సిమ్లా: హిమాచల్‌ప్రదేశ్‌ ఉప ముఖ్యమంత్రి ముకేశ్‌ అగ్నిహోత్రి, ఢిల్లీ డీజీపీ ప్రతుల్‌ వర్మ సహా 30 మంది ప్రయాణికులున్న విమానానికి త్రుటిలో ప్రమాదం తప్పింది. వీరు ప్రయాణిస్తున్న విమానం జుబ్బర్‌హట్టి ఎయిర్‌పోర్టులోని రన్‌వేపై ల్యాండవ్వకుండా ముందుకు దూసుకెళ్లింది. పైలట్‌ ఎమర్జెన్సీ బ్రేక్‌ వేయడంతో చిట్టచివరి అంచున ఉన్న స్టడ్స్‌ను ఢీకొట్టి నిలిచిపోయింది. దాదాపు అరగంట తర్వాత ప్రయాణికులందరినీ సురక్షితంగా కిందికి దించారు. ఎవరికీ ఎటువంటి ప్రమాదం వాటిల్లలేదని అధికారులు తెలిపారు. అన్ని తనిఖీల తర్వాతే ఢిల్లీలో విమానం టేకాఫ్‌ తీసుకుందని చెప్పారు. సిమ్లాకు 15 కిలోమీటర్ల దూరంలో కొండప్రాంతంలో ఉన్న జుబ్బర్‌హట్టి ఎయిర్‌ స్ట్రిప్‌ పొడవు 1,230 మీటర్లు మాత్రమే. పైపెచ్చు ఏటవాలుగా ఉంటుందని చెబుతున్నారు. కాగా, తాజా ఘటనకు దారితీసిన కారణాలపై పౌర విమానయాన శాఖ దర్యాప్తు చేపట్టింది. విమానంలో సాంకేతిక లోపాలపై ఇంజనీరింగ్‌ సిబ్బంది తనిఖీ చేస్తున్నారని అధికారులు వెల్లడించారు.

బోయింగ్ కష్టాలు ప్రపంచవ్యాప్తంగా విమానయాన సంస్థలకు సవాలుగా మారుతున్నాయి. భారత విమానయాన సంస్థ ఆకాసా ఎయిర్‌కు డెలివరీ ఇవ్వాల్సిన బోయింగ్‌ 737 మ్యాక్స్‌ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌లు ఆలస్యం అవుతుండడంతో ఉన్నతాధికారులు అసహనం వ్యక్తం చేస్తున్నారు. పనిలేకుండా ఖాళీగా ఉన్న వందలాది మంది పైలట్లను శాంతింపజేయడానికి బోయింగ్ ప్రయత్నిస్తోందని ఆకాసా ఎయిర్‌ తీవ్రంగా విమర్శిస్తోంది.ముంబైకి చెందిన ఆకాసా ఎయిర్‌ సుమారు మూడు సంవత్సరాల క్రితం కార్యకలాపాలను ప్రారంభించింది. ఈ సంస్థ ఇప్పటివరకు 27 విమానాల ఫ్లీట్‌ను కలిగి ఉంది. వీటి సంఖ్యను క్రమంగా పెంచుకోవాలని కంపెనీ యోచించింది. భవిష్యత్తులో వీటి సంఖ్యను 226ను తీసుకెళ్లాలని నిర్ణయించింది. అందుకోసం బోయింగ్ 737 మ్యాక్స్‌లను ఆర్డర్‌ ఇచ్చింది. ఈ క్రమంలో గత ఏడాది మిడ్ ఎయిర్ క్యాబిన్ ప్యానెల్‌లో సమస్యలు వచ్చిన నేపథ్యంలో బోయింగ్‌పై కొన్ని సంస్థలు కేసు నమోదు చేశాయి. తర్వాత బోయింగ్ 737 ప్రోగ్రామ్ కొన్ని సంస్థల పరిశీలనలోకి వెళ్లింది. దానికితోడు బోయింగ్‌ కార్మికులు సమ్మె చేయడంతో తయారీ తాత్కాలికంగా నిలిచిపోయింది. దాంతో ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఈ కంపెనీకి ఆర్డర్‌ ఇచ్చిన కంపెనీల నుంచి ఒత్తిడి పెరుగుతుంది.ఇదీ చదవండి: వంటలో రారాజులు.. సంపదలో కింగ్‌లుఆకాసా వ్యూహాత్మక కొనుగోళ్ల కార్యకలాపాలు సమీక్షిస్తున్న ప్రియా మెహ్రా బోయింగ్‌ను ఉద్దేశించి ‘గదిలో ఏనుగు’గా అభివర్ణించారు. కంపెనీ సహ వ్యవస్థాపకుడు ఆదిత్య ఘోష్ ‘బ్లడీ బోయింగ్.. మా వేగాన్ని తగ్గిస్తుంది’ అంటూ కామెంట్‌ చేశారు. కంపెనీ సీఈఓ వినయ్ దూబే మాట్లాడుతూ..‘మా సర్వీసులకు డిమాండ్‌ ఉన్నప్పటికీ తగినన్ని విమానాలు లేవు. డెలివరీలు త్వరగా చేయాలని బోయింగ్‌తో నిరంతరం చర్చలు జరుపుతున్నాం. నాణ్యతను పెంచడానికి, వనరులను క్రమబద్ధీకరించడానికి పూర్తిగా కట్టుబడి ఉన్నాం’ అని చెప్పారు.

న్యూఢిల్లీ: విమాన ప్రయాణానికి నానాటికీ పెరుగుతున్న డిమాండ్‌ను తీర్చడానికి.. వచ్చే 20 ఏళ్లలో భారత్, దక్షిణాసియాలోని పౌర విమానయాన సంస్థలు కొత్తగా 2,835 విమానాలను సమకూర్చుకునే అవకాశం ఉందని యూఎస్‌కు చెందిన విమానాల తయారీ దిగ్గజం బోయింగ్‌ వెల్లడించింది. గురువారం విడుదల చేసిన కమర్షియల్‌ మార్కెట్‌ ఔట్‌లుక్‌ ప్రకారం.. భారత బలమైన ఆర్థిక వ్యవస్థ, వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశీయ మార్కెట్‌ మద్దతు, 2043 నాటికి ఏటా 7 శాతం కంటే వార్షిక ట్రాఫిక్‌ వృద్ధి ఇందుకు దోహదం చేయనుంది. అలాగే మెరుగైన కనెక్టివిటీ, విమాన రంగానికి మద్దతు ఇచ్చే విధానాలు వృద్ధికి ఆజ్యం పోస్తాయి. భారత ట్రావెల్‌ మార్కెట్‌లో అతిపెద్ద, అభివృద్ధి చెందుతున్న సెగ్మెంట్‌గా దేశీయ విమాన ట్రాఫిక్‌ ఉంటుంది. లో–కాస్ట్‌ ఎయిర్‌లైన్స్‌ మరిన్ని కొత్త మార్గాలకు చేరుకోవడంతోపాటు, నూతన గమ్యస్థానాలను అనుసంధానిస్తాయి. అలాగే కార్గో విమానాల సంఖ్య అయిదింతలకు పెరుగుతుంది. అంతర్జాతీయంగా సరఫరా విస్తరణ, తయారీ, ఈ–కామర్స్‌ రంగం జోరు ఇందుకు కారణం. ప్రపంచంలోనే అత్యంత వేగంగా.. బలమైన ఆర్థిక వ్యవస్థ, వాణిజ్య వృద్ధి, పెరుగుతున్న గృహ ఆదాయాలు, మౌలిక సదుపాయాలు, అభివృద్ధిలో పెట్టుబడులు.. వెరశి భారత్, దక్షిణాసియా ప్రాంతం ప్రపంచంలోనే అత్యంత వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న వాణిజ్య విమానయాన మార్కెట్‌గా కొనసాగుతోందని బోయింగ్‌ భారత్, దక్షిణాసియా కమర్షియల్‌ మార్కెటింగ్‌ ఎండీ అశ్విన్‌ నాయుడు తెలిపారు. ‘ప్రజలకు విమాన ప్రయాణం ఎక్కువ అందుబాటులో వస్తుంది. రాబోయే రెండు దశాబ్దాలలో పెరిగిన డిమాండ్‌ను తీర్చడానికి ఈ ప్రాంతంలోని విమానయాన సంస్థలకు ఇంధనాన్ని సమర్థవంతంగా వినియోగించే ఆధునిక విమానాల అవసరం. వీటిలో న్యారో బాడీ విభాగంలో 2,445, వైడ్‌ బాడీ సెగ్మెంట్‌లో 370 విమానాలకు డిమాండ్‌ ఉండొచ్చు. పైలట్లు, క్యాబిన్‌ సిబ్బంది, టెక్నీషియన్ల డిమాండ్‌ నాలుగు రెట్లు పెరిగి 1,29,000కి చేరుతుంది’ అని చెప్పారు.

భోపాల్‌ : మధ్యప్రదేశ్‌ రాష్ట్రం శివపురి సమీపంలో వైమానిక దళానికి చెందిన ట్విన్ సీటర్ మిరాజ్ 2000 యుద్ధ విమానం కూలిపోయింది. నివాస ప్రాంతాల్లో కూలకపోవడంతో పెనుప్రమాదమే తప్పింది. ట్విన్‌ సీటర్‌ మిరాజ్‌ 2000లో ప్రయాణిస్తున్న ఇద్దరు పైలెట్లు సురక్షితంగా ప్రాణాలతో భయటపడ్డారు. A twin-seater Mirage 2000 fighter aircraft today crashed near Shivpuri in Madhya Pradesh while it was on a routine training sortie. A Court of Inquiry is being ordered to ascertain the cause of the crash. More details are awaited: Defence officials pic.twitter.com/I1mMYpN6gj— ANI (@ANI) February 6, 2025

ముంబై: ప్రాంతీయ విమానయాన సంస్థ స్టార్‌ ఎయిర్‌ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ ఎంఆర్‌వో సేవల వ్యాపారంలోకి ప్రవేశించాలని నిర్ణయించింది. 2019లో ప్రారంభమైన బెంగళూరుకు చెందిన ఈ సంస్థ ఆరేళ్ల ప్రస్థానాన్ని పూర్తి చేసుకుంది. మార్చి నాటికి ఫ్లీట్‌ సంఖ్య 14కు చేర్చనున్నట్టు వెల్లడించింది. అలాగే సర్వీసుల సంఖ్యను 100కు పెంచనున్నట్టు తెలిపింది.ప్రస్తుతం సంస్థ వద్ద ఎంబ్రాయర్‌ తయారీ తొమ్మిది విమానాలు ఉన్నాయి. 23 కేంద్రాలను అనుసంధానిస్తూ రోజుకు 44 సర్వీసులను నడుపుతోంది. 15 లక్షల మందికిపైగా కస్టమర్లకు సేవలు అందించింది. ఉడాన్‌ స్కీమ్‌ కింద కంపెనీకి కేటాయించిన రూట్లలో 90 శాతంపైగా కవర్‌ చేసినట్టు స్టార్‌ ఎయిర్‌ సీఈవో సిమ్రాన్‌ సింగ్‌ తివానా తెలిపారు. నెట్‌వర్క్‌కు మరో అయిదు కేంద్రాలు తోడు కానున్నట్టు చెప్పారు.

నల్ల రంగులో ఉండదు. పేరు మాత్రం బ్లాక్‌ బాక్స్‌. ‘డెత్‌ కోడ్‌’ను తనలో గోప్యంగా దాచుకుంటుంది. నిజానికిది ఒక్క బాక్సు కూడా కాదు. రెండు పెట్టెలు! విమానం కూలిందంటే అందరి కళ్లూ దానికోసమే చూస్తాయి. రికవరీ బృందాలు దాని వేటలో నిమగ్నమవుతాయి. అది దొరికితే ప్రమాద కారణాలు తెలిసినట్టే. కానీ ఇటీవల బ్లాక్‌బాక్సులు తరచూ విఫలమవుతుండటం ఆందోళన కలిగిస్తోంది.గాలిలో ప్రయాణం ఎప్పుడూ గాల్లో దీపమే. రన్‌ వే నుంచి ఎగిరిన విమానం క్షేమంగా కిందికి దిగేదాకా టెన్షనే. వైమానిక దుర్ఘటనలకు కచి్చతమైన కారణాలు తెలియాలంటే బ్లాక్‌ బాక్స్‌ చిక్కాలి. అందులో ఫ్లైట్‌ డేటా రికార్డర్‌ (ఎఫ్డీఆర్‌), కాక్‌పిట్‌ వాయిస్‌ రికార్డర్‌ (సీవీఆర్‌) అని రెండు భాగాలుంటాయి. వీటిని ఫ్లైట్‌ రికార్డర్స్‌ అంటారు. సులభంగా గుర్తు పట్టేందుకు వీలుగా అవి ప్రకాశవంతమైన ఆరెంజ్‌ రంగులో ఉంటాయి. బ్లాక్‌ బాక్స్‌ సురక్షితంగా ఉండేలా ప్రమాదాల్లో తక్కువ నష్టం జరిగే తోక భాగంలో అమర్చుతారు. ఎఫ్డీఆర్‌ సెకన్ల వ్యవధిలో దాదాపు వెయ్యి పరామితులను నమోదు చేస్తుంది. ప్రమాద సమయంలో విమానం ఎంత ఎత్తులో, ఎంత వేగంతో ఎగురుతోంది, ఇంజన్‌ పనితీరు, ప్రయాణ మార్గం, దిశ తదితరాలను రికార్డు చేస్తుంది. ఇక సీవీఆర్‌ పైలట్ల సంభాషణలు, ఎయిర్‌ ట్రాఫిక్‌ కంట్రోల్‌కు వారు పంపిన, స్వీకరించిన సమా చారం, కాక్‌పిట్‌ శబ్దాల వంటివాటిని నమోదు చేస్తుంది. కనుక విమాన ప్రమాదాలకు దారితీసిన కారణాలు, చివరి క్షణాల్లో మార్పులు తదితరాలను బ్లాక్‌ బాక్స్‌ మాత్రమే వెల్లడించగలదు. దాని డేటాను విశ్లేషించి ప్రమాద కార ణంపై పరిశోధకులు అంచనాకు వస్తారు. ఇంత కీలకమైన ఈ ‘నల్ల పెట్టె ఇటీవల మొండికేస్తుంది. మూగనోము పడుతుంది. దక్షిణ కొరియాకు చెందిన ‘జెజు ఎయిర్‌’విమానం గత నెల 29న కూలిపోయి ఇద్దరు మినహా 179 దుర్మరణం పాలవడం తెలిసిందే. కూలడానికి నాలుగు నిమిషాల ముందు నుంచే అందులోని ఫ్లైట్‌ రికార్డర్లు పని చేయడం మానేశాయి. దాంతో దర్యాప్తు క్లిష్టంగా మారింది.వైఫల్యానికి కారణాలివీ...బ్లాక్‌ బాక్సులోని రెండు రికార్డర్లు 4.5 కిలోలుంటాయి. గురుత్వశక్తి కంటే 3,400 రెట్లు అధిక శక్తితో విమానం కూలినా బ్లాక్‌ బాక్స్‌ తట్టుకోగలదు. వెయ్యి డిగ్రీల సెంటీగ్రేడ్‌ ఉష్ణోగ్రతనూ కాసేపటిదాకా భరించగలదు. సము ద్రంలో కూలినా హై పిచ్‌ శబ్దాలతో 90 రోజులపాటు సంకేతాలు పంపగలదు. 20 వేల అడుగుల లోతులోనూ నెల పాటు పని చేయగలదు. దొరికాక కీలక డేటా, ఆడియో చెరిగిపోకుండా జాగ్రత్తగా వివరాలు సేకరిస్తారు. డేటాను డౌన్లోడ్‌ చేసి కాపీ చేస్తారు. దాన్ని డీకోడ్‌ చేసి గ్రాఫ్స్‌ రూపొందిస్తారు. అయితే... → సర్క్యూట్‌ పాడవటం, సెన్సర్లు విఫ లమవడం తదితర సాంకేతిక అవరోధాలు, సాఫ్ట్‌వేర్‌ లోపాలు తలెత్తినప్పుడు బ్లాక్‌ బాక్సు పనిచేయదు. → ప్రమాద తీవ్రత విపరీతంగా ఉండి భౌతికంగా ధ్వంసమైనప్పుడు కూడా దానిపై ఆశ వదిలేసుకోవాల్సిందే. → విమాన సిబ్బంది ఉద్దేశపూర్వకంగా డీ యాక్టివేట్‌ చేసినా బ్లాక్‌బాక్స్‌ పనిచేయడం మానేస్తుంది. → డేటా ఓవర్‌ లోడ్‌ అయినప్పుడు కూడా మొరాయిస్తుంది. → కొన్ని పాత బ్లాక్‌ బాక్సుల్లో నిరీ్ణత కా లం తర్వాత డేటా ఓవర్‌ రైట్‌ అయిపోతుంది. దాంతో వాటినుంచి ఎ లాంటి సమాచారమూ లభించదు. నిరుడు జనవరిలో అలస్కా ఎయిర్‌లైన్స్‌ బోయింగ్‌ విమానం ప్రయాణ సమయంలో తలుపు ఊడటంతో సీవీఆర్‌ పూర్తిగా ఓవర్‌ రైట్‌ అయింది. దాని నుంచి డేటా లభ్యం కాలేదు. → అత్యుష్ణ, అత్యల్ప ఉష్ణోగ్రతలు, ఎక్కువ కాలం నీటిలో నానడం వల్ల కూడా ఫ్లైట్‌ రికార్డర్లు పాడవుతాయి. → తేమ చేరి సున్నిత భాగాల్లో పరికరాలు దెబ్బతిని షార్ట్‌ సర్క్యూట్‌ కావడం, అత్యధిక ఎత్తుల్లో పీడనం, పక్షులు ఢీకొనడం, పిడుగుపాట్లు వంటి వాటి వల్ల కూడా బ్లాక్‌ బాక్సు పనిచేయకపోవచ్చు. పదేళ్లుగా జాడ లేని మలేసియా విమానం! నిజానికి ఫ్లైట్‌ రికార్డర్ల సామర్థ్యం పెంచాల్సిన అవసరం చాలా ఉంది. కానీ ఖర్చు, పరిమితుల దృష్ట్యా అది ఆలస్యమవుతోంది. అత్యవసర సందర్భాల్లో ఫ్లైట్‌ రికార్డర్లు పనిచేయాలంటే వాటికి విమానంలో ప్రత్యేక వ్యవస్థల నుంచి పవర్‌ సరఫరా తప్పనిసరి. రెండు ఇంజిన్లూ విఫలమైనప్పుడు విమానమంతటా ఎలక్ట్రికల్‌ పవర్‌ నిలిచిపోతుంది. 1999లో న్యూయార్క్‌ నుంచి కైరో వెళుతున్న ‘ఈజిప్ట్‌ ఎయిర్‌’విమానం అట్లాంటిక్‌ మహాసముద్రంలో కూలి 217 మంది మరణించారు. ఎలక్ట్రికల్‌ పవర్‌ ఆగిపోగానే దాని ఫ్లైట్‌ రికార్డర్లు పని చేయడం మానివేశాయి. దాంతో, విమానం లోపల సాధారణ అవసరాల కరెంటుపై ఆధారపడకుండా ఫ్లైట్‌ రికార్డర్లు 10 నిమిషాలు అదనంగా రికార్డింగ్‌ చేయడానికి వీలుగా ప్రత్యామ్నాయ బ్యాకప్‌ పవర్‌ ఏర్పాట్లుండాలని అమెరికా జాతీయ రవాణా సేఫ్టీ బోర్డు సిఫార్సు చేసింది. బ్లాక్‌ బాక్సుల బ్యాకప్‌ బ్యాటరీల జీవితకాలం తక్కువ. కొన్ని సందర్భాల్లో పనే చేయవు. దక్షిణ కొరియా ‘జెజు ఎయిర్‌’విమానంలోనూ విద్యుత్‌ వ్యవస్థ విఫలమై ఫ్లైట్‌ రికార్డర్లకు పవర్‌ అందక మూగవోయాయని భావిస్తున్నారు. సీవీఆర్‌ ఒక విడతలో రెండు గంటలపాటు మాత్రమే రికార్డు చేయగలదు. ఆ డేటానే రిపీట్‌ చేస్తుంది. రికార్డింగ్‌ నిడివిని 25 గంటలకు పెంచాలన్న డిమాండ్‌ కార్యరూపం దాలుస్తోంది. 2009లో ఎయిర్‌ ఫ్రాన్స్‌ విమానం బ్రెజిల్‌లోని రియో డి జెనీరో నుంచి పారిస్‌ వెళ్తూ అట్లాంటిక్‌ మహాసముద్రంలో కూలి 228 మంది చనిపోయారు. మలేసియా ఎయిర్‌లైన్స్‌ ఎంహెచ్‌ 370 విమానానిదైతే ఇప్పటికీ అంతు లేని వ్యథే! 2014లో కౌలాలంపూర్‌ నుంచి బీజింగ్‌ వెళ్తూ అకస్మాత్తుగా రాడార్‌ తెర నుంచి అదృశ్యమైంది. మొత్తం 239 మందీ మరణించారని భావిస్తున్నారు. విమానం ఎందుకు, ఎలా అదృశ్యమైందో ఇప్పటికీ అంతుచిక్కలేదు. వైమానిక చరిత్రలోనే ఇదో పెద్ద మిస్టరీ. విమానం దక్షిణ హిందూ మహాసముద్రంలో కూలిందని అనుమానిస్తున్నారు. దాని జాడ కోసం మళ్లీ అన్వేషణ చేపట్టాలని మలేసియా తాజాగా నిర్ణయించింది. ‘ఎయిర్‌ ఫ్రాన్స్‌’దుర్ఘటన దరిమిలా మహా సముద్రాలను దాటి ప్రయాణించే విమానాల కాక్‌పిట్‌ వాయిస్‌ రికార్డర్‌లో 25 గంటల డేటా రికార్డింగ్‌ తప్పనిసరి చేయాలని ఫ్రాన్స్‌ సిఫార్సు చేసింది. అమెరికా కూడా దీన్ని చట్టంలో చేర్చింది. కానీ కొత్తగా తయారయ్యే విమానాల్లోనే ఈ మార్పులకు వీలుంది. పాతవాటిలో సాధ్యపడటం లేదు. ఇప్పుడు తిరిగే చాలా విమానాల జీవిత కాలం 40–50 ఏళ్లు! కొత్త టెక్నాలజీతో బ్లాక్‌ బాక్సులు! తాజా సవాళ్లు, మారిన సాంకేతికత నేపథ్యంలో అధునాతన రీతిలో సరికొత్త బ్లాక్‌ బాక్సుల కు పకల్పన జరుగుతోంది. ఎక్కువ గంటల రికార్డింగ్, అధిక డేటా స్టోరేజీ, బ్యాకప్‌ బ్యాటరీల జీవితకాలం పెంపు వంటివి వీటిలో ప్రధానాంశాలు. ప్రమా ద తీవ్రత ఎంత ఎక్కువగా ఉన్నా సమర్థంగా పనిచేసే బ్లాక్‌ బాక్సులూ రానున్నాయి. సముద్రాల్లో కూలినప్పుడు తక్కువ శ్రమతో సత్వరం గుర్తించే అండర్‌ వాటర్‌ లొకేటర్‌ బీకాన్స్‌ అభివృద్ధి దశలో ఉన్నాయి. ముఖ్యంగా, డేటాను రియల్‌ టైమ్‌లో పంపే బ్లాక్‌ బాక్సులు రానున్నాయి. తద్వారా కీలక సమాచారం వెంటనే గ్రౌండ్‌ స్టేషనుకు చేరుతుంది కనుక ప్రమాదంలో బ్లాక్‌ బాక్స్‌ నాశనమైనా ఇబ్బంది ఉండబోదు. – జమ్ముల శ్రీకాంత్‌

