో ఓ సంచలనం. 

సింహపురి జిల్లాలో పచ్చ పార్టీ పూర్తిగా కనుమరుగు కానుందా? ఇప్పటికే నిర్వీర్యంగా మారిన టీడీపీ పతనం జిల్లాలో పరిపూర్ణం అయ్యే సూచనలు కనిపిస్తున్నాయనే టాక్ నడుస్తోంది. అధికార వైఎస్ఆర్ కాంగ్రెస్ గడప గడపకు మన ప్రభుత్వం కార్యక్రమం సక్సెస్ అయింది. ప్రభుత్వానికి లభిస్తున్న ప్రజాదరణ చూసి టీడీపీ నేతలు ప్రజల్లోకి వెళ్ళేందుకు జంకుతున్నారనే కామెంట్స్ వినిపిస్తున్నాయి. దయనీయంగా మారిన నెల్లూరు జిల్లా టీడీపీ స్టోరీ ఇప్పుడు చూద్దాం. బాబుకు మిగిలింది సున్నా గత అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో నెల్లూరు జిల్లాలో తెలుగుదేశం పార్టీ తుడిచిపెట్టుకుపోయింది. మొత్తం పది అసెంబ్లీ సీట్లను వైఎస్ఆర్ కాంగ్రెస్ గెలుచుకుంది. ప్రజా తీర్పుతో జిల్లాలో టీడీపీ అడ్రస్ గల్లంతైంది. ప్రతిపక్ష పాత్ర కూడా పోషించలేని దయనీయ స్థితికి దిగజారిపోయింది పచ్చపార్టీ. పార్టీలకతీతంగా సీఎం జగన్ అందిస్తున్న సంక్షేమంతో టీడీపీ చేవ చచ్చిపోయింది. ప్రజా పోరాటాలు కూడా చేసే అవకాశం, అవసరం కూడా లేకపోవటంతో తెలుగు తమ్ముళ్లు ఇళ్ల నుంచి బయటకు రావాలంటేనే ఆలోచిస్తున్నారు. అధినేత ఆదేశించినప్పుడు ఇష్టం లేకపోయినా అరగంట హడావుడి చేయటం మినహా కొన్నేళ్ళుగా టీడీపీ చేస్తన్నదేమీ లేదు. చిత్తశుద్ధి లేని కార్యక్రమాలతో ఉన్న కొద్దిపాటి సానుభూతి కూడా టీడీపీ కోల్పోయింది. స్థానిక సంస్థల ఎన్నికల్లో ఆ పార్టీ స్థాయి ఏంటో ప్రజలు నిరూపించారు. చిత్తశుద్ధి లేని పోరాటాలతో జనం చీత్కారాలకు గురవుతూ ఉన్న కొద్దిపాటి సానుభూతిని కూడా కోల్పోయారు టీడీపీ నేతలు. జిల్లా పరిషత్లో అలాగే నెల్లూరు కార్పొరేషన్ లోనూ ఒక్కస్థానాన్ని కూడా గెలిపించుకోలేక పోయారు టీడీపీ నేతలు. దీంతో పెద్ద పెద్ద నాయకులం అనుకునేవారంతా తెరవెనక్కు వెళ్లిపోయారు . చెప్పాడు.. చేశాడు.. మూడేళ్ళ పాటు పార్టీలకతీతంగా అర్హత ఉన్న ప్రతి ఒక్కరికీ సీఎం వైఎస్ జగన్ సంక్షేమ ఫలాలను నేరుగా ఇళ్లకే చేరవేస్తున్నారు. ప్రతి నియోజకవర్గంలోనూ ఎమ్మెల్యేలు నిర్వహిస్తున్న గడప గడపకూ మన ప్రభుత్వం కార్యక్రమంతో ప్రజలకు మరింతగా చేరువయ్యారు. ప్రజల సమస్యలు తెలుసుకొని పరిష్కరిస్తూ..పొరపాట్లను సరిదిద్దేలా చర్యలు తీసుకుటున్నారు ఎమ్మెల్యేలు. నేతలు నిత్యం జనంలో ఉండటంతో పార్టీ క్యాడర్ లో కూడా నూతనోత్సహం కనిపిస్తోంది. గత అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో వైఎస్సార్ సీపీ అభ్యర్ధులని ప్రచారానికి రానివ్వబోమంటూ అడ్డుకొన్న గ్రామాల్లో ఇప్పుడు ఎమ్మెల్యేలకు ఘనస్వాగతం లభిస్తోంది. ఊహించని సంక్షేమం ఓట్లు వేయక పోయినా ,  టీడీపీ సానుభూతి పరులని తెలిసినా అర్హతే ప్రామాణికంగా సంక్షేమ ఫలాలు అందిస్తుండటంతో ఎమ్మెల్యేలకు బ్రహ్మరధం పడుతున్నారు . మంగళ హారతులిచ్చి ఆశీర్వదిస్తున్నారు. నెల్లూరు నగరంలో మాజీ మంత్రి నారాయణ వంటి వారు అడ్రస్ లేకుండా పోయారు.  మరో మాజీ మంత్రి సోమిరెడ్డి చంద్రమోహన్రెడ్డి ఈసారి పోటీ చేయరనే టాక్ నడుస్తోంది. చినబాబు నడిస్తే.. జనం చూస్తారా? నెల్లూరు జిల్లాలో అచేతనావస్థలోకి చేరుకొన్న పార్టీని ఎలా బతికించుకోవాలన్న మీమాంసలో పచ్చ పార్టీ అధినేత చంద్రబాబు పడిపోయారు. టీడీపీ వ్యూహకర్త రాబిన్ శర్మను రంగంలోకి దింపి జిల్లాలో కొన ఊపిరితో ఉన్న పార్టీలో జవసత్వాలు నింపేందుకు కసరత్తు చేస్తున్నారు. కొడుకు లోకేష్ పాదయాత్ర చేపట్టే నాటికి కొంతమేరైనా పార్టీని మెరుగు పరిచేందుకు పడరాని పాట్లు పడుతున్నారు టీడీపీ బాస్ చంద్రబాబు. అధికార వైఎస్ఆర్ కాంగ్రెస్ పార్టీకి కనీసం పోటీ అయినా ఇవ్వగలిగే అభ్యర్థులను అరువు తెచ్చయినా బరిలో దింపేందుకు వెంపర్లాడుతున్నారు. మొత్తం మీద వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ గడపగడపకు మనప్రభుత్వం కార్యక్రమానికి వస్తున్న ప్రజాదరణ తెలుగుదేశం పార్టీ నేతల వెన్నులో వణుకు పుట్టిస్తోందన్న టాక్ నెల్లూరు జిల్లాలో సాగుతోంది. పొలిటికల్ ఎడిటర్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com

మనిషి తన సుఖ, సంతోషాల కోసం చేస్తున్న ప్రయోగాలు ఎంత నష్టాన్ని కలిగిస్తున్నాయో పట్టించుకోవడంలేదు. ఒక శతాబ్ద కాలంలోనే భూగోళంలో వేల సంవత్సరాలకు సరిపడా విధ్వంసం సృష్టించాడు. సహజసిద్ధమైన ప్రక్రియకు భిన్నంగా డిజైనర్ బేబీస్‌ను సృష్టించేందుకు ప్రయత్నాలు జరుగుతున్నాయి. కాని ఈ ప్రయోగాలు ప్రపంచానికి మంచిది కాదనే అభిప్రాయాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. డిజైనర్ బేబీస్‌ను ఎందుకు వ్యతిరేకిస్తున్నారు? ఇంట్లో వాడుకునే వాషింగ్ మెషిన్ లేదా ఫ్రిజ్ కొనాలంటే షోరూమ్‌కి వెళ్ళి రకరకాల కంపెనీలకు చెందినవాటిని పరిశీలించి దేనిలో ఉత్తమమైన ఫీచర్స్‌ ఉన్నాయో వాటిని ఎంపిక చేసుకుని ఇంటికి తెచ్చుకుంటాం. రెండు మూడు దశాబ్దాలు తర్వాత చంటిబిడ్డల్ని తయారు చేసే కంపెనీలు పుట్టుకొస్తాయని కొందరు శాస్త్రవేత్తలు అభిప్రాయపడుతున్నారు. బిడ్డలు కావాలనుకున్న దంపతులు ఆ కంపెనీకి వెళ్ళి వారు తయారు చేస్తున్న బిడ్డలకు సంబంధించిన బ్రోచర్స్‌ చూసి తమకు కావాల్సిన లక్షణాలున్న బిడ్డల్ని లేదంటే రకరకాల కాంబినేషన్లతో కూడిన  బిడ్డల్ని తయారు చేయాలని కంపెనీని కోరే పరిస్థితులు వస్తాయంటున్నారు. నవ మాసాలు మోసి బిడ్డల్ని కనాల్సిన అవసరం లేదు. ఇప్పటిలాగా సరోగసి వివాదాలు కూడా ఉండవు. మనకు కావాల్సిన బేబీని నచ్చినట్లు డిజైన్ చేసుకుని తయారు చేయించుకోవచ్చు. అయితే ఇటువంటి అభివృద్ధి సమాజానికి మంచిదేనా? అసలు ఇటువంటి ప్రయోగాలు నిజంగా సాధ్యమవుతాయా? మానవ శరీర నిర్మాణం అత్యంత సంక్లిష్టమైనది. లేబొరేటరీలో వైరస్‌లను సృష్టించినంత తేలికగా...మనిషి జన్యువులను మనకు కావాల్సిన విధంగా ఎడిటింగ్ చేసుకోవడం కుదిరే పనేనా? అంటూ అనేక ప్రశ్నలు మేధావులు, సామాజిక వేత్తలు, సైంటిస్టుల నుంచి వినిపిస్తున్నాయి. అసలిటువంటి ప్రయోగాలు నైతికమేనా అనే సందేహాలు కూడా వ్యక్తమవుతున్నాయి. మొక్కలకు సంబంధించి జన్యుపరమైన మార్పులతో  మనం ఆశించిన ఫలితాలు పొందగలుగుతున్నాం. అయితే మనుషుల విషయానికి వచ్చేసరికి ఇష్టం వచ్చినట్లుగా జన్యువుల్లో మార్పులు చేయడం అంత తేలికైన విషయం కాదంటున్నారు అనేక మంది సైంటిస్టులు. ఒక వ్యక్తికి తల్లి దండ్రులనుంచి..తరతరాలుగా వస్తున్న మానసిక, ఆరోగ్య లక్షణాలు, అందమూ, తెలివితేటలు, రంగు, పొడుగు విషయాల్లో మార్పులు చేయడం కష్టమనే అభిప్రాయాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. మనిషికి సంబంధించిన ప్రతి లక్షణానికీ కొన్ని వందలు లేదా వేల జన్యువులు కారణమవుతాయి. మనిషి ఎత్తుని ప్రభావితం చేసే జన్యు వైవిధ్యాలు 93 వేల వరకు ఉంటాయని శాస్త్రవేత్తలు అంచనా వేశారు. ఇప్పటివరకూ జరిగిన పరిశోధనల్లో 93 వేలలో 697 జన్యువులను మాత్రమే గుర్తించగలిగారు. జన్యు పరివర్తన ఎంత సంక్లిష్టమైన వ్యవహారమో దీన్ని బట్టి అర్థం చేసుకోవచ్చు. కాబట్టి డిజైనర్‌ బేబీస్‌ అన్న మాట ప్రస్తుతానికి సైన్స్‌ ఫిక్షన్‌కే పరిమితం అని తేల్చేస్తున్నారు కొందరు శాస్త్రవేత్తలు. ఇప్పటివరకూ మనం జీన్ ఎడిటింగ్‌ ద్వారా జన్యువుని సవరించగలుగుతున్నామే కానీ..దాన్ని మెరుగుపరచడం గురించి మనకేమీ తెలియదంటున్నారు శాస్త్రవేత్తలు.   ఒక కంప్యూటర్ ప్రోగ్రామ్ తయారు చేయడానికి సాఫ్ట్‌వేర్ ఇంజినీర్లు ఎంతో కసరత్తు చేస్తారు. డజన్ల మంది ఎన్నో వందల గంటలు శ్రమిస్తారు. ఎన్నో అధ్యయనాలు, వాటికి ఫుట్‌ నోట్స్‌లు తయారు చేసుకుంటారు. ఇవన్నీ చేస్తేనే గాని ఒక ప్రోగ్రాం తయారు కాదు. అదేవిధంగా ఒక జన్యువును ఎడిట్‌ చేయాలంటే ఇంతకంటే ఎంతో సంక్లిష్టమైన ప్రక్రియ అవసరం అవుతుంది. ఇక జన్యువును ఉన్నదానికంటే మెరుగుపర్చడం అంటే ఇప్పట్లో సాధ్యమయ్యేదే కాదంటున్నారు. మనిషిలోని లక్షణాలు మార్చి మనకిష్టం వచ్చినట్లుగా బేబీస్‌ను తయారు చేసుకోవడం అనేది అత్యాశే అవుతుందని కొందరు శాస్త్రవేత్తలు గట్టిగా చెబుతున్నారు. చైనా శాస్త్రవేత్త కేవలం ఒక జన్యువును తొలగించే ప్రక్రియ మాత్రమే చేయగలిగారు. తద్వారా పుట్టిన బిడ్డలకు ఎయిడ్స్ రాకుండా నివారించగలిగారు. అలా కాకుండా మనం కోరుకున్న లక్షణాలు గల బిడ్డలు పుట్టాలంటే జన్యువులను మెరుగుపరచాలి. ఆయా లక్షణాలకు సంబంధించిన మార్పులు జన్యువుల్లో చేయగలగాలి. ఇప్పటికీ అనేక జబ్బులను నయం చేయడమే మనిషికి సాధ్యం కావడంలేదు. అవన్నీ వదిలేసి కోరుకున్న లక్షణాలున్న బిడ్డలను తయారు చేసుకోవడం అనేది అసాధ్యమంటున్నారు.      పెరుగుతున్న టెక్నాలజీని ఉపయోగించుకుని మేధావులైన వైద్య పరిశోధకులు నిజంగా డిజైనర్ బేబీస్‌ను తయారు చేస్తే అప్పుడు సమాజంలో ఎలాంటి పరిణామాలు సంభవిస్తాయి? ఇటువంటి వైద్య విధానాలు కేవలం ధనికులకు మాత్రమే అందుబాటులోకి వస్తాయి. సమాజంలో 90 శాతంగా ఉన్న ఇతర వర్గాలకు ఇటువంటి టెక్నాలజీలు ఎంతో దూరంలో ఉంటాయి. అంటే డబ్బున్నవారు మాత్రమే తమకు కావాల్సినవిధంగా బిడ్డలను లేబరేటరీల్లో తయారు చేయించుకుంటారు. అందమైన, తెలివైన, దీర్ఘాయువు గలిగిన, వ్యాధులు దరిచేరని హై ప్రొఫైల్ బిడ్డలను తయారు చేయించుకుని పెంచుకుంటారు. సమాజంలోని  మిగిలిన వర్గాల ప్రజలు వీరితో ఏ విషయంలోనూ పోటీ పడలేరు. ఇదంతా నాణానికి ఒక వైపు మాత్రమే. ఇప్పటికే మన సమాజంలో ఆడబిడ్డలంటే పుట్టకముందే చంపేసే దుర్మార్గులు చాలా మంది ఉన్నారు. అదేవిధంగా తమకు పుడుతున్న బిడ్డల్లో లోపాలు తెలుసుకుని మరో రకమైన భ్రూణహత్యలు సమాజంలో పెరిగిపోతాయి. ఇక్కడ ఇంకో ప్రమాదం కూడా పొంచి ఉంది. ఒక వైకల్యం నిరోధించడానికి ఒక జన్యువును సవరించగలుగుతాం. కాని దాని వల్ల మరో కొత్త వైకల్యం వస్తే..ఆ సమస్యను ఎలా పరిష్కరిస్తారు? పైగా మనుషులు.. ప్రోగ్రామింగ్‌ చేసిన రోబోల్లా...ప్రోగ్రామింగ్‌ బిడ్డలు భూమి మీదకు వస్తే వారికి సొంత తెలివితేటలు, ఆలోచించే శక్తి ఎక్కడి నుంచి వస్తాయి? తల్లిదండ్రులు ఎలా కోరుకుంటే వారు అలాగే తయారవుతారు. ఇటువంటి పరిణామాలు, పరిశోధనలు భవిష్యత్ సమాజాన్ని గందరగోళంగాను, అంతరాలు మరింతగా పెంచేదిగాను, అస్తవ్యస్థంగాను, సమాజాన్ని వినాశనం దిశగానూ నడిపిస్తుందనడంలో ఎలాంటి సందేహం లేదని సమాజం మేలు కోరే వైద్యులు ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. మనుషుల్లో కొత్త కొత్త జబ్బులు వచ్చే ప్రమాదమూ ఉంటుందని చెబుతున్నారు. సైన్స్‌కు సంబంధించిన ఏ ఆవిష్కరణ జరిగినా అది సమాజంలో ప్రజలందరికీ ఉపయోగపడాలి. అంతేగాని కొన్ని వర్గాలకు, సమాజంలోని కులీన వర్గాలకు మాత్రమే ఉపయోగపడే ఆవిష్కరణలు ఏమాత్రం మంచిది కాదని సామాజికవేత్తలు గట్టిగా వాదిస్తున్నారు. బిడ్డలు కలగని దంపతులకు పిల్లలు కలిగేవిధంగా అనేక  ప్రయోగాలు చేశారు. నలభై సంవత్సరాల క్రితం టెస్ట్ ట్యూబ్‌ బేబీ పుట్టినపుడు ప్రపంచం ఆశ్యర్యపోయింది. క్లోనింగ్‌తో గొర్రె పిల్లల్ని పుట్టించినపుడు మరింత సంభ్రమాశ్చర్యాలకు సమాజం గురైంది. ఇంటా.. బయటా గొడ్రాలు అని నిందిస్తుంటే అవమానంతో కుమిలిపోయే మహిళలకు వరంలా నేడు ఐవీఎఫ్ విధానం, సరోగసి విధానం అందుబాటులోకి వచ్చాయి. రోజు రోజుకూ సాంకేతికంగా ఎంతో వృద్ధి చెందుతున్నాం. సైంటిస్టులు ప్రజలకు సర్వ సౌకర్యాలు, సౌఖ్యాలు అందిస్తున్నారు. అదే సమయంలో డిజైనర్ బేబీస్ గురించి జరుగుతున్న పరిశోధనలు సమాజంలోని ఒక వర్గానికి సంతోషం కలిగించవచ్చు. కాని 90 శాతం మంది ప్రజలకు ఇటువంటి ప్రయోగాలు ప్రమాదకరంగా మారే అవకాశం ఉంది. అదేవిధంగా ప్రమాదకర వ్యాధులు రాకుండా, కావాల్సిన విధంగా పిల్లల్ని తయారుచేయించుకుంటే...బోనస్‌గా మరిన్ని కొత్త జబ్బులు, కొత్త సమస్యలు పుట్టుకురావచ్చు. ఇప్పటికే కరోనా మహమ్మారి ప్రపంచాన్ని ఎంతలా కకావికలం చేసిందో ప్రత్యక్షంగా చూస్తున్నాం.  దాదాపు వందేళ్ళ క్రితం ఇద్దరు బయాలజిస్టులు మానవ పునరుత్పత్తి ప్రక్రియలో అద్భుతమైన సాంకేతిక పురోగోతి వస్తుందని ప్రకటించారు. వీటి గురించే ఆల్డస్ హక్స్‌లీ అనే రచయిత బ్రేవ్ న్యూ వరల్డ్‌ అనే పుస్తకం రాసాడు. ఫ్యాక్టరీలో వస్తువులను తయారు చేసుకుంటున్నట్లుగా...2540 నాటికి మనకు కావాల్సిన బిడ్డలను ప్రయోగశాలల్లో తయారు చేసుకుంటామని అందులో రాసాడు. అప్పటి కాలంలో మహిళలు పిల్లల్ని స్వయంగా కనే పరిస్థితులు ఉండవని, కేవలం లేబరేటరీల్లోనే తయారవుతారని తెలిపాడు. డిజైనర్ బేబీస్‌ గురించి జరుగుతున్న పరిశోధనలు కూడా చివరికి మానవ సమాజాన్ని ఆ దిశగా తీసుకువెళ్తాయనే చర్చ సాగుతోంది. సమాజంలో సంభవించే కొన్ని పరిణామాలు, కొన్ని శాస్త్ర ప్రయోగాలు ఎవరు అడ్డుకున్నా ఆగవు. అలా కొందరు ఆపగానే ఆగిపోతే మానవ సమాజం ఇంత పురోగతి సాధించేది కాదు. అలాగే హక్స్‌లీ తన పుస్తకంలో రాసినట్లుగా కొన్నేళ్ళలో మన తర్వాతి తరం వారు.. పిల్లల్ని తమకు కావాల్సిన విధంగా ప్రయోగశాలల్లో తయారు చేయించుకుని కొనుక్కునే రోజులు వస్తాయేమో. (అయిపోయింది) ఈ. వీ. బాలాజీ, కన్సల్టింగ్‌ ఎడిటర్‌, సాక్షి టీవీ

భూమి మీద నివసించే ప్రాణుల్లో మనిషి మాత్రమే బుద్ధి జీవి. అపారమైన తెలివితేటలు సొంతం చేసుకున్న మనిషి.. తన సుఖం కోసం నిరంతరం అన్వేషిస్తున్నాడు. కొత్త కొత్త ప్రయోగాలు చేస్తున్నాడు. భావి తరాలు కష్టపడకుండా..సుఖించడానికి శ్రమిస్తున్నాడు. భూమి మీద మనిషి పుట్టుకకు బీజం వేసిన ప్రకృతితో కూడా చెలగాటమాడుతున్నాడు. మానవ ప్రత్యుత్పత్తికి కొత్త దారులు వెతుకు తున్నాడు.  భూమి మీద మానవ మనుగడ, పురోగతి ఒక క్రమపద్ధతిలో సాగుతోంది. టెక్నాలజీ పెరిగేకొద్దీ మనిషి ఆలోచనలు మారి పోతున్నాయి. ఒకప్పుడు పిల్లలు పుట్టని మహిళలకు ఇంటా బయటా ఛీత్కారాలు ఎదురయ్యేవి. అంతా అవమానకరంగా ప్రవర్తించేవారు. బయో టెక్నాలజీలో వచ్చిన పురోగతి బిడ్డలు కలగడానికి రకరకాల ప్రత్యామ్నాయాలు చూపిస్తోంది. ఇప్పుడు అన్నిటికీ మించి..మానవ సమాజ గతినే మార్చేలా  డిజైనర్ బేబీస్ ప్రయోగాలు జరుగుతున్నాయి.  50 ఏళ్ళ క్రితం మానవ ప్రత్యుత్పత్తికి సంబంధించి వైద్య రంగంలోను, టెక్నాలజీపరంగానూ  పెద్దగా డవలప్‌మెంట్‌ లేదు. పుట్టేది అబ్బాయో.. అమ్మాయో తెలీదు. తర్వాతి కాలంలో సైన్స్ సాధించిన పురోగతి వల్ల పుట్టేది ఆడా..మగా అనేది తెలిసిపోతోంది..ఆ తర్వాత కృత్రిమ గర్భధారణతో పిల్లలు లేనివారికి బిడ్డల్ని అందిస్తున్నారు. కాని ఇప్పుడు పిల్లలు పుట్టకుకు సంబంధించి రకరకాల ప్రయోగాలు జరుగుతున్నాయి. బయోటెక్నాలజీ రంగం ఊహించనంత స్థాయికి చేరుతోంది.  ♦ అందమైన అమ్మాయి కావాలా? తెలివైన అబ్బాయి కావాలా? ♦ నీలికళ్ళ అమ్మాయి కావాలా? ఆరడుగుల అబ్బాయి కావాలా? ♦ఐన్‌స్టీన్ వంటి శాస్త్రవేత్త కావాలా? సచిన్ లాంటి క్రికెటర్ కావాలా? ♦ హాలీవుడ్ సినిమాల్లోని సూపర్ హీరో వంటి కొడుకు కావాలా? ♦ జబ్బులే రాని, మరణమే లేని బిడ్డ కావాలా? షోరూంకు వెళ్ళి కారు కొనుక్కున్నట్టుగా.. నగల షాపులో డిజైనర్ నగలు ఆర్డర్ ఇచ్చినట్లుగా తాము కోరుకున్న బిడ్డకు జన్మనిచ్చేందుకు వీలుగా చంటి బిడ్డల్ని తయారు చేసే లేబరేటరీలకు వెళ్ళి ఆర్డర్ ఇచ్చే రోజులు రాబోతున్నాయి. మరో పది లేదా పదిహేనేళ్ళలో ఇది సాధ్యం అవుతుందని కొందరు శాస్త్రవేత్తలు చెబుతున్నారు. ఆల్రెడీ నాలుగేళ్ళ క్రితమే డిజైనర్ బేబీస్ టెక్నాలజీ అందుబాటులోకి వచ్చేసిందని చైనా శాస్త్రవేత్త హి జియాన్‌కుయ్ చెప్పేశాడు. తాను ఇద్దరు డిజైనర్ బేబీస్‌ను సృష్టించినట్లు ఆయన ప్రకటించారు. ఈ టెక్నాలజీని ప్రపంచం ఆమోదించిందా? అది నిజంగానే సాధ్యమైందా అనేదానిపై రకరకాల చర్చలు, వాదోపవాదాలు జరుగుతున్నాయి. అయితే చట్ట విరుద్ధమైన ప్రయోగాలు చేసినందుకు డిజైనర్ బేబీస్‌ను తయారు చేసినట్లు చెప్పుకున్న జియాన్‌కుయ్‌పై విచారణ జరిపిన చైనా ప్రభుత్వం ఆయనకు మూడేళ్ళ జైలు శిక్ష విధించింది. అతనితో కలిసి పరిశోధనల్లో పాలుపంచుకున్న మరో ఇద్దరికి కూడా శిక్ష పడింది. ఆ శిక్ష కూడా రెండు నెలల్లో పూర్తి కాబోతోంది. సాంకేతికంగా ప్రపంచం ఎంతో పురోగతి సాధించింది. ఆహారధాన్యాల ఉత్పత్తిలో విప్లవాత్మక అభివృద్ధి సాధిస్తోంది. జన్యుమార్పిడి ద్వారా దిగుబడి పెంచే, చీడ పీడలు సోకని సరికొత్త వంగడాలు సృష్టించింది. అలాగే ఇప్పుడు మనిషి పుట్టుకకు సంబంధించిన విషయంలో కూడా శాస్త్రవేత్తలు రకరకాల ప్రయోగాలు చేస్తున్నారు. జన్యుమార్పిడి ద్వారా కోరుకున్న విధంగా బిడ్డలను తయారుచేసే విధంగా ప్రయోగాలు చేస్తున్నారు. కొన్ని దశాబ్దాల క్రితం బిడ్డలు కలగని దంపతులు గుడుల చుట్టూ తిరిగేవారు. పిల్లలు పుట్టకపోతే తమ గత జన్మ పాప ఫలితం అని సరిపెట్టుకునేవారు. సైన్స్‌పై నమ్మకం లేని, పెరుగుతున్న విజ్ఞానం గురించి తెలియని ఎంతో మంది ఇప్పటికీ దేవుళ్ళను, బాబాలనే నమ్ముతున్నారు. అయితే చదువుకున్నవాళ్ళు, సెలబ్రిటీలు, వైద్య విజ్ఞానం పట్ల అవగాహన ఉన్నవాళ్ళు డాక్టర్లను సంప్రదించి తమలో ఉన్న శారీరక లోపాలు సవరించుకుని బిడ్డల్ని కంటున్నారు. అప్పటికి కూడా సాధ్యం కాకపోతే కొత్తగా ఆచరణలోకి వచ్చిన IVF ద్వారానో అదీ సాధ్యం కాకపోతే సరోగసి ద్వారానో బిడ్డల్ని కంటున్నారు. ఇటీవల సరోగసి విధానంలో పిల్లల్ని కనడానికి సెలబ్రిటీలు ఎక్కువగా ఇష్టపడుతున్నారు. సరోగసి బిడ్డల విషయమై ఈ మధ్య ఒక సినీ సెలబ్రిటీ విషయంలో వివాదం రేగిన విషయం కూడా తెలిసిందే. బిడ్డలు లేని దంపతులకు వివిధ రకాల సైంటిఫిక్‌ పద్దతుల్లో బిడ్డలు కలిగేలా చేయడం... వైద్య రంగం మూడు నాలుగు దశాబ్దాల నుంచి సాధిస్తున్న అద్భుత విజయాల్లో అత్యంత కీలకమైన ముందడుగు. ఇదంతా ఒక ఎత్తయితే..వ్యవసాయంలో జన్యుమార్పిడి వంగడాల ద్వారా చీడ, పీడలు బాధ లేని, దిగుబడి పెంచే కొత్తరకం వంగడాలను సృష్టించినట్లు..జన్యుమార్పిడి బిడ్డలను తయారు చేసే టెక్నాలజీ రూపొందించారు. చైనా సహా చాలా దేశాల్లో మనుషుల విషయంలో ఇటువంటి ప్రయోగాలు చేయడాన్ని నిషేధించారు. ఆధునిక జీవనశైలి కారణంగా వస్తున్న వ్యాధులు, అంటు వ్యాధులు, వంశపారంపర్యంగా వచ్చే జబ్బులు, ఎయిడ్స్‌ వంటి ప్రాణాంతక జబ్బులు ఉన్నదంపతులకు పుట్టే బిడ్డల్లో రకరకాల వైకల్యాలు ఏర్పడే అవకాశం ఉంటుంది. దంపతుల్లో ఒకరికి సమస్య ఉన్నా పుట్టే బిడ్డల్లో లోపాలుండవచ్చు. ఈ లోపాలన్నీ సరిచేసేందుకే జెనిటికల్లీ మోడిఫైడ్ పిల్లల్ని తయారు చేసే టెక్నాలజీని అభివృద్ధి చేస్తున్నారు. చైనా శాస్త్రవేత్త జియాన్‌కుయ్‌ పురుషుల్లో ఎయిడ్స్‌ ఉన్న దంపతులకు కలిగిన పిండాల్లోని జన్యువులను సవరించడం ద్వారా డిజైనర్ బేబీలను సృష్టించారు. ఇలా పురుషుల్లో హెచ్‌ఐవీ పాజిటివ్‌ ఉన్న ఏడుగురు దంపతులను ఎంపిక చేసుకుని వారికి కలిగిన పిండాల్లోని జన్యువులను ఎడిట్‌ చేశారు. వీరిలో ఒక జంటకు మాత్రమే ప్రయోగం సక్సెసై కవలలు జన్మించారు. వారికి లులు, నానా అని పేర్లు పెట్టారు. 2018 నవంబర్‌లో ఈ ప్రయోగం సఫలమైంది. తన ప్రయోగం విజయవంతమైందని జియాన్‌కుయ్ స్వయంగా ప్రకటించారు. అయితే చైనాలోని వైద్య సంస్థలు ఏవీ కూడా ఈ ప్రయోగాన్ని ధృవీకరించలేదు. వైద్యరంగానికి చెందిన ప్రముఖ మ్యాగజైన్‌లేవీ దీని గురించి ప్రచురించలేదు. ఈ ప్రయోగంతో ప్రభుత్వానికి ఎటువంటి సంబంధం లేదని ప్రకటించిన చైనా ప్రభుత్వం..చట్ట విరుద్ధ వైద్య ప్రయోగాలు చేసినందుకు గాను.. జియాన్‌కుయ్‌ను అరెస్ట్ చేసి విచారణ ప్రారంభించింది. ఏడాది పాటు సాగిన విచారణ అనంతరం 2019 డిసెంబర్‌లో ఆ శాస్త్రవేత్తతో పాటు ఆయన ఇద్దరి సహచరులకు కూడా మూడేళ్ళ శిక్ష పడింది. క్లస్టర్డ్‌ రెగ్యులర్‌లీ ఇంటర్‌స్ప్రెడ్‌ షార్ట్‌ పాలిండ్రోమిక్ రిపీట్స్‌ అనే ఒక వినూత్న వైద్య ప్రక్రియను 2012లో శాస్త్రవేత్తలు కనుగొన్నారు. దీన్ని షార్ట్‌ కట్‌లో క్రిస్పర్ కాస్‌ 9 విధానం అని పిలుస్తారు. ఈ టెక్నాలజీ ద్వారా ప్రాణాంతకమైన కేన్సర్ వంటి జబ్బులను నయం చేయవచ్చని నిరూపించారు. కేన్సర్ చికిత్సలో ప్రస్తుతం ఈ విధానాన్ని అమలు చేస్తున్నారు. కణంలో CCR 5 అనే జన్యువులోని ప్రొటీన్ ద్వారా HIV వైరస్‌ జన్యువులోకి ప్రవేశిస్తుంది. క్రిస్పర్ కాస్ 9 జీన్ ఎడిటింగ్‌ టూల్ ద్వారా HIV వైరస్‌ను కణంలోకి అనుమతిస్తున్న ప్రొటీన్‌ను తొలగించగలిగారు. పెరుగుతున్న పిండంలో ఈ జన్యు ఎడిటింగ్‌ చేయడంలో చైనా శాస్త్రవేత్తల బృందం విజయవంతమైంది. ఈ ప్రొటీన్‌ను తొలగించడం ద్వారా సంబంధిత బిడ్డలకు ఎయిడ్స్‌తో పాటు కలరా, స్మాల్‌పాక్స్‌ వంటి ప్రాణాంతక వ్యాధులు రాకుండా నివారించవచ్చు. పెరుగుతున్న పిండంలో జన్యువు ఎడిటింగ్‌ చేయడం ప్రపంచంలో ఇదే తొలిసారి. పిండ దశలోనే జన్యువులను ఎడిటింగ్‌ చేయడం ద్వారా లోపాలున్న జన్యవులను తొలగించి ఆరోగ్యకరమైన బిడ్డలకు జన్మనివ్వగలుగుతారు.  కేన్సర్ వంటి జబ్బులను నయం చేయడానికి క్రిస్పర్ కాస్‌ 9 విధానాన్ని అమలు చేస్తున్నారు. కేన్సర్ కణాలను ఈ టెక్నాలజీ ద్వారా చంపేస్తే.. ఆ మనిషిని కాపాడవచ్చు. కాని దీని ద్వారా జన్యువులను ఎడిట్‌ చేస్తే తర తరాలుగా ఆ వ్యాధి రాకుండా నివారించవచ్చు. ఒక వ్యక్తి వంశవృక్షం మొత్తానికి ఈ ప్రక్రియ ద్వారా మేలు జరుగుతుంది. కణంలోని ఒక జన్యువును తొలగించడం ద్వారా ఒక జబ్బును అతని వంశ వృక్షం నుంచి పూర్తిగా తొలగించవచ్చు.  (ఇంకా ఉంది)  ఈ. వీ. బాలాజీ, కన్సల్టింగ్‌ ఎడిటర్‌, సాక్షి టీవీ

ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో క్షుద్ర రాజకీయం రోజురోజుకు శృతి మించుతోంది. ఇదంతా ఒక ప్లాన్ ప్రకారం జరుగుతున్న  వ్యవహారంగా కనిపిస్తోంది. గుంటూరు తెలుగుదేశం ఎంపీ గల్లా జయదేవ్ తన కంపెనీ అయిన అమరరాజా  బాటర్ యూనిట్ ఒక దానిని తెలంగాణలో ఏర్పాటు చేయాలని నిర్ణయించుకున్నారు. వచ్చే పదేళ్లలో తొమ్మిదివేల కోట్లు పెట్టుబడులు పెడతామని ఆయన అంటున్నారు. తొలి దశలో రెండువేల కోట్లు వ్యయం చేస్తామని ఆయన తెలిపారు. తెలంగాణ మంత్రి కేటీఆర్‌ సమక్షంలో ఆయన అవగాహన ఒప్పందం చేసుకున్నారు. మహబూబ్‌నగర్‌ జిల్లాలో ఈ ప్లాంట్ ఏర్పాటు అవుతుందని ప్రకటించారు. అంతవరకు సంతోషమే. ఎక్కడ ఎవరు కొత్త కంపెనీ పెట్టినా స్వాగతించాల్సిందే. కాకపోతే ఆయన తెలంగాణలో యూనిట్ పెట్టడానికి, ఏపీ ప్రభుత్వానికి ఏమి సంబంధం?ఆయన పెట్టుబడి , ఆయన ఇష్టం. ఏ పెట్టుబడిదారుడు అయినా అనేక అంశాల ఆధారంగా నిర్ణయం తీసుకుంటారు. కాని గల్లా జయదేవ్ ను ఏపీ ప్రభుత్వం వేధించిందని, అందుకే ఆయన  అక్కడ  పెట్టుబడి పెట్టారని ఈనాడు, జ్యోతి తదితర టీడీపీ మీడియా సంస్థలు విష ప్రచారం చేస్తున్నాయి. జయదేవ్ ఆ మాట చెప్పలేదు. కాని ఈ మీడియా మాత్రం ప్రపంచం తలకిందులైనంతగా గగ్గోలుపెట్టాయి. జయదేవ్ ఏపీ ప్రభుత్వాన్ని అప్రోచ్ అయి తాను ఈ పెట్టుబడి పెట్టదలిచానని అడిగి, అప్పుడు ప్రభుత్వం నుంచి సహాకరం అందకపోతే తాను వేరే రాష్ట్రానికి వెళుతున్నారని చెప్పవచ్చు. అలాంటిదేమీ జరగలేదు.  అయినా ఆయన ఏపీలో పెట్టుబడి పెట్టలేదు కనుక, వైసీపీ ప్రభుత్వాన్ని బదనాం చేయడానికి టీడీపీ మీడియా దీనిని ఒక అవకాశంగా వాడుకునే యత్నం చేసింది. ఇదంతా చూస్తే ఒక అనుమానం వస్తోంది. గల్లా జయదేవ్ తో  టీడీపీ వారు, లేదా వారికి మద్దతు ఇచ్చే మీడియా వారు ఈ విధంగా ప్లాన్ చేసి, తెలంగాణలో పెట్టుబడులు అని అనౌన్స్ చేయించి ,ఏపీ ప్రభుత్వంపై విషం కక్కాలని అనుకున్నారా అన్న సందేహం కలుగుతుంది.ఈ దిక్కుమాలిన రాజకీయాలలో ఏమైనా జరగవచ్చు. ఎందుకంటే ఒక పత్రిక కావాలని 1.73 లక్షల కోట్ల పెట్టుబడులు తరలిపోయాయని పచ్చి అబద్దపు వార్త ప్రచురించడం, తదుపరి గల్లా వార్తను ఇవ్వడం ఇవన్ని చూస్తుంటే వచ్చే ఏడాదిన్నరలో ఇంకెన్నో డ్రామాలు చూడాల్సిరావచ్చనిపిస్తుంది. నిజానికి గల్లా జయదేవ్ ఏపీలో ఎందుకు పెట్టుబడులు పెట్టడం లేదో ఆయనను అడగాలి. గుంటూరు నుంచి ఆయన రెండుసార్లు టీడీపీ పక్షాన గెలిచారు. ఆయన తల్లి మంత్రిగా కూడా పనిచేశారు. ఆయన తాత రాజగోపాలనాయుడు ఎంపీగా, ఎమ్మెల్యేగా పదవులు చేశారు. ఏపీ ప్రజలు ముఖ్యంగా చిత్తూరు జిల్లా ప్రజలు వారికి ఇన్ని అవకాశాలు ఇస్తే , ఆ కృతజ్ఞతతో ఇక్కడ పరిశ్రమ పెట్టకుండా అక్కడికి ఎలా వెళతావు అని అడగవలసిన మీడియా, ఆయన అక్కడకు వెళ్లగానే రెచ్చిపోయి ప్రభుత్వంపై చెడరాసేశాయి. అదేమంటే ఆయన పరిశ్రమలలో కాలుష్యం పేరుతో వేధించారని ఈ పత్రికలుచెబుతున్నాయి.  అంటే ఏదైనా పరిశ్రమలో కాలుష్యం వస్తుంటే దానిని అరికట్టడం ప్రభుత్వ బాద్యత కాదా? నిజంగానే కాలుష్యం లేకపోతే ,సంస్థ యాజమాన్యం ఆ విషయం ప్రభుత్వానికి వివరించవచ్చు. అయినా ప్రభుత్వం వినకపోతే అప్పుడు స్టేట్ మెంట్ ఇవ్వవచ్చు. విశాఖలో ఎల్.జి పాలిమర్స్ సంస్థలో విష వాయువులువెలువడి 13 మంది మరణించినప్పుడు ఇదే మీడియా ఏమని రాసింది. ఆ సంస్థ యాజమాన్యాన్ని జగన్ కాపాడుతున్నారని, అరెస్టు చేయడం లేదని ఆరోపించింది.కాని జగన్ ప్రభుత్వం వారిని కూడా అరెస్టు చేయించింది. అంటే మనవాడు అయితే ఒకలా, వేరే వాడు అయితే ఇంకోలా చూడాలని టీడీపీ మీడియా చెబుతోందన్నమాట.అసలు రాష్ట్ర ప్రజలపై ఏమాత్రం ప్రేమ ఉన్నా,  ప్రభుత్వంతో ఏదైనా ఇబ్బంది ఉన్నా, సార్ట్ అవుట్  చేసుకుని ఇక్కడ పెట్టాలి కాని, వేరే రాష్ట్రానికి ఇలాంటి రాజకీయ నేతలు వెళితే ఏమిటి దాని అర్ధం. సరే.. ఇప్పుడు ఏపీలో పరిశ్రమ పెట్టలేదు. మరి తెలుగుదేశం అధికారంలో ఉన్న ఐదేళ్లలో  గల్లా ఇదే పరిశ్రమను ,లేదా మరో పరిశ్రమను ఎందుకు పెట్టలేదు ?ఆయనే కాదు.. టీడీపీ పారిశ్రామిక వేత్త  ఎవరూ కూడా ఆ పని చేయలేదు. చంద్రబాబును చూసి ఇక్కడ ఇబ్బడి ముబ్బడిగా పరిశ్రమలు పెట్టి ఉండాలి కదా? అమరావతి రియల్ ఎస్టేట్ పై చూపిన శ్రద్ద ఈ విషయంలో ఎందుకు చూపలేదు. ఇక మరో సంగతి చూద్దాం. నిజంగానే జగన్ ప్రభుత్వం పరిశ్రమలకు వ్యతిరేకంగా ఉందా? అలా అయితే ఈ మధ్య కాలంలో వచ్చిన పలు పరిశ్రమల సంగతేమిటి? బద్వేలులో సెంచరీ ప్లైవుడ్ కంపెనీని పెట్టిన యజమాని ఏమన్నారు..తమిళనాడులో పెట్టాలనుకున్న 2900 కోట్ల రూపాయల పెట్టుబడిని కూడా ఏపీలోనే వ్యయపరుస్తానని అన్నారు. దానికి కారణం ముఖ్యమంత్రి జగన్ చూపిన చొరవే అని ఆయన చెప్పారు. తూర్పుగోదావరిలో  ఒక కర్మాగారం స్థాపిస్తున్న టెక్ మహింద్ర ఎమ్.డి గుర్నానీ దావోస్ లో జగన్ ను కలిసిన అరక్షణంలో తనకు గ్రీన్ సిగ్నల్ వచ్చిందని చెప్పారు కదా! ఆదిత్య బిర్లా తొలిసారిగా ఏపీలో పరిశ్రమ స్థాపించింది జగన్ ప్రభుత్వ హయాంలోనే. విశాఖలో ఇన్ పోసిస్ కాంపస్ ఎలా వచ్చింది. మరో ఐటి పరిశ్రమ 3 వేల మందికి ఉపాధి కల్పించేలా ఎలా విస్తరిస్తున్నట్లు ప్రకటించింది. శ్రీసిటీ, అనకాపల్లి తదితర చోట్ల వచ్చిన పరిశ్రమల సంగతేమిటి? గ్రీన్ ఎనర్జీ మాటేమిటి? జగన్ ప్రభుత్వం వచ్చాక పరిశ్రమలుఏమీ రాలేదని, వెళ్ళిపోతున్నాయని వెకిలి రాతలు రాస్తున్నవారి అంధత్వాన్ని చూసి జాలిపడడం తప్ప ఏమి చేయగలం!నిజమే ! ప్రభుత్వంలో ఏవైనా లోటుపాట్లు ఉంటే వాటిని రాసి నిర్మాణాత్మకంగా సూచనలు చేయవచ్చు. కాని ఒక పరిశ్రమ ఇక్కడ పెట్టకపోతే, అది కూడా టీడీపీ ఎమ్.పి చేస్తే, ఆనందంతో తాండవం చేస్తూ,ఏపీకి భలే అయింది అని చంకలు గుద్దుకునే మీడియా,ప్రతిపక్షం ఉంటే ఏపీకి ఏమి మేలు జరుగుతుంది?అందుకే ఇదంతా టీడీపీ వారే కావాలని గల్లా జయదేవ్ ను అడ్డుపెట్టుకుని ఈ డ్రామా ఏమైనా ఆడిస్తున్నారా అన్న సందేహం వస్తుంది. అయితే గల్లా జయదేవ్ ఎక్కడా ఏపీ ప్రభుత్వాన్ని విమర్శించలేదు. కాని ఆయనను అడ్డుపెట్టుకుని టీడీపీ మీడియా నానా రభస చేశాయి.వచ్చే శాసనసభ ఎన్నికల వరకు ఈ విన్యాసం తప్పదు. జగన్ మరోసారి  ముఖ్యమంత్రి అయితే తప్ప, వీరి నోర్లు మూతపడవు. విషపు రాతలు ఆగవు..అంతవరకు వెయిట్ చేయాల్సిందే. -హితైషి, పొలిటికల్ డెస్క్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com

ఒకప్పుడు అక్కడ మున్నూరు కాపులదే రాజ్యం. పార్టీ ఏదైనా ప్రజాప్రతినిధులు వారే. కాని ఇప్పుడు వేరే సామాజికవర్గం నుంచి ఎమ్మెల్యే ఎన్నికయ్యారు. వచ్చే ఎన్నికల్లో ఎలాగైనా మళ్ళీ మున్నూరు కాపుల జెండా ఎగరేయాలని ఆ సామాజికవర్గ నేతలు పట్టుదలగా ఉన్నారు. ఈసారి రెండు పార్టీల నుంచి మున్నూరు కాపులు పోటీకి ప్లాన్ చేస్తున్నారు.  ఏ కులానికి టికెట్.? నిజామాబాద్ అర్బన్ నియోజకవర్గం నుంచి వైశ్య సామాజిక వర్గానికి చెందిన బిగాల గణేష్ గుప్తా అసెంబ్లీలో ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నారు. సిటింగ్లకే వచ్చే ఎన్నికల్లో సీటు కేటాయిస్తామని గులాబీ పార్టీ బాస్ కేసీఆర్ ప్రకటించడంతో..గణేష్ ఊపిరి పీల్చుకున్నారు. గతంలో ఎమ్మెల్యేల పనితీరును బట్టి అవసరమైతే అభ్యర్థులను మారుస్తామని కేసీఆర్ చెప్పినా... తాజా ప్రకటన వల్ల సిటింగ్లకు పెద్దగా ఇబ్బంది లేదనే వాదన వినిపిస్తోంది. అయితే గణేష్‌కు ప్రజల్లో వ్యతిరేకత పెరుగుతోందని టీఆర్ఎస్ నేతలు చెబుతున్నారు. ఇప్పటికే నిజామాబాద్ అర్బన్లో తమ పట్టు పోయిందని భావిస్తున్న మున్నూరు కాపులు తమ వర్గానికి చెందిన నేతను నిలపాలని కోరుకుంటున్నారు. దీంతో ఉమెన్స్ ఫైనాన్స్ కార్పొరేషన్ ఛైర్పర్సన్, మాజీ ఎమ్మెల్సీ ఆకుల లలిత రేస్లో ముందుకొచ్చారు. కమలంలోనూ కుల సమీకరణాలే ఇదిలా ఉంటే మరో వైశ్య ప్రముఖుడు ధన్పాల్ సూర్యనారాయణ బీజేపీ టిక్కెట్ ఆశిస్తున్నారు. ఈసారి ఆయనకే కమలం సీటు దక్కవచ్చనే ప్రచారం జరుగుతోంది. టీఆర్ఎస్ నుంచి గణేష్, బీజేపీ నుంచి సూర్యనారాయణ..ఇలా రెండు ప్రధాన పార్టీల నుంచి వైశ్య ప్రముఖులకే సీట్లు దక్కుతాయనే ప్రచారం నేపథ్యంలో మున్నూరు కాపులు జాగ్రత్త చర్యలు తీసుకుంటున్నారు. తమ సామాజికవర్గ బలంతోనే ఎవరైనా గెలవాల్సి ఉంటుందని అందువల్ల తమనుంచే ప్రధాన పార్టీల్లో అభ్యర్థులుండాలని వారు భావిస్తున్నారు. అందుకే సిట్టింగ్ ఎమ్మెల్యే గణేష్కు బదులుగా బరిలో దిగాలని ఆకుల లలిత గట్టిగా ప్రయత్నిస్తున్నట్లు టాక్ నడుస్తోంది. ఒకవేళ అధికార టీఆర్ఎస్ నుంచి గనుక ఆకుల లలితకు టిక్కెట్ దక్కకపోతే...ఆమె కాంగ్రెస్ నుంచి బరిలోకి దిగే అవకాశాలూ లేకపోలేదనే ప్రచారమూ జరుగుతోంది. మా వాళ్లు ఎక్కువ, మేమే గెలుస్తాం.. మరోవైపు కాంగ్రెస్ టిక్కెట్ కోసం సీనియర్ నేత డి.శ్రీనివాస్ పెద్ద కుమారుడు, మాజీ మేయర్ సంజయ్ కూడా ప్రయత్నిస్తున్నారు. కాని కారిణం బయటకు రాలేదు గాని..ఈ ప్రయత్నాలు ఆగిపోయినట్లు తెలుస్తోంది. ధర్మపురి సంజయ్‌కు కాంగ్రెస్ టిక్కెట్ రాకపోతే..అర్బన్‌లో పట్టున్న ఎంఐఎం పార్టీ తరపున దించాలని ఆలోచిస్తున్నట్లు సమాచారం. మైనారిటీలకు బలం ఉన్న స్థానాల్లో పోటీ చేయాలని ఎంఐఎం పట్టుదలగా ఉంది. అందువల్ల గాలిపటం పార్టీ నుంచి పోటీ చేస్తే అటు మైనారిటీ ఓట్లు, ఇటు మున్నూరు కాపుల ఓట్లతో తేలిగ్గా గెలవవచ్చని భావిస్తున్నట్లు సమాచారం. ఇదే జరిగితే నిజామాబాద్ అర్బన్‌ పోటీ ఈసారి రసవత్తరంగా ఉంటుంది. టీఆర్ఎస్ సిటింగ్కే సీటిస్తే...బీజేపీ కూడా వైశ్య అభ్యర్థినే బరిలో దించితే..ఇక కాంగ్రెస్, ఎంఐఎంల నుంచి మున్నూరు కాపులు పోటీ చేస్తే రాబోయే ఎన్నికల పోరాటం నువ్వా నేనా అన్నట్లు సాగుతుందనే టాక్ వినిపిస్తోంది. -పొలిటికల్ ఎడిటర్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com

దశాబ్దాలుగా కాంగ్రెస్ పార్టీలో MSR పేరు తెలియనివారు లేరు. తెలంగాణ కాంగ్రెస్ దిగ్గజంగా పేరు తెచ్చుకున్న ఎమ్మెస్సార్ మనవడు కరీంనగర్‌లో అరంగేట్రం చేయబోతున్నారు. కరీంనగర్‌ను డల్లాస్‌గా మారుస్తానని చెప్పిన కేసీఆర్‌ను ప్రశ్నిస్తున్నారు. కరీంనగర్ సిటీ నాదే అంటున్న MSR మనవడి పోరాటం ఎలా ఉండబోతోందో చూద్దాం.. రోహిత్ పొలిటికల్ ఎంట్రీ కరీంనగర్ జిల్లాలో ఎం. సత్యనారాయణరావు పేరు తెలియనవారు ఉండరు. గాంధీల కుటుంబానికి చాలా దగ్గరగా ఉన్న ఎంఎస్ఆర్ ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో పీసీసీ అధ్యక్షుడిగా సేవలందించారు. మంత్రి పదవులు అనుభవించారు. జిల్లాలో చాలా కాలం తర్వాత ఆయన వారసుడు రాజకీయ రంగంలోకి ఎంట్రీ ఇస్తున్నారు. ఎమ్మెస్సార్ మనవడు రోహిత్ రావ్ తాజాగా కరీంనగర్ సిటీ సమస్యలపై గళం ఎత్తుతున్నారు. ఆయన ఆధ్వర్యంలో కరీంనగర్ నగరపాలక సంస్థ పరిధిలో ఓ స్టింగ్ ఆపరేషన్ చేశారు. రెండు గంటల పాటు 15 బృందాలు డ్రైనేజీ, రోడ్ల సమస్యలపై వీడియోలు, ఫోటోలు తీశారు. రోహిత్ రావ్ ప్రెస్ మీట్ పెట్టి తన స్టింగ్ ఆపరేషన్ వివరాలు వెల్లడించారు. రెండు గంటల్లోనే నగరంలో 300 సమస్యలు గుర్తించామని వెల్లడించారు. స్మార్ట్ సిటీ లక్ష్యం, ఉద్దేశం నెరవేరడం లేదని విమర్శించారు. నగరపాలక సంస్థ విఫలం అయ్యిందని వేలెత్తి చూపుతూ.. మంత్రులు కేటీఆర్, గంగుల కమలాకర్‌లు దీనికి బాధ్యత తీసుకోవాలని డిమాండ్ చేశారు. వచ్చే అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో కరీంనగర్ నుంచే పోటీ చేయబోతున్నట్లు తన కార్యక్రమాల ద్వారా రోహి స్పష్టం చేశారు. ఆస్ట్రేలియా నుంచి కరీంనగర్ ఆస్ట్రేలియాలో చదువుకున్న ఎమ్మెస్సార్ మనవడు రోహిత్ రావ్ 2007 లోనే ఆస్ట్రేలియన్ కాంగ్రెస్ పార్టీ పేరుతో కాంగ్రెస్ అనుబంధ సంస్థను స్థాపించారు. కాంగ్రెస్ పార్టీ క్రియాశీలక సభ్యత్వం కూడా తీసుకున్నారు. తర్వాతికాలంలో ఎమ్మెస్సార్ మరణంతో మనవడు రాజకీయ అరంగేట్రం కొంతకాలం ఆగింది. ప్రస్తుతం ఆయన కరీంనగర్‌లో ఎంట్రీ ఇచ్చి సీరియస్ రాజకీయాల్లోకి వచ్చేశారు. రాహుల్ గాంధీ వరంగల్ సభకు కేడర్ తో తరలివెళ్లారు. రాహుల్ జోడో యాత్రకు మద్దతుగా అవగాహన కల్పించేందుకు కరీంనగర్ నియోజక వర్గంలోని పలు గ్రామాల్లో పాదయాత్ర చేశారు. వరదల సమయంలో సేవా కార్యక్రమాలు చేపట్టారు. ఎమ్మెస్సార్ మనవడిగా రోహిత్ రావ్ పోటీకి ఆసక్తి చూపిస్తున్నా.. టికెట్ రావడం కాంగ్రెస్ పార్టీలో పెద్ద విషయమే. కాని గతంలో ఇక్కడ నుంచి రెండు సార్లు కాంగ్రెస్ పోటీ చేసిన లక్ష్మీకాంతారావు టీఆర్ఎస్‌లో చేరడం.. గత ఎన్నికల్లో పోటీ చేసి ఓడిన పొన్నం ప్రభాకర్ ప్రస్తుతం లోక్‌సభ సీటుపై ఆసక్తిగా ఉండటంతో.. ఈసారి కరీంనగర్ అసెంబ్లీ సీటు రోహిత్‌రావుకు దక్కవచ్చనే ఊహాగానాలు వినిపిస్తున్నాయి.  అటు వెలమ.. ఇటు పద్మశాలి జిల్లా కాంగ్రెస్ రాజకీయాల్లో జరుగుతున్న పరిణామాలను బట్టి రోహిత్ రావ్ కు దాదాపు లైన్ క్లియర్ అయినట్టేనని భావిస్తున్నారు. ఎమ్మెస్సార్కు పార్టీలో ఉన్న పేరు ప్రతిష్టల కారణంగా ఆయన మనవడికి కాంగ్రెస్ టికెట్ కేటాయించే అవకాశం ఉంటుందని అనుకుంటున్నారు. అయితే ఎన్నికల టైంకి టికెట్ ఆశించే వారు మరికొంత మంది ప్రత్యక్షం అవుతారనే టాక్ కూడా వినిపిస్తోంది. రోహిత్ రావ్ భార్య పద్మశాలి సామాజిక వర్గానికి చెందిన వారు. ఆ వర్గం ఓట్లు కూడా కరీంనగర్ లో ఎక్కువే. అందువల్ల పద్మశాలి వర్గం ఓట్లు తనకే పడతాయని రోహిత్ రావ్ భావిస్తున్నారు. ఒకవైపు తన వెలమ సామాజిక వర్గం...మరోవైపు కాంగ్రెస్ పార్టీ ఓటు బ్యాంకు కలిసి వస్తాయని ఆశిస్తున్నారు. మరి ఎన్నికల నాటికి ఎమ్మెస్సార్ రాజకీయ వారసుడి భవిష్యత్ ఎలా ఉంటుందో  చూడాలి. పొలిటికల్ ఎడిటర్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com