దేశీయ ప్రయాణం కోసం విమానం ఎక్కుతున్నామంటే మన మొబైల్‌ ఫోన్లో ఫ్లైట్‌ మోడ్‌ ఆన్‌ చేయాల్సిందే. నో సిగ్నల్స్‌.. నో ఇంటర్‌నెట్‌... సెల్‌ఫోన్‌ని మడిచి లోపల పెట్టుకోవాల్సిందే. ఇది ఒకప్పటి మాట. కానీ ఇకమీదట... విమానంలో ప్రయాణిస్తూ ఇంటర్‌నెట్‌ ద్వారా సినిమాలు చూడొచ్చు. మీ బంధువులు, స్నేహితులతో వీడియో కాల్స్‌ మాట్లాడొచ్చు. ఆఫీస్‌ పని చేసుకోవచ్చు. ఈ ప్రయోగానికి శ్రీకారం చుట్టింది ఎయిర్‌ ఇండియా.దేశీయ విమాన ప్రయాణికులకు కొత్త ఏడాదిలో సరికొత్త కానుక అందిస్తోంది ఎయిర్‌ ఇండియా. దేశంలోనే మొట్టమొదటిసారిగా.. తమ విమానాల్లో ప్రయాణించే దేశీయ ప్రయాణికులకు వైఫై ద్వారా జనవరి 1 నుంచి ఈ సేవలు అందుబాటులోకి తెచ్చింది. ప్రారంభ ఆఫర్‌లా ఈ సదుపాయాన్ని కొంతకాలం ఉచితంగా అందిస్తోంది. ప్రస్తుతానికి కొన్ని సర్వీసులకే పరిమితమైన ఈ సౌకర్యం త్వరలో ఎయిర్‌ ఇండియా­లోని అన్ని విమానాల్లోనూ అందుబాటులోకి తీసుకొస్తారట. ఒకరు ఒకే సమయంలో ఒకటికంటే ఎక్కువ ఫోన్లు, ల్యాప్‌టాప్‌ల వంటివాటితోనూ కనెక్ట్‌ కావొచ్చు. ఇప్పటికే ఎయిర్‌ఇండియా న్యూయార్క్, లండన్, పారిస్, సింగపూర్‌ వెళ్లే విదేశీ విమానాల్లో పైలట్‌ ప్రోగ్రామ్‌గా ఈ సదుపాయం అందిస్తోంది.ఎయిర్‌ ఇండియా వైఫై ఇలా..ఈ సౌకర్యం వినియోగించు­కోవాలంటే ప్రయాణికులు వైఫై ఆన్‌ చేసి, సెటింగ్స్‌లో ‘ఎయిర్‌ ఇండియా వైఫై నెట్‌వర్క్‌’ ఎంపిక చేసుకో­వాలి. ఎయిర్‌ ఇండియా పోర్టల్‌కు వెళ్లాక పీఎన్‌ఆర్‌ వంటి వివరాలు ఇవ్వాలి. ఆ తరవాత ఇంటర్‌నెట్‌ సేవలు వాడుకోవచ్చు.ఏయే విమానాల్లో..?అంతర్జాతీయ ప్రయాణికుల కోసం ఎయిర్‌బస్‌ ఎ350, బోయింగ్‌ 787–9, ఎంపికచేసిన ఎ321 నియో నియో విమానాలువిమానంలో నెట్‌ ఎలా?భూమ్మీద నెట్‌ వాడాలంటే మన చేతిలో ఒక ఫోనో ల్యాప్‌టాపో ఉండి.. సమీపంలో సెల్‌ టవర్‌ ఉంటే సరి­పోతుంది. కానీ విమానం అలా కాదు కదా. విమానాల్లో వైఫై ద్వారా ఇంటర్‌నెట్‌ రావాలంటే 2 రకాల పద్ధతులు ఉన్నాయి. మొదటిది.. భూమిపై ఉండే సెల్‌ టవర్లు. దీన్నే ఎయిర్‌ టు గ్రౌండ్‌ (ఏటీజీ) టెక్నాలజీ అంటారు. ఇక రెండోది శాటిలైట్‌ ఆధారిత కనెక్షన్‌. ఈ రెండూ పనిచేయాలంటే విమానం లోపలా, బయటా ప్రత్యేక యాంటెనాల వంటి కొన్ని పరికరాలు అమర్చాలి. వైఫై లేనప్పుడు మన సమీపంలో ఎవరికైనా నెట్‌ కావాలంటే ఏం చేస్తాం? మన దగ్గర ఉన్న స్మార్ట్‌ ఫోన్లో హాట్‌స్పాట్‌ ఆప్షన్‌ ఆన్‌ చేసి నెట్‌ ఇస్తాం. మన ఫోన్‌ మరొకరికి హాట్‌ స్పాట్‌లా ఎలా మారుతుందో.. యాంటెనాలూ, సర్వర్లు, రౌటర్ల వంటి వాటితో ఉన్న విమానం వందలాది మంది ప్రయాణికులకు ఒక హాట్‌ స్పాట్‌లా మారిపోతుంది.సెల్‌ టవర్‌ సిగ్నల్స్‌ఈ సిగ్నళ్లు అందుకోడానికి విమానం కింది లేదా అడుగు భాగంలో యాంటెనాలు ఏర్పాటు చేస్తారు. విమానం భూమి మీద బయలుదేరగానే ఆ యాంటెనాలు.. సమీపంలోని సెల్‌ టవర్ల నుంచి సిగ్నళ్లు అందుకుంటాయి. ఆ సిగ్నళ్లు క్యాబిన్‌ సర్వర్‌కు, అక్కడి నుంచి రౌటర్‌కు వెళ్తాయి. అక్కడి నుంచి ప్రయాణికులకు వెళ్లి ఇంటర్‌నెట్‌ సదుపాయాన్ని అందుబాటులోకి తెస్తాయి.శాటిలైట్‌ సిగ్నల్స్‌సెల్‌ టవర్ల ద్వారా సిగ్నల్‌ అందు తున్నంతసేపూ ఎలాంటి ఇబ్బందీ ఉండదు. సముద్రాలు, ఎడారి ప్రాంతాల వంటి వాటి పైనుంచి వెళ్లేటప్పుడు సెల్‌ టవర్‌ సిగ్నళ్లు అందవు. శాటిలైట్‌ సిగ్నళ్ల సాయం కావాల్సిందే. ఇందు­కోసం విమానం పై భాగంలో యాంటెనా లు ఏర్పాటుచేస్తారు. అవి తమకు అత్యంత సమీపంలోని శాటిలైట్‌తో అనుసంధానమ­వుతాయి. ప్రయా­ణికుల ఫోన్లు, ల్యాప్‌టాపుల వంటివి విమాన క్యాబి­న్‌­లో ఉండే వైఫై యాంటెనాకు కనెక్ట్‌ అవుతాయి.ఆ పరిక­రా­ల నుంచి ఈ యాంటెనాలకు వచ్చే సిగ్నళ్లు విమానంలోని సర్వర్‌­కు వెళ్తాయి. విమానం పైన ఉండే యాంటెనా ద్వారా ఆ సిగ్నళ్లు శాటిలైట్‌కు వెళతాయి. శాటిలైట్‌ వాటిని భూమిపై ఉండే స్టేషన్‌ లేదా టెలిపోర్టుకు పంపితే అక్కడి నుంచి తిరిగి సిగ్నళ్లు శాటిలైట్‌­కు అందుతాయి. వాటిని విమానానికి పంపుతుంది శాటిలైట్‌. శాటిలైట్‌ సిగ్నళ్లు విమానంలోకి క్యాబిన్‌ సర్వర్‌కు, అక్కడి నుంచి రౌటర్‌కు వెళ్తాయి. అలా ప్రయాణికులు నెట్‌ వాడుకోవచ్చు.ఏటీజీ – శాటిలైట్‌ఏటీజీ ద్వారా ఇంటర్‌నెట్‌ అంటే చాలా పరిమితులు ఉంటాయి. అంతరాయాలు ఎక్కువ, స్పీడు కూడా తక్కువ ఉండొచ్చు. కానీ, శాటిలైట్‌ కనెక్షన్‌ ద్వారా ఇంటర్‌నెట్‌లో అంతరాయాలు తక్కువని, స్పీడు కూడా ఎక్కువని అంతర్జాతీయ విదేశీ ప్రయాణికుల అనుభవాలు చెప్తున్నాయి.2003లో మొదటిసారిగా...⇒ 2003 జనవరి 15న జర్మనీకి చెందిన లుఫ్తాన్సా ఎయిర్‌­లైన్స్‌ మొట్టమొదటగా తమ అంతర్జాతీయ విమానంలో ప్రయాణికు­లకు ఇంటర్‌నెట్‌ అందించింది.⇒ దేశీయ విమాన ప్రయాణికులకు (2013లో) ఇంటర్‌నెట్‌ అందించిన మొదటి సంస్థ అమెరికాకు చెందిన జెట్‌ బ్లూ.⇒ ప్రపంచంలో ప్రస్తుతంవైఫై ద్వారా ఇంటర్‌నెట్‌ అందిస్తున్న కొన్ని విమానయాన సంస్థలు నార్వేజియన్‌ ఎయిర్‌లైన్స్, ఫిలిప్పీన్స్‌ ఎయిర్‌లైన్స్, ఫిజి ఎయిర్‌వేస్, జెట్‌ బ్లూ, ఎమిరేట్స్, సింగపూర్‌ ఎయిర్‌లైన్స్, ఖతార్‌ ఎయిర్‌వేస్, డెల్టా ఎయిర్‌వేస్, మొదలైనవి.‘ప్రయాణాల్లో ఇప్పుడు ‘కనెక్టివిటీ’ తప్పనిసరి అవసరమైపోయింది. కొంతమంది సరదాకోసం, షేరింగ్‌ కోసం ఇంటర్‌నెట్‌ వాడితే, మరికొందరు తమ వృత్తి, వ్యాపార అవసరాల కోసం వాడుతుంటారు. ఎయిర్‌ ఇండియా ఈ సదుపాయం తీసుకొచ్చి విమానాల్లో సరికొత్త ప్రయాణ అనుభూతి అందిస్తోంది. – ఎయిర్‌ ఇండియా చీఫ్‌ కస్టమర్‌ ఎక్స్‌పీరియన్స్‌ అధికారి రాజేష్‌ డోగ్రా

భారత మార్కెట్లో ఏవియేషన్‌ రంగ వృద్ధికి గణనీయంగా అవకాశాలు ఉన్నాయని ఇంటర్నేషనల్‌ ఎయిర్‌ ట్రాన్స్‌పోర్ట్‌ అసోసియేషన్‌ (ఐఏటీఏ) డైరెక్టర్‌ జనరల్‌ విల్లీ వాల్ష్‌ తెలిపారు. దేశీ విమానయాన సంస్థలు పెద్ద ఎత్తున ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌లకు ఆర్డర్లు ఇస్తున్న నేపథ్యంలో పైలట్‌ కావాలనుకునే ఔత్సాహికులు భారత్‌ వైపు చూడొచ్చని ఆయన సూచించారు.ఎయిర్‌ కనెక్టివిటీని పెంచుకోవడం ద్వారా ఆర్థిక పురోగతి అవకాశాలను అందిపుచ్చుకోవచ్చని గుర్తించిన భారత్‌.. విమానాశ్రయాల మౌలిక సదుపాయాలను అభివృద్ధి చేయడంపై ఇన్వెస్ట్‌ చేస్తోందని వాల్ష్‌ చెప్పారు. మరోవైపు, దేశీయంగా ఎయిర్‌పోర్ట్‌ చార్జీలపై స్పందిస్తూ.. పరిస్థితి క్రమంగా మెరుగుపడుతుండటం సానుకూలాంశమని ఆయన వివరించారు. పరిశ్రమపై చార్జీల ప్రభావాన్ని గుర్తెరిగిన నియంత్రణ సంస్థ .. విమానయాన సంస్థలు, పరిశ్రమ అభిప్రాయాలు కూడా తెలుసుకోవడంపై సానుకూలంగా వ్యవహరిస్తోందని వాల్ష్‌ చెప్పారు.ఇదీ చదవండి: రూ.5 కోట్ల వాచ్‌తో జుకర్‌బర్గ్‌.. ప్రత్యేకతలివే..ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరంలో దేశీయ విమాన ప్రయాణికుల సంఖ్య 16.4–17 కోట్లకు చేరుకోవచ్చని కొన్ని సంస్థలు అంచనా వేస్తున్నాయి. 2023–24తో పోలిస్తే ప్రయాణికుల సంఖ్య 7–10 శాతం పెరిగే అవకాశం ఉందని రేటింగ్‌ ఏజెన్సీ ఇక్రా ఇటీవల నివేదిక విడుదల చేసిన సంగతి తెలిసిందే. ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరం మొదటి అర్ధభాగంలో దేశీయంగా 7.93 కోట్ల మంది విమానాల్లో రాకపోకలు సాగించినట్లు తెలిపింది. 2023–24 ఏప్రిల్‌–సెప్టెంబర్‌తో పోలిస్తే 5.3 శాతం వార్షిక వృద్ధి నమోదైంది.

సాఫీగా వెళుతున్న విమానం ఒక్కసారిగా కుదుపులకు లోనవడంతో ప్రయాణికులు సీట్లలో నుంచి ఎగిరిపడ్డారు. స్వీడన్ నుంచి అమెరికాలోని మియామి వెళుతున్న విమానంలో ఈ ఘటన జరిగింది. దీంతో విమానాన్ని యూటర్న్‌ చేసుకొని తిరిగి యూరప్‌లో ల్యాండ్‌ చేశారు. విమానం కుదుపులకు లోనైన వీడియో ప్రస్తుతం సోషల్ మీడియాలో వైరల్‌గా మారింది.స్కాండినేవియన్ ఎయిర్ లైనస్‌కు చెందిన విమానం 254 మంది ప్రయాణికులు, సిబ్బందితో కలిసి గురువారం మధ్యాహ్నం స్వీడన్ లోని స్టాక్ హోం నుంచి మధ్యాహ్నం 12:55 గంటలకు ఫ్లోరిడాలోని మయామీకి బయలుదేరింది. షెడ్యూల్ ప్రకారం సాయంత్రం 5:45 గంటలకు ఈ విమానం మయామీలో దిగాల్సి ఉంది. ఇంతలో మార్గమధ్యంలో ఎయిర్ టర్బులెన్స్ కారణంగా భారీ కుదుపులకు లోనైంది. దీంతో ‍ప్రయాణికులు తీవ్ర భయాందోళనకు గురయ్యారు. గట్టిగా కేకలు వేశారు. సీట్లలో నుంచి కొందరు ఎగిరిపడగా.. మరికొందరైతే ఏకంగా ఫ్లైట్‌ పైకప్పుకు గుద్దుకున్నారు.చేతుల్లో ఉన్న వస్తువులు, పైన పెట్టిన బ్యాగులు, ఎయిర్ హోస్టెస్‌లు తీసుకొస్తున్న ఆహార పదార్థాలన్నీ చెల్లాచెదురుగా పడ్డాయి. ఉన్నట్టుండి విమానం కుదుపులకు లోనవడంతో ఏదో ప్రమాదం జరుగుతోందని భావించి, తాము చనిపోబోతున్నామని ప్రయాణికులు ఆందోళన చెందారు. గమనించిన పైలట్ అప్రమత్తమయ్యాడు. వెంటనే విమానాన్ని వెనక్కి తిప్పి తిరిగి స్టాక్ హోమ్‌లో ల్యాండ్‌​ చేశాడు. అయితే అదృష్టవశాత్తు ప్రయాణికులు, సిబ్బందిలో ఎవరికి ఎలాంటి తీవ్రమైన గాయాలు కాలేదని సంబంధిత స్కాండినేవియన్‌ ఎయిర్‌లైన్స్‌ ప్రతినిధి తెలిపారు. కాగా ప్రయాణీకులకు రాత్రిపూట హోటల్‌లో వసతి కల్పించామని, శుక్రవారం ఉదయం ఇతర విమానాలలో వియామికి వెళ్లేందుకు షెడ్యూల్‌ చేసినట్లు పేర్కొ​న్నారు.🚨 #BreakingNow A video from #SK957 cabin as extreme turbulence hit a SAS A330 over Greenland,throwing unbuckled passengers into the ceiling.This incident highlights how turbulence can occur without warning,making seatbelts essential for passenger safety. https://t.co/iYVA4IIUER pic.twitter.com/S4kCaKwnn0— Antony Ochieng,KE✈️ (@Turbinetraveler) November 15, 2024

రాంచీ: ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ ప్రయాణించాల్సిన విమానంలో సాంకేతిక సమస్య తలెత్తింది. జార్ఖండ్‌లోని డియోఘర్ విమానాశ్రయంలో ల్యాండ్ అయిన తరువాత ఆ సాంకేతిక లోపాన్ని గుర్తించారు. దీంతో విమానాన్ని విమానాశ్రయంలోనే ఉంచారు. విమానంలో సమస్యను చక్కదిద్దేందుకు నిపుణులు పనిచేస్తున్నారు. ఈ లోపు మోదీ వెళ్లేందుకు ఢిల్లీ నుంచి ప్రత్యామ్నాయ విమానాన్ని డియోఘర్‌కు పంపారు. దీంతో మోదీ ఢిల్లీ తిరుగు ప్రయాణం ఆలస్యం కానుంది.జార్ఖండ్‌లో స్వాతంత్య్ర సమరయోధుడు బిర్సా ముండా 150వ జయంతి (జనజాతీయ గౌరవ్ దివస్‌) కార్యక్రమంలో పాల్గొనడానికి ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ శుక్రవారం ఉదయం డియోఘర్ పట్టణానికి వచ్చారు. అదే విధంగా రాష్ట్ర అసెంబ్లీ ఎ‍న్నికల సందర్భంగా మోదీ అక్కడ ‍ప్రచారాన్ని కూడా నిర్వహించారు. రెండు చోట్ల బ‌హిరంగ స‌భ‌ల్లో ఆయన పాల్గొన్నారు. కాగా న‌వంబ‌ర్ 20వ తేదీన జార్ఖండ్‌లో రెండో ద‌శ ఎన్నిక‌లు జ‌ర‌గాల్సి ఉంది.మరోవైపు డియోఘర్‌కు 80 కిలోమీట‌ర్ల దూరంలో గొడ్డాలో రాహుల్ గాంధీ హెలికాప్టర్ టేకాఫ్‌కు ఎయిర్ ట్రాఫిక్ కంట్రోల్ నుంచి అనుమంతి ఆలస్యమైంది. దీంతో క్లియరెన్స్ కోసం 45 నిమిషాలు గ్రౌండ్‌పైనే ఉండిపోయింది. అయితే ఉద్దేశపూర్వకంగానే ప్రతిపక్ష నాయకుడి ప్రచార షెడ్యూల్‌కు అంతరాయం కలిగించారని కాంగ్రెస్ ఆరోపించింది.

టాటా యాజమాన్యంలోని ఎయిరిండియా సంస్థ కొన్ని రూట్లలో తన సర్వీసులను తాత్కాలికంగా నిలిపేస్తున్నట్లు ప్రకటించింది. మొత్తం 60 సర్వీసులను రద్దు చేస్తున్నట్లు చెప్పింది. నిర్వహణ సమస్యల కారణంగా ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌లు అందుబాటులో లేకపోవడంతో ఈ నిర్ణయం తీసుకుంటున్నట్లు పేర్కొంది. ఈ నిర్ణయాన్ని నవంబర్‌ నుంచి డిసెంబర్‌ మధ్య అమలు చేయబోతున్నట్లు స్పష్టం చేసింది.ఎయిరిండియా తాజా ప్రకటన వల్ల యూఎస్‌ సర్వీసులపై ప్రభావం పడనుందని అధికారులు తెలిపారు. ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ల నిర్వహణ, సప్లై చెయిన్‌ పరిమితుల వల్ల కొన్ని విమానాలను రద్దు చేస్తున్నట్లు చెప్పారు. ఇప్పటికే టికెట్లు బుక్‌ చేసుకున్న ప్రయాణికులకు ఇతర ప్రత్యామ్నాయాలు చూపుతున్నామని వివరించారు. ఈమేరకు ప్యాసింజర్లకు సమాచారం అందించామని చెప్పారు.వైడ్‌ బాడీ విమానాలు లేవు..‘ఎయిరిండియా నవంబర్ 15 నుంచి డిసెంబర్ 31 మధ్య శాన్ ఫ్రాన్సిస్కో, వాషింగ్టన్, చికాగో, న్యూయార్క్‌ వంటి నగరాలకు నడిపే 60 విమానాలను రద్దు చేసింది. ఈ రూట్లలో నడపడానికి తగినన్ని వైడ్ బాడీ విమానాలు అందుబాటులో లేవు. దాంతోపాటు కొన్ని నిర్వహణ కారణాల వల్ల ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నాం. ప్రయాణికులు అసౌకర్యానికి క్షమాపణలు కోరుతున్నాం’ అని ఒక సీనియర్‌ అధికారి చెప్పారు.ఇదీ చదవండి: టపాసులా పేలుతున్న బంగారం ధర!ఈ ప్రాంతాల నుంచి యూఎస్‌కు విమానాలుఎయిరిండియా దిల్లీ-వాషింగ్టన్ మధ్య ఐదు విమానాలను నడుపుతుండగా, దిల్లీ నుంచి న్యూయార్క్, ముంబై నుంచి న్యూయార్క్ వరకు వారానికి ఏడు విమానాలు నడుపుతోంది. దిల్లీ, ముంబై, బెంగళూరు నుంచి నేరుగా ఫ్రాన్సిస్కోకు విమానాలున్నాయి. దిల్లీ నుంచి చికాగో మార్గంలో ప్రతి వారం ఏడు విమానాలను నడుపుతోంది.

హైదరాబాద్, బిజినెస్‌ బ్యూరో: క్లీన్‌ టెక్నాలజీ సంస్థ బ్లూజే ఏరో తాజాగా లాజిస్టిక్స్‌ కోసం ఉపయోగించే మానవరహిత వీటీవోఎల్‌ (వర్టికల్‌ టేకాఫ్‌ అండ్‌ ల్యాండింగ్‌) ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ ’రీచ్‌’ను లైవ్‌లో ప్రదర్శించింది. ఇది దేశీయంగా రూపొందించిన తొలి హైడ్రోజన్‌–ఎలక్ట్రిక్‌ వీటీవోఎల్‌ అని సంస్థ సహ వ్యవస్థాపకుడు ఉత్తమ్‌ కుమార్‌ తెలిపారు. 100 కేజీల పేలోడ్‌ సామర్ధ్యంతో ఒక్కసారి చార్జ్‌ చేస్తే 300 కి.మీ. ప్రయాణించగలదని వివరించారు. అంతగా కనెక్టివిటీ లేని ప్రాంతాల్లో కూడా సత్వరంగా డెలివరీ చేసేందుకు ఇది ఉపయోగపడగలదని పేర్కొన్నారు. తమ టెక్నాలజీతో సంప్రదాయ ఎయిర్‌పోర్ట్‌ మౌలిక సదుపాయాల అవసరం లేకుండా హైదరాబాద్‌–వరంగల్, ముంబై–పుణె వంటి కీలక రూట్లలో 30 నిమిషాల్లోపే వాయుమార్గంలో రవాణా సాధ్యపడుతుందని చెప్పారు. ఇప్పటివరకు రూ. 18 కోట్లు సమీకరించామని, మరో రూ. 250 కోట్లు సమీకరించే యత్నాల్లో ఉన్నామని ఉత్తమ్‌ కుమార్‌ వివరించారు. జిరోధాకు చెందిన రెయిన్‌మ్యాటర్‌ క్యాపిటల్, ఎండియా పార్ట్‌నర్స్‌ తదితర సంస్థలు ఇన్వెస్ట్‌ చేశాయి.

న్యూఢిల్లీ: కెనడాకు చెందిన బిజినెస్‌ జెట్స్‌ తయారీ దిగ్గజం బొంబార్డియర్‌ సీఈవో ఎరిక్‌ మార్టెల్‌తో పారిశ్రామిక దిగ్గజం గౌతమ్‌ అదానీ భేటీ అయ్యారు. ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ సరీ్వసులు, రక్షణ రంగ కార్యకలాపాల్లో భాగస్వామ్యం తదితర అంశాలపై ఇందులో చర్చించినట్లు మైక్రోబ్లాగింగ్‌ సైట్‌ ఎక్స్‌లో అదానీ పోస్ట్‌ చేశారు. అదానీ గ్రూప్‌ దేశీయంగా ఏడు విమానాశ్రయాలను నిర్వహిస్తోంది.

న్యూఢిల్లీ: దేశీయంగా వాణిజ్య విమానాల తయారీకి బూస్ట్‌ ఇచ్చేందుకు ప్రభుత్వం ప్రత్యేక సంస్థ(ఎస్‌పీవీ)ను ఏర్పాటు చేయనుంది. తద్వారా విమాన తయారీ ప్రణాళికలను ముందుకు తీసుకెళ్లనున్నట్లు పౌరవిమానయాన శాఖ మంత్రి కే రామ్మోహన్‌ నాయుడు పేర్కొన్నారు. దేశీయంగా వేగవంత వృద్ధిలో ఉన్న వైమానిక రంగానికి పలు అవకాశాలున్నట్లు తెలియజేశారు. భారతీయ వాయుయాన్‌ విధేయక్‌ బిల్లు 2024ను లోక్‌సభ ఆగస్ట్‌లో ఆమోదించింది. ఈ బిల్లులో విమాన తయారీ, డిజైన్‌లను నియంత్రించే ప్రొవిజన్లను చేర్చింది. తద్వారా ఆత్మనిర్భర్‌ భారత్‌ కార్యక్రమానికి వత్తాసు పలకడం ద్వారా సొంత తయారీకి దారి ఏర్పాటు చేసింది. వెరసి సొంత విమానాలను భారత్‌ తయారు చేసుకునేందుకు ప్రభుత్వం పటిష్ట కార్యాచరణకు తెరతీసిందని నాయుడు తెలియజేశారు. ఇందుకు ఏర్పాటు చేయనున్న ఎస్‌పీవీలో పరిశ్రమ సంబంధిత నిపుణులు తదితరులను భాగస్వాములను చేయనున్నట్లు వెల్లడించారు. రానున్న ఐదేళ్లలో సొంత విమానాల తయారీ కార్యకలాపాలు ప్రారంభంకాగలవని హామీనిచ్చారు. విమాన తయారీలో ప్రధాన పాత్ర పోషించడంతోపాటు.. వీటిని భారత్‌ ఎగుమతి చేయాలని ఆశిస్తున్నట్లు చెప్పారు. విమాన తయారీ దిగ్గజాలు బోయింగ్, ఎయిర్‌బస్‌లకు భారత్‌ కీలక మార్కెట్‌గా నిలుస్తున్నట్లు తెలియజేశారు. కేంద్ర ప్రభుత్వ దిగ్గజం హిందుస్తాన్‌ ఏరోనాటిక్స్‌ లిమిటెడ్‌(హెచ్‌ఏఎల్‌) ఇప్పటికే చిన్నతరహా పౌర విమానాలను రూపొందిస్తున్న అంశాన్ని ఈ సందర్భంగా ప్రస్తావించారు. ప్రపంచంలోనే వేగవంతంగా విస్తరిస్తున్న వైమానిక మార్కెట్లలో భారత్‌ ఒకటని పేర్కొన్నారు. పీహెచ్‌డీ సీసీఐ ఏర్పాటు చేసిన సదస్సులో నాయుడు వైమానిక తయారీ అంశాలపై ప్రసంగించారు. విమానాల నిర్వహణ, పూర్తిస్థాయి తనిఖీలు, మరమ్మతుల(ఎంఆర్‌వో) కార్యకలాపాలలో సైతం భారత్‌కు అపార అవకాశాలున్నట్లు అభిప్రాయపడ్డారు. దేశాన్ని వైమానిక, ఎయిర్‌ కార్గో, ఎంఆర్‌వో కార్యకలాపాలకు కేంద్రంగా మలచాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నట్లు ప్రస్తావించారు.

ప్రీమియం ఎకానమీ సీట్లు కలిగిన ‘ఏ320 నియో’ నారోబాడీ(వెడల్పు తక్కువగా ఉండే) విమానం ఎయిరిండియా ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ల్లోకి చేరింది. ఫ్రాన్స్‌లోని ఎయిర్‌బస్‌ సంస్థ దీన్ని రూపొందించినట్లు ఎయిరిండియా తెలిపింది. ఇటీవలే ఇది దిల్లీ ఎయిర్‌పోర్ట్‌కు చేరుకున్నట్లు కంపెనీ వర్గాలు చెప్పాయి.ఎయిరిండియా తెలిపిన వివరాల ప్రకారం..ఈ విమానంలో 8 విలాసవంత బిజినెస్‌ తరగతి సీట్లు, అదనపు లెగ్‌రూం ఉండే 24 ప్రీమియం ఎకానమీ సీట్లు, సౌకర్యవంతమైన 132 ఎకానమీ తరగతి సీట్లు అందుబాటులో ఉంటాయి. ప్రస్తుత విమానాల డిజైన్‌కు భిన్నంగా, సరికొత్త లివరీ(ఇంటెరియర్‌ డిజైన్‌)తో ఈ విమానాన్ని తయారుచేశారు.ఇదీ చదవండి: ‘అనంత్‌-రాధికల పెళ్లికి ప్రభుత్వం సెలవు ప్రకటించాలి’ఎయిరిండియా సంస్థ తిరిగి టాటా గ్రూప్‌ అధీనంలోకి వచ్చాక కీలక మార్పులు చేస్తున్నట్లు తెలుస్తుంది. విమానాల ఆధునికీకరణ ప్రారంభమైంది. కొత్త విమానాలను కొనుగోలు చేస్తామని, ఉన్నవాటిలో సదుపాయాలను మెరుగుపరుస్తామని సంస్థ ఇప్పటికే ప్రకటించింది. దేశీయంగా టైర్‌ 2, టైర్‌ 3 నగరాలకు విమాన సర్వీసులు అందించాలని ప్రభుత్వం విధానాలు రూపొందిస్తుంది. దాంతో విమానయాన కంపెనీలు అందుకు అవసరమయ్యే ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌లను సమకూర్చుకుంటున్నాయి. దేశీయ మార్గాల్లో ఎయిరిండియా కొత్తగా ప్రవేశపెట్టిన ‘ఏ320 నియో’ నారోబాడీ విమానాన్ని వచ్చే నెల నుంచి నడపనుంది.

ఎలక్ట్రిక్‌ వాహనాల మాదిరిగానే రీచార్జబుల్‌ బ్యాటరీలతో పనిచేసే ఎలక్ట్రిక్‌ విమానాల తయారీకి కొన్ని కంపెనీలు ప్రయత్నాలు సాగిస్తుంటే, స్విట్జర్లాండ్‌కు చెందిన ఒక కంపెనీ ఏకంగా లిక్విడ్‌ హైడ్రోజన్‌ ఇంధనంతో ఎగిరే విమానానికి రూపకల్పన చేసింది.‘ఈవీటాల్‌’ పేరుతో రూపొందించిన ఈ బుల్లి విమానం పూర్తిగా ద్రవరూపంలో ఉన్న హైడ్రోజన్‌ను ఇంధనంగా ఉపయోగించుకుని పనిచేస్తుంది. ఇందులో పైలట్‌తో పాటు మరో నలుగురు ప్రయాణికులు ప్రయాణించడానికి వీలవుతుంది. తక్కువ దూరంలోని విమాన ప్రయాణాలకు అనుగుణంగా సైరస్‌జెట్‌ అనే స్విస్‌ కంపెనీ దీనిని రూపొందించింది.ఇందులో ఒకసారి పూర్తిగా ఇంధనం నింపితే, 1850 కిలోమీటర్ల దూరం వరకు ప్రయాణించగలదు. దీని గరిష్ఠవేగం గంటకు 520 కిలోమీటర్లు. ఈ విమానానికి పొడవాటి రన్‌వే కూడా అవసరం లేదు. హెలికాప్టర్‌ మాదిరిగా ఇది నిలువునా టేకాఫ్‌ చేసుకుని, ఆకాశంలోకి ఎగిరిపోగలదు. ఈ విమాన సేవలను త్వరలోనే ప్రయాణికులకు అందుబాటులోకి తెచ్చేందుకు సైరస్‌జెట్‌ కంపెనీ సన్నాహాలు చేస్తోంది.హైడ్రోజన్‌ ఫ్యూయల్‌ సెల్‌ కారు..ఇప్పటికే లిథియం అయాన్‌ బ్యాటరీలతో పనిచేసే ఎలక్ట్రిక్‌ కార్లు బాగా వినియోగంలోకి వచ్చాయి. తాజాగా జపానీస్‌ కార్ల తయారీ కంపెనీ హోండా హైడ్రోజన్‌ ఫ్యూయల్‌ సెల్‌తో పనిచేసే కారును రూపొందించింది.హోండా ‘సీఆర్‌–వీ ఈ:ఎఫ్‌సీఈవీ’ పేరుతో రూపొందించిన ఈ కారు నిరంతారయంగా 430 కిలోమీటర్ల దూరం ప్రయాణించగలదు. జనరల్‌ మోటార్స్‌ సహకారంతో హోండా కంపెనీ ఈ కారులో ఉపయోగించే హైడ్రోజన్‌ ఫ్యూయల్‌ సెల్‌ను రూపొందించింది. 92.2 కిలోవాట్ల సామర్థ్యం గల ఈ ఫ్యూయల్‌ సెల్‌ మాడ్యూల్‌ నుంచి ఇంజిన్‌కు 174 హార్స్‌ పవర్‌ విద్యుత్తు సరఫరా అవుతుంది.ఇందులో తొమ్మిది అంగుళాల ఇన్ఫోటైన్‌మెంట్‌ డిస్‌ప్లే సహా పలు అధునాతన సాంకేతిక ఏర్పాట్లు చేయడం విశేషం. హోండా కంపెనీ వచ్చే ఏడాది దీనిని మార్కెట్‌లోకి విడుదల చేయాలని భావిస్తోంది. దీని ధరను ఇంకా ప్రకటించలేదు.ఇవి చదవండి: ఆశ్చర్యపోయాను!.. భారతీయ విద్యార్థిపై 'టిమ్ కుక్' ప్రశంసలు

ముంబై: తన పదవిని ఎన్నికల ప్రచారానికి వాడుకొని ప్రధాని నరేంద్రమోదీ ఎన్నికల కోడ్‌ను ఉల్లంఘించారని శివసేన(ఉద్ధవ్‌) ఎంపీ సంజయ్‌సింగ్‌ ఆరోపించారు. ప్రధాని ప్రజల సొమ్మును ఎన్నికల ప్రచారానికి వాడుకుని ఉంటే దానిని వెంటనే రికవర్‌ చేయాలని రౌత్‌ డిమాండ్‌ చేశారు. ‘ప్రధాని ఎన్నికల ప్రచారానికి వెళ్లేందుకు ప్రభుత్వ విమానాన్ని వాడితే దానికి అయిన  ఖర్చు బిల్లులను బీజేపీయే చెల్లించాలి. షెడ్యూల్‌ ప్రకటించిన తర్వాత కూడా ప్రధాని ప్రభుత్వ విమానాలు, హెలికాప్టర్‌లలోనే ప్రచారానికి వెళుతున్నారు. ఇటీవల ప్రధాని ముంబైలో పర్యటించి అదానీకి ఇచ్చేందుకుగాను భూమి  ఎక్కడుందో వెతికారు.  దారావీ స్లమ్‌ ఏరియా రీ డెవలప్‌మెంట్‌ ప్రాజెక్టును అదానీకి కట్టబెట్టారు. బీజేపీని తరిమికొట్టేందుకు ముంబై ఎప్పుడో డిసైడైంది’అని రౌత్‌ చెప్పారు.   ఇదీ చదవండి.. ఎన్నికల బరిలో యువరాజులు, యువరాణులు

బీహార్‌లోని గయ జిల్లాలోని బుద్ధగయలో ఆర్మీ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ కూలిపోయింది. బాగ్దాహాలోని కంచన్‌పూర్ గ్రామంలో శిక్షణ సమయంలో ఆర్మీ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ ప్రమాదానికి గురయ్యింది. ఈ ఘటనలో ఇద్దరు శిక్షణ పైలట్లకు స్వల్ప గాయాలయ్యాయి. ప్రమాదానికి గురైన ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌లో లేడీస్‌ పైలట్, జెంట్స్ ఆర్మీ పైలట్ ఉన్నట్లు సమాచారం. సాంకేతిక లోపం కారణంగా బాగ్దాహా, బోధ్ గయ సమీపంలోని కంచన్‌పూర్ పొలాల్లో ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ కూలిపోయింది.  మీడియాకు అందిన సమాచారం ప్రకారం ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ ఫ్యాన్ అకస్మాత్తుగా ఆగిపోయింది. దీంతో అది మైదాన ప్రాంతంలో పడిపోయింది. శిక్షణలో ఉన్న పైలట్లిద్దరూ సురక్షితంగా ఉన్నారు. సమాచారం అందుకున్న ఆర్మీ సైనికులు సంఘటనా స్థలానికి చేరుకుని, ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ను తమ వెంట తీసుకెళ్లారు. గయలోని ఆఫీసర్ ట్రైనింగ్ అకాడమీలో ఆర్మీ సైనికులకు శిక్షణ అందిస్తుంటారు. శిక్షణ విమానం 200 నుంచి 400 అడుగుల ఎత్తులో ఎగురుతుంది. అంతకుముందు 2022లో కూడా శిక్షణ సమయంలో సాంకేతిక లోపం కారణంగా ఒక ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ పొలంలో కూలిపోయింది. 

ముంబై: భారత వైమానిక దళం కోసం సీ–390 మిలీనియం మల్టీ మిషన్‌ రవాణా విమానాల కొనుగోళ్లకు సంబంధించిన మీడియం ట్రాన్స్‌పోర్ట్‌ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ (ఎంటీఏ) ప్రాజెక్ట్‌ కోసం ఎంబ్రేయర్‌ డిఫెన్స్, సెక్యూరిటీ తాజాగా మహీంద్రా గ్రూప్‌తో భాగస్వామ్యం కుదుర్చుకుంది. న్యూఢిల్లీలోని బ్రెజి ల్‌ దౌత్య కార్యాలయంలో ఈ మేరకు ఒప్పందంపై ఇరు సంస్థలు శుక్రవారం సంతకాలు చేశాయి. ఎంటీఏ ప్రాజెక్టులో భాగంగా తయారీ వ్యవస్థను అభివృద్ధి చేయడానికి దేశీయంగా ఉన్న ఏరోస్పేస్‌ పరిశ్రమతో ఎంబ్రేయర్, మహీంద్రా సంప్రదింపులు జరుపనుంది. సీ–390 విమానాల విషయంలో భవిష్యత్తు కేంద్రంగా భారత్‌ను మార్చగల సామర్థ్యాన్ని ఇరు సంస్థలు అన్వేషిస్తాయి. ‘సీ–390 మిలీనియం మార్కెట్లో అత్యంత అధునాతన మిలిటరీ ఎయిర్‌లిఫ్టర్‌. ఈ భాగస్వామ్యం ఐఏఎఫ్‌ కార్యాచరణ నైపుణ్యాన్ని పెంపొందిస్తుంది. మేక్‌ ఇన్‌ ఇండియా లక్ష్యాలతో సజావుగా సరిపోయే సమర్థవంత పారిశ్రామికీకరణ పరిష్కారాన్ని కూడా అందిస్తుందని నమ్ముతున్నాము’ అని మహీంద్రా ఏరోస్పేస్, డిఫెన్స్‌ బిజినెస్‌ ప్రెసిడెంట్‌ వినోద్‌ సహాయ్‌ ఈ సందర్భంగా తెలిపారు. కాగా, మీడియం ట్రాన్స్‌పోర్ట్‌ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ (ఎంటీఏ) కొనుగోలు ప్రాజెక్టులో భాగంగా భారత వైమానిక దళం (ఐఏఎఫ్‌) 40 నుంచి 80 విమానాలను కొనుగోలు చేసే అవకాశం ఉందని తెలుస్తోంది. ఇందుకోసం భారత్‌కు సాంకేతిక బదిలీతోపాటు తయారీ వ్యవస్థ ఏర్పాటు కానుంది. 18 నుంచి 30 టన్నుల వరకు బరువు మోయగల విమానాలను ఐఏఎఫ్‌ సేకరించనుంది. 

మాలే: మాల్దీవుల అధ్యక్షుడు మహ్మద్ ముయిజ్జూ భారత వ్యతిరేక విధానాల వల్ల ఓ 14 ఏళ్ల బాలుడు ప్రాణాలు కోల్పోయాడు. భారత్ అందించిన ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ వినియోగాన్ని నిరాకరించిన కారణంగా బ్రెయిన్ స్ట్రోక్‌తో బాలుడు మరణించాడు. బ్రెయిన్ స్ట్రోక్‌తో బాధపడుతున్న అబ్బాయిని వేగంగా ఆస్పత్రికి తరలించడానికి ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్ కోసం బాధితులు అభ్యర్థించారు. కానీ అనుమతి లభించకపోవడంతో బాలుడు ప్రాణాలు కోల్పోయాడు బ్రెయిన్ ట్యూమర్ స్ట్రోక్‌తో బాధపడుతున్న బాలుడి పరిస్థితి విషమించడంతో బాధిత కుటుంబం అతన్ని గాఫ్ అలీఫ్ విల్లింగిలిలోని వారి ఇంటి నుండి రాజధాని మాలేకి తరలించడానికి ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్ అంబులెన్స్‌ను అభ్యర్థించింది. కానీ సమాధానం రాలేదు. 16 గంటల తర్వాత బాలున్ని మాలేకి తీసుకెళ్లినప్పటికీ ప్రయోజనం లేకపోయింది.    "స్ట్రోక్ వచ్చిన వెంటనే బాలున్ని మాలేకి తీసుకురావడానికి ఐలాండ్ ఏవియేషన్‌కు కాల్ చేశాం. కానీ మా కాల్‌కు సమాధానం అందలేదు. ఉదయం 8:30 గంటలకు ఫోన్‌కు సమాధానం ఇచ్చారు. సాధారణంగా అలాంటి కేసులకు ఎయిర్ అంబులెన్స్ ఇస్తారు. అది ఉండటమే పరిష్కారం" అని బాలుని తండ్రి ఆవేదన వ్యక్తం చేశారు.    ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీని ఉద్దేశించి మాల్దీవుల మంత్రులు చేసిన అవమానకరమైన వ్యాఖ్యల అనంతరం ఇరు దేశాల మధ్య దౌత్యపరమైన ప్రతిష్టంభణ కొనసాగుతోంది. భారత్, మాల్దీవుల మధ్య దౌత్య సంబంధాలు క్షీణించిన నేపథ్యంలో ఈ ఘటన జరగడం ప్రాధాన్యత సంతరించుకుంది. బాలుడి మరణంపై వ్యాఖ్యానించిన మాల్దీవుల ఎంపీ మీకైల్ నసీమ్.. “భారతదేశం పట్ల అధ్యక్షుడి వ్యతిరేక వైఖరి కారణంగా ప్రజలు తమ ప్రాణాలను కోల్పోవాల్సిన అవసరం లేదు.” అని అన్నారు. ఇదీ చదవండి: అమెరికా అధ్యక్ష పదవి అభ్యర్థిగా ట్రంప్‌ మానసిక స్థితి సరిపోతుందా?  

హైదరాబాద్, బిజినెస్‌ బ్యూరో: భారత విమానయాన రంగానికి 2042 నాటికి మరో 2,500కు పైగా విమానాలు అవసరం అవుతాయని బోయింగ్‌ అంచనా వేస్తోంది. ‘పెరుగుతున్న ప్రయాణికులు, సరుకు రవాణా డిమాండ్‌ను తీర్చడానికి దక్షిణాసియాకు చెందిన విమానయాన సంస్థలు రాబోయే రెండు దశాబ్దాలలో తమ విమానాల పరిమాణాన్ని నాలుగు రెట్లు పెంచుతాయని అంచనా. వృద్ధి, విమానాల భర్తీని పరిష్కరించడానికి ఈ కంపెనీలకు 2,705 కంటే ఎక్కువ కొత్త విమానాలు అవసరమవుతాయి. ఇందులో 92 శాతం భారత్‌ కైవసం చేసుకుంటుంది’ అని బోయింగ్‌ కమర్షియల్‌ మార్కెటింగ్‌ వైస్‌ ప్రెసిడెంట్‌ డేరిన్‌ హస్ట్‌ శుక్రవారమిక్కడ మీడియాకు తెలిపారు. అంచనా వేసిన మొత్తం విమానాల్లో.. తక్కువ దూరం ప్రయాణించడానికి అనువైన చిన్న విమానాలు 2,300లకుపైగా, సుదూర ప్రాంతాల కోసం సుమారు 400 విమానాలు అవసరం అవుతాయని చెప్పారు. ఆసియాలో దేశీయంగా, అంతర్జాతీయంగా డిమాండ్‌ పరంగా మహమ్మారి ముందస్తు స్థాయికి పుంజుకున్న పెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థ, పెద్ద మార్కెట్‌ భారత్‌ మాత్రమేనని ఆయన అన్నారు.   

హైదరాబాద్, బిజినెస్‌ బ్యూరో: ప్రైవేట్‌ విమాన సర్వీసుల రంగంలో ఉన్న జెట్‌సెట్‌గో భారీ డీల్‌కు తెరలేపింది. ఇందులో భాగంగా 280 హైబ్రిడ్‌ ఎలక్ట్రిక్‌ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌లను సమకూర్చుకుంటోంది. హైదరాబాద్‌ బేగంపేటలో జరుగుతున్న వింగ్స్‌ ఇండియా 2024 వేదికగా ఎలెక్ట్రా, ఏరో, హారిజన్‌ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్, ఓవర్‌ఎయిర్‌తో జెట్‌సెట్‌గో వ్యూహాత్మక భాగస్వామ్యం కుదుర్చుకుంది. డీల్‌ విలువ సుమారు రూ.10,790 కోట్లు. హారిజన్‌ తయారీ 50 కెవోరైట్‌ ఎక్స్‌7 ఎలక్ట్రిక్‌ వెర్టికల్‌ టేక్‌–ఆఫ్‌ అండ్‌ ల్యాండింగ్‌ (ఈవీటోల్‌) ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌లను సమకూర్చుకుంటున్నట్టు సమాచారం. మరో 50 ఎక్స్‌7 ఈవీటోల్స్‌ తీసుకునే అవకాశమూ ఉంది. నగరాల్లో ఎయిర్‌ట్యాక్సీలుగా, విమానాశ్రయం నుంచి ఇతర ప్రాంతాలకు, వివిధ ప్రదేశాలకు, నగరాల మధ్య, నగరంలో ఒకచోటు నుంచి మరోచోటుకు వెళ్లేందుకు హైబ్రిడ్‌ ఎలక్ట్రిక్‌ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌లను వినియోగించవచ్చని జెట్‌సెట్‌గో శుక్రవారం వెల్లడించింది. ‘ఈ మూడు కంపెనీలతో భాగస్వామ్యం భారత్‌కు బ్లోన్‌ లిఫ్ట్, ఫ్యాన్‌ ఇన్‌ వింగ్‌ లిఫ్ట్‌ సిస్టమ్స్, హైబ్రిడ్, ఎలక్ట్రిక్‌ ప్రొపల్షన్, సూపర్‌–క్వైట్‌ ఆప్టిమల్‌ స్పీడ్‌ టిల్ట్‌ రోటర్స్‌ వంటి ప్రత్యేక సాంకేతికతలను పరిచయం చేస్తుంది’ అని జెట్‌సెట్‌గో ఫౌండర్, సీఈవో కనిక టేక్రివాల్‌ తెలిపారు. 

హైదరాబాద్‌: మారుత్‌ డ్రోన్స్, స్కైడ్రైవ్‌ మధ్య అవగాహన ఒప్పందం (ఎంవోయూ) కుదిరింది. వ్యాపారాభివృద్ధితోపాటు, ఎలక్ట్రిక్‌ వెరి్టక్‌ టేకాఫ్‌ అండ్‌ ల్యాండింగ్‌ (ఈవీటాల్‌) ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ (ఎయిర్‌ ట్యాక్సీ/ఫ్లయింగ్‌ ట్యాక్సీ) విభాగంలో అవకాశాల అన్వేషణకు ఇది వీలు కల్పించనుంది. తప్పనిసరి మినహాయింపులు, సరి్టఫికెట్‌లను సొంతం చేసుకోవడంతోపాటు, ప్రభుత్వ మద్దతు పొందడం, పైలట్, మెకానిక్‌లకు శిక్షణ, కీలక భాగస్వాముల గుర్తింపు విషయంలో మారుత్‌ డ్రోన్స్‌కు ఈ సహకారం తోడ్పడనుంది. మారుత్‌ డ్రోన్స్‌ ఇప్పటికే డ్రోన్ల కోసం అన్‌మ్యాన్డ్‌ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ సిస్టమ్‌ ట్రాఫిక్‌ మేనేజ్‌మెంట్‌ను అభివృద్ధి చేసింది. ఇప్పుడు ఈ ఎంఎవోయూతో ఎయిర్‌ట్యాక్సీ కార్యకలాపాల్లోకీ విస్తరించనుంది.

తుఫానులనూ తట్టుకోగల డ్రోన్‌ చిన్నసైజు హెలికాప్టర్‌లా కనిపించే ఈ డ్రోన్‌ వాతావరణంలోని ఎలాంటి మార్పులనైనా తట్టుకుంటూ ఇట్టే దూసుకుపోగలదు. చెక్‌ కంపెనీ ‘థండర్‌ ఫ్లై’ ఈ డ్రోన్‌ను ‘టీఎఫ్‌–జీ1’ పేరుతో ఇటీవల మార్కెట్‌లోకి విడుదల చేసింది. అత్యవసర వస్తువులను గమ్యానికి చేరవేయడానికి వీలుగా ‘థండర్‌ ఫ్లై’ ఇంజినీర్లు దీనిని రూపొందించారు. తుఫానుల్లో సైతం ఈ డ్రోన్‌ చెక్కుచెదరకుండా ప్రయాణించగలదు. రీచార్జబుల్‌ బ్యాటరీ సాయంతో పనిచేసే ఈ డ్రోన్‌ను ఒకసారి పూర్తిగా చార్జ్‌ చేసుకుంటే, గంటకు పైగా నిరంతరాయంగా ప్రయాణించగలదు. ఇది ఐదు కిలోల వరకు బరువున్న వస్తువులను ఒక చోటు నుంచి మరొక చోటుకు సురక్షితంగా తీసుకుపోగలదు. తుఫానుల్లో చిక్కుకు పోయిన వారికి ఆహారం, ఔషధాలు వంటి అత్యవసర వస్తువులను చేరవేయడానికి ఇది బాగా ఉపయోగపడగలదు. థండర్‌ ఫ్లై వెబ్‌సైట్‌ ద్వారా దీనిని కొనుగోలు చేయవచ్చు. దీని ధర 9,999 డాలర్లు (రూ.8.33 లక్షలు). రోటరీ బ్లేడ్లు అదనంగా కావాలను కుంటే, మరో 499 డాలర్లు (రూ.41,611) చెల్లించాల్సి ఉంటుంది.

భారత ర‌క్ష‌ణ దళంలోని వాయుసేన విభాగం పటిష్టం చేయ‌డానికి ప్ర‌భుత్వం చ‌ర్య‌లు ప్రారంభించింది. రక్షణ దళ సామర్థ్యాన్ని మెరుగుపరిచేందుకు తేలికపాటి యుద్ద విమానాలను కొనుగోలు చేయనుంది. ఇందులో భాగంగా మ‌రో 97 తేజస్ యుద్ధ విమానాలను, 156 ప్రచండ హెలికాప్టర్లను కొనుగోలు చేసేందుకు రక్షణ మంత్రిత్వశాఖ  అనుమతినిచ్చింది.  ఈ రెండు రకాల విమానాలు స్వదేశీ పరిజ్ఞానంతో అభివృద్ధి చేయనున్నారు. దేశీయ కంపెనీల నుంచి రూ.1.5 లక్షల కోట్ల విలువైన రక్షణ పరికరాల కొనుగోలు ప్రతిపాదనకు డిఫెన్స్ అక్విజిషన్ కౌన్సిల్ (డీఏసీ) గురువారం ఆమోదం తెలిపింది. వీటి ఒప్పందాల విలువ సుమారు రూ. 1.1 లక్షల కోట్లు ఉండనుంది. అదనంగా భారత వైమానిక దళం కోసం తేజస్ మార్క్ 1-ఏ యుద్ధ విమానాలు.. వైమానిక దళం, సైన్యం కోసం హెలికాప్టర్లను కొనుగోలు చేసేందుకు కౌన్సిల్ ఆమోదం తెలిపింది. వీటి మొత్తం విలువ సుమారు రూ. 2 లక్షల కోట్లుగా అంచనా వేస్తున్నారు. వీటిని హిందూస్థాన్ ఏరోనాటిక్స్ లిమిటెడ్ రూపొందించనుంది. రాబోయే కొన్నేళ్లలో భారత వైమానిక దళంలో అమ్ముల పొదలో  కొత్త యుద్ధ విమానాలు  చేరనున్నాయి. ఈ ప్రక్రియ పూర్తయితే.. భారత్​ చరిత్రలోనే స్వదేశీ సంస్థ తయారుచేయనున్న అతిపెద్ద ఆర్డర్​ కానుంది. ఇప్పుడే అనుమతి లభించిన నేపథ్యంలో విమానాలు రూపుదిద్దుకునే వరకు సమయం పట్టనుంది. అయితే విదేశీ తయారీదారులు భాగస్వామ్యం అయితే తక్కువ కాలంలో పూర్తిచేసే అవకాశం ఉంది.

అమెరికా సైనిక విమానం కుప్పకూలిపోయింది. జపాన్‌ సమీపంలోని యకుషిమా ద్వీప సమీపంలోని సముద్రంలో కూలిపోయింది. ప్రమాద సమయంలో విమానంలో ఎనిమిదిమంది సభ్యులు ప్రయాణిస్తున్నారు. ఈ విషయాన్ని జపాన్‌ తీరప్రాంత అధికారి వెల్లడించారు. అయితే విమానంలోని వారి పరిస్థితి, భద్రతపై  సమాచారం తెలియాల్సి ఉందని ఆయన తెలిపారు. యూఎస్‌కు చెందిన మిలిటరీకి చెందిన వి-22 ఓస్ప్రే విమానం ఎనిమిది మధ్య వ్యక్తులతో వెళ్తుంది. జపాన్‌లోని యకుషిమా ద్వీపం సమీపంలో సముద్రంలో కూలిపోయింది. ఈ ప్రమాదం జపాన్‌ సమయం ప్రకారం( భారత కాలమాన ప్రకారం ఉదయం 11:17 గంటలు) బుధవారం మధ్యాహ్నం 2.47 గంటలకు జరిగింది. యుఎస్ మిలిటరీ విమానం సముద్రంలో పడిపోవడంతో దాని ఇంజిన్ నుంచి మంటలు చెలరేగినట్లు స్థానికులు తెలిపారు. ఘటనకు సంబంధించి మరింత సమాచారాన్ని సేకరిస్తున్నామని జపాన్‌లోని యూఎస్‌ బలగాల ప్రతినిధి పేర్కొన్నారు. కాగా అమెరికాకు చెందిన ఎస్ప్రే సంస్థ విస్తరణ జపాన్‌లో వివాదాస్పందగా మారింది. ఈ  హైబ్రిడ్ విమానం ప్రమాదాలకు గురయ్యే అవకాశం ఉందని నిపుణులు పేర్కొన్నారు. అయితే ఈ విమర్శలను అమెరికా సైన్యం, జపాన్ కొట్టిపారేస్తున్నాయి. ఇది పూర్తి సురక్షితమని చెబుతున్నాయి. ఇదిలా ఉండగా గత ఆగస్టులో ఇదే యూఎస్‌ ఎస్ప్రే విమానం ఉత్తర ఆస్ట్రేలియా తీరంలో  కూలిపోయింది. ఈ ఘటనలో ముగ్గురు యూఎస్‌ ఆర్మీ సిబ్బంది ప్రాణాలు కోల్పోయారు.  2016 డిసెంబర్‌లో కూడా జపాన్ దక్షిణ ద్వీపం ఒకినావా సముద్రంలో మరో విమానం ప్రమాదానికి గురైంది. 