కాంగ్రెస్ ఒక విచిత్రమైన పార్టీ. ఎప్పుడు ఏ నిర్ణయాలు తీసుకుంటారో.. ఎవరి మీద చర్యలు తీసుకుంటారో ఎవరికీ తెలియదు. క్రమశిక్షణ ఉల్లంఘిస్తే ఒక్కొక్కరి మీద ఒక్కోలా చర్యలుంటాయి. బీజేపీ నేతలతో సమావేశమయ్యారనే ఆరోపణతో ఒక నేతను పార్టీ నుంచి బహిష్కరించారు. మరి మునుగోడులో బీజేపీ అభ్యర్థికి మద్దతివ్వాలని చెప్పాడంటున్న కోమటిరెడ్డి వెంకటరెడ్డి మీద ఎందుకు చర్యలు తీసుకోవడంలేదు?  మా వాడయితే ఓకే.! కాంగ్రెస్ పార్టీ అధ్యక్ష పదవికి ఎవరైనా పోటీ చేయవచ్చని.. తమది ప్రజాస్వామ్య పార్టీ అని చెబుతారు. అధ్యక్ష పదవికి పోటీ చేసిన సీనియర్ నాయకుడు శశిథరూర్‌ను ఘోరంగా అవమానిస్తారు. బీజేపీ నేతలను కలుసుకున్నందుకు సీనియర్ నేత మర్రి శశిధర్రెడ్డిని ఆరేళ్ళ పాటు బహిష్కరించారు. ఆయనకు కనీసం షోకాజ్ నోటీస్ కూడా ఇవ్వలేదు. టీ.పీసీసీ చీఫ్ రేవంత్‌రెడ్డిని ఘోరంగా విమర్శించిన పార్టీ ఎమ్మెల్యే జగ్గారెడ్డి మీద నో యాక్షన్. పీసీసీ చీఫ్ పదవిలో ఉన్న రేవంత్‌రెడ్డి పార్టీ నాయకులపై ఇష్టం వచ్చినట్లు నోరు పారేసుకున్నా కనీసం పల్లెత్తు మాట అనలేకపోయింది కాంగ్రెస్ హైకమాండ్. మునుగోడు ఉప ఎన్నికలో బీజేపీ తరపున పోటీ చేసిన తన తమ్ముడు రాజగోపాల్రెడ్డికి  మద్దతివ్వాలంటూ కాంగ్రెస్ కార్యకర్తకు ఫోన్ చేసి చెప్పిన ఆడియో బయటపడినా ఎంపీ వెంకటరెడ్డి మీద నో యాక్షన్. కాంగ్రెస్ పార్టీ హైకమాండ్ లేదా క్రమశిక్షణా సంఘం ఒక్కొక్కరి మీద ఒక్కోలా ఎందుకు వ్యవహరిస్తోంది? పార్టీలో ఈ ప్రశ్నకు సమాధానం చెప్పగల నాయకుడెవరు? మాదంతా నిబద్ధత, క్రమశిక్షణ కాంగ్రెస్ క్రమశిక్షణను ఉల్లంఘించారంటూ.. అక్టోబర్ 22న పార్టీ ఎంపీ కోమటిరెడ్డి వెంకటరెడ్డికి క్రమశిక్షణ కమిటీ చైర్మన్ షోకాజ్ నోటీసు పంపారు. కాంగ్రెస్ కార్యకర్త ఒకరికి ఫోన్ చేసి మునుగోడు ఉప ఎన్నికలో తన తమ్ముడు కోమటిరెడ్డి రాజగోపాల్ రెడ్డికి మద్దతు ఇవ్వాలని ఆయన కోరినట్లు ఫిర్యాదులు వచ్చాయి. ఈ అంశంపై పది రోజుల్లో వివరణ ఇవ్వాలని వెంకటరెడ్డికి ఏఐసిసి నోటీసు పంపింది. ఈ నోటీసుకు వెంకటరెడ్డి చాలా ఆలస్యంగా సమాధానం పంపారు. తాను రాజగోపాల్ రెడ్డికి మద్దతు ఇవ్వాలని కోరినట్లు చెబుతున్న వాయిస్ మెసేజ్ తనది కాదని ఆయన చెప్పినట్లు సమాచారం. సోషల్ మీడియాలో ప్రచారం అవుతున్న ఆడియో క్లిప్పులు తనవి కావని వివరణ ఇచ్చినట్లు ఏఐసిసి వర్గాల సమాచారం. తాను నిబద్దత, క్రమశిక్షణ కలిగిన కాంగ్రెస్ కార్యకర్తనని ఏఐసిసి క్రమశిక్షణ సంఘానికి చెప్పారట. అసలు కారణం అదా.? వెంకటరెడ్డి వివరణతో సంతృప్తి చెందిన ఎఐసిసి క్రమశిక్షణ కమిటీ ఇప్పట్లో ఆయనపై చర్యలు తీసుకునే అవకాశం కనిపించడం లేదని ఏఐసిసి వర్గాల్లో గుసగుసలు వినిపిస్తున్నాయి. ఇదంతా ఒక ఎత్తు అయితే, ఆయన సిట్టింగ్ ఎంపీ కావడంతో చర్యలు తీసుకోవడానికి అధిష్టానం పెద్దగా ఆసక్తి చూపించడం లేదన్నది అసలు విషయం. ఇప్పటికే లోక్‌సభలో తక్కువ సభ్యులతో అధమ స్థాయికి పడిపోయిన కాంగ్రెస్ పార్టీ మరో ఎంపీని వదులుకొనే పరిస్థితి కనిపించడం లేదంటున్నారు. ఆయన మీద చర్యలు తీసుకుంటే ఏమవుతుందో పార్టీ హైకమాండ్‌కు బాగా తెలుసు. అందుకే క్రమశిక్షణ పేరుతో బెత్తం పట్టుకుంటే లోక్ సభలో మరింత పలచబడతామని అర్థం చేసుకున్న కాంగ్రెస్ అధిష్టానం ఈ అంశాన్ని చూసి చూడనట్లు వదిలేసినట్లు తెలుస్తోంది. ఇప్పటికే మర్రి శశిధర్ రెడ్డిని ఏకపక్షంగా పార్టీ నుంచి బహిష్కరించారు. కనీస వివరణ తీసుకోకుండా ఆయనపై బహిష్కరణ వేటును కొందరు కాంగ్రెస్ నేతలు ప్రశ్నించారు. ఈ పరిస్థితుల్లో కోమటిరెడ్డి వెంకటరెడ్డిపై సైతం చర్యలు తీసుకుంటే సీనియర్లు రగిలిపోయే అవకాశం ఉందట.  పార్టీ క్రమశిక్షణను ధిక్కరించినా.. ఆయన ఎంపీ కావడంతో ఏమీ చేయలేకపోతున్నట్లు సమాచారం. శశిధర్‌రెడ్డి చట్టసభ సభ్యుడు కాదు కనుకే  తేలిగ్గా ఆయన మీద చర్యలు తీసుకున్నారు. అదే కోమటిరెడ్డి వెంకటరెడ్డి మీద చర్యలు తీసుకుంటే లోక్సభలో కాంగ్రెస్ కౌంట్ ఒకటి తగ్గుతుంది. అందుకే హైకమాండ్ సైతం ఈయన విషయంలో సైలెంట్ అయింది.  -పొలిటికల్ ఎడిటర్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com

ఇవ్వాళ (డిసెంబర్ 1) గుజరాత్ అసెంబ్లీ ఎన్నికల పోలింగ్ తొలి దశ జరిగింది. ఈ నెల 5వ తేదీ (సోమవారం) రెండో దశ పోలింగ్ జరగనుంది. డిసెంబర్ 8న (గురువారం) ఫలితాలు వెల్లడి కానున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలో అసలు ఏ పార్టీ ఎలాంటి హామీలు ఇచ్చింది? మ్యానిఫెస్టోలో ఏం పెట్టింది?  బీజేపీ ఏం హామీలిస్తోంది? కంచుకోట గుజరాత్లో వరుసగా ఏడోసారి అధికారాన్ని దక్కించుకోవాలని భావిస్తున్న కమలం పార్టీ.. ఓటర్లపై వరాల జల్లు కురిపించింది. బీజేపీ అధికారంలోకి రాగానే.. యూనిఫాం సివిల్ కోడ్ అమలు చేస్తామంటున్నారు పార్టీ అధ్యక్షుడు నడ్డా. ఈ విషయంపై అధ్యయనం చేసేందుకు కేబినెట్ ఇప్పటికే కమిటీ ఏర్పాటు చేసిందని గుర్తు చేశారు. గుజరాతీ యువతకు 20 లక్షల ఉద్యోగాలు ఇస్తామన్నారు జేపీ నడ్డా. ప్రభుత్వ పాఠశాలలను ఆధునికీకరిస్తామని హామీ ఇచ్చారు. గుజరాత్ ఆర్థిక వ్యవస్థను ట్రిలియన్ డాలర్ ఎకానమీ చేస్తామని మేనిఫెస్టోలో పొందుపరిచారు. ఉగ్రవాదం, తీవ్రవాద భావజాలాన్ని నిర్మూలించేందుకు.. యాంటీ ర్యాడికల్ సెల్ ఏర్పాటు చేస్తామన్నారు జేపీ నడ్డా. హస్తం పార్టీ ఏం హామీ ఇస్తోంది? గుజరాత్లో అధికారంలోకి వస్తే మోదీ స్టేడియం పేరు మారుస్తామని హామీ ఇచ్చింది కాంగ్రెస్ పార్టీ. స్టేడియానికి సర్దాల్ పటేల్ పేరు పెడతామని ప్రకటించింది. 3 లక్షలవరకు రైతు రుణ మాఫీ.. 300 యూనిట్ల వరకు ఉచిత విద్యుత్తు హామీలు ఇచ్చింది హస్తం పార్టీ. 10లక్షల ఉద్యోగాలు.. యువతకు 3వేల నిరుద్యోగ భృతి ఇవ్వనున్నట్టు మేనిఫెస్టోలో పేర్కొంది. ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల్లో మహిళలకు 50శాతం రిజర్వేషన్, కేజీ నుంచి పీజీ వరకు ఉచిత విద్య, గుజరాత్ వ్యాప్తంగా మూడువేల ఇంగ్లీష్ మీడియం స్కూల్స్ రీఓపెన్ హామీలు గుప్పించింది. గుజరాత్లో కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం ఏర్పాటైతే.. పాత పెన్షన్ పథకాన్ని పునరుద్ధరిస్తామని తెలిపారు అశోక్ గెహ్లాట్. ఆమ్ అద్మీ మాటేంటీ? బీజేపీ కంచుకోటలో పాగా వేయాలని తహతహలాడుతున్న ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ.. రైతు బిడ్డకు కీలక బాధ్యతలు అప్పగించింది. సామాన్యుడిగా వచ్చి.. పాపులర్ టీవీ యాంకర్గా ఎదిగిన ఈశుదాన్ గఢ్వీని ముఖ్యమంత్రి అభ్యర్థిగా ప్రకటించింది. పంజాబ్ విజయంతో ఊపుమీదున్న ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ.. గుజరాత్లోనూ సత్తా చాటాలని తీవ్రస్థాయిలో శ్రమిస్తోంది. 300 యూనిట్ల వరకూ ఉచిత విద్యుత్ ఇస్తామని ఆమ్ అద్మీ చెబుతోంది. అలాగే ఉచిత విద్య అందరికీ అందుబాటులోకి తెస్తామని ప్రకటించింది. విద్యతో పాటు వైద్యం వంటి ఆకర్షణీయ హామీలతో ప్రజల్లోకి వెళ్లింది. 

చదవేస్తే ఉన్న మతి పోయిందని సామెత. ప్రతిపక్ష  నేత, టీడీపీ అధినేత చంద్రబాబు నాయుడు తాను చాలా సీనియర్‌నని, పధ్నాలుగు ఏళ్లు ముఖ్యమంత్రిని అని, తనకు ఎమ్మెల్యే పదవితో పని లేదని అంటూనే , ఈసారి ప్రజలు తన మాట వినకపోతే రాష్ట్రానికి అదే చివరి అవకాశం అవుతుందని ఆయన చెబుతున్న తీరు అచ్చంగా ఆ సామెతలాగే  ఉందనిపిస్తుంది. పశ్చిమగోదావరి జిల్లాలో ఇదేం ఖర్మ అంటూ ఆయన ప్రచారం నిర్వహించారు. ఈ సందర్భంగా జరిగిన రోడ్ షో లో మాట్లాడుతూ ఇలా అన్నారట. ఇంతకు ముందు తనకు ఇవే చివరి ఎన్నికలు అని, తర్వాత ఎవరో ఒకరికి బాధ్యత అప్పగిస్తానని అన్నారు. ఇప్పుడేమో రాష్ట్రానికి చివరి అవకాశం అని మొరపెట్టుకుంటున్నారు. అధికారలాలస లేకపోతే ఇలా మాట్లాడతారా? తాను వచ్చే ఎన్నికలలో గెలిస్తే ఏమి చేస్తానో చెప్పగలిగాలి కాని,  ప్రజలలో సానుభూతి కోసమో, జాలి కోసమో ఇలా ప్రసంగాలు చేస్తే ఎవరైనా  మద్దతు ఇస్తారా? ఆనాటి రోజులు పోయాయని చెప్పాలి. గతంలో కూడా తాను లేకపోతే రాష్ట్రం అభివృద్ది చెందదని, అంతా తనతోనే ఉందని బిల్డప్ ఇచ్చుకునేవారు. అహో,ఓహో అంటూ భజన చేసి కొన్ని మీడియా సంస్థలు కూడా అమ్మో చంద్రబాబు లేకపోతే రాష్ట్రానికి నష్టం అని ప్రచారం చేస్తుంటాయి. ఇప్పుడు కూడా అలాగే మోస్తున్నాయి. కాని సోషల్ మీడియా వచ్చాక, అందులోని వాస్తవాన్ని, పరమార్ధాన్ని ఇట్టే కనిపిట్టేస్తున్నారు. అందువల్లే వారి ఆటలు అంతగా సాగడం లేదు. అయినా వారి ప్రయత్నం వారు చేస్తున్నారు. రాష్ట్రానికి ఇది చివరి చాన్స్ అంటే ఏమిటి అర్దం.  అది అహంకారంతో కూడిన ఉపన్యాసంగా కనిపించదా? చంద్రబాబు ఓడిపోతే రాష్ట్రానికి ఏమి అవుతుంది? గతంలో ఎందరు ముఖ్యమంత్రులు మారలేదు?పోనీ ఈయనకు 2014లో వచ్చిన అవకాశాన్ని సద్వినియోగం చేసుకుని ఉంటే ఇలా బతిమలాడుకునే పరిస్థితి వచ్చేదా? ఇప్పటికీ ఆయనలో రియలైజేషన్ వచ్చినట్లు అనిపించదు. ఒక పక్క ముఖ్యమంత్రి జగన్ తన స్కీములతో ప్రజలలో దూసుకువెళుతుంటే ఈయనేమో ఆత్మరక్షణలో పడి ఉన్నవి,లేనివి అబద్దాలో, సబద్దాలో కల్పించి మాట్లాడుతూ ప్రజలను మభ్య పెట్టాలని ప్రయత్నిస్తున్నారు. కాని హేతుబద్దంగా ఆలోచిస్తే పధ్నాలుగు సంవత్సరాలు, అంటే సుదీర్ఘకాలం ముఖ్యమంత్రిగా ఉండే చాన్స్ చంద్రబాబుకే వచ్చింది కదా? అప్పుడు అంతా అభివృద్ది చేసి ఉంటే, ఇప్పుడు అధికారం ఇస్తే తాను చేస్తానని చెప్పుకునే దుస్థితి వచ్చేదా?పైగా జగన్ 96శాతం హామీలు అమలు చేశారని చెబుతున్నారని, అది వాస్తవం అయితే ప్రజలకు ఇన్ని ఇబ్బందులు ఉండేవా అని ఆయన అమాయకంగా అడుగుతున్నారు. అది నిజానికి తనను తాను ప్రశ్నించుకోవలసిన విషయం. 2014లో అధికారంలోకి రావడానికి  ఏకంగా 400 వాగ్దానాలను చేసిన చరిత్ర టీడీపీది.  పవర్  సంపాదించాక తన మానిఫెస్టోనే టీడీపీ వెచ్ సైట్ నుంచి తీసివేయడం చంద్రబాబు ట్రాక్ రికార్డు. దీనిని కాదనగలరా? జగన్ చెబుతున్నట్లుగా మానిఫెస్టోలోని అంశాలు అన్నీ అమలు అయ్యాయా?లేదా? అన్నది ప్రజలను అడిగి తెలుసుకుంటే  పోయేది కదా? అమ్మ ఒడి వస్తోందా? చేయూత వస్తోందా? చేనేత నేస్తం కాపు నేస్తం  , విద్యాదీవెన ..ఇలా ఆయా స్కీముల గురించి ప్రజలను వాకబ్ చేసి ఉంటే బాగుండేది కదా! పోనీ తాను అమలు చేసిన వాగ్దానాలను వివరించి ఉండవచ్చు కదా!అవేమీ చెప్పలేని స్థితి. జగన్ స్కీములను అంగీకరించలేని నిస్సహాయత. అలా అని వాటిని కాదనలేరు. అందుకే తాను అధికారంలోకి వస్తే ఇంకా సంక్షేమం అమలు చేస్తానని అంటారు. అవేమిటో చెప్పలేరు. చంద్రబాబు చేసేదేమిటి? జగన్ ఇప్పటికే అమలు చేస్తున్నారు కదా అన్న అభిప్రాయం ప్రజలలో ఏర్పడుతోంది. దీంతో ఏమి చేయాలో తోచక ఆయన సతమతమవుతున్నారు. ఆ క్రమంలోనే  తనను, లోకేష్ ను చంపుతామంటున్నారని కొత్త ఆరోపణ చేస్తున్నారు.  ఎవరో ఏమ్మెల్యే సోదరుడు ఏదో అన్నారంటూ ఆయన ఈ విషయాలు చెబితే ప్రజలు మద్దతిచ్చేస్తారా? గతంలో వైఎస్ జగన్ ప్రతిపక్షంలో ఉన్నపపుడు ఎన్నికలకు రెండున్నర ఏళ్లకు ముందుగానే ఒక ఎజెండాను సిద్దం చేసుకుని పాదయాత్ర ద్వారా ప్రజలలోకి వెళ్లారు. ప్రజల మనసు చూరగొన్నారు. మరి చంద్రబాబు అలా ఎందుకు చేయలేకపోతున్నారు? ఆయనను పాదయాత్ర చేయాలని చెప్పడం లేదు. కాని ప్రజల వద్దకు వెళ్లినప్పుడు తన 2024 ఎన్నికల ఎజెండా ఏమిటో  వివరించాలి కదా! ఎంతసేపు జగన్‌ను దూషించడం తప్ప పాజిటివ్‌గా తను ఏమి చేస్తారో చెప్పలేకపోతున్నారు. అదే సమయంలో జగన్ దైర్యంగా  తాను ఫలానావి చేశానని, తాను మేలు చేశానని నమ్మితే ఆదరించండని ప్రజలను కోరుతున్నారు.ఇలాంటి మాట చంద్రబాబు తన చరిత్రలో ఎప్పుడూ చెప్పినట్లు గుర్తులేదు. ఏది ఏమైనా ఒక్క మాట మాత్రం స్పష్టంగా చెప్పాలి. చంద్రబాబు చెబుతున్నట్లు ఆయన పార్టీ వచ్చే ఎన్నికలలో ఓడిపోయినా, రాష్ట్రానికి చివరి చాన్స్‌ ఉండదు. ఎందుకంటే రాష్ట్రం, ప్రజలు శాశ్వతం కనుక. ఎన్నికలు ప్రతి ఐదేళ్లకు ఒకసారి వస్తాయి కనుక. నిజానికి తెలుగుదేశం  పార్టీకే జీవన్మరణ సమస్య. తనను గెలిపిస్తేనే ప్రజలలో చైతన్యం ఉన్నట్లు , లేకపోతే చైతన్యం లేనట్లు అని ఆయన భావిస్తుంటే అది ఆయన మానసిక బలహీనత తప్ప మరొకటి కాదు. -హితైషి, పొలిటికల్ డెస్క్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com

అమరావతి రాజధాని వ్యవహారంలో సుప్రీంకోర్టు ఇచ్చిన స్టే ఉత్తర్వులు, ఆ సందర్భంగా గౌరవ న్యాయమూర్తులు చేసిన వ్యాఖ్యలు కచ్చితంగా ఆహ్వానించదగినవి. ఏపీ హైకోర్టు గత మార్చి నెలలో దీనికి సంబంధించి తీర్పు వెలువరించినప్పుడే కాస్త హేతుబద్దంగా ఆలోచించేవారికి, చట్టాలు, రాజ్యాంగంపై అవగాహన ఉన్నవారికి ఆశ్చర్యం కలిగించింది. ఇదేమిటి! మూడు నెలల్లో మౌలిక వసతులు కల్పించాలని, ఆరు నెలల్లో రాజధాని నిర్మించాలని కోర్టు చెప్పడం ఏమిటని అనుకున్నారు. సరిగ్గా ఆ భావనలకు అనుగుణంగానే సుప్రీం న్యాయమూర్తులు చేసిన వ్యాఖ్యలు ఉన్నాయి. అప్పట్లో హైకోర్టు ఉత్తర్వులు ఇచ్చినప్పుడు అవి అద్బుతమైన ఆదేశాలని, రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి షాక్ అని తెలుగుదేశం పార్టీవారు కాని, ఆ పార్టీకి మద్దతు ఇచ్చే ఈనాడు తదితర మీడియా సంస్థలు కాని ప్రచారం చేశాయి. సంపాదకీయాలు రాసి ఊదరగొట్టాయి. ఎల్లో మీడియాకు మింగుడు పడలేదా? విశేషం ఏమిటంటే ఇప్పుడు ఆ మీడియాకు ఈ స్టే ఆదేశాలు మింగుడుపడనివిగా మారాయి. అందుకే స్టే ఇవ్వని రెండు అంశాలకు అత్యధిక ప్రాధాన్యత ఇచ్చేందుకు ప్రయత్నించాయి. రాజధాని మార్పు, మూడు రాజధానుల ఏర్పాటుపై శాసనసభకు చట్టం చేసే అధికారం లేదని హైకోర్టు ఇచ్చిన తీర్పుపై ప్రస్తుతం సుప్రీంకోర్టు స్టే ఇవ్వని మాట నిజమే. కానీ అందుకు న్యాయమూర్తులు కారణం కూడా చెప్పారు. ఆ అంశంపై స్టే ఇస్తే, ఇక విచారణ నిరర్ధకం అవుతుందని, అన్ని అంశాలపై లోతుగా విచారిస్తామని వారు అన్నారు. అంతవరకు అభ్యంతరం లేదు. స్టే ఆధారంగా మరో కొత్త చట్టం తెచ్చే అవకాశాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని ఈ మాట చెప్పి ఉండవచ్చు.  రాజ్యాంగంలో ఏముంది? రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఈ సందర్భంగా కొన్ని మౌలిక అంశాలను లేవనెత్తింది. లేని చట్టాలపై హైకోర్టు ఊహాజనితంగా తీర్పు ఇవ్వవచ్చా అన్న ప్రశ్నను ప్రభుత్వం తరపు న్యాయవాదులు ప్రశ్నించారు. రాజధాని నిర్ణయం అంశం రాష్ట్రం పరిధిలోనిదని ప్రభుత్వ వాదన. దీనిపై ఇప్పటికే కేంద్ర ప్రభుత్వం కూడా ఒక అఫిడవిట్ దాఖలు చేసి, రాజధాని అన్నది రాష్ట్ర ప్రభుత్వ పరిధిలోదని స్పష్టం చేసింది. బహుశా కేంద్రం కూడా సుప్రీంకోర్టుకు ఇవ్వబోయే అఫిడవిట్లో అదే విషయం చెప్పవచ్చు. గత మూడేళ్లుగా ఏపీ ప్రభుత్వం న్యాయ వ్యవస్థ నుంచి  పలు సమస్యలు ఎదుర్కుంటోందన్న అభిప్రాయం సర్వత్రా ఉంది. ఆయా కేసులలో కొందరు న్యాయమూర్తులు రాష్ట్ర ప్రభుత్వంపై  చేసిన కొన్ని వ్యాఖ్యలు అభ్యంతరకరంగా ఉండేవి. చివరికి రాష్ట్ర ప్రభుత్వ సలహాదారు సజ్జల రామకృష్ణారెడ్డి న్యాయమూర్తులు ఎలాంటి వ్యాఖ్యలు చేసినా, తీర్పులో పెట్టాలని కోరారు. రాజధానిపై చట్టం చేసే అధికారం లేదని హైకోర్టు అనడంపై శాసనసభ చర్చించింది. అందులో మాట్లాడిన వక్తలంతా హైకోర్టు తీరును తప్పు పట్టారు. ఈ నేపధ్యంలో వివిధ కారణాలతో ఆలస్యంగా సుప్రీంకోర్టులో అప్పీల్ చేసిన ఈ కేసులో  రాష్ట్ర ప్రభుత్వ వాదనను చాలావరకు బలపరిచేలా  స్టే ఇచ్చినట్లు అనిపిస్తుంది. అంతిమంగా ఎలాంటి తీర్పు ఇస్తుందన్న అంశంపై మనం వ్యాఖ్యానించజాలనప్పటికీ, మొత్తం మీద ప్రభుత్వానికి చాలావరకు ఊరట అని చెప్పాలి.  బాబు, దత్తపుత్రుడి నోట.. మాట రాలేదెందుకు? శాసన అధికారాలలో హైకోర్టు జోక్యాన్ని సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తులు గమనించారని అనుకోవాలి. హైకోర్టు ఏమైనా టౌన్ ప్లానింగ్ నిపుణులా అని ప్రశ్నించడం, అన్నీ హైకోర్టే చేస్తే ఇక ప్రజా ప్రతినిదులు ఎందుకు, క్యాబినెట్ ఎందుకు అని ప్రశ్నించిన తీరు ఆసక్తికరంగా ఉన్నాయి. చంద్రబాబు నాయుడు, పవన్ కళ్యాణ్‌ ఎవరూ దీనిపై స్పందించకపోవడం కూడా గమనించాలి. ఈ కేసులో సుప్రీంకోర్టులో ఏ మాత్రం అనుకూలత వ్యక్తం అయినా, వారు ఈ పాటి ఇల్లెక్కి కోడై కూసేవారు. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం దిగిపోవాలన్నంతవరకు వెళ్లేవారు. వారు మాట్లాడలేదు కాని, కొందరు అమరావతి రైతుల పేరుతో పాటు సీపీఐ నుంచి రామకృష్ణ మాత్రం స్పందించారు. హైకోర్టు రెండు అంశాలపై స్టే ఇవ్వలేదు కనుక  రాష్ట్ర ప్రభుత్వం తన వైఖరి మార్చుకోవాలని వారు కోరారు. అది మొక్కుబడి కామెంట్ అన్న సంగతి తెలుస్తూనే ఉంది. కాగా జనవరి 31 వరకు ఈ కేసును వాయిదా వేసినందున రాష్ట్ర ప్రభుత్వం మూడు రాజధానులపై ముందుకు వెళ్లకపోవచ్చు. ఒక రకంగా చెప్పాలంటే న్యాయ శాస్త్ర విద్య అభ్యసించేవారికి ఇది మంచి కేస్ స్టడీ అవుతుంది. హితేషి, పొలిటికల్ డెస్క్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com  

తెలంగాణలో కాంగ్రెస్ పుంజుకోగలుగుతుందా? లేదా? అన్న చర్చ సాగుతోంది. తాజాగా  పార్టీకి చెందిన మరో సీనియర్ నేత మర్రి శశిధర్ రెడ్డి కాంగ్రెస్‌ పార్టీని వీడి భారతీయ జనతా పార్టీలో చేరడం విశేషం. గత కొంతకాలంగా ఆయన పార్టీలో అసంతృప్తిగా ఉన్నారు. పీసీసీ అధ్యక్షుడు రేవంత్ రెడ్డి ధోరణి నచ్చనివారిలో ఆయన కూడా ఒకరు. ఆయన పార్టీని వీడటం వల్ల పోయేదేమీ లేదని కొందరు కాంగ్రెస్ నేతలు వ్యాఖ్యానిస్తున్నా, సీనియర్ నేతలు పార్టీని వదలిపోతున్నారన్న ప్రచారం పార్టీ క్యాడర్‌లో నైరాశ్యానికి దారి తీస్తుంది. అసలే గత మూడు ఉప ఎన్నికలలో పార్టీకి డిపాజిట్ దక్కలేదన్న బాధ పార్టీ కార్యకర్తలలో ఉంటే, కొద్దో, గొప్పో పేరున్న నేతలు ఇలా వెళ్లిపోతుంటే కాంగ్రెస్ మునిగిపోయే పడవ అన్న భావన సర్వత్రా ఏర్పడుతుంది.  నాలుగేళ్లుగా చేయికి బేజారే! కాంగ్రెస్ పార్టీకి చెందిన వారిని తమవైపు ఆకర్షించడానికి భారతీయ జనతా పార్టీ, టీఆర్ఎస్‌లు పోటీపడుతున్నాయి. ఆ పార్టీల ఆకర్షణ శక్తి ముందు కాంగ్రెస్ నిలవలేకపోతోంది. మునుగోడు నియోజకవర్గం నుంచి 2018 ఎన్నికలలో కాంగ్రెస్ పక్షాన గెలిచిన కోమటిరెడ్డి రాజగోపాల్‌రెడ్డి పార్టీకి గుడ్ బై చెప్పడమే కాకుండా, ఉప ఎన్నికలో బీజేపీ పక్షాన పోటీచేశారు. ఆయన టీఆర్ఎస్‌పై ఓడిపోయారు. అంతేకాదు కాంగ్రెస్‌ను మూడో స్థానానికి పంపించారు.  అంతకుముందు పెద్దగా ఉనికి లేని బీజేపీకి అక్కడ తొంభైవేల ఓట్లు వస్తే, కాంగ్రెస్ 23 వేల ఓట్లే సంపాదించుకుని డిపాజిట్ కోల్పోయింది. అంతకుముందు జరిగిన దుబ్బాక, హుజురాబాద్ ఉప ఎన్నికలలో పార్టీ డిపాజిట్ దక్కించుకోలేకపోయింది. ఇలాంటి సమయంలో పార్టీకి అండగా ఉండవలసిన నేతలు తమ దారి తాము చూసుకుంటున్నారు. దానికి కారణం కాంగ్రెస్ అధికారంలోకి వస్తుందన్న నమ్మకం లేకపోవడం, పార్టీలో ఉన్న గ్రూపు తగాదాలు, రేవంత్‌పై అవిశ్వాసం, అసమ్మతి అని చెప్పాలి.  రేవంత్ Vs సీనియర్స్.. రేవంత్ ఏకపక్షంగా పార్టీని నడిపిస్తున్నారని, సీనియర్లను సంప్రదించడం లేదని ఆరోపిస్తున్నారు. ఇందులో వాస్తవం ఉండవచ్చు. ఉండకపోవచ్చు. కానీ, పార్టీ బాగుండాలని చిత్తశుద్దితో ఉన్నవారు ఎవరైనా ఈ అంశాల ఆధారంగా అల్లరి చేస్తారా? కాంగ్రెస్‌లో మాత్రం యధేచ్చగా ఇలాంటివి జరుగుతుంటాయి. ఏఐసీసీ అధ్యక్షుడు మల్లిఖార్జున్ ఖర్గే తెలంగాణ కాంగ్రెస్‌పై దృష్టి పెట్టి చర్చలు జరుపుతున్నారు. రేవంత్‌పై పెద్ద ఎత్తున ఫిర్యాదులు అందిన నేపథ్యంలో ఆయనకు క్లాస్ పీకారట. పార్టీ నుంచి ఎవరూ వెళ్లకుండా అంతా కలిసి కృషి చేయాలని, టీఆర్ఎస్, బీజేపీల వైఫల్యాలను ప్రజలలోకి తీసుకువెళ్లాలని ఆయన సూచించారు. ఇంతవరకు బాగానే ఉంది. కానీ పార్టీ ఇప్పటికే రకరకాల కారణాలతో బలహీనపడింది.  కనుమరుగు అవుతోన్న హస్త వైభవం  ఒకప్పుడు తెలంగాణలో కాంగ్రెస్‌ పార్టీకి ఎంతో పట్టు ఉండేది. తెలంగాణ రాష్ట్ర ఏర్పాటులో చేసిన వ్యూహాత్మక తప్పిదాలు కాంగ్రెస్ కొంప ముంచాయి. చివరికి గెలిచిన కొద్ది మంది ఎమ్మెల్యేలలో మెజార్టీ టీఆర్ఎస్‌లోకి వెళ్లిపోయారు. గత ఎన్నికలలో హైదరాబాద్ కార్పొరేషన్ పరిధిలోని 24 అసెంబ్లీ సీట్లకు గాను కేవలం సుధీర్ రెడ్డి, సబితా ఇంద్రారెడ్డి మాత్రమే గెలిచారు. వారు కూడా కాంగ్రెస్‌కు గుడ్ బై చెప్పి టీఆర్ఎస్‌లోకి చేరిపోయారు. టీఆర్ఎస్‌ను ఎలాగోలా ఎదుర్కొందామంటే, ఇప్పుడు బీజేపీ పెద్ద తలనొప్పిగా మారింది.  కేవలం ఒక సీటు మాత్రమే ఉన్న బీజేపీ ఆ తర్వాత రెండు ఉప ఎన్నికలలో గెలిచి తన సంఖ్యాబలాన్ని మూడుకు చేర్చుకుంది. అనేక నియోజకవర్గాలలో ఇంకా పార్టీ పుంజుకోవలసి ఉంది. అందుకే ఆయా చోట్ల ఇతర పార్టీలు ముఖ్యంగా కాంగ్రెస్ నుంచి నేతలను లాగే పనిలో పడింది. తద్వారా టీఆర్ఎస్‌కు సవాలు విసరాలని చూస్తోంది. అందుకు మునుగోడు వేదిక అయింది. తానే ప్రత్యామ్నాయం అని చెప్పుకోవడం వరకు బీజేపీ కొంతమేర సఫలం అయిందనే చెప్పాలి. ఈ క్రమంలోనే శశిధర్ రెడ్డి కూడా పార్టీని వీడారు.  మర్రికి పదవుల నీడ మర్రి శశిధర్‌ రెడ్డి విషయాన్ని క్షుణ్ణంగా పరిశీలిస్తే.. నిజానికి ఆయనకు పార్టీ ఎంతో గుర్తింపు ఇచ్చినట్లు లెక్క. మాజీ ముఖ్యమంత్రి డాక్టర్ మర్రి చెన్నారెడ్డి కుమారుడు కావడం ఆయనకు కలిసి వచ్చిన అంశం. చెన్నారెడ్డి ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్నప్పుడు శశిధర్‌ను కాంగ్రెస్ ప్రధాన కార్యదర్శిగా చేసి చాలా ప్రాముఖ్యత ఇచ్చారు. చెన్నారెడ్డి సీఎం పదవి పోయిన తర్వాత ఆయనను గవర్నర్‌గా నియమించింది కాంగ్రెస్. ఖాళీ అయిన సనత్ నగర్ నియోజకవర్గం ఉప ఎన్నికలో శశిధర్ రెడ్డికి అవకాశం ఇచ్చింది. ఆ ఎన్నికతో పాటు మరో మూడుసార్లు ఆయన విజయం సాధించారు.  2004లో కేంద్రంలో కూడా కాంగ్రెస్ అధికారంలోకి రావడం ఆయనకు బాగా ఉపయోగపడింది. సోనియాగాంధీ ఈయనకు మంచి ప్రాధాన్యతే ఇచ్చారు. నక్సలిజంపై టాస్క్ ఫోర్స్ కమిటీలో ఆయనను తొలుత కన్వీనర్‌గా పనిచేశారు. తదుపరి ఆయనను ప్రకృతి వైపరీత్యాల యాజమాన్య సంస్థ ఉపాధ్యక్షుడిగా నియమించారు. పదేళ్లపాటు పదవులు అనుభవించిన ఆయన ఇప్పుడు తెలంగాణలో బీజేపీ అధికారంలోకి రావడానికి ప్రాణాలు అర్పించడానికైనా సిద్దం అని చెబుతున్నారు. కాంగ్రెస్ పార్టీకి క్యాన్సర్ సోకిందని కూడా ఆయన అంటున్నారు. తెలంగాణ ఫస్ట్ అన్న నినాదం కూడా ఇచ్చారు.  లీడర్లు కాదు, లీడర్‌షిప్‌ కావాలి! ఒకప్పుడు కాంగ్రెస్ విధేయులం అంటూ దివంగత నేత పీజేఆర్‌తో కలిసి పనిచేశారు. గోదావరి జలాల వినియోగంపై కూడా కొంత ప్రచారం చేశారు. కాంగ్రెస్‌లో ఆయనకు మంచి గుర్తింపే వచ్చింది. కుమారుడిని రాజకీయంగా పైకి తీసుకురావాలన్న ఆలోచనతో ఉన్న ఆయనకు పరిస్థితులు కలిసి రావడం లేదు. ఈ నేపథ్యంలో ఆయన పార్టీ మారడం విశేషం. కాంగ్రెస్‌కు ఆయన ఎంత చేశారో కానీ, కాంగ్రెస్ వల్ల ఆయన బాగా లబ్దిపొందారన్నది వాస్తవం. గతంలో చెన్నారెడ్డి కూడా రెండు, మూడుసార్లు కాంగ్రెస్‌ను వీడి, తిరిగి కాంగ్రెస్‌లోనే చేరారు. అప్పటి పరిస్థితులు వేరు. అప్పట్లో కాంగ్రెస్ పార్టీనే ప్రధానపక్షంగా ఉండేది. ఇప్పుడు టీఆర్ఎస్ పార్టీ తెలంగాణలో అధికారంలోకి రావడంతో కాంగ్రెస్ కుదేలైంది. జిల్లాలలో కాంగ్రెస్‌కు క్యాడర్ ఉన్నా, వారందరిని కదలించి, ముందుకు నడిపే నాయకత్వం అంతంత మాత్రంగానే ఉందని చెప్పాలి.  హస్తం.. కిం కర్తవ్యం? పీసీసీ చీఫ్ పగ్గాలు చేపట్టిన తర్వాత రేవంత్ రెడ్డికి మొదట కొంత జోష్ వచ్చినా, వరుస ఓటములు, సీనియర్ల అలకలు, పార్టీ వీడటాలు వంటివాటితో నైతికంగా దెబ్బతిన్నారు. శశిధర్ రెడ్డి లేదా ఇతర సీనియర్ నేతలను కోల్పోవడానికి గల కారణాలపై పార్టీ ఎంతవరకు దృష్టి పెడుతోందన్నది చర్చగానే ఉంది. భవిష్యత్తులో మరికొందరు నేతలు కూడా ఇదే బాట పట్టవచ్చని చెబుతున్నారు. బీజేపీ ఒక వైపు పాదయాత్రలనో, మరొకటనో హడావుడి చేస్తుంటే, కాంగ్రెస్ నేతలు ఢిల్లీ చుట్టూ తిరుగుతూ పాదయాత్ర చేయాలా? బస్సు యాత్ర చేయాలా? అన్న మీమాంసలో ఉంటున్నారు.  డెబ్బైమూడేళ్ల వయసులో శశిధర్ రెడ్డి బీజేపీలో చేరడం వల్ల ఎంత ప్రయోజనం ఉంటుందన్నది చెప్పలేం కానీ, కాంగ్రెస్‌లో నైతికంగా కొంత ఇబ్బంది ఎదుర్కొన్నారు. అంతేకాక సామాజికవర్గం రీత్యా రెడ్డి కమ్యూనిటీని ఆకర్షించడానికి బీజేపీ ప్రయత్నాలు సాగిస్తోంది. దీనివల్ల కూడా కాంగ్రెస్‌కు నష్టం కలిగించవచ్చు. వచ్చే 2023 ఎన్నికలు కాంగ్రెస్ భవిష్యత్తుకు గీటురాయి అవుతాయి. అధికారంలోకి రావడమో, లేక కనీసం ప్రధాన ప్రతిపక్షంగా ఉండగలగడమో చేయలేకపోతే తెలంగాణలో కాంగ్రెస్ పరిస్థితి మరీ అగమ్య గోచరం అయ్యే ప్రమాదం ఉంటుంది. హితైషి, పొలిటికల్ డెస్క్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com

వాళ్ళిద్దరూ అధికార పార్టీ ప్రజాప్రతినిధులు. ఒకే సామాజిక వర్గానికి చెందిన మహిళా నేతలు.  ఒకరు మంత్రి అయితే మరొకరు ఎంపీ, గులాబీ పార్టీ జిల్లా అధ్యక్షురాలు. ఒకే ప్రాంతం నుంచి చట్టసభలకు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్న ఆ ఇద్దరు నేతలు పైకి ఐక్యంగా ఉన్నట్లే కనిపిస్తున్నారు. కాని ఇద్దరి మధ్యా కోల్డ్ వార్ నడుస్తోందట. ఈ ఇద్దరి మధ్యా తలెత్తిన ఆధిపత్యపోరు పార్టీ శ్రేణులను అయోమయానికి గురి చేస్తుందట.  చానా క్లోజ్‌.. అయినా డిఫరెన్సెస్‌ మానుకోటగా పేరొందిన మహబూబాబాద్ జిల్లాలో అధికారపార్టీ రాజకీయాలు రసవత్తరంగా సాగుతున్నాయి. అధికార టిఆర్ఎస్ పార్టీ ప్రజాప్రతినిధులే జిల్లాను ఏలుతున్నారు. అందరూ అధికారపార్టీ ప్రజాప్రతినిధులే కావడంతో ఇక వారికి ఎదురే ఉండదనుకుంటాం. కానీ అక్కడ మాత్రం ఒకరంటే మరొకరికి గిట్టని పరిస్థితి ఏర్పడింది. జిల్లా మంత్రి సత్యవతి రాథోడ్, ఎంపీ మాలోతు కవిత మధ్య ఆధిపత్యపోరు కొనసాగుతోందట. బయట ఎక్కడ కలిసినా, కార్యక్రమాల్లో పాల్గొన్నా...ఇద్దరు చాలా క్లోజ్‌గా కనిపిస్తారు. వారి మధ్య విభేదాలు ఉన్నాయంటే ఎవరూ నమ్మరు. బయటకు ఐక్యంగా ఉన్నట్లు కనిపిస్తున్నా ఆధిపత్యం కోసం అంతర్గతంగా ఇద్దరి మధ్యా యుద్ధమే జరుగుతోందని టాక్‌. మూడోసారి కేసిఆర్ సీఎం కావాలని మంత్రి సత్యవతి రాథోడ్ పాదరక్షలు లేకుండా నడిచే దీక్ష చేపట్టగా, బయ్యారం ఉక్కు పరిశ్రమ కోసం ఎంపీ కవిత భారీ ఆందోళన కార్యక్రమం చేపట్టారు. వచ్చే ఏడాది జరిగే ఎన్నికలు దృష్టిలో పెట్టుకునే ఇద్దరు మహిళా నేతలు ఇప్పటి నుంచే తమ రాజకీయ చతురతను ప్రదర్శిస్తూ పంతం నెగ్గించుకునే పనిలో పడ్డారట‌.  నాయక్‌ వర్సెస్‌ రాథోడ్‌ జిల్లాలో సీనియర్ నేతగా ఉన్న మంత్రి సత్యవతి రాథోడ్ గతంలో డోర్నకల్ ఎమ్మెల్యేగా పోటీ చేసి పలుమార్లు  రెడ్యానాయక్ పై ఓటమి పాలయ్యారు. ప్రత్యేక రాష్ట్రం వచ్చాక టిఆర్ఎస్ లో చేరగా ప్రత్యర్థిగా ఉన్న రెడ్యానాయక్ సైతం టిఆర్ఎస్ లో చేరడంతో సత్యవతి రాథోడ్ కు స్థానం లేకుండా పోయింది. 2018లో ఎమ్మెల్యే టిక్కెట్‌ రెడ్యానాయక్‌కే ఇచ్చి, సత్యవతి రాథోడ్ ను ఎమ్మెల్సీని చేసి మంత్రి పదవి అప్పగించారు గులాబీ దళపతి.‌ చిరకాల ప్రత్యర్ధులు ఒకే పార్టీలో ఉండడంతో గులాబీ బాస్ ఇద్దరికీ సమన్యాయం చేసినప్పటికీ సత్యవతి రాథోడ్, రెడ్యానాయక్ కుటుంబాల మధ్య సఖ్యత లేని పరిస్థితే కనిపిస్తుంది. నిరంతర ఇరు కుటుంబాలు రాజకీయంగా పైచేయి సాధించేందుకు విశ్వప్రయత్నాలు చేస్తున్నాయి. మహబూబాబాద్ ఎంపీ, టీఆర్ఎస్ జిల్లా అధ్యక్షురాలు మాలోత్ కవిత రెడ్యానాయక్ కూతురు. రెడ్యానాయ‌క్ వార‌సురాలిగా రాజ‌కీయాల్లోకి ఎంట్రీ ఇచ్చిన కవిత త‌న‌ ప్రత్యేకత‌ను చాటుకుంటున్నారు. మ‌హిళా నేత‌ల్లో ఎంపీ క‌వితకు చురుకైన నాయ‌కురాలిగా గుర్తింపు ఉంది. అయితే తన తండ్రి రెడ్యానాయక్, మంత్రి సత్యవతి రాథోడ్ మధ్య ఉన్న విభేదాలు కవితకు తలనొప్పిగా మారాయి.  మానుకోట గులాబీకి రెండు ముళ్లు ఇద్దరు నేతల మధ్య నివురుగప్పిన నిప్పులా ఉన్న విభేదాలకు అసలు కారణం రాబోయే ఎన్నికలే అని చెబుతున్నారు. మంత్రి సత్యవతి రాథోడ్ డోర్నకల్, మహబూబాబాద్ నియోజకవర్గాలపై కన్నేశారని, వచ్చే ఎన్నికల్లో ఎదో ఒక స్థానం నుంచి టికెట్ దక్కించుకుని పోటీ చేస్తారన్న చర్చసాగుతుంది. డోర్నకల్ నుంచి రెడ్యానాయక్ ఉండగా, మహబూబాబాద్ నుంచి ఎంపి కవిత ఎమ్మెల్యే టికెట్ ఆశిస్తున్నారట.‌ అందుకే అక్కడ సిట్టింగ్ ఎమ్మెల్యేగా ఉన్న శంకర్ నాయక్ తో కవితకు విభేదాలు ఏర్పడ్డాయి. రెండు నియోజకవర్గాల నుంచి రెడ్యానాయక్ కుటుంబంతో మంత్రి సత్యవతి రాథోడ్ కు చెక్ పడే అవకాశం ఉండడంతో ఇప్పటినుంచే తమ ప్రయత్నాలను ముమ్మరం చేసి రాజకీయంగా పై చేయి సాధించే దిశగా అడుగులు వేస్తున్నారట. మానుకోట గులాబీ గూటిలో అంతర్గత వైరం అధిష్టానం దృష్టికి సైతం వెళ్ళింది. మానుకోటలో అధికారపార్టీలో నాయకుల మధ్య సాగుతున్న ఆధిపత్య పోరును నిశితంగా గమనిస్తున్న గులాబీ దళపతి  రెండు కుటుంబాలకు చెందిన ఇద్దరు మహిళా నేతలకు ఏ విధంగా న్యాయం చేస్తారోనని పార్టీ శ్రేణులు ఆసక్తిగా ఎదురుచూస్తున్నాయి. పొలిటికల్‌ ఎడిటర్‌, సాక్షి డిజిటల్‌ feedback@sakshi.com

గుజరాత్‌లో ఎన్నికలంటే చాలు అందరి దృష్టినీ ఆకర్షించే వర్గం పాటీదార్లు. పటేళ్ల ఆగ్రహం, అనుగ్రహాలపైనే రాష్ట్రంలో అధికారం ఆధారపడి ఉంటుంది. అందుకే అన్ని పార్టీలు వీరి మద్దతు కోసం కష్టపడతాయి. 2017 అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో కమలనాథులను భయపెట్టింది ఈ పటేళ్లే. మరి ఈసారి పటేళ్ల దారెటు..? పాటిదార్లే పవర్‌ ఫుల్‌ గుజరాత్ జనాభాలో పాటీదార్ల సంఖ్య సుమారు 15 శాతం. వ్యవసాయం నుంచి వ్యాపారవాణిజ్యాల వరకూ  అన్ని రంగాల్లో బలంగా పాతుకుపోయారు. సౌరాష్ట్ర ప్రాంతంలోని రాజ్కోట్, అమ్రేలి, మోర్బీ జిల్లాలతోపాటు ఆనంద్‌, ఖేడా, మెహ్సనా, పటాన్, అహ్మదాబాదుల్లో పటేళ్ల ప్రాబల్యం ఎక్కువ. 182 సీట్ల అసెంబ్లీలో 50 చోట్ల వీరి ఓట్లు అత్యంత కీలకం. ఈ 50 నియోజకవర్గాల్లో పాటీదార్ ఓట్లు 20 శాతం పైగా ఉన్నాయి. మరో 40 సీట్లను ప్రభావితం చేస్తారనేది పార్టీల అంచనా.!  మద్ధతు నుంచి ఉద్యమం దాకా 1990 నుంచి పాటీదార్లు బీజేపీకి మద్దతుగా నిలుస్తున్నారు. అయితే పటేళ్ల ఉద్యమం ఈ పరిస్థితిని మార్చింది.  ఓబీసీల తరహాలో తమకూ విద్య, ఉద్యోగాల్లో రిజర్వేషన్లు కావాలంటూ ఆందోళనకు దిగారు పాటిదార్లు. 2007లోనే నరేంద్ర మోదీకి వ్యతిరేకంగా మాజీ ముఖ్యమంత్రి కేశూభాయ్ పటేల్ సర్దార్ పటేల్ ఉత్కర్ష్ సమితిని ఏర్పాటుచేశారు. 2015లో హార్దిక్ పటేల్ సారథ్యంలో పటేళ్ల ఆందోళన ఉవ్వెత్తున ఎగసిపడింది. ఈ ఉద్యమాన్ని బీజేపీ ప్రభుత్వం అణచివేసింది. పోలీసు కాల్పుల్లో అనేకమంది పాటీదార్ యువకులు చనిపోయారు. దీంతో పటేళ్లు, బీజేపీ మధ్య దూరం పెరిగింది. 2017 ఎన్నికల్లో ఆ ప్రభావం స్పష్టంగా కనిపించింది. ఎప్పుడూ మూడంకెల సీట్లు దాటే బీజేపీ.. 99కే పరిమితమైంది.  కమలం గూట్లో ఉద్యమనేత 2017లో జరిగిన తప్పులకు.. ఇప్పుడు బీజేపీ దిద్దుబాటు చర్యలు చేపట్టింది. ఆర్థికంగా వెనకబడిన వర్గాలకు రిజర్వేషన్ల రూపంలో పటేళ్లకు సాయం అందుతుందని బీజేపీ ప్రచారం చేస్తోంది. పటేల్ వర్గానికి చెందిన 45మందిని పోటీలో నిలబెట్టింది. మరీ ముఖ్యంగా.. 2015లో ఆందోళన చేసిన హార్దిక్ పటేల్‌ను పార్టీలో చేర్చుకుని సీటిచ్చింది. పటేళ్ల ఆగ్రహాన్ని చల్లార్చేందుకు.. ఎన్నికలకు ఏడాది ముందు విజయ్ రూపానీను తప్పించి.. భూపేంద్ర పటేల్‌కు ముఖ్యమంత్రి పగ్గాలు అప్పగించింది. ఈ చర్యలన్నీ పాటీదార్లను తిరిగి తమవైపు మొగ్గు చూపేలా చేస్తాయనేది కమలనాథుల ఆశ. గుజరాత్‌లో బీజేపీ 150 సీట్ల టార్గెట్‌  చేరుకోవాలంటే పటేళ్ల మద్దతు తప్పనిసరి.  చేయి కలుపుతారా? చేయిస్తారా?  గుజరాత్‌లో క్షత్రియ, హరిజన్, ఆదివాసీ, ముస్లిం ఓట్లపై ఆధారపడిన కాంగ్రెస్‌కు.. 2017 ఎన్నికల్లో పాటిదార్ల అండ దొరికింది. అందుకే ఏకంగా 77 సీట్లు సాధించగలిగింది. ఈసారి అదే కొనసాగుతుందని ఆశిస్తోంది. అయితే అసెంబ్లీ ఎన్నికల ముందు హార్దిక్‌ పటేల్‌ బీజేపీలోకి వెళ్లిపోవడం కాంగ్రెస్ పెద్ద దెబ్బ. కాంగ్రెస్ నాయకత్వం, రాహుల్ గాంధీపై హార్దిక్‌ చేసిన విమర్శలు.. హస్తం పార్టీని డిఫెన్స్‌లో పడేశాయి. అయినా పాటిదార్ ఓట్ల కోసం గట్టిగానే ప్రయత్నిస్తోంది కాంగ్రెస్‌. 42మంది పటేళ్లకు సీట్లు ఇచ్చింది. తొలిసారి గుజరాత్‌ను ఊడ్చేయాలని ఉవ్విళ్లూరుతున్న ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ కూడా పాటీదార్లను బుట్టలో వేసుకోవటానికి గట్టిగానే యత్నిస్తోంది. అందుకే బీజేపీ, కాంగ్రెస్‌ కంటే ఎక్కువగా పటేళ్లకు సీట్లిచ్చింది. 46 మంది పాటీదార్లను అసెంబ్లీ బరిలోకి దించింది ఆప్‌. వీరిలో 2015 నాటి ఉద్యమ నాయకులు ఎక్కువగా ఉన్నారు. మరి పటేళ్ల మొగ్గు ఎటువైపో తెలియాలంటే, డిసెంబర్ 8 వరకూ ఆగాల్సిందే. పొలిటికల్‌ ఎడిటర్‌, సాక్షి డిజిటల్‌ feedback@sakshi.com