యూరోపియన్‌ మల్టీనేషనల్‌ విమానాల తయారీ సంస్థ ఎయిర్‌బస్‌ భారత్‌లో వాణిజ్య విమానాల సర్వీసింగ్‌లోకి ప్రవేశిస్తోంది. హిందూస్తాన్ ఏరోనాటిక్స్ లిమిటెడ్ (హాల్‌) భాగస్వామ్యంతో దేశంలో ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్ మెయింటెనెన్స్ , మరమ్మతులు, నవీకరణ (ఎంఆర్‌ఓ) పరిశ్రమను బలోపేతం చేయడానికి ముందుకొచ్చింది.  దేశంలో విస్తరిస్తున్న వాణిజ్య విమానాలు, ముఖ్యంగా విమాన ప్రయాణాన్ని సరళతరం చేసిన A320 రకానికి చెందిన విమానాల కోసం ఎంఆర్‌ఓ సేవల డిమాండ్‌ పెరుగుతోంది. ఇందుకు అనుగుణంగా సేవలందించేందుకు ఎయిర్‌బస్ ఈ భాగస్వామ్యం ద్వారా హాల్‌కు మద్దతు ఇస్తుంది.  హిందూస్తాన్‌ ఏరోనాటిక్స్‌ దేశంలో ఇంటిగ్రేటెడ్ ఎంఆర్‌ఓ హబ్‌ని స్థాపించి, విమానయాన సంస్థలకు సమర్థవంతమైన సేవలలు అందించాలనే దృక్పథంతో ఉందని, హాల్‌ నాసిక్‌ కేంద్రం చేస్తున్న ఈ ప్రయత్నం భారత ప్రభుత్వ మేక్ ఇన్ ఇండియా మిషన్‌కు అనుగుణంగా ఉంటుందని హాల్‌ సీఈవో (MiG కాంప్లెక్స్) సాకేత్ చతుర్వేది పేర్కొన్నారు.  భారతదేశంలో విమానయాన వ్యవస్థ బలోపేతానికి, అందుకు అత్యంత ఆవశ్యకమైన ఎంఆర్‌ఓ మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధికి ఎయిర్‌బస్ కట్టుబడి ఉందని ఎయిర్‌బస్ ఇండియా అండ్‌ దక్షిణాసియా ప్రెసిడెంట్, మేనేజింగ్ డైరెక్టర్ రెమి మైలార్డ్ తెలిపారు. ఒప్పందం ప్రకారం, హిందూస్తాన్‌ ఏరోనాటిక్స్‌ ఎయిర్‌బస్ A320 ఫ్యామిలీ టూల్ ప్యాకేజీని, ఎంఆర్‌ఓని సెటప్ చేయడానికి ప్రత్యేక కన్సల్టింగ్ సేవలను అందిస్తుంది. దీంతోపాటు ఎయిర్‌బస్ సపోర్ట్, టెక్నికల్ డేటాతోపాటు ట్రైనింగ్ సొల్యూషన్స్ అందించే డిజిటల్ ప్లాట్‌ఫామ్ అయిన ‘ఎయిర్‌బస్‌ వరల్డ్‌’కి యాక్సెస్‌ను కూడా అందిస్తుంది. డైరెక్టరేట్ జనరల్ ఆఫ్ సివిల్ ఏవియేషన్ (DGCA) ఆమోదించిన మూడు హ్యాంగర్‌లు, నైపుణ్యం కలిగిన మానవవనరులతో కూడిన పౌర విమాన ఎంఆర్‌ఓ సదుపాయాలు ఇప్పటికే హిందూస్తాన్‌ ఏరోనాటిక్స్‌ నాసిక్ విభాగంలో ఉన్నాయి.

ప్రస్తుతం కారు ఉండటం అనేది చాలా సాధరణం అయిపోయింది. అదే కారు లాగే ‘పర్సనల్‌ ఫ్లైట్‌’ ఉంటే... అమ్మో అది రూ. కోట్లతో కూడుకున్న వ్యవహారం. అంబానీ వంటి అపర కుబేరులకే అది సాధ్యమవుతుంది కానీ ఇతరులకెలా సాధ్యమవుతుంది అనుకుంటున్నారా?  పర్సనల్‌ వాహన రంగంలో సరికొత్త శకం రాబోతోంది. కారు కొన్నంత సులువుగా, కారు ధరకే ‘పర్సనల్‌ ఫ్లైట్‌’లు కొనుక్కునే కాలం ఎంతో దూరంలో లేదు.  ఇదేదో సైన్స్‌ ఫిక్షన్‌ కాదు. ఇలాంటి ప్రయత్నం ఇప్పటికే మొదలుపెట్టేసింది ఓ విదేశీ ఏవియేషన్‌ స్టార్టప్‌ కంపెనీ.  కాలిఫోర్నియా కేంద్రంగా ఉన్న జెట్‌సన్‌ అనే కంపెనీ జెట్‌సన్‌ వన్‌ పేరుతో ఈ ప్రత్యేక ఎలక్ట్రిక్‌ వర్టికల్‌ టేకాఫ్‌ అండ్‌ లాండింగ్‌ (eVTOL) ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌లను తయారు చేస్తోంది. అంటే ఇది విద్యుత్‌శక్తి సాయంతో ఎగురుతుంది. ఇందు కోసం ప్రముఖ సెలబ్రిటీ ఆర్టిస్ట్‌, టెక్‌ విజనరీ విలియమ్‌ నుంచి 15 మిలియన్‌ డాలర్ల నిధులను సైతం పొందింది. కారు కంటే వేగంగా.. జెట్‌సన్‌ వన్‌ వాహనం కారు కంటే వేగంగా పయనించగలదు. గంటకు 63 మైళ్లు అంటే 101 కిలోమీటర్ల వేగాన్ని అందుకుంది. అలాగే 15,00 అడుగుల ఎత్తు వరకూ ఎగరగలదు. ఇది ఆకాశ ఫార్ములా వన్ రేసింగ్ కారు. అల్యూమినియం, కార్బన్ ఫైబర్‌తో దీన్ని తయారు చేశారు. ఇందులో ఎనిమిది శక్తివంతమైన మోటర్లు ఉంటాయి. ఇవి సమాన మొత్తంలో ప్రొపెల్లర్లను నడుపుతాయి. చూడటానికి డ్రోన్‌లాగా ఉండే ఈ వాహనాలను ఇటీవల అమెరికాలో పరీక్షించారు. అక్కడ వీటిని నడపడానికి పైలట్‌ లైసెన్స్‌ కూడా అక్కర్లేదు.  ఆర్డర్ల స్వీకరణ జెట్‌సన్‌ వన్‌ పర్సనల్‌ జెట్‌ప్యాక్‌లకు ఈ కంపెనీ ఆర్డర్లు స్వీకరిస్తోంది. వీటి కోసం ఇప్పటికే 300 మంది ఆర్డర్‌ చేశారు. ఇందు కోసం ఒక్కొక్కదానికి 98,000 డాలర్లు (సుమారు రూ.81.5 లక్షలు) చెల్లించారు. అంటే ఒక ప్రీమియం కారు ధర కంటే తక్కువే. 

ముంబై: అదానీ పోర్ట్స్‌ అండ్‌ స్పెషల్‌ ఎకనమిక్‌ జోన్‌ (ఏపీ సెజ్‌) తాజాగా విమానాల లీజింగ్‌ వ్యాపారంలోకి ప్రవేశించింది. ఇందుకోసం సొంతంగా ఉడాన్‌వత్‌ లీజింగ్‌ ఐఎఫ్‌ఎస్‌సీ పేరిట ఒక సంస్థను ఏర్పాటు చేసింది. రూ. 2.5 కోట్లు అదీకృత మూలధనంతో దీన్ని ప్రారంభించినట్లు సంస్థ తెలిపింది. టాటా గ్రూప్‌లో భాగమైన ఎయిరిండియా కూడా ఇటీవలే ఇంటర్నేషనల్‌ ఫైనాన్షియల్‌ సరీ్వసెస్‌ సెంటర్‌ (ఐఎఫ్‌ఎస్‌సీ) గిఫ్ట్‌ సిటీలో సొంత ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ లీజింగ్‌ యూనిట్‌ను ఏర్పాటు చేసింది. మరో విమానయాన సంస్థ ఇండిగో కూడా అలాంటి ప్రయత్నాల్లోనే ఉన్నట్లు సమాచారం. 

న్యూఢిల్లీ: విమానాల లీజుకు సంబంధించి అంతర్జాతీయ చట్టం నింధనల అమలులో భారత్‌ రేటింగ్‌కు ‘ది ఏవియేషన్‌ వర్కింగ్‌ గ్రూప్‌ (ఏడబ్ల్యూజీ)’ కోత పెట్టింది. భారత్‌కు నెగెటివ్‌ అవుట్‌లుక్‌ ఇచి్చంది. సీటీసీ కాంప్లియెన్స్‌ ఇండెక్స్‌లో భారత్‌ స్కోరును 3.5 నుంచి 2కు తగ్గించింది. సంక్షోభంలో పడిన గోఫస్ట్‌ ఎయిర్‌లైన్‌ నుంచి లీజుదారులు విమానాలను వెనక్కి తీసుకునే విషయంలో న్యాయ సమస్యలు ఎదుర్కొంటున్న తరుణంలో ఈ పరిణామం చోటు చేసుకుంది. ఏడబ్ల్యూజీ అనేది లాభాపేక్ష రహిత చట్టబద్ధ సంస్థ. ఇందులో విమానాల తయారీదారులు, లీజింగ్‌ కంపెనీలు, ఫైనాన్షియల్‌ ఇనిస్టిట్యూషన్స్‌ సభ్యులుగా ఉన్నాయి. కేప్‌టౌన్‌ కన్వెన్షన్‌ కింద విమానయాన సంస్థలకు లీజుకు ఇచి్చన విమానాలను అద్దెదారులు వెనక్కి తీసుకోవచ్చు. కానీ, గోఫస్ట్‌ విషయంలో లీజుదారులు విమానాలను వెనక్కి తీసుకోలేని పరిస్థితి ఏర్పడింది. దివాల పరిష్కార ప్రక్రియ కిందకు వెళ్లడంతో మారటోరియం అమలవుతోంది. లీజుదారులకు సీటీసీ పరిష్కారాలు అందుబాటులో లేవని లేదా లీజుకు ఇచి్చన ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌లను వెనక్కి తీసుకోలేని పరిస్థితి ఉన్నట్టు ఏడబ్ల్యూజీ పేర్కొంది. ‘‘గోఫస్ట్‌ దివాలా పరిష్కార చర్యలు ఆరంభించి 130 రోజులు అవుతోంది. అంతర్జాతీయ చట్టాల ప్రకారం భారత్‌ అమలు చేయాల్సిన గడువు కంటే ఇది రెట్టింపు’’అని ఏడబ్ల్యూజీ తన ప్రకటనలో పేర్కొంది. భారత్‌ సీటీసీపై సంతకం చేసినప్పటికీ ఇంకా అమలు చేయకపోవడం గమనార్హం.     

ఘజియాబాద్‌: భారత వైమానిక దళం(ఐఏఎఫ్‌)లోకి మొదటి సీ–295 రకం రవాణా విమానం చేరింది. ఈ విమానాలు ఐఏఎఫ్‌ వ్యూహాత్మక రవాణా సామర్థ్యం పెంపులో కీలకంగా మారనున్నాయి. ఘజియాబాద్‌లోని హిండన్‌ ఎయిర్‌ ఫోర్స్‌ స్టేషన్‌లో రక్షణ మంత్రి రాజ్‌నాథ్‌ సింగ్‌ ఆధ్వర్యంలో సోమవారం జరిగిన కార్యక్రమంలో సీ–295 విమానాన్ని ఐఏఎఫ్‌లోకి తీసుకున్నారు. ఈ సందర్భంగా మంత్రి రాజ్‌నాథ్‌ సర్వ ధర్మపూజ నిర్వహించారు. వైమానిక దళ చీఫ్‌ వీఆర్‌ చౌధరితోపాటు సీనియర్‌ అధికారులు, విమాన తయారీ సంస్థ ఎయిర్‌బస్‌ ప్రతినిధులు పాల్గొన్నారు. వడోదర ఎయిర్‌ ఫోర్స్‌ స్టేషన్‌ నుంచి పనిచేసే స్క్వాడ్రన్‌ నంబర్‌ 11కు సీ–295ను అందజేయనున్నారు. కేంద్రం 56 సీ–295 రవాణా విమానాల్ని కొనుగోలు చేసేందుకు ఎయిర్‌బస్‌ డిఫెన్స్‌ అండ్‌ స్పేస్‌ సంస్థతో రూ.21,935 కోట్ల విలువైన ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది. ఇందులో భాగంగా మొదటి సీ–295 విమానాన్ని ఈ నెల 13న ఐఏఎఫ్‌ చీఫ్‌ అందుకున్నారు. ఈ విమానాలను ప్రస్తుతమున్న పాతకాలం ఆవ్రో– 748ల బదులు వినియోగించుకుంటారు. ఒప్పందంలో భాగంగా 16 విమానాల్ని ఎయిర్‌బస్‌ సంస్థ అందజేస్తుంది. మిగతా 40 విమానాల్ని టాటా అడ్వాన్స్‌డ్‌ సిస్టమ్స్‌తో కలిసి భారత్‌లోనే ఉత్పత్తి చేస్తుంది. వి డి భాగాల తయారీ పనులు హైదరాబాద్‌లో ఇప్పటికే ప్రారంభమయ్యాయి.  

న్యూఢిల్లీ: విచ్చేసిన కెనడా ప్రధాని జస్టిన్‌ ట్రూడో ఎట్టకేలకు భారత్‌ను వీడారు. జీ20 సమావేశాల్లో పాల్గొనేందుకు భారత్‌కి వచ్చిన ఆయన.. మంగళవారం కెనడాకు బయల్దేరి వెళ్లారు. వాస్తవాడానికి ట్రూడో సమ్మిట్‌లో పాల్గొన్న తర్వాత సెప్టెంబర్ 10న (ఆదివారం) సాయంత్రం తిరిగి స్వదేశానికి వెళ్లాల్సి ఉంది. కానీ ముందస్తు తనిఖీ సమయంలో ఆయన అధికారిక విమానంలో(ఎయిర్‌బస్‌ CFC001) సాంకేతిక సమస్య తలెత్తడంతో రెండు రోజులుగా భారత్‌లోనే చిక్కుకుపోయారు. దీంతో 36 గంటలపాటు ట్రూడో, ఆయన బృందం ఢిల్లీలోనే స్టే చేయాల్సి వచ్చింది.  రెండు రోజుల అనిశ్చితి అనంతరం కెనడా ప్రధాని చివరకు నేడు(మంగళవారం) మధ్యాహ్నం 1.10 గంటలకు స్వదేశానికి బయలుదేరారు. ఆయన విమానంలో సాంకేతిక లోపాన్ని సరిదిద్దినట్లు, ఇప్పుడు ఇది ఎగరడానికి సిద్ధంగా ఉందని కెనడా ప్రధాన మంత్రి కార్యాలయం మంగళవారం వెల్లడించింది. ఈ మేరకు ప్రభుత్వం తరపున కేంద్రమంత్రి రాజీవ్‌ చంద్రశేఖర్‌ వీడ్కోలు పలికారు. ట్రూడో క్షేమంగా కెనాడాకు చేరుకోవాలని ఆకాంక్షించారు. ఒకవైపు ట్రూడోను తీసుకెళ్లడానికి కెనడా ఎయిర్‌ఫోర్స్‌ మరో విమానం భారత్‌కు తరలిస్తున్న సమయంలో ఈ సమస్య కొలిక్కి రావడం గమనార్హం.   ఇక కెనడా అధికారిక విమానాలు ఆ దేశ ప్రధానిని ఇబ్బంది పెట్టడం ఇదే మొదటిసారి కాదు. 2016లో యూరోపియన్‌ యూనియన్‌తో చర్చల కోసం బెల్జియం బయల్దేరిన కెనడా ప్రధాని విమానంలో సాకేంతిక సమస్య తలెత్తడంతో టేకాఫ్‌ అయిన అరగంటలోనే తిరిగి కెనడాకే రావాల్సి వచ్చింది. ఇక 2019 అక్టోబర్‌లోనూ ట్రూడో వీఐపీ విమానం ఓ గోడను పొరబాటున ఢీకొంది. అప్పట్లో దీని ముక్కుభాగం, కుడిభాగం ఇంజిన్‌ దెబ్బతింది. దీంతో ఆ విమానాన్ని పలు నెలలపాటు వాడకుండా పక్కకు పడేశారు.  చదవండి: Monu Manesar: గోసంర‌క్ష‌కుడు మోను మ‌నేస‌ర్‌ అరెస్ట్‌ అదే ఏడాది డిసెంబర్‌లో ట్రూడో నాటో సమ్మిట్‌కు హాజరు కావడానికి బ్యాకప్‌ విమానాన్ని ఉపయోగించాల్సి వచ్చింది. అయితే రాయల్ కెనడియన్ ఎయిర్ ఫోర్స్ విమానంలో లోపం ఉన్నట్లు గుర్తించినందున ఆ జెట్ కూడా లండన్‌లో నిలిచిపోయింది.  వరుస షాక్‌లు ఇదిలా ఉండగా.. ట్రూడో భారత్‌ పర్యటన మొత్తం గందరగోళంగానే గడించింది. ఇందుకు ఆయన అందరితోనూ అంటీ ముట్టన్నట్లుగా వ్యవహరించడమే కారణం. అమెరికా, బ్రిటన్, భారత్, యూఏఈ దేశాల అధినేతలతో జస్టిన్ ట్రూడో కలవలేదు. ప్రధాన వేదికపై కూడా ఆయన కనిపించలేదు. చివరికి భారత రాష్ట్రపతి ద్రౌపది ముర్ము అందించిన విందులోనూ కూడా ఆయన కనిపించలేదు. ప్రపంచ దేశాధినేతలు రాజ్‌ఘాట్‌లో నివాళులు అర్పించే సమయంలో కూడా ట్రూడో ఎవరితో పెద్దగా కలవకుండా ఉన్నారు. ట్రూడో జీ20 పర్యటనపై స్వదేశంలో కూడా విమర్శలు వస్తున్నాయి. సదస్సులో మిగిలిన దేశాధినేతలతో సరిగా కలవలేదని, ట్రూడోను ఎవరూ పట్టించుకోలేదని.. ఆయన్ను పక్కకు పెట్టారని  అక్కడి పత్రికలు, ప్రతిపక్షాలు విమర్శిస్తున్నాయి. చదవండి: LIbiya: లిబియాలో పెను విపత్తు.. 2000 మందికిపైగా మృతి కాగా జీ20 సదస్సు నేపథ్యంలో మోదీ ట్రూడో ఆదివారం ప్రత్యేకంగా సమావేశమై చర్చించిన విషయం తెలిసిందే. భారత వ్యతిరేక కార్యకలాపాలకు కెనడా అడ్డాగా మారుతుందనే విషయాన్ని ఏకంగా కెనడా ప్రధానమంత్రి జస్టిన్‌ట్రూడో దృష్టికి మోదీ తీసుకెళ్లారు. ఇది కెనడాకు కూడా ముప్పుగా మారుతుందని హెచ్చరించారు. తీవ్రవాద శక్తులు కెనడా కేంద్రంగా భారత్‌పై విషం చిమ్ముతున్నాయని, ప్రజల మధ్య విద్వేషాలను రెచ్చగొడుతున్నాయని ప్రధాని పేర్కొన్నారు. కెనడాలో నివసిస్తున్న భారతీయులను భయభ్రాంతులకు గురి చేస్తున్నాయని, భారత దౌత్యవేత్తలకు వ్యతిరేకంగా హింసను ప్రేరేపిస్తున్నాయని వెల్లడించారు.. ఇరుదేశాల మధ్య సంబంధాలు మరింత బలపడాలంటే పరస్పర గౌరవం, విశ్వాసం చాలా ముఖ్యమని మోదీ స్పష్టం చేశారు. 

కొంతమంది వినోదం పేరుతో చేసే పనులు వారి ప్రాణాలకు ముప్పును తెచ్చిపెడతాయి. తాజాగా ఇటువంటి సంఘటనే చోటుచేసుకుంది. 42 ఏళ్ల పరిశోధకుడు గారాన్ మైయా, అతని కుమారుడు ఫ్రాన్సిస్కో మైయా నిర్లక్ష్యపు వినోదానికి పోయి మృత్యువు పాలయ్యారు. వీరు ‍ప్రయాణిస్తున్న ట్విన్ ఇంజిన్ బీచ్‌క్రాఫ్ట్ బారన్- 58 ఒక అడవిలో ప్రమాదానికి గురయ్యింది.  ఈ దుర్ఘటనకు జరగడానికి కొన్ని నిముషాల ముందు రికార్డయిన వీడియో అందరినీ ఆలోచింపజేస్తోంది. దీనిని చూస్తే ఈ ప్రమాదం ఎందుకు జరిగిందో ఇట్టే తెలిసిపోతుంది. వీడియోలో మద్యం తాగుతున్న తండ్రి గారోన్ మైయా, ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ను కంట్రోల్‌ చేసే ప్రయత్నంలో ఉన్న 11 ఏళ్ల కుమారుడు ఫ్రాన్సిస్కో మైయా కనిపిస్తారు.  Express.co.uk తెలిపిన వివరాల ప్రకారం ఈ వీడియో దుర్ఘటన జరగడానికి ముందు షూట్‌ చేసినది. ఈ కేసు విచారణ చేపట్టిన అధికారులు ఈ వీడియో ఈ ఘటనకు ముందు సమయానిదా? కాదా అనే దానిపై దర్యాప్తు చేస్తున్నారు. ఈ వీడియో చూస్తే ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌లోని తండ్రీకొడుకులు తమ రక్షణ విషయంలో నిర్లక్ష్యంగా ఉన్నట్లు కనిపిస్తున్నారని దర్యాప్తు అధికారులు చెబుతున్నారు.   బ్రెజిల్‌కు చెందిన మీడియా రిపోర్టు ప్రకారం గారాన్ నోవా కాంక్విస్టాలోని రోండోనియా పట్టణంలోని తమ పొలం నుండి ఎయిర్‌ క్రాఫ్ట్‌లో బయలుదేరాడు. ఇంధనం నింపడానికి విల్హేనాలోని విమానాశ్రయంలో ల్యాండ్‌ చేశాడు. తన కుమారుడిని కాంపో గ్రాండే నుంచి వేరే ప్రాంతానికి తీసుకు వెళ్లాలని అతను అనుకున్నాడు. వారి కుమారుడు అక్కడ తల్లితో పాటు ఉంటూ స్కూలులో చదువుకుంటున్నాడు. కాగా ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ ప్రమాదంలో భర్త, కుమారుడు మృతిచెందారని తెలియగానే అతని భార్య ఎనాఫ్రిడోనిక్‌ ఆత్మహత్య చేసుకుంది. భర్త, కుమారుని అంత్యక్రియలకు ముందే ఆమె ఆత్మహత్య చేసుకుంది. కాగా ‍బ్రెజిల్‌ చట్టాల ‍ప్రకారం 18  ఏళ్ల వయసుదాటిన వారే అధికారికంగా ఎయిర్ క్రాఫ్ట్‌ నడిపేందుకు అర్హులు. ఇది కూడా చదవండి: అలస్కాలో పగిలిన హిమానీనదం.. కేదార్‌నాథ్‌ విపత్తును తలపించేలా..   Avião bimotor Beechcraft Baron 58, de matrícula PR-IDE, "caiu matando pai e filho" a Aeronave cair em uma região de mata fechada, na divisa de Rondônia e Mato Grosso. Os destroços da aeronave foram localizados na manhã deste domingo (30) o pecuarista Garon Maia e o filho.🇧🇷 pic.twitter.com/nOEBpVZJup — D' AVIATION 🇧🇷 (@pgomes7973) August 1, 2023

శంషాబాద్‌: సరుకు రవాణాలో ప్రపంచంలోనే అతిపెద్దదైన బెలుగా విమానం మరోసారి శంషాబాద్‌ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయంలో దిగింది. వియత్నాం నుంచి ఈజిప్ట్‌ వెళ్తున్న ఈ విమానంలో ఇంధనం నింపడంతో పాటు పైలట్‌ల విశ్రాంతి కోసం సోమవారం అర్ధరాత్రి శంషాబాద్‌ ఎయిర్‌పోర్టులో ల్యాండ్‌ చేశారు. తిరిగి బుధవారం రాత్రి ఇక్కడి నుంచి ఈజిప్ట్‌కి బయలుదేరింది. గతేడాది డిసెంబర్‌ 4 రాత్రి దుబాయ్‌ నుంచి భారీ సరుకుతో థాయ్‌లాండ్‌లోని పటాయా వెళుతూ ఇంధనం, విశ్రాంతి కోసం బెలుగా శంషాబాద్‌లో  ల్యాండ్‌ అయింది. ప్రపంచంలోకెల్లా అతి పెద్ద సరుకు రవాణా విమానాల్లో ఈ ఎయిర్‌బస్‌ బెలుగా విమానం(ఏ300–600 సూపర్‌ ట్రాన్స్‌పోర్టర్‌) ఒకటి. విమాన ఆకారం ఉబ్బె­త్తు తలతో ఉండే బెలుగా రకం తిమింగలాలను పోలి ఉండటంతో ఆ పేరుతో ఖ్యాతిగాంచింది. రష్యన్‌ భాషలో బెలుగా అంటే తెల్లని అని అర్థం. ప్రపంచంలో ఇవి ఐదు మాత్రమే ఉన్నాయి.  ప్రపంచంలోనే అతి పెద్ద కార్గో.. బెలుగా విమానం పొడవు 56.15 మీటర్లు, ఎత్తు 17.24 మీటర్లు, బరువు మోసుకెళ్లే సామర్థ్యం 47 వేల కేజీలు, బెలుగా విమానాల తయారీలో యూకే, స్పెయిన్, ఫ్రాన్స్, జర్మనీ ఏరోస్పేస్‌ కంపెనీలు పాలు­పంచుకున్నాయి. కాగా, అతి పెద్ద కార్గో విమానాల్లో ఒకటైన అంటోనోవ్‌ ఏఎస్‌–225 మ్రి­యా కూడా ఇంధనం, విశ్రాంతి కోసం 2016, మే 13న శంషాబాద్‌ విమానాశ్రయంలో ల్యాండ్‌ అయింది. అయి­తే రష్యా–ఉక్రెయిన్‌ యు­ద్ధంలో మ్రి­యా విమానం ధ్వంసమైంది. మ్రియా అంటే రష్యన్‌ భాషలో కల అని అర్థం. ప్రస్తు­తం మ్రియా లేకపోవడంతో కార్గోలో బెలు­గానే అతిపెద్ద విమానంగా గుర్తిస్తున్నారు.

ప్రపంచంలోనే తొలి విద్యుత్‌ విమాన సేవలు మరో రెండేళ్లలో ప్రారంభం కానున్నాయి. తొలి విడతలో ఇంగ్లండ్‌లోని సౌతాంప్టన్‌ నుంచి ఎడిన్‌బర్గ్‌ వరకు ఈ విమానాలు రాకపోకలు సాగించనున్నాయి. కాలుష్యానికి దారితీసే పెట్రో ఇంధనాల వాడుకను పూర్తిగా నిలిపివేయాలనే లక్ష్యంతోనే పూర్తి విద్యుత్‌ విమాన సేవలను ప్రారంభించేందుకు ‘ఎకోజెట్‌’ సంస్థ సన్నాహాలు చేస్తోంది. బ్రిటిష్‌ సంపన్నుడు డేల్‌ విన్స్‌ ఈ కంపెనీని నెలకొల్పారు. ‘జస్ట్‌ స్టాప్‌ ఆయిల్‌’ వంటి పర్యావరణ అనుకూల కార్యక్రమాలకు భూరి విరాళాలు అందిస్తూ వస్తున్న డేల్‌ విన్స్, కర్బన ఉద్గారాలను విడుదల చేయని విమాన సేవలను అందించడానికి స్వయంగా రంగంలోకి దిగారు. ఈ విమాన సేవలు సౌతాంప్టన్‌–ఎడిన్‌బర్గ్‌ల మధ్య 2025 నుంచి ప్రారంభం కానున్నాయని విన్స్‌ ప్రకటించారు. ‘ఎకోజెట్‌’ రెండు రకాల విమానాల ద్వారా ఈ సేవలను అందించనుంది. పంతొమ్మిది సీట్ల సామర్థ్యం గల విమానాలు, డెబ్బయి సీట్ల సామర్థ్యం గల విమానాలు ఈ సేవల కోసం ‘ఎకోజెట్‌’ వాహనశ్రేణిలో కొలువుదీరనున్నాయి. ఈ విమానాల్లోని హైడ్రోజన్‌ ఫ్యూయల్‌ సెల్స్‌ ద్వారా విద్యుత్తు ఉత్పత్తవుతుంది. ఈ విద్యుత్తుతోనే విమానాలు నిరాటంకంగా రాకపోకలు సాగించగలుగుతాయి. ఉద్గారాలను తగ్గించే ప్రయత్నంలో భాగంగా పాత విమానాలకు మరమ్మతులు చేసి, హైడ్రోజన్‌ ఫ్యూయల్‌ సెల్స్‌ను అమర్చే ప్రయత్నాలు కూడా చేస్తున్నామని ‘ఎకోజెట్‌’ అధికారులు చెబుతున్నారు. ఈ విమానాల వల్ల పర్యావరణంలోకి విడుదలయ్యే కర్బన ఉద్గారాల పరిమాణం ఏడాదికి 90వేల టన్నుల వరకు తగ్గుతుందని వారు అంటున్నారు.

కాంగ్రెస్‌ పార్టీ అగ్ర నేతలు సోనియా గాంధీ, రాహుల్‌ గాంధీలు ప్రయాణిస్తున్న విమానం మంగళవారం సాయంత్రం మధ్యప్రదేశ్‌లోని భోపాల్‌ ఎయిర్‌ పోర్ట్‌లో ఎమర్జెన్సీ ల్యాండింగ్‌​ అయింది. వారి విమానం భోపాల్‌ విమానాశ్రయంలో ఎమర్జెన్సీ ల్యాండింగ్‌ అయినట్లు భోపాల్‌ పోలీస్‌ కమిషనర్‌ హరినారాయణ్‌ చారీ మిశ్రా పీటీఐ వార్తా సంస్థకు తెలియజేశారు. అయితే ఎయిర్‌ప్లేన్‌ ఎమర్జెన్సీ ల్యాండింగ్‌కు ప్రతికూల వాతావరణమే కారణంగా తెలుస్తోంది.  కాగా సోనియా గాంధీ, రాహుల్‌ గాంధీలు బెంగళూరులో జరిగిన విపక్ష నేతల సమావేశంలో పాల్గొని తిరిగి వస్తుండగా వారు ప్రయాణిస్తున్న విమానం ఎమర్జెన్సీ ల్యాండింగ్‌ అయినట్లు తెలిసింది. విమానం ఎమర్జెన్సీ ల్యాండింగ్‌ విషయమై వివరాలు తెలుసుకుంటున్నట్లు కాంగ్రెస్‌ పార్టీ సీనియర్‌ నేత శోభ ఓజా తెలిపారు.

మాడ్రిడ్‌: టేకాఫ్‌ తీసుకోవడానికి వీల్లేనంత ఎక్కువ బరువుందని 19 మంది ప్రయాణికులను విమానం నుంచి దించేశారు..! ఈ ఘటన స్పెయిన్‌లో చోటుచేసుకుంది. స్పెయిన్‌లోని లాంజారోట్‌ నుంచి యూకేలోని లివర్‌పూల్‌కు ఈజీ జెట్‌కు చెందిన విమానం బుధవారం రాత్రి 9.45కు బయలుదేరాల్సి ఉంది.  విమానంలో బరువు ఎక్కువగా ఉండటానికి తోడుగా రన్‌వే పొడవు తక్కువగా ఉండటం, అననుకూల వాతావరణ పరిస్థితులతో టేకాఫ్‌ కష్టంగా ఉందంటూ పైలట్‌ ప్రకటించారు. టేకాఫ్‌ తీసుకోవడం ప్రమాదకరమంటూ వారికి తెలిపారు. దీనికి ఏకైక పరిష్కారం బరువు కొద్దిగా తగ్గడమేనని వివరించారు. సుమారు 20 మంది ప్రయాణికులు స్వచ్ఛందంగా దిగిపోతే వారికి బహుమానంగా 500 పౌండ్లు ఇస్తామని ప్రకటించారు. తర్వాత విమానంలో పంపిస్తామని సర్దిచెప్పి 19 మంది ప్రయాణికులను విమాన సిబ్బంది కిందికి దించారు. దీంతో, రెండు గంటల ఆలస్యంగా విమానం బయలుదేరింది.  చదవండి: వీడు హీరో అయితే..  ఏ మిషనైనా పాజిబుల్‌! 

బ్రెసీలియా: ఇటీవలి కాలంలో విమానం గాల్లో ఉన్న సమయాల్లో ఎమర్జెన్సీ డోర్‌లు ఓపెన్‌ అవడం తరచుగా చూస్తూనే ఉన్నాం. తాజాగా ఇలాంటి ఘటనే బ్రెజిల్‌లో చోటుచేసుకుంది. ఇక, ఈ విమానంలో ఉన్న బ్రెజిల్‌కు చెందిన ప్రముఖ సింగర్‌, సాంగ్‌ రైటర్‌తో పాటు వారి బ్యాండ్‌ బృందానికి ప్రమాదం తప్పడంతో అందరూ ఊపిరి పీల్చుకున్నారు. కాగా, దీనికి సంబంధించిన వీడియో సోషల్‌ మీడియాలో వైరల్‌గా మారింది.  వివరాల ప్రకారం..  ఎన్‌హెచ్‌ఆర్ టాక్సీ ఏరియోకు చెందిన ఎంబ్రేయర్ -110 విమానం గాల్లో ఉన్న సమయంలో డోర్‌(కార్గో డోర్‌) తెరుచుకుంది. దీంతో, విమానంలో ఉన్న ప్రయాణికులందరూ ప్రాణాలను అర చేతుల్లో పెట్టుకుని ఎప్పుడేం జరుగుతుందో తెలియక భయంభయంగా కూర్చున్నారు. కాగా, ఈ విమానంలో బ్రెజిల్‌కు చెందిన ప్రముఖ గాయకుడు, పాటల రచయిత టియెర్రీ తన బృందంతో కలిసి ఈ విమానంలో ప్రయాణించారు.  అయితే, మారన్ హావోలోని సావో లూయిస్‌లో ప్రదర్శన అనంతరం టియెర్రీ, అతని బ్యాండ్ సభ్యులు ఈ విమానంలో ప్రయాణించారు. ఈ సమయంలో డోర్‌ ఓపెన్‌ కావడంతో వారంతా కంగారు పడ్డారు. వారి మ్యూజిక్‌ పరికరాలు చెడిపోతాయేమోనని టెన్షన్‌కు గురయ్యారు. అయితే, విమానం విమానాశ్రయంలో సురక్షితంగా ల్యాండ్‌ అవడంతో అందరూ ఊపిరిపీల్చుకున్నారు. అనంతరం, విమాన సంస్థకు చెందిన అధికారులు స్పందిస్తూ.. ఈ ఘటనలో ఎవరూ గాయపడలేదని పేర్నొన్నాడు అలాగే, ఈ ఘటనపై విచారణ చేపట్టినట్టు స్పష్టం చేశారు. మరోవైపు.. ప్రయాణికులు, బ్యాండ్ సభ్యులందరూ సురక్షితంగా ఉన్నారని స్థానిక మీడియా పేర్కొంది.  ఇక, డోర్‌ తెరుచుకున్న సమయంలో విమానంలో ఉన్న ఓ ప్రయాణికుడు దీన్నంతా వీడియో తీశాడు. ఈ వీడియోను సోషల్‌ మీడియాలో షేర్‌ చేయగా వైరల్‌గా మారింది. వీడియోపై నెటిజన్లు  స్పందిస్తూ ఫన్నీగా ఉందని ఒకరు కామెంట్స్‌ చేయగా, భయకరంగా ఉందని మరో వ్యక్తి కామెంట్స్‌ చేశారు.   ఇది కూడా చదవండి: విదేశీయులకు షాకిచ్చిన కువైట్‌..  66 వేల డ్రైవింగ్‌ లైసెన్స్‌లు రద్దు 

డబుల్ డెక్కర్ బస్సులు, రైళ్లు చూశాం. కానీ డబుల్ డెక్కర్ విమానాల గురించి ఎప్పుడైనా విన్నారా? తాజాగా విమానంలో డబుల్ డెక్కర్ సీటు ఫొటో ఒకటి వైరల్ అయ్యింది. ఈ సరికొత్త సీటు డిజైన్‌పై ప్రయాణికుల నుంచి మిశ్రమ స్పందన లభిస్తోంది.   అలెజాండ్రో నూనెజ్ విసెంట్ అనే 23 ఏళ్ల డిజైనర్ ఈ డబుల్‌ డెక్కర్‌ సీట్లను రూపొందించారు. ‘చైస్ లాంజ్‌’ ఎయిర్‌ప్లేన్ సీట్ ప్రోటోటైప్ ఫొటో మొదటగా 2022లో విడుదలైంది. జర్మనీలోని హాంబర్గ్‌లో జరిగిన ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్ ఇంటీరియర్స్ ఎక్స్‌పోలో దీన్ని ప్రదర్శించారు. ఈ సందర్భంగా ఈ డబుల్‌ డెక్కర్‌ సీట్లపై రెడిట్‌లో ఆసక్తికర చర్చ జరుగుతోంది. ఒక్కో యూజర్‌ ఒక్కోలా స్పందించారు. ఈ మిశ్రమ స్పందనలపై డిజైనర్‌ నూనెజ్ విసెంట్ మాట్లాడుతూ డబుల్ డెక్కర్ సీటు స్థలాన్ని ఆప్టిమైజ్ చేయడంలో సహాయపడుతుందని, విమానంలో ఖాళీ స్థలాన్ని సద్వినియోగం చేసుకోవచ్చని సీఎన్‌ఎన్‌ వార్తా సంస్థతో ఆయన పేర్కొన్నారు. The double-decker airplane seat is back https://t.co/CK2nnh12kC pic.twitter.com/OKqgpmxiCn — CNN (@CNN) June 9, 2023

న్యూఢిల్లీ: దేశీయంగా విమాన ప్రయాణికుల సంఖ్య గణనీయంగా పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో కొత్త ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌లకు భారత్‌ అత్యంత కీలక మార్కెట్‌గా మారనుందని బ్రోకరేజ్‌ సంస్థ బార్‌క్లేస్‌ ఒక నివేదికలో పేర్కొంది. కేంద్రం ప్రవేశపెట్టిన ప్రాంతీయ కనెక్టివిటీ స్కీము ఉడాన్‌తో విమాన ప్రయాణాలు చేసే మధ్య తరగతి వర్గాల సంఖ్య పెరుగుతోందని వివరించింది. దీనితో పాటు మరికొన్ని సానుకూల అంశాలు భారత్‌ను కొత్త విమానాలకు కీలక కేంద్రంగా మారుస్తున్నాయని పేర్కొంది. దేశీయంగా విమాన ప్రయాణాలకు సంబంధించి ప్రస్తుతం అమెరికా, చైనాల తర్వాత భారత్‌ మూడో అతి పెద్ద ఏవియేషన్‌ మార్కెట్‌గా ఉంది. ప్యాసింజర్‌ ట్రాఫిక్‌ విషయంలో ప్రపంచంలోనే అత్యధికంగా వృద్ధి రేటు నమోదు చేస్తోంది. కొత్త విమానాలకు ఆర్డర్లివ్వడంలో అమెరికా తర్వాత భారతీయ విమానయాన సంస్థలు రెండో స్థానంలో ఉన్నాయి. బోయింగ్, ఎయిర్‌బస్‌ డెలివరీ చేసే వాటిల్లో 7 శాతం విమానాలను భారతీయ ఎయిర్‌లైన్స్‌ దక్కించుకుంటున్నాయి. మార్కెట్‌ వాటాను పెంచుకునేందుకు ఇండిగో, ఆకాశ ఎయిర్‌ తదితర సంస్థలు పోటీపడనున్న నేపథ్యంలో విమానాల కొనుగోళ్ల నిర్ణయాలు ప్రాధాన్యతాంశంగా ఉండనున్నాయని బార్‌క్లేస్‌ తెలిపింది. దేశీయంగా తయారు చేసుకున్న కొమాక్‌ సీ919 విమానాలను చైనా పూర్తి స్థాయిలో వాడటం మొదలుపెడితే అక్కడి నుంచి ఆర్డర్లు తగ్గగలవని పేర్కొంది. అదే సమయంలో భారత మార్కెట్లో ఆర్డర్లు దక్కించుకుంటే సుదీర్ఘకాలం పాటు పని లభించగలదని వివరించింది.  ఏటా 11 శాతం ట్రాఫిక్‌ వృద్ధి..  ‘అంతర్జాతీయ ఏరోస్పేస్, డిఫెన్స్‌ పరిశ్రమ భారత మార్కెట్‌పై ప్రధానంగా దృష్టి పెట్టనున్నాయి. 2006–2019 మధ్య కాలంలో భారత్‌లో దేశీ ట్రాఫిక్‌ వార్షికంగా 11 శాతం వృద్ధి చెందింది. దీర్ఘకాలంలో అంతర్జాతీయ సగటుకన్నా 200 బేసిస్‌ పాయింట్లు అధికంగా ఉండవచ్చని అంచనా. 2009–22 మధ్య కాలంలో భారత ఎయిర్‌లైన్స్‌ 1,400 పైచిలుకు ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌లకు ఆర్డర్లు ఇచ్చాయి‘ అని బార్‌క్లేస్‌ వివరించింది. జీటీఎఫ్, లీప్‌ ఇంజిన్లు బిగించిన వాటిల్లో (ఏ320నియో, మ్యాక్స్‌ ఏరోప్లేన్లు) 10 శాతం విమానాలకు భారత్‌ కేంద్రంగా ఉందని పేర్కొంది. ఈ నేపథ్యంలో భవిష్యత్‌ ఏరోస్పేస్‌ పరిశ్రమ ఆర్థిక పనితీరుకు కూడా భారత్‌ కీలకంగా ఉండనుందని వివరించింది. ఎయిర్‌బస్‌కు సానుకూలం..  భారత ఎయిర్‌లైన్స్‌ ఎక్కువగా చిన్న (నారో బాడీ) విమానాల వైపు మొగ్గు చూపుతున్నాయి కనుక బోయింగ్‌తో పోలిస్తే ఎయిర్‌బస్‌కు పరిస్థితులు సానుకూలంగా ఉన్నట్లుగా కనిపిస్తోందని బార్‌క్లేస్‌ తెలిపింది. 2009 నుంచి చూస్తే దేశీ విమానయాన సంస్థలు ఇచ్చిన ఆర్డర్లలో 65 శాతం వాటా ఎయిర్‌బస్‌దే ఉన్నట్లు వివరించింది. మరోవైపు, డిఫెన్స్‌ విషయానికొస్తే 81.4 బిలియన్‌ డాలర్ల కేటాయింపులతో అమెరికా, చైనా, రష్యా తర్వాత భారత్‌ నాలుగో స్థానంలో ఉంది. సౌదీ అరేబియా తర్వాత అత్యధికంగా రక్షణ పరికరాలను దిగుమతి చేసుకుంటోంది.2018–22 మధ్య కాలంలో ప్రపంచ దేశాల మిలిటరీ పరికరాల దిగుమతుల్లో భారత్‌ వాటా 11 శాతంగా ఉంది. అటు చైనా తమ మిలిటరీపై వ్యయాలను పెంచుకుంటున్నందున డిఫెన్స్‌కు భారత్‌ కేటాయింపులు కూడా అధిక స్థాయుల్లోనే కొనసాగవచ్చని బార్‌క్లేస్‌ తెలిపింది. భారతీయ మిలిటరీ పరికరాల విశ్లేషణ బట్టి చూస్తే భారతీయ వైమానిక దళానికి మరిన్ని ఫైటర్‌ జెట్ల అవసరం ఉన్నట్లుగా తెలుస్తోందని వివరించింది.  

న్యూఢిల్లీ: పాకిస్తాన్ ఇంటర్నేషనల్‌ ఎయిర్‌లైన్స్‌(పీఐఏ) విమానం భారత గగనతలంలోకి ప్రవేశించడం కలకలం రేపింది. ఈ విమానం భారత్‌లో దాదాపు 10 నిమిషాల పాటు ప్రయాణించి 141 కిలోమీటర్లు చక్కర్లు కొట్టినట్లు తెలుస్తోంది. మే 4న రాత్రి జరిగిన ఈ ఘటనకు సంబంధించి ఓ మీడియా సంస్థ నివేదికలో వెల్లడించింది. పీకే248 అనే పీఐఏ విమానం మస్కట్‌ నుంచి తిరిగి పాకిస్తాన్‌కు మే4న రాత్రి 8 గంటల సమయంలో చేరుకుంది. అలామా ఇక్బాల్ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్‌పోర్టులో ల్యాండ్ కావాల్సి ఉంది. అయితే  భారీ వర్షం కారణంగా విమానం ల్యాండ్ అయ్యే పరిస్థితి లేదు. పైలట్ ల్యాండ్ చేసేందుకు ఎంత ప్రయత్నించినా ఫలితం లేకపోయింది. దీంతో విమానాన్ని కొద్దిసేపు గాల్లో తిప్పాలని ఎయిర్‌ ట్రాఫిక్ కంట్రోలర్ పైలట్‌కు సూచించారు. అయితే భారీ వర్షం కారణంగా దారితప్పిన పైలట్ విమానాన్ని భారత గగనతలంలోకి తీసుకొచ్చాడు. ఈ సమయంలో గంటలకు 292 కిలీమీటర్ల వేగం, 13,500 అడుగల ఎత్తులో అది ప్రయాణించింది.  బధానా పోలీస్‌ స్టేషన్‌ పరిధి గగనతలం మీదుగా భారత్‌లోకి వచ్చింది. భారత పంజాబ్‌లోని తరన్ సాహిబ్ , రసూల్‌పూర్‌ ప్రాంతాల్లో దాదాపు 140 కిలోమీటర్లు గాల్లో చక్కర్లు కొట్టింది. ఈ సమయంలో విమానాన్ని 20వేల అడుగులకుపైగా ఎత్తులో ఉంచాడు పైలట్. ఏడు నిమిషాల పాటు అటు ఇటు తిప్పాడు. ఆ తర్వాత భారత పంజాబ్‌లోని జాగియాన్ నూర్ మహమ్మద్ గ్రామం మీదుగా విమానం తిరిగి పాకిస్తాన్ చేరుకుంది.  ఆ తర్వాత పాక్‌ పంజాబ్‌లోని డొనా మబ్బోకి, ఛాంట్‌, ధుప్సారి కాసుర్, ఘఠి కలంజార్ ప్రాంతాల్లో ప్రయాణించి తిరిగి మళ్లీ భారత గగనతలంలోకి వచ్చింది. మళ్లీ మూడు నిమిషాలు చక్కర్లు కొట్టిన అనంతరం భారత పంజాబ్‌లోని లఖా సింఘ్వాలా హిథార్ గ్రామం మీదుగా తిరిగి పాక్‌ చేరుకుంది. ఈ సమయంలో విమానం 23,000 ఎత్తులో ప్రయాణించింది. అయితే ఈ ఘటనకు భారత అధికారులు అధికారికంగా ధ్రువీకరించాల్సి ఉంది.  చదవండి: టెక్సాస్‌ కాల్పుల ఘటన.. హైదరాబాద్ యువతి మృతి

న్యూఢిల్లీ: భారత గణతంత్ర దినోత్సవ పరేడ్‌ అంటే మన దేశ త్రివిధ బలగాల శక్తిని ప్రపంచానికి చాటడమే. యుద్ధ శకటాలు,  విమానాల విన్యాసాలు, కొత్త ఆయుధాల ప్రదర్శన ఇలా పరేడ్‌ అంటే కదనరంగంలో మన సత్తా ఎంతో ప్రదర్శించడమే. అలాంటి పరేడ్‌ను వచ్చే ఏడాది మహిళా శక్తితో నిర్వహించడానికి కేంద్ర ప్రభుత్వం సన్నాహాలు చేస్తోంది. నింగి నేలా నీరు అంతా మాదే అంటూ నినదిస్తున్న మహిళల భాగస్వామ్యం ఇటీవల కాలంలో త్రివిధ బలగాల్లో పెరుగుతోంది. యుద్ధభూమిలోకి అడుగు పెట్టడానికి కూడా మహిళలు సై అంటున్నారు. కేంద్ర బలగాల్లో మహిళల భాగస్వామ్యాన్ని మరింతగా ప్రోత్సహించడం కోసం 2024 జనవరి 26న కర్తవ్యపథ్‌లో జరగనున్న రిపబ్లిక్‌ డే పరేడ్‌ను కేవలం మహిళలతో నిర్వహించాలని రక్షణ శాఖ ఫిబ్రవరిలో ప్రతిపాదించింది. దీనిపై ఫిబ్రవరిలో రక్షణ శాఖ కార్యదర్శి ఆధ్వర్యంలో త్రివిధ బలగాల అధిపతులతో ఒక సమావేశం కూడా జరిగిందని ఆదివారం రక్షణ శాఖ వర్గాలు వెల్లడించాయి. త్రివిధ బలగాల్లోని మహిళా అధికారులే రిపబ్లిక్‌ డే కవాతుని నడిపిస్తారని ఆ సమావేశం నిర్ణయించింది. ఈ విషయాన్ని వివిధ ప్రభుత్వ శాఖలకి కూడా సమాచారం అందించారు. రక్షణ , హోం సంస్కృతి పట్టణాభివృద్ధి శాఖలు సంయుక్తంగా దీనిని ఎలా అమలు చేయాలో చర్చిస్తున్నట్టు రక్షణ శాఖ వర్గాలు తెలిపాయి. ఈ ఏడాది రిపబ్లిక్‌ డేలో నారీ శక్తి థీమ్‌ను ప్రధానంగా చేశారు. కేరళ, కర్ణాటక, తమిళనాడు, మహారాష్ట, త్రిపుర రాష్ట్రాలు నారీశక్తి థీమ్‌తో శకటాలు రూపొందించాయి. ఇక వచ్చే ఏడాది అందరూ మహిళలతోనే పరేడ్‌ సాగనుంది.   

సాక్షి, విశాఖపట్నం: రక్షణ పరిశోధన సాంకేతిక రంగంలోకి ప్రైవేట్‌ సంస్థలను ఆహ్వానిస్తున్నట్లు డీఆర్‌డీవో చైర్మన్‌ సమీర్‌ వి.కామత్‌ తెలిపారు. కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టిన స్పేస్‌ పాలసీలో భాగంగా రక్షణ రంగంలో ప్రధానంగా స్పేస్‌ టెక్‌లో ప్రైవేట్‌ పరిశ్రమలు, పరిశోధన సంస్థలకు అవకాశాలు కల్పించినట్లు వివరించారు. విశాఖలో ని నేవల్‌ సైన్స్‌ అండ్‌ టెక్నలాజికల్‌ లేబొరేటరీ (ఎన్‌ఎస్‌టీఎల్‌)లో గురువారం ప్రారంభమైన కండిషన్‌ మానిటరింగ్‌ జాతీయ సదస్సులో పాల్గొనేందుకు వచ్చిన ఆయన ‘సాక్షి’తో పలు అంశాలపై మాట్లాడారు. అంతరిక్ష పరిశోధనలపై దృష్టి స్పేస్‌ పాలసీలో భాగంగా పరిశోధనలపై దృష్టి సారించాం. ముఖ్యంగా రక్షణ శాఖతో పాటు అంతరిక్ష పరిశోధనలపై దృష్టి పెట్టాం. రాకెట్‌ లాంచింగ్, శాటిలైట్స్‌ అభివృద్ధి.. ఇలా ఎలాంటి హద్దులు లేకుండా ప్రైవేట్‌ సంస్థలు ముందుకు రావచ్చు. దీనిద్వారా అగ్రదేశాలతో పోటీ పడే స్థాయికి వేగంగా చేరుకుంటాం. అంతరిక్ష ఆధారిత నిఘా, అంతరిక్ష పరిస్థితులపై మన అవగాహన సామర్థ్యాలు మెరుగుపడుతున్నాయి.  అంకుర సంస్థలకు ప్రోత్సాహం రక్షణ రంగంలో స్టార్టప్స్‌ని ప్రోత్సహిస్తున్నాం. డిఫెన్స్‌ సిస్టమ్, టెక్నాలజీపై పని చేస్తున్న స్టార్టప్స్‌కు ప్రాధాన్యమిస్తున్నాం. పరిశోధన అభివృద్ధి(ఆర్‌ అండ్‌ డీ) బడ్జెట్‌లో 25 శాతం వరకూ పరిశ్రమలు, స్టార్టప్స్, విద్యారంగానికి కేంద్ర ప్రభుత్వం కేటాయించడం శుభ పరిణామం. అందుకే స్టార్టప్స్, ఎంఎస్‌ఎంఈలకు అవకాశాలు కల్పిస్తున్నాం. 17 వేల అడుగుల ఎత్తు వరకు ‘యూఏవీ’ మానవ రహిత వైమానిక వాహనం (యూఏవీ)పై ప్రధానంగా దృష్టి సారించాం. ఇందుకోసం గైడెన్స్‌ కిట్, సీట్‌ ఎజెక్షన్‌ సిస్టమ్, పైరోటెక్నిక్‌ కాట్రిడ్స్‌ అభివృద్ధి చేసే పనిలో ఉన్నాం. ‘యూఏవీ తపస్‌’ కోసం 180 హెచ్‌పీ సామర్థ్యం కలిగిన ఇంజన్‌ను దేశీయంగా అభివృద్ధి చేశాం. దీని ద్వారా యూఏవీ 17 వేల అడుగుల ఎత్తువరకూ ఎగరగలదు. 2028లో తొలి దేశీయ యుద్ధ విమానం ఎగరనుంది మేక్‌ ఇన్‌ ఇండియాలో భాగంగా మన సాయుధ బలగాల్లో చాలా వ్యవస్థలు స్వదేశీ పరిజ్ఞానాన్ని అందిపుచ్చుకోనున్నాయి. ఇందులో భాగంగా ఎల్‌సీఏ ఎంకే–2 ఇండక్షన్‌కు సిద్ధమవుతున్నాం. జీఈఎఫ్‌ 414 ఇంజన్‌తో కూడిన ఏఎంసీఏ (అడ్వాన్స్‌డ్‌ మీడియమ్‌ కంబాట్‌ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌) ఫేజ్‌–1 యుద్ధ విమానాన్ని 2028లో ఎగురవేసేందుకు వడివడిగా అడుగులు వేస్తున్నాం. ఇది పూర్తిగా స్వదేశీ పరిజ్ఞానంతో తయారవుతోంది. దీనికి సంబంధించి అనుమతుల కోసం వేచి చూస్తున్నాం. ఎలైట్‌ క్లబ్‌లో చేరడం గర్వకారణం ఇటీవల ‘సీ బేస్డ్‌ ఎండో అట్మాస్ఫియరిక్‌ ఇంటర్‌సెప్టర్‌ మిసైల్‌’ తొలి వి మాన ప్రయోగం విజయవంతం కావడంతో రక్షణ సామర్థ్యాల విషయంలో మన దేశం చరిత్రాత్మక మైలురాయిని అధిగవిుంచింది. నేవల్‌ బాలిస్టిక్‌ మిసైల్‌ డిఫెన్స్‌ (బీఎండీ) సామర్థ్యంలో అగ్రదేశాల సరసన నిలిచి ఎలైట్‌ క్లబ్‌ ఆఫ్‌ నేషన్స్‌లో చేరడం గర్వకారణం. యుద్ధనౌకలు, ఉపరితలం నుంచి బాలిస్టిక్‌ క్షిపణులను నిలువరించే సామర్థ్యాన్ని భారత్‌ అభివృద్ధి చేసింది. అంతకుముందే భూ ఆధారిత క్షిపణి ప్రయోగాన్ని విజ యవంతంగా నిర్వహించాం. ఈ జంట విజయాలతో సుదూర అణు క్షిపణులు, హైపర్‌ సోనిక్‌ మిసైల్స్, గ్‌లైడర్స్, శత్రు విమానాల్ని అడ్డుకోగల సామర్థ్యాన్ని మన దేశం సొంతం చేసుకుంది. 