మానవాళి హాయిగా సుఖంగా ఉండాలి. మనుషుల మధ్య అసమానతలు తగ్గి అందరూ సంతోషంగా ఉండాలి. కొందరి దగ్గరే సంపద అంతా పోగు పడిపోతే.. మెజారిటీ ప్రజలు డొక్కలు మాడ్చుకుంటూ ఆకలి కేకలే వేస్తోంటే ఆ సమాజం ఎలా మనుగడ సాగించగలుగుతుంది? ఎలా ఆనందంగా ఉండగలుగుతుంది. అన్నింటికన్నా ప్రమాదకరమైనవి అసమానతలు, వివక్షలు. వాటిని  రూపు మాపుకుంటూ మానవ సంబంధాలు పెంపొందించుకుంటూ ఉజ్వల భవిష్యత్ దిశగా అడుగులు వేసేలా  దేశాల ప్రభుత్వాలు నిర్ణయాలు తీసుకుని పకడ్బందీగా అమలు చేయాలి. అప్పుడే మానవాళి మనుగడ సాగించగలుగుతుందని మేథావులు సూచిస్తున్నారు. ప్రపంచ జనాభా 800 కోట్లు అయిపోయిందని చాలా మంది కంగారు పడిపోతున్నారు. అది పెద్ద సమస్య కాదు. సమస్యల్లా పెరిగిన జనాభా చక్కటి మానవ సంబంధాలతో లోటు లేకుండా మనుగడ సాగించడమే. మన వ్యవస్థల్లోని సవాలక్ష అసమానతలు.. లింగ వివక్షలు పెను సవాళ్లను విసురుతున్నాయి. 300కోట్ల మంది పౌష్ఠికాహారం తినే స్థోమత లేక కడుపులు మాడ్చుకుంటున్నారని అధ్యయనాలు చెబుతున్నాయి. దానికి కారణం ఏంటో మాత్రం ఎవరూ ఆలోచించడం లేదు. జనాభాలో కేవలం 10 శాతం మంది వద్దే 80 శాతం సంపద పోగుపడ్డమే సమస్య. పేదలకు  ఆ సంపద పంపిణీ కాకపోవడం వల్లనే అసమానతలు పెరుగుతున్నాయి. అవే ఆకలి కేకలు పెంచుతున్నాయి. అవే జీవితాలను దుర్భరం చేస్తున్నాయి.అందుకే ప్రపంచమంతా మనిషి మనిషిగా బతికే వీలు కల్పించడంపైనే  దృష్టి సారించాల్సి ఉందంటున్నారు మేథావులు. నిన్న కాక మొన్ననే. ప్రపంచ జనాభా 800 కోట్లకు చేరుకుంది బాబోయ్ అంటూ తెలిసో తెలీకో చాలా మంది గగ్గోలు పెట్టేశారు.జనాభా ఇలా పెరుగుతూ పోతే అందరికీ ఆహారం ఎలాగ? అని  చాలా సీరియస్‌గా ఆందోళన వ్యక్తం చేసేశారు కూడా. జనాభాని నియంత్రిస్తే ఎలాంటి సమస్యా ఉండదని కొందరైతే చాలా అమాయకంగా సలహాలు కూడా ఇచ్చేస్తున్నారు. ఇంకొందరైతే ఆహార ఉత్పత్తులు పెంచడంపై ప్రపంచం దృష్టి సారించాలని  తోచిన సలహా ఇచ్చారు. ఉన్న ఆహారాన్ని వృధా చేయకుండా ఉంటే అదే పది వేలని  కొందరు మేథావులు సూత్రీకరించేశారు. అసలు సమస్య ఎక్కడుంది? సమస్య ఏంటి? అన్నదానిపై ఎవరూ దృష్టి సారించడం లేదు. జనాభా  పెరుగుతోంది. ఓకే. అది పెరుగుతుంది. అందులో ఆశ్చర్య పడాల్సింది కానీ ఆందోళన చెందాల్సింది కానీ ఏమీ లేదు కదా. ఒకప్పుడు సగటు జీవితకాలంతో పోలిస్తే ఇపుడు ప్రజల ఆయుష్షు బాగా పెరిగింది. దశాబ్ధాల క్రితం చాలా వ్యాధులకు, రుగ్మతలకు మందులే ఉండేవి కావు.  ఏదన్నా సుస్తీ చేస్తేనే రోగనిరోధక శక్తి లేక చనిపోయే పరిస్థితులు ఉండేవి. ఇపుడు ప్రాణాధార ఔషథాలు  అందుబాటులోకి వచ్చేశాయి. ఒకప్పుడు పేరు చెప్పడానికే భయపడే క్యాన్సర్ వ్యాధి ఇపుడు ఎవరినీ కంగారు పెట్టడం లేదు. క్యాన్సరా? సరేలే..ఆసుపత్రికెళ్తే తగ్గిపోతుందిలే అనే ఆలోచనలు వచ్చేస్తున్నాయి. ఎందుకంటే వైద్య రంగంలో ఊహించని విప్లవాత్మక ఆవిష్కరణలు చోటు చేసుకున్నాయి కాబట్టి. అందు చేత జనాభా పెరుగుతూనే ఉంటుంది. ఇక పెరిగిన జనాభాకు అనుగుణంగా వ్యవసాయ ఉత్పత్తులను పెంచినంత మాత్రాన ఆకలి కేకలు మాయం అయిపోతాయా? ఛస్తే కావు. ఎందుకంటే ఆహార ఉత్పత్తులు పెంచినంత మాత్రాన అవి పేదల చేతుల్లోకి రావు. పేదలు వాటిని వినియోగించు కోగలగాలంటే వాటిని కొనుగోలు చేసే శక్తి వారికి ఉండాలి. అది జరగాలంటే ప్రభుత్వాలు  పథకాలు రూపొందించాలి. చాలా దేశాల్లో విచిత్రమైన పరిస్థితి ఉంది. దేశాలు చాలా సంపన్న దేశాలుగా పేరు గడిస్తున్నాయి. కానీ ఆ దేశాల్లో మెజారిటీ ప్రజలు మాత్రం  గర్భ దారిద్య్రంలో  ఉన్నారు. ఎక్కడో ఎందుకు మన దేశాన్నే తీసుకుంటే.. మన దేశంలోని 80 శాతం సంపద కేవలం పది శాతం మంది కుబేరుల వద్దే ఉంది. మిగతా 90శాతం మందిలో 80 శాతం మంది నిరుపేదలే. వీరిలో మెజారిటీ ప్రజలు పౌష్ఠికాహారం కొనుగోలు చేయగల స్థోమత ఉన్నవారు కారు. ఐక్యరాజ్యసమితి ఫుడ్ అండ్ అగ్రికల్చరల్  ఆర్గనైజేషన్ తాజాగా నిర్వహించిన అధ్యయనంలో ప్రపంచ వ్యాప్తంగా 300 కోట్ల మంది ఆరోగ్యకరమైన ఆహారాన్ని తీసుకునే పరిస్థితిలో లేరని తేలింది.సహజంగానే ఇందులో ఎక్కువ మంది ఆఫ్రికా దేశాల్లోనే ఉంటారు. మన దేశంలో అయితే 97 కోట్ల మంది పౌష్ఠికాహారం కొనగల స్థితిలో లేరు. ఎందుకంటే ఆహార ఉత్పత్తుల ధరలు పెరిగిపోవడం జీవన ప్రమాణాలు పడిపోవడంతో మండే కడుపుకు కాలే బూడిదలా ఏదో ఒకటి తిని కడుపు నింపుకోవడమే  గగనమైపోతోంది. ఇక పౌష్ఠికాహారాన్ని తీసుకోవాలంటే ఎక్కడి నుంచి కుదురుతుంది? ప్రతీ మనిషీ రోజూ కనీసం 400 గ్రాములు కూరగాయలు, పళ్లు తినాలట. ఇంటి మొత్తానికి అరకిలో కూరగాయలతో కాలక్షేపం చేసే దేశంలో ఒక్క మనిషిపై ఇంత పెట్టుబడి పెట్టగల స్థితిలో ప్రజలుంటారా? ఏటా ఆహార ఉత్పత్తుల ధరలు పెరుగుతుంటే.. ప్రజల ఆదాయాలు తగ్గుతున్నాయి. కోవిడ్ మహమ్మారి కారణంగా రెండేళ్ల పాటు ప్రపంచంలోని ఆర్ధిక వ్యవస్థలన్నీ కుప్పకూలడంతో  జీవన ప్రమాణాలు మరీ అధ్వాన్నంగా దిగజారాయి. మరి ఈ సమస్యకు పరిష్కారం ఏంటి?  (ఇంకా వుంది) -సీఎన్‌ఎస్‌  యాజులు, కన్సల్టింగ్‌ ఎడిటర్‌, సాక్షి టీవీ

ఖతర్‌ వేదికగా జరుగుతున్న ఫిఫా వరల్డ్‌కప్‌ ఆసక్తికరంగా సాగుతుంది. కొన్ని మ్యాచ్‌లు డ్రాగా ముగుస్తే.. కొన్ని చివరి వరకు ఉత్కంఠగా సాగుతున్నాయి. ఇక టైటిల్‌ ఫేవరెట్స్‌ అయిన అర్జెంటీనా, జర్మనీలకు సౌదీ అరేబియా, జపాన్‌లు షాకివ్వడం అభిమానులు తట్టుకోలేకపోయారు. ఇక బుధవారం కోస్టారికాతో జరిగిన మ్యాచ్‌లో స్పెయిన్‌ గోల్స్‌ వర్షం కురిపించింది. ఏకండా 7-0 తేడాతో కోస్టారికాపై విజయం సాధించింది. నికో విలియమ్స్‌(స్పెయిన్‌) ఇదిలా ఉంటే స్పెయిన్‌ జట్టుకు ఆడుతున్న నికో విలియమ్స్‌  ప్రధాన ఆకర్షణగా నిలిచాడు. అతని గతం ఎంతో సంఘర్షణతో కూడుకున్నది. నికోల్‌ విలియమ్స్‌ కుటుంబం ఘనాకు చెందినవాళ్లు. అయితే అతను పుట్టకముందే లిబేరియన్‌ అంతర్యుద్ధం కారణంగా కుటుంబం మొత్తం స్పెయిన్‌కు వలస వెళ్లింది. నికోల్‌ తండ్రి అంతర్యుద్ధానికి బయపడి కాలి నడకతోనే స్పెయిన్‌కు చేరుకున్నాడు. అప్పటికే నికోల్‌ విలియమ్స్‌కు ఒక అన్న ఉన్నాడు. అతనే ఇనాకి విలియమ్స్‌. అతను కూడా ఫుట్‌బాలర్‌గా కొనసాగుతున్నాడు. ఇక్కడ విచిత్రమేంటంటే.. తమ్ముడు నికో విలియమ్స్‌ స్పెయిన్‌కు ఆడుతుంటే.. అన్న ఇనాకి విలియమ్స్‌ మాత్రం తన స్వంత దేశమైన ఘనాకు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నాడు. అయితే చిన్నప్పటి నుంచి ఇప్పటివరకు ఇద్దరు ఒక్క క్లబ్‌కే(అథ్లెటిక్‌ బిలాబో) ప్రాతినిధ్యం వహిస్తూ వస్తున్నారు. ఆ తర్వాత ప్రొఫెషనల్‌ ఫుట్‌బాలర్‌గా మారిన తర్వాత ఇనాకి విలియమ్స్‌ ఘనాకు వెళ్లిపోయాడు. అతని కుటుంబం మాత్రం స్పెయిన్‌లోనే ఉంది. కుటుంబంతోనే ఉన్న నికో విలియమ్స్‌ ఫుట్‌బాల్‌ ఆడుతూ ఆ తర్వాత స్పెయిన్‌ జాతీయ జట్టుకు కూడా ఎంపికయ్యాడు. ఇక తొలి ఫిఫా వరల్డ్‌కప్‌ ఆడుతున్న నికో విలియమ్స్‌.. తన అన్న ఇనాకి విలియమ్స్‌పై స్పందించాడు. ఇనాకి విలియమ్స్‌(ఘనా) ''ఇద్దరం వేరే జట్టుకు ఆడుతుండొచ్చు.. కానీ మా బంధం మాత్రం ఎప్పుడు ఒకటే. అన్న నాకు నిరంతరం ఆటలో మెళుకువలు చెబుతూనే ఉంటాడు. అతనిచ్చే ధైర్యమే నన్ను మంచి ఫుట్‌బాలర్‌ను చేసింది. ఈ వరల్డ్‌కప్‌లో ఇద్దరం ఎదురుపడతామే లేదో తెలియదు కానీ అన్నకు ప్రత్యర్థిగా ఒక మ్యాచ్‌ ఆడే అవకాశం ఫిఫాలో వస్తే బాగుండు'' అని చెప్పుకొచ్చాడు. ఇక స్పెయిన్‌-కోస్టారికా మ్యాచ్‌ ముగిసిన తర్వాత నికో విలియమ్సన్‌, ఇనాకి విలియమ్సన్‌లు ఒకరినొకరు హగ్‌ చేసుకోవడం అందరిని ఆకట్టుకుంది. కాగా ఇనాకి విలియమ్స్‌ ఘనాకు ఆడుతుండగా.. గురువారం పోర్చుగల్‌తో ఘనా అమితుమీ తేల్చుకోనుంది. చదవండి: FIFA WC: ఇదెక్కడి ఆచారమో ఏంటో.. ఆకట్టుకున్న జపాన్‌ జట్టు

ఉదయాన్నే ఆఫీసు కెళ్లిన మనిషి సాయంత్రానికి నిరుద్యోగి అయిపోయి ఇంటికి వస్తున్నాడు. మధ్యాహ్నం వరకు కంపెనీలో హుషారుగా ఉన్న వారు సాయంత్రానికి ఉద్యోగం పోయిన బాధతో ఏ బారుకో పోతున్నారు. దోమలను తోలేసినంత తేలిగ్గా కంపెనీల యాజమాన్యాలు ఉద్యోగులను ఇంటికి తోలేస్తున్నాయి. ఐటీ రంగమంతటా ఈ ట్రెండ్ కొనసాగుతోంది. అయితే వీటికి ఆజ్యం పోసింది మాత్రం  మస్కే. పాశ్చ్యాత్య దేశాల్లోని ఈ సంక్షోభం భారతీయ యువతపై ఎలాంటి ప్రభావాన్ని చూపుతుందో అన్న ఆందోళనలు వినపడుతున్నాయి. ట్విటర్ బాస్   ఎలాన్‌  మస్క్‌ వచ్చీ రావడంతోనే వేలాది మంది ఉద్యోగులను ఇంటికి పంపేశాడు. అమెజాన్, మెటా కంపెనీలు వేల సంఖ్యలో ఉద్యోగులను వీధిన పడేశాయి. బైజూస్, నెట్ ప్లిక్స్, మైక్రోసాఫ్ట్,స్నాప్ కంపెనీలు ఎంత మంది ఉద్యోగాలకు శఠగోపం పెట్టచ్చా అని ఆలోచిస్తున్నాయి. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రత్యేకించి ఐటీ రంగంలో ప్రస్తుతం ఉద్యోగాలు ఊడబీకే రుతువు మొదలైంది. కొద్ది నెలల పాటు ఈ ఉద్యోగ మేథం కొనసాగుతుంది. ఆర్ధికమాంద్యం తరుముకు వస్తోన్న నేపథ్యంలోనే ఉద్యోగాలు ఊడపీక్క తప్పడం లేదని యాజమాన్యాలు అంటున్నాయి. (మరో టెక్‌ దిగ్గజం సంచలన నిర్ణయం: ఉద్యోగులకు ఇక గడ్డుకాలమేనా?) ఎలాన్ మస్క్ ఏ ముహూర్తాన ట్విటర్ కంపెనీని సొంతం చేసుకున్నాడో కానీ అప్పట్నుంచే ఉద్యోగుల కుర్చీ కిందకు కుంపట్లు వచ్చి చేరాయి. కంపెనీ ఓనర్ గా సంస్థలో అడుగు పెట్టడానికి ముందే సంస్థలో సగానికి సగం మంది ఉద్యోగులను ఇంటికి పంపేసేందుకుసిద్ధమయ్యారు మస్క్. అలా ఉద్యోగాలు పీకేయకపోతే కంపెనీ దివాళా తీస్తుందని హెచ్చరించారు. వచ్చీ రావడంతోనే తనకు నచ్చని టాప్ బాసులను అవమానకరంగా ఇంటికి పంపిన మస్క్ ఆనందంతో ఓ డ్యాన్స్ చేశారు. ఆ తర్వాత ఉద్యోగులను వేటాడ్డం మొదలు పెట్టారు. ఎంతమందిని పీకేయచ్చు? ఎవరెవరిని పీకేయాలి? అన్న కోణంలో కసరత్తులు మొదలు పెట్టారు. ఆ క్రమంలోనే ఉద్యోగులందరికీ ఓ మెయిల్ పంపారు. ఒళ్లు దగ్గర పెట్టుకుని కష్టపడి పనిచేస్తారా? లేకపోతే ఇళ్లకు పోతారా? అని బెదిరింపు ధోరణితో కూడిన ఏక వాక్య సందేశాన్ని పంపారు. కష్టపడి పనిచేస్తామని ముందుకు వచ్చేవారికి ఒక ఫాం ఇచ్చి దాన్ని పూర్తి చేయించి సంతకం తీసుకోవాలన్నది మస్క్ ప్లాన్. అయితే ఆ ఫాంస్  పంపిణీ చేయడానికి ముందే ఉద్యోగులు మస్క్ వైఖరిపై మండిపోయారు. చీటికీ మాటికీ ఉద్యోగం పీకేస్తాను అనేవాడు ఏం బాస్? అటువంటి బాస్ దగ్గర పని చేస్తే ఎంత చెయ్యకపోతే ఎంత? అనుకున్న మెజారిటీ ఉద్యోగులు నువ్వూ వద్దు నీ ఉద్యోగమూ వద్దు నీకో దండం అనేసి సెల్యూట్ చేస్తోన్న ఎమోజీ ఒకటి పెట్టేసి ఊరుకున్నారు. ఇక ట్విటర్‌లో అనుక్షణం భయపడుతూ ఉద్యోగాలు చేయాల్సిన అవసరం లేదని ఉద్యోగులు నిశ్చయానికి వచ్చేశారు. అందరూ ఉద్యోగాలు మానేయడానికి మూకుమ్మడిగా సిద్దమవుతున్నారన్న సమాచారం అందగానే మస్క్ లో కంగారు మొదలైంది. అందరూ వెళ్లిపోతే కంపెనీని నడిపెదెవరు? అన్న ఆలోచన రాగానే  ఇలాన్ మస్క్ దిద్దుబాటు చర్యలకు మొదలెట్టారు. ఉద్యోగుల్లో కొందరికి వర్క్ ఫ్రం హోం కొనసాగించడానికి గ్రీన్ సిగ్నల్ ఇస్తున్నాం అన్నారు. మరి కొందరు కీలక ఉద్యోగుల సమస్యల పరిష్కారానికి ప్రత్యేక సమావేశం ఏర్పాటు చేస్తున్నట్లు ప్రకటించారు. అయితే ఉద్యోగులు మాత్రం ఈ తాయిలాలకు లొంగేలా కనపడ్డం లేదు. బతికుంటే బలుసాకైనా తినచ్చు కానీ మస్క్ దగ్గర పనిచేయకూడదని నిర్ణయానికి వచ్చారు. (Google Layoffs ఉద్యోగులకు షాకింగ్‌ న్యూస్‌: 10 వేలమంది ఇంటికే!) ఉద్యోగాలు పీకేయడం అనేది ఇలాన్ మస్క్ ఒక్కరే చేస్తున్నది. కాదు. మస్క్ ఈ సంక్షోభంలో ఉండగానే  ప్రముఖ ఈ కామర్స్ కంపెనీ అమెజాన్  పదివేల మంది ఉద్యోగులపై వేటు వేయడానికి సిద్ధమైంది. ఎవరెవరికి పింక్ స్లిప్లులు ఇవ్వాలో జాబితాలు సిద్దం చేయిస్తోంది. ట్విటర్‌, అమెజాన్ లేనా తానేమన్నా తక్కువ తిన్నానా అనుకున్న  మెటా కంపెనీ అధినేత జుకర్ బర్గ్ 11 వేల మందిని అర్జంట్ గా ఇంటికి పంపేసి ఖర్చులు తగ్గించేసుకోవాలని డిసైడ్ అయిపోయారు. మైక్రోసాఫ్ట్, యాపిల్, స్నాప్, సేల్స్ ఫోర్స్, లిఫ్ట్, స్ట్రైప్, బైజూస్ ,ఇంటెల్ వంటి టాప్ బ్రాండ్ ఐటీ కంపెనీలన్నీ కూడా   వీలైనంత మేరకు ఖర్చులు తగ్గించుకోడానికి ఎంతో కొంత మంది ఉద్యోగులను ఇంటికి పంపాలన్న ఆలోచనతోనే ఉన్నాయి. అగ్రరాజ్యం అమెరికాలో సాఫ్ట్ వేర్ రంగంలో ఇపుడు ఇదే అతి పెద్ద సంక్షోభం. దీని ప్రభావం యువతపై తీవ్రంగానే ఉంటుందంటున్నారు నిపుణులు. పెద్ద సంఖ్యలో ఉద్యోగులు వీధిన పడితే నిరుద్యోగ సమస్య వెక్కిరించడం ఖాయం. కొత్తగా ఐటీ రంగంలో అడుగు పెట్టాలనుకునే నిపుణులకు అవకాశాలు దొరుకుతాయో లేదో తెలీని సందిగ్ధ పరిస్థితి. ఇక దీని ప్రభావం భారత దేశంపై ఎలా ఉంటుందనే ఆందోళన తీవ్రమవుతోంది. ఎందుకంటే ప్రపంచం మొత్తం మీద ఐటీ రంగంలో అడుగుపెట్టే నిపుణులు ఎక్కువ సంఖ్యలో ఉండేది భారత్ నుంచే. చాలా దేశాలకు భారతీయ యువతే చీప్ లేబర్. అంతే కాదు భారతీయులే ఈ రంగంలో తిరుగులేని నైపుణ్యాలతో రాణించడమే కాకుండా కష్టపడి పనిచేస్తారన్న  పేరూ ఉంది. అందుకే ఈ సంక్షోభం ప్రపంచ దేశాలన్నింటినీ వణికిస్తే వణికించవచ్చు కానీ ఇది పరోక్షంగా భారతీయులకు వరమే అవుతుందని నిపుణులు అంటున్నారు. కాకపోతే భారతీయ ఐటీ కంపెనీలకు మాత్రం కాస్త కష్టాలు తప్పకపోవచ్చు. ఎందుకంటే మన ఐటీ కంపెనీలకు బిజినెస్ ఇచ్చేదే అమెరికా కంపెనీలు. ఆ కంపెనీలే సంక్షోభంలో ఉంటే దానికి అనుగుణంగా మన ఐటీ కంపెనీలకు వచ్చే బిజినెస్సూ తగ్గుతుంది. ఉద్యోగులకు మాత్రం ఎలాంటి ఇబ్బందీ ఉండదు. ఇంతకీ ఎందుకీ సంక్షోభం? ఎందుకిలా ఉన్నట్లుండి ఓ సీజన్ మొదలైనట్లు ఉద్యోగాలు ఊడబీకుతున్నారు. వేల సంఖ్యలో ఉద్యోగులపై వేటు వేస్తున్నారు.? దీనికి బీజం 2020 ఆరంభంలోనే పడింది. ప్రపంచం మొత్తాన్ని గడ గడ లాడించిన కరోనా మహమ్మారి  అన్ని రకాల వ్యవస్థలనూ చితక్కొట్టేసింది. ఆర్ధిక వ్యవస్థలయితే మరీ ఘోరంగా దెబ్బతినేశాయి. అప్పుడే వేలాది కంపెనీలు మూత పడ్డాయి. లక్షలాది మంది ఉద్యోగులు వీధిన పడ్డారు. ఆర్ధిక మాంద్యం అందరికీ నరకం చూపించింది. రెండేళ్ల పాటు దుర్భర పరిస్థితులే తిష్ట వేశాయి. కరోనా నుండి ప్రపంచం అయితే బయట పడింది. కాకపోతే కరోనా చావుదెబ్బ తీసిన వ్యవస్థలు మాత్రం ఇప్పటికీ పూర్తి స్థాయిలో కోలుకోలేదు. ఇపుడిపుడే నెమ్మదిగా ఒక్కో వ్యవస్థా ఊపిరి పీల్చుకునే ప్రయత్నం చేస్తోంది. సరిగ్గా ఈ దశలోనే మరో ఆర్ధిక మాంద్యం తరుముకు వస్తోంది. ప్రపంచాన్ని భయపెట్టడానికి 2023లో మరో ఆర్ధిక మాంద్యం రాబోతోందన్నది ఆర్ధిక వేత్తల అంచనా. అది కనీసం ఎనిమిది నెలల పాటు పట్టి పీడిస్తుంది. ఇప్పటికే కరోనా కారణంగా వ్యాపారాలు లేక లాభాలు ఆవిరైపోయి నష్టాల ఊబిలో కూరుకుపోతోన్న సంస్థలకు ఆర్ధిక మాంద్యం పేరు చెబితేనే వణుకు పుడుతోంది. అందుకే కాస్ట్ కటింగ్ ఆలోచనలో పడ్డారు అంతా. అంటే  ఉన్నంతలో అనవసర ఖర్చులను తగ్గించుకోవాలనుకున్నారు. అనవసర ఖర్చుల్లో కంపెనీలకు ముందుగా కనిపించేవి  అదనపు ఉద్యోగులే.  తమ దగ్గర పనిచేస్తోన్న ఉద్యోగుల్లో ఎంతమందికి చేతి నిండా పని ఉంది? ఎందరు పనిలేక కాలక్షేపం చేస్తున్నారు? అన్నది చూస్తారు. ఒక వేళ అందరికీ చేతి నిండా పని ఉన్నా అందులో నాణ్యమైన పని చేసేవాళ్లు ఎంత మంది?  నామమాత్రంగా పని చేశామంటే చేశాం అనిపించుకునే వాళ్లు ఎంతమంది? అన్న అంశంపై దృష్టి సారిస్తారు. ఆ తర్వాత వారిలో ఎంతమందిపై వేటు వేస్తే ఎంత ఖర్చు తగ్గుతుంది? సంస్థకు ఎంత ఆదా అవుతుంది? అన్నది చూస్తారు. ఈ లెక్కలన్నీ చూసుకున్న తర్వాతనే  ఉద్యోగాలు ఊడబీకే పనిలో పడతారు. మస్క్ కంపెనీ తన చేతికి రాకముందే సగానికి పైగా ఉద్యోగులను తీసేయాలని ముందస్తుగానే ఓ నిర్ణయానికి వచ్చేశాడు. వచ్చే ఆర్ధిక మాంద్యం ఎనిమిది నెలలే ఉంటుందా?  లేక ఆ తర్వాత అది మరి కాస్త ముదురుతుందా అన్నది ఇపుడే చెప్పలేం. కాకపోతే ఆర్ధిక వేత్తలు గత అనుభవాల ఆధారంగా వేసుకున్న అంచనాల ప్రకారం ఎనిమిది నెలల కంటే మాంద్యం ఉండే అవకాశాలు లేవంటున్నారు. కాలం కలిసొస్తే ఎనిమిది నెలల లోపే సంక్షోభం కనుమరుగు కావచ్చునని కూడా అంటున్నారు. (Twitter Hirings: ఎట్టకేలకు శుభవార్త చెప్పిన మస్క్‌,ఇండియన్‌ టెకీలకు గుడ్‌ న్యూస్‌) ఆ పరిస్థితి వచ్చే వరకు ఐటీ కంపెనీలే కాదు పెద్ద సంఖ్యలో ఉద్యోగులను కలిగి అంతంత మాత్రంగా వ్యాపారాలు చేస్తోన్న ప్రతీ ఒక్కరూ  ఉద్యోగుల మెడపై కత్తులు వేలాడదీయడం ఖాయం అంటున్నారు మేథావులు. సంక్షోభం ముగిశాక మళ్లీ  పెద్ద సంఖ్యలో మానవవనరులు అవసరం కాగానే కంపెనీలు రిక్రూట్ మెంట్ల వైపు మొగ్గు చూపుతాయి. అంటే చేతిలో పని రాగానే ఉద్యోగులను నియమించుకుంటారు. వ్యాపారం తగ్గిన తర్వాత ఉన్న ఉద్యోగులపై వేటు వేస్తారు. సరఫరాకీ డిమాండ్ కీ మద్య ఉన్న సంబంధమే  కంపెనీల్లో ఉద్యోగుల హైరింగ్ కూ ఫైరింగ్ కూ మధ్య ఉంటుందంటున్నారు ఆర్ధిక రంగ నిపుణులు. (బ్లూటిక్‌ వెరిఫికేషన్‌ ఫీజు: మరోసారి బ్రేక్‌, ఎందుకంటే?) అమెరికా వంటి దేశంలో ప్రస్తుతం మొదలైన సంక్షోభం కారణంగా పెద్ద సంఖ్యలో ఉద్యోగులు ఇంటికి వెళ్లక తప్పదు. వారికి కొత్తగా ఉద్యోగాలు దొరకాలంటే  చాలా కష్టం. బాగా నైపుణ్యాలు ఉన్న కొద్ది మందికి ఎక్కడో ఒక చోట దొరకచ్చుకానీ ఓ మాదిరి నైపుణ్యాలతో కాలక్షేపం చేసేవారికి అంత ఈజీగా ఉద్యోగాలు దొరకవంటున్నారు నిపుణులు. మస్క్ భారత దేశంలో పెద్ద సంఖ్యలో ఉద్యోగులను వీధిన పడేశారు. అమెరికాలో సాఫ్ట్ వేర్ కంపెనీల్లో ఉద్యోగాలు పోయే వారి భవిష్యత్ కొద్ది నెలల పాటు చీకటే. సాఫ్ట్‌వేర్‌ రంగంలో కొత్తగా పట్టభద్రులైన వారిల ప్రస్తుత ట్రెండ్ తీవ్ర ఆందోళన కలిగిస్తోంది. ఎందుకంటే ఫ్రష్ గ్రాడ్యుయేట్లకు ఉద్యోగాలు అంత తేలిగ్గా రావంటున్నారు  నిపుణులు. ఉద్యోగులు ఇచ్చే పరిస్థితి లేనపుడు వీసాలూ కష్టమవుతాయి. ఇది భారత్ వంటి  దేశాలపై ప్రభావం చూపచ్చు. కాకపోతే అది కలకాలం ఉండదంటున్నారు. ఈ సంక్షోభం నుండి అందరికన్నా ముందుగా బయటపడేది దీన్ని కూడా తమకు అనుకూలంగా మలుచుకునేది భారత్ ఒక్కటే అంటున్నారు. పాశ్చ్యాత్య దేశాల్లో  నెలకొన్న సంక్షోభం భారతీయ యువతకు ఒక విధంగా వరమే అంటున్నారు మేథావులు. అమెరికా వంటి దేశాల్లో ఖర్చులు తగ్గించుకోడానికి ఉద్యోగులను ఇంటికి పంపుతోన్న కంపెనీలు తక్కువ వేతనాలకు దొరికే భారతీయ యువతను రిక్రూట్ చేసుకునే అవకాశాలు ఎక్కువగా ఉంటాయని వారు అంటున్నారు. కరోనా మహమ్మారి రెండేళ్ల పాటు అన్ని వ్యవస్థలనూ నమిలేయడం వల్లనే సంక్షోభం  వెంటాడుతోందని మేథావులు అంటున్నారు. దీన్నుంచి పూర్తిగా బయట పడ్డానికి మరో అయిదేళ్లుకు పైనే పట్టచ్చన్నది వారి అంచనా. వచ్చే ఏడాది మొదటి ఆరు నెలలూ ఈ సంక్షోభం ఉండచ్చంటున్నారు నిపుణులు. ఆ తర్వాత మళ్లీ ఉద్యోగ మేళాలు పెద్ద ఎత్తున పుంజుకనే అవకాశాలుంటాయని వారు అంచనా వేస్తున్నారు. -సీఎన్‌ఎస్‌ యాజులు, కన్సల్టింగ్‌ ఎడిటర్‌, సాక్షి టీవీ

వచ్చే ఎన్నికల్లో సిట్టింగ్‌లకే టికెట్లని గులాబీ దళపతి కేసిఆర్ ప్రకటించేశారు. మరోవైపు పాలేరులో ఎర్ర జెండా ఎగరేస్తామంటున్నారు తమ్మినేని వీరభద్రం. మరి పాలేరు నుంచి టీఆర్ఎస్ టికెట్ ఆశిస్తున్న మాజీ మంత్రి తుమ్మల నాగేశ్వరరావు సంగతేంటి? ఆయన రాజకీయ భవిష్యత్తు ఏం కాబోతోంది? టిక్కెట్ దక్కే చాన్స్ లేని తుమ్మల ఖీఖ లోనే ఉంటారా? పార్టీ మారుతారా? తుమ్మల ఏ పార్టీలోకి వెళ్ళే అవకాశం ఉంది?  కారులో కష్టంగా ప్రయాణం ఉమ్మడి ఖమ్మం జిల్లాలో టీఆర్ఎస్ కీలక నేత తుమ్మల నాగేశ్వరరావు కారులో ఇబ్బందికరమైన ప్రయాణం చేస్తున్నారు. పార్టీలో తాజాగా జరుగుతున్న రాజకీయ పరిణామాలను బట్టి చూస్తే పార్టీలో తుమ్మల ఒంటరి అయ్యారనే కామెంట్స్‌ వినిపిస్తున్నాయి. సత్తుపల్లిలో జరిగిన ఎంపీ సన్మాన సభకు పార్టీ నుంచి ఆహ్వానం అందలేదని అందుకే హజరుకాలేదని తుమ్మల ఓపెన్ గానే చెప్పారు. పిలవకుండా వెళ్లడం కరెక్ట్ కాదన్నారు. ఈ ఘటనతోనే అర్థమవుతోంది, ఖమ్మం టిఆర్ఎస్ లో ఎటువంటి పరిణామాలు చోటుచేసుకుంటున్నాయో? ఆ సభకు తుమ్మలను పిలవకపోవడంతో ఆయన అనుచరులు తీవ్ర అసంతృప్తితో ఉన్నారట.  పొమ్మనలేక పొగబెడుతున్నారా? ఎమ్మెల్యే కందాల ఉపేందర్ రెడ్డి ఒత్తిడితోనే తుమ్మలను పిలవలేదని బహిరంగంగానే చెబుతున్నారు. ఇన్ని అవమానాల మధ్య పార్టీలో ఉండటం కష్టమని తుమ్మల అనుచరులు అంటున్నారు. ఇంకా నాన్చకుండా త్వరగా నిర్ణయం తీసుకోవాలని తుమ్మలకు చెప్పారట. ఖమ్మం అసెంబ్లీ నియోజకవర్గ పరిధిలో గాని పాలేరు పరిధిలో గాని జనవరి మాసంలో లక్ష మందితో భారీ బహిరంగ సభ పెట్టే ఆలోచనలో తుమ్మల ఉన్నట్లు తెలుస్తోంది. ఈ నెల ఆఖరులోగా ఈ సభపై క్లారిటీ వచ్చే అవకాశం ఉంది. టిఆర్ఎస్ లో కొనసాగాలా వద్దా అన్న దానిపై సభలోనే స్పష్టత ఇచ్చే అవకాశాలు ఉన్నాయి.  సిట్టింగ్‌లకే సీట్లంటే ఎసరొచ్చినట్టేనా? 2018 అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో పాలేరులో ఓడినప్పటినుంచీ కారులో తుమ్మల పొలిటికల్ జర్నీ ఇబ్బందికరంగా సాగుతోంది. కాంగ్రెస్ అభ్యర్థిగా పోటీ చేసి గెలిచిన కందాల ఉపేందర్ రెడ్డి టిఆర్ఎస్ లో చేరడంతో తుమ్మల ఇబ్బందులు మరింతగా పెరిగాయి. గత రెండేళ్ల నుంచి పాలేరులో జరిగే టిఆర్ఎస్ కార్యక్రమాల్లో పాల్గొనేందుకు తుమ్మలకు ఆహ్వనాలు అందడంలేదు. ఏదో పార్టీలో ఉన్నారంటే ఉన్నారు అన్నట్లుగా తయారైంది పరిస్థితి. మరోవైపు వచ్చే ఎన్నికల్లో సిట్టింగ్ లకే సీట్లు ఇస్తామని సీఎం కేసీఆర్ ఇటివల ప్రకటించిన నేపథ్యంలో.. టిక్కెట్‌పై ఎమ్మేల్యే కందాల ఉపేందర్ రెడ్డి ధీమాగా ఉన్నారు. అయితే టిఆర్ఎస్, లెఫ్ట్ పార్టీల మధ్య పోత్తులు దాదాపు ఖారారు అయ్యాయనే వార్తలు వినిపిస్తున్నాయి. అదే జరిగితే వచ్చే ఎన్నికల్లో పాలేరు సీటు సీపీఎంకి కేటాయించాల్సి ఉంటుంది.  మేం పోటీ చేస్తామంటున్న కామ్రేడ్స్‌ పాలేరులో ఎర్ర జెండా ఎగరవేస్తామని అక్కడ పోటీ చేద్దామనుంటున్న సీపీఎం రాష్ట్ర కార్యదర్శి తమ్మినేని వీరభద్రం బహిరంగంగానే చెప్పారు. ఇన్ని వ్యవహారాల మధ్య ఇక పార్టీలో ఉండటం ఏమాత్రం శ్రేయస్కరం కాదని తుమ్మల డిసైడ్ అయినట్లు తెలుస్తోంది. వాజేడులో జరిగిన ఆత్మీయ సభ వరకు ఉన్న ఈక్వేషన్స్..సత్తుపల్లిలో జరిగిన టిఆర్ఎస్ సభ తర్వాతి పరిస్థితులకు చాలా తేడా వచ్చిందని అంటున్నారు. ఇదిలా ఉంటే టిఆర్ఎస్ వర్గాలు మాత్రం తుమ్మల బీజేపీ, కాంగ్రెస్ పార్టీలతో టచ్ లో ఉన్నారని.. ఎప్పుడైనా పార్టీ మారే అవకాశం ఉన్నందునే.. పార్టీ పక్కన పెట్టిందంటూ ఆఫ్ ది రికార్డ్ గా చెబుతున్నారు. సత్తుపల్లి సభకు తుమ్మలను పిలకపోవడం కూడ ఇందులో  బాగామేనన్న వాదన కూడా వినిపిస్తుంది. తుమ్మల విషయంలో టిఆర్ఎస్ పార్టీ ఒక నిర్ణయానికి వచ్చినట్లు అర్థం అవుతోంది గనుక..ఇక తుమ్మల కూడా ఫైనల్ నిర్ణయం తీసుకోవాల్సి ఉంటుందనే కామెంట్స్‌ వినిపిస్తున్నాయి.  పొలిటకల్‌ ఎడిటర్, సాక్షి డిజిటల్‌ feedback@sakshi.com  

ఏపీ ముఖ్యమంత్రి వైఎస్ జగన్ తన ప్రసంగం ధాటిని, ఘాటును ప్రతిపక్షాలకు చవిచూపించారు. నర్సాపురంలో జరిగిన సభలో జగన్ చేసిన ప్రసంగానికి సోషల్ మీడియాలోను, విశ్లేషకుల పరంగానూ వస్తున్న ప్రశంసలే ఇందుకు నిదర్శనంగా కనిపిస్తాయి. తెలుగుదేశం అధినేత చంద్రబాబు నాయుడు  తన కర్మకు తననే నిందించుకునేలా జగన్ స్పీచ్ సాగిందంటే అతిశయోక్తి కాదు. అధికార వైసీపీ ప్రభుత్వాన్ని ఇరకాటంలో పెట్టాలన్న యోచనతో తెలుగుదేశం పార్టీ తలపెట్టిన ఇదేం కర్మ కార్యక్రమం ఆరంభం కాకముందే అభాసుపాలైంది. తామేదో అట్టహాసంగా ఇదేం కర్మ అని ప్రచారం చేయాలనుకుంటే ముఖ్యమంత్రి జగన్ ముందస్తుగానే తమను క్లీన్ బౌల్డ్ చేశారని ప్రతిపక్షం వాపోయే పరిస్థితి ఏర్పడింది. జగన్ తన ప్రసంగంలో  చంద్రబాబు నాయుడే ఒక కర్మ అని, అప్పటి  తెలుగుదేశం పార్టీ పాలనే ఒక కర్మ అని  ప్రజలే అనుకుంటున్నారని చెప్పి ఈ టైటిల్ పెట్టడం తమ కర్మ అని ఆ పార్టీ వారే తలపట్టుకునేలా చేశారు.  ఆత్మవిశ్వాసం వర్సెస్‌ ఏడుపుగొట్టు ప్రసంగం జగన్ ప్రసంగంలో వాడి, వేడితో పాటు ఒక ఆత్మ విశ్వాసం స్పష్టంగా కనిపించింది. చంద్రబాబు కాని, పవన్ కళ్యాణ్ ( సీఎం జగన్ పరిభాషలో దత్తపుత్రుడు) కానీ  తాము ఏమి చేస్తామో చెప్పకుండా, తమను గెలిపించాలని ప్రజలను బెదిరిస్తున్నారని ఆయన ఎద్దేవా చేశారు. తాను ఎన్నికల మానిఫెస్టోలో 98 శాతం అమలు చేశానని, దానిని నమ్మితే తనను ఆశీర్వదించండని ఆయన ధైర్యంగా చెబుతున్నారు. గతంలో ఏ ముఖ్యమంత్రి ఇలా అనలేదు. ఇలా అనాలంటే సాహసం కావాలి. అయితే 2009 ఎన్నికల సమయంలో ఆనాటి ముఖ్యమంత్రి వైఎస్ రాజశేఖరరెడ్డి ఒకటి, రెండు తప్ప కొత్త హామీలు ఏమీ ఇవ్వకుండా ప్రజలలోకి వెళ్లి  గెలిచారు. అదే ధోరణిలో ఇప్పుడు జగన్ మరింత దూకుడుగా ఉన్నారని చెప్పాలి. అందుకే ప్రతిపక్ష వ్యూహాన్ని తుత్తినియలు చేయగలిగారు. వైఎస్ ఆర్ కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం గడపగడపకు కార్యక్రమం నిర్వహించడం ఆ పార్టీకి ప్లస్ పాయింట్ గా మారిందని అంతా భావిస్తున్నారు. మొదట ఈ ప్రోగ్రాంను ఎలాగైనా ఫెయిల్ అయిందని ప్రొజెక్టు చేయాలని తెలుగుదేశం, ఆ పార్టీకి మద్దతు ఇచ్చే మీడియా తీవ్రంగా ప్రయత్నించాయి.  కక్కలేక.. మింగలేక.. పచ్చప్రకోపం ప్రజలు గడపగడపకు వస్తున్న ఎమ్మెల్యేలను నిలదీస్తున్నారని, నిరసన చెబుతున్నారని విమర్శలు చేశారు. టీడీపీ పత్రికలైన ఈనాడు, ఆంద్రజ్యోతిలు  మరో అడుగు ముందుకేసి అబద్దాలు, సబద్దాలు పోగుచేసి ఆ కార్యక్రమానికి వ్యతిరేకంగా ప్రచారం చేశాయి. కాని టీడీపీ వ్యూహకర్తలు ఆ ప్రోగ్రాం సక్సెస్ అయిందని గమనించారు. దాంతో గడపగడపకు పోటీగా ఏదో ఒకటి నడపాలని భావించారు. అందులో భాగంగా టీడీపీ కార్యకర్తలు, నేతలు ఇంటింటికి తిరిగి వైసీపీ ప్రభుత్వంపై ఇదేం కర్మ అని ప్రచారం చేయాలని నిర్ణయించారు. ఇక్కడే టీడీపీ బలహీనత బహిర్గతమైపోయింది. ఏ కార్యక్రమం అయితే వైసీపీ చేపట్టిందో, దానినే టీడీపీ కూడా మరో రూపంలో చేపట్టవలసి వచ్చింది. టీడీపీ థింక్ టాంక్ వైసీపీని కాపీ కొట్టవలసి వచ్చింది. ఈ నేపధ్యంలో టీడీపీవారు ఒక్క ఇంటికి వెళ్లక ముందే ఇదేం కర్మ బాబూ అంటూ చంద్రబాబు పై వ్యంగ్యాస్త్రాలు సంధించారు. ప్రజలంతా ఈ కర్మ తమకు వద్దని భావించే టీడీపీని ఓడించారని, అలాగే సొంతపుత్రుడు, దత్తపుత్రుడిని ఓడించారని జగన్ పేర్కొన్నారు. టీడీపీ ఓడిపోయిందని ఊరుకుంటే ఎలాగో సరిపెట్టుకోవచ్చు. కాని లోకేష్, పవన్ కళ్యాణ్ ల ఓటమిని గురించి  కూడా ప్రస్తావించి చంద్రబాబును జగన్ ముల్లు పెట్టి పొడిచినట్లుగా ఉంది. దీనికి చంద్రబాబు మరీ ఎక్కువ బాధపడతారేమో తెలియదు.  నిజంగానే ఇది బాబు కర్మ సాధారణంగా ఇదేం కర్మ బాబూ అన్న పదాన్ని ఎవరికి వారు వాడుకుంటారు. భాషలో ఉన్న మర్మం తెలియకో, తెలివితక్కువగానో ఇదేం కర్మ అని అనేసరికి  వైసీపీకాని, ప్రజలు కాని ఆ పదాల చివర బాబూ అని తగిలిస్తున్నారు. దాంతో ఇదంతా చంద్రబాబుకు ఎదురుదెబ్బగా మారుతోంది. దీనికి తోడు జగన్ ఒకటికి నాలుగు ఉపమానాలు చెప్పి టీడీపీవారిని మరింతగా ఉడికించారు. చంద్రబాబును  ఇంటిలో, పార్టీలో చేర్చుకున్నందుకు, మంత్రి పదవి ఇచ్చినందుకుగాను ఎన్.టి.ఆర్. ఇదేం కర్మ అని అనుకుని ఉంటారని జగన్ డైలాగు విసిరితే అంతా గొల్లున నవ్వారు. ఇక  చంద్రబాబు కూడా కుప్పంతో సహా  రాష్ట్రం అంతటా స్థానిక ఎన్నికలలో ఓడిపోయినందుకుగాను ఇదేం కర్మ అని తలపట్టుకుని కూర్చున్నారట. ఆయనను చూసి సొంత పుత్రుడు, దత్తపుత్రుడు ఇదేం కర్మ అని అనుకుంటున్నారట. వీళ్ల ధోరణి చూసి రాష్ట్ర ప్రజలంతా ఇదేం కర్మ అని అనుకుంటున్నారట. చమత్కారపూరకంగా జగన్ చేసిన ఈ ప్రసంగంతో టీడీపీ వారి ఇదేం కర్మ కార్యక్రమానికి గాలి తీసేసినట్లయింది.  అంతా కర్మ సిద్ధాంతం అదే సమయంలో  సెల్ టవర్ ఎక్కుతామని, పురుగు మందు తాగుతామని, రైలు కింద పడతామని బెదిరించేవారిలాగా చంద్రబాబు, పవన్ కళ్యాణ్ లు మాట్లాడుతున్నారని వ్యాఖ్యానించి ప్రజలలో వారిని చులకన చేయడంలో జగన్ సఫలం అయ్యారనిపిస్తుంది. కర్నూలులో చంద్రబాబు, మంగళగిరిలో పవన్ కళ్యాణ్ చేసిన ప్రసంగాలకు జగన్ ప్రసంగానికి ఎంత తేడా ఉందో గమనించండి. చంద్రబాబు, పవన్‌లు బూతులు మాట్లాడే స్థాయికి దిగజారితే, జగన్ మాత్రం ఎక్కడా అభ్యంతరకర పదాలు వాడకుండా, అదే సమయంలో ప్రతిపక్షానికి ఎలా వాతలు పెట్టాలో చేసి చూపించి తన స్థాయిని మరింతగా పెంచుకున్నారని చెప్పాలి. విశేషం ఏమిటంటే కొందరు తెలుగుదేశం నేతలు కూడా ఇదేం కర్మ అన్న టైటిల్‌ను వ్యతిరేకించారట. అయినా చంద్రబాబు వినలేదని చెబుతున్నారు. ఇప్పుడు జగన్ ప్రసంగం తర్వాత నిజంగానేచంద్రబాబు ఇదేం కర్మ బాబూ అని ఆయనకు ఆయనే అనుకోవల్సిందేనేమో! హితైషి, పొలిటికల్ డెస్క్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com  

తప్పులెన్నువారు తమ తప్పులెరగరు అని శతక కారుడి ఊవాచ. కొన్ని మీడియా సంస్థలు ఇలాగే ప్రవర్తించి తాము అంతేనని  రుజువు చేసుకుంటున్నాయి. దేశంలో ఎక్కడ ఏమి జరిగినా, శల్య పరీక్షలు చేసి, తామే అంతా కనిపెట్టేశామంటూ కథనాలు ఇచ్చే ఈ మీడియా తమ వరకు వచ్చేసరికి మాత్రం అమ్మో.. మా జోలికి వస్తారా .. అని గగ్గోలు పెడుతోంది. ఎవరిపైన ఐటి లేదా సీబీఐ, లేదా ఈడీ వంటి సంస్థలు సోదాలు నిర్వహిస్తే, విచారణ జరిపితే సంబంధిత వ్యక్తులు ఇలా అన్నారు.. జవాబు ఇవ్వకుండా తప్పించుకున్నారు.. అంటూ కథనాలు రాసే ఈ మీడియా తను కూడా అతీతం కాదు అని  ఆచరణలో తెలియజేస్తోంది.  భుజాలు ఎందుకు తడుముకుంటున్నారు? ఈనాడు మీడియాకు చెందిన మార్గదర్శి చిట్ ఫండ్ సంస్థలలో రిజిస్ట్రేషన్ అధికారులు సోదాలు జరిపితే అదంతా కక్ష అంటూ తమ పత్రికలలో, టీవీ చానళ్లలో ప్రచారం చేస్తూ ప్రజలను తప్పుదారి పట్టించే యత్నం చేసింది. నిజంగానే వీరు ఏ తప్పు చేయకుండా ఉంటే, మొత్తం తెరచిన పుస్తకం అయి ఉంటే ఉలిక్కిపడవలసిన అవసరం ఏమి ఉంటుంది. శంషేర్ గా మొత్తం రికార్డులన్నీ అధికారుల ముందు పెట్టి ఇంకేమైనా కావాలా అని అడిగి ఉండేవారు. అంతే తప్ప అధికారులు ఏది అడిగినా, తమ వద్ద ఆ సమాచారం లేదని, అదంతా హైదరాబాద్లోని హెడ్ ఆఫీస్ లో ఉందని ఎందుకు చెప్పి తప్పించుకుంటారు? మార్గదర్శి మేనేజర్లు పంచనామా కాగితాలపై ఎందుకు సంతకం పెట్టకుండా నిరాకరించారు? నిజానికి ఒక్క మార్గదర్శిపైనే అధికారులు సోదాలు జరపలేదు. చాలా చిట్ ఫండ్ సంస్థలలో జరిగాయి. అయినా వారెవ్వరూ కక్ష అంటూ ఎందుకు ఆరోపించలేదు. కేవలం మార్గదర్శి పక్షాన ఈనాడు మీడియా మాత్రమే ఎందుకు గోల చేసింది? అదే ఇంకేదైనా సంస్థపై ఏ దర్యాప్తు సంస్థ అయినా సోదా చేసి ఉంటే ఈనాడు ఇలాగే రాసేదా?  ఉండవల్లి ప్రశ్నలకు బదులేదీ? 2006లోనే తాము డిపాజిట్ల సేకరణ ఆపేశామని మార్గదర్శి అధినేత రామోజీరావు రిజర్వు బ్యాంకుకు తెలియజేసిన తర్వాత కూడా మరో రూపంలో డిపాజిట్లు తీసుకుంటున్నట్లు మాజీ ఎంపీ ఉండవల్లి అరుణ్కుమార్ చేసిన ఆరోపణకు ఎందుకు స్పందించలేదో అర్ధం చేసుకోవచ్చు. డిపాజిట్ అన్న పదం బదులు రిసీట్ అన్న పేరు పెట్టి చిట్  పాడిన వారి డబ్బు తీసుకోవచ్చా? ఇవన్ని చట్ట విరుద్దమా?కాదా? సుప్రీంకోర్టు రిటైర్డ్ జడ్జి చెప్పారు కాబట్టి తీసుకున్నామని చెప్పిన రామోజీ.. ఇంతకీ ఆ జడ్జి ఎవరో ఎందుకు చెప్పలేదు? చేసింది తప్పని గమనించి మాట మార్చేశారా? చిట్లు కట్టిన వారి వివరాలు ఇవ్వడానికి కూడా మార్గదర్శి నిరాకరించడం గమనించదగిన అంశం. అంటే ఇందులో ఏమైనా మతలబు ఉందా? మార్గదర్శి డబ్బును ఇతర అవసరాలకు మళ్లిస్తున్నారా? లేదా? ఉండవల్లి దీనికి సంబంధించి స్పష్టమైన ఆరోపణ చేశారు. అయినా జవాబు ఇవ్వలేదు.   డబ్బులెలా మళ్లించారు? మార్గదర్శి కేసు సుప్రింకోర్టులో విచారణ ఉన్న సంగతి తెలిసిందే. ఈ కేసును ఉమ్మడి ఏపీ హైకోర్టులో  కొట్టివేసిన తీరుపై ఉండవల్లి ఆశ్చర్యం వ్యక్తం చేసి, ఏడాది తర్వాత ఆ సంగతి తెలిసి సుప్రీంకోర్టును ఆశ్రయించవలసి వచ్చింది. ఇందులో ఏదో మతలబు వ్యవహారం లేకపోతే రామోజీరావు ఇలా ఎందుకు చేశారన్న సందేహం వస్తుంది. సుప్రీంకోర్టులో కేసు కోసం రామోజీ హడావుడి పడ్డారన్న విమర్శలు వచ్చాయి. కానీ సుప్రీంకోర్టు ఈ కేసును విచారణకు తీసుకుంది. మార్గదర్శి ఎవరికి బకాయి పడలేదు కదా అని కొందరు వాదిస్తుంటారు. అయితే చట్టాన్ని ఉల్లంఘించవచ్చని చెబుతారా? ప్రభుత్వ సంస్థలలో ఏదైనా చిన్న ఉల్లంఘన జరిగినా కావ్..కావ్ .. అని రాసే ఈ మీడియా తాను మాత్రం ఎలాంటి అతిక్రమణలనైనా చేయవచ్చని భావిస్తోందా? అది తన హక్కుగా అనుకుంటోందా? గతంలో వైఎస్ రాజశేఖరరెడ్డి ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్నప్పుడు ఈ నిధుల దారి మళ్లింపు వ్యవహారం బయటపడింది. అనేక సంస్థలు ఇలా నిధులు మళ్లించే దెబ్బతిన్నాయి. రామోజీకి సంబంధించిన పలు సంస్థలు కూడా నష్టాలు చవిచూశాయి. అందువల్లే ఆయన తన టివి చానళ్లను ఒక ప్రముఖ కార్పొరేట్ సంస్థకు విక్రయించిన సంగతి అందరికి గుర్తు ఉంది కదా! అబ్బో ఏం మేనేజ్‌మెంటో! విజయ్ మాల్యా వంటి ప్రముఖ పారిశ్రామికవేత్త ఇలా నిధుల మళ్లింపు కేసును ఎదుర్కొంటున్నారు. ఆయనే కాదు. అనేక సంస్థలు కూడా ఈ కేసుల్లో చిక్కుకున్నాయి. వారికి మీడియా సంస్థలు ఉంటే పరిస్థితి భిన్నంగా ఉండి ఉండేదేమో! ఒకవేళ వచ్చినా తమ పైన కక్ష సాధింపు అని ఆరోపణ చేసి ప్రజల దృష్టి మళ్లించడానికి, ప్రభుత్వానికి సహకరించకుండా ఉండడానికి యత్నించేవారేమో! ఈ నేపధ్యంలోనే ఉండవల్లి ఒక ఆసక్తికర వ్యాఖ్య చేశారు. రామోజీరావుకు దేశంలోని బ్యాంకులను అప్పగిస్తే అద్బుతంగా నడిపి భారతరత్న పొందేవారని ఆయన వ్యంగ్యంగా అన్నారు. పత్రిక ముసుగులో తప్పులను రామోజీ కప్పి పుచ్చుకుంటున్నారని ఆయన విమర్శించారు. నిజమే.  చివరికి కాపురాలను బజారు కీడుస్తారా? రామోజీ వద్దకు కేంద్ర హోం మంత్రి వంటివారు సైతం వెళితే, ముఖ్యమంత్రి స్థానంలో ఉన్నవారు వెళ్లి డిక్టేషన్ తీసుకుంటే ఇలాంటి ధైర్యం వస్తుందేమో! ఏది ఏమైనా ఏపీ ప్రభుత్వ అధికారులు జరిపిన సోదాలతో ఈనాడు మీడియా మరింతగా రెచ్చిపోతోంది. చివరికి ఏ స్థాయికి దిగజారిందంటే గత మూడేళ్లుగా అంటే జగన్ అధికారంలోకి వచ్చాక ప్రజలు సంసారాలు కూడా చేయడం లేదన్న అర్ధం వచ్చేలా పిచ్చి కధనాలు రాసి ప్రజల చేత అపహాస్యానికి గురి అవుతోంది. ఏపీలో అమరావతి నిర్మాణం జరగడం లేదని యువత ఇక్కడ సంసారం చేయకుండా వేరే రాష్ట్రాలకు వెళ్లిపోతున్నారట.! ఇక్కడ ఉద్యోగాలు లేక ఇతర ప్రాంతాలకు వెళ్లి అక్కడే కాపురాలు చేస్తున్నారట. ఇది నిజమే అయితే చంద్రబాబు 2014 నుంచి 2019 వరకు చేసిన  పాలనలో వచ్చిన పరిశ్రమలు ఇబ్బడి ముబ్బడిగా ఉండి ఉంటే ఇక్కడే యువత ఉండి సంసారాలు చేస్తుండాలి కదా? ఆ మాటకు వస్తే రామోజీరావు కుటుంబం ఎప్పుడో ఎందుకు హైదరాబాద్ వెళ్లిపోయింది? చంద్రబాబు మొత్తం ఏపీని అభివృద్ది చేసి ఉంటే ఇక్కడే సంసారాలు చేసి తెగ పిల్లలను కనేసి ఉండేవారు కదా? ముఖ్యమంత్రి జగన్‌పై కోపంతో పిచ్చి వార్తలు రాసి ఈనాడు పరువు తీసుకుంటోంది. సోషల్ మీడియాలో ఈ కధనంపై వచ్చిన వ్యంగ్యాస్త్రాలు చూస్తే దానిని రాసినవారు సిగ్గుతో తలవంచుకోవల్సిందే. కనుక కేవలం కక్ష కట్టి అర్ధం పర్దం లేని వార్తలు రాసి  ప్రజల చీత్కారానికి గురి కావద్దని హితవు చెప్పడం మినహా ఏమి చేయగలుగుతాం? -హితైషి, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com