బెంగళూరు: మద్యం మత్తులో విమానం అత్యవసర ద్వారం తెరిచేందుకు యత్నించిన ఓ ప్రయాణికుడిని సీఐఎస్‌ఎఫ్‌ అదుపులోకి తీసుకుంది. ఢిల్లీ నుంచి బెంగళూరు వస్తున్న ఇండిగో విమానంలో శుక్రవారం ఈ ఘటన చోటుచేసుకుంది. యూపీలోని కాన్పూర్‌కు చెందిన ప్రతీక్‌(30) ఇండిగోకు చెందిన 6ఈ308 ఢిల్లీ–బెంగళూరు విమానం 18ఎఫ్‌ సీట్లో కూర్చున్నాడు. విమానం బయలుదేరిన కొద్దిసేపటికి మత్తులో ఉన్న ప్రతీక్‌ తోటి ప్రయాణికుల పట్ల అమర్యాదకరంగా ప్రవర్తించాడు. అంతటితో ఆగక అత్యవసర ద్వారం తెరిచేందుకు రాగా సిబ్బంది అతడిని వారించారు. వినిపించుకోకపోవడంతో అతడ్ని బలవంతంగా కూర్చోబెట్టారు. విమానం బెంగళూరుకు చేరుకున్నాక పైలట్‌ అతడిని సీఐఎస్‌ఎఫ్‌ సిబ్బందికి అప్పగించారని ఇండిగో ఒక ప్రకటనలో తెలిపింది. ప్రతీక్‌పై ఐపీసీ సెక్షన్లు 290, 336లతోపాటు ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ చట్టంలోని 11(ఏ) కింద కేసులు నమోదు చేసి, అరెస్ట్‌ చేసినట్లు పోలీసులు తెలిపారు.

న్యూఢిల్లీ: భారత వైమానిక దళం(ఐఏఎఫ్‌) కోసం రూ.6,828 కోట్లతో 70 హెచ్‌టీటీ–40 బేసిక్‌ శిక్షణ విమానాల కోనుగోలుకు రంగం సిద్ధమైంది. ఈ విమానాలను కొనుగోలు చేయడానికి ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ నేతృత్వంలోని కేబినెట్‌ కమిటీ ఆన్‌ సెక్యూరిటీ(సీసీఎస్‌) బుధవారం ఆమోదం తెలియజేసింది. రానున్న ఆరేళ్లలో ఈ విమానాలు ఐఏఎఫ్‌కు అందనున్నాయని రక్షణ శాఖ మంత్రి రాజ్‌నాథ్‌ సింగ్‌ ట్విట్టర్‌లో వెల్లడించారు. హెచ్‌టీటీ–40 విమానాలను ప్రభుత్వ రంగంలోని హిందూస్తాన్‌ ఏరోనాటిక్స్‌ లిమిటెడ్‌(హెచ్‌ఏఎల్‌) ఉత్పత్తి చేయనుందని భారత రక్షణ శాఖ తెలియజేసింది. తక్కువ వేగంతో నడిచే ఈ విమానాలతో వైమానిక దళం సిబ్బందికి మెరుగైన శిక్షణ ఇవ్వొచ్చని పేర్కొంది. హెచ్‌టీటీ–40 విమానాల తయారీలో హెచ్‌ఏఎల్‌ సంస్థ ప్రైవేట్‌ పరిశ్రమలను కూడా భాగస్వాములను చేయనుంది. దీనివల్ల 100కుపైగా సూక్ష్మ, చిన్న, మధ్య తరహా పరిశ్రమల్లో 1,500 మందికి ప్రత్యక్షంగా, 3,000 మందికి పరోక్షంగా ఉపాధి లభిస్తుందని అంచనా. 

మాస్కో: రష్యా ఆకాశమార్గాన్ని ఖాళీ చేయిస్తోంది.  సెయింట్ పీటర్స్‌బర్గ్‌లోని పుల్కోవో విమానాశ్రాయాన్ని తాత్కాలికంగా మూసివేసింది. ఇక్కడకు చేరుకోవాల్సిన విమానాలన్నింటినీ తిరిగి వెనక్కి పంపింది. ఫ్లైట్ రాడార్ వెబ్‌సైట్‌ దీన్ని వెల్లడించింది. దీంతో రష్యా ఏం చేయబోతుందని సర్వత్రా చర్చనీయాంశమైంది. అయితే సెయింట్‌పీటర్స్‌బర్గ్ గగనతలంలో గుర్తు తెలియని వస్తువు (అన్‌ఐడెంటిఫైడ్ ఫ్లయింగ్ ఆబ్జెక్ట్‌- UFO)ను గుర్తించినట్లు అధికారిక వర్గాలు తెలిపాయి. దీన్ని గమనించిన తర్వాతే ప్రభుత్వం అప్రమత్తమై ఆకాశమార్గాన్ని ఖాళీ చేయించినట్లు సమాచారం. ఈ విమానాశ్రాయానికి చేరుకోవాల్సిన విమానాలనకు వెనక్కి పంపించి.. యుద్ధ విమానాలకు రంగంలోకి దించినట్లు తెలుస్తోంది. గుర్తు తెలియని వస్తువు గురించి తెలుసుకునేందుకు రెండు యుద్ధ విమానాలను రష్యా గగనతలంలోకి పంపినట్లు అక్కడి మీడియా సంస్థలు తెలిపాయి. ఆ వస్తువు ఏంటో కనిపెట్టేందుకు దాదాపు 100 యుద్ధవిమానాలను సెయింట్‌పీటర్స్‌బర్గ్ విమానాశ్రయంలో మోహరించినట్ల సమాచారం. అయితే ఇటీవలి కాలంలో గుర్తు తెలియని వస్తువులు గగనతలంలో కన్పించడం కలకలం రేపడం తెలిసిందే. చైనాకు చెందిన భారీ బెలూన్లు అమెరికా ఆకాశంలో నిఘా వహించడం చర్చనీయాంశమైంది. వీటిని అగ్రరాజ్యం కూల్చివేసింది. ఉక్రెయిన్‌తో యుద్ధం చేస్తున్న రష్యా ఆకాశంలో ఇప్పుడు యూఎఫ్‌ఓ కన్పించడం అనుమానాలకు తావిస్తోంది. ఇది ఏలియన్ల పనా? లేక ఇతర దేశాల పనా? అనే చర్చ కూడా మొదలైంది. పుతిన్ సొంత నగరం.. అయితే రష్యా గగనతలంలో కన్పించింది ఓ భారీ డ్రోన్  అని అక్కడి మీడియా సంస్థలు పేర్కొన్నాయి. ఇది నాటో దేశాల పని అయ్యి ఉంటుందని అనుమానం వ్యక్తం చేశాయి. రష్యా అధ్యక్షుడు వ్లాదిమీర్ పుతిన్ సొంతనగరం అయిన సెయింట్‌ పీటర్స్‌బర్గ్‌కు  ఈ డ్రోన్‌ దగ్గరగా ఉండటంతో అధికారులు అప్రమత్తమై ముందు జాగ్రత్త చర్యగా యుద్ధ విమానాలను మోహరించారు. ఈ ఎయిర్‌పోర్టుకు 180 కిలోమీటర్ల దూరంలోనే భారీ డ్రోన్ కన్పించింది. చదవండి: అనుకున్నదొక్కటి.. అయినది ఒక్కటి!

కేంబ్రిడ్జ్‌: గగనతలంలో భారీ స్థాయిలో కర్భన ఉద్గారాలను వెదజల్లే చిన్న విమానాలకు చరమగీతం పాడేందుకు అమెరికా అంతరిక్ష పరిశోధనా సంస్థ నాసా నడుం బిగించింది. వాయుకాలుష్యం లేని అధునాతన విద్యుత్‌ విమానాన్ని సిద్ధంచేస్తోంది. ఈ ప్రయోగాత్మక విమానానికి ఎక్స్‌–57 అని నామకరణం చేసింది. ఈ ఏడాదే ఈ బుల్లి విమానం గగనతల అరంగేట్రం చేయనుంది. దీనిని 14 ప్రొపెల్లర్లను అమర్చారు. ఇటలీ తయారీ టెక్నామ్‌ పీ2006టీ నాలుగు సీట్ల విమానానికి ఆధునికత జోడించి లిథియం అయాన్‌ బ్యాటరీలతో పనిచేసేలా కొత్త ఎలక్ట్రిక్‌ ఏరోప్లేన్‌ను సిద్ధంచేస్తున్నారు. సాధారణంగా ఉండే రెండు రెక్కలకే అటు నుంచి ఇటు చివరిదాకా సమ దూరంలో ఎక్కువ బ్యాటరీలు, చిన్న మోటార్ల కలయితో ప్రొపెల్లర్లను ప్రయోగాత్మక డిజైన్‌లో అమర్చడం విశేషం.  ప్రయాణసమయంలో ప్రొపెల్లర్‌తో పనిలేనపుడు వెంటనే దాని బ్లేడ్లు వెనక్కి ముడుచుకుంటాయి. దీంతో వేగం తగ్గే ప్రసక్తే లేదు. కొత్త డిజైన్‌ ప్రొపెల్లర్లతో శబ్దకాలుష్యం తక్కువ. ఎక్కువ సాంద్రత ఉండే గాలిలోనూ అత్యంత వేగంగా దూసుకెళ్లేలా 11 బ్లేడ్లతో ప్రొపెలర్లను రీడిజైన్‌ చేశారు. ప్రొపెల్లర్లతో జనించే అత్యంత అధిక శక్తి కారణంగా ఈ విమానాలకు పొడవాటి రన్‌వేలతో పనిలేదు. అత్యల్ప దూరాలకు వెళ్లగానే గాల్లోకి దూసుకెళ్లగలవు. ప్రస్తుతానికి 200 కిలోమీటర్లలోపు, గంటలోపు ప్రయాణాల కేటగిరీలో దీనిని ప్రవేశపెట్టాలని యోచిస్తున్నారు.  

రష్యా అధ్యక్షుడు వ్లాదిమిర్‌ పుతిన్‌ వీడియో కాల్‌లో ఉప ప్రధాని డెనిస్‌ మంటురోవ్‌పై సీరియస్‌ అయ్యారు. దేశ పౌర సైనిక విమాన ఒప్పందం విషయంలో జాప్యం చేస్తున్నందుకు మంటురోవ్‌పై పుతిన్‌ మాటల తుటాలు పేల్చారు. ఈ మేరకు బుధవారం రష్యా ప్రభుత్వ టెలివిజన్‌ ప్రసారంలో.. ప్రభుత్వాధికారల సమావేశంలో జరిగిన ఒక వీడియో కాల్‌లో పుతిన్‌ వాణిజ్య, పరిశ్రమల మంత్రి, ఉప ప్రధాని మంటురోవ్‌పై విరుచుకుపడ్డారు. 2023 ఏడాదికి సంబంధించి పౌర సైనిక విమాన ఒప్పందాలను ఒక నెలలోపు పూర్తి చేయాలని గట్టిగా హెచ్చరించారు. వాస్తవానికి రష్యా విమానాయన సంస్థ ఏరోప్లాట్‌తో దాదాపు 175 బిలియన్ల రూబిళ్లు(రూ. 21 వేల కోట్లు) విలువైన ఒప్పందాలు ఏర్పాటు చేసే బాధ్యత మంటురోవ్‌పై ఉంది. ఐతే సైనిక విమాన కాంట్రాక్ట్‌లు ఏవి సిద్ధంగా లేకపోవడంతోనే పుతిన్‌ తీవ్ర అసహనానికి గురైనట్లు అధికారికి వర్గాల సమాచారం. దీనికి మీరు చాలా వ్యవధి తీసుకుంటున్నారంటూ తిట్టిపోశారు. సాధ్యమైనంత తొందరగా పూర్తి చేయాలని గట్టిగా నొక్కిచెప్పారు. అయినా మీరు ఇప్పటివరకు ఏ ఎంటర్‌ప్రైజెస్‌తో ఎలాంటి ఒప్పందాలు చేసుకోలేదన్న విషయం తనకు తెలసునంటూ సీరియస్‌ అయ్యారు. ఒకవేళ ఒప్పందాలు పూర్తి అయితే గనుక ఎప్పుడూ సంతకాలు చేశారో చెప్పగలరా! అని గట్టిగా నిలదీశారు. ముందు మీరు అందర్నీ ఫూల్స్‌ని చేయడం ఆపేయండి అంటూ ఉపప్రధాని మంటురోవ్‌కి గట్టిగా చురకలంటించారు. బాగా ఉత్తమంగా ప్రయత్నించాలని చూడొద్దు, ప్రస్తుత పరిస్థితులను అర్థం చేసుకుని సాధ్యమైనంత తొందరగా.. కేవలం ఒకనెలలోపే ఈ ఒప్పందాలను పూర్తి చేసేలా ప్రయత్నించండి అంటూ పుతిన్‌ డిప్యూటి ప్రధాన మంత్రి మంటురోవ్‌కి గడువు కూడా ఇచ్చారు. దీనికి ఉప ప్రధాని మంటూరోవ్‌ పుతిన్‌కి సమాధానం ఇస్తూ..అందుకు సంబంధించిన ఆర్డర్‌లు సిద్ధంగానే ఉన్నాయని, తొందరగా పూర్తి చేసేందుకు తనవంతుగా ప్రయత్నం చేస్తానని చెప్పారు. ఐతే రష్యా ప్రతినిధి డిమిత్రి పెస్కోవ్‌ మాత్రం అధ్యక్షుడి పుతిన్‌కి మంటురోవ్‌ పనితీరుపై ఎలాంటి ఫిర్యాదుల లేవని క్రెమ్లిన్‌ మీడియాకి చెప్పాడం గమనార్హం.  Russian aviation industry didn't receive a single contract to produce a passenger plane in 2022. pic.twitter.com/9xwHYTBC3X — Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) January 11, 2023 (చదవండి: క్రిమియాకు ఎందుకంత క్రేజ్? )

బీజింగ్‌: దక్షిణ చైనా సముద్రంపై అమెరికా, చైనా మధ్య మళ్లీ ఉద్రిక్తతలు తలెత్తాయి. అమెరికా నిఘా విమానాన్ని చైనాకు చెందిన యుద్ధ విమానం దక్షిణ చైనా సముద్ర జలాలపై దాదాపుగా ఢీ కొట్టబోయింది. చైనా జెట్‌ అత్యంత ప్రమాదకరంగా దూసుకు రావడంతో అమెరికా నిఘా విమానం పైలట్‌ చాకచక్యంగా వ్యవహరించి ముప్పుని తప్పించారు. ఇది డిసెంబర్‌ 21న జరిగిందని అమెరికా ఇండో ఫసిఫిక్‌ కమాండ్‌ వెల్లడించింది. ‘‘అమెరికా వైమానిక దళానికి చెందిన ఆర్‌సీ–135 దక్షిణ చైనా సముద్రంపై ప్రయాణిస్తుండగా  చైనా జే–11 ఫైటర్‌ జెట్‌ కేవలం 6 మీటర్ల (20 అడుగులు) దూరంలోకి వచ్చింది. దాదాపుగా ఢీకొట్టినంత పనయింది. దక్షిణ చైనా సముద్రంపై అంతర్జాతీయ గగనతలంలో మేం యథావిధిగా చట్టబద్ధంగా కార్యకలాపాలు నిర్వహిస్తూ ఉంటే చైనా ఇలా యుద్ధ విమానాలతో సవాల్‌ విసురుతోంది’’ అంటూ నిందించింది. 2001లో చైనా చేసిన ఇలాంటి పని వల్ల ఆ దేశ విమానం కుప్పకూలి పైలట్‌ దుర్మరణం పాలయ్యాడని గుర్తు చేసింది. దక్షిణ చైనా సముద్రంపై చైనాకు ఎలాంటి హక్కు లేదని అంతర్జాతీయ న్యాయస్థానం తీర్పు ఇచ్చినా డ్రాగన్‌ దేశం వెనక్కి తగ్గడం లేదు. అక్కడ అమెరికా యుద్ధ విమానాలను, నౌకలను మోహరిస్తూ విస్తృతంగా కార్యకలాపాలు నిర్వహించడం దానికి మింగుడు పడడం లేదు.  అమెరికా తన నిఘా కార్యకలాపాలతో చైనాకు పెనుముప్పుగా మారిందని ఆ దేశ విదేశాంగ శాఖ అధికార ప్రతినిధి వాంగ్‌ వెన్‌బిన్‌ ఆరోపించారు. దక్షిణ చైనా సముద్రం విషయంలో రాజీపడే ప్రసక్తే లేదన్నారు.  తమ సార్వభౌమాధికారాన్ని కాపాడుకునేందుకు ఎలాంటి చర్యలైనా చేపడతామని స్పష్టం చేశారు.

ప్రముఖ దేశీయ ఏవియేషన్‌ దిగ్గజం ఎయిర్‌ ఇండియా..అమెరికా విమానాల త‌యారీ సంస్థ బోయింగ్‌ నుంచి 200 విమానాలు కొనుగోలు చేసేలా ఆర్డర్‌ పెట్టినట్లు సమాచారం. వాటిలో బోయింగ్ 737 మాక్స్ జెట్ విమానాలు ఉన్నట్లు తెలుస్తోంది. ప్రస్తుతం ఇరు సంస్థల మధ్య కొనుగోలు చర్చలు జరుగుతుండగా..త్వరలో వాటికి ముగింపు పలకునున్నట్లు పలు నివేదికలు వెలుగులోకి వచ్చాయి.  అయితే ఎయిర్‌ ఇండియాతో విమానాల కొనుగోలు ఒప్పందంపై బోయింగ్ అధికార ప్ర‌తినిధి నిరాక‌రించారు. టాటా స‌న్స్ ఎయిరిండియా ప్ర‌తినిధులు స్పందించలేదు. కాగా, అంత‌ర్జాతీయ రూట్ల‌లో బోయింగ్ 787 డ్రీమ్ లైన‌ర్ జెట్ విమానాలు, ఎయిర్ బ‌స్ ఎస్ఈ ఏ350 విమానాల కొనుగోలుపై ఎయిర్‌ ఇండియా దృష్టి సారించింది. బోయింగ్ 777 విమానాల‌ను లీజ్‌కు తీసుకునే యోచ‌న‌లో ఉన్న‌ట్లు స‌మాచారం.

ఎలక్ట్రిక్‌ విమానాల విభాగంలో సంచలనం నమోదైంది. ‘ఆలిస్‌’ అనే తొలి ఎలక్ట్రిక్‌ విమానం గగన వీధుల్లో విహరించింది. కొన్ని నిమిషాల తర్వాత నిర్ధేశించిన ప్రదేశానికి చేరింది.  ప్రపంచ దేశాల్లో ఎలక్ట్రిక్‌ వెహికల్స్‌ విప్లవం జోరందుకుంది. పర్యావరణ పరిరక్షణ, ఖర్చు తగ్గించుకోవడం, మారుతున్న కొనుగోలు దారులు, ప్రయాణికుల అభిరుచులకు అనుగుణంగా ఆటోమొబైల్‌ సంస్థలు ఎలక్ట్రిక్‌ కార్లు, బైకులను తయారు చేస్తున్నాయి. ఇప్పుడు ఆటోమొబైల్‌ రంగంతో పాటు ఏవియేషన్‌ రంగానికి చెందిన సంస్థలు సైతం ఎలక్ట్రిక్‌ విమానాల్ని తయారు చేసేందుకు మొగ్గుచూపుతున్నాయి. తాజాగా ఇజ్రాయిల్‌కు చెందిన ఏవియేషన్‌ క్ట్రాఫ్ట్‌ సంస్థ ప్రపంచంలోని తొలి ఎలక్ట్రిక్‌ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ ‘ఆలిస్’ను ప్రపంచానికి పరిచయం చేసింది. ఆ విమానానికి ట్రయల్స్‌ నిర్వహించింది. టెస్ట్‌ రన్‌లో 8 నిమిషాల పాటు ప్రయాణించింది. ఆ తర్వాత అమెరికా, వాషింగ్టన్‌లోని గ్రాంట్ కౌంటీ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్‌పోర్ట్ (MWH)లో సక్సెస్‌ ఫుల్‌గా ల్యాండ్‌ అవ్వడంపై ఏవియేషన్‌ రంగానికి చెందిన నిపుణులు సంతోషం వ్యక్తం చేస్తున్నారు.  ఆలిస్‌ ప్రత్యేకతలు ఎలక్ట్రిక్‌ విమానం ఆలిస్‌లో 9 మంది ప్రయాణించవచ్చు. కనిష్ట వేగం 260 kats (Knots True Airspeed) తో గంటకు 480 కేఎంపీఎహెచ్‌ వేగాన్ని చేరుకోగలదు. ఇది 250 నాటికల్ మైళ్ళు (400 కి.మీ) వరకు పరిధిని కలిగి ఉండి..సుమారు రెండు గంటల వరకు గాలిలో ఉండగలదు. ఈ విమానం గరిష్టంగా 2,500 పౌండ్ల (సుమారు 1,100 కిలోలు) పేలోడ్ తో ఎగరగలదు. కాస్త భిన్నంగా సాధారణ విమానాల కంటే ఆలిస్‌ను భిన్నంగా తయారు చేశారు. విమానం ముందుకు వెళ్లడానికి ఉపయోగపడే ప్రొపెల్లర్స్ ఇందులో మూడు ఉంటాయి. ఒక ప్రొపెల్లర్ విమానం వెనక భాగంలో ఉంటే, మిగతా రెండు, చెరో రెక్కకు అమరి, విమానం ముందుకు వెళ్లేందుకు తోడ్పడతాయి. ఇదో చరిత్ర ఈ సందర్భంగా ఏవియేషన్‌ ఎయిర్‌ క్ట్రాఫ్ట్‌ ప్రెసిండెంట్‌, సీఈవో గ్రెగరీ డేవిస్‌ మాట్లాడుతూ.. ఏవియేషన్‌ రంగంలోనే ఇదొక హిస్టరీ. మేం పిస్టన్ ఇంజిన్ నుండి టర్బైన్ ఇంజిన్ కు వెళ్ళినప్పటి నుండి విమానంలో ప్రొపల్షన్ టెక్నాలజీ మార్పును చూడలేదు. 1950వ దశకంలో ఇలాంటి కొత్త టెక్నాలజీని మీరు చివరిసారిగా చూశారు' అని పేర్కొన్నారు. 