మహిళల దినోత్సవం నాడు కనిపించే ఆర్భాటాలు, ప్రసంగోపన్యాసాల హడావిడి గురించి ప్రత్యేకంగా చెప్పనక్కర్లేదు. మరి పురుషుల విషయంలో అలాంటివేం ఎందుకు కనిపించవు. ఎందుకంటే.. వాళ్ల త్యాగాలను, సాధిస్తున్న విజయాలను గప్‌చుప్‌గా స్మరించుకోవడం కోసమే ఒకరోజు ఉంది కాబట్టి. ఇవాళ ఇంటర్నేషనల్‌ మెన్స్‌ డే(అంతర్జాతీయ పురుషుల దినోత్సవం..). అలాగని ఆమె కష్టానికి ప్రతీకగా మార్చి 8వ తేదీన జరిపే ఇంటర్నేషనల్‌ ఉమెన్స్‌డేకి పోటీగా మెన్స్‌డేను తెరపైకి తేలేదు. ‘మగవాళ్ల కోసం ప్రత్యేకంగా ఒక రోజు ఉంటే తప్పేంటి?’.. అనే ఆలోచన నుంచి పుట్టుకొచ్చింది ఇది. ఇంటర్నేషనల్‌ మెన్స్‌డే.. ఇవాళ ‘‘మగవాళ్లే గొప్ప.. వాళ్ల వల్లే ఈ సమాజం నడుస్తోంది అనే ప్రచారాలు ఎక్కడా వినపడదు. కేవలం మగవాళ్ల ఆరోగ్యం, ఎదుర్కొంటున్న సమస్యలు, ఒత్తిళ్లు, ఇతర సమస్యలపై ప్రత్యేకంగా చర్చిస్తారు.  అన్నింటికీ మించి  ‘ఈ సమాజంలో మగాళ్లంతా దుర్మార్గులు..’ అని కొందరిలో పేరుకుపోయిన భావనను తుడిచిపెట్టే ఓ చిరు ప్రయత్నం ఇది. మెన్స్‌డే.. ఇవాళ మగవాళ్ల కోసం కొన్ని లక్ష్యాలంటూ నిర్దేశించుకుంటారు. సామాజిక ఆర్థిక పరిస్థితులను సమీక్షిస్తారు. లక్ష్య సాధన కోసం ఏం చేయాలనే దానిపై చర్చించుకుంటారు. సొసైటీలో ఉన్న పాజిటివ్‌‌ రోల్ మోడల్స్‌‌ని ప్రచారం చేయడం, వాళ్ల సక్సెస్‌‌ని సెలబ్రేట్‌‌ చేసుకోవడం ఈరోజుకున్న మరో ప్రత్యేకత కూడా. మరి మెన్స్‌ డేకి గుర్తింపు ఎలా దక్కింది?..   ‘‘మగాళ్లు కూడా మనుషులే. అలాంటప్పుడు వాళ్లకు  ఒక గౌరవప్రదమైన రోజు అవసరం. కానీ, ఈ ఆధునిక యుగంలో అది ఇంకా అట్టడుగునే ఉండిపోవడం బాధాకరం’’:: ప్రొఫెసర్‌ థామస్‌‌ ► ప్రపంచ దేశాల ఐక్య వేదిక ఐక్యరాజ్య సమితి ఆమోద్ర ముద్ర ఉంది అంతర్జాతీయ పురుషుల దినోత్సవానికి.  యునెస్కో సహకారంతో కొన్ని  దేశాల్లోని ఎన్జీవోలు, మరికొన్ని దేశాల్లో ఏకంగా ప్రభుత్వాలే అధికారికంగా మెన్స్‌‌ డేను నిర్వహిస్తున్నాయి. ► మహిళల కోసం ప్రత్యేకంగా ఒకరోజు ఉండటం మూలానా ‘మనుషులంతా సమానమే’ అనే సిద్ధాంతాన్ని దెబ్బ తీసింది. దీంతో మగవాళ్లకూ ఒక రోజు నిర్వహించడం ద్వారా సమతుల్యత తేవాలని భావించారు కొందరు మేధావులు.   ► అమెరికా‌ కన్సాస్‌‌లోని మిస్సోరి యూనివర్శిటీ ప్రొఫెసర్ థామస్, సమాజానికి మగవాళ్లు చేస్తున్న సేవల్ని అభినందించేందుకు ఒక రోజు అవసరం అని భావించారు.  చివరికి ఆయన ఆధ్వర్యంలోనే మొట్టమొదటిసారిగా 1992,  ఫిబ్రవరి 7న ఇంటర్నేషనల్‌‌ మెన్స్‌‌ డే జరిగింది.  దక్షిణ యూరప్‌‌కి చెందిన మాల్టా దీవి మాత్రం ఈ ఉత్సవాల్ని 1994 నుంచి ప్రతీ ఏటా నిర్వహిస్తూ వచ్చింది. తిలక్‌సింగ్‌ వల్లే.. నవంబర్‌ 19కి మెన్స్‌ డే ఎలా మారింది అనే అనుమానం తలెత్తవచ్చు. ఇందుకు కారణం.. కరేబియన్‌ ద్వీప దేశం ట్రినిడాడ్–టొబాగోకు చెందిన డాక్టర్‌‌  జెరోమో తిలక్‌‌సింగ్‌. అక్రమంగా జైలు పాలైన మగవాళ్ల కోసం ఆయన అక్కడ ఉద్యమించాడు.   ► మగవాళ్ల సమస్యలతోపాటు హక్కుల గురించి కూడా అవగాహన ర్యాలీలు నిర్వహించాడు.  తిలక్‌‌సింగ్‌‌ తండ్రి పుట్టినరోజు నవంబర్ 19.  అదేరోజు ట్రినిడాడ్‌‌ టొబాగో  టీమ్‌‌ వరల్డ్‌‌ కప్‌‌ సాకర్‌‌ టోర్నీకి ఎంపికైంది. ఈ రెండు సందర్భాలను పురస్కరించుకుని నవంబర్‌‌ 19ని మగవాళ్ల రోజుగా నిర్వహించారు.   ► 1999లో ఐక్య రాజ్య సమితి అదే రోజున ‘మెన్స్‌‌ డే’ నిర్వహించుకునేందుకు ఆమోదం తెలిపింది.  దాదాపు 80కి పైగా దేశాలు ఇప్పుడు మెన్స్‌‌ డే నిర్వహిస్తున్నాయి. ఆ లిస్ట్‌‌లో మన దేశం కూడా ఉంది. కానీ, మన దేశంలో ఈ దినోత్సవానికి ప్రచారం మొదలుపెట్టింది ఒక మహిళ కావడం గమనార్హం. ► ఉద్యమవేత్త, పురుషుల తరపు వాదించే న్యాయవాది ఉమా చల్లా.. మన దేశంలో అంతర్జాతీయ పురుషుల దినోత్సవానికి విస్తృత ప్రచారం కల్పించే యత్నం మొదలుపెట్టారు. 2007 నుంచి ఆమె ఈ ప్రయత్నంలో ఉన్నారు. ► మహిళా పక్షపాత ధోరణి కారణంగా కొన్ని కేసుల్లో మగవాళ్లు ఎదుర్కొంటున్న వేధింపులు, హింసను ప్రధానంగా ప్రస్తావిస్తున్నారు ఆమె. పురుష వ్యతిరేక న్యాయ వ్యవస్థ అనే చట్రంలో చిక్కుకున్న మగవాళ్లకు.. న్యాయం చేసే అనితర బాధ్యతను మోస్తున్నారు ఆమె.  Happy Men's Day to all the men out there!❤️#SunPictures pic.twitter.com/kY0vOqeqAA — Sun Pictures (@sunpictures) November 19, 2022 ఆడామగా.. తల్లీతండ్రి, అన్నాచెల్లి, అక్కాతమ్ముడు, భార్యాభర్త.. ఇలా ఏ పాత్రలో ఉన్నా వారివారి జీవితాల్లో ప్రధాన పాత్రే పోషిస్తుంటారు. ఉమెన్స్‌డేలో లేనిది.. మెన్స్‌డేలో ప్రముఖంగా ఉన్నది లింగ బేధాల్లేకుండా సంబంధాలను మెరుగుపర్చుకోవాలనే థీమ్‌. మెన్స్‌ డే అంటే.. కొందరి విషయంలో ఎందుకనో ఓ చిన్నవిషయం. కొందరు జెంటిల్మెన్సే దీన్నొక జోక్‌‌గా ఫీలవుతుంటారు. మహిళలు తమ రోజుని ఎంత ప్రత్యేకంగా నిర్వహించుకుంటారో.. సమస్యల గురించి ఎంత బాగా చర్చించుకుంటారో.. అలాగే మగవాళ్లు కూడా అదే స్థాయిలో చర్చించకపోవడమే.. మెన్స్‌డేకు ఉన్న ప్రధాన లోపం!! 2001 నుంచి అంతర్జాతీయ పురుషుల దినోత్సవాన్ని ఒక్కో ఏడాదికి..  ఒక్కో  నేపథ్యంతో నిర్వహిస్తున్నారు. హెల్పింగ్‌ మెన్‌ అండ్‌ బాయ్స్‌.. థీమ్‌ను ఈ ఏడాదికి ప్రకటించారు.  సంఘాలకు, కుటుంబాలకు, యావత్‌ ప్రపంచానికి.. మగవాళ్లు అందిస్తున్న సానుకూల సహకారానికి వేడుక చేయడం, మగవాళ్ల శ్రేయస్సును ప్రోత్సహించడం ఈ ఏడాది థీమ్‌ లక్ష్యం. ::: ఆరాధ్య

ఫుట్‌బాల్‌లో సాకర్‌ సమరానికి ఉండే క్రేజ్‌ వేరు. ఫిఫా వరల్డ్‌కప్‌ కోసం ప్రపంచంలోని నలుమూలల నుంచి దేశాలు పోటీ పడుతుండడంతో ఎనలేని క్రేజ్‌ వచ్చింది. జరిగేది నాలుగేళ్లకోసారి అయినప్పటికి దానిని సొంతం చేసుకోవాలని ప్రతీ జట్టు ప్రయత్నిస్తుంటుంది. 32 జట్లు పాల్గొనే ఈ మెగా సమరంలో చివరికి ట్రోఫీ మాత్రం దక్కేది ఒక్కరికే. ఇప్పటివరకు ఫిఫా వరల్డ్‌కప్ ట్రోఫీ ప్రపంచవ్యాప్తంగా 51 దేశాల్లో పర్యటించింది. దీనిని తయారు చేసే విధానం నుంచి దీని విలువ వరకూ అన్నీ ఆశ్చర్యం కలిగించేవే. మరి బంగారు వర్ణంలో దగదగ మెరిసిపోయే ఫిఫా వరల్డ్‌కప్‌ ట్రోఫీ వెనుక ఉన్న చరిత్రతో పాటు ఎవరు తయారు చేస్తారు.. ఎలా తయారు చేస్తారనేది తప్పకుండా తెలుసుకోవాల్సిందే. ఇక ఈసారి ఫిఫా వరల్డ్‌కప్‌ టోర్నీ ఖతార్‌ వేదికగా నవంబర్ 20న ప్రారంభమై.. డిసెంబర్‌ 18న ముగుస్తోంది.  ఫిఫా వరల్డ్‌కప్‌ తయారు చేసేది ఇలా.. ఫిఫా వరల్డ్‌కప్‌ను 18 క్యారెట్ల బంగారంతో తయారు చేస్తారు. ఈ ట్రోఫీ ఎత్తు 37 సెంటీమీటర్లు. బరువు ఆరు కేజీలు. ఇద్దరు వ్యక్తులు భూగోళాన్ని మోస్తున్నట్లుగా ఈ ట్రోఫీని తీర్చిదిద్దారు. ఈ ట్రోఫీని తయారు చేసినప్పుడు దీని విలువ 50 వేల డాలర్లు. కానీ దీని ప్రస్తుత విలువ 2 కోట్ల డాలర్లు. అంటే మన కరెన్సీలో సుమారు రూ.160 కోట్లు కావడం విశేషం. ట్రోఫీ తయారు చేసేది ఆ కుటుంబమే 50 ఏళ్లకుపైగా ఫిఫా వరల్డ్‌కప్‌ ట్రోఫీని ఇటలీకి చెందిన ఒకే కుటుంబం తయారు చేస్తోంది. వరుసగా రెండోసారి కూడా ఇటలీ టీమ్‌ వరల్డ్‌కప్‌లో పాల్గొనకపోయినా.. ఈ ట్రోఫీ రూపంలో ఇటలీ ప్రాతినిధ్యం ఉండటం విశేషం. ప్రస్తుత ట్రోఫీని 1971లో ఇటలీలోని సిల్వియో గాజానిగా అనే ఆర్టిస్ట్‌ రూపొందించాడు. అంతకుముందు ట్రోఫీని బ్రెజిల్‌కు ఇచ్చేయడంతో ఈ కొత్త ట్రోఫీని రూపొందించాల్సి వచ్చింది. వరుసగా మూడుసార్లు గెలిచే జట్టుకు అసలు ట్రోఫీ ఇక ఇప్పుడు కూడా ఫిఫా వరల్డ్‌కప్‌ ట్రోఫీని గాజానిగా కుటుంబమే తయారు చేస్తూ వస్తోంది. నిజానికి ప్రతిసారీ విజేతకు బంగారు ట్రోఫీని బహూకరించి తర్వాత తిరిగి తీసుకుంటారు. వాళ్లకు బంగారుపూత ఉన్న నకలును ఇస్తారు. అయితే ఏదైనా టీమ్‌ మూడుసార్లు ట్రోఫీని గెలిస్తే వాళ్లకు మాత్రం అసలు ట్రోఫీని ఇచ్చేసి మళ్లీ కొత్తగా మరొక ట్రోఫీని తయారు చేస్తారు. ఈ ట్రోఫీని జూలెస్‌ రిమెట్‌ ట్రోఫీగా పిలుస్తారు. ఫిఫా మూడో అధ్యక్షుడిగా ఉన్న రిమెట్‌ గౌరవార్థం ట్రోఫీకి ఆ పేరు పెట్టారు. ఫిఫా వరల్డ్‌కప్‌ ట్రోఫీ తయారు విధానాన్ని సిల్వియోగాజానిగా కుటుంబం అల్‌జజీరా చానెల్‌తో పంచుకుంది. దీనికి సంబంధించిన వీడియోనూ యూట్యూబ్‌లో షేర్‌ చేయగా వైరల్‌గా మారింది. చదవండి: FIFA: ప్రపంచానికి తెలియని కొల్హాపూర్‌ ఫుట్‌బాల్‌ చరిత్ర FIFA WC 2022: బెల్జియంపై భారీ అంచనాలు.. టైటిల్‌ ఫేవరెట్‌గా బరిలోకి..!

భారత్‌లో ఫుట్‌బాల్‌ క్రీడకు అంతగా ప్రాధాన్యం లేదు. ఫుట్‌బాల్‌ కంటే క్రికెట్‌కే ఎక్కువ క్రేజ్‌ ఉన్న దేశంలో గోవా, బెంగాల్‌, కేరళ సహా ఈశాన్య రాష్ట్రాల్లో మాత్రం ఫుట్‌బాల్‌కే విపరీతమైన ఆదరణ ఉంటుంది. భారత ఫుట్‌బాల్‌ జట్టులో ఆడే ఆటగాళ్లలో కూడా  ఈ రాష్ట్రాలకు చెందినవారే ఎక్కువ. కానీ మనకు తెలియకుండానే మన దేశంలో ఫుట్‌బాల్‌కు విపరీతమైన ఆదరణ ఉన్న ప్రాంతం మరొకటి ఉంది. అదే మహారాష్ట్రలోని కొల్హాపూర్‌ సిటీ.  నవంబర్‌ 20 నుంచి ఖతార్‌ వేదికగా ఫిఫా వరల్డ్‌కప్‌ ప్రారంభం కానున్న నేపథ్యంలో భారత్‌లో ఫుట్‌బాల్‌కు ఎంత ఆదరణ ఉంది అని ఒక సంస్థ నిర్వహించిన సర్వేలో తెలియని కొన్ని ఆసక్తికర విశేషాలు బయటపడ్డాయి. గత 30 ఏళ్లుగా కొల్హాపూర్‌ సిటీలో ఫుట్‌బాల్‌కు ఉన్న క్రేజ్‌.. అక్కడి ప్రజలు ఆ ఆటపై పెట్టుకున్న ప్రేమ ఎంతనేది బయటకొచ్చింది. కొల్హాపూర్‌ సిటీలో నివసించే ప్రజలు క్రికెట్‌ కంటే ఫుట్‌బాల్‌నే ఎక్కువగా ప్రేమిస్తారు. అందుకు సాక్ష్యం ఆ సిటీలో ఉన్న గోడలపై స్టార్‌ ఫుట్‌బాలర్స్‌ పెయింటింగ్స్‌. ప్రతీ వీధిలోనూ ఒక్కో ఫుట్‌బాలర్‌ మనకు కనిపిస్తాడు. మెస్సీ నుంచి రొనాల్డో వరకు.. మారడోనా నుంచి పీలే దాకా.. ఇలా మనకు కావాల్సిన ఆటగాళ్ల చిత్రాలన్ని పెయింటింగ్స్‌ రూపంలో ఉంటాయి. అయితే  అర్జెంటీనా, బ్రెజిల్‌కు చెందిన ఫుట్‌బాల్‌ ఆటగాళ్లను ఇక్కడ కాస్త ఎక్కువగా ఆదరిస్తారు. ఇటీవలే కోపా అమెరికా కప్‌లో బ్రెజిల్‌ను అర్జెంటీనా చిత్తు చేసి విజేతగా నిలిచినప్పుడు కొల్హాపూర్‌లో పెద్ద జాతర జరిగింది. ఖాన్‌బోడా తలీమ్‌ అనే గ్రూప్‌ ఈ వేడుకల్లో పెద్దన్న పాత్ర పోషిస్తుంది. బ్లూ, వైట్‌ ఫ్లాగ్స్‌గా విడిపోయి ఫుట్‌బాల్‌ మ్యాచ్‌లు నిర్వహించారు. సాహూ అనే ఫుట్‌బాల్‌ మైదానం ఉంటుంది. 30వేల సామర్థ్యంతో సీటింగ్‌ కెపాసిటీ ఉండడం విశేషం. ఇక గణేష్‌ నవరాత్రుల సందర్భంగా కొల్హాపూర్‌ ఫుట్‌బాల్‌ ఫెస్టివ్‌ సీజన్‌ మొదలై.. దాదాపు రెండు నెలలు అంటే దీపావళి వరకు ఈ టోర్నీ సాగుతుంది. టోర్నీలో విజేతగా నిలిచిన జట్టును గౌరవంగా చూస్తారు. ఆ సిటీలో తిరిగే ప్రతీ వ్యక్తి తమ వాహనాలపై పీటీఎమ్‌ స్టిక్కర్‌ అంటించుకొని తిరుగుతారు. ఇలా ఫుట్‌బాల్‌పై తమకున్న పిచ్చి ప్రేమను చూపిస్తుంటారు. ఇదంతా పక్కనబెడితే.. విజయ్‌ హజారే ట్రోఫీలో భాగంగా దగ్గర్లోని శివాజీ స్టేడియంలో నిర్వహించిన క్రికెట్‌ మ్యాచ్‌కు పట్టుమని వంద మంది కూడా రాలేదు. కానీ అదే రోజు పక్కనే ఉన్న ఫుట్‌బాల్‌ స్టేడియంలో ప్రాక్టీస్‌ క్లబ్‌, శివాజీ మండల్‌ మధ్య నిర్వహించిన ఫుట్‌బాల్‌ మ్యాచ్‌కు వేల సంఖ్యలో ప్రేక్షకులు హాజరవ్వడం విశేషం. అందుకే ఇకపై భారత్‌లో ఫుట్‌బాల్‌ అనగానే కేరళ, బెంగాల్‌, గోవా లాంటి రాష్ట్రాలే కాదు కొల్హాపూర్‌ సిటీ కూడా గుర్తుకురావాల్సిందే. చదవండి: '2009 తర్వాత మైదానాలన్నీ వెడ్డింగ్‌ హాల్స్‌గా మారాయి' పూర్వ వైభవంపై జర్మనీ దృష్టి

గూఢచారి, కౌబాయ్.. ఇలా వైవిధ్యభరితమైన పాత్రలతో పాటు సామాజిక-పౌరాణిక పాత్రలతో తెలుగు ప్రేక్షకులకు రంజింప చేశారు పద్మభూషణ, నటశేఖర కృష్ణ. సినీ సాహసాలకు ఆయన కేరాఫ్‌. నటనలో మాత్రమే కాదు ఫిల్మ్‌ మేకింగ్‌లోనూ ఆయనొక ప్రయోగశాల. నిర్మాతగా, దర్శకుడిగా తనకుంటూ ఓ ప్రత్యేకత గుర్తింపును దక్కించుకున్న వ్యక్తి. తెలుగు చలనచిత్ర పరిశ్రమకు ఎన్నో కొత్త తరహా సాంకేతికతల హంగులను అందించిన వ్యక్తి. తక్కువ టైంలోనే ఆనాటి అగ్రహీరోల సరసన నిలిచారాయన. అలాంటి డేరింగ్‌ అండ్‌ డాషింగ్‌ నటశేఖరుడికి సాక్షి అందిస్తున్న నివాళి..  పాత తరంలో మాస్ హీరో ట్యాగ్‌ను, అత్యంత వేగంగా అందుకున్న నటశేఖరుడు.. ఆపై వరుస హిట్లతో సూపర్‌ స్టార్‌గానూ ఎదిగారు. ఒకానొక టైంలో ఏడాది కాలంలో 17 సినిమాలు తీసుకుంటూ.. దర్శకనిర్మాతల పాలిట కల్పతరువుగా మారారు. కృష్ణ అసలు పేరు ఘట్టమనేని శివరామకృష్ణ. 1943 మే 31న గుంటూరు జిల్లా బుర్రిపాలెంలో జన్మించారు. తల్లిదండ్రులు ఘట్టమనేని రాఘవయ్య చౌదరి, నాగరత్నమ్మ. వాళ్ల అగ్రసంతానం కృష్ణ. చదువుకొనే రోజుల్లోనే నటన పట్ల ఆసక్తితో అటువైపు మళ్లారు. ఏలూరులో ఇంటర్మీడియట్ చదువుతూ కూడా నాటకాలు వేస్తూ సందడి చేశారు.  డిగ్రీలో చేరాక.. పూర్తిగా సినిమాలవైపు ప్రయత్నాలు మొదలుపెట్టారు. ఆరంభంలో.. ‘‘పదండి ముందుకు, కులగోత్రాలు, పరువు- ప్రతిష్ఠ’’ వంటి చిత్రాలలో చిన్న రోల్స్‌లో కనిపించారు. ఆపై ఆదుర్తి సుబ్బారావు డైరెక్షన్‌లో కొత్తవాళ్లతో తెరకెక్కించిన తేనెమనసులులో ఇద్దరు హీరోల్లో ఒకరిగా నటించారు. ఆ సమయంలోనే హ్యాండ్‌సమ్‌ హీరోగా ఆయనకు ఒక మాస్‌ ఫాలోయింగ్‌ ఏర్పడింది. ఆపై ‘కన్నెమనసులు, గూఢచారి 116’ వంటి సినిమాల్లో నటించి మరింత పేరు సంపాదించారు.  ‘గూఢచారి 116’ విజయంతో కృష్ణకు హీరోయిజం బేస్డ్‌ అవకాశాలు రావడం మొదలు పెట్టాయి. అయినా ఫ్యామిలీ&లేడీ ఓరియెంటెడ్‌ చిత్రాల్లో నటించి మెప్పించారు. ఉండమ్మ బొట్టు పెడతా, మంచి కుటుంబం, విచిత్ర కుటుంబం, అక్కాచెల్లెళ్లు, పండంటి కాపురం లాంటివెన్నో. తెలుగు సినిమాకు కొత్త నీరు ► కొల్లేటి కాపురంతో తెలుగులో ఆర్.ఓ. సాంకేతికత పరిచయం అయ్యింది. ► గూడుపుఠాణి.. మొదటి ఓఆర్‌డబ్ల్యు కలర్ సాంకేతికతతో తీసిన సినిమా. ► తొలి తెలుగు ఫ్యూజీ కలర్ చిత్రం.. భలే దొంగలు. ► తెలుగులో 70 ఎంఎం సాంకేతికత ఉపయోగించిన తొలి సినిమా.. సింహాసనం. ► సింహాసనం..  స్టీరియోఫోనిక్ 6 ట్రాక్ సాంకేతికతతో సౌండ్ టెక్నాలజీ వాడిన తొలి తెలుగు సినిమా. ► అల్లూరి సీతారామరాజు తెలుగులో ఫుల్‌స్కోప్ సినిమాల్లో మొదటిది.   (ఫొటో గ్యాలరీ కోసం ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి) ఫ్రెండ్లీ స్టార్‌గా ఉంటూనే..  తెలుగు చలన చిత్ర పరిశ్రమలో.. ముక్కుసూటితనం ఉన్న వ్యక్తిగా పేరొందారు కృష్ణ. అదే సమయంలో స్టార్‌ హీరో ట్యాగ్‌కు చేరువవుతున్న సమయంలోనూ ఆయన ఇతర స్టార్‌ల చిత్రాల్లో నటించుకుంటూ పోయారు. తన తోటి హీరోలు ఎన్టీఆర్, ఏయన్నార్, శోభన్‌ బాబు, కృష్ణంరాజు తదితరుల సినిమాల్లో నటించి ఆకట్టుకున్నారు.  ► అగ్రహీరోలతో పోటీ పడుతూనే ఆయన కొన్ని సాహసోపేతమైన చిత్రాలు తీశారు. కురుక్షేత్రం, దేవదాసు.. అందుకు ఉదాహరణలు. ► స్టార్‌ ద్వయం ఎన్టీఆర్‌-ఏన్నార్‌ ఫ్యాన్‌ ఫాలోయింగ్‌కు ఏమాత్రం తీసిపోని స్టార్‌డమ్‌ తొలినాళ్లలోనే సొంతం. లేడీఫాలోయింగ్‌ మాత్రమే కాదు.. మేల్‌ ఫాలోయింగ్‌ కూడా ఎక్కువే ఆయనకు. ఆయన్ని చూసేందుకు చెన్నైకి రైళ్లలో, బస్సుల్లో అభిమానులు వెళ్లే వారంటే అతిశయోక్తి కాదు. ఏకంగా రికార్డు స్థాయిలో 2,500 అభిమాన సంఘాలు కృష్ణ పేరిట ఉండేవి. ► సంక్రాంతికి సినిమాలు విడుదల చేసే సంక్రాంతి పోటీ విషయంలోనూ కృష్ణ రికార్డు సృష్టించారు. నాలుగు దశాబ్దాల సినీ కెరీర్‌లో ఆయన నటించిన 30 చిత్రాలు సంక్రాంతి పండుగకు విడుదల అయ్యాయి. 1976 నుంచి 1996 వరకు 21 సంవత్సరాల పాటు ప్రతీ ఏటా వరుసగా సంక్రాంతికి సినిమాలు విడుదల చేశాడు. సంక్రాంతి విడుదలల విషయంలో అక్కినేని నాగేశ్వరరావు (33 సంక్రాంతులు), ఎన్.టి.రామారావు (31 సంక్రాంతులు) తర్వాత మూడవ స్థానంలో నిలిచినా.. వరుసగా ప్రతీ ఏటా సంక్రాంతులకు సినిమాలు విడుదల కావడం (21 సంవత్సరాలు) విషయంలో కృష్ణదే రికార్డు. ► ఆ తర్వాతి తరంలోనూ ఆయన కీలక పాత్రలు పోషించిన చిత్రాలు వచ్చాయి. నాగార్జున, బాలకృష్ణ, రవితేజ, కోలీవుడ్‌ నటుడు విక్రమ్‌లతో పాటు తన తనయులు రమేష్‌ బాబు, మహేష్‌ బాబు చిత్రాల్లోనూ ఆయన నటించి, మెప్పించారు.  ► కొమియో పాత్రల్లో పలు చిత్రాల పాటల్లోనూ ఆయన కనిపించారు. ఎస్వీ కృష్ణారెడ్డి చిత్రాల్లో ఆయన గెస్ట్‌ సాంగ్‌లో కనిపించారు. యమలీలలోని జుంబారే సాంగ్‌.. ఓ ఊపు ఊపింది కూడా.   ► ఎన్టీఆర్, ఏఎన్‌ఆర్‌ దారిలోనే తనకూ ఓ సొంత నిర్మాణ సంస్థ అవసరమని ‘పద్మాలయా’ స్టూడియోను నెలకొల్పారు.  ఈ బ్యానర్‌లో వచ్చిన తొలి చిత్రం ‘అగ్నిపరీక్ష’. ఆ తరువాత తెలుగులో తొలి కౌబోయ్ మూవీగా ‘మోసగాళ్ళకు మోసగాడు’ నిర్మించారు. కేఆర్‌ దాస్‌ డైరెక్షన్‌లో వచ్చిన ఆ చిత్రం ఓ కల్ట్‌క్లాసిక్‌గా ట్రెండ్‌ సెట్టర్‌గా నిలిచిపోయింది.   ► పండంటి కాపురం, దేవుడు చేసిన మనుషులు, అల్లూరి సీతారామరాజు, పాడిపంటలు లాంటి సొంత చిత్రాలతో విజయాలు సాధించారు.  ► 1964-95 మధ్య ఏడాదికి పదేసి చిత్రాల్లో కనిపించారు ఆయన. ఒకానొక టైంలో రోజుల్లో గంటల తరబడి విరామం లేకుండా షూటింగ్‌లలో పాల్గొన్నారు.   ► అల్లూరి సీతారామరాజు.. తొలి ఈస్ట్ మన్ కలర్ సినిమా స్కోప్‌గా తెరకెక్కింది. అయితే ఆ చిత్ర భారీ విజయం తర్వాత వరుసగా ఆయనకు 14 ఫ్లాపులు వచ్చిపడ్డాయి. ఆపై పాడి పంటలు చిత్రంలో ఆయన మళ్లీ సక్సెస్‌ ట్రాక్‌ ఎక్కారు.  ► ముందగుడు, కిరాయి కోటిగాడు, అగ్నిపర్వతం, అడవి సింహాలు, ప్రజారాజ్యం, ఖైదీ రుద్రయ్య ఆయన్ని టాప్‌ పొటిషన్‌ను తీసుకెళ్లాయి. సింహాసనం ఆయన్ని మరో మెట్టు ఎక్కించింది. మాయదారి మల్లిగాడు, ఇంద్రధనుస్సు, అన్నదమ్ముల సవాల్‌, ఊరికి మొనగాడు లాంటి మ్యూజికల్‌ హిట్స్‌ ఆయన ఖాతాలో ఉన్నాయి. ► 1989 నాటికే 274 సినిమాలు పూర్తిచేసుకున్న కృష్ణ 90వ దశకంలో తన శైలికి భిన్నంగా కేవలం 44 సినిమాలే చేయగలిగారు. ► 1990 నుంచి మూడేళ్లపాటు ఆయనకు సరైన సక్సెస్‌ దక్కలేదు. 1994లో వచ్చిన పచ్చని సంసారం, వారసుడు చిత్రాలు ఆయన కెరీర్‌ను మళ్లీ పట్టాలెక్కించాయి. ఆపై నెంబర్‌ వన్‌, అమ్మ దొంగా చిత్రాలు ఆయనకు సూపర్‌సక్సెస్‌ అందించాయి.   ► ఆయన 100వ చిత్రంగా రూపొందిన ‘అల్లూరి సీతారామరాజు’, 200వ చిత్రంగా తెరకెక్కిన ‘ఈనాడు’ మంచి విజయాలు సాధించాయి. 300వ సినిమాగా ‘తెలుగువీర లేవరా’ తీశారు. ► మద్రాస్ నగరంలో వందరోజులు పూర్తిచేసుకున్న తొలి తెలుగు చిత్రంగా చీకటి వెలుగులు, హైదరాబాద్ నగరంలో ఏడాది పాటు ఆడిన తొలి తెలుగు సినిమాగా అల్లూరి సీతారామరాజు నిలిచిపోయాయి. ► కృష్ణ సతీమణి విజయనిర్మల ఆయన సరసన అత్యధిక చిత్రాలలో నటించిన నాయికగా నిలిచారు. ఆమె దర్శకత్వంలో రూపొందిన ‘మీనా’ చిత్రంలోనూ కృష్ణనే నాయకుడు. ఆపై ఆమె డైరెక్షన్‌లోనూ 40 దాకా సినిమాల్లో కృష్ణ హీరోగా నటించి మెప్పించారు. ► కృష్ణ తొలిసారి దర్శకత్వం వహిస్తూ ‘సింహాసనం’ చిత్రాన్ని తొలి 70 ఎంఎం సినిమాగా అందించారు. ఈ చిత్రాన్ని తెలుగు, హిందీ భాషల్లో రూపొందించారు. “నాగాస్త్రం, ముగ్గురుకొడుకులు, కొడుకు దిద్దిన కాపురం” వంటి హిట్స్ నూ స్వీయ దర్శకత్వంలో తెరకెక్కించారు. బాలీవుడ్‌లో డినో మోరియా, బిపాసా బసు లీడ్‌రోల్‌లో ఇష్క్‌ హై తుమ్‌సే(2004) చిత్రాన్ని నిర్మించి, దర్శకత్వం వహించారు. తెలుగు సంపంగి చిత్రానికి రీమేక్‌ ఇది. రాజకీయాల్లోనూ..  ► రాజకీయాల్లో సూపర్‌ స్టార్‌ కృష్ణ ప్రస్థానం.. ఒక హాట్‌ టాపిక్‌గా మారింది. 1984లో కృష్ణ కాంగ్రెస్ పార్టీలో చేరారు. 1989లో కృష్ణ కాంగ్రెస్ తరఫున ఏలూరు లోక్‌సభ నియోజకవర్గం నుంచి పోటీచేసి విజయం సాధించారు. 1991 లోక్‌సభ ఎన్నికల్లో కృష్ణ గుంటూరు లోక్‌సభ నియోజకవర్గం కోరుకున్నా.. తిరిగి ఏలూరులోనే పార్టీ పోటీచేయించింది. ఆ ఎన్నికల్లో ఓటమి చెందడంతో  కృష్ణ ప్రత్యక్ష రాజకీయాల్లో పోటీచేయడం విరమించుకున్నారు.  ► ఆంధ్రా యూనివర్సిటీ నుంచి గౌరవ డాక్టరేట్‌ అందుకున్న కృష్ణ.. చిత్రపరిశ్రమలో చేసిన కృషికిగానూ భారత ప్రభుత్వం నుంచి  2009లో పద్మభూషణ్‌ గౌరవాన్ని సైతం అందుకున్నారు. అల్లూరి సీతారామ రాజు చిత్రానికి గానూ నంది అవార్డు(1974), ఎన్టీఆర్‌ నేషనల్‌ అవార్డు(2003), ఫిల్మ్‌ఫేర్‌ లైఫ్‌టైం అఛీవ్‌మెంట్‌ అవార్డు(1997)  సక్సెస్‌తో పాటు ఫెయిల్యూర్స్‌ను అంతే ఓపెన్‌గా అంగీకరించేవారు ఆయన. సాహసోపేతమైన వైఖరితో సినీ ఇండస్ట్రీలో దూసుకెళ్లేవారు. తన దరికి చేరిన పాత్రలకు న్యాయం చేయడానికి, నిర్మాతలకు నష్టం కలగకుండా చిత్రాలు చేయాలని తపించేవారు. అందుకే తెలుగు చలన చిత్ర పరిశ్రమకు సూపర్‌ స్టార్‌గా వెలుగొందారు.

అది 2016 టి20 ప్రపంచకప్‌ ఫైనల్‌ మ్యాచ్‌. ఇంగ్లండ్‌, వెస్టిండీస్‌లు హోరాహోరీగా తలపడుతున్నాయి. తొలుత బ్యాటింగ్‌ చేసిన ఇంగ్లండ్‌ 155 పరుగులు చేసింది. అనంతరం లక్ష్య చేధనలో వెస్టిండీస్‌ 19 ఓవర్లు ముగిసేసరికి ఆరు వికెట్ల నష్టానికి 137 పరుగులు చేసింది. ఆఖరి ఓవర్లో విజయానికి 19 పరుగులు కావాలి. అప్పటివరకు ఇంగ్లండ్‌ బౌలింగ్‌ చూస్తే కచ్చితంగా ఆ జట్టుదే విజయం అనిపించింది. ఈ నేపథ్యంలో ఆఖరి ఓవర్‌ బెన్‌ స్టోక్స్‌ వేశాడు. క్రీజులో ఉన్న కార్లోస్‌ బ్రాత్‌వైట్‌ నాలుగు వరుస బంతులను నాలుగు సిక్సర్లుగా మలిచి విండీస్‌కు మరిచిపోలేని విజయాన్ని అందించి రెండోసారి విశ్వవిజేతగా నిలిపాడు.ఈ చర్యతో మైదానంలోనే కూలబడిన స్టోక్స్‌ కన్నీటిపర్యంతం అయ్యాడు. చేతిదాకా వచ్చిన వరల్డ్‌కప్‌ తనవల్లే చేజారిందంటూ మ్యాచ్‌ అనంతరం ఎమోషనల్‌ అయ్యాడు.  కట్‌చేస్తే ఇప్పుడదే స్టోక్స్ ఇంగ్లండ్ ను టి20 వరల్డ్ కప్‌లో విజేతగా నిలపడం విశేషం. పాకిస్థాన్ తో జరిగిన ఫైనల్లో స్టోక్స్ ఆడిన ఇన్నింగ్స్‌ అద్బుతమని చెప్పొచ్చు. మధ్యలో పాక్‌ బౌలర్లు తమ లయను అందుకొని వరుస విరామాల్లో వికెట్లు తీయడంతో ఇంగ్లండ్‌ ఒత్తిడిలో పడినట్లుగా కనిపించింది. కానీ ఈసారి వరల్డ్‌కప్‌ చేజార్చుకోవడం ఇష్టంలేని స్టోక్స్‌ చివరి వరకు వెన్నెముకలా నిలిచాడు. 49 బంతుల్లో 5 ఫోర్లు, 1 సిక్స్ తో 52 పరుగులు చేసి అజేయంగా నిలిచి 48 మ్యాచ్‌ల టి20 కెరీర్‌లో తొలి అర్థసెంచరీ చేయడంతో పాటు ఇంగ్లండ్‌ను రెండోసారి విశ్వవిజేతగా నిలిపాడు. 2016లో విలన్‌గా నిలిచిన స్టోక్స్‌ తాజాగా జట్టును గెలిపించి హీరో అయ్యాడు. చదవండి: ఇంగ్లండ్‌ గెలుపులో మూల స్తంభాలు..

అది 1992వ సంవత్సరం. పాకిస్తాన్‌, ఇంగ్లండ్‌ మధ్య మెల్‌బోర్న్‌ క్రికెట్‌ గ్రౌండ్‌లో ఫైనల్‌ మ్యాచ్‌. ఆ మ్యాచ్‌లో అప్పటి పాక్‌ ఫాస్ట్‌బౌలర్‌ వసీం అక్రమ్‌ ఆల్‌రౌండ్‌ ప్రదర్శనతో జట్టు విజయంలో కీలకపాత్ర పోషించాడు. ముందు బ్యాటింగ్‌లో 33 పరుగులు చేసిన అక్రమ్‌.. ఆ తర్వాత బౌలింగ్‌లో మూడు కీలక వికెట్లు తీసి ఇంగ్లండ్‌ను శాసించాడు. అలా ఇమ్రాన్‌ ఖాన్‌ కెప్టెన్సీలో పాకిస్తాన్‌ తొలిసారి వరల్డ్‌కప్‌ను ముద్దాడింది. ప్లేయర్‌ ఆఫ్‌ ది మ్యాచ్‌గా నిలిచిన వసీం అక్రమ్‌ మాట్లాడుతూ.. మ్యాచ్‌కు ముందు రోజు రాత్రి తిన్న బిర్యానీ వల్లే ఈ ప్రదర్శన అంటూ సరదాగా కామెంట్‌ చేశాడు. అక్రమ్‌ మాటలు విన్న ఇప్తికర్‌ షా అనే వ్యక్తి తెగ సంతోషపడిపోయాడు.ఇఫ్తికర్‌ షా అంత సంతోషపడడానికి కారణం ఏంటో తెలుసా.. అక్రమ్‌ తిన్న బిర్యానీ ఈయన తయారు చేసిందే. అప్పటికే ఇప్తికర్‌ షా ఆస్ట్రేలియాకు వలస వెళ్లి 10 సంవత్సరాలైంది. 1992 వన్డే వరల్డ్‌కప్‌కు ఆస్ట్రేలియా ఆతిథ్యం ఇస్తుందని తెలియగానే.. తన స్వంత దేశమైన పాకిస్తాన్‌ ఆటగాళ్లకు బిర్యానీ రుచి చూపించాలని నిర్ణయం తీసుకున్నాడు. ఈ విషయం తెలుసుకున్న అక్రమ్‌ ఇప్తికర్‌ను తన వద్దకు పిలుపించుకొని బిర్యానీ చేసి పెట్టాలని ఆర్డర్‌ వేశాడంట. అక్రమ్‌ మాటలకు తెగ సంతోషపడిపోయిన ఇప్తికర్‌ ఎంతో ప్రేమతో బిర్యానీ తయారు చేసి అక్రమ్‌ సహా పలువురు ఆటగాళ్లకు రుచి చూపించాడు.  కట్‌చేస్తే సరిగ్గా 30 సంవత్సరాల తర్వాత అదే పాకిస్తాన్‌ జట్టు మెల్‌బోర్న్‌ వేదిగా ఆదివారం(నవంబర్‌ 13న) ఇంగ్లండ్‌తో టి20 ప్రపంచకప్‌ ఫైనల్‌ మ్యాచ్‌ ఆడనుంది.  కొన్ని గంటల్లో మొదలుకానున్న ఫైనల్లో ఎవరు విజేతగా నిలుస్తారనేది ఆసక్తికరంగా మారింది. అయితే ఫైనల్‌ మ్యాచ్‌కు ముందురోజు అంటే శనివారం పాక్‌ ఆటగాళ్లు మెల్‌బోర్న్‌లోని షా మింట్‌ అండ్‌ యునివర్సిటీ ఫుడ్‌ స్ట్రీట్‌కు వెళ్లారు. అక్కడ తమకు ఇష్టమైన బిర్యానీ తిని ఇప్తికర్‌ షాను సంతోషపెట్టారు.  1992లో పాకిస్తాన్‌ వన్డే వరల్డ్‌కప్‌ గెలిచిన సమయంలో ఇప్తికర్‌ షా బిర్యానీ తినే తాను ఈ ప్రదర్శన చేసినట్లు అక్రమ్‌ అప్పట్లో మీడియాకు తెలపడం బాగా వైరల్‌ అయింది. అందుకే తాజాగా టి20 ప్రపంచకప్‌లో ఫైనల్‌ చేరిన పాక్‌ సెంటిమెంట్‌ ప్రకారం ఇప్తికర్‌ షా వద్దకు వచ్చి బిర్యానీ తిని వెళ్లారు. ఇక మ్యాచ్‌లో విజయం తమదేనని పాక్‌ జట్టు బలంగా నమ్ముతుంది. ఇది నిజమవుతుందో లేదో తెలియదు కానీ పాక్‌ ఆటగాళ్ల వల్ల తన బిర్యానీకి మంచి పేరు వచ్చిందని ఇఫ్తికర్‌ షా  తెగ సంతోషపడుతూ పేర్కొన్నాడు. చదవండి: T20 WC 2022: ఫైనల్‌కు ముంగిట ఇంగ్లండ్‌ జట్టుకు బ్యాడ్‌ న్యూస్‌

టీమిండియా మరోసారి ఐసీసీ టైటిల్‌ కొట్టడంలో విఫలమయింది. ఎన్నో ఆశలతో బరిలోకి దిగిన టీమిండియా సెమీస్‌తోనే ఆటను ముగించింది. ఇంగ్లండ్‌ చేతిలో దారుణ పరాజయాన్ని మూటగట్టుకొని అవమానకర రీతిలో టోర్నీ నుంచి నిష్క్రమించాల్సి వచ్చింది. ఇలా చేసినందుకు టీమిండియాపై కోపం వస్తుంటే.. ఇదే సమయంలో టీమిండియా స్టార్‌ 'కింగ్‌' కోహ్లిని చూస్తే మాత్రం బాధ కలగక మానదు.  ఐసీసీ మేజర్‌ టోర్నీల్లో తాను సక్సెస్‌ అయిన ప్రతీసారి టీమిండియా ఫెయిల్యూర్‌గా మిగిలిపోతుంది. ధోని కెప్టెన్సీలో టీమిండియా 2011 వన్డే వరల్డ్‌కప్‌, 2013 ఐసీసీ చాంపియన్స్‌ ట్రోఫీ గెలిచింది. ఆ రెండింటిలో కోహ్లి సభ్యుడిగా ఉన్నాడు. అయితే ఈ రెండు టోర్నీల్లో కోహ్లి పెద్దగా రాణించింది లేదు. అందుకే వాటి ప్రస్తావన తీసుకురాలేదు. కానీ 2014, 2016.. తాజాగా 2022 టి20 వరల్డ్‌కప్‌లతో పాటు 2019 వన్డే వరల్డ్‌కప్‌లో కోహ్లి బ్యాటర్‌గా సూపర్‌ సక్సెస్‌ అయ్యాడు. వన్డే వరల్డ్‌కప్‌ సంగతి పక్కనబెడితే పైన చెప్పుకున్న ప్రతి టి20 ప్రపంచకప్‌లో  చెలరేగిన కోహ్లీకి ప్రతీసారి నిరాశే మిగిలింది. గతంలో కెప్టెన్‌గా  నిరాశచెందిన కోహ్లి ఇప్పుడు ఆటగాడిగానూ అదే బాధను అనుభవిస్తున్నాడు.  2022 టి20 ప్రపంచకప్‌లో కోహ్లి.. 296 పరుగులు చేశాడు. ప్రస్తుతం టోర్నీలో అత్యధిక పరుగుల వీరుడిగా కొనసాగుతున్నాడు. అతని ఖాతాలో నాలుగు హాఫ్ సెంచరీలు ఉన్నాయి. ఇక పాకిస్తాన్ తో మ్యాచ్ లో తన కెరీర్‌లోనే బెస్ట్‌ ఇన్నింగ్స్‌ ఆడాడు. ఆపై నెదర్లాండ్స్, బంగ్లాదేశ్, ఇంగ్లండ్‌ ఇలా ఆడిన ప్రతీ మ్యాచ్ లోనూ తాను రాణిస్తూ వచ్చాడు. ఇన్ని చేసి చివరకు చూస్తే మళ్లీ అదే నిరాశ. టీమిండియా జట్టుగా విఫలం కావడంతో కోహ్లికి మరోసారి ఐసీసీ టైటిల్‌ అందుకునే భాగ్యం లేకుండా పోయింది. వన్డే ప్రపంచకప్ ల సంగతి పక్కనబెడితే టీ20 ప్రపంచకప్ లలో  కోహ్లికి మంచి రికార్డు ఉంది. 2014  టీ20 ప్రపంచకప్‌లో 319 పరుగులు చేసిన కోహ్లి టోర్నీ టాప్ స్కోరర్ గా నిలిచాడు. 2016లో 273 రన్స్ చేశాడు. తాజాగా 296 పరుగులు చేసిన కోహ్లి ప్రస్తుతానికి టాపర్‌గా ఉన్నాడు. 2014లో ఫైనల్‌లో ఓడిని టీమిండియా.. 2016లో సెమీస్‌లో.. తాజాగా 2022లోనూ సెమీస్ లోనే ఇంటి ముఖం పట్టింది. ఇక ఐసీసీ టి20 ప్రపంచకప్‌లలో కోహ్లి ఇప్పటివరకు ఏకంగా 1100 కు పైగా పరుగులు చేశాడు.  కోహ్లి దరిదాపుల్లో టాప్-10 లిస్టులో ఉన్న క్రికెటర్లలో రోహిత్ శర్మ మినహా మరెవరూ లేరు. వచ్చే ప్రపంచకప్ (2024) లో  రోహిత్ ఆడేది అనుమానమే. దీంతో  కోహ్లీ రికార్డుకు వచ్చిన చిక్కేమీ లేదు.  ఇంగ్లండ్‌తో సెమీఫైనల్లో మరో అర్థసెంచరీతో మెరిసిన కోహ్లి టి20 ఫార్మాట్ లో 4 వేల పరుగులు చేసిన తొలి క్రికెటర్ గా రికార్డులకెక్కాడు.ఇప్పటివరకు టి20లలో  నాలుగు వేల మైలురాయిని టచ్ చేసింది కింగ్‌ కోహ్లి మాత్రమే. మరి ఇన్ని రికార్డులు, ఘనతలు అందుకున్న కోహ్లికి 2013 తర్వాత ఐసీసీ టైటిల్‌ అందుకోవలనేది అందని ద్రాక్షలానే మిగిలిపోతూ వస్తున్నాది. ప్రస్తుతం కోహ్లి వయస్సు 33 ఏళ్లు. ఇప్పుడున్న ఫామ్‌ను ఇలానే కంటిన్యూ చేస్తే మరో మూడేళ్లు కొనసాగే అవకాశం ఉంది. ఈ గ్యాప్‌లో కోహ్లి రెండు వరల్డ్‌కప్‌లు ఆడే అవకాశం ఉంది(2023 వన్డే వరల్డ్‌కప్‌, 2024 టి20 వరల్డ్‌కప్). మరి వచ్చే మూడేళ్లలో అన్ని సక్రమంగా జరిగి కోహ్లి జట్టులో ఉంటే కనీసం అప్పుడైనా వరల్డ్‌కప్‌ అందుకుంటాడని ఆశిద్దాం.  చివరగా కోహ్లి గురించి ఒక మాట.. ''టి20 ప్రపంచకప్‌ నుంచి టీమిండియా నిష్క్రమించిందేమో కానీ నువ్వు కాదు కోహ్లి.. నీ ఆట అజరామరం. ప్రతీ మ్యాచ్‌లో నీ విలువేంటో చూపించావు. విమర్శించిన నోళ్లతోనే పొగిడించుకున్నావు. నీ ఆటకు సలాం చెప్పకుండా ఉండలేం. వరల్డ్‌కప్‌ గెలవకపోవచ్చు.. కానీ నీ ఆటతీరుతో మరోసారి అభిమానుల మనసులు గెలుచుకున్నావు  ''Hatts Off Virat Kohli'..'' చదవండి: వాళ్లు విఫలం.. వీళ్లపై భారం! అసలైన మ్యాచ్‌లో అంతా తలకిందులు! టీమిండియా ఓటమికి కారణాలు

న్యూజిలాండ్‌ జట్టును ఇష్టపడని వారు ఉండరు. వివాదరహిత జట్టుగా పేరున్న కివీస్‌కు మంచి జట్టు అనే ట్యాగ్‌లైన్‌ ఉంది. ఈ ట్యాగ్‌లైన్‌ ఒక్కటే ఉంటే సరిపోదు.. దానికి అదృష్టం కూడా తోడవ్వాలి. కానీ కివీస్‌ విషయంలో అలా పిలవచ్చో లేదో అనే డైలమా నెలకొనేలా చేశారు. క్రికెట్‌లో సౌతాఫ్రికాకు 'చోకర్స్‌' అనే ముద్ర ఉంది. కానీ కివీస్‌ను అలా పిలవాలన్న మనసొప్పదు. కారణం వారి ఆటతీరు. సౌతాఫ్రికాకు దురదృష్టం ఎక్కువగా ఉంటే.. కివీస్‌ విషయంలో మాత్రం కొంత దురదృష్టం.. కొంత స్వయంకృతం తోడవుతాయి. అందుకే వారికి బ్లాక్‌క్యాప్స్‌ అని ముద్ర పడింది. సైన్స్‌ను నమ్మేవాళ్లకు వింత అనిపించినా.. న్యూజిలాండ్‌ జట్టు ధరించే బ్లాక్‌ జెర్సీని మారిస్తేనైనా కప్‌ కొడుతుందేమోనన్న నమ్మకం ఈరోజుతో మరింత బలంగా తయారైంది. బ్లాక్‌ క్యాప్స్‌ అని ఊరికే అనలేదన్న విషయాన్ని కివీస్‌ జట్టు మరోసారి నిరూపించుకుంది. పరిమిత ఓవర్ల క్రికెట్‌లో జరిగే ఐసీసీ మెగా టోర్నీల్లో న్యూజిలాండ్‌ జట్టు మరోసారి తేలిపోయింది. ఈసారి కప్‌ కచ్చితంగా కొడుతుంది అన్న తరహాలో వారి ప్రదర్శన కొనసాగడం.. తీరా నాకౌట్‌ మ్యాచ్‌ల్లో చేతులెత్తేయడం పరిపాటిగా మారిపోయింది. తాజాగా ఆస్ట్రేలియా వేదికగా జరుగుతున్న టి20 ప్రపంచకప్‌ 2022లోనూ ఇదే సీన్‌ రిపీట్‌ అయింది.  సూపర్‌-12 దశలో ఇంగ్లండ్‌ చేతిలో ఓటమి మినహా టాప్‌ ప్రదర్శన కనబరిచిన కివీస్‌ అందరూ ఊహించినట్లుగానే సెమీస్‌లో అడుగుపెట్టింది. సెమీస్‌లో మాత్రం మళ్లీ పాత కథే. గ్రూప్‌-1 టాపర్‌గా సెమీస్‌లో అడుగుపెట్టిన న్యూజిలాండ్‌.. కీలకమైన నాకౌట్‌(సెమీస్‌)లో తమకు అలవాటైన రీతిలోనే పాకిస్తాన్‌ చేతిలో చిత్తైంది. అందునా పాకిస్తాన్‌తో సెమీఫైనల్‌ అంటేనే చెత్త రికార్డు కలిగి ఉన్న న్యూజిలాండ్‌ దానిని విజయవంతంగా నిలబెట్టుకుంది.  ఇప్పటివరకు ఐసీసీ మెగాటోర్నీల్లో న్యూజిలాండ్‌ను పాకిస్తాన్‌ నాలుగుసార్లు ఓడించింది. ఇందులో రెండుసార్లు వన్డే వరల్డ్‌కప్‌లో(1992, 1999).. రెండుసార్లు (2007, 2022) టి20 ప్రపంచకప్‌ సెమీఫైనల్స్‌ ఉన్నాయి. అంతేకాదు 2015 నుంచి చూసుకుంటే ఇప్పటివరకు ఐసీసీ మెగా టోర్నీల్లో(ఐసీసీ టెస్టు చాంపియన్‌షిప్‌ మినహా) కనీసం సెమీస్‌ చేరిన జట్టుగా నిలిచింది న్యూజిలాండ్‌. అయితే నాకౌట్‌ ఫోబియా మాత్రం ఆ జట్టును వీడడం లేదు. ఇక వచ్చే ఏడాది 2023లో వన్డే వరల్డ్‌కప్‌ జరగనున్న నేపథ్యంలో అప్పుడైనా తమపై ఉన్న బ్లాక్‌క్యాప్స్‌ ముద్ర తొలగించుకుంటారేమో చూడాలి.  అయితే క్రికెట్‌ అభిమానులు మాత్రం న్యూజిలాండ్‌ ఆటతీరు విషయంలో చాలా నిరుత్సాహానికి గురయ్యారు. మంచి జట్టుగా పేరున్న కివీస్‌కు ఈ నాకౌట్‌ ఫోబియా ఏంటో అర్థం కావడం లేదంటున్నారు. ఎందరు కెప్టెన్లు మారినా జట్టు తలరాత మారడం లేదని.. తాను కెప్టెన్సీ చేపట్టిన ఆరేళ్లలో పరిమిత ఓవర్ల క్రికెట్‌లో కివీస్‌ను మూడుసార్లు కనీసం సెమీస్‌ చేర్చిన కేన్‌ విలియమ్సన్‌ కల కూడా నెరవేరేలా కనిపించడం లేదని అంటున్నారు. 2019లో న్యూజిలాండ్‌ టైటిల్‌ కొట్టబోతుందంటూ  ఆ దేశ దిగ్గజ క్రికెటర్‌ మార్టిన్‌ క్రో జోస్యం చెప్పారు. కానీ ఆ కల తీరకుండానే ఆయన కన్నుమూయడం సగటు అభిమానిని బాధపడేలా చేసింది. కనీసం ఈసారైనా టైటిల్‌ కొట్టి తామేంటో నిరూపించుకోవాలనుకున్న కివీస్‌కు మరోసారి భంగపాటే ఎదురైంది.  ఇక కివీస్‌ ఓటమికి కొన్ని కారణాలున్నాయి. అందులో మార్టిన్‌ గప్టిల్‌ లాంటి సీనియర్‌ ప్లేయర్‌ను పక్కనబెట్టడం జట్టు సమతుల్యం దెబ్బతీసిందని చెప్పొచ్చు. అతను ఫామ్‌లో ఉన్నాడో లేదో తెలియదు కానీ జట్టుకు ఒక సీనియర్‌ ఆటగాడి సేవలు చాలా అవసరం. 2015, 2019 వన్డే వరల్డ్‌కప్స్‌తో పాటు 2021 టి20 ప్రపంచకప్‌ల్లో కివీస్‌ ఫైనల్‌ చేరడంలో మార్టిన్‌ గప్టిల్‌ది కీలకపాత్ర. అతనికి ఒక అవకాశం ఇచ్చి ఉండాల్సిందని క్రీడా ఫ్యాన్స్‌ వాపోయారు. ఏమో గప్టిల్‌ ఉండి ఉంటే.. సెమీఫైనల్‌లో బాగా స్కోరు సాధించి జట్టును ఫైనల్‌ చేర్చేవాడేమో అని పేర్కొన్నారు. అయినా న్యూజిలాండ్‌ కథ ముగిసింది.. ఇక ఇప్పుడు ఎన్ని మాట్లాడి ఏం ప్రయోజనం. ఈ ప్రపంచకప్‌లో కివీస్‌కు సెమీస్‌ వరకే రాసిపెట్టి ఉన్నట్లుంది.  చదవండి: NZ Vs Pak: న్యూజిలాండ్‌ ఓటమి.. ఫైనల్‌కు దూసుకెళ్లిన పాకిస్తాన్‌ ఫామ్‌ కోల్పోయిన బాబర్‌తో ఫిప్టీ కొట్టించారు.. అదే కివీస్‌ ప్రత్యేకత