వాషింగ్టన్‌: చినూక్ హెలికాప్టర్ల సేవలను అర్థాంతరంగా నిలిపివేసింది అమెరికా సైన్యం.  ఇంజిన్‌లో మంటలు చెలరేగే ప్రమాదముందని ఆకస్మికంగా ఈ నిర్ణయం తీసుకుంది. దీంతో ఒక్క చినూక్ హెలికాప్టర్‌ కూడా నింగిలోకి ఎగరకుండా నేలకే పరిమితమయ్యాయి. అయితే అమెరికా నుంచి దిగుమతి చేసుకున్న చినూక్ విమానాలను భారత వాయుసేన విరివిగా వినియోగిస్తోంది. ఈ నేపథ్యంలో వీటి సేవలను నిలిపివేయడంపై ఆందోళన వ్యక్తం చేసింది. దీని గురించి వివరణ ఇవ్వాలని అమెరికాకు లేఖ రాసింది. 70 చినూక్ హెలికాప్టర్లను పరిశీలించిన తర్వాత అందులోని ఓ భాగం వల్ల ఇంజిన్‌లో మంటలు సంభవించే ముప్పు ఉందని అమెరికా ఆర్మీ మెటిరీయల్ కమాండ్‌ సూచించింది. దీంతో ముందు జాగ్రత్త చర్యగా వీటి సేవలను నిలిపివేశారు అధికారులు. గతంలో పలుమార్లు ఈ హెలికాప్టర్ ఇంజిన్‌ నుంచి మంటలు వచ్చి చిన్న చిన్న ప్రమాదాలు జరిగాయి. కానీ ఎలాంటి ప్రాణనష్టం జరగలేదు. చినూక్ హెలికాప్టర్లను లాజిస్టిక్‌ సేవలలో ఎక్కువగా ఉపయోగిస్తారు. వందల టన్నుల బరువును ఇవి మోయగలవు. వీటిని తాత్కాలికంగా నిలిపివేసిన తరుణంతో అమెరికా సైన్యానికి వస్తు రవాణాలో సవాళ్లు ఎదరుయ్యే పరిస్థితి కన్పిస్తోంది. ఈ ఆంక్షలు ఎప్పటివరకు అమలులో ఉంటాయి అనే విషయంపై కూడా స్పష్టత లేదు. చదవండి: ప్రచ్ఛన్న యుద్ధానికి ముగింపు పలికిన సోవియట్ యూనియన్ నేత మృతి

కొయంబత్తూర్‌: విమానంలో ఏదైనా సాంకేతిక లోపం ఉంటే ముందుగా అలారం మ్రోగడం సర్వ సాధారణంగా జరుగుతూ ఉంటుంది. అటువంటిది అలారంలోనే సాంకేతిక సమస్య తలెత్తి అది మ్రోగితే ఇక అంతే విమాన సిబ్బందిలో, ప్రయాణికుల్లో ఒకటే టెన్షన్‌ మొదలవుతుంది. విమానం అత్యవసరంగా ల్యాండ్‌ అయ్యే వరకూ ఏం జరుగుతుందో అనే ఒకటే భయం ఉంటుంది. అలారంలో సాంకేతిక సమస్య తలెత్తి అత్యవసరంగా విమానాన్ని ల్యాండ్‌ చేయాల్సిన ఘటన శుక్రవారం చోటు చేసుకుంది.  బెంగళూరు నుంచి 92 మంది ప్రయాణికులతో బయల్దేరిన గో ఫస్ట్‌ విమానాన్ని తమిళనాడులోని కొయంబత్తూర్‌లో అత్యవసరంగా ల్యాండ్‌ చేశారు. కొయంబత్తూర్‌లో ఎయిర్‌పోర్ట్‌ అధికారులు పర్మిషన్‌ తీసుకుని ల్యాండ్‌ చేయాల్సి వచ్చింది. విమానం ల్యాండ్‌ అయ్యే క్రమంలో ఎటువంటి ఇబ్బంది లేకుండా జరిగింది. అప్పటికే ఫైర్‌ ఫైటర్స్‌ అక్కడికి చేరుకుని ఉన్నారు. ఆ తర్వాత విమానాన్ని ఇంజనీర్లు తనిఖీ చేయగా ఎటువంటి సమస్య లేదని తేల్చారు. కాగా, అలారం ఎందుకు మోగింది అంటే అందులో ఏదో సాంకేతిక సమస్య రావడంతో అలా జరిగిందని ఇంజనీర్లు స్పష్టం చేశారు. విమానంలో ఎటువంటి ఇబ్బంది లేదని, అలారంలో ప్రాబ్లం వల్లే ల్యాండ్‌ చేయాల్సిన అవసరం వచ్చిందని ఎయిర్‌పోర్ట్‌ అధికారి ఒకరు తెలిపారు. విమానంలో ఉండే ట్విన్‌ ఇంజన్స్‌ ఓవర్‌ హీట్‌కు గురైనప్పుడు అలారం మ్రోగడంతో అలర్ట్‌ అవుతారు విమాన సిబ్బంది. కానీ ఇక్కడ విమానంలో ఎటువంటి సమస్య లేకుండానే అలారం మ్రోగడం ఏంటా అనేది సదరు ఇంజనీర్లకే తెలియాలి. గతవారం గో ఫస్ట్‌ విమానం టేకాఫ్‌ అయిన కొద్ది నిమిషాల్లోనే పక్షి తాకడంతో విమానాన్ని తిరిగి అహ్మదాబాద్‌​కు రప్పించిన సంగతి తెలిసిందే.

Chinese aircraft breached the Indian perceived LAC: భారత్‌-చైనా మధ్య 16వ రౌండ్‌ అత్యున్నత స్థాయి సైనిక చర్చలు ఆదివారం ప్రారంభమయ్యాయి. ఈ మేరకు ఐఏఎఫ్‌ చీఫ్‌ ఎయిర్‌ మార్షల్‌ వీఆర్‌ చౌదరి మాట్లాడుతూ....వాస్తవ నియంత్రణ రేఖ(ఎల్‌ఏసీ) అంతటా గగనతలంలో వైమానిక దళాలు నిరంతరం పర్యవేక్షిస్తాయని చెప్పారు. ఏదైనా చైనా విమానం భారత గగనతలానికి కొంచెం దగ్గరగా వచ్చినట్లు గుర్తించిన వెంటనే తగిన చర్యలు తీసుకుంటామని అన్నారు. ఐతే జూన్‌ చివరి వారంలో ఒక చైనీస్‌ విమానం భారత్‌ వాస్తవ నియంత్రణ రేఖను దాటి కొన్ని నిమిషాలపాటు ఘర్షణ ప్రాంతాల మీదుగా ఎగిరిందని తెలిపారు. భారత్‌ రాడార్‌ సాయంతో ఆ యుద్ధ విమానాన్ని గుర్తించామని ఆ విమానాన్ని అడ్డుకున్నట్లు కూడా వివరించారు. చైనా విమానాలు వాస్తవ నియంత్రణ రేఖ వద్దకు వచ్చినప్పుడల్లా.. తమ వైమానిక కార్యకలాపాలను అ‍ప్రమత్తం చేసి తగిన చర్యలు తీసుకుంటున్నట్లు  తెలిపారు. ఐతే చైనీయుల ఇలా పదేపదే ఎందుకు చేస్తున్నారనే విషయంపై సరైన వివరణను ఇవ్వలేనని చౌదరి అన్నారు. ఈ క్రమంలోనే తూర్పు లడఖ్‌లోని వాస్తవాధీన రేఖ వెంబడి ఘర్షణ ప్రాంతాల్లో తలెత్తుతున్న సమస్యలను పరిష్కరించే రీత్యా ఈ 16వ రౌండ్ అత్యున్నత స్థాయి సైనిక చర్చలు జరుగుతున్నాయి అని చెప్పారు. ఈ చర్చలు భారత్‌ వాస్తవాధీన రేఖ వైపున ఉన్న చుషుల్ మోల్డో ప్రాంతంలో ఉదయం 9:30 గంటలకు ప్రారంభమయ్యాయని తెలిపారు. గతంలో భారత సైన్యం, చైనా పీపుల్స్‌ లిబరేషన్‌ ఆర్మీ(పీఎల్‌ఏ) మధ్య 15వ రౌండ్‌ చర్చలు మార్చి 11న దాదాపు 13 గంటల పాటు జరిగింది. ఐతే ఈ చర్చలు ఫలించలేదు. ఈ మేరకు ప్రభుత్వం చేపట్టిన అగ్నిపథ్ పథకం గురించి కూడా ఐఎఎఫ్‌ చీఫ్ మాట్లాడారు. దీనికి సంబంధించి దాదాపు 7.5 లక్షల దరఖాస్తులను స్వీకరించామన్నారు. ఇది సాయుధ దళాల్లో చేరేందుకు యువతలో ఉన్న ఆసక్తిని తెలియజేస్తోంది. డిసెంబర్‌లో శిక్షణ ప్రారంభించేలా.. ఎంపిక ప్రక్రియను సకాలంలో పూర్తి చేయడం ఒక పెద్ద సవాలు అని చెప్పారు. పైగా ఈ ఏడాది ఎయిర్‌ఫోర్స్ డే పరేడ్‌ను చండీగఢ్‌లో నిర్వహించనున్నట్లు చౌదరి తెలిపారు. (చదవండి: ప్రజలకు తక్షణ ఉపశమన కార్యక్రమాలు అందించాలి)

శంషాబాద్‌: టెక్నాలజీ హబ్‌గా మారిన హైదరాబాద్‌ ఏరోస్పేస్‌ వ్యాలీగా కూడా ఎదుగుతోందని ఐటీ, పురపాలక శాఖ మంత్రి కేటీఆర్‌ చెప్పారు. నూతన పారిశ్రామిక విధానంతో పరిశ్రమల స్థాపనకు రాష్ట్ర సర్కారు పెద్దపీట వేస్తోంద న్నారు. గురువారం జీఎంఆర్‌ హైదరాబాద్‌ ఏరోస్పేస్‌ పార్క్‌లో ఫ్రాన్స్‌కు చెందిన విమాన రంగ ఉత్పత్తుల సంస్థ శాఫ్రాన్‌ ఎలక్ట్రికల్‌ అండ్‌ పవర్, ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ ఇంజిన్‌ ఫెసిలిటీ కేంద్రాలను ఆయన ప్రారంభించారు. వైమానిక రంగంలోని నిర్వహణ, మరమ్మతుల రంగంలో కేవలం దేశంలోనే కాకుండా మధ్యప్రాచ్య దేశాలకు హైదరా బాద్‌ కేంద్ర బిందువుగా మారుతుందని ధీమా వ్యక్తం చేశారు. శాఫ్రాన్‌ సంస్థ ప్రారంభించ బోయే నిర్వహణ, మరమ్మతుల కేంద్రం (ఎంఆర్‌ఓ) అంతర్జాతీయంగా హైదరాబాద్‌­ను మరో స్థానానికి తీసుకెళ్తుందని కేటీఆర్‌ చెప్పారు. విమాన ఇంజన్‌లకు వైర్‌ హార్నెస్‌లను శాఫ్రాన్‌ ఎలక్ట్రికల్‌ అండ్‌ పవర్‌ ఫ్యాక్టరీ ఉత్పత్తి చేస్తుంది. అలాగే, కీలకమైన లీప్‌ ఇంజన్ల కోసం క్లిష్టమైన ఏరో ఇంజన్‌ భాగాలను శాఫ్రాన్‌ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ ఇంజన్‌ ఫ్యాక్టరీ తయారు చేస్తుంది.  ఫ్రాన్స్‌కు నేరుగా విమానాలు నడవాలి రాష్ట్రంలో ఇప్పటికే పరిశ్రమలు కొనసాగిస్తున్న పెట్టుబడిదారులు మరిన్ని పరిశ్రమలు పెడుతు న్నా­రంటే వారే తెలంగాణకు బ్రాండ్‌ అంబాసి డర్‌ వంటి వారని సీఎం కేసీఆర్‌ అనేక సందర్భాల్లో చెప్పినట్లు మంత్రి కేటీఆర్‌ గుర్తుచేశారు. హైదరాబా­ద్‌–ఫ్రాన్స్‌కు మధ్య నేరుగా విమా నాలు కూడా నడవాలని కేటీఆర్‌ ఆకాంక్షించారు. రాష్ట్ర ప్రభుత్వ విధానాలతో అంతర్జాతీయ స్థాయి కంపెనీలు అడుగుపెట్టడంతో ఉపాధి కూడా మెరు­గవుతోందని చెప్పారు. సర్కారు యువతను టీవ­ర్క్, వీహబ్, స్టార్టప్‌ కేంద్రాలతో ప్రోత్సహిస్తోంద­న్నా­రు. హైదరాబాద్‌ విమానాశ్ర యం కూడా అనేక అంశాల్లో అగ్రస్థానంలో నిలిచిందని పేర్కొన్నారు. త్వరలోనే ఎంఆర్‌ఓ సీఎఫ్‌ఎం, లీప్‌ ఇంజిన్ల కోసం అతిపెద్ద నిర్వ హణ మరమ్మతుల కేంద్రాన్ని (ఎంఆర్‌ఓ) త్వరలో హైదరాబాద్‌లో ప్రారంభించనున్నట్లు శాఫ్రాన్‌ గ్రూప్‌ సీఈఓ ఒలివియర్‌ ఆండ్రీస్‌ ప్రకటించారు. ఏరోస్పేస్, రక్షణ రంగాల్లో మరో కొత్త అధ్యాయంగా నిలుస్తుందన్నారు. మేకిన్‌ ఇండియాలో భాగంగా 2025 నాటికి 200 మిలి యన్‌ డాలర్ల పెట్టుబడులు పెట్టాలని లక్ష్యంగా నిర్దేశించుకున్నట్లు వెల్లడించారు. కార్యక్రమంలో రవాణ శాఖ మంత్రి పువ్వాడ అజయ్‌కుమార్, శాఫ్రాన్‌ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ ఇంజిన్‌ సీఈఓ జీన్‌పాల్‌ అలరీ, పరిశ్రమల శాఖ ముఖ్య కార్యరద్శి జయేశ్‌ రంజన్‌ తదితరులున్నారు.

ఆసియాలో అత్యంత సంపన్నుడైన ముకేశ్ అంబానీ ఏవియేషన్‌ రంగంపై కన్నేశారు. బెంగళూరు కేంద్రంగా రిలయన్స్‌ సబ్సిడరీ సంస్థ 'సాంఖ్యసూత్ర ల్యాబ్స్' ఆధ్వర్యంలో విమానాల డిజైన్‌లను తయారు చేస్తున్నారు.    2019లో రిలయన్స్‌ ఇండస్ట్రీస్‌ రూ.216కోట్ల పెట్టుబడితో సాంఖ్యసూత్ర ల్యాబ్స్ సంస్థకు చెందిన 83శాతం వాటాను సొంతం చేసుకున్నారు. ఈ కంపెనీ హై ఫిడిలిటీ ఏరోడైనమిక్స్, మల్టీఫిజిక్స్ సిమ్యులేషన్ సాఫ్ట్‌వేర్‌ను డెవలప్‌ చేస‍్తోంది. అంటే సులభంగా తక్కువ బడ్జెట్‌లో ఎయిర్‌ క్ట్రాఫ్ట్‌లను డిజైన్‌ చేస్తుంది. డిజైన్‌లు రక్షణ రంగానికి ఉపయోగపడనున్నాయి.  ఈనేపథ్యంలో బెంగళూరులో హాల్‌ మేనేజ్మెంట్‌ అకాడమీ ఆధ్వర్యంలో ఏరో కాన్‌-2022 జరిగిన సెకండ్‌ ఎడిషన్‌ ఆఫ్‌ ఇంటర్నేషనల్‌ ఏరో స్పేస్‌ కాన్ఫరెన్స్‌ జరిగింది. కాన్ఫిరెన్స్‌లో పైలెట‍్ల అవసరం లేకుండా ఆటోమెటిక్‌ సిస్టమ్‌ (అటానమస్‌ ఎయిర్‌ బర్న్‌ సిస్టమ్‌) ద్వారా విమానాల్ని ఎలా నియంత్రించాలి.  ఆ రంగానికి ఎదురయ్యే సవాళ్లు, అందులో అవకాశాల వంటి అంశాలపై చర్చించింది. ఈ సందర్భంగా ఆ సంస్థ తయారు చేసిన సాఫ్ట్‌వేర్‌ను ప్రదర్శించింది. అదే సమయంలో ఈ ఏడాది అక్టోబర్‌ నెలలో సాంఖ్యసూత్ర ల్యాబ్స్‌ నుంచి ఓ కొత్త ప్రొడక్ట్‌ విడుదల కానున్నట్లు సంకేతాలిచ్చింది. అయితే ఆ  ప్రొడక్ట్‌ ఏంటనేది బహిర్గతం కాలేదు.  "ఖచ్చితమైన, నమ్మకమైన విమాన డిజైన్‌ల రూప కల్పన కోసం ఉపయోగించే విండ్ టన్నెల్ వంటి ఖరీదైన ప్రయోగాలు ఎక్కువ సమయం తీసుకునే ప్రయోగాల అవసరాన్ని సమర్థవంతంగా తగ్గిస్తాయి. అంతేకాదు తాము డిజైనింగ్ టూల్స్ కోసం ఫిజిక్స్, మ్యాథమెటిక్స్, కంప్యూటర్ సైన్స్‌లను ఉపయోగిస్తున్నట్లు కాన్ఫరెన్స్‌లో సాంఖ్యసూత్ర ల్యాబ్స్ వైస్ ప్రెసిడెంట్ డాక్టర్ వినయ్ కరివాలా అన్నారు.

సామాజిక, ఆర్థిక నేపథ్యంతో సంబంధం లేకుండా అతి తక్కువ ధరకే విమాన ప్రయాణ సౌకర్యం కల్పించేందుకు స్టాక్‌ మార్కెట్‌ ఇన్వెస్టర్‌ రాకేష్‌ ఝున్‌ఝున్‌ వాలా ఆకాశ ఎయిర్‌ పేరుతో విమాన సంస్థను ప్రారంభించారు. తాజాగా ఆ సంస్థకు చెందిన విమానాల ఫొటోలు సోషల్‌ మీడియాలో వైరల్‌ అవుతున్నాయి.    రాకేష్‌ ఝున్‌ఝున్‌ వాలాకు చెందిన ఆకాశ ఎయిర్‌ విమాన సేవలు ఈ ఏడాది జులై నుంచి అందుబాటులోకి రానున్నాయి. అయితే ఇప్పుటి వరకు ఆకాశ ఎయిర్‌ విమానాలు ఎలా ఉండబోతున్నాయి. వాటి కోడ్‌ ఏంటనే విషయాలో వెలుగులోకి రాలేదు. ఈ నేపథ్యంలో ఆకాశ ఎయిర్‌ తన సంస్థకు చెందిన విమాన రూపు రేఖల్ని ప్రజలకు పరిచయం చేసింది. విమానం ఆకారం, కలర్స్‌తో పాటు కోడ్‌లను వివరిస్తూ కొన్ని ఫోటోల్ని ట్వీట్‌ చేసింది.  విమానాలకు కోడ్‌ ఏంటీ! దేశాన్ని బట్టి ఆయా సంస్థలకు చెందిన విమానాలకు కొన్ని కోడ్‌లు ఉంటాయి. ఉదాహరణకు..ఎయిర్‌లైన్‌కు 'క్యూపీ', ఇండిగో కోడ్‌ '6ఈ',గో ఫస్ట్‌ 'జీ8',ఎయిర్‌ ఇండియాకు 'ఏఐ' అని ఉంది. ఆకాశ ఎయిర్‌ సైతం తమ విమానాల కోడ్‌  ఏంటనేదీ రివిల్‌ చేసింది. కాంట్‌ కీప్‌ క్లైమ్‌! సే టూ హాయ్‌ అంటూ ఆకాశ ఎయిర్‌ విమానం కోడ్‌ 'క్యూపీ- పీఐఈ'! ట్వీట్‌లో పేర్కొంది.  Coming soon to Your Sky! ✈️#AvGeek pic.twitter.com/nPpR3FMpvg — Akasa Air (@AkasaAir) May 23, 2022 ఆకాశ ఎయిర్‌ సీఈవో వినయ్‌ దుబే తాము ముందుగా ప్రకటించిన సమయానికే ఆకాశ ఎయిర్‌ విమాన సర్వీసులు ప్రారంభం అవుతాయి. జున్‌ 2022కంటే ముందుగా ఫస్ట్‌ ఎయిర్‌ క్రాప్ట్‌ డెలివరీ అవుతుంది. జులై 2022 నాటికి ఆకాశ ఎయిర్‌ కమర్షియల్‌ ఆపరేషన్‌ను ప్రారంభింస్తామని  ఆకాశ ఎయిర్‌ సీఈవో వినయ్‌ దుబే తెలిపారు. బోయింగ్‌తో ఒప్పందం రాకేష్‌ ఝున్‌ఝున్‌ వాలా ఆకాశ ఎయిర్‌ విమానాల్ని తయారు చేసేందుకు అమెరికాకు చెందిన విమానాల తయారీ సంస్థ బోయింగ్‌తో ఒప్పందం కుదుర్చుకున్నారు. ఝున్‌ఝున్‌ వాలా గతేడాది నవంబర్‌ 26,2021న బోయింగ్‌ సంస్థతో 72 మ్యాక్స్‌ విమానాల్ని కొనుగోలు చేశారు. వీటితో పాటు 72బోయింగ్‌ 737మ్యాక్స్‌ ఎయిర్‌ క్రాప్ట్‌లు కూడా ఉన్నాయి. ఆ సంస్థ మొత్తం విమానాల్ని తయారు చేసి ఆకాశ ఎయిర్‌కు అప్పగించనుంది. ఇందులో భాగంగా బోయింగ్‌ కంపెనీ తొలి ఎయిర్‌ క్రాప్ట్‌ ను ఏ ఏడాది జున్‌ నాటికి ఆకాశ ఎయిర్‌కు అందించనుంది. Can’t keep calm! Say hi to our QP-pie! 😍#AvGeek pic.twitter.com/sT8YkxcDCV — Akasa Air (@AkasaAir) May 23, 2022 సాధ్యమేనా! కాంపిటీషన్‌, ఫ్లైట్ల నిర్వహణతో పాటు పెరిగిపోతున్న ఏవియేషన్‌ టర్బైన్‌ ఫ్యూయల్‌, కరోనా కారణంగా ప్రపంచ దేశాల్లో విమానాల రాకపోకలపై ఆంక్షలు విధించడంతో పాటు ఇతర కారణాల వల్ల గడిచిన 10ఏళ్లలో పెద్ద సంఖ్యలో ఆయా విమాన సంస్థలు తమ సర్వీసుల్ని పూర్తిగా రద్దు చేశాయి. పదుల సంఖ్యలో విమానాలు  ప్రభుత్వం ఆధీనంలో సేవలందిస్తున్న ఎయిర్‌ ఇండియా సైతం నష్టాలకు తట్టుకోలేక టాటా కంపెనీకి అమ్మేసింది. రతన్‌ టాటా ఎయిర్‌ ఇండియా కొనుగోలు చేయడంతో కష్టాల నుంచి గట్టెక్కితే  మిగిలిన సంస్థలు అప్పుల ఊబిలో కూరుకుపోయి.. కార్యకాలాపాల్ని నిలిపివేశాయి. వాటిలో వాయిదూత్‌ ఎయిర్‌ లైన్స్‌, సహార ఎయిర్‌ లైన్స్‌, ఎండీఎల్‌ ఆర్‌ ఎయిర్‌లైన్స్‌, డక‍్కన్‌ ఎయిర్‌ వేస్‌ లిమిటెడ్‌, దర్బంగా ఏవియేషన్‌, దమానియా ఎయిర్‌ వేస్‌, గుజరాత్‌ ఎయిర్‌ వేస్‌, ఎయిర్‌ కోస్టా, ఎయిర్‌ కార్నివాల్‌, జెట్‌ ఎయిర్‌ వేస్‌, ఎయిర్‌ మంత్రా, కింగ్‌ ఫిషర్‌ ఎయిర్ లైన్స్‌లు ఉన్నాయి.  సుమారు రూ.66వేల కోట్లు     ఈ క్రమంలో రాకేష్‌ ఝున్‌ఝున్‌వాలా  'ఆకాశ ఎయిర్‌' బ్రాండ్‌ కింద ఎస్‌ఎన్‌వీ ఏవియేషన్‌ ప్రైవేటు లిమిటెడ్‌ సంస్థను ఏర్పాటు చేశారు. నవంబర్‌ 16న ఆ కంపెనీ 72 బోయింగ్ 737 మ్యాక్స్ విమానాల్ని ఆర్డర్ చేసింది. ఈ ఒప్పందం విలువ దాదాపు 9 బిలియన్ డాలర్లు(సుమారు రూ. 66 వేల కోట్లు) గా ఉంది. అయితే ఇండస్ట్రీలో నిలదొక్కుకొని అప్పుల‍్లో కూరుకుపోవడంతో పెద్ద సంఖ్యలో ఏవియేషన్‌ సంస్థలు సర్వీసుల్ని నిలిపివేస్తే..ఇప్పుడు ఆకాశ ఎయిర్‌తో కొత్త విమాన సర్వీసుల్ని ప్రారంభించడం కత్తి మీద సామేనని మార్కెట్‌ నిపుణులు అభిప్రాయం వ్యక్తం చేస్తున్నారు. చదవండి👉రాకేష్‌ ఝున్‌ఝున్‌వాలా టార్గెట్‌ అదే, రూ.66వేల కోట్లతో..!