న్యూజిలాండ్‌కు బ్లాక్‌ క్యాప్స్‌ అనే ముద్ర ఉంది. ఈ ముద్ర వారికి ఊరికే రాలేదు. సైన్స్‌ను బలంగా నమ్మేవాళ్లకు ఇది వింత అనిపించొచ్చు. కానీ కివీస్‌ తమ జెర్సీ రంగు మార్చేవరకు ఐసీసీ ట్రోఫీలు కొట్టదనే అపవాదు గట్టిగా ప్రచారంలో ఉంది. ఇది ఎంతవరకు నిజం అనేది తెలియదు కానీ ఐసీసీ మేజర్‌ టోర్నీల్లో సౌతాఫ్రికా తర్వాత దురదృష్టవంతమైన జట్టుగా న్యూజిలాండ్‌కు పేరుంది. ప్రతీసారి అంచనాలకు మించి రాణించడం.. ఆఖరికి ఫైనల్‌ మెట్టుపై బోల్తా కొట్టడం వారికి మాత్రమే సాధ్యమైంది. 2015 వన్డే వరల్డ్‌కప్‌ నుంచి కివీస్‌ది ఇదే తంతు. కివీస్‌ వరుసగా మూడు వరల్డ్‌కప్‌ ఫైనల్స్‌ ఆడడమంటే మాములు విషయం కాదు. 2015లో మెక్‌కల్లమ్‌ సారధ్యంలోని కివీస్‌ సేన ఆఖరి మెట్టుపై బోల్తా పడితే.. 2019 వన్డే వరల్డ్‌కప్‌, 2021 టి20 వరల్డ్‌కప్‌లో కేన్‌ విలియమ్సన్‌ నేతృత్వంలో బ్లాక్‌క్యాప్స్‌  రెండుసార్లు ఫైనల్‌కు చేరి కూడా ట్రోఫీ అందుకోలేకపోయింది. అయితే కేన్‌ విలియమ్సన్‌ నేతృత్వంలోనే న్యూజిలాండ్‌.. ఐసీసీ తొలిసారి ప్రవేశపెట్టిన టెస్టు చాంపియన్‌షిప్‌ను కైవసం చేసుకుంది. పరిమిత ఓవర్ల క్రికెట్‌లో మాత్రం ఒక్కసారి కూడా కప్పు కొట్టలేపోయింది.  ఇక 2022 టి20 ప్రపంచకప్‌లోనూ న్యూజిలాండ్‌ మరోసారి ఫేవరెట్‌గానే కనిపిస్తోంది. సూపర్‌-12 దశలో గ్రూప్‌-1లో ఒక్క మ్యాచ్‌ ఓడిపోని కివీస్‌ టాపర్‌గా సెమీస్‌లో అడుగుపెట్టింది. ఇక సెమీస్‌లో నవంబర్‌ 9న(బుధవారం) పా​కిస్తాన్‌తో అమితుమీ తేల్చుకోనుంది. ఒకవేళ ఈసారి కూడా న్యూజిలాండ్‌ ఫైనల్లో అడుగుపెడితే.. కేన్‌ మామ సారధ్యంలో ఇది మూడోసారి.. వరుసగా నాలుగో మెగాటోర్నీ ఫైనల్‌ ఆడనుంది.  కెప్టెన్‌గా హీరోగా నిలిచిన కేన్‌ విలియమ్సన్‌ ఐసీసీ ట్రోఫీ అందుకోవడంలో మాత్రం ప్రతీసారి జీరో అవుతున్నాడు. ఒకవేళ కివీస్‌ ఫైనల్‌ చేరితే.. ఈసారైనా కేన్‌ విలియమ్సన్‌ కల నెరువెరుతుందేమో చూడాలి. చూస్తుంటే ఈసారి మాత్రం కివీస్‌ జట్టు కప్‌ కొట్టేలానే కనిపిస్తుంది. పాకిస్తాన్‌ సెమీస్‌లో ఎప్పుడైనా ప్రమాదకారే. అయితే నిలకడలేమి పాకిస్తాన్‌కున్న బలహీనత. ఆ బలహీనతను క్యాష్‌ చేసుకొని న్యూజిలాండ్‌ ఫైనల్లో అడుగుపెడుతుందేమో చూడాలి.  చదవండి: ఇంగ్లండ్‌తో మ్యాచ్‌.. అడవి బాట పట్టిన టీమిండియా క్రికెటర్‌     var request = 'https://www.sakshi.com/knowwidget/kwstr_1971406958.json';        $.ajaxPrefilter( function (request) {            if (request.crossDomain && jQuery.support.cors) {              var http = (window.location.protocol === 'http:' ? 'http:' : 'https:');              request.url = http + '//cors-anywhere.herokuapp.com/' + request.url;  } });        $.get( request,function (response){            if(response  == ''){             $('#frameId').hide();             }else{             $('#frameId').show();            }        });

అప్పులపై ఈనాడు ఎన్ని సార్లు వార్తలు ఇచ్చిందో చెప్పలేం. చివరికి ఓడరేవుల అభివృద్దికి అప్పు ప్రతిపాదన చేసినా తప్పు పడుతున్నారు. ఓడరేవులు అభివృద్ధి చెందితే అది రాష్ట్రానికి ఎంతో ఉపయుక్తంగా ఉంటుంది. దానిని చెడగొట్టడానికి ఈనాడు, జ్యోతి వంటి మీడియా సంస్థలు ఇలాంటి వార్తలు ఇస్తున్నాయని ప్రజలు అర్ధం చేసుకోలేరనుకుంటే అది వారి భ్రమే అవుతుంది. హంద్రీనీవాలో నీరున్నా రైతుకు కన్నీరే అంటూ మరో  విషపూరిత కథనాన్ని ఈనాడు ఇచ్చింది. చదవండి: ఏపీపై ‘దుష్టచతుష్టయం’ పగబట్టిందా.. వచ్చే ఎన్నికల వరకు భరించాల్సిందేనా? నిజంగానే ఎక్కడైనా పొలాలకు సరిగా నీరు అందకపోతే వార్త ఇవ్వవచ్చు. అలా కాకుండా రాయలసీమలో హైకోర్టు పెట్టాలని ఆత్మగౌరవ ర్యాలీలు జరుగుతున్న వేళ  ప్రజలలో ప్రభుత్వంపై వ్యతిరేకత తెచ్చే లక్ష్యంతో ఇలాంటి కథనాలు ఇస్తున్నారు. ఈ వార్త అబద్దమని రాయలసీమ మేధావుల ఫోరం కన్వీనర్ పురుషోత్తంరెడ్డి సోదాహరణంగా వివరించారు. తప్పుదారి పట్టించే యత్నం ఒకవేళ నిజంగానే లక్ష ఎకరాల పొలాలు ఎండిపోతుంటే ప్రభుత్వం చూస్తూ ఉరుకుంటుందా? ప్రభుత్వం పట్టించుకోకపోతే ప్రతిపక్షం ఎంత గొడవ చేసేది? ఈనాడు మాత్రం ప్రజలను తప్పుదారి పట్టించే యత్నం చేసింది. ఈ ఏడాది వర్షాలు బాగా పడ్డాయి. రిజర్వాయిర్లు, చెరువులు అన్నిటా నీరు ఉంది. అలాంటప్పడు నీటి సమస్య ఎక్కడ వస్తుంది? విద్యుత్ బకాయిల చెల్లించలేదంటూ రాసిన ఈ పత్రిక తెలంగాణలో కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టు లిఫ్టులు, ఇతర లిఫ్టుల విద్యుత్ బకాయిల గురించి ఎన్నడైనా వార్తలు ఇచ్చిందా అంటే అదేమీ చేయలేదు. ఇక్కడ ఆ మీడియాకు ఉన్న భయం ఏమిటో వారే చెప్పాలి. నిజం తెలిసినా వక్రభాష్యమే.! అమరావతిలో పేదలకు ఇళ్ల స్థలాలు ఇవ్వడాన్ని కూడా వ్యతిరేకిస్తూ మాస్టర్ ప్లాన్ మార్చేస్తున్నారు అంటూ వార్త ఇచ్చింది. ఆయువు తీస్తున్న విద్యుత్ తీగలు అంటూ అప్పుడెప్పుడో జరిగిన ఘటనల ఆధారంగా ఒక స్టోరీ వండారు. ఇది కూడా నిజంగా సమస్య పరిష్కారం కోసం కాకుండా, ఏపీ ప్రభుత్వాన్ని బదనాం చేయాలన్న ఉద్దేశంతోనే చేశారన్న సంగతి ఇట్టే తెలిసిపోతుంది. మరో వైపు గ్రామాలలో విద్యుత్ బకాయిలు చెల్లించకూడదన్నట్లుగా వార్తలు ఇస్తూ సర్పంచ్లపై కత్తీ అంటూ మరో అధ్వాన్నపు వార్త ఇచ్చారు. ఇలా చెప్పుకుంటూ పోతే చాలా ఉన్నాయి. కరోనా సంక్షోభం సమయంలో ఉద్యోగులకు అన్ని రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు జీతాలు ఇవ్వలేకపోయాయి. కాని ఏపీలో మాత్రం ఉద్యోగులను రెచ్చగొట్టే రీతిలో కధనాలు ఇచ్చాయి. అప్పు తెచ్చి జీతాలు ఇస్తే అదిగో అప్పు చేశారని రాశారు. అంతేకాదు .. ఈనాడు ఒకసారి అసలు ఏపీ ప్రభుత్వ ఆదాయం పెరిగిందని కూడా వార్త ఇచ్చింది.   రాతలు కావవి.. పచ్చ కామెర్లు.! కరోనా సమయంలో పేదలకు సాయం చేసినప్పుడు ఎలాంటి పాజిటివ్ వార్తలు ఇవ్వలేదు. పైగా అమ్మో అప్పులు చేసేశారు అంటూ వ్యతిరేక ప్రచారం చేశారు. పోనీ ప్రభుత్వం వ్యయం తగ్గించుకోవడానికి, స్కీములలో వృధా అరికట్టడానికి ప్రయత్నిస్తే, వెంటనే ఆ స్కీములో కోత పెట్టారు! ఈ స్కీములో కోత పెట్టారు అంటూ అప్పుడు కధనాలు ఇచ్చారు. విశాఖలో టిడిపి ఆందోళనకు దిగితే పోలీసులు కట్టడి చేస్తే నిర్భంధ కాండ అంటూ తాటికాయంత అక్షరాల హెడింగ్ ఇచ్చారు. మరి అదే అమరావతిలో భూముల సమీకరణకు వ్యతిరేకంగా రైతులు ఆందోళన చేసినప్పుడు, విపక్షాలు ఆ ప్రాంతం వైపు వెళ్లకుండా ఆంక్షలు పెట్టినప్పుడు ఎప్పుడైనా ఇలా రాశారా? ఆనాటి ప్రభుత్వమే రైతుల పంటలను కూడా తగుల పెట్టించదన్న ఆరోపణ వచ్చినప్పుడు ఈ మీడియా ఏనాడైనా ఇది దారుణం అని రాసిందా? మీరా విలువలా గురించి వల్లించేది? ఎప్పుడైనా ఒకసారి ఏడిస్తే ఎవరైనా ఓదార్చుతారు. కాని రోజు ఏడ్చేవారిని ఎవరు ఓదార్చుతారన్నది నానుడి. సరిగ్గా ప్రస్తుతం ఈనాడు, ఇతర టీడీపీ మీడియా సంస్థల పరిస్థితి అలాగే ఉంది. రోజూ ప్రభుత్వంపై ఏదో ఒక చెత్తరాసి, ఇంత బురద పోసి ఈ మీడియా ఆనందపడుతోంది. వీరి బాధ అల్లా  ఎన్ని రాసినా ప్రజలలో ప్రభుత్వంపై తాము ఆశించిన వ్యతిరేకత రావడం లేదనే. అందుకే మరింత ప్రస్టేషన్ తో  ఈనాడు, టీడీపీ మీడియా ఇలా చేస్తున్నాయి. ఒకప్పుడు ఈనాడు అధినేత రామోజీరావు సమాజ విలువల గురించి, పత్రిక ప్రమాణాలు, విలువల గురించి సంపాదకీయాలే కాదు.. ఉపన్యాసాలు కూడా ఇచ్చేవారు. ఏదైనా నిజమైతేనే రాయండి.. అబద్దమైతే రాయవద్దని సుద్దులు చెప్పేవారు. ఏ ఆరోపణపైన అయినా రెండో వెర్షన్ తీసుకోవాలని చెప్పేవారు.  కాని ఇప్పుడు ఆయన సారధ్యంలోని ఈనాడు ఇంత ఘోరంగా విలువలకు పాతర వేస్తున్న తీరు చూస్తే, ఆనాటి మాటలన్నీ ఒట్టి మాటలేనా అన్న భావన ఏర్పడుతుంది. చివరికి ఈనాడు సైతం కులం ఊబిలో చిక్కుకుందన్న విమర్శలు రావడం అత్యంత శోచనీయం. వీటన్నిటిని గమనిస్తే వచ్చే 2024 ఎన్నికల వరకు జగన్ ప్రభుత్వం ఈ దుష్టచతుష్టయాన్ని ఎదుర్కోకతప్పదని అర్థం అవుతుంది. దీనికి తగ్గట్లుగానే ప్రభుత్వం కూడా ప్లాన్ చేసుకోవలసి ఉంటుంది. -పొలిటికల్ ఎడిటర్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com

ముఖ్యమంత్రి వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డిని తప్పుబడుతున్న పచ్చమీడియా.. ఆచరణలో అంత కంటే ఘోరంగా వ్యవహరిస్తోంది. ఈ విషయంలో వారు అనుసరిస్తోన్న తీరును ప్రజలు తరచుగా గమనించినా.. పచ్చమీడియా ధోరణిలో మాత్రం మార్పు రావడం లేదు. వైఎస్సార్‌సీపీ ఇచ్చిన మానిఫెస్టోపై ఈ మీడియా ఎన్నడూ విశ్లేషణ చేయదు. ఆయన ఇచ్చిన హామీలు నెరవేర్చారా? లేదా? అన్న జోలికి వెళ్లదు. ఎందుకంటే వాటి గురించి ప్రస్తావిస్తే వైఎస్‌ జగన్ హామీలు అమలు చేశారని చెప్పవలసి వస్తుంది కనుక.  అంతకుముందు అధికారంలో ఉన్న తెలుగుదేశం పార్టీ 400 హామీలు ఇచ్చి వాటిని అమలు చేయకుండా ప్రజలను మోసం చేసినా, చంద్రబాబు ప్రభుత్వం అంత గొప్ప, ఇంత గొప్ప అని ప్రచారం చేసేవి. లక్షకోట్ల రుణాలను మాఫీ చేస్తామని చంద్రబాబు చెబితే ఈ మీడియా అదెలా సాధ్యమైని ఏనాడు ప్రశ్నించలేదు. పైగా చంద్రబాబు అనుభవజ్ఞుడు కనుక రుణమాఫీ చేస్తారని ప్రచారం చేశాయి.  బాబు ఓడగానే అసలు రూపం ఈనాడు, ఆంద్రజ్యోతి, టివి 5 తెలుగుదేశంకు మద్దతు ఇచ్చే సంస్థలే అయినా గతంలో మరీ ఇంత నీచంగా ఉండేవికావు. వైఎస్‌ జగన్ ముఖ్యమంత్రి అయినప్పటి నుంచి ఆ సంస్థలు ఓర్చుకోలేకపోతున్నాయి. ఆ మీడియా యాజమాన్యాలు చంద్రబాబు ఓడిపోతే తామే ఓడిపోయినట్లు భావించడం ఆరంభించాయి. అంతే.. ఇక జగన్‌పై ఉన్నవి, లేనివి రాయడం ఆరంభించారు. ఆ క్రమంలో  ఉచ్ఛనీచాలు వదలివేస్తున్నారు. ఒక మాటలో చెప్పాలంటే ఇవి బట్టలు ఊడదీసుకుని తిరగడానికి కూడా సిగ్గుపడడం లేదేమో అనిపిస్తుంది. ఈనాడు మీడియాకు కాని, మిగిలిన టిడిపి మద్దతుదారులైన మీడియా వారికి గాని, ఈ మూడున్నరేళ్లలో జగన్ ప్రభుత్వం చేసిన ఒక్క మంచి పని కూడా కనిపించలేదు. వీళ్లు కళ్లున్న కబోదుల్లా మారిపోయారు.  (చదవండి: ఏపీపై ‘దుష్టచతుష్టయం’ పగబట్టిందా.. వచ్చే ఎన్నికల వరకు భరించాల్సిందేనా?) అన్నీ ఏడుపుగొట్టు వార్తలే ఉదాహరణకు ఈనాడు మీడియా గత కొద్దిరోజులుగా రాస్తున్న ఏడుపుగొట్టు వార్తలను పరిశీలించండి. ఎవరికైనా విషయం ఇట్టే బోధపడుతుంది. ఏపిలో విద్యా వ్యవస్థ మెరుగుదలకు ప్రభుత్వం అనేక చర్యలు చేపట్టిందని అంతా భావిస్తారు. యుపి తదితర రాష్ట్రాల నుంచి ప్రత్యేక బృందాలు వచ్చి ప్రభుత్వ స్కూళ్లను చూసి వెళ్లాయి. ఇంగ్లీష్ మీడియం ప్రవేశ పెట్టడంతో పాటు స్కూళ్లను  నాడు-నేడు కింద తీర్చిదిద్దుతున్నారు.  వాటిని మెచ్చుకోకపోతే మాని, ఈనాడు ఏమని రాసిందో చూడండి. పిల్లలపై పిడుగు అన్న శీర్షికతో తరగతి బోధన, అభ్యసన గాలికి వదలివేశారంటూ ప్రచారం చేశారు. ప్రైవేటు స్కూళ్లలో అడ్మిషన్లు పెరిగాయని రాస్తున్నారు. ఇలాంటి వార్తనే ఒక ఇరవై రోజుల కిందట ఈ పత్రిక రాసింది. దానిపై అధికారులు వివరణ ఇచ్చారు. గతంలో కన్నా ప్రభుత్వ స్కూళ్లలో అడ్మిషన్లు పెరిగిన వైనాన్ని తెలిపారు. అయినా ఈ పత్రిక మళ్లీ పిల్లలపై పిడుగు అంటూ ఏడుపుగొట్టు వార్త ఇచ్చింది.  ఎల్లో ఎజెండాలో నెగెటివ్ వార్తలే  స్కూళ్లలో కనీస సంఖ్యలో విద్యార్ధులు లేకపోతే వాటిని వేరే స్కూల్ లో కలిపితే, అమ్మో ఇంకేముంది పిల్లలకు అన్యాయం జరిగిపోయిందని రాస్తున్నారు. ప్రభుత్వం ఈ చర్య తీసుకోకపోతే, పిల్లలు లేకపోయినా, టీచర్లకు జీతాలు ఇస్తున్నారని అప్పుడు రాస్తారు. ఈ పత్రిక ఎన్నడైనా స్కూళ్ల ఆధునీకరణపై ఒక్క పాజిటివ్ వార్త అయినా ఇచ్చిందా? ప్రభుత్వ స్కూళ్ల టీచర్లను రెచ్చగొట్టేలా మాత్రం స్టోరీలు ఇస్తుంటారు. అందుకే విద్యా శాఖ మంత్రి బొత్స సత్యనారాయణ  ఈ పత్రికలు  విద్యారంగంపై విషం కక్కుతున్నాయని విమర్శించారు.  కళ్లు తెరిచి చూడండయ్యా, జరుగుతున్న మంచిని! చిత్తశుద్దితో విద్యా వ్యవస్థలో తెస్తున్న మార్పులలోని మంచిని, ఏవైనా లోటుపాట్లు ఉంటే వాటిని చెప్పడం తప్పుకాదు. కాని నిత్యం విషపూరిత కథనాలు ఇవ్వడంతో ఈనాడు, ఇతర టిడిపి మీడియా సంస్థలు విశ్వసనీయత కోల్పోతున్నాయి. ఉత్తరాంద్రపై ప్రేమ ఉంటే భూముల తాకట్టా అంటూ మరో ఏడుపు వార్త ఇచ్చారు. భూములు తాకట్టుపెట్టి ప్రభుత్వం అప్పు తీసుకోవడాన్ని వీరు తప్పు పట్టారు.  మరి గత ప్రభుత్వం  అమరావతి భూములను తాకట్టుపెట్టినప్పుడు, అధిక వడ్డీకి బాండ్లను జారీ చేసినప్పుడు ఎందుకు ఇలాంటి స్టోరీలు ఇవ్వలేదు? అప్పుడు చంద్రబాబు మొహం చూసి అప్పులు ఇచ్చారని ప్రచారం చేశారే. పోనీ భూముల తాకట్టుపెట్టకుండా రుణాలు వచ్చే అవకాశం ఉంటే దాని గురించి రాయవచ్చు. అలాకాకుండా విశాఖ కార్యనిర్వహాక రాజధాని అయితే ఉత్తరాంద్ర అంతటా జగన్ కు మంచి పేరు వస్తుందన్న కారణంగా ఈనాడు కుళ్లుబుద్దితో ఇలాంటి వార్త ఇచ్చింది. విశాఖ రాజధాని కాకుండా చేయాలని తన వంతు విషాన్ని ఈ మీడియా చిమ్ముతోంది.  - పొలిటికల్ ఎడిటర్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com

ఆంధ్రప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి వైఎస్ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి తరచుగా ఒక మాట అంటుంటారు. తమ ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా దుష్ట చతుష్టయం విషం కక్కుతోందని, ప్రజలకే మంచి చేసినా, చెడుగా ప్రచారం చేస్తోందని ఆయన వ్యాఖ్యానిస్తుంటారు. ప్రతిపక్షనేత చంద్రబాబు నాయుడుతో పాటు  ఈనాడు, ఆంధ్రజ్యోతి, టివి 5 మీడియా సంస్థలను కలిపి దుష్టచతుష్టయం అని పేరు పెట్టారు. వీరికి తోడుగా దత్తపుత్రుడు అంటూ పవన్ కల్యాణ్‌ తీరును ఆయన ఎండగడుతుంటారు. ఆయన వ్యాఖ్యలు కరెక్టేనా? కాదా అన్న విశ్లేషణ చేస్తే మాత్రం ఒక పచ్చి నిజం బయటపడుతుంది. మీడియా ముసుగులో పచ్చ కుట్ర చంద్రబాబు టీడీపీ అధినేతగా, మళ్లీ అధికారంలోకి రావాలన్న తాపత్రయం ఉన్న వ్యక్తిగా ప్రభుత్వంపై ఏవైనా ఆరోపణలు చేయవచ్చు. అందులో నిజాలు ఉండవచ్చు. ఉండకపోవచ్చు. ఆయన చేసే రాజకీయ విమర్శలకు వైసీపీ కూడా రాజకీయంగానే సమాధానం ఇస్తుంది. కాని ఈనాడు, ఆంధ్రజ్యోతి, టివి 5 మీడియా సంస్థలు విలువలకు పాతరేసి నిత్యం విషం కక్కుతున్న తీరు బాధ కలిగిస్తుంది. అవి ఒక రకంగా ఏపీ ప్రజలపై పగపట్టినట్లు వ్యవహరిస్తున్నాయన్న సంగతి విశ్లేషణలో స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది. ప్రభుత్వంలో జరిగే లోటుపాట్లను, తప్పు ఒప్పులను మీడియా వార్తలుగా ఇవ్వడం తప్పు కాదు. నిజానికి అలాంటి వార్తలు ఇవ్వాలి కూడా. కానీ అబద్దాలతో రోజూ దిక్కుమాలిన కథనాలు ఇవ్వడం ద్వారా ప్రజలను ప్రభావితం చేయాలని నానా తంటాలు పడుతున్నాయి. ఏపీ ప్రజలు విజ్ఞులు కనుక వాటిని పెద్దగా సీరియస్ గా తీసుకోవడం లేదనుకోవాలి.  పదేళ్ల నుంచి ఇవే కుట్రలు 2019 ఎన్నికలకు ముందు ఆనాటి చంద్రబాబు ప్రభుత్వానికి మద్దతుగా ఎన్ని స్టోరీలు ఇచ్చినా, వైఎస్సార్‌ కాంగ్రెస్ అధినేత జగన్‌ను అప్రతిష్టపాలు చేయాలని ఎన్ని విషపు రాతలు రాసినా ప్రజలు వాటిని పట్టించుకోలేదు. వైసీపీకి 151 సీట్లు ఇచ్చి జగన్‌ను ముఖ్యమంత్రిని చేశారు. దానిని ఈ మీడియా జీర్ణించుకోలేకపోతోంది. జగన్ సీఎం అయిన మరుసటి రోజునుంచే ఏదో ఒక తప్పుడు కథనం వండి వార్చడం ఆరంభించారు. జగన్ ఏ నిర్ణయం తీసుకున్నా తప్పుపట్టడమే పనిగా పెట్టుకున్నాయి. అయినా ఆయన ధైర్యవంతుడు కనుక తను ఏవైతే వాగ్దానాలు చేశారో వాటిని అమలు చేయడానికి ముందుకు వెళ్లారు.  - పొలిటికల్ ఎడిటర్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com

తెలంగాణలో అత్యంత ప్రతిష్టాత్మకంగా జరిగిన మునుగోడు శాసనసభ నియోజకవర్గ ఉప ఎన్నికలో అధికార టీఆర్‌ఎస్‌  పార్టీ విజయం సాధించింది. టీఆర్‌ఎస్‌ ,బీజేపీల మద్య హోరాహోరీగా సాగిన ఈ ఎన్నికలో ఎన్నెన్నో ట్విస్టులు, జిమ్మిక్కులు జరిగిన తీరు రాజకీయాలకు అంత వన్నె తెచ్చేవి కావు. కాని గెలుపే లక్ష్యంగా సాగుతున్న ఈ రోజులలో ఈ ప్రమాణాల గురించి పెద్దగా ఆలోచించడం అనవసరమనిపిస్తుంది. రాజకీయంగా చూస్తే టీఆర్‌ఎస్‌ గెలిచిన మాట నిజమేకాని, ఆశించినంత మెజార్టీ రాకపోవడం ఆ పార్టీకి కొంత నిరాశేనని చెప్పకతప్పదు. టీఆర్‌ఎస్‌ అభ్యర్ధి కె.ప్రభాకరరెడ్డి అంత బలమైన అభ్యర్ధి కాదని ప్రచారం జరిగిన నేపధ్యంలో ఈ మాత్రం మెజార్టీ అయినా రావడం  ఆ పార్టీకి ఊరట అని భావించాలి. భవిష్యత్తుకు సంకేతం.! ఎలాగైనా గెలిచి సత్తా చాటాలని తద్వారా తెలంగాణలో గట్టి పునాది వేసుకోవాలని విశ్వయత్నం చేసిన బీజేపీకి తీవ్ర ఆశాభంగమే ఎదురైందని చెప్పాలి. కాని రెండో స్థానంలోకి రావడం ద్వారా కాంగ్రెస్‌ను బాగా దెబ్బతీసినట్లయింది. భవిష్యత్తులో తామే టీఆర్‌ఎస్‌ కు ప్రత్యామ్నాయం అని చెప్పుకోవడానికి  అవకాశం వచ్చినందుకు బీజేపీ సంతోషపడుతోంది. అందువల్లే ఓడిపోతే కోమటిరెడ్డి రాజగోపాలరెడ్డి ఖాతాలోకి, గెలిస్తే బీజేపీ ఖాతాలోకి వస్తుందన్న విశ్లేషణలు వచ్చాయి. కాంగ్రెస్ పార్టీ మునుగోడులో తన పట్టు పూర్తిగా కోల్పోకపోయినా, డిపాజిట్ పోవడం , మూడో స్థానానికే పరిమితం కావడం పెద్ద దెబ్బ అని చెప్పాలి. అయినా టీఆర్‌ఎస్‌, బీజేపీల మధ్య సాగిన రాజకీయ యుద్దంలో కాంగ్రెస్ అభ్యర్ధి పాల్వాయి స్రవంతి 23వేల ఓట్లు తెచ్చుకోవడం విశేషమే . ఎందుకంటే ఇంతకు ముందు జరిగిన హుజూరాబాద్ ఉప ఎన్నికలో కాంగ్రెస్ పార్టీ మరీ దారుణంగా మూడువేల లోపు ఓట్లకే పరిమితం అయింది. ఇక్కడ ఆ పరిస్థితి రాలేదు.  ఎన్నికలో ఎవరిది పైచేయి.? స్థూలంగా చూస్తే తెలంగాణలో బీజేపీ దూకుడుకు టీఆర్‌ఎస్‌ కళ్లెం వేస్తే, ఇంతకాలం తనకు ఎదురులేదనుకున్న టీఆర్‌ఎస్‌ మెజార్టీని తగ్గించడం ద్వారా, రెండో స్థానాన్ని సాధించడం ద్వారా  ఆ పార్టీని బీజేపీ కొంత ఆత్మరక్షణలో పడేసిందని చెప్పాలి. గత సాదారణ ఎన్నికలలో కోమటిరెడ్డి రాజగోపాలరెడ్డి కాంగ్రెస్ పక్షాన 22వేలకుపైగా మెజార్టీతో గెలుపొందారు. కాంగ్రెస్ అధికారంలోకి రాకపోవడంతో  కోమటిరెడ్డి తన రాజకీయ భవిష్యత్తు పై ఆలోచన చేసి కేంద్రంలో అధికారంలో ఉన్న బీజేపీలోకి వెళ్లాలని ఆలోచించారు. ఆ క్రమంలో ఆయన కొన్నిసార్లు బీజేపీని ప్రశంసించడం, ఆ పార్టీలోకి వెళ్లనున్నట్లు సంకేతాలు ఇవ్వడం, మరికొన్నిసార్లు కాంగ్రెస్‌లోనే కొనసాగుతున్నట్లు చెప్పడం వంటి రాజకీయం నడిపారు. కేంద్రంలోకాని, తెలంగాణలో కాని కాంగ్రెస్ అధికారం రావడం సాద్యం కాదని ఆయన భావించడమే ఇందుకు కారణం.  అదే సమయంలో తన నియోజకవర్గంలోని కాంగ్రెస్ క్యాడర్ తొలుత  ఆయన పార్టీ మారడాన్ని అంగీకరించలేదు. అందుకే ఆయన చాలా సమయం తీసుకున్నారు. అంతేకాదు. ఒక దశలో తన సోదరుడు, ఎంపి అయిన కోమటిరెడ్డి వెంకటరెడ్డికి పీసీసీ అధ్యక్ష పదవి వస్తుందని ఆశించారు. తమకు ఆ బాద్యతలు అప్పగిస్తే పార్టీని తెలంగాణలో అదికారంలోకి తెస్తామని వారు అదిష్టానానికి చెప్పారు. కాని కాంగ్రెస్ అధినాయకత్వం టీడీపీ నుంచి వచ్చిన మల్కాజిగిరి ఎంపీ రేవంత్ రెడ్డికి పీసీసీ బాధ్యత అప్పగించింది.  కోమటిరెడ్డి కొత్త దారి రేవంత్ ఎంపిక తర్వాత కోమటిరెడ్డి సోదరులు బాగా హర్ట్ అయ్యారు. అప్పటి నుంచి రాజగోపాలరెడ్డి బీజేపీలోకి వెళ్లాలన్న గట్టి ఆలోచనకు వచ్చారు. ఇందుకోసం ఆయన కేంద్ర హోం మంత్రి అమిత్ షా ను కూడా కలిశారు. బీజేపీ నేతలు కూడా కాంగ్రెస్ నుంచి ఒక గట్టి నేత తమ పార్టీలోకి వస్తే బీజేపీకి మరింత ఊపు వస్తుందని భావించారు. రాజగోపాలరెడ్డి బీజేపీలోకి చేరడానికి ముందుగా నియోజకవర్గం అంతటా పర్యటించి తన మద్దతుదారులను మానసికంగా సిద్దం చేశారు. మెజార్టీ మద్దతుదారులను తనవైపు తిప్పుకున్నా, కాంగ్రెస్ నుంచి బయటకు రావడానికి ఇష్టపడని క్యాడర్ కూడా గణనీయంగానే ఉందని చెప్పాలి. అదే ఇప్పుడు కోమటిరెడ్డిని దెబ్బతీసింది.కాంగ్రెస్ పార్టీకి పది వేల నుంచి పదిహేనువేల ఓట్లు లోపే వస్తాయని వారు అనుకున్నారు. కోమటిరెడ్డి బీజేపీకి పరోక్షంగా మద్దతు ప్రకటించి, ఎమ్మెల్యే పదవికి రాజీనామా చేయకుండా ఉంటే ఈ ఉప ఎన్నిక వచ్చేదికాదు.  వ్యూహాలు - ప్రతి వ్యూహాలు బీజేపీ తన బలాన్ని పెంచుకోవడానికి , తన పట్టును పరీక్షించుకోవడానికి ఉప ఎన్నిక తీసుకు వచ్చింది. మరో ఏడాదిలో జరగనున్న సాధారణ ఎన్నికలకు ఇది రిహార్సల్ అని, సెమీ ఫైనల్స్ అని ప్రచారం జరిగింది. మునుగోడులో గెలిస్తే ఒక ఊపు వచ్చి తెలంగాణ  అంతటా బీజేపీకి  బలమైన అభ్యర్ధులు దొరికి అధికారం వైపు వెళ్లవచ్చని ఆ పార్టీ నేతలు అనుకున్నారు. కాని వారి లక్ష్యం కొంతమేరే నెరవేరింది. వచ్చే సాధారణ ఎన్నికలలో గెలవాలంటే బీజేపీ ఇంకా చాలా కష్టపడవలసి ఉంటుంది. టీఆర్‌ఎస్‌ వ్యూహాలను పరిశీలిస్తే బీజేపీ ఎత్తుగడలను ముందుగానే ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్‌ పసిగట్టారు. అందులోను హుజూరాబాద్ లో బీజేపీ పక్షాన ఈటెల రాజేందర్ గెలవడంతో టీఆర్‌ఎస్‌ పై ప్రజలలో వచ్చిన అనుమానాలను పోగొట్టాలంటే మునుగోడు ఎట్టి పరిస్థితిలోను గెలిచి తీరాలని ఆయన  అనుకున్నారు. మిషన్ మునుగోడు ఎన్నికల రాజకీయాలలో తలపండిన కేసీఆర్‌ ఎన్నికల సంఘం షెడ్యూల్ విడుదల చేయడానికి ముందే ప్రచారం ఆరంభించారు. మంత్రి జగదీష్ రెడ్డికి పూర్తి బాద్యతలు అప్పగించారు. ఆ నియోజకవర్గంలో పలు అభివృద్ది పనులకు శ్రీకారం చుట్టారు. తన రాజీనామా వల్లే టీఆర్‌ఎస్‌ ప్రభుత్వం అభివృద్ది కార్యక్రమాలు చేపడుతోందని కోమటిరెడ్డి ప్రచారం చేసినా, దానిని పట్టించుకోకుండా తమ పని తాము చేసుకుని వెళ్లారు. మొత్తం మంత్రులు,టీఆర్‌ఎస్‌ ఎమ్మెల్యేలు అందరిని మునుగోడులో ప్రచారానికి పంపించారు. తానుకూడా ఒక గ్రామానికి ఇన్ చార్జీగా ఉంటానని చెప్పడం ద్వారా నేతలకు ఈ ఎన్నిక ఎంత ముఖ్యమైనదో ఆయన తెలియచేశారు.  బీఆర్ఎస్‌కు ఇదే నాంది జాతీయ పార్టీ బిఆర్ఎస్ కు మునుగోడు గెలుపు ఒక మలుపు అవుతుందని ప్రచారం చేశారు. ఇదే సమయంలో బీజేపీ విధానాలను తప్పుపడుతూ విమర్శలు కురిపించేవారు. ప్రభుత్వాలను కూలగొడుతూ బీజేపీ ప్రజాస్వామ్యాన్ని హరిస్తోందని చెప్పడానికి నలుగురు ఎమ్మెల్యేల కొనుగోలు వ్యవహారాన్ని విజయవంతంగా తెరపైకి తెచ్చారు. దీనిని ఎదుర్కోవడానికి బీజేపీ చాలా కష్టపడవలసి వచ్చింది. వారు ఇదంతా డ్రామా అని ప్రచారం చేసినా, బీజేపీకి కొంత డామేజీ జరిగిందని చెప్పాలి.కోమటిరెడ్డికి కేంద్రం 18వేల కోట్ల కాంట్రాక్ట్ ఇచ్చిందని, అంత మొత్తానికి ఆయన అమ్ముడుపోయారంటూ తీవ్ర ఆరోపణ చేసింది. మొత్తం 18వేల కోట్లు రాజగోపాలరెడ్డి జేబులోకి వచ్చాయేమోనని ప్రజలు అనుమానించే తీరులో ఈ ప్రచారం జరిగింది. దీనిపై బీజేపీ ఎంత వివరణ ఇచ్చినా  పెద్దగా ఉపయోగం జరగలేదు. ఇంత చేసినా పది వేలే.! మామూలుగా ఎన్నికల్లో పది వేల మెజార్టీ మంచి మెజార్టీనే అవుతుంది. కాని టీఆర్‌ఎస్‌ గతంలో సాధించిన విజయాలు,మునుగోడులో కేంద్రీకరించిన తీరు, సర్వేలలో పదినుంచి పదిహేను శాతం ఆదిక్యతతో గెలుస్తుందని వచ్చిన అంచనాలు ..వీటన్నిటిని గమనంలోకి తీసుకుంటే ఇది గొప్ప మెజార్టీ కాదన్న అభిప్రాయం ఏర్పడింది. టీఆర్‌ఎస్‌ కు, బీజేపీకి మద్య నాలుగుశాతం ఓట్ల తేడానే ఉంది. ఈ రెండు పార్టీలు కూడా పోటాపోటీగా వ్యయం చేశాయన్నది వాస్తవం. టీఆర్‌ఎస్‌ నాలుగువేల చొప్పున, బీజేపీ మూడువేల చొప్పున, కాంగ్రెస్ వెయ్యి రూపాయల చొప్పున  డబ్బు పంపిణీ చేశాయని చెబుతున్నారు.ఇవి కాకుండా స్థానిక నేతలను లక్షలు పెట్టి కొనుగోలు చేశారు.  స్టేట్ పోలీస్ x సెంట్రల్ ఫోర్సెస్ రోజూ ఓటర్లకు మద్యం , చికెన్ వంటివి సరఫరా చేశారు.కాగా బీజేపీ డబ్బును పట్టుకోవడానికి రాష్ట్ర పోలీసులను టీఆర్‌ఎస్‌ వాడుకుంటే, ఆదాయపన్ను శాఖ అదికారులను బీజేపీ వాడుకుంది.  ఈ విషయంలో టీఆర్‌ఎస్‌ బాగా సఫలం అయిందని చెప్పాలి. పట్టుబడిన డబ్బులో అత్యధికం బీజేపీకి చెందినవారిదే కావడమే ఇందుకు ఉదాహరణ. ఆదాయపన్ను అదికారులు మంత్రి జగదీష్ రెడ్డి పిఎ ఇంటిలోకాని, మరికొన్ని చోట్ల కాని దాడులు చేసినా, అంతంతమాత్రంగానే డబ్బు పట్టుబడిందని చెబుతున్నారు.సిబిఐ, ఈడి వంటి సంస్థలను వాడుకుని ప్రత్యర్ధి పార్టీలను బీజేపీ ఇబ్బంది పెడుతోందన్న ప్రచారాన్ని కూడా టీఆర్‌ఎస్‌ విజయవంతంగా తీసుకు వెళ్లింది. డిల్లీ లిక్కర్ స్కామ్ లో కేసీఆర్‌ కుటుంబ సభ్యులు ఉన్నారని బీజేపీ ప్రచారం చేసినా, టీఆర్‌ఎస్‌ ఆరోపణల ముందు ఇది ఆగలేదనిపిస్తుంది. ఏతావాతా చెప్పాలంటే టీఆర్‌ఎస్‌ ఈ ఉప ఎన్నికలో గెలిచినప్పటికీ, వచ్చే సాధారణ ఎన్నికలలో పరిస్థితి అంత తేలికగా ఉండదన్న సంకేతం వచ్చింది.  కారు కళ్లు తెరుస్తుందా? ఈ ఎన్నిక ద్వారా ఒక విషయం అర్థమయింది. టీఆర్‌ఎస్‌ పూర్తి అప్రమత్తం కావాల్సిన తరుణం అని చెప్పాలి. అలాగే బీజేపీకి తెలంగాణలో అదికారం వచ్చేంత సీన్ ఇప్పటికైతే రాలేదన్న సంగతి కూడా అర్ధం అవుతుంది. ఇక కాంగ్రెస్ పార్టీ పరిస్థితి చూస్తే ఈ రెండు పార్టీల మధ్య బకరా అయిపోయింది. అక్కడికి సీనియర్ నేత, దివంగత పాల్వాయి గోవర్ధనరెడ్డి కి ఉన్న పలుకుబడి ఆయన కుమార్తెగా కాంగ్రెస్ అభ్యర్ధి స్రవంతికి కొంత ప్రయోజనం కలిగించింది. అయినా అది సరిపోలేదు.కాంగ్రెస్ అగ్రనేత రాహుల్ గాంధీ ఈ ఉప ఎన్నిక సమయంలోనే తెలంగాణ లో పాదయాత్ర చేసినా, దాని ప్రభావం పడకపోవడం పార్టీకి కొంత నష్టమే అని చెప్పాలి.   దీని ప్రభావం పీసీసీ అద్యక్షుడు రేవంత్ రెడ్డిపై పడుతుంది. ఆయనకు వ్యతిరేకంగా పార్టీలోని కొన్ని గ్రూపులు పనిచేస్తున్నాయి. వారు మరింత క్రియాశీలకం అయి అదిష్టానానికి పిర్యాదులు చేయవచ్చు. ఈయన పీసీసీ అద్యక్షుడు అయ్యాక జరిగిన రెండు ఉప ఎన్నికలలో కాంగ్రెస్ కు డిపాజిట్ పోవడం రేవంత్ కు అప్రతిష్ట తెచ్చే అంశమే అవుతుంది.బీజేపీ అభ్యర్ది సోదరుడు, భువనగిరి కాంగ్రెస్ ఎమ్.పి  కోమటిరెడ్డి వెంకటరెడ్డి తీరు కూడా చర్చనీయాంశం అయింది. ఆయన తన సోదరుడికి అనుకూలంగా పరోక్షంగా ప్రచారం చేశారన్న ఆరోపణలు వచ్చాయి. ఆయనకు క్రమశిక్షణ సంఘం నోటీసు కూడా ఇచ్చింది.ఈ పరిణామం  కూడా కాంగ్రెస్కు నష్టం చేసింది. వెంకటరెడ్డి కాంగ్రెస్ లో కొనసాగుతారా?లేక బీజేపీలోకి వెళతారా అన్నది తేలవలసి ఉంది. ఎన్నో గుణపాఠాలు కాంగ్రెస్ అభ్యర్ధికి ఆర్దిక బలం అంతంత మాత్రమే ఉంది. కాంగ్రెస్ ఎక్కువ ఓట్లు చీల్చకపోతే తమకు నష్టం వాటిల్లుతుందని టీఆర్‌ఎస్‌ ఈమెకు ఆర్దిక సాయం చేశారన్న ఆరోపణలను బీజేపీ గుప్పిస్తోంది. అందులో కొంత వాస్తవం ఉండవచ్చన్న అభిప్రాయం ఉంది. ఒకప్పుడు అత్యంత బలమైన పార్టీగా ఉన్న కాంగ్రెస్ , తెలంగాణ ఆవిర్భావం తర్వాత కోలుకోలేని విధంగా మారింది.ల పెద్దగా ఉనికి లేని బీజేపీ రెండో స్థానంలోకి వచ్చి టీఆర్‌ఎస్‌ కు సవాలు విసురుతూ కాంగ్రెస్ ను వెనక్కి నెడుతోంది. తెలంగాణలో ఇప్పటికీ కాంగ్రెస్ కే క్యాడర్ అదికంగా ఉంది. అది బీజేపీ వైపు వెళ్లకుండా చూసుకోవడం కూడా కాంగ్రెస్‌కు సవాలే. మొత్తం మీద మూడు పార్టీలకు మునుగోడు ఉప ఎన్నిక కొత్త గుణపాఠాలను నేర్పిందని అనుకోవచ్చు.  - పొలిటికల్ ఎడిటర్, సాక్షి డిజిటల్ feedback@sakshi.com

క్రికెట్‌లో కొందరు కొడుతుంటే చూడాలనిపిస్తుంటుంది. తమ కళాత్మక ఆటతీరుతో ఆటకే అందం తెచ్చిన ఆటగాళ్లను చూశాం. ఈ తరంలో కోహ్లి, విలియమ్సన్‌ లాంటి ఆటగాళ్లు ఇలాంటి కళాత్మక, సంప్రదాయ షాట్లతోనే రాణిస్తున్నారు. కానీ కొందరు మాత్రం హిట్టింగ్‌నే మంత్రంగా జపిస్తూ ఆడుతుంటారు. వీళ్లందరిది ఒక శైలి అయితే మనకు తెలియని మూడో కోణం ఒకటి ఉంటుంది. బంతి పడితే చాలు కసితీరా బాదడమే.. అదీ మాములుగా కాదు.. క్రికెట్‌ గ్రౌండ్‌ సర్కిల్(360 డిగ్రీస్‌)లో ఆడడమే లక్ష్యంగా పెట్టుకుంటారు. ఇలాంటి ఆటగాళ్లు కూడా అరుదుగా కనిపిస్తారు. ఆ కోవకు చెందినవాడే టీమిండియా సంచలనం సూర్యకుమార్‌ యాదవ్‌. టి20 ప్రపంచకప్‌లో భాగంగా ఆదివారం జింబాబ్వేతో జరిగిన మ్యాచ్‌లో సూర్యకుమార్‌ ఆడిన ఇన్నింగ్స్‌ ఒక సంచలనం. చేసింది 25 బంతుల్లో 61 పరుగులే కావొచ్చు. కానీ అతను ఇన్నిం‍గ్స్‌ ఆడిన విధానం హైలైట్‌ అని చెప్పొచ్చు. శరీరాన్ని విల్లులా వంచుతూ గ్రౌండ్‌ నలుమూలలా షాట్లు కొడుతుంటే చూస్తున్న మనం వహ్వా అనుకుండా ఉండలేం. మాములుగా ఏ క్రికెటర్‌ అయినా తనకు సాధ్యమైనంత వరకు ఆడుతూ సిక్సర్లు, ఫోర్లు బాదడం చూస్తుంటాం. కానీ సూర్య ఇన్నింగ్స్‌ చూస్తే ఎటు పడితే అటు యధేచ్చగా షాట్లు కొట్టాడు. బ్యాక్‌వర్డ్‌, అప్పర్‌ కట్‌, లాంగాన్‌, లాంగాఫ్‌, మిడాన్‌, మిడాఫ్‌, స్క్వేర్‌లెగ్‌, కవర్‌ డ్రైవ్‌.. ఇలా క్రికెట్‌లో ఎన్ని షాట్లు ఉంటే అన్ని షాట్లను సూర్య ట్రై చేశాడు. సూర్యకుమార్‌ కొట్టుడు చూస్తుంటే.. ఏమా కొట్టుడు అనుకుంటూనే అతని శరీరంలో స్రింగులేమైనా ఉన్నాయా అన్న డౌట్‌ రాక మానదు.  సౌతాఫ్రికా మాజీ ఆటగాడు ఏబీ డివిలియర్స్‌ మిస్టర్‌ 360కి పెట్టింది పేరు. అతను బ్యాటింగ్‌ చేస్తుంటే గ్రౌండ్‌కు నలుమూలలా షాట్లు కొడుతుంటే చూడముచ్చటగా ఉంటుంది. అందుకే అతన్ని మిస్టర్‌ 360 డిగ్రీస్‌ ప్లేయర్‌ అని అభివర్ణిస్తారు. కానీ సూర్యకుమార్‌ ఇవాళ ఏబీ డివిలియర్స్‌నే తలదన్నేలా కనిపిస్తున్నాడు. గ్రౌండ్‌ నలువైపులా షాట్లు ఆడుతూ మిస్టర్‌ 360 డిగ్రీస్‌ ప్లేయర్‌ అనే పేరును సార్థకం చేసుకున్నట్లగానే అనిపిస్తుంది.  అందరూ ఊహించినట్లే టి20 ప్రపంచకప్‌లో సూర్యకుమార్‌ యాదవ్‌ టీమిండియాకు తురుపుముక్క అయ్యాడు. అసలే కోహ్లి భీకరమైన ఫామ్‌లో ఉండడం సానుకూలాంశమనుకుంటే అగ్నికి వాయువు తోడైనట్లు సూర్యకుమార్‌ తన కెరీర్‌లోనే ఉన్నత ఫామ్‌ను కనబరుస్తూ ప్రత్యర్థి బౌలర్లకు ముచ్చెమటలు పట్టిస్తున్నాడు. ఈసారి సూర్యకుమార్‌ టీమిండియాకు టి20 ప్రపంచకప్‌ అందించడమే లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నట్లు కనిపిస్తుంది.  చదవండి: సూర్యకుమారా మజాకా.. ఒకే దెబ్బకు మూడు రికార్డులు బద్దలు ఇంగ్లండ్‌తో మ్యాచ్‌ సవాలే.. యువీలాగే సూర్య దంచికొడితే!     var request = 'https://www.sakshi.com/knowwidget/kwstr_1971406958.json';        $.ajaxPrefilter( function (request) {            if (request.crossDomain && jQuery.support.cors) {              var http = (window.location.protocol === 'http:' ? 'http:' : 'https:');              request.url = http + '//cors-anywhere.herokuapp.com/' + request.url;  } });        $.get( request,function (response){            if(response  == ''){             $('#frameId').hide();             }else{             $('#frameId').show();            }        });

ఎలన్‌ మస్క్‌.. విపరీతమైన ధోరణులతో నిత్యం వార్తల్లో నిలుస్తూ అశేష అభిమానుల్ని సంపాదించుకున్న మల్టీబిలియనీర్‌. ప్రపంచంలోనే అంత్యంత ధనవంతుడిగా.. నిత్యం ఏదో ఒకరంగా వార్తల్లో నిలుస్తూ సంచలనాలకు కేరాఫ్‌గా నిలుస్తుంటారు. అయితే.. చరిత్రలోనే విజయవంతమైన వ్యాపారిగా పేరు దక్కించుకున్న ఎలన్‌ మస్క్‌.. గుడ్డిగా అనుసరించడం ఏమాత్రం సరికాదన్నది మేధావులు అభిప్రాయం. అందుకు ఆయన చుట్టూరా ముసురుకునే వివాదాలే కారణం.   1. అనవసరపు జోక్యాలు! వ్యాపారంలో ఓర్పు చాలా అవసరం. అది లేకుంటే ఇబ్బందులు ఎదురుకాక తప్పదు. ఈ సోషల్‌ మీడియా కాలంలో విమర్శలను సైతం తేలికగా తీసుకోవాలి. కానీ, ఎలన్‌ మస్క్‌ అలా కాదు. తనపై వచ్చే విమర్శలతో పాటు తనకు సంబంధం లేని వ్యవహారాల్లోనూ జోక్యం ద్వారా వివాదాల్లో చిక్కుకున్న సందర్భాలు ఉన్నాయి. ఆ వివాదాలతోనూ వ్యాపారాలను దారుణంగా దెబ్బ తీశాడు కూడా!. టెస్లాపై వివాదాస్పద కథనాలు ప్రచురిస్తున్న ఓ రైటర్‌కు.. స్వయంగా ఫోన్‌లు చేసిన మస్క్‌..  అంతుచూస్తానంటూ బెదిరింపులకు దిగడం చర్చనీయాంశంగా మారింది.  మీడియాలో టెస్లా ఆదాయం మీద వచ్చిన కథనాలపై అనుచితంగా కామెంట్లు చేయడంతో.. టెస్లా షేర్లు ఆరు శాతం ఢమాల్‌ అన్నాయి.  ఇక.. 2018 థాయ్‌లాండ్‌ గుహలో చిక్కుకుపోయిన చిన్నారుల బృందాన్ని రక్షించే రెస్క్యూ ఆపరేషన్‌ను ఉద్దేశించి మస్క్‌ చేసిన కామెంట్లు కలకలమే రేపాయి. బ్రిటిష్‌ డైవర్‌ను ఉద్దేశించి అనుచిత కామెంట్లు చేసి.. న్యాయపరమైన చిక్కులు ఎదుర్కొన్నాడు మస్క్‌. అయితే.. ఆ దావాలో మస్క్‌దే పైచేయి అయినా వ్యక్తిగతంగా మాత్రం ఎంతో డ్యామేజ్‌ జరిగింది.  ఇలాంటివి ఇంకా ఎన్నో ఉన్నాయ్‌ మస్క్‌ఖాతాలో.. సహనం ఎంతో అవసరం అనే పాఠం నేర్పిస్తుంటుంది ఇలాంటి సందర్భాల్లో!. 2. ఆదాయవ్యయాలను కనిపెట్టాల్సిందే! ఆదాయం మాటొచ్చేసరికి ప్రముఖంగా వినిపించే పదం పొదుపు. అయితే.. అంతకు మించి ఆదాయవ్యయాలను ఎప్పటికప్పుడు బేరీజు వేసుకుంటూ ఉండాలి. అంతా సవ్యంగా ఉంటుందని అనుకుంటున్న టైంలోనూ ఆర్థికవసరాలు.. నిల్వకన్నా ఎక్కువ అవసరం పడొచ్చు. టెస్లా సీఈవో మస్క్‌.. నగదు ప్రవాహం అంచున ఉండడం అలవాటు చేసుకున్నాడు. బహుశా ఏ బిలీయనీర్‌ ఇలా డబ్బు రాకపోకల విషయంలో నిర్లక్ష్యంగా వ్యవహరించి ఉండడేమో!. ముఖ్యంగా టెస్లా మోడల్‌ 3 టైంలో.. కంపెనీని చావో రేవో అనే స్థితికి తీసుకొచ్చాడు. ఆ సమయంలో ఆర్థిక నిపుణులు పరిస్థితి ఇలాగే కొనసాగితే.. టెస్లా ఇబ్బందులు ఎదుర్కొవచ్చని సలహా ఇచ్చారు. ఒకానొక సమయంలో టెస్లా దివాలా తీసే స్థాయికి వచ్చిందంటూ మస్క్ స్వయంగా అంగీకరించాడు. బహుశా ఈ అనుభంతోనే.. నష్టాల్లో కొనసాగుతున్న ట్విటర్‌ను తిరిగి గాడిన పెట్టేందుకు సంస్కరణలకు శ్రీకారం చుట్టాడేమో. ఉద్యోగుల తొలగింపు అనే వివాదాస్పద నిర్ణయం ఇందులోనే భాగమేమో!. వ్యాపారాల్లో వచ్చేపోయే ఆదాయం కోసం ఒక ప్రణాళికను అభివృద్ధి చేయాలి. అంతా సవ్యంగా ఉన్న సమయాల్లో.. ఆర్థిక పరిస్థితులు క్షీణిస్తే పరిస్థితి మరోలా మారవచ్చనే పాఠం ఎలన్‌ మస్క్‌ నేర్పించాడు కూడా. 3. తొందరపాటు వద్దు ట్విటర్‌తో సాగిన డీల్‌ ఇందుకు పెద్ద ఉదాహరణ. ఏప్రిల్‌ 2022లో.. ఓ ఇంటర్వ్యూలో ట్విటర్‌ను కొనుగోలు చేయాలనుకుంటున్నట్లు ఆలోచన బయటపెట్టాడు. ఆ తర్వాత అందుకు సంబంధించిన ప్రక్రియను ప్రారంభించాడు. అయితే.. ఫేక్‌ అకౌంట్ల తాకిడి మరీ ఎక్కువగా ఉందని గుర్తించి.. ఈ డీల్‌ గాడికి ఒక్కసారిగా బ్రేకులు వేశాడు. దీంతో ఒక్కసారిగా కలకలం రేగింది. సుమారు 40 బిలియన్‌ డాలర్లకు పైగా విలువైన ఒప్పందం.. అదీ అర్థాంతరంగా ఆగిపోయిందని జోరుగా చర్చ నడిచింది. ఆపై స్వయంగా మస్క్‌ ఒప్పంద రద్దు ప్రకటన చేయడంతో.. ట్విటర్‌ ఆయన మీద దావాకు కూడా సిద్ధమైంది. ఈ తరుణంలో గత్యంతరంగా లేనిస్థితిలోనే అనూహ్యంగా ట్విటర్‌ డీల్‌ను క్లోజ్‌ చేసి టేక్‌ఓవర్‌ చేశాడు మస్క్‌.  ఎలన్‌ మస్క్‌-ట్విటర్‌ డీల్‌ నేర్పే పాఠం.. ఎలాంటి వ్యవహారాల్లోనైనా తొందరపడి ఎలాంటి నిర్ణయాలు తీసుకోకపోవడం. ముఖ్యంగా ఆర్థిక సంబంధ వ్యవహారాల్లో. ఒకటికి పదిసార్లు అన్నీ కూలంకశంగా పరిశీలించుకున్నాకే ముందుకెళ్లాలి.  4. సోషల్‌ మీడియా వాడకం ఎలన్‌ మస్క్‌ విషయంలో అత్యంత చర్చనీయాంశం ఇదే. పదకొండున్నర కోట్ల మంది యూజర్లు ట్విటర్‌లో ఆయన్ని ఫాలో అవుతున్నారు. ఇక సీక్రెట్‌ ఇన్‌స్టాగ్రామ్‌ సంగతి మాత్రం ఒక మిస్టరీ!. సోషల్‌ మీడియాలో ఆయన వైఖరి.. ఎప్పటికప్పుడు హాట్‌ టాపిక్‌. పోటీదారు కంపెనీలపై చేసే వెకిలి కామెంట్లు.. విభిన్నంగా చేసే ప్రమోషన్లు, నర్మగర్భంగా నడిపించే వ్యవహారాలు.. ఎలన్‌ మస్క్‌ గురించి నెటిజన్స్‌లో ఒకరకమైన క్యూరియాసిటీని క్రియేట్‌ చేశాయి. అయితే..  ఊహకందని చేష్టలతో ‘థగ్‌ లైఫ్‌’ ట్యాగ్‌ తగిలించుకున్న ఎలన్‌ మస్క్‌.. అదే సోషల్‌ మీడియా ద్వారా వివాదాల్లో నిలుస్తుంటాడు. మీమ్స్‌, కుళ్లు జోకులు, డబుల్‌ మీనింగ్‌ డైలాగులు.. ఒక్కోసారి స్థాయిని దాటేసి విమర్శలకు దారి తీస్తుంటాయి కూడా. అయితే స్వేచ్ఛగా అభిప్రాయాలు వ్యక్తం చేసే వంకతో సోషల్‌ మీడియాలో ఆయన చేసే పనులు.. ఆయన్ని చిక్కుల్లో పడేసిన సందర్భాలు కోకొల్లలు. తద్వారా ఆయనకి ఆర్థికంగా జరిగిన నష్టమే ఎక్కువ కూడా!. సోషల్‌ మీడియా పవర్‌ఫుల్‌ టూల్‌.  ఆ విషయం తన ఫాలోయింగ్‌ ద్వారా మస్క్‌ ఏనాడో అర్థం చేసుకుని ఉండొచ్చు. అయితే అది సహేతుకంగా ఉంటే ఎటువంటి ఇబ్బందులు తలెత్తవు. వివాదాస్పద ప్రకటనలకు దూరంగా ఉండాలనే మంత్రాన్ని మస్క్‌ ఏనాడూ జపించింది లేదు. అందుకే ఏదైనా లిమిట్‌లో ఉండాలని పెద్దలు అంటుంటారు. అది సోషల్‌ మీడియా వాడకం అయినా కూడా!.  5. నిశిత పరిశీలన.. ముందు జాగ్రత్త ఓవర్‌కాన్ఫిడెన్స్‌.. జీవితంలో కొంప ముంచే ప్రధాన అంశం. విజయానికి ఇదొక అడ్డుపుల్లగా కూడా అభివర్ణించాడు తత్వవేత్త అరిస్టాటిల్‌. 2019లో టెస్లా సైబర్‌ ట్రక్‌ను ఆవిష్కరించే క్రమంలో.. ఇదొక బుల్లెట్‌ ప్రూఫ్‌ వాహనమని, కావాలంటే పరీక్షించుకోవాలని సవాల్‌ విసిరాడు మస్క్‌. అయితే.. పరీక్షలో ఓ పెద్ద బేరింగ్‌ రాయి విసరగా.. అది బద్ధలైంది. హ్యూమనాయిడ్‌ రోబో ‘ఆప్టిమస్‌’ దాదాపు ఇలాంటి చేదు అనుభవమే ఎదురైంది ఎలన్‌ మస్క్‌కి.  లక్ష్యాలు నిర్ధేశించుకోవడం తప్పేం కాదు. కానీ, నిశిత పరిశీలన తప్పనిసరి. సాధ్యాసాధ్యాలను అంచనా వేసుకోవడంలో తప్పు జరిగితే అది విఫలం వైపు అడుగులు వేయిస్తుంది. భారీ ఎత్తున్న నష్టం కూడా కలగజేస్తుంది. పరిశీలన.. ముందుజాగ్రత్తలు లేకుంటే ఎలన్‌ మస్క్‌కు ఎదురైన నష్టం.. అవమానాలు ఎవరికైనా ఎదురుకావొచ్చు.  ఎలన్‌ మస్క్‌.. ఓ అసాధారణ వ్యక్తి. ముమ్మాటికీ ఓ అపారమేధావే. లేకుంటే టెస్లా, స్పేస్‌ఎక్స్‌.. ఇలాంటివి ప్రపంచాన్ని శాసించేవా?. విచిత్రమైన ఆలోచనలు ఆచరణలోకి వచ్చేవా?.. సంపాదనలో అతన్ని కొట్టేవాళ్లు దరిదాపుల్లో లేరు కావొచ్చు. కానీ, ప్రతీ మనిషిలో కొన్ని లోపాలు ఉంటాయి. ఎంటర్‌ప్రెన్యూర్‌గా ఆయన ఎంత గొప్ప సాధించిన ఆయన జీవితం నుంచి లోపాలను మినహాయించుకోవడం.. వాటిని సరిదిద్దుకుని ముందుకు సాగితే మిస్టర్‌ పర్‌ఫెక్ట్‌గా విజయాల్ని అందుకోవడం పెద్ద కష్టం కాకపోవచ్చు.

విరాట్‌ కోహ్లి ఇవాళ(నవంబర్‌ 5న) 34వ పుట్టినరోజు జరుపుకుంటున్నాడు. క్రికెట్‌లో లెక్కలేనన్ని రికార్డులు సొంతం చేసుకున్న కోహ్లి గురించి కొత్తగా చర్చించుకోవాల్సిన అవసరం లేదు.అయితే ప్రతీ మనిషికి ఎదురుదెబ్బలు తగులుతుంటాయి. వాటిని తట్టుకొని నిలబడేవాడు జీవితంలో గొప్పవాడు అవుతాడు. కోహ్లికి అందుకు చక్కటి ఉదాహరణ. కోహ్లి 33 నుంచి 34వ పడిలోకి అడుగుపెట్టే కాలంలో ఎన్నో గడ్డు పరిస్థితులు ఎదుర్కొన్నాడు. ఇంతకముందు చాలా ఎదురుదెబ్బలు తగిలినప్పటికి అవన్నీ అతని బ్యాటింగ్‌ మూలంగా పెద్దగా పట్టించుకోవాల్సిన అవసరం రాలేదు. కానీ గతేడాది మాత్రం కోహ్లి కెరీర్‌ను పాతాళంలో పడేసింది. ఒకవైపు కెప్టెన్సీ నుంచి తొలగింపు అనుకుంటే.. మరోవైపు పరుగులు చేయలేక విమర్శలు ఎదుర్కొన్నాడు. ఇక జట్టు నుంచి కోహ్లిని తీసేయాలన్న డిమాండ్‌ కూడా వచ్చింది. ఈ క్రమంలోనే బౌన్స్‌ బ్యాక్‌ అయిన తీరు.. ఇవాళ టి20 ప్రపంచకప్‌లో కోహ్లి ఆడుతున్న తీరు చూడముచ్చటగా ఉంది. అయితే కోహ్లి కెరీర్‌లో చాలా అత్యుత్తమ ఇన్నింగ్స్‌లు ఉన్నాయి. వాటిలో ది బెస్ట్‌ ఏది అని చెప్పడం కష్టమే. కానీ మాకు తెలిసినంతవరకు ఇప్పుడు చెప్పబోయే ఒక ఐదు ఇన్నింగ్స్‌లు మాత్రం కోహ్లి కెరీర్‌లో బెస్ట్‌ అని చెప్పొచ్చు. ఈ మాట ఎందుకంటే అతను ఫామ్‌లో ఉన్నప్పుడు పరుగులు సాధిస్తే పెద్ద విషయం కాదు. జట్టు క‌ష్టాల్లో ఉన,‍్నప్పుడు లేదంటే తాను ఫామ్‌ కోల్పోయి తిరిగి బౌన్స్‌ బ్యాక్‌ అయిన ఇన్నింగ్స్‌లు అతని విలువను చూపిస్తాయని అంటారు. అందుకే కోహ్లి కెరీర్‌లో ఐదు అత్యుత్తమ ఇన్నింగ్స్‌లు ఏంటంటే.. 2016 ఆసియా కప్‌లో పాకిస్తాన్‌పై 49 పరుగులు  ► 2016 ఆసియా కప్‌లో పాకిస్తాన్‌తో మ్యాచ్‌లో టీమిండియా విజయంలో కోహ్లిదే కీలకపాత్ర. 84 పరుగుల టార్గెట్‌తో బరిలోకి దిగిన టీమిండియా మహ్మద్‌ ఆమిర్‌ దెబ్బకు 8 పరుగులకే మూడు వికెట్లు తీవ్ర కష్టాల్లో పడింది. ఈ క్రమంలో కోహ్లి బ్యాటింగ్‌లో చూపిన తెగువ మరిచిపోలేనిది. కత్తుల్లా దూసుకొస్తున్న బంతులను ఓపికగా ఆడుతూ 51 బంతుల్లో 49 పరుగులు చేసి ఔటయ్యాడు. కోహ్లి ఆరోజు ఆడకపోయుంటే టీమిండియా 50 పరుగులకే ఆలౌట్‌ అయ్యేలా కనిపించింది. కానీ కోహ్లి ఇచ్చిన ఉత్సాహంతో యువరాజ్‌(14 నాటౌట్‌), ఎంఎస్‌ ధోని(7 నాటౌట్‌) టీమిండియాను గెలిపించారు. 82 పరుగులు నాటౌట్‌ Vs పాకిస్తాన్‌, 2022 టి20 ప్రపంచకప్‌ ► టి20 ప్రపంచకప్‌ 2022లో పాకిస్తాన్‌పై ఆడిన ఇన్నింగ్స్‌ విరాట్‌ కోహ్లి కెరీర్‌లోనే కాదు.. ఈ దశాబ్దంలోనే అత్యుత్తమ ఇన్నింగ్స్‌ల్లో ఒకటిగా మిగిలిపోవడం ఖాయం. ఈ ఇన్నింగ్స్‌తోనే కోహ్లిని GOATగా అభివర్ణించడం మొదలుపెట్టారు. 32 పరుగులకే నాలుగు వికెట్లు కోల్పోయి.. కష్టాల్లో పడ్డ టీమిండియాకు ఒంటిచేత్తో విజయాన్ని అందించాడు. నరాలు తెగే ఉత్కంఠతో సాగిన మ్యాచ్‌లో ఆఖర్లో కోహ్లి కొట్టిన రెండు సిక్సర్లు ఇన్నింగ్స్‌కే హైలైట్‌గా నిలిచాయి. మెల్‌బోర్న్‌ గ్రౌండ్‌లో 90 వేల మంది సమక్షంలో కోహ్లి ఆడిన ఇన్నింగ్స్‌ ఇప్పటికీ కళ్లముందు ఉంది. టీమిండియాను గెలిపించిన తర్వాత కోహ్లి ఆకాశంలోకి చూస్తూ కన్నీటి పర్యంతం అవడం అతని మనసులో ఎన్నాళ్ల నుంచి ఎంత బాధ దాగుందనేది అర్థమయింది.  122 పరుగులు నాటౌట్‌ Vs అఫ్గానిస్తాన్‌, ఆసియా కప్‌ 2022 ► అఫ్గానిస్తాన్‌తో మ్యాచ్‌ వరకు కోహ్లిపై విమర్శలు దారుణంగా వచ్చాయి. కోహ్లి పని అయిపోయిందని.. తనను పక్కనబెట్టాల్సిన సమయం ఆసన్నమైందని పేర్కొనడం కోహ్లి అభిమానులతో పాటు సగటు వ్యక్తిని బాధపడేలా చేసింది. కానీ తనపై వస్తున్న విమర్శలకు బ్యాట్‌తోనే సమాధానం చెప్పాడు. 61 బంతుల్లో 12 ఫోర్లు, ఆరు సిక్సర్లతో 122 పరుగులు నాటౌట్‌గా నిలిచాడు. దాదాపు మూడేళ్ల నిరీక్షణకు తెరదించుతూ 71వ సెంచరీ సాధించాడు. ఎంత కాదన్నా కోహ్లి కెరీర్‌లో మాత్రం ఈ ఇన్నింగ్స్‌ ది బెస్ట్‌గా నిలిచిపోతుంది. 79 Vs పాకిస్తాన్‌, 2019 వన్డే వరల్డ్‌కప్‌ ► 2019 వన్డే వరల్డ్‌కప్‌లో కోహ్లి మంచి ఫామ్‌లో ఉన్నాడు. వరుసగా ఐదు హాప్‌ సెంచరీలతో దుమ్మురేపాడు. అందులో భాగంగానే పాకిస్తాన్‌తో మ్యాచ్‌లో కోహ్లి రోహిత్‌ శర్మకు సపోర్ట్‌ ఇస్తూ ఆడిన 79 పరుగుల తుఫాను ఇన్నిం‍గ్స్‌ మరిచిపోలేము. ఈ మ్యాచ్‌లో రోహిత్‌ 140 పరుగులతో విధ్వంసం సృష్టించినప్పటికి కోహ్లి సుడిగాలి ఇన్నింగ్స్‌ ఫ్యాన్స్‌కు బాగా అలరించింది. 94 Vs వెస్టిండీస్‌, 2019 ► 2019లో వెస్టిండీస్‌తో మ్యాచ్‌లో కోహ్లి 94 పరుగులు ఇన్నింగ్స్‌ కూడా బెస్ట్‌ అని చెప్పొచ్చు. 208 పరుగుల లక్ష్య చేధనలో టీమిండియా తడబడిన సమయంలో కోహ్లి ఆదుకున్నాడు. విజయానికి 119 పరుగులు అవసరమైన దశలో 94 పరుగులు చేసి జట్టుకు విజయం అందించాడు. చదవండి: 'కింగ్‌' కోహ్లి.. కరగని శిఖరం

విరాట్‌ కోహ్లి.. క్రికెట్‌ ప్రపంచానికి పరిచయం అక్కర్లేని పేరు. టీమిండియా రన్‌ మెషిన్‌, చేజింగ్‌ మాస్టర్‌, కింగ్‌ కోహ్లి.. ఇలా ఎన్ని పేర్లు పెట్టి పిలుచుకున్నా అతనిపై ఉన్న అభిమానం ఇసుమంతైనా తగ్గదు. కొండలు కరుగుతాయన్న మాట నిజమో లేదో తెలియదు కానీ.. కోహ్లి లాంటి శిఖరం మాత్రం ఎన్నటికి కరగడు. వయస్సు పెరిగేకొద్ది తన ఆటలో మరింత పదును పెంచుకుంటూ దూసుకెళ్తున్నాడు. ఏడాది క్రితం తనని విమర్శించిన నోళ్లే ఇవాళ మెచ్చుకుంటున్నాయి. టి20 ప్రపంచకప్‌ 2022లో టీమిండియా తరపున కోహ్లి టాప్‌ స్కోరర్‌గా ఉన్నాడు. 2011 వన్డే వరల్డ్‌కప్‌ గెలిచిన టీమిండియాలో సభ్యుడిగా ఉన్న కోహ్లి.. మరోసారి టి20 ప్రపంచకప్‌ అందించాలని ఉవ్విళ్లురుతున్నాడు.  జీవితంలో ఎన్ని ఎదురుదెబ్బలు తగిలినా తట్టుకొని నిలబడేవాడు గొప్ప వ్యక్తి అవుతాడు అని తన తండ్రి చెప్పిన మాటలను అక్షరాలా పాటిస్తున్నాడు. తనను GOAT అని పిలుస్తున్నా వాళ్లకు అలా పిలవొద్దని.. అందుకు నేను అర్హుడిని కాదంటూ పేర్కొని తన హుందాతనాన్ని చాటుకున్నాడు. కానీ అభిమానుల దృష్టిలో మాత్రం నువ్వు ఎప్పుడు GOATగానే ఉంటావు కోహ్లి. క్రికెట్‌లో రికార్డుల రారాజుగా పేరు పొందిన కోహ్లి ఇవాళ 34వ పుట్టినరోజు జరుపుకుంటున్నాడు. ఈ సందర్భంగా విరాట్‌ కోహ్లికి Happy Birthday. 15 ఏళ్ల వయసులో క్రికెట్ లోకి అడుగుపెట్టాడు కోహ్లి.. ఆ తర్వాత అంచలంచలుగా ఎదుగుతూ 2008లో అండర్ 19 ప్రపంచ కప్‌‌కి కెప్టెన్‌‌గా ఎన్నికయ్యాడు. అప్పుడే అండర్ 19 వరల్డ్ కప్‌‌ను సాధించి పెట్టాడు. ఇదే కోహ్లీ కెరీర్ ని మలుపుతిప్పింది. రంజీ ట్రోఫీ ఆడే సమయంలో తన తండ్రి చనిపోయినప్పటికీ మ్యాచ్‌ను ఆడి ఒంటి చేత్తో టీంను గెలిపించి క్రికెట్‌ పట్ల తనకున్న నిబద్ధతను నిరూపించుకున్నాడు.  2008లో ఆస్ట్రేలియాలో జరిగిన ఎమర్జింగ్ ప్లేయర్స్ టోర్నమెంట్‌లో వంద పరుగులు సాధించిన తర్వాత, కోహ్లి టీం ఇండియా జట్టుకు ఎంపికయ్యాడు.సచిన్ టెండూల్కర్, వీరేందర్ సెహ్వాగ్ ఇద్దరూ గాయపడినప్పుడు 2008లో శ్రీలంకతో ఆడిన ఐడియా కప్‌ ద్వారా మొదటిసారి వన్డే క్రికెట్‌లో అడుగుపెట్టాడు. ఆ తర్వాత కోహ్లి వెనక్కి తిరిగి చూసుకోవలసిన అవసరం రాలేదు. తన ప్రతిభ చాటుతూ ఎంఎస్‌ ధోని తరువాత భారత క్రికెట్‌ జట్టు సారధ్య బాధ్యతలు దక్కించుకున్నాడు. అప్పటి నుంచి టీమిండియాకు ఎన్నో విజయాలను అందించాడు. అతని సారధ్యంలో టీమిండియా ఐసీసీ ట్రోఫీలు కొట్టలేదన్న అపవాదు తప్ప కెప్టెన్‌గా ఎన్నో సాధించాడు. 2019 వన్డే వరల్డ్‌కప్‌లో వరుసగా ఐదు హాఫ్ సెంచరీలు చేసిన విరాట్ కోహ్లీ, ఈ ఫీట్ అందుకున్న మొట్టమొదటి కెప్టెన్‌గా నిలిచాడు. అంతేకాదు టి20 వరల్డ్‌కప్‌లోనూ హాఫ్ సెంచరీ చేసిన మొదటి భారత కెప్టెన్ విరాట్ కోహ్లీయే. ధోనీ నుంచి కెప్టెన్సీ పగ్గాలు అందుకున్న విరాట్ కోహ్లీ... టెస్టుల్లో ఏడో స్థానంలో ఉన్న భారత జట్టును నెం.1 టీమ్‌గా నిలిపాడు. అతి తక్కువ కాలంలో అత్యధిక విజయాలు (40 టెస్టు విజయాలు) అందించిన భారత కెప్టెన్ విరాట్... బీసీసీఐతో విభేదాలతో మూడు ఫార్మాట్ల కెప్టెన్సీ నుంచి తప్పుకోవాల్సి వచ్చింది. గతేడాది టి20 ప్రపంచకప్‌లో టీమిండియా ఓటమికి బాధ్యత వహిస్తూ కెప్టెన్సీ నుంచి వైదొలిగిన కోహ్లికి ఎన్నో అవమానాలు ఎదురయ్యాయి. ఆ తర్వాత వన్డే, టెస్టు కెప్టెన్సీ పదవులు కూడా ఊడిపోయాయి. దీనికి తోడూ ఒకప్పుడు సెంచరీలను మంచినీళ్ల ప్రాయంగా అందుకున్న కోహ్లి బ్యాట్‌ ఒక్కసారిగా మూగపోయింది.  దాదాపు కోహ్లి బ్యాట్‌ నుంచి సెంచరీ వచ్చి మూడేళ్లు దాటిపోయింది. ఇక కోహ్లి పని అయిపోయింది అన్న తరుణంలో బౌన్స్‌ బ్యాక్‌ అయిన తీరు అద్భుతమనే చెప్పాలి. ఆసియా కప్‌లో అఫ్గానిస్తాన్‌పై సెంచరీతో మెరిసినప్పటికి చిన్న జట్టు కదా ఇది మాములే అనుకున్నారు. కానీ కోహ్లి కెరీర్‌ ఇక్కడి నుంచి మరో మలుపు తీసుకుంది. తాను ఫామ్‌లోకి వచ్చానంటే నమ్మనివాళ్లు నమ్మే పరిస్థితి తీసుకొచ్చాడు కోహ్లి. అందుకు సాక్ష్యం టి20 వరల్డ్‌కప్‌ 2022. ఈసారి కప్‌ గెలవడానికే ఆడుతున్నాడా అన్నట్లుగా కోహ్లి ఇన్నింగ్స్‌లు సాగుతున్నాయి.  ఇప్పటికే ఈ ప్రపంచకప్‌లో టీమిండియా తరపున లీడింగ్‌ రన్‌స్కోరర్‌గా ఉన్న కోహ్లి విలువ గురించి చెప్పడానికి పాకిస్థాన్ మీద ఆడిన ఒక్క ఇన్నింగ్స్ చాలు. 32 పరుగులకే నాలుగు వికెట్లు కోల్పోయి.. కష్టాల్లో పడ్డ టీమిండియాకు ఒంటిచేత్తో విజయాలు అందించిన అసలు సిసలు వారియర్ కోహ్లి. హారిస్ రవూఫ్ బౌలింగ్ లో ఆఖర్లో కొట్టిన రెండు సిక్సర్లు ఎవర్ గ్రీన్ అని చెప్పొచ్చు. నరాలు తెగే టెన్షన్ లో కూడా ఎంతో కూల్ గా టీమిండియాకు విజయం అందించడం వన్ అండ్ ఓన్లీ విరాట్ కోహ్లీకే సాధ్యమవుతుంది. ఇక, ప్రపంచ క్రికెట్ చరిత్రలో రికార్డుల రారాజు. భారత క్రికెట్ దేవుడు సచిన్ టెండుల్కర్ సాధించిన రికార్డులను బద్దలు కొట్టేవారు ఎవరైనా ఉన్నారా అంటే ప్రపంచంలో ఉన్న ఏ క్రికెట్ అభిమాని నోటి నుంచి అయినా వచ్చే ఒకే పేరు విరాట్ కోహ్లి. ఇలాంటి క్రికెటర్ తమ దగ్గర ఉండాలని క్రికెట్ ఆడే ప్రతీ దేశం కలలు కంటుంది. అంతర్జాతీయ క్రికెట్‌లో 24 వేలకు పైగా పరుగులు చేసిన విరాట్ కోహ్లీ, రెండేళ్ల క్రితం దాకా ఏదో సరదాకి సెంచరీలు బాదుతున్నట్టుగా శతకాలు బాదుతూ పోయాడు. వన్డేల్లో 43, టెస్టుల్లో 27 సెంచరీలు చేసిన విరాట్ కోహ్లీ, ఆసియా కప్‌లో ఆఫ్ఘాన్‌పై టీ20 సెంచరీ బాది... మొత్తంగా 71 అంతర్జాతీయ శతకాలు బాదాడు. అత్యంత వేగంగా ఈ ఫీట్ అందుకున్న క్రికెటర్‌గా నిలిచాడు. వన్డే క్రికెట్‌ చరిత్రలో అత్యంత వేగంగా 8 వేలు, 9000, 10,000, 11 వేల మైలురాయిని అందుకున్న క్రికెటర్ కూడా విరాట్ కోహ్లీయే. 175 ఇన్నింగ్స్‌ల్లో 8 వేల పరుగులు పూర్తిచేసుకున్న కోహ్లీ, 222 ఇన్నింగ్స్‌లో 11 వేల మైలురాయిని అందుకున్నాడు. ఈ దశాబ్ద కాలంలో 20 వేలకు పైగా పరుగులు చేసిన మొట్టమొదటి క్రికెటర్‌గా సరికొత్త చరిత్ర లిఖించాడు విరాట్ కోహ్లీ. ఈ ఫీట్‌తో ఐసీసీ ‘దశాబ్దపు క్రికెటర్’గా అవార్డు గెలిచాడు... 2016 ఐపీఎల్ సీజన్‌లో ఏకంగా 973 పరుగులు చేసిన విరాట్ కోహ్లీ... ఎవ్వరికీ అందనంత ఎత్తులో నిలిచాడు. ఐదు సీజన్లుగా ఈ రికార్డు చెక్కుచెదరకుండా ఉంది.  Hobart saw one of the great ODI centuries back in 2012 as Virat Kohli - who turns 3️⃣4️⃣ today - produced a truly remarkable innings 🤯 pic.twitter.com/CJBKdnEop0 — cricket.com.au (@cricketcomau) November 5, 2022 ✅ The sixth-highest run-scorer in international cricket ✅ 71 internationals 💯s, joint-second with Ricky Ponting ✅ India's most successful Test captain ✅ Most runs in T20Is and T20 World Cups #OnThisDay A happy 34th birthday to Virat Kohli, a modern batting giant ✨🎉 pic.twitter.com/bYW3q4zGr2 — ESPNcricinfo (@ESPNcricinfo) November 5, 2022 Happy Birthday Virat Kohli on the big screen.#ViratKohli𓃵 #HappyBirthdayViratKohli pic.twitter.com/jIFxMNslSe — Virat Kohli Fan Club (@Trend_VKohli) November 4, 2022 చదవండి: కోహ్లి కెరీర్‌లో ముచ్చటగా ఐదు అత్యుత్తమ ఇన్నింగ్స్‌లు..

ఎవరెస్ట్‌.. ఒక ప్రత్యేకం. అది ఎక్కడమంటే ఒక మినీ యుద్ధం చేసినట్లే!. అధిరోహించిన ప్రతిసారీ ఓ  కొత్త అనుభవం పంచుతుంది. ఆ అనుభవం ఓ కొత్త పాఠం నేర్పిస్తుంటుంది. అదే సమయంలో కొత్త సవాళ్లనూ ముందుంచుతుంది. ఆకాశమే హద్దుగా.. పర్వత శిఖరాన్ని అధిరోహించే వాళ్లే కాదు, అక్కడి ప్రతికూల పరిస్థితులకు ఏమాత్రం తీసిపోని సవాళ్లను లైఫ్‌లో దాటుకుంటూ ముందుకెళ్లాలనుకునే వాళ్లు కూడా ‘ఎవరెస్ట్‌’ నుంచి ఏదో ఒక విషయాన్ని నేర్చుకోవచ్చు మరి!.  మౌంట్‌ ఎవరెస్ట్‌.. ఆకాశానికి సమీప భూభాగం. వెండి కొండలా ధగ ధగా మెరిసే అద్భుత పర్వతం. ఆ శిఖరాగ్రాన్ని చేరి నిలబడి చూస్తే ఎలా ఉంటుంది?.. మొత్తం ప్రపంచమే మనిషి పాదాల కింద ఉన్న ఫీలింగ్ వస్తుంది. అలాంటి మహోన్నత శిఖరాన్ని ఎక్కడమంటే ఆషామాషీ కాదు. కఠోర శిక్షణ తీసుకోవాలి. అంతకు మించి గుండెల నిండా ధైర్యం ఉండాలి. లక్ష్యాన్ని చేరుకోవాలన్న కసి.. గెలిచి తీరాలన్న పంతంతో ముందుకెళ్లాలి. మానవతీతులకు సాధ్యమేనా? అనుకున్న సమయంలో.. ఈ పర్వతాన్ని అధిరోహించి ‘మనిషి తల్చుకుంటే ఏదైనా సాధ్యమే’ అని ప్రపంచానికి చాటి చెప్పిన హీరోలిద్దరున్నారు. వాళ్లెవరో కాదు. న్యూజిలాండ్ కు చెందిన ఎడ్మండ్ హిల్లరీ- భారత్ కు చెందిన టెన్జింగ్ నార్గే. ఇప్పటి  సాంకేతికత, ఆధునిక పరికరాలు, పనిముట్లు, సౌకర్యాలు లేనిరోజుల్లో ఈ ఇద్దరూ ఎవరెస్ట్ మీద తమ జెండాలు పాతారు. అది.. 1953 మే 29 తేదీ సరిగ్గా ఉదయం 11:30 గంటల ప్రాంతంలో.. చరిత్రలో లిఖించదగ్గ క్షణాలను నమోదు చేశారు హిల్లరీ-నార్గేలు. ఈ ఇద్దరిలోనూ శిఖరం పై మొదట కాలు మోపింది మాత్రం హిల్లరీనే. పేరెలా వచ్చిందంటే..  ప్రపంచంలోనే ఎత్తైన పర్వత శిఖరం.. మౌంట్ ఎవరెస్ట్. సముద్ర మట్టానికి 29 వేల అడుగుల ఎత్తులో.. నేపాల్ -టిబెట్ సరిహద్దులో ఉంది.  టిబెటన్లు దీన్ని కోమో లాంగ్మా అని పిలుస్తారు. దానర్థం మాతృ దేవత అని. చైనా వాళ్లు జుము లాంగ్మా అంటారు. హోలీ మదర్ అని చైనీయుల ఉద్దేశం. నేపాలీలేమో సాగర మాత అని పిలుస్తుంటారు. అప్పటివరకు కాంచన్ జంగా  ప్రపంచంలోకెల్లా.. అత్యంత ఎత్తైన శిఖరమని అంతా పొరబడ్డారు. ఆ సమయంలో సర్వేయర్ జనరల్ ఆఫ్ ఇండియా అయిన జార్జి ఎవరెస్ట్‌.. అంతకు మించి ఎత్తైన ఓ శిఖరం ఎత్తు తెలుసుకోవాలని ప్రయత్నాలు మొదలుపెట్టారు. 1850లో నికొల్సన్ అనే ఉద్యోగికి ఆ బాధ్యతలు అప్పజెప్పాడు. ఆరేళ్లపాటు శ్రమించి.. నికొల్సన్ తన ఆపరేషన్ తన బాధ్యతలు పూర్తి చేశారు. అలా జార్జి ఎవరెస్ట్‌ పేరు మీద.. ప్రపంచానికి మౌంట్‌ ఎవరెస్ట్‌గా పరిచయమైంది. అయితే.. ఎవరు ఎలా పిలిస్తేనేం ఈ పర్వతమైతే పలుకుతుందా?. గంభీరంగా అలా ఉండిపోతుంది అంతే!.   ఎవరెస్ట్‌ను అధిరోహిస్తే.. పేరు వస్తుందన్న మాట వాస్తవమే. కానీ, ఆ పని అంత సులువు కాదు. కాకలు తీరిన పర్వతారోహకులకు సైతం ఇదొక టఫ్‌ ఛాలెంజ్. ఎత్తుకు వెళ్లే కొద్దీ.. అన్నీ సమస్యలే స్వాగతం పలుకుతుంటాయి. పైగా ప్రతికూల వాతావరణం సవాళ్లు విసురుతుంటుంది. పచ్చిగా చెప్పాలంటే.. ప్రాణాలతో చెలగాటం.  ఏమాత్రం తేడా జరిగినా అంతే!. ఎవరెస్ట్‌ అధిరోహించే క్రమంలో.. ఎనిమిది వేల అడుగుల ఎత్తు దాటితే దాన్ని డెత్ జోన్ అంటారు. అదో మృత్యు శిఖరం. అక్కడ గాలిలో ఆక్సిజన్ చాలా తక్కువ మోతాదులో ఉంటుంది. ఎంత తక్కువగా ఉంటుందంటే ఊపిరి పీల్చుకోవడం కూడా కష్టమే. ఆక్సిజన్‌ బాటిల్స్‌లో తేడాలు జరిగినా అంతే!. ఈ పరిస్థితుల్లో ఇంకా పైకి వెళ్లడం.. ప్రమాద తీవ్రతను తెలియజేస్తుంది. అక్కడి నుంచి కిందకు తిరిగి వస్తే అదో గొప్ప. అంత ప్రమాదమని తెలిసినా.. క్లైంబర్స్‌కు ఎవరెస్ట్‌ మీద మోజు తగ్గదు. సాహసానికి లభించే అరుదైన విజయానందం మరొకటి ఉంటుందా? అంటారు.  అయితే.. ఆ మోజే ఒక్కోసారి భారీ మూల్యం చెల్లించుకునేలా చేస్తుంది. ఆకాశానికి నిచ్చెన..  ఎవరెస్ట్ ఎక్కడమంటే ఆకాశానికి నిచ్చెన వేయడమే. నిచ్చెన ఎక్కేటప్పుడు తప్పటడుగు ఒక్కటి పడినా ఖతం. వాతావరణం ఎదురు తిరిగినా డేంజరే. ఎవరెస్ట్ ఎక్కడంలో బోలెడు రికార్డులు ఉన్నాయి. అన్నే విషాదాలూ ఉన్నాయి. గుండెల నిండా సాహసాన్ని నింపుకుని వేల అడుగుల ఎత్తు ఎక్కిన క్లైంబర్స్ ఎవరెస్ట్ మీదనే చివరి ఊపిరి పీల్చిన విషాద ఘటనలు చాలా ఉన్నాయి. కానీ ఓ దుర్ఘటన మాత్రం ఎవరెస్ట్ చరిత్రలోనే అత్యంత ట్రాజిక్ ఇన్సిడెంట్ గా మిగిలిపోయింది. ఎ‘వరెస్ట్‌’ 1996..  1996, మే 11. మన పర్వతారోహణ చరిత్రలో ఓ బ్లాక్ డే. ఒకేరోజు ఎనిమిది మంది పర్వతారోహకులు ఎవరెస్ట్ పై ఊపిరి వదిలారు. మరణించిన వాళ్లలో మనవాళ్లు ముగ్గురు, అమెరికా-న్యూజిలాండ్-జపాన్ దేశాల వాళ్లు ఐదుగురు ఉన్నారు. ఈ ప్రమాదం మాత్రమే కాదు.. 1996 సీజన్‌లో ఎవరెస్ట్‌ అధిరోహణలో మొత్తం పదిహేను మంది కన్నుమూశారు. ఎవరెస్ట్ చరిత్రలో ఓ సీజన్‌లో ఇంతమంది  చనిపోవడం అదే మొదటిసారి!.  ఏం జరిగిందంటే..!  అడ్వెంచర్ కన్సల్టెంట్స్- మౌంట్ మ్యాడ్‌నెస్ అనే రెండు ఏజెన్సీలతో పాటు జపాన్-టిబెట్‌లకు చెందిన పర్వతారోహకులు ఎవరెస్ట్ అధిరోహణకు సిద్ధపడ్డారు. మే 10వ తేదీన అంతా పర్వతం పైకి బయలుదేరారు. ఆ రాత్రికి క్యాంప్ ఫోర్ చేరారు. ఆ ఎత్తు 7,900 మీటర్లు. మధ్యాహ్నం తర్వాత  ప్రమాదం అన్నివైపుల నుంచి ముంచుకొచ్చింది. ఎనిమిది మందిని బలిగొంది. ఈ ఘటనలో న్యూజిలాండ్‌కు చెందిన రాబ్ హాల్-ఆండ్రూ హారిస్,  అమెరికాకు చెందిన హాన్సెన్ -స్కాట్ ఫిషర్ ,  జపాన్ యాసుకో నంబా,  భారత్ కు చెందిన సుబేదార్ సెవాంగ్ -లాన్స్ నాయక్ -పల్జోర్ లు మృతి చెందారు. మరణాలు ఎడ్మండ్ హిల్లరీ-టెన్జింగ్ నార్గేలు ఎవరెస్ట్‌ను అధిరోహించిన ఏడాది 1953 నుంచి.. ఇప్పటిదాకా 250 మందికి పైనే చనిపోయారు. మరో విషయం ఏమిటంటే.. 70 శాతం మంది దేహాలు గల్లంతు అయ్యాయి. లెక్కల ప్రకారం.. 150 మంది పర్వతారోహకుల మృతదేహాలు ఏమయ్యాయో కూడా తెలియదు. ఆరంభంలో ఆహ్లాదం, కానీ..  ఎవరెస్ట్ ఎక్కేటప్పుడు ఎదురయ్యే సవాళ్లు చాలా కఠినంగా ఉంటుంది. అదీ దశలవారీగా. ఎవరెస్ట్ అధిరోహణలో.. ముందుగా పర్వత పాదాన్ని చేరాలి. దీన్నే బేస్ క్యాంప్ అంటారు. ఎవరెస్ట్ ఎక్కేముందు క్లైంబర్స్ ఇక్కడే రెండు వారాల పాటు ఉండాలి. ఈ టైంలో ఎవరెస్ట్‌ వాతావరణానికి అలవాటు పడతారు. ఈ రెండు వారాలు టెంటుల్లో కాలక్షేపం చేస్తారు. ఈలోగా అధిరోహణకు అవసరమైన ఏర్పాట్లు చేస్తారు. నెక్ట్స్‌ లెవల్‌లో..  బేస్ క్యాంప్ నుంచి  క్యాంప్ వన్ చేరాలి. ఆ ఎత్తు 6,065 మీటర్లు. అక్కడి నుంచి క్యాంప్ టూ చేరాలి. దీన్నే ‘అడ్వాన్స్ డ్ బేస్ క్యాంప్’ అంటారు. మరో వెయ్యి మీటర్లు ఎత్తు పైకి వెళ్తే.. క్యాంప్ త్రీ వస్తుంది. ఆ తర్వాత మరో 500 మీటర్లకు క్యాంప్ ఫోర్. ఇది దాటితే కష్టాలు మొదలైనట్లే. క్యాంప్ ఫోర్ తర్వాత వచ్చేది బాల్కనీ. దీని ఎత్తు 8,400 మీటర్ల ఎత్తు. ఇక్కడి నుంచి శిఖరాన్ని చేరాలంటే మధ్యలో ప్రాణాలతో చెలగాటమే. నడుం లోతు మంచు లోంచి పై కెక్కాలి. ఏ మాత్రం తేడా వచ్చినా కొన్ని వేల మీటర్ల కింద లోయలో పడిపోవడమే. సున్నంలోకి ఎముకలు కూడా మిగలవు!. ఎవరెస్ట్ ఎక్కడంలో అసలు సమస్యంతా ఎక్కడంటే.. వాతావరణంతోనే!. ఎత్తు పెరిగే కొద్దీ వాతావరణంలో వచ్చే మార్పులు.. అధిరోహకులకు నరకం చూపిస్తాయి. ఒక్కసారిగా గాలులు విజృంభిస్తాయి. ఎడతెరపి లేకుండా మంచు కురుస్తూనే ఉంటుంది. పైకి వెళ్లడానికీ ఉండదు. కిందకు దిగడానికీ ఉండదు. ఈ గాలుల వల్ల ఒక్కసారిగా ఉష్ణోగ్రతల్లో మార్పులు వస్తాయి. వీటితో వ్యాధులు సంక్రమించే అవకాశం ఉంది.  ఉదాహరణకు.. సెరిబ్రల్ ఎడిమా అనే వ్యాధి సోకితే గనుక పర్వతారోహకులు వింతగా ప్రవర్తిస్తారు. ఈ వ్యాధి వచ్చిన వాళ్ల మెదడు చురుకుగా ఉండదు. అంత ఎత్తులో ఉన్నవాళ్లు.. తాము కిందకు  జంప్ చేయగలమనే భావనలోకి కూరుకుపోతారు. అంతిమంగా అది వాళ్ల ప్రాణాలకే ముప్పుగా పరిణమిస్తోంది.  రిస్క్‌లేని లైఫ్‌ ఎందుకు? ఇన్ని అవరోధాలు, ఆటంకాలు అధిగమిస్తూ ఆకాశమే హద్దుగా ఉన్న ఎవరెస్ట్‌ను పర్వతారోహకులు అధిరోహించి అక్కడ జెండా పాతేస్తారు. ప్రపంచ విజేతగా తమను తాము ప్రకటించుకుని పొంగిపోతారు. అసలు ఆనందంకోసం ఒక్కోసారి ప్రాణాలు కూడా పణంగా పెట్టేస్తారు. ప్రాణాలను పణంగా పెట్టి.. ఇదంతా అవసరమా? అనే ప్రశ్నకు.. ఎవరెస్ట్‌ ప్రియుల నుంచి వినిపించే సమాధానం ఒక్కటే. రిస్క్‌ లేకపోతే లైఫ్‌ వ్యర్థం అని.  ప్రమాదాలు జరుగుతున్నాయని.. ప్రయాణాలు మానేసి ఇంట్లో కూర్చుని ఉంటామా? అలాగే ఇది కూడా అంటారు. పర్వతారోహణ అణువణువునా జీర్ణించుకుపోయిన ఒక ప్యాషన్‌.. వాళ్లతో అంతేసి సాహసం చేయిస్తోంది మరి!. ఎవరెస్ట్‌ అనే మహోతన్నత శిఖరం.. మనిషి ఓపికకు పరీక్ష పెడుతుంది. కష్టం విలువను తెలియజేస్తుంది. ఆహారాన్ని ఎలా దాచుకోవాలి అనే పొదుపు పాఠం నేర్పుతుంది. అన్నింటికి మించి విపత్కర పరిస్థితుల్లో ప్రాణాలకు తెగించి ఎలా పోరాడాలి.. ముందుకు ఎలా సాగాలి అనే జీవిత పాఠాన్ని నేర్పిస్తుంది.

వాటర్‌ బాటిల్‌ మొదలు బకెట్‌ నీటిని ఎత్తడానికి పడే కష్టం. ఒక చెయిర్‌ను అటు ఇటు జరపడానికి పడే ఇబ్బంది.. సాధారణంగా వయసు మీద పడిన సమయంలో ఇలాంటివి తప్పదు. అయితే  ఇలాంటి బలహీనతలే మధ్యవయస్కులో.. అదీ ప్రతీరోజూ కనిపించిందంటే.. అది ‘మమోసైటిస్‌’ లక్షణంగా భావించాల్సి ఉంటుంది. నటి సమంతకు మయోసైటిస్‌ సోకిందనే వార్త.. ఆమె ఫ్యా‍న్స్‌తో పాటు తారాలోకాన్ని దిగ్భ్రాంతికి గురి చేసింది. లక్షలో.. నలుగురి నుంచి 20 మంది దాకా..  సోకే ఈ అరుదైన వ్యాధి గురించి కొన్ని విషయాలు తెలుసుకుందాం.  ఆటో ఇమ్యూనిటీ డిజార్డర్‌.. ‘మయోసైటిస్‌’. అరుదైన వ్యాధి మాత్రమే కాదు.. నొప్పులు, అలసటతో పేషెంట్‌కు నరకం చూపిస్తుంటుంది. ఈ వ్యాధిలో మొత్తం ఐదు రకాలు ఉన్నాయి.  పాలిమయోసైటిస్‌: చిన్న చిన్న పనులకే నీరసపడిపోతారు. కండరాలు భరించలేనంత నొప్పిపెడతాయి. కొంతదూరం నడిచినా త్వరగా అలసిపోతారు. ఒక్కోసారి అదుపు తప్పి కిందపడిపోతారు.  డెర్మటోమయోసైటిస్‌:  కండరాలపై ప్రభావం పడుతుంది. చర్మంపై దద్దుర్లు వస్తాయి. అతినీలాలోహిత కిరణాల ప్రభావం వల్ల ఈ రకమైన స్థితి నెలకొంటుందనే వాదన కూడా ఒకటి ఉంది. మహిళలు, చిన్నారుల్లో ఈ సమస్య ఎక్కువగా కనిపిస్తుంది.  నెక్రోటైజింగ్‌ మయోపతి:  శరీర మధ్యస్థ భాగాల్లో కండరాలపై ఎక్కువ ప్రభావం చూపెడుతుంది. మోచేతులు, తొడలు, నడుము, భుజాలు, మెడ, వెనుక భాగంలో బలహీనత కారణంగా నొప్పి ఉంటుంది.  ఇన్‌క్లూజన్‌ బాడీ మయోసైటిస్‌: నీరసం, తొడ, ముంజేతి, మోకాలి కింద కండరాలు పట్టేసి, నొప్పిగా అనిపిస్తాయి. ఐదు పదుల వయసు దాటిన వారిలో ఇలాంటి లక్షణాలు సాధారణంగా కనిపిస్తాయి.  జువెనైల్‌ ఫామ్స్‌ ఆఫ్‌ మయోసైటిస్‌: పిల్లల్లో, యుక్తవయసు ఉన్నవాళ్లలో ప్రభావం చూపెడుతుంది.  చాలా కష్టం! మయోసిటిస్‌ స్థితిని నిర్ధారించడం.. చికిత్స అందించడం కొంచెం కష్టం. నయం కాని వ్యాధిగా దీనికంటూ ఓ పేరుంది. అలాగే దీనికంటూ ప్రత్యేకమైన చికిత్సా విధానం లేదు కూడా!. కానీ, సరైన మందులు, పద్ధతిగా థెరపీలతో వ్యాధి నుంచి ఉపశమనం పొందొచ్చు. ప్రత్యేకించి మయోసైటిస్‌ రకాల్లో.. ఇన్‌క్లూజన్‌ బాడీ మయోసైటిస్‌కు మాత్రం ఎలాంటి చికిత్స విధానం లేదు!. మయోసైటిస్‌ లక్షణాలు..  మయోసైటిస్‌.. ఒక్కొక్కరిలో ఒక్కోలా ప్రబావం చూపెడుతుంది. కండరాల బలహీనత, నొప్పులు, విపరీతమైన అలసట.. కామన్‌ లక్షణాలుగా కనిపిస్తుంటాయి. అయితే ఒక్కోరకం మయోసైటిస్‌లో బలహీన స్థితి ఒక్కోలా, ఇంకొన్ని అదనపు లక్షణాలు సైతం కనిపించొచ్చు. ఉదాహరణకు.. డెర్మటోమయోసైటిస్‌లో ముఖం, ఛాతీ భాగం, భుజాలు, మెడ వెనుక భాగంపై మచ్చల దద్దుర్లు వస్తాయి.. అవి నొప్పిని కలిగిస్తాయి కూడా.  మయోసైటిస్‌ వ్యాధి ఎందుకు వస్తుందనే దానికి సరైన కారణాలను ఇంతవరకు పరిశోధకులు గుర్తించలేకపోయారు. అయితే.. కొందరిలో మాత్రం జన్యుసంక్రమణగా ఈ వ్యాధి సొకవచ్చనే అంచనాకి మాత్రం వచ్చారు. మహిళలో 30 నుంచి 60 ఏళ్ల మధ్య వయస్కులు ఎక్కువగా మయోసైటిస్‌ బారిన పడుతున్నట్లు పలు యూనివర్సిటీలు నిర్వహిస్తున్న సర్వేలు వెల్లడించాయి.  కండరాల బలహీనత, అలసట, దద్దుర్లు ఆధారంగా ఆ స్థితిని మయోసైటిస్‌ అనుకోవడానికి వీల్లేదు. అత్యంత అరుదైన ఈ స్థితిని గుర్తించేందుకు ప్రత్యేక పరీక్షలు కూడా నిర్వహిస్తుంటారు. రుమటాలజిస్టులు, న్యూరాలజిస్టులు, డెర్మాటోమయోసైటిస్‌ స్థితిలో డెర్మటాలజిస్టులను సంప్రదించడం ద్వారా ఈ వ్యాధి స్థితిపై ఒక అంచానికి రావొచ్చు. 

టి20 ప్రపంచకప్‌లో జింబాబ్వే పాకిస్తాన్‌కు షాక్‌ ఇచ్చి రెండు రోజులు కావొస్తుంది. అయినా ఇంకా ఆ జట్టు గురించి.. వాళ్లు చేసిన అద్భుతం గురించి మాట్లాడుకుంటూనే ఉన్నాం. టైటిల్‌ సాధిస్తుందో లేదో తెలియదు కానీ జింబాబ్వే ఆటతీరు మునుపటిలా లేదని మాత్రం కచ్చితంగా చెప్పొచ్చు. మరి ఇంతలా జింబాబ్వే ఆటలో మార్పు  రావడానికి కారణమైన వ్యక్తి ఎవరో తెలుసా. టీమిండియా మాజీ క్రికెటర్‌ లాల్‌చంద్‌ రాజ్‌పుత్‌. 2018 నుంచి 2022 వరకు లాల్‌ చంద్‌ రాజ్‌పుత్‌ జింబాబ్వే హెడ్‌కోచ్‌గా పని చేశాడు. ఈ నాలుగేళ్లలో జింబాబ్వే ఆటగాళ్లను సాన పట్టిన విధానం తాజాగా ప్రపంచకప్‌లో బయటపడింది. మరో విషయం ఏంటంటే 2007 అరంగేట్రం టి20 ప్రపంచకప్‌ గెలిచిన టీమిండియాకు లాల్‌చంద్‌ రాజ్‌పుత్‌ కోచ్‌గా వ్యవహరించడం విశేషం. లాల్‌చంద్‌ రాజ్‌పుత్‌ పనికి ముచ్చటపడిన బోర్డు టెక్నికల్‌ డైరెక్టర్‌గా నియమించుకుంది. టి20 ప్రపంచకప్‌లో జింబాబ్వే క్వాలిఫయింగ్‌ మ్యాచ్‌లు ఆడేవరకు రాజ్‌పుత్‌ జట్టుతోనే ఉన్నాడు. ఈలోగా దీపావళి పండుగ.. కొన్ని వ్యక్తిగత కారణాల రిత్యా ఇండియాకు తిరిగి వచ్చిన రాజ్‌పుత్‌ ఆస్ట్రేలియాకు వెళ్లలేదు. ఈలోగా పొట్టి ప్రపంచకప్‌లో పాకిస్తాన్‌పై విజయం సాధించింది.  జింబాబ్వే ప్రదర్శనపై సంతృప్తి వ్యక్తం చేసిన లాల్‌చంద్‌ రాజ్‌పుత్‌ పీటీఐకి ఇంటర్య్వూలో పలు ఆసక్తికర విషయాలు పంచుకున్నాడు. ''తేది కరెక్ట్‌గా గుర్తులేదు.. కానీ అది జూలై 2018 అని మాత్రం కచ్చితంగా చెప్పగలను. ఆరోజే జింబాబ్వే హెడ్‌కోచ్‌గా బాధ్యతలు చేపట్టాను. నేను పదవి చేపట్టిన సమయంలోనే పాకిస్తాన్‌తో ఐదు మ్యాచ్‌ల వన్డే సిరీస్‌ ఆడాల్సి ఉంది. అయితే మ్యాచ్‌కు ముందు రోజు జింబాబ్వే సీనియర్‌ క్రికెటర్లు అయిన సీన్‌ ఇర్విన్‌, క్రెయిగ్‌ విలియమ్స్‌, బ్రెండన్‌ టేలర్‌, సికందర్‌ రజాలు బోర్డుతో ఉన్న విభేదాల కారణంగా సిరీస్‌ నుంచి తప్పుకున్నారు. నేను ఎంత చెప్పి చూసినా నా మాట కూడా వినలేదు హెడ్‌కోచ్‌గా బాధ్యతలు చేపట్టిన తొలి సిరీస్‌లోనే ఇలా సీనియర్‌ ఆటగాళ్లు దూరం కావడం నాకు బాధను కలిగించింది. ఏం చేయలేని పరిస్థితి. అప్పటికే జింబాబ్వే క్రికెట్‌ బోర్డు ఎండీ గివ్‌మోర్‌ మాకోని సిరీస్‌ను రద్దు చేయడం కుదరదని తేల్చిచెప్పాడు. దీంతో అందుబాటులో ఉన్న జట్టుతోనే సిరీస్‌ ఆడి క్వీన్‌స్వీప్‌ అయ్యాం. ఇందులో రెండు మ్యాచ్‌ల్లో వంద లోపే ఆలౌట్‌ అయ్యాం. అలా జింబాబ్వే జట్టుతో నా తొలి అనుభవమే వింతగా జరిగింది. ఈ ప్రదర్శన జింబాబ్వేను 2019 వన్డే ప్రపంచకప్‌కు దూరం చేసింది. జింబాబ్వే జట్టును మార్చాల్సిన అవసరం చాలా ఉందని అప్పుడే నిశ్చయించుకున్నా. ఈ నాలుగేళ్లలో రెండు మేజర్‌ టోర్నీలకు కనీసం అర్హత సాధించలేకపోయాం. ఒక ఇంజనీర్‌ బిల్డింగ్‌ను కట్టడానికి ఎంత కష్టపడతాడో.. ఈ నాలుగేళ్లలో ఆటగాళ్లతో సమన్వయం చేసుకుంటూ జట్టును మార్చిన తీరు నాకు సంతోషాన్ని ఇచ్చింది. 2022 టి20 ప్రపంచకప్‌లో జింబాబ్వే అర్హత సాధించడం నా కల. ఆ కలను ఇవాళ మా ఆటగాళ్లు నెరవేర్చారు. కుర్రాళ్లకు తాము రాణించగలమనే ఆత్మవిశ్వాసం బాగా పెరిగింది. ఎంగరా, రియాన్‌ బర్ల్‌, చటార, లూక్‌ జాంగ్వే లాంటి యువ క్రికెటర్లు జింబాబ్వే క్రికెట్‌ ఎదుగుదలకు కారణమవుతున్నారు.'' అని చెప్పుకొచ్చాడు. ఈ ఏడాది జింబాబ్వే పూర్వవైభవం దిశగా అడుగులు వేస్తున్నట్లు కనిపిస్తోంది. సిరీస్‌లు గెలవకున్నా ఆటగాళ్లు మాత్రం తమ ఆటతీరుతో ఆకట్టుకున్నారు. అలా అని జింబాబ్వేను తేలికగా తీసిపారేయడానికి లేదు. రెండు దశాబ్దాల కింద ప్లవర్‌ సోదరులు, హిత్‌స్ట్రీక్‌, అలిస్టర్‌ క్యాంప్‌బెల్‌, నీల్‌ జాన్సన్‌, ముర్రే గుడ్‌విన్స్‌, పాల్‌ స్ట్రాంగ్స్‌, హెన్రీ ఒలాంగా లాంటి ఆటగాళ్లతో జింబాబ్వే జట్టు బలంగానే కనిపించేది. గత 15 ఏళ్లలో వీరంతా తప్పుకోవడం.. క్రమంగా జింబాబ్వే ఆటను మసకబారేలా చేసింది. బోర్డుతో విబేధాలు ఆటగాళ్లకు మరిన్ని కష్టాలు తెచ్చిపెట్టాయి. వరుసగా సిరీస్‌లు ఆడినప్పటికి అన్నింటిలోనూ ఓడిపోతూ వచ్చింది. ఒకానక దశలో బంగ్లాదేశ్‌, అఫ్గానిస్తాన్‌, ఐర్లాండ్‌ల కంటే దారుణమైన ఆటతీరు కనబరిచింది. కానీ గతేడాది నుంచి జింబాబ్వే ఆటలో చాలా మార్పు వచ్చింది. సీనియర్లు, జూనియర్లు మంచి సయన్వయంతో కలిసి ఆడుతు జింబాబ్వే జట్టును శక్తివంతంగా తయారు చేస్తున్నారు.  ఇక టి20 ప్రపంచకప్‌లో ఈసారి జింబాబ్వే టైటిల్‌ కొట్టకపోయినా సెమీస్‌కు చేరినా అది పెద్ద విజయం అనే చెప్పొచ్చు. ఒకవేళ ఏదైనా అద్భుతం జరిగి.. జింబాబ్వే ఇలాగే ఆడి ఫైనల్‌ చేరి టైటిల్‌ విజేతగా నిలిచినా ఆశ్చర్యపోనవసరం లేదు. ఎందుకంటే ఏ జట్టును ఎప్పుడు తక్కువ అంచనా వేయకూడదు. 2012లో వెస్టిండీస్‌ కూడా ఇలాగే ఎవరు ఊహించని రీతిలో టైటిల్‌ను ఎగరేసుకుపోయి క్రీడా ప్రపంచాన్ని ఆశ్చర్యానికి గురి చేసింది. ఏమో గుర్రం ఎగరావచ్చు.. చదవండి: క్రికెట్‌ ఆడితేనే డబ్బులు.. లేదంటే పస్తులు పాక్‌ మూలాలున్న క్రికెటర్‌ ముచ్చెమటలు పట్టించాడు

ప్రతీ ఏడాది అక్టోబర్ 29న వరల్డ్‌ స్ట్రోక్ డే  నిర్వహిస్తారు.  పక్షవాతానికి కారణాలు, నివారణపై  అవగాహన పెంచేందుకు ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఈ రోజును పాటిస్తారు. ఈ వ్యాధి తీవ్ర  స్వభావాన్ని,  మానవాళిపై చూస్తున్న ప్రభావాన్ని  నొక్కి చెప్పడానికే ఈ డేని జరుపుతారు. అలాగే బాధితులకు, బాధిత కుటుంబాలకు అండగా ఉండటం కూడా ఒక లక్క్ష్యం. అయితే ఇలాంటి ప్రాణాంతక వ్యాధుల నివారణలో  ముందస్తుగా  గుర్తించడం, సరైన సమయంలో అత్యవసర చికిత్స అందించడం అనే రెండు విషయాలు చాలా కీలకం. ప్రపంచ స్ట్రోక్ డే 2022: చరిత్ర 2006లో వార్షిక కార్యక్రమాన్ని ఏర్పాటు చేసిన వరల్డ్ స్ట్రోక్ ఆర్గనైజేషన్ (డబ్ల్యుఎస్‌వో), 2010లో స్ట్రోక్‌ను పబ్లిక్ హెల్త్ ఎమర్జెన్సీగా కూడా ప్రకటించింది. కెనడాలోని వాంకోవర్‌లో జరిగిన వరల్డ్ స్ట్రోక్ కాంగ్రెస్ 2004లో అక్టోబర్ 29న  డబ్ల్యుఎస్‌వో వరల్డ్ స్ట్రోక్ డేగా ప్రకటించింది. ప్రపంచ స్ట్రోక్ డే  2022:  థీమ్ స్ట్రోక్ సంకేతాలు, నాణ్యమైన చికిత్స సకాలంలో అందించేలా అవగాహన పెంచడం అనేది ప్రధాన ఉద్దేశం. సాధారణంగా ఇలాంటి డేలను జరుపుకునే క్రమంలో ప్రతీ ఏడాది ఒక థీమ్‌ ఉంటుంది.  అలా వరల్డ్‌ స్ట్రోక్ డే 2022 కి గాను   'మినిట్స్‌ కెన్‌ సేవ్‌ లైఫ్స్‌.. సమయం చాలా విలువైనది అనే థీమ్‌తో ఈ  ఏడాది ప్రపంచ స్ట్రోక్ డే నిర్వహిస్తున్నారు. పక్షవాతం లేదా స్ట్రోక్ అంటే ఏంటి? మెదడుకు రక్తం గడ్డకట్టి రక్త ప్రసరణకు అంతరాయం ఏర్పడినా, ఆక్సిజన్  సరఫరా తగ్గిపోయినా స్ట్రోక్‌ వస్తుంది.ఈ సమయంలో మెదడు కణాలు కణజాలు దెబ్బతింటాయి. సమయానికి చికిత్స తీసుకోకపోతే మెదడు తీవ్రంగా  దెబ్బ తినడం, లేదా ఒక్కోసారి మరణానికి కూడా దారితీస్తుంది. ప్రధానంగా జన్యపరమైన మార్పుల కారణంగా ప్రపంచ వ్యాప్తంగా కేసులు పెరుగుతున్నాయి. స్ట్రోక్ ప్రస్తుత మరణాలకు రెండవ అతిపెద్ద కారణం. ప్రపంచవ్యాప్తంగా వైకల్యానికి ప్రధాన కారణం అయినప్పటికీ, దాదాపు అన్ని స్ట్రోక్‌లను ముందే గుర్తిస్తే నివారించవచ్చు. ప్రపంచవ్యాప్తంగా 110 మిలియన్ల మంది స్ట్రోక్‌ బారిన పడుతున్నారు. వీరిలో కొంతమందిలో తీవ్రమైన శారీరక వైకల్యం, కమ్యూనికేషన్‌  ఇబ్బందులు వస్తాయి. ప్రపంచవ్యాప్తంగా, 25 ఏళ్లు పైబడిన నలుగురిలో ఒకరికి స్ట్రోక్ వచ్చే అవకాశం ఉంది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా, ప్రతి 3 సెకన్లకు  ఒకరు స్ట్రోక్‌తో బాధపడుతున్నారు,  అంతేకాదు ఏడాదికి 12.2 మిలియన్ల కొత్త  కేసులు నమోదవుతున్నాయి. 55 ఏళ్లు పైబడిన వారు ఈ వ్యాధికి గురయ్యే అవకాశం ఉంది. అయితే ఈ మధ్య కాలంలో యువకులలో ఇది సర్వసాధారణంగా మారుతోంది. నిశ్చల జీవనశైలి, అనారోగ్యకరమైనఆహారం, కొన్ని మందులు ప్రభావంస్ట్రోక్ ప్రమాదాన్ని పెంచుతాయి గోల్డెన్‌ అవర్‌ 60 నిమిషాలు లేదా అంతకంటే తక్కువ సమయంలో ఆసుపత్రికి  చేర్చితే బెటర్‌. అయితే పక్షవాతానికి సంబంధించి 4.5 గంటల పరిధిని‘‘ గోల్డెన్ అవర్”గా పిలుస్తారు. ఈ గోల్డెన్ అవర్‌లో క్లాట్-బస్టింగ్ డ్రగ్ tPA దీర్ఘకాల మెదడు దెబ్బతినకుండా నివారిస్తుంది. ప్రతి నిమిషం స్ట్రోక్‌కు గురైన వారికి చికిత్స చేయకపోతే; సగటు రోగి 1.9 మిలియన్ న్యూరాన్లు, 13.8 బిలియన్ సినాప్సెస్ ,ఏడు మిలియన్ల ఫైబర్‌లను కోల్పోతారు అని ప్రముఖ న్యూరాలజిస్టులు   హెచ్చరిస్తున్నారు. స్ట్రోక్ లక్షణాలు: ఎవరైనా స్ట్రోక్‌తో బాధపడుతున్నారని  ఎలా గుర్తించాలి ♦ తీవ్రమైన తలనొప్పి ♦ శరీరంలో  ఒక వైపు తిమ్మిరి ముఖ్యంగా ముఖం, చేయి లేదా కాలులో తిమ్మిరి ♦ మాట్లాడటం లేదా అర్థం చేసుకోవడంలో సమస్య ♦ దృష్టి కోల్పోవడం; కొన్నిసార్లు దృష్టి  మసకగా అస్పష్టంగా మారిపోవడం ♦ వికారం ,వాంతులు ♦ అస్థిర నడక;  సరిగ్గా నిలబడలేకపోవడం ♦ మైకం  ఏమి చేయాలి ♦ రోగిని వెంటనే సమీపంలోని ఆసుపత్రికి తరలించాలి. ముఖ్యంగా పక్షవాతానికి సరైన చికిత్స అందించే సామర్థ్యమున్న ఆసుపత్రికి  తీసుకెళ్లాలి. ♦ మొదటి కొన్ని గంటల్లో  సీటీ స్కాన్‌, కొన్ని  పరీక్షల ద్వారా  సరైన రోగ నిర్ధారణ చాలా అవసరం. ♦ అత్యంత ఖచ్చితమైన చికిత్స ఎండోవాస్కులర్ థ్రోంబెక్టమీ. రక్తం గడ్డకట్టడాన్ని నివారించేలా మెకానికల్ థ్రోంబెక్టమీ చేయాలి.  2015 నుంచి అమల్లోకి వచ్చిన ఈ  చిక్సితలో  క్యాథ్ ల్యాబ్‌కి తీసుళ్లి, యాంజియో ద్వారా బ్లాక్‌ అయిన ధమనిని  సరిచేస్తామని  వైద్య నిపుణులు చెబుతున్నారు. ♦  రోగి వయసు, తీవ్రతను బట్టి ఎలాంటి చికిత్స, లేదా  ఆపరేషన్‌ చేయాలి అనేది వైద్యులు నిర్ధారిస్తారు.

క్రికెట్‌ను విపరీతంగా ఆదరించే టీమిండియా, ఆస్ట్రేలియా, ఇంగ్లండ్‌ లాంటి దేశాల్లో పుట్టిన ఆటగాళ్లకు అవకాశాలు ఎక్కువగా ఉంటాయి. అంతర్జాతీయ టోర్నీలో అవకాశాలు రాకపోయినప్పటికి దేశవాలీ టోర్నీలు వారి ఆకలి బాధలు తీర్చడంతో పాటు డబ్బుల సంపాదన కూడా బాగానే ఉంటుంది. ఐపీఎల్‌ పుణ్యమా అని భారత్‌లో అంతగా పాపులర్‌ కానీ క్రికెటర్లు కూడా కోటీశ్వరులుగా మారిపోతున్నారు. కానీ నెదర్లాండ్స్‌ లాంటి చిన్న జట్లకు ఆ అవకాశం ఉండదు.  ఐసీసీ లాంటి మేజర్‌ టోర్నీలు తప్ప వారికి పెద్దగా మ్యాచ్‌లు ఉండవు. ఇలాంటి మేజర్‌ టోర్నీల్లో క్వాలిఫయింగ్‌ అయితే ఇంకా గొప్ప. నెదర్లాండ్స్‌ మాత్రమే కాదు.. స్కాట్లాండ్‌, నమీబియా, యూఏఈ లాంటి దేశాల్లో క్రికెట్‌కు పెద్దగా ప్రాధాన్యం లేదు. అయినా క్రికెట్‌పై ఉండే ఇష్టంతో ఆ దేశాలకు చెందిన వారు క్రికెటర్లుగా మారి ఆడుతున్నారు. అయితే క్రికెటర్‌గా మారిన ప్రతీ వ్యక్తి జీవితం ఒకేలా ఉండదు.  కొందరు క్రికెట్‌ ఆడకపోయినా వేరే వ్యాపారాలు.. లేదంటే ఎక్కడైనా వర్క్‌ చేస్తూ తమ కుటుంబాన్ని పోషించుకుంటారు. కొందరు మాత్రం క్రికెట్‌పైనే ప్రాణం పెట్టుకుంటారు. ఆ కొందరిలో ఒకడు నెదర్లాండ్స్‌ క్రికెటర్‌ పాల్‌ వాన్‌ మీకెరెన్‌. ఈ పేరు పెద్దగా ఎవరికి పరిచయం లేకపోవచ్చు. కానీ గురువారం టీమిండియాతో ఆడిన మ్యాచ్‌లో ఈ నెదర్లాండ్స్‌ బౌలర్‌ కేఎల్‌ రాహుల్‌ వికెట్‌ దక్కించుకొని గుర్తింపు పొందాడు. అయితే ఇదంతా నాణేనికి ఒకవైపు మాత్రమే. రెండో వైపు నుంచి చూస్తే మీకెరెన్‌ జీవితం బయటపడుతుంది.క్రికెట్‌ను అమితంగా ప్రేమించే పాల్‌ వాన్‌ మీకెరెన్‌  ఆట ఆడితేనే డబ్బులు.. లేదంటే పస్తులు ఉండాల్సిందే. ఆటపై పెంచుకున్న ఇష్టంతో 2013లో నెదర్లాండ్స్‌ తరపున అంతర్జాతీయ క్రికెట్‌లో అరంగేట్రం చేశాడు పాల్‌ వాన్‌ మీకెరెన్‌. మేటి క్రికెటర్‌గా రాణించాలని కలలు గన్న మీకెరెన్‌ జీవితాన్ని కరోనా అతలాకుతలం చేసింది. కరోనా దెబ్బకు మ్యాచ్‌లు లేకపోవడంతో పాల్‌ కుటుంబం రోడ్డుపై పడింది.  ఒకపూట తిండి తినడానికి కష్టంగా మారడంతో క్రికెట్‌ బ్యాట్‌ను వదిలి ఆటో డ్రైవర్‌గా మారాడు. తన కుటుంబాన్ని పోషించడం కోసం ఉబెర్‌ ఈట్స్‌ ఫుడ్‌ డెలివరీ డ్రైవర్‌గా ఉద్యోగం చేశాడు. అయితే కరోనా తగ్గుముఖం పట్టిన తర్వాత తనకు ఇష్టం లేని పనిని వదిలేసి ఎంత కష్టమైనా సరే కౌంటీ క్రికెట్‌ ఆడేందుకు వెళ్లాడు. అలా కౌంటీ క్రికెట్‌లో మెరిసిన మీ​కెరెన్‌ తనను తాను నిరూపించుకున్నాడు. అటుపై కరీబియన్‌ ప్రీమియర్‌ లీగ్‌లో ఆడిన తొలి డచ్‌ క్రికెటర్‌గా పాల్‌ వాన్‌ మీకెరెన్‌ పేరు పొందాడు. కరీబియన్‌ ప్రీమియర్‌ లీగ్‌ పూర్తయ్యాకా తన జట్టుతో కలిసిన మీకెరెన్‌ టి20 ప్రపంచకప్‌ ఆడేందుకు ఆస్ట్రేలియా వెళ్లాడు. నెదర్లాండ్స్‌ ఇవాళ సూపర్‌-12 చేరడంలో మీకెరెన్‌ కీలకపాత్ర పోషించాడు. క్వాలిఫయింగ్‌ మ్యాచ్‌ల్లో ఐదు మ్యాచ్‌ల్లో ఆరు వికెట్లు తీసిన పాల్‌ వాన్‌ మీకెరెన్‌కు.. భారత్‌తో మ్యాచ్‌ ఆడడం ఒక కల. అదృష్టవశాత్తూ అతనికి టీమిండియాతో మ్యాచ్‌ ఆడే అవకాశం లభించింది. మ్యాచ్‌ ఓడిపోయినప్పటికి కేఎల్‌ రాహుల్‌ వికెట్‌ తీసిన పాల్‌ వాన్‌ ఆనందానికి అవదులు లేకుండా పోయాయి. క్రికెట్‌ను అమితంగా ప్రేమించే ఇండియా లాంటి దేశంతో క్రికెట్‌ ఆడడం జీవితంలో మరిచిపోలేని అనుభుతి అని పాల్‌ వాన్‌ మీకెరెన్‌ చెప్పుకొచ్చాడు. Dishing the dirt on the #Netherlands team! Paul van Meekeren reveals all about the characters in the Netherlands #T20WorldCup squad. pic.twitter.com/ysowRdzx0S — ICC (@ICC) October 22, 2021 Edged and gone! We can reveal that this wicket from Paul van Meekeren is one of the moments that could be featured in your @0xFanCraze Crictos of the Game packs from Namibia vs Netherlands. Grab your pack from https://t.co/8TpUHbQikC to own iconic moments from every game. pic.twitter.com/UjWVRiEmao — ICC (@ICC) October 18, 2022 చదవండి: పాక్‌ గడ్డ మీద పుట్టి పాక్‌నే ఓడించాడు! ఈసారైనా మోసం చేయకండి! ఈ మిస్టర్‌ బీన్‌ గోలేంటి?

అమ్మ, ఆవకాయ ఎన్నిసార్లు తిన్నా బోర్‌ కొట్టదు అంటారు. అలాగే చిరకాల ప్రత్యర్థులు టీమిండియా, పాకిస్తాన్‌ల మధ్య ఉండే రసవత్తర పోరు ఎన్నిసార్లు చూసినా తనివి తీరదు. ఒక మ్యాచ్‌కు ఇంత క్రేజ్‌ ఎందుకంటే చెప్పలేం. అదేంటో గానీ ఈ రెండుజట్లు ఎదురుపడినప్పుడల్లా ప్రతీ ఒక్కరిలో దేశభక్తి పొంగొపోతుంది. గెలిస్తే సన్మానాలు, సత్కారాలు.. ఓడితే చీత్కారాలు, చెప్పుల దండలు పడడం గ్యారంటీ. ఒకప్పుడు భారత్‌, పాకిస్తాన్‌ మధ్య మ్యాచ్‌ అంటే మాములుగానే ఉండేది. కానీ ఎందుకో 90వ దశకంలోకి అడుగుపెట్టాకా పూర్తిగా మారిపోయింది. చిరకాల ప్రత్యర్థులు తలపడుతున్నారంటే రెండు జట్ల మధ్య పోరు కంటే రెండు దేశాల మధ్య వైరం అనేలానే అభిమానులు చూస్తున్నారు. ముఖ్యంగా 1996 వన్డే వరల్డ్‌కప్‌ నుంచి భారత్‌-పాక్‌ మ్యాచ్‌కు ఎనలేని క్రేజ్‌ పెరుగుతూ వచ్చింది. ఆ క్రేజ్‌ అంతకంతకూ పెరుగుతూ వచ్చిందే తప్ప ఇసుమంతైనా తగ్గలేదు. ఎప్పుడో 37 ఏళ్ల క్రితం... భారత్, పాకిస్తాన్‌ జట్లు ప్రతిష్టాత్మక మెల్‌బోర్న్‌ క్రికెట్‌   గ్రౌండ్‌ (ఎంసీజీ)లో తలపడ్డాయి. ఇరు జట్ల మధ్య పోరును ఎవరూ పట్టించుకోని ఆ రోజుల్లో 30 వేల మంది కూడా మ్యాచ్‌కు రాలేదు. కానీ ఇప్పుడు... ఈ మ్యాచ్‌ రాబట్టే ఆదాయం ఏమిటో బాగా తెలిసిన ఆస్ట్రేలియా క్రికెట్‌ బోర్డు ఎంసీజీని వేదికగా మార్చింది. 90 వేల సామర్థ్యం గల మైదానంలో చాలా కాలం క్రితమే అన్ని టికెట్లు నిమిషాల వ్యవధిలో అమ్ముడుపోయాయి. ఇదీ భారత్-పాక్‌ మ్యాచ్‌కున్న క్రేజ్‌ ఎలాగు వన్డే ప్రపంచకప్‌లో టీమిండియాకు పాకిస్తాన్‌పై మంచి రికార్డు ఉంది. ఇప్పటివరకు ఒక్కసారి కూడా పాక్‌ టీమిండియాను ఓడించలేకపోయింది. 1992 నుంచి 2019 వరల్డ్‌కప్‌ వరకు పాకిస్తాన్‌తో తలపడిన సందర్భాల్లో ప్రతీసారి టీమిండియాదే విజయం. ఇక పొట్టి ప్రపంచకప్‌లోనూ భారత్‌కు ఘనమైన రికార్డు ఉంది. 2021 టి20 ప్రపంచకప్‌ మినహా మిగిలిన సందర్భాల్లో తలపడిన ప్రతీసారి భారత్‌దే పైచేయి. ►టి20 ప్రపంచకప్‌ చరిత్రలో భారత్, పాకిస్తాన్‌ జట్లు ముఖాముఖిగా ఆరుసార్లు తలపడ్డాయి. ఐదుసార్లు భారత్‌ గెలుపొందగా, ఒకసారి పాకిస్తాన్‌ను విజయం వరించింది. ►ఎంసీజీ మైదానంలో ఇప్పటివరకు 15 టి20 మ్యాచ్‌లు జరిగాయి. ఇందులో ఛేజింగ్‌ చేసిన జట్లు తొమ్మిదిసార్లు గెలిచాయి. తొలుత బ్యాటింగ్‌ చేసిన జట్లు నాలుగుసార్లు నెగ్గాయి. మరో మ్యాచ్‌ రద్దయింది. గతంలో ఈ వేదికపై భారత్‌ ఆడిన రెండు టి20 మ్యాచ్‌ల్లోనూ నెగ్గగా... పాకిస్తాన్‌ ఆడిన ఒక మ్యాచ్‌లో ఓడింది.   చదవండి: T20 World Cup: ప్రపంచకప్‌ ‘ప్రతీకార’ పోరు

1970,80వ దశకంలో వెస్టిండీస్‌ జట్టు అంటేనే ప్రత్యర్థి జట్లు వణికిపోయేవి. అరవీర భయంకరంగా కనిపించే విండీస్‌ జట్టును చూస్తేనే ప్రత్యర్థి జట్టు మ్యాచ్‌లు ఓడిపోవాల్సిన దాఖలాలు కనిపించాయి. రెండుసార్లు ప్రపంచ చాంపియన్ అయిన విండీస్‌ విధ్వంసక ఆటగాళ్లకు పెట్టింది పేరు. వన్డేల్లో రెండు వరల్డ్‌కప్‌లు.. టెస్టుల్లో తిరుగులేని ఆధిపత్యం. ఆ తర్వాత టి20 ఫార్మాట్‌కే కొత్త వినోదాన్ని అందించిన విండీస్‌ జట్టు కొన్ని దశాబ్దాల కిందట రారాజుగా వెలుగొంది చివరకు పాతాళానికి పడిపోయింది. ప్రపంచకప్‌కు నేరుగా అర్హత సాధించకపోవడమే ఒక వైఫల్యం కాగా, ఇప్పటి ప్రదర్శన వెస్టిండీస్‌ క్రికెట్‌కు మరో విషాదం! 90ల్లో టెస్టు క్రికెట్‌ చచ్చిపోయి...2000ల్లో వన్డే క్రికెట్‌లో పూర్తి ఓవర్లు కూడా ఆడలేని స్థాయికి దిగజారి... ఈ రెండూ లేకపోయినా, 2010 తర్వాత టి20 దూకుడుకు చిరునామాగా మారి అద్భుతాలు చూపించిన వెస్టిండీస్‌ ఇప్పుడు ఈ ఫార్మాట్‌లో కూడా దిగజారడం క్రికెట్‌ అభిమానులను తీవ్రంగా నిరాశపరిచే విషయం.   -సాక్షి, వెబ్‌డెస్క్‌ వెస్టిండీస్‌ జ్టటులో తప్పు ఎక్కడ జరిగిందనేది పక్కనబెడితే.. వారి ఓటమికి ఎన్నో కారణాలున్నాయి. ప్రపంచంలో ఎక్కడ టి20 లీగ్‌లు జరిగినా ముందుగా కనిపించేది వెస్టిండీస్‌ ఆటగాళ్లే. అలాంటి లీగ్స్‌లో వ్యక్తిగతంగా మెరుపులు మెరిపించే విండీస్‌ ఆటగాళ్లు టి20 ప్రపంచకప్‌ లాంటి మేజర్‌ టోర్నీలో ఒక జట్టు తరపున సమిష్టిగా ఆడడంలో మాత్రం విఫలమయ్యారు. జట్టుగా చూస్తే హిట్టర్లకు కొదువ లేదు. నికోలస్‌ పూరన్‌, ఎవిన్‌ లూయిస్‌, బ్రాండన్‌ కింగ్‌, కైల్‌ మేయర్స్‌, జాసన్‌ హోల్డర్‌ ఇలా ఎవరికి వారే పొట్టి క్రికెట్‌లో మెరిపించడంలో దిట్ట.  ప్రపంచకప్‌లో విండీస్‌ ఆడిన మూడు మ్యాచ్‌ల్లోనూ బ్యాటింగ్‌ వైఫల్యం స్పష్టంగా కనిపించింది. కెప్టెన్‌ నికోలస్‌ పూరన్‌(5,7, 13 పరుగులు) అటు బ్యాటర్‌గా.. ఇటు కెప్టెన్‌గా పూర్తిగా విఫలమయ్యాడు. ఇక ఎప్పుడో జట్టుకు దూరమైన జాసన్‌ హోల్డర్‌ ఆల్‌రౌండర్‌ అంటూ జట్టులోకి తీసుకొచ్చారు. కానీ అతను ఏ మాత్రం ప్రభావం చూపించకపోగా జట్టుకు భారమయ్యాడు. క్వాలిఫయింగ్‌ దశలో విండీస్‌ ఆడిన మూడు మ్యాచ్‌ల్లో ఎవరో ఒకరు రాణించారే తప్ప సమిష్టిగా ఆడిన దాఖలాలు ఎక్కడా కనిపించవు. అసలు ఆడుతుంది వరల్డ్‌కప్‌ అన్న విషయం కూడా విండీస్‌ ఆటగాళ్లు మరిచినట్లున్నారు. సీరియస్‌గా మ్యాచ్‌ను కలిసి ఆడాల్సింది పోయి ఎవరికి వారే అన్నట్లుగా వ్యవహరించారు. అసలు జట్టు కూర్పు కూడా సరిగ్గా లేదు. జట్టులో ఎంతమంది బ్యాటర్లు.. ఎంతమంది బౌలర్లు ఉండాలి.. ఏ సమయంలో ఎవరిని బ్యాటింగ్‌కు పంపాలి.. బౌలింగ్‌ ఎవరితో చేయించాలి అన్న కనీస పరిజ్ఞానం లేకుండా విండీస్‌ తమ ఆటను కొనసాగించి మూల్యం చెల్లించుకుంది.  2012, 2016 టి20 ప్రపంచకప్‌ విజేతలుగా నిలిచిన జట్టులో ఒక్కరంటే ఒక్కరు కూడా తుది జట్టులో లేకపోవడం పెద్ద మైనస్‌. రిటైర్‌ అయిన ఆటగాళ్ల సంగతి పక్కనబెడితే.. సునీల్‌ నరైన్‌, ఆండ్రీ రసెల్‌, హెట్‌మైర్‌, క్రిస్‌ గేల్‌ లాంటి కీలక ఆటగాళ్లను పక్కనబెట్టడం విండీస్‌ బోర్డు చేసిన పెద్ద తప్పు. వారు ఎలా ఆడతారన్నది ముఖ్యం కాదు. జట్టులో సీనియర్‌ ఆటగాళ్లు ఉంటే సమతుల్యం దెబ్బతినకుండా ఉంటుంది. ఈ చిన్న లాజిక్‌ను విండీస్‌ బోర్డు ఎలా మిస్‌ అయిందో అర్థం కాలేదు. పైగా హెట్‌మైర్‌ ఆఖరి నిమిషంలో విమానం ఎక్కకపోవడం అతని బాధ్యతారాహిత్యాన్ని చూపిస్తుంది. దేశం కోసం ఒక మేజర్‌ టోర్నీ ఆడుతున్నామన్న కసి హెట్‌మైర్‌లో ఏ కోశానా కనిపించలేదు.  ప్రైవేటు లీగ్స్‌ మోజులో పడి స్వంత దేశానికి ఆడడంలో నామోషీగా ఫీలవుతున్నారంటూ విండీస్‌ హెడ్‌కోచ్ గతంలో చేసిన వ్యాఖ్యలు అక్షరాలా నిజమయ్యాయి. ఇప్పుడున్న పరిస్థితుల్లో విండీస్‌ క్రికెట్‌ బోర్డును లేదా ఆటగాళ్లను తప్పుబట్టలేము. ఎందుకంటే బోర్డు సరిగ్గా ఉండి ఉంటే ఆటగాళ్లు ఇలా తయారయ్యేవారు కాదు. ప్రస్తుతం విండీస్‌ జట్టును పూర్తిగా ప్రక్షాళన చేయాల్సిందే. ఆ సమయం ఆసన్నమైంది. ఇలాగే కొనసాగితే.. కొన్నేళ్ల పాటు క్రికెట్‌లో కనిపించకుండా పోయిన జింబాబ్వేలాగా తయారవ్వడం గ్యారంటీ. కాగా టి20 ప్రపంచకప్‌లో విండీస్‌ ప్రదర్శనపై వెస్టిండీస్‌ క్రికెట్‌ బోర్డు ప్రెసిడెంట్‌ రిక్కీ స్కెర్రిట్‌ సుదీర్ఘ లేఖ రాసుకొచ్చారు. జట్టు భవితవ్యంపై ఆందోళన చెందారు. ''టి20 ప్రపంచకప్‌లో మా జట్టు ప్రదర్శన నన్ను చాలా నిరుత్సాహానికి గురి చేసింది. క్రికెట్‌లో ఎంతో గొప్ప పేరున్న వెస్టిండీస్‌ ఆసీస్‌ గడ్డ నుంచి ఇలా అవమానకరరీతిలో వెనుదిరిగి వస్తుందని ఎవరు ఊహించలేదు. జట్టు సెలక్షన్‌లోనే పెద్ద తప్పు జరిగింది. టి20 ప్రపంచకప్‌ లాంటి మేజర్‌ టోర్నీకి ఎలాంటి జట్టును ఎంపిక చేయాలన్న విషయం పూర్తిగా విస్మరించాం. మా భవిష్యత్తుపై పునరాలోచించుకోవాల్సిన సమయం వచ్చేసింది. జట్టుకు పోస్టుమార్టం జరగాల్సిందే. వరల్డ్‌కప్‌లో మేం చేసిన తప్పులు ఏంటి.. వాటిని ఎలా సరిదిద్దుకోవాలి అన్న విషయాలపై చర్చిస్తాం. వెస్టిండీస్‌ క్రికెట్‌ బోర్డుకు మునపటి వైభవం తీసుకొచ్చేలా ఆటగాళ్లను తయారు చేస్తాం. తక్షణ కర్తవ్యం జట్టు ప్రక్షాళన. ఇది చాలా అవసరం. ఇంత చెత్త ప్రదర్శనలోనూ మాకు మద్దతుగా నిలిచిన ప్రతీ ఒక్కరికి ధన్యవాదాలు. కచ్చితంగా మంచి కమ్‌బ్యాక్‌తో తిరిగి వస్తామని ఆశిస్తున్నా'' అంటూ ముగించాడు. 🚨 JUST IN 🚨 COMMENT BY CWI PRESIDENT RICKY SKERRITT. pic.twitter.com/fYVJSWy0mn — Windies Cricket (@windiescricket) October 21, 2022 చదవండి: 'హెట్‌మైర్‌ శాపం తగిలింది.. అందుకే విండీస్‌కు ఈ దుస్థితి' మా ఓటమికి ప్రధాన కారణం అదే.. ఇదో గుణపాఠం.. పూరన్‌ కన్నీటి పర్యంతం     var request = 'https://www.sakshi.com/knowwidget/kwstr_4911494512.json';        $.ajaxPrefilter( function (request) {            if (request.crossDomain && jQuery.support.cors) {              var http = (window.location.protocol === 'http:' ? 'http:' : 'https:');              request.url = http + '//cors-anywhere.herokuapp.com/' + request.url;  } });        $.get( request,function (response){            if(response  == ''){             $('#frameId').hide();             }else{             $('#frameId').show();            }        });

టీమిండియా, పాకిస్తాన్‌ మ్యాచ్‌ కోసం అభిమానులు ఎంతగా ఎదురుచూస్తున్నారో ప్రత్యేకంగా చెప్పనవసరం లేదు. గతేడాది టి20 ప్రపంచకప్‌లో పాక్‌ చేతిలో ఎదురైన ఓటమికి బదులు తీర్చుకోవాలని టీమిండియా భావిస్తోంది. మరోవైపు పాకిస్తాన్‌ మాత్రం వరుసగా రెండో విజయంపై కన్నేసింది. అయితే మ్యాచ్‌కు వర్షం ముప్పు ఉన్నట్లు వార్తలు వస్తున్నప్పటికి మ్యాచ్‌ జరిగితే మాత్రం ఇరుజట్ల మధ్య పోరు రసవత్తరంగా ఉండడం ఖాయం. భారత్‌-పాక్‌ మ్యాచ్‌ అంటే జట్టుగానే గాక ఆటగాళ్ల మధ్య వైరం కూడా గమ్మత్తుగా ఉంటుంది.  -సాక్షి, వెబ్‌డెస్క్‌ అందుకే ఏకంగా ఐసీసీనే భారత్‌-పాక్‌ మ్యాచ్‌ను దృష్టిలో ఉంచుకొని ఏయే ఆటగాళ్ల మధ్య రసవత్తర పోరు ఉంటుందనే అంశంలో ఒక లిస్ట్‌ విడుదల చేసింది. కేఎల్‌ రాహుల్‌, రోహిత్‌ శర్మ వర్సెస్‌ షాహిన్‌ అఫ్రిది, ఇండియా డెత్‌ బౌలర్స్‌ వర్సెస్‌ ఆసిఫ్‌ అలీ, బాబర్‌ ఆజం, మహ్మద్‌ రిజ్వాన్‌ వర్సెస్‌ భువనేశ్వర్‌ ‍కుమార్‌, సూర్యకుమార్‌ యాదవ్‌ వర్సెస్‌ షాదాబ్‌ ఖాన్‌ అంటూ పేర్కొంది.  అఫ్రిది మెరుస్తాడా.. రోహిత్‌, రాహుల్‌కు దాసోహమంటాడా? గతేడాది జరిగిన టి20 ప్రపంచకప్‌లో షాహిన్‌ అఫ్రిది కేఎల్‌ రాహుల్‌, రోహిత్‌ వికెట్లను తీశాడు. తన ఇన్‌స్వింగర్స్‌తో ముప్పతిప్పలు పెట్టిన అఫ్రిది హిట్‌మ్యాన్‌ను గోల్డెన్‌ డకౌట్‌ చేశాడు. ఆ తర్వాత రాహుల్‌ను 3 పరుగుల వద్ద పెవిలియన్‌ చేర్చాడు. ఆ తర్వాత మ్యాచ్‌లో టాప్‌ స్కోరర్‌గా నిలిచిన కోహ్లి వికెట్‌ కూడా తీశాడు. మరి ఈసారి అఫ్రిది ఇన్‌స్వింగర్స్‌కు రాహుల్‌, రోహిత్‌లు ఎలా సమాధానమిస్తారోనని ఆసక్తిగా ఎదురుచూస్తున్నారు. అయితేమోకాలి గాయంతో ఆసియా కప్‌కు దూరమైన అఫ్రిది నేరుగా టి20 ప్రపంచకప్‌లో బరిలోకి దిగాడు. మరి పాత షాహిన్‌ను గుర్తుచేస్తాడా లేక రోహిత్‌, రాహుల్‌కు దాసోహమంటాడా అనేది వేచి చూడాలి.  డెత్‌ బౌలర్స్‌ వర్సెస్‌ ఆపిఫ్‌ అలీ టీమిండియాకు దినేశ్‌ కార్తిక్‌ ఎలా ఫినిషర్‌ పాత్ర పోషిస్తాడో.. అచ్చం పాకిస్తాన్‌కు కూడా ఆసిఫ్‌ అలీ అలాంటి పాత్రనే పోషిస్తున్నాడు. డెత్‌ ఓవర్లలో ఆసిప్‌ అలీ స్ట్రైక్‌రేట్‌ వందకు పైగా ఉంది. మంచి హార్డ్‌హిట్టర్‌గా పేరు పొందిన ఆసిఫ్‌ అలీ డెత్‌ ఓవర్లలో టీమిండియా బౌలర్లను ముప్పతిప్పలు పెడతాడా లేక ఊసురుమనిపిస్తాడా అనేది చూడాలి. బాబార్‌ ఆజం, మహ్మద్‌ రిజ్వాన్‌ వర్సెస్‌ భువనేశ్వర్‌ కుమార్‌ వాస్తవానికి ఇక్కడ మహ్మద్‌ షమీ పేరు ఉండాలి. కానీ స్వింగ్‌ బౌలింగ్‌ పెట్టింది పేరు భువనేశ్వర్‌ కుమార్‌. ఎంత కాదన్నా ఆరంభ ఓవర్లలో భువీ సూపర్‌ బౌలింగ్‌ చేస్తాడు. ఇన్‌స్వింగ్‌తో ఎలాంటి బ్యాటర్లనైనా ముప్పతిప్పలు పెట్టి వికెట్లు తీయగలడు. అందుకే బాబర్‌ ఆజం, మహ్మద్‌ రిజ్వాన్‌లకు భువీ సరైన బౌలర్‌ అని చెప్పొచ్చు. మరి వీరిని భువీ ఆడుకుంటాడా.. లేక భువీకే ఇద్దరు ఓపెనర్లు ముచ్చెమటలు పట్టిస్తారా అనేది చూడాలి. ఇక గతేడాది టి20 ప్రపంచకప్‌లో టీమిండియా విధించి 151 పరుగుల లక్ష్యాన్ని ఈ ఇద్దరే ఊదేసిన విషయం అంత ఫ్యాన్స్‌ అంత తొందరగా మరిచిపోరు. సూర్యకుమార్‌ వర్సెస్‌ షాదాబ్‌ ఖాన్‌ టీమిండియా స్టార్‌ సూర్యకుమార్‌ యాదవ్‌ తన కెరీర్‌లో అత్యున్నత ఫామ్‌ను కనబరుస్తున్నాడు. భీకరమైన ఫామ్‌లో ఉన్న అతన్ని అడ్డుకోవడం పాక్‌ బౌలర్లకు కష్టమే. ఆరంభం నుంచే దూకుడుగా ఆడుతూ కనీసం ఫిప్టీ కొడుతున్న సూర్య పాక్‌తో మ్యాచ్‌కు కీలకం కానున్నాడు. ఒకవేళ టీమిండియా టాపార్డర్‌ తక్కువకే వెనుదిరుగుతే అప్పుడు ఇన్నింగ్స్‌ బాధ్యత మొత్తం సూర్యకుమార్‌దే. ఇప్పటికే ఈ ఏడాది టి20ల్లో అత్యధిక పరుగులు చేసిన జాబితాలో సూర్యకుమార్‌ నెంబర్‌వన్‌గా  ఉన్నాడు. ఇక షాదాబ్‌ ఖాన్‌ కూడా పాకిస్తాన్‌ తరపున మంచి బ్యాటర్‌గా కొనసాగుతున్నాడు. ఆల్‌రౌండర్‌గా పేరు పొందిన షాదాబ్‌ ఖాన్‌ 73 వికెట్ల తీసిన షాదాబ్‌ సూర్యకు పోటీ ఇ​స్తాడా లేదా అనేది ఆసక్తికరంగా మారింది. చదవండి: క్రెయిగ్‌ ఇర్విన్‌, సికందర్‌ రజా మెరుపులు.. సూపర్‌-12కు జింబాబ్వే

ఐసీసీ టి20 ప్రపంచకప్‌ 2022లో ఫేవరెట్‌ ఎవరనేది ఒక ప్రశ్నగా ఉంది.  క్రికెట్‌ అభిమానులు మాత్రం మా జట్టే ఫేవరెట్‌ అంటూ ఎవరికి తోచిన లెక్కలు వారు చెబుతున్నారు. వాస్తవానికి టోర్నీలో పలానా జట్టు ఫేవరెట్‌ అని చెప్పడం కష్టమే.ఎందుకంటే ఆడుతుంది టి20 ప్రపంచకప్‌. ఎప్పుడు ఏం జరుగుతుందో చెప్పడం కష్టం. ఫేవరెట్‌ అనుకున్న జట్టు ప్రభావం చూపకపోవడం.. అండర్‌డాగ్స్‌గా బరిలోకి దిగిన జట్టు అద్భుతాలు చేస్తూ టైటిల్‌ ఎగురేసుకుపోయినా ఆశ్చర్యపోవనసరం లేదు. గతేడాది టి20 ప్రపంచకప్‌లో జరిగింది ఇదే. అసలు ఆస్ట్రేలియా టి20 ప్రపంచకప్‌ అందుకుంటుందని ఎవరు ఊహించలేదు. గతేడాది జరిగిన ప్రపంచకప్‌లో ఫేవరెట్‌ జాబితాలో టీమిండియా, పాకిస్తాన్‌, ఇంగ్లండ్‌లు ఉన్నాయి. కానీ అంచనాలు భిన్నంగా అండర్‌డాగ్స్‌గా బరిలోకి దిగిన ఫించ్‌ సేన ట్రోఫీని పట్టుకెళ్లిపోయింది. -సాక్షి, వెబ్‌డెస్క్‌ ఈ పరిస్థితుల్లో ఆస్ట్రేలియా లాంటి బౌన్సీ పిచ్‌లపై జరగనున్న టి20 ప్రపంచకప్‌లో విజేతగా ఎవరు నిలుస్తారనేది ఆసక్తికరంగా మారింది. ఆసీస్‌ మైదానాలు పేసర్లకు స్వర్గధామంగా ఉన్నప్పటికి ఇటీవలే అక్కడి పిచ్‌లు కాస్త బ్యాటింగ్‌కు అనుకూలంగానే తయారు చేస్తున్నారు. ఇది కాస్త సానుకూలాంశమనే చెప్పొచ్చు. ఆసీస్‌ను మినహాయిస్తే వ్యక్తిగతంగా ఆసీస్‌ గడ్డపై టి20 క్రికెట్‌లో విజయాల శాతం ఎక్కువగా ఉన్న జట్టు టీమిండియానే. టీమిండియా తర్వాత పాకిస్తాన్‌, వెస్టిండీస్‌, శ్రీలంకలు ఉన్నాయి. ఇది కేవలం ఆసీస్‌ గడ్డపై ఆయా జట్లు ఆడిన మ్యాచ్‌ల్లో విజయాల ఆధారంగా తీసుకున్నవి మాత్రమే.  టీమిండియా జట్ల పరంగా చూస్తుంటే టీమిండియా ఈ జాబితాలో తొలి స్థానంలో ఉంది. ఇప్పటివరకు ఆసీస్‌ గడ్డపై భారత​ జట్టు 20 మ్యాచ్‌లు ఆడింది. ఇందులో 12 విజయాలు.. 8 ఓటములు ఉన్నాయి. ఆసీస్‌ గడ్డపై టీమిండియా విజయాల శాతం 60గా ఉంది. అత్యధిక విజయాల శాతంలో టీమిండియాదే అగ్రస్థానం. మరి ఈసారి టి20 ప్రపంచకప్‌లో టీమిండియా ఫేవరెట్‌ అంటే కచ్చితంగా అవుననే చెప్పొచ్చు. బ్యాటింగ్‌ దుర్బేద్యంగా ఉండడం.. బౌలింగ్‌లో బుమ్రా లేని లోటు తెలుస్తున్నప్పటికి షమీ తుది జట్టుతో కలవడంతో బౌలింగ్‌ బలం పెరిగినట్లయింది. 2007 ఆరంభ టి20 ప్రపంచకప్‌ మినహా మరోసారి టీమిండియా ట్రోఫీ గెలవలేకపోయింది. పాకిస్తాన్‌ పాకిస్తాన్‌ జట్టు ఆసీస్‌ గడ్డపై 24 టి20 మ్యాచ్‌లు ఆడగా.. 10 సార్లు ఓడి.. 12 సార్లు గెలిచింది. పాక్‌కు ఆసీస్‌ గడ్డపై గెలుపు శాతం 50గా ఉంది. ఇక పాకిస్తాన్‌ జట్టు విజయాలు ఎక్కువగా ఓపెనర్లు రాణింపుపైనే ఆధారపడి ఉంటుంది. బాబర్‌ ఆజం, మహ్మద్‌ రిజ్వాన్‌లిద్దరు విఫలమైతే జట్టులో బ్యాటింగ్‌ చేసేవారు కరువయ్యారు. తాజాగా ఫఖర్‌ జమాన్‌ జట్టుతో కలిసినప్పటికి అతను ఎంత ప్రభావం చూపిస్తాడనేది చెప్పడం కష్టమే. అయితే బౌలింగ్‌లో మాత్రం పాకిస్తాన్‌ బలంగా కనిపిస్తుంది. యంగ్‌ క్రికెటర్లు మహ్మద్‌ వసీమ్‌, నసీమ్‌ షాలకు తోడు హారిస్‌ రౌఫ్‌ రాణిస్తున్నాడు. కాగా గాయం నుంచి కోలుకొని తిరిగి జట్టులోకి రానున్న షాహిన్‌ అఫ్రిది రాక పాక్‌ బౌలింగ్‌ను దుర్బేద్యంగా మార్చింది. అండర్‌డాగ్స్‌గా శ్రీలంక.. టీమిండియా, పాక్‌ల తర్వాత ఆసీస్‌ గడ్డపై అత్యధిక విజయాల శాతం శ్రీలంకకు ఉండడం విశేషం. ఈ జట్టు ఆసీస్‌ గడ్డపై 13 మ్యాచ్‌లాడగా.. అందులో 8 విజయాలు.. ఐదు ఓటములు ఉన్నాయి. విజయాల శాతం 61గా ఉన్నప్పటికి మ్యాచ్‌ల సంఖ్య తక్కువగా ఉండడంతో లంక మూడో స్థానంలో ఉంది. ఈసారి టి20 ప్రపంచకప్‌కు సూపర్‌-12కు అర్హత సాధించని శ్రీలంక క్వాలిఫయింగ్‌ మ్యాచ్‌లు ఆడనుంది. ఆసియా కప్‌ గెలిచిన అనంతరం బలంగా కనిపిస్తోన్న శ్రీలంకను తక్కువగా అంచనా వేస్తే మొదటికే మోసం వస్తుంది. కచ్చితంగా ఈసారి లంక జట్టు చాలా ప్రభావం చూపించే అవకాశం ఉంది. బ్యాటింగ్‌, బౌలింగ్‌, ఫీల్డింగ్‌ ఇలా అన్ని విభాగాల్లో బలంగా కనిపిస్తున్న లంక జట్టు సూపర్‌-12కు చేరడంలో ఎలాంటి ఆటంకాలు లేవు. అండర్‌డాగ్స్‌గా కనిపిస్తున్న శ్రీలంక టైటిల్‌ ఎగురేసుకుపోయిన ఆశ్చర్యపోవనసరం లేదు.  వెస్టిండీస్‌ అనుమానమే.. వెస్టిండీస్‌కు కూడా ఆస్ట్రేలియా గడ్డపై విజయాల శాతం 54గా ఉంది. కానీ మ్యాచ్‌ల సంఖ్య తక్కువగా ఉండడంతో విండీస్‌ నాలుగో స్థానంలో ఉంది. రెండుసార్లు టి20 ప్రపంచకప్‌ చాంపియన్‌ అయిన వెస్టిండీస్‌ ఈసారి సూపర్‌-12కు అర్హత సాధించలేదు. క్వాలిఫయింగ్‌ మ్యాచ్‌లు ఆడనున్న వెస్టిండీస్‌ ఆటతీరు అంత బాగాలేదు. సూపర్‌-12కు వస్తుందా లేదా అన్నది అనుమానమే.  ఫేవరెట్‌గానే ఇంగ్లండ్‌.. ఇంగ్లండ్‌ జట్టుకు ఆసీస్‌ గడ్డపై విజయాల శాతం 40గా ఉంది. ఇప్పటివరకు ఆసీస్‌ గడ్డపై ఇంగ్లండ్‌ 16 మ్యాచ్‌లాడి తొమ్మిది ఓడి.. ఎనిమిదింటిలో గెలిచింది. అయితే టి20 ప్రపంచకప్‌కు ముందు పాకిస్తాన్‌ వారి సొంతగడ్డపై.. అలాగే ఆస్ట్రేలియాను వారి స్వదేశంలోనే ఓడించి ఆత్మవిశ్వాసాన్ని కూడగట్టుకుంది. 2010లో టి20 ప్రపంచకప్‌ చాంపియన్‌గా నిలిచిన ఇంగ్లండ్‌ ఈసారి కూడా ఫేవరెట్‌గానే బరిలోకి దిగుతుంది. అచ్చిరాని మేజర్‌ టోర్నీలు.. సౌతాఫ్రికా, న్యూజిలాండ్‌ జట్లు ద్వైపాక్షిక సిరీస్‌ల్లో బాగా ఆడినప్పటికి మేజర్‌ టోర్నీలనగానే ఎక్కడ లేని ఒత్తిడి కొనితెచ్చుకుంటాయి. గతేడాది రన్నరప్‌గా నిలిచిన న్యూజిలాండ్‌ ఆసీస్‌ గడ్డపై 9 టి20 మ్యాచ్‌లాడింది. అందులో మూడు మాత్రమే గెలిచి మిగతా ఏడింటిలో పరాజయం చవిచూసింది. కివీస్‌కు ఆసీస్‌ గడ్డపై విజయాల శాతం కేవలం 17 మాత్రమే. ఇక సౌతాఫ్రికా జట్టు ఆసీస్‌ గడ్డపై 17 మ్యాచ్‌ల్లో తలపడగా.. 11 మ్యాచ్‌లు ఆసీస్‌ గెలవగా.. ప్రొటీస్‌ ఆరు విజయాలు నమోదు చేసింది. ఆసీస్‌ గడ్డపై ప్రొటిస్‌ జట్టు విజయాల శాతం 36గా ఉంది. ఇక రేపటి నుంచి(అక్టోబర్‌ 16) టి20 ప్రపంచకప్‌ సంబరం మొదలవనుంది. అక్టోబర్‌ 16 నుంచి 21 వరకు జరిగేవన్నీ క్వాలిఫయింగ్‌ మ్యాచ్‌లు. ఆ తర్వాత రోజు నుంచి(అక్టోబర్‌ 22న) సూపర్‌-12 దశకు తెరలేవనుంది. ఇక అక్టోబర్‌ 23న చిరకాల ప్రత్యర్థులైన టీమిండియా, పాకిస్తాన్‌ల మ్యాచ్‌తో వరల్డ్‌ కప్‌  పీక్స్‌కు చేరనుంది. మరి ఈసారి ఆసీస్‌ గడ్డపై ఎవరు విజేతగా నిలుస్తారనేది నవంబర్‌ 13న తెలియనుంది.  చదవండి: T20 WC 2022: ఒకే ఫ్రేమ్‌లో 16 జట్ల కెప్టెన్లు.. ట్రోఫీతో ఫోజులు.. ఫొటో వైరల్‌ జరగాలని రాసిపెట్టుంటే స్టోక్స్‌ ఏం చేయగలడు!

మనిషిగా పుట్టిన మనం ఏదైనా సాధిస్తేనే ఆ జన్మకు ఒక పరిపూర్ణత వస్తుందంటారు పెద్దలు. తాము ఏదో సాధించాలని అందరూ ఆ లక్ష్యం దిశగానే అడుగులు వేస్తారు.. కానీ కొందరే సక్సెస్‌ అవుతారు. ఆ కోవకు చెందినవాడే టీమిండియా క్రికెటర్‌ షాబాజ్‌ అహ్మద్‌. మనం ఎందరో క్రికెటర్లనూ చూశాం. సచిన్ నుంచి కోహ్లి వరకు, యువరాజ్‌ నుంచి ధోని వరకు.. ఇలా చెప్పుకుంటే పోతే చాలా మంది ఉన్నారు. కానీ ఎవరి నేపథ్యం వారిది. అయితే షాబాజ్‌ అహ్మద్‌ కథ వేరుగా ఉంటుంది. క్రికెట్‌పై ప్రేమతో ఇంజనీరింగ్‌ను మధ్యలోనే వదిలేసిన షాబాజ్‌ అహ్మద్‌ తండ్రి కోపానికి బలయ్యాడు. ''ఏదైనా సాధించిన తర్వాతే ఇంటికి తిరిగిరా.. ఏం చేయకపోతే నువ్వేమైపోయావన్న సంగతి కూడా మాకు తెలియకూడదు'' అంటూ హుకుం జారీ చేశాడు. -సాక్షి, వెబ్‌డెస్క్‌   తండ్రి మాటలను సీరియస్‌గా తీసుకున్న షాబాజ్‌ అహ్మద్‌ ఇవాళ క్రికెటర్‌గా ఎదిగిన వైనం అందరిని ఆకట్టుకుంటుంది. తాజాగా దక్షిణాఫ్రికాతో  వన్డే సిరీస్‌లో భాగంగా రెండో వన్డేలో షాబాజ్‌ అహ్మద్‌ అంతర్జాతీయ క్రికెట్‌లో అరంగేట్రం చేశాడు. ఆడుతున్న తొలి వన్డేలోనే ఈ ఆల్‌రౌండర్‌ ఆకట్టుకునే ప్రదర్శన చేశాడు. తన 10 ఓవర్ల కోటాలో షాబాజ్‌ అహ్మద్‌ 54 పరుగులిచ్చి ఒక వికెట్‌ తీసుకున్నాడు. అయితే షాబాజ్‌ అహ్మద్‌ అంత ఈజీగా క్రికెటర్‌ కాలేదు. అందుకోసం ఎంతో కష్టపడ్డాడు. జీవితంలో ఎన్నో ఓడిదుడుకులు ఎదుర్కొన్నాడు. షాబాజ్‌ అహ్మద్‌ మొదట చదువు కొనసాగిస్తూనే క్రికెట్‌పై దృష్టి సారించేవాడు. అయితే రెండింటిపై పూర్తిస్థాయిలో దృష్టిని కేంద్రీకరించలేకపోయాడు. దీంతో ఇంజనీరింగ్‌ను మధ్యలోనే వదిలేశాడు. ఆపై హరియాణా నుంచి కోల్‌కతాకు మకాం మార్చాడు. అలా రంజీ క్రికెటర్‌గా కెరీర్‌ను ఆరంభించిన షాబాజ్‌ అహ్మద్‌ ఐపీఎల్‌ ద్వారా వెలుగులోకి వచ్చాడు. తాజాగా టీమిండియాకు ఆడే స్థాయికి ఎదిగాడు. ఇక షాబాజ్‌ టీమిండియాకు ఆడడంపై తండ్రి అహ్మద్‌ జాన్‌, తల్లి అబ్నమ్‌ సంతోషం వ్యక్తం చేశారు. ఒక చానెల్‌కు ఇచ్చిన ఇంటర్య్వూలో అహ్మద్‌ జాన్‌ మాట్లాడుతూ..''షాబాజ్‌ అహ్మద్‌ చదువును మధ్యలోనే వదిలేసి కోల్‌కతాకు వెళ్లడం నాకు ఇష్టం లేదు. అందుకే ఏదైనా సాధించు.. అప్పటివరకు ఇంటిముఖం చూడకు'' అంటూ హెచ్చరించాను. ఇవాళ వాడు అనుకున్నది సాధించాడు. నేను స్ట్రిక్ట్‌గా ఉండకపోయుంటే ఈరోజు మా ఇంట్లో ఒక క్రికెటర్‌ను చూసేవాడిని కాను అని పేర్కొన్నాడు.  షాబాజ్‌ అహ్మద్‌ చదువును మధ్యలో వదిలేసినప్పుడు అప్పటి ప్రొఫెసర్‌ఘీ విధంగా స్పందించాడు. అతను మంచి విద్యార్థే కానీ తప్పు నిర్ణయం తీసుకున్నాడు అని పేర్కొన్నారు. దీనిపై షాబాజ్‌ స్పందిస్తూ.. ఏదో ఒకరోజు నాకు డిగ్రీ పట్టాను ఇచ్చి సత్కరిస్తారు అని ధీమా వ్యక్తం చేశాడు. ''నా కొడుకు ఆరోజు అన్న మాటలు నిజమయ్యాయి.. ఇవాళ వాడికి డిగ్రీ ఇచ్చి ఘనంగా సత్కరించారు'' అంటూ తల్లి అబ్నమ్‌ సంతోషంతో పేర్కొంది. చదవండి: క్రికెట్‌లో అరుదైన ఘటన.. నోరెళ్లబెట్టడం ఖాయం!

టీమిండియాలోకి చాలా మంది ఫాస్ట్‌ బౌలర్లు వచ్చి వెళ్లారు. కొందరు తమ స్థానాన్ని సుస్థిరం చేసుకుంటే.. కొంతమంది మాత్రం ఇలా వచ్చి అలా వెళ్లిపోయారు. క్రికెట్‌ను అమితంగా అభిమానించే మన దేశంలో టాప్‌ క్లాస్‌ బౌలర్లుగా వెలుగొందిన వారిలో స్పిన్నర్లే ఎక్కువ. స్పిన్నర్లు ఎంత ప్రభావం చూపించినప్పటికి ఒక తరానికి ఒక్కో ఫాస్ట్‌ బౌలర్‌ భారత్‌ పేస్‌ దళాన్ని నడిపించారు. 1970,80వ దశకంలో కపిల్‌ దేవ్‌ లాంటి దిగ్గజ ఆల్‌రౌండర్‌.. ఇక 90వ దశకంలో జగవల్‌ శ్రీనాథ్‌, వెంకటేశ్‌ ప్రసాద్‌ లాంటి పేసర్లు టీమిండియాను నడిపించారు. ఇక మిలీనియం ఆరంభంలో టీమిండియాలోకి కొత్త బౌలర్‌ వచ్చాడు. మొదట్లో పెద్దగా రాణించకపోయినప్పటికి గంగూలీ అండతో వరుసగా అవకాశాలు సంపాదించుకున్నాడు. ఆ తర్వాత దాదాపు దశాబ్దంన్నర కాలం పాటు టీమిండియా బౌలింగ్‌లో పెద్దన్న పాత్ర పోషించాడు. అతనే టీమిండియా మాజీ ఫాస్ట్‌ బౌలర్‌ జహీర్‌ ఖాన్‌. క్రికెట్‌పై ఉన్న అభిరుచి అతన్ని ఇంజనీర్‌ నుంచి క్రికెటర్‌గా మార్చింది. సౌరవ్ గంగూలీ కెప్టెన్సీలో అంతర్జాతీయ అరంగేట్రం చేసిన మాజీ లెఫ్టార్మ్ పేసర్, ఎంఎస్‌ ధోనీ నేతృత్వంలోని జట్టు 2011 వన్డే వరల్డ్‌కప్‌ ఛాంపియన్‌గా నిలవడంలో కీలకపాత్ర పోషించాడు. యువతకు రోల్ మోడల్, ఫాస్ట్ బౌలర్ 14 ఏళ్ల అంతర్జాతీయ కెరీర్‌లో తనదైన ముద్ర వేశాడు. భారత అత్యుత్తమ బౌలర్ల జాబితాలో చోటు దక్కించుకున్న ఫాస్ట్ బౌలర్ జహీర్ ఖాన్. ఇవాళ(అక్టోబర్ 8న) తన 44వ పుట్టినరోజు జరుపుకుంటున్నాడు.  ఇంజనీర్‌ నుంచి క్రికెటర్‌గా.. జహీర్ ఖాన్ క్రికెటర్ గా మారిన కథ చాలా ఆసక్తికరంగా ఉంటుంది. జహీర్ 1978 అక్టోబర్ 8న మహారాష్ట్రలోని శ్రీరాంపూర్‌లో మధ్యతరగతి కుటుంబంలో జన్మించాడు. మహారాష్ట్రలోని ఒక చిన్న పట్టణానికి చెందిన అతను టీమిండియాలో అత్యంత విజయవంతమైన బౌలర్లలో ఒకడు. తన ప్రారంభ విద్యను శ్రీరాంపూర్‌లోని హింద్ సేవా మండల్ న్యూ మరాఠీ ప్రాథమిక పాఠశాలలో.. ఆ తర్వాత కేజే సోమయ్య సెకండరీ పాఠశాలలో చదివాడు. తదనంతరం జహీర్ మెకానికల్ ఇంజనీరింగ్ కోర్సులో చేరాడు. జహీర్‌కు క్రికెట్‌పై ఉన్న మక్కువ చూసి అతని తండ్రి ఫాస్ట్ బౌలర్‌గా మారమని సలహా ఇచ్చాడు. ''దేశంలో చాలా మంది ఇంజనీర్లు ఉన్నారు.. నువ్వు ఫాస్ట్ బౌలర్‌గా తయారయ్యి టీమిండియాకు సేవలందించు అని జహీర్‌ తండ్రి పేర్కొన్నాడు. తండ్రి మాటలను ఆదర్శంగా తీసుకున్న జహీర్ తర్వాత వెనుదిరిగి చూడలేదు. జహీర్ 'జకాస్' అయ్యాడు.. జహీర్ ఖాన్‌ను క్రికెటర్‌గా తయారు చేయాలనే ఉద్దేశంతో అతని తండ్రి ముంబైకి తీసుకొచ్చాడు. ఇక్కడే జహీర్ ఖాన్ 'జాక్' పేరుతో క్రికెట్ కెరీర్ ప్రారంభించాడు. జింఖానా క్లబ్‌తో జరిగిన మ్యాచ్‌లో జహీర్ ఏడు వికెట్లు తీసి వార్తల్లో నిలిచాడు. ఇక్కడే జహీర్‌ ఖాన్‌ MRF పేస్ ఫౌండేషన్‌కు చెందిన టీఏ శేఖర్ దృష్టిలో పడ్డాడు. తన వెంట జహీర్‌ను చెన్నైకి తీసుకెళ్లాడు. జహీర్ ఫస్ట్ క్లాస్, ఆపై అంతర్జాతీయ క్రికెట్‌లోకి అడుగు పెట్టగలిగాడు. 2011 ప్రపంచ కప్ హీరోగా.. అలాగే, 28 ఏళ్ల తర్వాత భారత జట్టు వన్డే ప్రపంచకప్‌ను గెలవడానికి జహీర్ ఖాన్ కూడా ప్రధాన కారణం. 2011 ప్రపంచకప్‌లో టీమిండియాను ఛాంపియన్‌గా నిలబెట్టడంలో జహీర్ ఖాన్ కీలక పాత్ర పోషించాడు. ఆ ప్రపంచకప్‌లో 21 వికెట్లు పడగొట్టాడు. ప్రపంచకప్ చరిత్రలో జహీర్ పేరిట మొత్తం 44 వికెట్లు నమోదయ్యాయి. అంతర్జాతీయ క్రికెట్‌లో జహీర్ 610 వికెట్లు పడగొట్టాడు. టెస్టుల్లో 311 వికెట్లు..వన్డేల్లో 282 వికెట్లు పడగొట్టిన జహీర్‌ 17 టి20లు ఆడి 17 వికెట్లు తీశాడు. ✅ The second-highest wicket-taker in international cricket among Indian pace bowlers ✅ India's joint-highest wicket-taker in ODI World Cups#OnThisDay A happy 44th birthday to Zaheer Khan, the pace spearhead who starred in 🇮🇳's 2011 World Cup triumph 🥳 — ESPNcricinfo (@ESPNcricinfo) October 8, 2022 3⃣0⃣9⃣ international games 👍 6⃣1⃣0⃣ international wickets 👌 2⃣0⃣1⃣1⃣ World Cup-winner 🏆 Birthday wishes to the former #TeamIndia speedster @ImZaheer. 🎂 👏 pic.twitter.com/a2ta0LtgWg — BCCI (@BCCI) October 8, 2022 Celebrating Zaheer Khan's birthday 🎊 He was the joint-highest wicket-taker in the 2011 @cricketworldcup, picking up 21 in nine matches at 18.76 👏 WATCH his every wicket from the tournament 📽️ #BowlersMonth pic.twitter.com/Xifpd8UYna — ICC (@ICC) October 7, 2020

భారత స్టార్‌ జస్‌ప్రీత్‌ బుమ్రా గాయంతో టి20 ప్రపంచకప్‌కు దూరమవడం టీమిండియాను మరోసారి చిక్కుల్లోకి నెట్టింది. ఇప్పుడున్న పరిస్థితుల్లో బుమ్రా జట్టుకు దూరమవడం పెద్ద దెబ్బే. ఎందుకంటే ప్రస్తుతం టీమిండియాకు సరైన పేస్‌ బౌలర్లు అందుబాటులో లేరు. దీనికి తోడు ఇప్పటికే స్టార్‌ ఆల్‌రౌండర్‌ రవీంద్ర జడేజా మోకాలి గాయంతో టి20 ప్రపంచకప్‌కు దూరంగా ఉన్నాడు. ఏకకాలంలో బుమ్రా, జడేజా లాంటి టాప్‌ ఆటగాళ్లు దూరమవడం టీమిండియాను ఇబ్బందుల్లో పడేసింది. ఇక సుధీర్ఘ విరామం తర్వాత జట్టులోకి ఎంట్రీ ఇచ్చిన బుమ్రా పట్టుమని రెండు మ్యాచ్‌లు ఆడాడో లేదే మళ్లీ వెన్నునొప్పి తిరగబెట్టింది. ఆస్ట్రేలియాతో టి20 సిరీస్‌లో బుమ్రా పరుగులు సమర్పించుకున్నప్పటికి అతని గుడ్‌లెంగ్త్‌, యార్కర్‌ డెలివరీలు మాత్రం బాగున్నాయి. ముఖ్యంగా రెండో టి20లో ఫించ్‌ను బుమ్రా ఔట్‌ చేసిన విధానం సూపర్‌ అని చెప్పొచ్చు. ఈ ఒక్క వికెట్‌ బుమ్రా ఈజ్‌ బ్యాక్‌ అనేలా చేశాయి. కానీ విధి మరొకటి తలిచింది. సౌతాఫ్రికాతో టి20 సిరీస్‌ ఆరంభానికి ముందే బుమ్రాకు వెన్నునొప్పి తిరగబెట్టింది. ఈ విషయాన్ని బీసీసీఐ బయటికి తెలియనివ్వలేదు. రోహిత్‌ కూడా తొలి టి20కి బుమ్రాకు రెస్ట్‌ మాత్రమే ఇచ్చామని పేర్కొన్నాడు. తీరా చూస్తే బుమ్రా.. ఇప్పుడు ఏకంగా వెన్నునొప్పితో టి20 ప్రపంచకప్‌కే దూరమయ్యాడు. షమీ ఏ మేరకు రాణించగలడు? అయితే బుమ్రాను పక్కనబెడితే ప్రస్తుతం జట్టులో నిఖార్సైన పేసర్లు అందుబాటులో లేరు. మరో సీనియర్‌ క్రికెటర్‌ మహ్మద్‌ షమీ అందుబాటులో ఉన్నప్పటికి అతను టి20 మ్యాచ్‌ ఆడి ఏడాది గడిచిపోయింది. మరి షమీని అయినా సరిగ్గా వాడుకున్నారా అంటే అది లేదు. ఎందుకంటే ఆస్ట్రేలియాతో సిరీస్‌కు ఎంపిక చేయగానే షమీ కరోనా బారిన పడ్డాడు. దీంతో ఆ సిరీస్‌లో ఒక్క మ్యాచ్‌ కూడా ఆడలేకపోయాడు. తాజాగా కరోనా నుంచి కోలుకున్నప్పటికి షమీ.. సౌతాఫ్రికాతో జరగనున్న మిగతా రెండు టి20ల్లో ఎంత ప్రభావం చూపిస్తాడనేది మ్యాచ్‌లో చూస్తే గాని తెలియదు. అయితే షమీ బౌలింగ్‌ ఆస్ట్రేలియా పిచ్‌లకు సరిగ్గా అతుకుతాయి. అతని గుడ్‌లెంగ్త్‌ డెలివరీలు ప్రత్యర్థి బ్యాటర్లను ఇబ్బంది పెట్టే అవకాశం ఉంది. కానీ షమీ ప్రాక్టీస్‌ చేయడానికి తగినంత సమయం లేదు. మహా అయితే ప్రొటిస్‌తో రెండు టి20లు.. ఆ తర్వాత ప్రపంచకప్‌లో రెండు వార్మప్‌ మ్యాచ్‌లు ఆడే అవకాశం ఉంది. ఇవన్నీ చూసుకుంటే షమీపై పెద్ద బాధ్యత ఉన్నట్లే. అవకాశాలు వినియోగించుకోని ఆవేశ్‌ ఖాన్‌.. అర్ష్‌దీప్‌ను నమ్మలేని పరిస్థితి ఇక ఫాస్ట్‌ బౌలర్‌గా ఎంట్రీ ఇచ్చిన ఆవేశ్‌ ఖాన్‌కు విరివిగా అవకాశాలు ఇచ్చినా సరిగ్గా వినియోగించుకోలేకపోయాడు. ఇక మరో వెటరన్‌ పేసర్‌ భువనేశ్వర్‌ ఆరంభ ఓవర్లలో ఆకట్టుకున్నప్పటికి..డెత్‌ ఓవర్లలో తేలిపోతున్నాడు. భువీ తన బౌలింగ్‌ను మెరుగుపరుచుకోవాల్సిన అవసరం చాలా ఉంది. ఒకప్పుడు టీమిండియా ప్రధాన పేసర్‌గా బాధ్యతలు నిర్వర్తించిన భువీ ఇ‍‍ప్పుడు మాత్రం సరైన లైనఫ్‌ లేమితో ఇబ్బంది పడుతున్నాడు. ఇక దీపక్‌ చహర్‌, అర్ష్‌దీప్‌ సింగ్‌లు జట్టులో ఉన్నప్పటికి వాళ్లని ఎక్కువగా నమ్ముకోలేని పరిస్థితి. ఎందుకంటే ఒక మ్యాచ్‌లో బాగా బౌలింగ్‌ చేస్తే మరొక మ్యాచ్‌లో విఫలమవడం కనిపిస్తోంది. ఈ ఇద్దరిలో దీపక్‌ చహర్‌ పరిస్థితి కాస్త మెరుగ్గా ఉంది. ఇక హర్షల్‌ పటేల్‌ మాత్రం దారుణంగా విఫలమవుతున్నాడు. ఆసీస్‌తో టి20 సిరీస్‌లో దారుణంగా విఫలమయిన హర్షల్‌ పటేల్‌.. సౌతాఫ్రికా సిరీస్‌లోనూ అదే ప్రదర్శన కనబరిచాడు. వికెట్లు తీస్తున్నప్పటికి దారాళంగా పరుగులు సమర్పించుకున్నాడు. ఇక ఆస్ట్రేలియా సిరీస్‌కు చివరి నిమిషంలో షమీ దూరం కావడంతో అతని స్థానంలో వచ్చిన ఉమేశ్‌ యాదవ్‌ వికెట్లు తీసి ఆకట్టుకున్నప్పటికి.. భారీగానే పరుగులు ఇచ్చుకున్నాడు. సిరాజ్‌ను ఎంపిక చేస్తారా? సరిగ్గా ఇదే సమయంలో టీమిండియా స్టార్ బౌలర్ జస్‌ప్రీత్‌ బుమ్రా గాయంతో టీ20 వరల్డ్ కప్ 2022 టోర్నీకి దూరమయ్యాడు. దీంతో బుమ్రా ప్లేస్‌లో అనుభవం ఓ సీనియర్ బౌలర్ అవసరం భారత జట్టుకి బాగా ఉంది. మరి రెండేళ్ల క్రితం స్టార్‌ బౌలర్లు లేకుండానే ఆస్ట్రేలియా గడ్డపై టెస్టు సిరీస్‌లో అద్భుత ప్రదర్శన చేసి సిరీస్‌ గెలిచిన టీమిండియా మరోసారి అలాంటి ప్రదర్శన ఇస్తుందా అంటే చెప్పలేం. అప్పటి సిరీస్‌లో హీరోగా నిలిచిన మహ్మద్‌ సిరాజ్‌, నటరాజ్‌న్‌లు టీమిండియాకు దూరమయ్యారు. మరి గాయంతో దూరమైన బుమ్రా స్థానంలో సిరాజ్‌ జట్టులోకి తీసుకుంటారా అనేది వేచి చూడాలి. ఇటీవలే కౌంటీల్లో అద్భుత ప్రదర్శన చేసిన సిరాజ్‌ను టి20 ప్రపంచకప్‌కు ఎంపిక చేసినా ఆశ్చర్యపోవనసరం లేదు.  ఇవన్నీ చూస్తుంటే టి20 క్రికెట్‌లో అంతగా అనుభవం లేని మహ్మద్‌ షమీనే టి20 ప్రపంచకప్‌లో పెద్ద దిక్కు కానున్నాడనిపిస్తుంది. ఈ సమయంలో టీమిండియాకు వేరే ఆప్షన్‌ కూడా కనిపించడం లేదు. దీంతో టీమిండియా టి20 ప్రపంచకప్‌లో సరైన బౌలింగ్‌ లేమితో కష్టాలు ఎదుర్కొనేలానే కనిపిస్తుంది. ఎందుకంటే ఆస్ట్రేలియా పిచ్‌లపై స్పిన్నర్లు చాలా తక్కువగా ప్రభావం చూపే అవకాశం ఉంది. ఇక షమీ నేతృత్వంలోనే దీపక్‌ చహర్‌, భువనేశ్వర్‌, అర్ష్‌దీప్‌ సింగ్‌, హర్షల్‌ పటేల్‌లతో పాటు మహ్మద్‌ సిరాజ్‌(జట్టులోకి ఎంపికయితే) ఎలా బౌలింగ్‌ చేస్తారనేది ఆసక్తికరంగా మారింది. బీసీసీఐ తప్పిదం కూడా.. కాగా టీమిండియా బౌలింగ్‌ విషయంలో బీసీసీఐది కూడా తప్పు ఉంది. ఎంతసేపు ఇచ్చిన బౌలర్‌కే అవకాశాలు ఇస్తూ పెద్ద తప్పే చేసింది. గాయం నుంచి కోలుకొని జట్టులోకి వచ్చిన దీపర్‌ చహర్‌కు అవకాశాలు ఇవ్వకపోవడం.. బుమ్రా, షమీలు గాయపడితే మరొక బౌలర్‌ను తయారుచేయలేకపోవడం కొట్టొచ్చినట్లు కనిపించింది. ఒక బౌలర్‌ గాయపడితే.. అతని స్థానంలో మరొక బౌలర్‌ ఉండేలా చూసుకుందే తప్ప అతను ఫామ్‌లో ఉన్నాడా లేదా అనే విషయాన్ని పట్టించుకోలేదు. స్పిన్నర్ల విషయం పక్కనబెడితే టీమిండియాకు పేస్‌ బౌలర్లు లేరని కాదు.. మహ్మద్‌ సిరాజ్‌, నటరాజన్‌, ప్రసిధ్‌ కృష్ణ, శార్దూల్‌ ఠాకూర్‌ లాంటి వారు అందుబాటులో ఉన్నప్పటికి వాళ్లని ఆడించకపోవడం లేదా జట్టుకు దూరంగా ఉంచడం చేసింది. దీంతో ఇప్పుడు మొదటికే మోసం వచ్చింది. తీరా ప్రతిష్టాత్మక ప్రపంచకప్‌కు ముందు టీమిండియాకు నిఖార్సైన, నమ్మదగిన బౌలర్‌ లేకుండా పోయాడు. -సాక్షి, వెబ్‌డెస్క్‌ చదవండి: బుమ్రాకు తిరగబెట్టిన గాయం.. టి20 ప్రపంచకప్‌కు దూరం!

క్రికెట్‌, ఫుట్‌బాల్‌, టెన్నిస్‌.. ఇలా చెప్పుకుంటే పోతే చాలా క్రీడలు ప్రపంచవ్యాప్తంగా పాపులర్‌ అయ్యాయి.యూరోపియన్‌ దేశాల్లో ఫుట్‌బాల్‌కు అత్యంత ఆదరణ ఉంటే.. ఆసియా ఖండంలో క్రికెట్‌కు విపరీతమైన క్రేజ్‌ ఉంటుంది. ఇక అమెరికా, న్యూజిలాండ్‌ లాంటి దేశాల్లో రగ్బీ, బాస్కెట్‌బాల్‌ క్రీడలకు ఉండే ఆదరణ గురించి చెప్పనవసరం లేదు. మొత్తానికి ఫుట్‌బాల్‌, క్రికెట్‌, టెన్నిస్‌ సహా ఇతర క్రీడలు ఇవాళ విశ్వవ్యాప్తంగా ఆదరణకు నోచుకుంటున్నాయి. అయితే మనకు తెలియని క్రీడలు చాలానే ఉన్నాయి. ఒక క్రీడాభిమానిగా వాటి గురించి తెలుసుకోవాలనే కుతూహలం తప్పకుంటా ఉంటుంది. తాజాగా అమెరికాలో పికిల్‌బాల్‌ అనే క్రీడకు ప్రస్తుతం యమా క్రేజ్‌ ఉంది. అక్కడ ఇప్పుడు పికిల్‌బాల్‌ దూసుకెళ్తుంది. పిల్లల నుంచి పెద్దవాళ్ల దాకా ఈ పికిల్‌బాల్‌ క్రీడపై విపరీతమైన ఆదరణ కనబరుస్తున్నారు. పికిల్‌బాల్‌ చూడడానికి అచ్చం టెన్నిస్‌ ఆటలాగే ఉన్నప్పటికి ఇందులో ఉండే రూల్స్‌ వేరు. బంతి కొట్టే విధానం నుంచి బ్యాట్‌ పట్టుకునే విధానం వరకు.. షాట్స్‌, సర్వ్‌ చేసే తీరులో కూడా చాలా మార్పులు ఉన్నాయి.  అసలు పికిల్‌బాల్‌ అంటే ఏంటి? పికిల్‌బాల్‌ ఇప్పుడు పుట్టిన క్రీడ మాత్రం కాదు. చాలా ఏళ్ల క్రితమే అమెరికాలోని వాషింగ్టన్‌లో ఉండే బెయిన్‌బ్రిడ్జ్‌ ఐలాండ్‌కు చెందిన ఒక కుటుంబం పికిల్‌బాల్‌ను కనిపెట్టింది. టెన్నిస్‌, బ్యాడ్మింటన్‌, టేబుల్‌ టెన్నిస్‌ కలగలిపి ఆడే క్రీడ పికిల్‌బాల్‌. కాగా పికిల్‌బాల్‌ కోర్టు టెన్నిస్‌ కోర్టు కంటే కాస్త చిన్నగా ఉంటుంది. పాడిల్‌ రూపంలో రాకెట్‌.. బంతి చుట్టూ హోల్స్‌.. పికిల్‌ బాల్‌ స్పోర్ట్స్‌ను ఇండోర్‌, ఔట్‌డోర్‌ గేమ్స్‌లో ఆడే అవకాశం ఉంటుంది. టెన్నిస్‌ రాకెట్‌లా కాకుండా పాడిల్‌ను(చిన్న రాకెట్‌) ఉపయోగిస్తారు. ఇక ప్లాస్టిక్‌ పదార్థంతో తయారయ్యే పికెల్‌ బాల్‌పై చుట్టూ హోల్స్‌ ఉంటాయి. ఈ రెండింటితో పాటు నెట్‌, మంచి గ్రౌండ్‌ అందుబాటులో ఉండాల్సిందే. ఇక పికిల్‌బాల్ కోర్ట్ డబుల్స్ బ్యాడ్మింటన్ కోర్ట్‌తో సమానంగా ఉంటుంది. 20×44 అడుగుల కొలతలు కలిగి ఉంటుంది. నికర ఎత్తు సైడ్‌లైన్‌లో 36 అంగుళాలు..మధ్యలో 34 అంగుళాలు పొడవు. కోర్ట్ టెన్నిస్ కోర్ట్ లాగా కుడి, ఎడమ సర్వీస్ కోర్ట్‌లతో పాటు నెట్ ముందు 7-అడుగుల నాన్-వాలీ జోన్ కలిగి ఉంటుంది. పికిల్‌బాల్‌ రూల్స్‌.. ఆడే విధానం: ►అండర్‌హ్యాండ్ సర్వ్‌ని మాత్రమే ఉపయోగించాలి ►సర్వ్, రిటర్న్ ఆఫ్ సర్వ్ రెండూ తప్పనిసరిగా బౌన్స్ కావాలి. ►సర్వ్‌ చేజే జట్టు మాత్రమే పాయింట్లను స్కోర్ చేయగలదు. ►పాయింట్ గెలిచిన తర్వాత సర్వ్ చేసే బృందం తప్పనిసరిగా తమ దిశను మార్చుకోవాలి ►సర్వర్ చేయడానికి ముందు సర్వర్ బిగ్గరగా స్కోర్‌ని పిలవాలి ►నాన్-వాలీ జోన్‌తో సంప్రదింపులు జరుపుతున్నప్పుడు వాలీలు అనుమతించబడవు. ►నాన్-వాలీ జోన్‌లో పికిల్‌బాల్ బౌన్స్‌ అయిన తర్వాతే షాట్‌లు కొట్టడానికి అనుమతి ఉంటుంది ►పికిల్‌బాల్ ఎక్కడా తగిలినా (మణికట్టు క్రింద కాకుండా)..అప్పుడు ర్యాలీని కోల్పోయే అవకాశం ఉంటుంది.

సాక్షి,ముంబై: సాధారణంగా ఏ మొబైల్‌ ఫోన్‌ రీచార్జ్‌ చేసుకోవాలన్నా 28రోజుల వాలిడిటీ ఉంటుంది గమనించారా?  నెలలో 30, 31 రోజులుంటే టెలికాం కంపెనీలు లెక్క  మాత్రం 28 రోజులే. అలాగే 56 లేదా 84 రోజులు మాత్రమే ఎందుకు? ఉంటాయి. దీనికి వెనుక బిజినెస్‌ ప్లాన్‌గురించి ఒకసారి ఆలోచిస్తే.. కస్టమర్లు సంవత్సరానికి  12 నెలలకు  12 సార్లకు బదులుగా 13 సార్లు రీఛార్జ్ చేసు కోవాలనేది ఎపుడైనా గుర్తించారా? అదే కంపెనీ దోపిడీ మంత్ర. ఎయిర్‌టెల్‌, జియో, వోడాఫోన్‌ ఇలా ఆయా కంపెనీల ప్రీపెయిడ్, పోస్ట్‌పెయిడ్‌లో అనేక రకాల ప్లాన్‌లను అందిస్తాయి. ఈ రకమైన ప్లాన్ కారణంగా వినియోగదారులు సంవత్సరానికి 12 రీఛార్జ్‌లకు బదులుగా 13 రీఛార్జ్‌లు చేయాల్సి ఉంటుంది. 28 రోజుల ప్లాన్ కారణంగా 30 రోజులు ఉన్న నెలలో 2 రోజులు మిగిలిపోతాయి. నెలలో 31 రోజులు ఉంటే 3 రోజులు మిగిలి పోతాయి. (పీకల్లోతు మునిగిన వొడాఫోన్ ఐడియా: కస్టమర్లకు బ్యాడ్ న్యూస్) ఫిబ్రవరి నెల 28/29 రోజులు మాత్రమే ఆ సంవత్సరం మరికొన్ని రోజులు అదనంగా మిగులుతాయి. దీని కారణంగా మీరు అదనపు రీఛార్జ్ చేసుకోవాల్సి ఉంటుంది. ఈ విధంగా కంపెనీలు ప్రతి సంవత్సరం గరిష్టంగా ఒక నెల రీఛార్జ్ ప్రయోజనాన్ని కంపెనీలు దండుకుంటున్నాయి. అయితే  ప్రభుత్వ సంస్థ బీఎస్‌ఎన్‌ఎల్‌ మాత్రం 30 రోజుల ప్లాన్ ఇప్పటికీ అందిస్తోంది.  (డ్రోన్‌ కెమెరా ఆర్డర్‌ చేస్తే...ప్యాకేజీ చూసి కస్టమర్‌ షాక్‌!) ట్రాయ్‌ కీలక ఆదేశాలు వినియోగదారుల ఫిర్యాదుమేరకు 28 రోజుల ప్రణాళికను టెలికాం రెగ్యులేటరీ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియా (ట్రాయ్‌) తప్పుబట్టింది.  28 రోజులకు బదులు 30 రోజుల ప్లాన్ ఇవ్వాలని టెలికాం కంపెనీలకు ట్రాయ్ మార్గదర్శకం జారీ చేసింది.దీని ప్రకారం నెల చెల్లుబాటయ్యేలా  జియో రూ. 259 ప్రీపెయిడ్ ప్లాన్‌ను ప్రవేశపెట్టింది. అలాగే ఎయిర్‌టెల్‌, వోడాఫోన్‌ ఐడియాకూడా  మొత్తంగా కాకగాపోయినా  కొన్ని ప్లాన్లను లాచ్‌ చేసింది.   

పండగో, పబ్బమో వచ్చిందంటే కొత్త బట్టలతో పాటు  బంగారంపై మనసు మళ్లుతుంది భారతీయులకి. అందులోనూ దసరా, దీపావళి సీజన్‌ వచ్చిందంటే గోరంత బంగార​మైనా తమ ఇంటికి తెచ్చుకోవాలని ఆశపడతారు. ఈ పర్వదినాల్లో పసిడిని కొనడం అంటే సాక్షాత్తు ఆ శ్రీలక్ష్మీ  దేవిని ఇంటికి తీసుకొచ్చినంత సంబరం.  సాంప్రదాయం. అయితే సాధారణంగా బంగారం కొందామన్న ఆలోచన రాగాలనే అందరి మదిలో మెదిలే ప్రశ్న ఒక్కటే.... మనం కొన్నాక ఇంకా తగ్గుతుందేమో కదా..అవునా?మరి ఈ దసరాకి బంగారం ధరలు దిగి వస్తాయా? లేక అక్కడక్కడే కదలాడతాయా? ఓ సారి చూద్దాం! సాక్షి, ముంబై:  దేశీయ మార్కెట్లలో బంగారం ధరలు  ఈ ఏడాది  మే నుండి  పెద్దగా హెచ్చు తగ్గులు లేకుండా కదలాడుతూ ఉన్నాయి.  10 గ్రాముల బంగారం ధర కనిష్టంగా  49,500, గరిష్టంగా రూ. 52,700  మధ్య పరిమితమైంది. అయితే ద్రవ్యోల్బణాన్ని అరికట్టేందుకు అమెరికా ఫెడరల్‌ రిజర్వ్‌ భారీ వడ్డింపు,  మన రూపాయి, దేశీయ స్టాక్‌ మార్కెట్లపై భారీ ప్రభావాన్నే చూపుతోంది.   ఫెడ్‌ వడ్డింపు తరువాత ముఖ్యంగా డాలరు విలువ 20 ఏళ్ల గరిష్టాన్ని తాకింది.  డాలరు మారకంలో మన కరెన్సీరూపాయి 81.62 వద్ద ఆల్‌టైం కనిష్టాన్ని తాకింది. అటు  ఆసియా మార్కెట్లన్నీ బేర్‌ మంటున్నాయి. అలాగే డాలర్ ఇండెక్స్‌ బలం  పుత్తడిపై కూడా పదింది.  ఇది మరికొంత కాలం కొనసాగవచ్చనేది నిపుణుల అంచనా. అంతర్జాతీయ మార్కెట్లలో, ధరలు ఔన్సుకు 1680 డాలర్ల మార్క్ వద్ద గట్టి మద్దతు ఉందనీ, ఇది బ్రేక్‌ అయితే తప్ప బంగారం ధరలు దిగి వచ్చే ఛాన్సే లేదనది ఎనలిస్టుల మాట. కానీ ఆ స్థాయిలో గోల్డ్‌ ధరకు మద్దతు లభిస్తుందని అంతర్జాతీయ బలియన్‌ వర్తకులు అంటున్నారు. పండుగ సీజన్‌: బంగారం కొందామా? ఇప్పటికే  బంగారం ధరలు ఆల్‌ టైం గరిష్టం నుండి దాదాపు 10 శాతం దిగి వచ్చింది. దీనికి తోడు పెరుగుతున్న ద్రవ్యోల్బణం , గ్లోబల్‌గా పలు సెంట్రల్‌ బ్యాంకుల అధిక వడ్డీ రేట్ల మధ్య ప్రపంచ మాంద్య భయాలు పసిడి ధరకు ఊతమిచ్చేవేనని  చాలామంది ఎనలిస్టులు వాదన. ఇక దేశీయ మార్కెట్లలో, ధరలు 10 గ్రాముల రూ. 48,800 స్థాయివద్ద దగ్గర గట్టి మద్దతు ఉంటుంది. ఇది బ్రేక్‌ అయితే బంగారం ధరలో తీవ్రమైన ఒత్తిడి ఉంటుందని దేశీయ బులియన్‌  ట్రేడర్ల అంచనా.  రాబోయే పండుగ కాలంలో ఫిజికల్ మార్కెట్‌లో బంగారం డిమాండ్ పెరుగుతుందని దుకాణ దారులు విశ్వాసం. దేశవ్యాప్తంగా పెళ్లిళ్ల సీజన్, వివిధ పండుగలు నగల డిమాండ్‌ను పెరుగుతుందని భావిస్తున్నారు. మరోవైపు ఆయిల్‌, బంగారం ప్రధాన దిగుమతిదారుగా ఇండియాలో బంగారం ధరలపై ఆయిల్‌ ధరల ప్రభావం కూడా ఉంటుంది.  పంట చేతికి వచ్చిన తర్వాత గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో​పుంజుకునే డిమాండ్,  తక్కువ ధరల్లో పెట్టుబడి డిమాండ్‌ను పెంచుతుందని, గ్లోబల్‌ అ నిశ్చితుల నేపథ్యంలో బంగారం వైపు పెట్టుబడులు మళ్లే అవకాశం ఉందంటూ సానుకూల ధోరణిని కనబరుస్తున్నారు.  అలాగే, రాబోయే సీజనల్ డిమాండ్ పరిగణనలోకి తీసుకుని  బై ఆన్-డిప్స్ వ్యూహం  బెటర్‌ అని స్పష్టం చేస్తున్నారు.

భారత మహిళా క్రికెట్‌లో ఒక శకం ముగిసింది. మిథాలీరాజ్‌ తర్వాత భారత మహిళా క్రికెట్‌లో అత్యంత ప్రాచుర్యం పొందిన క్రికెటర్‌గా జులన్‌ గోస్వామి గుర్తింపు పొందింది. దాదాపు రెండు దశాబ్దాల పాటు భారత మహిళల జట్టు పేస్‌ బౌలింగ్‌ విభాగాన్ని తన భుజాలపై మోసింది. జనవరి 6, 2002లో చెన్నై వేదికగా ఇంగ్లండ్‌తో జరిగిన వన్డే మ్యాచ్‌ ద్వారా అంతర్జాతీయ క్రికెట్‌లో అడుగుపెట్టిన జులన్‌ గోస్వామి.. 20 ఏళ్ల తర్వాత మళ్లీ అదే ఇంగ్లండ్‌పై తన చివరి మ్యాచ్‌ ఆడడం విశేషం. క్రికెటర్‌గా ఎన్నో రికార్డులు అందుకున్న ఆమె జీవితం ఇప్పటి యువతరానికి ఒక ఆదర్శం పశ్చిమబెంగాలోని నదియా జిల్లా చక్డా.. జులన్ సొంత గ్రామం. చక్డా నుంచి కోల్కతాకు 80 కిలోమీటర్ల దూరం. మధ్యతరగతి కుటుంబానికి చెందిన జులన్‌కు బెంగాల్ లో అందరి మాదిరే ఫుట్‌బాల్ అంటే ఇష్టం. కానీ టీవీలలో వచ్చే క్రికెట్ మ్యాచ్‌లను చూసి ఆమె దృష్టి బంతి మీద పడింది. చిన్నప్పటి నుంచే క్రికెట్ మీద ఆసక్తి పెంచుకున్న జులన్.. చిన్నప్పుడు స్కూల్లో, తన ఉరిలో అబ్బాయిలతోనే క్రికెట్ ఆడేది. అప్పటికీ అమ్మాయిల క్రికెట్‌కు ఇప్పుడున్నంత ఆదరణ కూడా లేదు. ‘ఆడపిల్లలకు ఆటలెందుకు.. అది కూడా క్రికెట్. అవసరమా..?’ అని అవమానించినప్పటికి క్రికెట్‌ ఆడాలనే తన పట్టుదలను మాత్రం విడవలేదు.  బాల్‌గర్ల్‌ నుంచి క్రికెటర్‌ దాకా అంతర్జాతీయ క్రికెట్ ఆడాలన్న ఆమె కోరిక బలంగా నాటుకుపోయింది 1997లో.  ఆ ఏడాది కోల్‌కతాలోని ప్రఖ్యాత ఈడెన్ గార్డెన్‌లో ఆస్ట్రేలియా-న్యూజిలాండ్ మహిళల మధ్య వన్డే వరల్డ్ కప్ ఫైనల్ మ్యాచ్‌ జరిగింది. ఆ మ్యాచ్‌లో జులన్‌ గోస్వామి బాల్ గర్ల్‌గా పనిచేసింది. ఆ మ్యాచ్ చూసిన జులన్.. 'భారత్ తరఫున కనీసం ఒక్క మ్యాచ్ అయినా ఆడాలి. ఒక్క వికెట్ అయినా తీయాలి..' అని మనసులో నిశ్చయించుకుంది.  అప్పుడు ఆమె వయసు 15 ఏండ్లు.  అయితే ఆమె నివసిస్తున్న చక్డాలో, నదియాలో క్రికెట్ అకాడమీలు లేవు.  క్రికెట్ కోచింగ్ తీసుకోవాలంటే 80 కిమీ ఆవల ఉన్న కోల్‌కతాకు వెళ్లాల్సిందే.  అందుకోసం రోజూ ఉదయం 5 గంటలకు చక్డాలో ట్రైన్ ఎక్కి సీల్దాలో ప్రాక్టీస్ కోసం వచ్చేది.  19 ఏండ్ల వయసులో జులన్‌ గోస్వామి 2002 జనవరి 14న చెన్నైలో ఇంగ్లండ్‌తో తొలి మ్యాచ్ ఆడింది. అప్పటికింకా బీసీసీఐ మహిళా విభాగం లేకపోవడంతో అప్పుడు భారత మహిళల జట్టు ఉమెన్స్ క్రికెట్ అసోసియేషన్ (డబ్ల్యూసీఎఐ) కింద ఆడారు. అప్పట్లో భారత పురుషుల క్రికెట్ కు ఉన్న ఆదరణ మహిళా క్రికెట్ కు లేదు. ఏదో ఒక జట్టు ఉందా..? అంటే ఉన్నదన్నట్టుగానే ఉమెన్ క్రికెట్ టీమ్ ఉండేది. బీసీసీఐ కూడా మహిళా క్రికెట్ మీద అంత ఆసక్తి చూపలేదు. దీంతో పురుష క్రికెటర్లు అనుభవించిన లగ్జరీలు మహిళా క్రికెటర్లకు దక్కలేదు. భారత్ లో మ్యాచ్ లు ఆడేందుకు జులన్.. సెకండ్ క్లాస్ కంపార్ట్మెంట్స్ లలో ప్రయాణించేది. డార్మెటరీలలో  అతి సాధారణ  వాష్ రూమ్ లు ఉన్నచోట కూడా సర్దుబాటు అయింది. కనీసం మ్యాచ్‌లలో అమ్మాయిలకు ప్రత్యేక జెర్సీలు కూడా లేని రోజులనూ చూసింది జులన్.  లెక్కకు మించి రికార్డులు భారత జట్టు తరఫున ఆడుతూ ఒక్క వికెట్ తీసినా చాలు అని కలలు కన్న జులన్ గోస్వామి.. తన కెరీర్ లో ఇన్ని ఘనతలు సాధిస్తుందని కలలో కూడా ఊహించి ఉండదు. అంతర్జాతీయ క్రికెట్ లో అత్యధిక వికెట్లు తీసిన రికార్డు ఇప్పటికీ జులన్‌ పేరిటే ఉంది.  తన సుదీర్ఘ కెరీర్ లో మొత్తం 353 వికెట్లు పడగొట్టింది. ప్రపంచ క్రికెట్ (మహిళల) లో మరే బౌలర్ ఇన్ని వికెట్లు తీయలేదు.  ముఖ్యంగా వన్డేలలో ఆమె రికార్డులు చేరుకునే బౌలర్ అయితే దరిదాపుల్లో కూడా కనిపించడం లేదు.  జులన్ తన కెరీర్ లో 12 టెస్టులలో 44 వికెట్లు, 203 వన్డేలలో 253 వికెట్లు, 68 టీ20లలో 56 వికెట్లు తీసింది. జులన్ సాధించిన రికార్డులను ఓసారి పరిశీలిస్తే.. ►వన్డేలలో 200, 250 వికెట్లు తీసుకున్న తొలి మహిళా బౌలర్.  ►జులన్ బౌలరే కాదు.. మంచి బ్యాటర్ కూడా. వన్డేలలో ఆమె 1,228 పరుగులు చేసింది. వన్డే ఫార్మాట్ లో వెయ్యికి పైగా పరుగులు,  వంద వికెట్లు సాధించిన భారత క్రికెటర్.  ►మహిళల ప్రపంచకప్ (34 మ్యాచ్ లు) లో అత్యధిక వికెట్లు : 43  ►ఉమెన్స్ క్రికెట్ లో మిథాలీ రాజ్ (22 ఏండ్ల 274 రోజులు) తర్వాత అత్యధిక కెరీర్ కలిగిన (20 ఏండ్ల 260 రోజులు)  రెండో క్రికెటర్.  ►అత్యధిక క్యాచ్ లు పట్టిన ఆటగాళ్ల జాబితాలో రెండో స్థానం. తన కెరీర్ లో ఆమె 68 క్యాచ్ లు అందుకుంది.  న్యూజిలాండ్ కు చెందిన సూజీ బేట్స్ 78 క్యాచ్ లు పట్టింది.  ►2006 లో ఇంగ్లాండ్ లో ఆడుతూ  ఒక టెస్టులో పది వికెట్ల (78-10)  ప్రదర్శన చేసిన ఏకైక భారత బౌలర్.  A long list of special performances 📝 Some of Jhulan Goswami's finest moments in international cricket 👇 https://t.co/Mb2eBIYS1N — ICC (@ICC) September 24, 2022 చదవండి: 'గార్డ్ ఆఫ్ హానర్' స్వీకరించిన గోస్వామి.. జులన్‌కు క్లీన్‌స్వీప్‌ కానుక

బీజింగ్‌: చైనాలో మీడియా అన్నది ఉండదు. ఉన్న ఒక్క మీడియా ప్రభుత్వం ఆధ్వర్యంలో నడుస్తుంది. అందుకే చైనా ఆర్ధిక వ్యవస్థలోని డొల్లతనం గురించి ప్రపంచ దేశాలకు తెలిసే అవకాశాలు తక్కువ. కానీ ఎంతకాలమని ఇలా దాచగలరు. నిప్పు కణికలను గుప్పెట్లో దాచి పెడితే కొంత సేపటికి చెయ్యి కాలిపోతుంది. చైనా ప్రభుత్వం కూడా అటువంటి ప్రమాదం ముంగిట నిలబడిందని మేధావులు అంటున్నారు.  పైకి చాలా బలంగా ఆరోగ్యంగా సిరి సంపదలతో ఉన్నట్లు కనిపిస్తోంది చైనా. కానీ తీవ్ర ఆర్ధిక సంక్షోభంతో  చైనా  సతమతమవుతోంది.  ఇదీ చదవండి:  చైనా సర్కార్‌కు సవాల్‌ విసురుతున్న దెయ్యాల నగరాలు కరోనా  కారణంగా చైనా ఆర్ధిక వ్యవస్థ దారుణంగా దెబ్బతింది. చైనా నుండి రక రకాల ఉత్పత్తులను దిగుమతి చేసుకునే దేశాలు ఆర్ధిక సంక్షోభం కారణంగా  చైనాతో లావాదేవీలు నిలిపివేయడంతో చైనా ఎగుమతులపై తీవ్ర ప్రభావం పడింది. అది చైనా విదేశీ మారక ద్రవ్యంపై ప్రభావాన్ని చూపింది. ఇది చాలదన్నట్లు  రెండేళ్లుగా చైనా లో అకాల వర్షాలు.. భారీ వరదలతో వ్యవసాయ ఉత్పత్తులు దారుణంగా పడిపోయాయి. అది ఆహార సంక్షోభానికి కారణమయ్యింది. కానీ లోపల మాత్రం అగ్ని పర్వతాల్లాంటి సంక్షోభాలు రగులుతున్నాయంటున్నారు నిపుణులు.  ఇదీ చదవండి: చైనాలో ఇంత దారుణంగా ఉందా? అసలు ఏం జరుగుతోంది? చైనాలో ఏం జరిగినా ప్రపంచానికి తెలీకుండా అక్కడి ప్రభుత్వం దాచిపెడుతూ ఉంటుందని విశ్లేషకులు అంటున్నారు. అందుకే చైనాలో విదేశీ మీడియాను కూడా ఉండనివ్వరని పత్రికలపై ఎక్కడా లేని ఆంక్షలు ఉంటాయని వారంటున్నారు. అయితే తమ మీడియా ద్వారా అంతా అద్భుతంగా ఉందని చైనా ప్రచారం చేసుకుంటోందని వారంటున్నారు. రియల్ ఎస్టేట్ రంగం కోలుకునే పరిస్థితి లేకపోతే మాత్రం చైనా పరిస్థితి చెప్పనలవి కానంత దుర్భరంగా మారిపోతుందని వారు హెచ్చరిస్తున్నారు. సౌత్ చైనా మార్నింగ్ పోస్ట్ ప్రకారం, చైనా 2009 నుండి గ్లోబల్ మీడియా పెట్టుబడులపై 6.6 బిలియన్‌ డాలర్లకు పైగా ఖర్చు చేసింది. ఇదీ చదవండి: China: రియల్‌ ఎస్టేట్‌ కంపెనీల దివాలా, కంటిమీద కునుకు లేని చైనా

ఒక్క రియల్ ఎస్టేట్ రంగం నష్టాల్లో కూరుకుపోతే దేశ ఆర్ధిక వ్యవస్థే  తల్లకిందులైపోతుందా ఏంటి? అని చాలా మంది బుగ్గలు నొక్కుకోవచ్చుకానీ.. చైనా విషయంలో మాత్రం అది నూటికి నూరు పాళ్లూ నిజమే అంటున్నారు ఆర్ధిక వేత్తలు. ఎందుకంటే చైనా స్థూల జాతీయోత్పత్తిలో రియల్ ఎస్టేట్ రంగం వాటా 29 శాతం. దీనికి కారణాలు లేకపోలేదు. చైనాలో కోటికి పైగా జనాభా ఉండే నగరాలు పదికి పైనే ఉన్నాయి.  1970ల తర్వాత చైనాలో పట్టణీకరణ వేగం అందుకుంది. మామూలు వేగం కాదు. రాకెట్ వేగంతో పట్టణాలు,నగరాలు విస్తరించారు. పెద్ద మొత్తంలో గ్రామీణ ప్రజలు ఉపాధి అవకాశాలు అంది పుచ్చుకుంటూ నగరాలకు వలసలు రావడం మొదలు పెట్టింది అప్పుడే. ఇదీ చదవండి: China: రియల్‌ ఎస్టేట్‌ కంపెనీల దివాలా, కంటిమీద కునుకు లేని చైనా) 50ఏళ్ల వ్యవధిలో ఈ వలసలు ఎంత వేగంగా పెరిగాయంటే ప్రస్తుతం చైనాలో  పట్టణ జనాభా 64 శాతం మేరకు పెరిగిపోయింది. అంటే గ్రామీణ చైనాలో కేవలం 36 శాతం మంది ప్రజలు మాత్రమే జీవిస్తున్నారు. అందరూ పట్టణాలవైపు మొగ్గు చూపడంతో  అక్కడ రియల్ ఎస్టేట్ వ్యాపారం ఊపందుకుంది. భూముల క్రయ విక్రయాలు.. రియల్ ఎస్టేట్ వ్యాపారపు జోరు కారణంగా ప్రభుత్వానికి పెద్ద మొత్తంలో ఆదాయం వచ్చి చేరుతోంది. ఆదాయంలో సింహభాగం రియల్ ఎస్టేట్ పైనే ఆధార పడుతోంది చైనా. రియల్ బూమ్ యాభై ఏళ్లల్లో  ఏటేటా పెరిగిపోతూ చైనా ఆర్ధిక వ్యవస్థను ఓ పెద్ద బుడగలా పెంచేసింది. ఇపుడు రియల్ ఎస్టేట్ వ్యాపారం ఒక్క సారిగా కుదుపునకు లోను కావడంతో చైనా భవిష్యత్ ఏంటా అని ఆర్ధిక రంగ నిపుణులు సైతం కంగారు పడుతున్నారు. నిజానికి ఇటువంటి సంక్షోభం ఏ ఇతర దేశంలో చోటు చేసుకున్నా అది  ఆ దేశాలను కోలుకోలేని విధంగా దెబ్బతీయడం ఖాయం. (చైనా డొల్లతనం..దాచేస్తే దాచని సత్యం!) ఇదీ చదవండి: చైనాలో ఇంత దారుణంగా ఉందా? అసలు ఏం జరుగుతోంది? పైకి అంతెత్తున కనిపిస్తున్న చైనాలో పరిస్థితి తలకిందులయ్యేలా ఉందని చాలా మందే హెచ్చరిస్తున్నారు. గంభీరంగా కనిపించే డ్రాగన్ పాలకులు లోలోన తీవ్ర కలవరానికి గురవుతున్నారని చెబుతున్నారు.  అయితే పాలకులు ఈ సంక్షోభాన్ని కూడా అధిగమించగల సత్తా ఉన్నారని ఆ దేశ ఆర్ధిక వేత్తలు బీరాలు పలుకుతున్నారు. ఎవర్ గ్రాండే, ఫాంటాసియాలు  చేసిన హెచ్చరికల నేపథ్యంలో  ఎవర్ గ్రాండే ఆస్తులపై ప్రభుత్వం ఓ కన్నేసింది. దెయ్యాల నగరాలు.. ఔను చైనాలో ఇప్పుడు ఎక్కడ చూసినా దెయ్యాల నగరాలే. అంటే నిజంగా దయ్యాలు ఉంటాయని కాదు కానీ.. ఆ నగరాల్లో ఎవరూ ఉండరని అర్థం. చైనాలోని ఈ దెయ్యాల నగరాలే ఇపుడు ప్రభుత్వానికి పెద్ద సవాల్. చైనాలో చాలా నగరాల్లో  లక్షలాది సంఖ్యలో ఇళ్లు నిర్మించి ఉన్నాయి. చిత్రం ఏంటంటే చాలా నగరాల్లో నిర్మించిన ఇళ్లు ఖాళీగానే ఉన్నాయి. అంటే ఈ నగరాల్లో ఇళ్లను కొనుగోలు చేసే వారు కేవలం పెట్టుబడుల కోసమే వాటిని కొంటున్నారు. అంతే కానీ ఇల్లు కొని  గృహప్రవేశాలు చేసి అందులో కాపురం ఉండడానికి ఎంత మాత్రం కాదు. ఇలా అందరూ పెట్టుబడులకోసం కొని పెట్టుకున్న ఇళ్లతో నగరాలు వెల వెల బోతూ కనిపిస్తాయి చైనాలో. ఇలాంటి నగరాలనే ఘోస్ట్ సిటీస్ అంటారు. అవే దెయ్యాల నగరాలన్నమాట. చైనాలోని దెయ్యాల నగరాల్లో నిర్మించిన ఆకాశహర్మ్యాల్లో కనీసం 20 శాతం ఇళ్లు ఖాళీగా ఉన్నాయి. ఈ ఇళ్లను పంచిపెడితే 9 కోట్ల మందికి ఇళ్లు అందించవచ్చన్నమాట.జర్మనీ, ఫ్రాన్స్, కెనడా వంటి దేశాల్లోని మొత్తం జనాభాకు సరిపడ ఇళ్లు చైనాలో ఖాళీగా అఘోరిస్తున్నాయి. 2021 లో చైనాలో ఇళ్ల నిర్మాణాల్లో 14 శాతం తగ్గుదలనమోదయ్యింది. లక్షలాది చదరపు అడుగుల విస్తీర్ణంలో చేపట్టిన ఇళ్ల నిర్మాణాలు మధ్యలోనే ఆగిపోయాయి. వరుస సంక్షోభాల కారణంగానే ఎవ్వరి దగ్గరా డబ్బులు లేవు. అందుకే కోట్లాది ఇళ్లు  ఖాళీగా దర్శనం ఇస్తున్నాయి.  వేలాది బిలియన్ల డాలర్లమేరకు పెట్టుబడి పెట్టిన వెంచర్లు మధ్యలోనే ఆగిపోవడం..రియల్ వ్యాపారులనే కాదు చైనా ప్రభుత్వాన్నీ కంగారు పెడుతోంది. యావత్ ప్రపంచాన్ని శాసించేయాలని సామ్రాజ్య వాద విస్తరణ కాంక్షతో  రగిలిపోతోన్న చైనాలో అసలు పరిస్థితి చాలా భయంకరంగా ఉందని ఆర్ధిక రంగ నిపుణులు అంటున్నారు. 

టీమిండియా సీనియర్‌ పేసర్‌ మహ్మద్‌ షమీని దురదృష్టం వెంటాడుతుంది. ఆసియా కప్‌లో మహ్మద్‌ షమీని ఆడించకుండా బీసీసీఐ పెద్ద తప్పు చేసింది. నిజానికి యూఏఈ పిచ్‌లు షమీ లాంటి బౌలర్లకు సరిగ్గా సరిపోతాయి. కొన్నాళ్లుగా అతన్ని టెస్టులకు, వన్డేలకు మత్రమే పరిమితం చేశారు. దీంతో షమీ ఈ ఏడాది ఒక్క టి20 మ్యాచ్‌ కూడా ఆడలేదు. -సాక్షి, వెబ్‌డెస్క్‌ ప్రస్తుతం టీమిండియాలో బుమ్రా తర్వాత అనుభవం కలిగిన బౌలర్లలో షమీ ముందు వరుసలో ఉంటాడు. ఆస్ట్రేలియా వేదికగా జరగనున్న టి20 ప్రపంచకప్‌కు షమీని స్టాండ్‌ బై ప్లేయర్‌గా ఎంపికచేయడం విమర్శలకు దారి తీసింది. ఒక నాణ్యమైన బౌలర్‌ను ఇలా స్టాండ్‌ బై ప్లేయర్‌గా ఉంచడం ఎంతవరకు సమంజసమని అభిమానులు మండిపడ్డారు. గాయాలతో జట్టుకు దూరమైన బుమ్రా, హర్షల్‌ పటేల్‌లు టి20 ప్రపంచకప్‌కు ఎంపికైనప్పటికి... ఎంతవరకు రాణిస్తారనేది ప్రశ్నార్థకమే. అనుభవం దృష్యా బుమ్రా మంచి బౌలర్‌ కావొచ్చు.. కానీ గాయం తర్వాత తిరిగొస్తున్నాడు.. అతను ఎలా ఆడతాడనేది ఇప్పుడే చెప్పలేం. హర్షల్‌ పటేల్‌ది ఇదే పరిస్థితి. ఇలాంటి సమయంలో షమీని తుది జట్టులో చోటు ఇవ్వాల్సింది పోయి స్టాండ్‌ బై ప్లేయర్‌గా ఉంచడం ఏంటని క్రీడా పండితులు అభిప్రాయపడ్డారు. షమీ విషయంలో పరోక్షంగా బీసీసీఐని తప్పుబట్టారు. ఇదిలా ఉంటే స్వదేశంలో ఆస్ట్రేలియాతో టి20 సిరీస్‌కు మహ్మద్‌ షమీని ఎంపిక చేశారు. ఇది మంచి పరిణామం అని అనుకునేలోపే కరోనా పాజిటివ్‌గా తేలడంతో షమీ టి20 సిరీస్‌కు దూరమయ్యాడు. ఒకవేళ​ షమీ జట్టులో ఉండి ఉండే ప్రధాన బౌలర్‌గా సేవలందించేవాడు. అతని బౌలింగ్‌ను బట్టి ఏ మేరకు ఫామ్‌లో ఉన్నాడు అనేది ఒక అంచనాకు వస్తుంది. కానీ షమీని కరోనా రూపంలో దురదృష్టం వెంటాడింది. అయితే షమీకి సౌతాఫ్రికాతో జరగనున్న టి20 సిరీస్‌తో మరో అవకాశం ఉంది. మరి షమీ ఆ సిరీస్‌లో ఆడతాడా లేక ఇంకేమైనా జరిగి సౌతాఫ్రికాతో సిరీస్‌కు దూరమవుతాడా అని అభిమానుల సందేహాం వ్యక్తం చేస్తున్నారు. చదవండి: కరోనా బారిన షమీ... ఆస్ట్రేలియాతో టి20 సిరీస్‌కు దూరం 'నా భర్తను చాలా మిస్సవుతున్నా..'

Roger Federer- Miroslava Mirka Love Story: ‘‘మా అమ్మ, నాన్న.. మిర్కా సమక్షంలో మీతో ఈ విషయాన్ని పంచుకోవడం ఆనందంగా ఉంది. సుదీర్ఘ ప్రయాణం.. ఇంతవరకు ఇలా సాఫీగా సాగుతుందని ఎవరు అనుకుని ఉంటారు. జస్ట్‌ ఇన్‌క్రెడిబుల్‌’’... స్విస్‌ టెన్నిస్‌ దిగ్గజం రోజర్‌ ఫెదరర్‌ తన రిటైర్మెంట్‌ నేపథ్యంలో శనివారం చేసిన ట్వీట్‌ ఇది. అవును నిజమే.. సుదీర్ఘ కెరీర్‌లో 20 గ్రాండ్‌స్లామ్‌లు సాధించిన ఫెదరర్‌ ప్రయాణం నిజంగా అసాధారణమైనదే. కళాత్మకమైన ఆటకు మారుపేరుగా.. వివాదరహితుడిగా.. జెంటిల్‌మెన్‌గా పేరు తెచ్చుకున్న ఫెడ్డీ సాధించిన ఘనతల్లో తన కుటుంబానిది కీలక పాత్ర. తల్లిదండ్రులు రాబర్ట్‌, లినెట్టె.. ముఖ్యంగా భార్య మిర్కా.. తన విజయాల్లో ప్రధాన పాత్ర పోషించిందని ఫెదరర్‌ తరచూ చెబుతూ ఉంటాడు. నిజానికి రోజర్‌ ఫెదరర్‌ పక్కా ‘ఫ్యామిలీ మ్యాన్‌’. అమ్మానాన్న.. భార్య మిర్కా, నలుగురు పిల్లలు అతడి ప్రపంచం. ఈ ప్రపంచాన్ని మరింత అందంగా మలిచి.. ఆటగాడిగా ఫెదరర్‌ విజయవంతంగా కొనసాగేందుకు భార్యగా తాను చేయగలిగిదంతా చేసింది.. చేస్తోంది మిర్కా. భర్తను అర్థం చేసుకుంటూ అతడికి అండగా నిలుస్తోంది.  ఇంతకీ మిర్కా ఎవరు? మిరస్లొవా మిర్కా ఫెదరర్‌.. 1978 ఏప్రిల్‌ 1న జన్మించింది. తల్లిదండ్రులు ఆమెకు మిరొస్లొవా వావ్‌రింకోవాగా నామకరణం చేశారు. ఈమె కూడా టెన్నిస్‌ ప్లేయరే! స్లొకేవియాలో జన్మించిన మిర్కాకు రెండేళ్ల వయసు ఉన్నపుడే ఆమె కుటుంబం స్విట్జర్లాండ్‌కు వలస వచ్చింది. మిర్కాకు తొమ్మిదేళ్ల వయసున్నపుడు జర్మనీలోని ఓ టెన్నిస్‌ టోర్నమెంట్‌కు ఆమెను తీసుకువెళ్లాడు తండ్రి. అక్కడే తను మార్టినా నవ్రతిలోవా(చెక్‌- అమెరికన్‌ ప్లేయర్‌)ను చూసింది. చురుకైన మిర్కాను చూసిన నవత్రిలోవా.. ఆమె టెన్నిస్‌ ప్లేయర్‌గా రాణించగలదని చెప్పడం సహా.. తన రాకెట్‌ను బహుమతిగా పంపింది. అంతేకాదు మిర్కా టెన్నిస్‌ పాఠాలు నేర్చుకునేలా ఏర్పాట్లు చేసింది కూడా! అలా నవ్రతిలోవా స్ఫూర్తితో తన టెన్నిస్‌ ప్రయాణం మొదలుపెట్టిన మిర్కా.. 2001లో కెరీర్‌ అత్యుత్తమ ర్యాంకు 76 సాధించింది.  రోజర్‌- మిర్కా ప్రేమకథ అక్కడ మొదలైంది! సిడ్నీ ఒలింపిక్స్‌- 2000 సందర్భంగా రోజర్‌ ఫెదరర్‌- మిర్కాలకు పరిచయం జరిగింది. పరిచయం స్నేహంగా.. ఆపై ప్రేమగా మారింది. అలా కొన్నేళ్ల పాటు ప్రణయంలో మునిగితేలిన ఈ జంట 2009లో వివాహ బంధంతో ఒక్కటైంది. రోజర్‌ స్వస్థలం బాసెల్‌లో వీరి పెళ్లి జరిగింది. అదే ఏడాది రోజర్‌- మిర్కా దంపతులకు కవలలు జన్మించారు. మొదటి సంతానంగా జన్మించిన కుమార్తెలకు చార్లెనీ రివా-  మిలా రోజ్‌గా పేర్లు పెట్టారు. ఆ తర్వాత సుమారు ఐదేళ్లకు అంటే 2014లో ఈ జంట కవల కుమారులకు జన్మినిచ్చారు. వీరి పేర్లు లియో, లిన్నీ. పిల్లలతో కలిసి మ్యాచ్‌ వీక్షిస్తూ.. ప్రొఫెషనల్‌ టెన్నిస్‌ ప్లేయర్‌ అయిన మిర్కా.. సిడ్నీ ఒలింపిక్స్‌లో స్విట్జర్లాండ్‌కు ప్రాతినిథ్యం వహించింది. పాదానికి గాయమైన కారణంగా అర్ధంతరంగా ఆమె కెరీర్‌ ముగిసిపోయింది. పెళ్లి తర్వాత కుటుంబానికే పూర్తి సమయం కేటాయించిన మిర్కా.. భర్తకు చేదోడు వాదోడుగా ఉంటూ పర్‌ఫెక్ట్‌ పార్ట్‌నర్‌ అనిపించుకుంది. ఇక కేవలం ఇంట్లోనే కాదు.. మైదానంలో కూడా భర్త వెన్నంటే ఉండేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది మిర్కా. ఫెదరర్‌ మ్యాచ్‌ ఉందంటే తమ నలుగురు పిల్లలతో కలిసి అక్కడికి చేరుకుంటుంది. వీలు చిక్కినప్పుడల్లా పిల్లలతో కలిసి మ్యాచ్‌లు వీక్షిస్తూ ఉంటుంది. 2017లో రోజర్‌ వింబుల్డన్‌ టైటిల్‌ గెలిచిన సమయంలో.. ఆ అద్భుత క్షణాలకు సాక్షిగా నిలిచింది మిర్కా. మంచి మనసున్న దంపతులు! రోజర్‌కు అన్ని విషయాల్లో అండగా ఉండే మిర్కా.. అతడు చేసే సామాజిక కార్యక్రమాల్లోనూ తోడుగా ఉంటుంది. కోవిడ్‌ కారణంగా నష్టపోయిన స్విస్‌ కుటుంబాలకు ఈ జంట 2020లో ఒక మిలియన్‌ డాలర్లు విరాళంగా ఇచ్చింది. అదే విధంగా రోజర్‌ ఫెదరర్‌ ఫౌండేషన్‌ ద్వారా ఆఫ్రికాలో విద్యాభివృద్ధికి తోడ్పడుతున్నారు ఈ దంపతులు. ఇందుకోసం మిలియన్‌ డాలర్లకు పైగా విరాళం అందించారు. ఓ సందర్భంలో రోజర్‌ మాట్లాడుతూ.. తమ కుమార్తెలు భవిష్యత్తులో ఈ సేవా కార్యక్రమాలను కొనసాగిస్తారని భావిస్తున్నానని.. అందుకు వీలుగా ఏర్పాట్లు కూడా చేస్తున్నట్లు వెల్లడించాడు. కేవలం ఆటలో మాత్రమే కాదు.. సేవా గుణంలోనూ ఫెదరర్‌ రారాజే! మరి అతడి హృదయపు పట్టపురాణి మిర్కా.. మహారాణి కాక ఇంకేమవుతుంది!? -సాక్షి, వెబ్‌డెస్క్‌ చదవండి: ఫెదరర్‌ ఆస్తి విలువ ఎంతో తెలుసా? Ind Vs Aus: టీ20 సిరీస్‌.. అరుదైన రికార్డుల ముంగిట కోహ్లి! అదే జరిగితే.. It was beautiful to release the news surrounded by my Mum and Dad and Mirka. Who would have thought that the journey would last this long. Just incredible! pic.twitter.com/0rRAMRSaRu — Roger Federer (@rogerfederer) September 16, 2022