రష్యా అధ్యక్షుడు వ్లాదిమిర్‌ పుతిన్‌కు సంబంధించిన విమానం ‘ఇల్యుమిష్‌ ఐఎల్‌–80 మాక్స్‌డోమ్‌’(విపత్తు సమయంలో వాడేది) తాజాగా వార్తల్లోకి వచ్చింది. తాజాగా మాస్కో చుట్టూ ఈ విమానం చక్కర్లు కొట్టడంతో అందరి దృష్టి దీనిపై పడింది. ఆకాశంలో ఎగిరే ‘క్రెమ్లిన్‌’(రష్యా అధ్యక్ష భవనం) అంటుంటారీ విమానాన్ని. అణు యుద్ధం లాంటివి సంభవించినప్పుడు రష్యాను పాలించడం దగ్గర్నుంచి విమానం నుంచే అణు దాడికి ఆదేశాలిచ్చేందుకు అవసరమైన ఏర్పాట్లన్నీ ఇందులో ఉన్నాయి. ఉక్రెయిన్, రష్యా యుద్ధ సమయంలో ఈ విమానం కనబడటంతో ఉత్కంఠ నెలకొంది. అసలీ విమానం విశేషాలేంటో తెలుసుకుందామా.. ►సోవియట్‌ కాలానికి చెందిన ఈ విమానానికి అవసరమైన ఇంధనాన్ని ఆకాశంలోనే నింపుకోవచ్చు. ఇందుకోసం కాక్‌పిట్‌ కింద ఏర్పాటు ఉంది.  ►విమానంలో నుంచే రష్యాను పరిపాలించేందుకు, ఏదైనా యుద్ధం జరుగుతున్నప్పుడు ఆకాశంలో నుంచే మిలిటరీకి ఆదేశాలు జారీ చేయొచ్చు..అంతేకాదు..  అణు దాడికి ఆదేశాలిచ్చేందుకు కూడా ఏర్పాట్లు ఉన్నాయి. ►కాక్‌పిట్‌కు తప్ప విమానానికి ఇంకెక్కడా కిటికీలు ఉండవు. ►విమానంలో ముఖ్యమైన భాగం జ్వెనో–ఎస్‌. ఇందులో అత్యాధునిక కమ్యూనికేషన్‌ గది ఉంది. విమానంపైన ముందు భాగంలో ఏర్పాటు చేసిన శాటిలైట్‌ యాంటెన్నాల సాయంతో ఇది పని చేస్తుంది.  ►సముద్రంలోని సబ్‌మెరైన్లలో (బాలిస్టిక్‌ క్షిపణులను కలిగి ఉండేవి) ఉన్న అధికారులకు ఆదేశాలు ఇచ్చేందుకు వెరీలో ఫ్రీక్వెన్సీ యాంటెన్నా వ్యవస్థ కూడా ఉంది.     ►1987లో తొలి విమానం తయారైంది. మొత్తం 4 తయారు చేశారు. 2008లో ఈ విమానాలను ఆధునీకరించారు. జ్వెనో–ఎస్‌ రెండో వెర్షన్‌ను తయారు చేశారు. దీన్ని రెండు విమానాల్లో ఏర్పాటు చేశారు.     ►విమానం పొడవు 60 మీటర్లు, రెక్కల పొడవు 48 మీటర్లు ఉంటుంది. ►గంటకు 850 కిలోమీటర్ల వేగంతో దూసుకెళ్లగలదు. ఒకసారి ఇంధనం నింపాక 3,600 కిలోమీటర్లు వెళ్లగలదు. 2010 నుంచి కనిపించలే రెండో ప్రపంచ యుద్ధం ముగిశాక ఆ విజయానికి గుర్తుగా ఏటా జరిగే కార్యక్రమంలో ఈ విమానం కనిపిస్తుండేది. అయితే 2010 నుంచి కనిపించకుండాపోయింది. తాజాగా మళ్లీ కనిపించి వార్తల్లో నిలిచింది. ఉక్రెయిన్, రష్యా యుద్ధం నేపథ్యంలో పశ్చిమ దేశాలకు హెచ్చరికలు పంపేందుకే ఈ విమానాన్ని పుతిన్‌ మళ్లీ బయటకు తెచ్చారని అనుకుంటున్నారు. అయితే దీనిపై రష్యా రక్షణ శాఖ స్పందించింది. మే 9న విక్టరీ డే పరేడ్‌లో విమానం కనిపించనుందని, అందులో భాగంగా రిహార్సల్స్‌ చేసేందుకే మాస్కో చుట్టూ చక్కర్లు కొట్టిందని వెల్లడించింది.   – సాక్షి, సెంట్రల్‌ డెస్క్‌   

కీవ్‌: ఉక్రెయిన్‌పై దాడిలో రష్యా అమానవీయంగా ప్రవర్తిస్తుందన్న నివేదికల నేపథ్యంలో ఉక్రెయిన్‌కు మరిన్ని ఆయుధాలివ్వాలని నాటో కూటమి దేశాలు గురువారం నిర్ణయించాయి. రష్యా దారుణాలు నిజమేనని జర్మనీ నిఘా సంస్థ ధృవీకరించినట్లు కథనాలు వచ్చాయి. అయితే ఒక కూటమిలాగా ఉక్రెయిన్‌కి సాయం చేయడానికి నాటో నిరాకరించింది. సభ్యదేశాలు విడిగా యాంటీ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్, యాంటీ ట్యాంక్‌ తదితర ఆయుధాలు, ఔషధాలు ఇచ్చేందుకు అంగీకరించాయి. కూటమిలో ఏ దేశం ఎలాంటి సాయం చేయనుందనే వివరాలు తెలిపేందుకు సెక్రటరీ జనరల్‌ స్టోల్టెన్‌బర్గ్‌ నిరాకరించారు. ఉక్రెయిన్‌కు ఆధునిక ఆయుధాలు అందిస్తామని, అక్కడ యుద్ధం కొత్త దశకు చేరుతోందని బిట్రన్‌ వ్యాఖ్యానించింది. అంతకుముందు రష్యా దాడిని ఎదుర్కొనేందుకు తమకు ఆయుధ సహకారం అందించాలని పాశ్చాత్య దేశాలను, నాటోను ఉక్రెయిన్‌ విదేశాంగ మంత్రి డిమిత్రో కులెబా కోరారు. నాటో విదేశాంగ మంత్రులతో చర్చలకు ఆయన బ్రసెల్స్‌ వచ్చారు. ఆయుధాలందిస్తే రష్యా తదుపరి లక్ష్యంగా మారతామని నాటో దేశాల్లో కొన్ని భయపడుతున్నాయి. ఇప్పటికే పలు దేశాలు ఉక్రెయిన్‌కు అనేక ఆయుధాలను అందించాయి. అయితే విమానాలు, ట్యాంకుల్లాంటి ఆయుధాలను ఇవ్వలేదు. తమకు మిస్సైల్స్, సాయుధవాహనాలు, డిఫెన్స్‌ సిస్టమ్స్‌ కావాలని కులెబా కోరుతున్నారు. జర్మనీ లాంటి దేశాలు తమకు మరింత వేగంగా సాయం అందించాలన్నారు. కీవ్, చెర్నిహివ్‌ ప్రాంతాల నుంచి రష్యా 24 వేల మంది సైనికులను ఉపసంహరించుకుందని, వీరిని తూర్పు ప్రాంతంలో యుద్ధానికి సన్నద్ధం చేస్తోందని అమెరికా అధికారి ఒకరు చెప్పారు. లుహాన్స్‌క్, డొనెట్సెక్‌ ప్రాంతాల్లాగే డోన్బాస్‌లో కూడా కొన్ని ప్రాంతాలను ఉక్రెయిన్‌ నుంచి విడగొట్టాలన్నది పుతిన్‌ యత్నంగా నిపుణులు అభివర్ణిస్తున్నారు. తూర్పు ప్రాంతంపై రష్యా సేనలు దృష్టి పెడుతున్న వేళ అక్కడి నుంచి  త్వరగా వెళ్లిపోవాలని స్థానికులను ఉక్రెయిన్‌ ప్రభుత్వం కోరింది. రష్యాపై ఆంక్షల రూపంలో ఒత్తిడి పెంచుతామని జీ7 దేశాలు ప్రకటించాయి. హక్కుల మండలి నుంచి రష్యా సస్పెన్షన్‌ మానవహక్కుల సమాఖ్య నుంచి రష్యాను సస్పెండ్‌ చేసే తీర్మానానికి ఐరాస ఆమోదం లభించింది. ఈ తీర్మానంపై ఐరాస జనరల్‌ అసెంబ్లీలో గురువారం ఓటింగ్‌ జరిగింది. రష్యా సస్పెన్షన్‌కు అనుకూలంగా 93 ఓట్లు, వ్యతిరేకంగా 24 ఓట్లు వచ్చాయి. ఓటింగ్‌కు భారత్‌ దూరంగా ఉంది.  ఐరాస శాశ్వత సభ్యదేశాల్లో ఇంతవరకు ఏ దేశం కూడా ఐరాస అనుబంధ విభాగాల నుంచి సస్పెండ్‌ కాలేదు.

వంట నూనెల ధరలు ఆకాశాన్నంటుతున్న వేళ... ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద ప్యాసింజర్‌ విమానం జెట్‌ఇంధనంతోకాకుండా వంటనూనెతో నింగిలోకి ఎగిరింది. అది ఎప్పుడు ఎక్కడ టేకాఫ్‌ అయింది... ఇదెలా సాధ్యమనే ఆసక్తికర విషయాలేంటో తెలుసుకుందాం...  –సాక్షి, సెంట్రల్‌ డెస్క్‌  సూపర్‌ జంబో విమానం ఎయిర్‌బస్‌ ఏ–380 వంటనూనెతో ఆకాశంలోకి ఎగిరి మూడు గంటలపాటు చక్కర్లు కొట్టింది. ఈ విమానం ఇటీవల ఫ్రాన్స్‌లోని టౌలూస్‌ బ్లాగ్నక్‌ విమానాశ్రయంలో వంటనూనెతో తయారుచేసిన సస్టెయినబుల్‌ విమాన ఇంధనాన్ని (ఎస్‌ఏఎఫ్‌) 27 టన్నుల వరకు నింపుకుని టేకాఫ్‌ అయింది. మూడు గంటల తర్వాత నైస్‌ విమానాశ్రయంలో విజయవంతంగా ల్యాండయింది. ఈ విమానం 100 శాతం ఎస్‌ఏఎఫ్‌తో నింగిలోకి ఎగరడం ఇదే తొలిసారి కావడం విశేషం.   కొవ్వులు, ఇతర వ్యర్థాలతో..  హరిత, మునిసిపల్‌ వ్యర్థాలు,కొవ్వులతో తయార య్యే ఈ ఎస్‌ఏఎఫ్‌ ఇంధనం దాదాపు 80 శాతం కా ర్బన్‌డయాక్సైడ్‌ను తగ్గిస్తుంది. ఏవియేషన్‌ పరిశ్రమ 2050 నాటికల్లా కర్భన ఉద్గారాలను జీరో లక్ష్యంగా పెట్టుకోగా,యూకే ప్రభుత్వం 2030 నాటికి 10 శా తం ఎస్‌ఏఎఫ్‌ను వినియోగించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. గత ఏడాదికాలంలో ఏ380తోపాటు మూడు విమానాలు 100 శాతం వంటనూనెతో నింగిలోకి ఎగిరాయి. 2021 మార్చిలో ఏ350, అక్టోబర్‌లో ఏ319నియో విమానాలు ఇలా ఎఫ్‌ఏఎఫ్‌తో చక్కర్లు కొట్టాయి.   ధర ఐదు రెట్లు ఎక్కువ...  సంప్రదాయ విమాన ఇంధనంతో పోలిస్తే ఈ హరిత జెట్‌ ఇంధనం ధర ఐదు రెట్లు ఎక్కువగా ఉంటుంది. ఈ ఇంధనాన్ని వాడితే విమాన టికెట్ల ధరలు కూడా ఎక్కువ అవుతాయని, అయితే ప్రభుత్వాలు సబ్సిడీలిచ్చి ఆదుకుంటే ధరలు పెంచాల్సిన అవసరం ఉండదని విశ్లేషకులు అంటున్నారు. 2030 నాటికి 13 హరిత విమాన ఇంధనం ప్లాంట్లను నెలకొల్పాలని యూకే ప్రభుత్వం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. ఒక్కో ప్లాంట్‌కు సుమారు రూ.2,280 కోట్లు వ్యయమవుతుంది.   ఎస్‌ఏఎఫ్‌ వినియోగం పెరిగిందంటే జీరో కర్భన ఉద్గారాల లక్ష్యానికి చేరువవుతున్నట్లే అని ఎయిర్‌బస్‌ సంస్థ పేర్కొంది. తమ విమానాలన్నింటిని 50శాతం ఎస్‌ఏఎఫ్‌–కిరోసిన్‌ మిశ్రమంతో నడిపేందుకు అనుమతి ఉందని చెప్పింది. ప్రస్తుతం ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఏడాదికి 200 బిలియన్‌ లీటర్ల విమాన ఇంధనం అవసరం అవుతుండగా, గత ఏడాది 10–12 కోట్ల లీటర్ల ఎస్‌ఏఎఫ్‌ మాత్రమే ఉత్పత్తి అయిందని అంతర్జాతీయ వైమానిక సంస్థ ఐఏటీఏ అంచనావేసింది. ఇది మొత్తం డిమాండ్‌లో 0.05 శాతం మాత్రమేనని చెప్పింది. శిలాజ ఇంధనాలతో పోలిస్తే ఇలాంటి జీవఇంధనాలతో కాలుష్యం తక్కువగా ఉంటుంది. అందుకే ఎస్‌ఏఎఫ్‌ వాడకాన్ని పెంచాలని వైమానిక సంస్థలు ప్రణాళికలు వేస్తున్నాయి. ఎలా మారుస్తారు?  మనం వాడుతున్న వంటనూనెను అలాగే విమాన ఇంధనంగా వాడలేం. వాడిన వంటనూనెకు కొన్నిరకాల మిశ్రమాలు కలిపి కొంత ప్రాసెస్‌ చేసి జీవఇంధనంగా మారుస్తారు. జీఎఫ్‌ కమ్యూనికేషన్స్‌ సంస్థ ప్రకారం వాడిన ఆలివ్, కనోలా నూనెలు దీనికి బాగా పనికొస్తాయి. ఎందుకంటే అవి తాజా నూనె కన్నా కూడా బాగా చిక్కగా ఉంటాయి. విమాన ఇంధనంగా మార్చేందుకు ముందుగా వాడిన నూనెను వడబోసి అందులో ఉన్న వ్యర్థాలను తొలగిస్తారు. తర్వాత దాన్ని 70ఫారన్‌హీట్‌ వరకు వేడిచేస్తారు. తర్వాత కొంచెం ఆల్కహాల్, సోడియం క్లోరైడ్‌ తదితరాలను జతచేస్తారు. ఈ మిశ్రమంతో రెండు రకాల ఉత్పత్తులు అంటే మీథైల్‌ ఈస్టర్, గ్లిసరిన్‌ తయారవుతాయి. బయోడీజిల్‌ (జీవఇంధనం) రసాయన నామం మీథైల్‌ ఈస్టర్‌. గ్లిసరిన్‌ను సబ్బులతోపాటు చాలారకాల ఉత్పత్తుల తయారీకి వాడతారు.    

సీట్లు నిండినా..గల్లా ఖాళీ అవుతుంది ఇదీ ప్రస్తుతం విమానయాన పరిస్థితి. అందుకే విమానాయన సంస్థలు ఆవ నూనె, వంట నూనెతో విమానాల్ని నడిపేందుకు ప‍్రయత్నాలు మొదలు పెట్టాయి. మంచి ఫలితాల్ని రాబడుతున్నాయి. తాజాగా 496 మంది ప్రయాణించే కాస్ట్లీ విమానం 'ఎయిర్‌ బస్‌ ఏ380'లో వంటింట్లో వాడే వంట నూనె ఫ్యూయల్‌గా ఉపయోగించారు. ఎలాంటి ప్రమాదం లేకుండానే విమానం నిర్దేశించిన ఎయిర్‌పోర్ట్‌లో విజయవంతంగా టేకాఫ్‌ అయ్యింది. ప్రస్తుతం ఈ అంశం ప్రపంచ వ్యాప్తంగా సంచలనంగా మారింది.    గాలి నుంచి కాదు ఆవ మొక్క నుంచి ఇంధనం ఐదేళ్ల క్రితం గాలి నుంచి విమానం ఇంధనం తయారవుతుందని అనడంతో విమానయానం కష్టాలు ఇక తీరిపోయినట్లేనని భావించారు. ఎందుకంటే అసలు విమానయానం కష్టాలన్నీ ఇంధనం వల్లనే జరుగుతున్నాయి. నానాటికి పెరిగిపోతున్న చమురు ధరలతో..వాటి ఖర్చు ఆకాశం నుంచి అంతరిక్షం దాటుతోంది. దాంతో ఆల్ట్రనేటీవ్‌  ఫ్యూయల్‌ వైపు అందరూ ఆశగా ఎదురు చూశారు. కానీ అదెందుకో కార్యచరణకు నోచుకోలేదు. కానీ గతేడాది భారత శాస్త్రవేత్త,జార్జియా యూనివర్సిటీ ప్రొఫెసర్‌ పునీత్‌ ద్వివేదీ బృందం ఆవాల మొక్క ద్వారా విమానం ఇంధనం తయారవుతుందనగానే ఆశలు చిగురించాయి. బ్రాసికా కేరినాటా రకం ఆవాల మొక్కల నుంచి తీసే నూనెతో విమానం ఇంధనం తయారు చేయోచ్చని పునీత్ ద్వివేది తెలిపారు. ద్వివేదీ గత 4 సంవత్సరాలుగా దీనిపై పరిశోధనలు చేస్తుండగా..ఈ ప్రాజెక్టును15 మిలియన్ల డాలర్లతో అమెరికా నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌ ఆఫ్‌ ఫుడ్‌ అండ్‌ అగ్రికల్చర్‌ చేపట్టింది. వంట నూనెతో అద్భుతాలు ఈ నేపథ్యంలో సీఎన్‌ఎన్‌ కథనం ప్రకారం.. ప్రపంచంలోనే అత్యంత ఖరీదైన విమాన ప్రయాణాన్ని ఎతిహాద్ ఎయిర్‌వేస్‌కు చెందిన ఎయిర్ బస్‌ ఏ380 ఫ్లైట్‌ను ఫ్రాన్స్‌లో ట్రయల్స్‌ నిర్వహించారు. సంచలనం ఏంటంటే ఈ విమానంలో వంటింట్లో వాడే వంటనూనె ( ఇది సస్టైనబుల్ ఏవియేషన్ ఫ్యూయల్(saf అని కూడా పిలుస్తారు)ను ఉపయోగించడం. ఈ విమానం రోల్స్ రాయిస్ ట్రెంట్ 900 ఇంజన్ సాయంతో మార్చి 25న టౌలౌస్‌లోని బ్లాగ్నాక్ విమానాశ్రయం నుండి బయలుదేరింది.  మార్చి 29న టౌలౌస్ నుండి నైస్‌కు వెళ్లేందుకు అదే నూనెను ఉపయోగించి ఏ380 ప్లైట్‌ను మరో ట్రైల్‌ నిర్వహించారు. ఈ టెస్ట్‌లో విమానం టేకాఫ్, ల్యాండింగ్ సమయంలో ఇంధన పనితీరు బాగున్నట్లు గుర్తించారు.    ఫ్రాన్స్‌కు చెందిన టోటల్‌ ఎనర్జీస్‌ సంస్థ ఫ్రాన్స్‌కు చెందిన టోటల్‌ ఎనర్జీస్‌ సంస్థ  'హైడ్రోప్రాసెస్డ్ ఎస్టర్స్, ఫ్యాటీ యాసిడ్స్' లేదా హెచ్‌ఈఎఫ్‌ఏ నుండి ఈ ప్రత్యేకమైన కుకింగ్‌ ఆయిల్‌ను తయారు చేసింది.  ఇక‍్కడ ఆసక్తికర విషయం ఏంటంటే ఈ ఆయిల్‌ను విమానాల్లో ఉపయోగించడం ఇదే తొలిసారి కాదు. మార్చి2021లో వైడ్ బాడీ ఏ 350 ఫ్లైట్‌లో, గత అక్టోబర్‌లో ఏ319 నియో అనే విమానంలో ఈ ఆయిల్‌ను ఫ్యూయల్‌గా ఉపయోగించారు. తాజాగా కాస్ట్లీ విమానం ఏ380 లో ఉపయోగించి టెస్ట్‌ ట్రయల్స్‌ ను విజయవంతంగా పూర్తించారు. కాగా ఎయిర్‌బస్ యాజమాన్యం తన విమానాలన్నింటిలో ఈ కుకింగ్‌ ఆయిల్‌ను ఉపయోగించేందుకు సర్టిఫికేట్‌ పొందాలని చూస్తుంది. అప్పటి వరకు ప్రయోగాలు కొనసాగిస్తామని ఆ సంస్థ ప్రతినిధులు చెబుతున్నారు.  చదవండి: ఈ విమానంలో జర్నీ బాగా కాస్ట్లీ గురూ!

విమానాల్లో బిజినెస్‌ క్లాస్‌ అంటేనే కాస్త పర్సనల్‌ స్పేస్‌ ఎక్కువగా ఉంటుంది. ఇబ్బంది లేకుండా, సౌకర్యవంతంగా, ప్రశాంతంగా ప్రయాణించేలా సీట్లు, ఇతర సౌకర్యాలుంటాయి. కానీ అచ్చం ఇంట్లో లివింగ్‌ రూమ్‌లోనే ఉన్నామా అనిపించేలా క్యాబిన్‌ డిజైన్‌ చేస్తే! టీవీ, కర్టెన్లు, కార్పెట్లు, ఇతరత్రా ప్రత్యేక సౌకర్యాలుంటే! ఇలాంటి అద్భుతమైన క్యాబిన్లను సియాటెల్‌కు చెందిన డిజైన్‌ కంపెనీ టియాగ్యు, టెస్లా, ఒక్లహోమాకు చెందిన ఎయిరోస్పేస్‌ కంపెనీ నోర్డామ్‌ కలిసి రూపొందించాయి. ఈ డిజైన్‌కు‘ఎలివేట్‌’ అని పేరు పెట్టాయి. దీనికి సంబంధించిన ఫొటోలను తాజాగా విడుదల చేశాయి. జర్మనీలోని హాంబర్గ్‌లో ఈ ఏడాది జూన్‌లో జరిగే ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ ఇంటీరియర్స్‌ ఎక్స్‌పోలో ఈ డిజైన్లను ప్రదర్శించనున్నాయి.  తక్కువలో ఎక్కువగా..  అద్భుతమైన వాల్‌ అటాచ్‌మెంట్స్, పెద్ద బెడ్‌ సైజు, లివింగ్‌ స్పేస్, వస్తువులు పెట్టుకునేందుకు స్థలం లాంటివి ప్రతి ప్రయాణికుడికి ఉండేలా డిజైన్‌ చేయడం ఇదే తొలిసారని ‘ఎలివేట్‌’ డిజైనర్లు తెలిపారు. ఈ ఇంటీరియర్‌కు విమానంలో ఎక్కువ స్థలం అవసరం ఏమీ ఉండదని, సీట్లు తగ్గించుకోవాల్సిన అవసరమూ రాదని చెప్పారు. పైగా డిజైన్‌లో వాడినవన్నీ తక్కువ బరువున్నవేనని వివరించారు. దీని వల్ల విమానంపై భారంపడదని, ఎక్కువ ఇంధనం ఖర్చవదని తెలిపారు. చిన్న విమానాల్లో కూడా ఎలివేట్‌ క్యాబిన్లను సులువుగా ఏర్పాటు చేసుకోవచ్చన్నారు. అందమైన క్యాబిన్లతో ప్రయాణికులకు అద్భుతమైన అనుభూతిని అందించడానికి.. ఎక్కువ స్థలం ఉండేలా, సౌకర్యవంతంగా అనిపించేలా, ప్రైవసీ ఉండేలా ఎలివేట్‌ను డిజైన్‌ చేశామని చెప్పారు.      – సాక్షి సెంట్రల్‌ డెస్క్‌  

సాక్షి ముంబై: ఉక్రెయిన్‌లో చదువుకుంటున్న విద్యార్థులను తీసుకువస్తున్న మరో ప్రత్యేక విమానం గురువారం ఉదయం ముంబైకి చేరుకుంది. వందకుపైగా విద్యార్థులు ఈ ప్రత్యేక విమానంలో ముంబైకి చేరుకోగా వీరిలో తెలంగాణకు చెందిన తొమ్మిది మంది, ఆంధ్రప్రదేశ్‌కు చెందిన అయిదుగురు విద్యార్థులు ఉన్నారు. వీరికి ఆంధ్రప్రదేశ్‌ ప్రభుత్వ నోడల్‌ అధికారి వి.రామకృష్ణ, తెలంగాణ ప్రభుత్వ అధికారులు డాక్టర్‌ ఎ.శరత్‌ (పంచాయితీ రాజ్‌ కమిషనర్‌), లాల్‌శంకర్‌ చవాన్‌ (ఐపీఎస్‌)తోపాటు ముంబై కస్టమ్స్‌ అసిస్టెంట్‌ కమిషనర్‌ ఎం.నాగరాజ్‌ అన్నివిధాలా సహకారమందించారు. నవీముంబైలోని తెలుగు కళాసమితి ప్రధాన కార్యదర్శి మాదిరెడ్డి కొండారెడి, ఎన్జీఓ సంస్థ పదాధికారులు కూరపాటి నరేష్, దోర్నాల రాజు, సురేష్‌కూడా విమానాశ్రయానికి వచ్చి విద్యార్థులను కలిశారు.  ముంబైకి వచ్చిన తెలంగాణ విద్యార్థులు: అభిజిత్‌సింగ్‌ నేగి (హైదరాబాద్‌), గోపగల్ల ప్రణయ్‌ (హైదరాబాద్‌), ఎం.ఈసాద్‌అలీ బేగ్‌ (హైదరాబాద్‌), పాటిల్‌ అక్షయ్‌ విజయ్‌కుమార్‌ (హైదరాబాద్‌), డి.పవన్‌కళ్యాణ్‌ (హైదరాబాద్‌), కె.సిద్దువినాయక్‌ (హైదరాబాద్‌), బి.కార్తీక్‌ నాయక్‌ (నిజామాబాద్‌), కె.సొలొమొన్‌∙రాజ్‌ (కరీంనగర్‌), ఐ.కార్తికేయ (హైదరాబాద్‌) 

పెద్దవూర: శిక్షణ విమానం కూలి ట్రైనీ మహిళా పైలట్‌ దుర్మరణం చెందిన ప్రదేశాన్ని ఆదివారం ఢిల్లీ నుంచి వచ్చిన ఏఏఐబీ(ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ యాక్సిడెంట్‌ ఇన్వెస్టిగేషన్‌ బ్యూరో) టీం అధికారులు అమిత్‌కుమార్, దినేష్‌కుమార్, కెప్టెన్‌ భవానీశంకర్‌లతో పాటు, హైదరాబాద్‌ నుంచి వచ్చిన డీజీసీఏ(డైరెక్టరేట్‌ జనరల్‌ ఆఫ్‌ సివిల్‌ ఏవియేషన్‌) అధికారులు పరిశీలించారు. ఉదయం 8.15కు వచ్చిన ప్రత్యేక బృందం మధ్యాహ్నం 2 గంటల వరకు విచారణ చేపట్టింది. ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ పరికరాలను స్వాధీనం చేసుకున్నారు. శకలాలను ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని గుంటూరు జిల్లా రైట్‌బ్యాంకులోని ఫ్లైటెక్‌ ప్రైవేట్‌ ఏవియేషన్‌ అకాడమీకి తరలించారు. డీజీసీఏ బృందంలో డీజీసీఏ డైరెక్టర్‌ సురేందర్‌ టోపో, అసిస్టెంట్‌ డైరెక్టర్‌ శివ ఉన్నారు. రిపోర్ట్‌ ఆధారంగా కేసు విచారణ –వై. వెంకటేశ్వరరావు, డీఎస్పీ మిర్యాలగూడ  తుంగతుర్తి గ్రామ సమీపంలో  ఫ్టైటెక్‌ ప్రైవేట్‌ ఏవియేషన్‌ అకాడమీకి చెందిన ఎయిర్‌ క్రాఫ్ట్‌ చాపర్‌ శనివారం కూలిపోయి ట్రైనీ మహిళా పైలట్‌ మృతి చెందిన ఘటనలో ఢిల్లీలోని ఏఏఐబీ, హైదరాబాద్‌కు చెందిన డీజీసీఏ అధికారుల బృందాలు ఆదివారం విచారణ చేశాయి. శకలాలను స్వాధీనం చేసుకుని వాటిని విశ్లేషించి రిపోర్ట్‌ తయారు చేసి ఇస్తామన్నారు. వారిచ్చే రిపోర్ట్‌ ఆధారంగా తర్వాత విచారణ చేస్తాం. 

నిరంతర అప్రమత్తత ఎంతటి ప్రమాదాన్నయినా నివారిస్తుంది. తెలిసో, తెలియకో చేసే చిన్న పొర పాటు ఒక్కొక్కప్పుడు అపారమైన నష్టానికి దారితీస్తుంది. ఈ నెల 7న బెంగళూరు గగనతలంలో రెండు విమానాలు ఒకదానికొకటి చేరువగా రాబోయి, రెప్పపాటులో ప్రమాదంనుంచి బయట పడ్డాయని వెలువడిన కథనాలు దిగ్భ్రాంతి కలిగించాయి. ఇండిగో సంస్థకు చెందిన ఈ రెండు విమానాల్లో ఒకటి బెంగళూరు నుంచి కోల్‌కతా వెళ్లడానికి టేకాఫ్‌ కాగా, మరొకటి భువనేశ్వర్‌ వెళ్లడా నికి గాల్లోకి లేచింది. అయిదు నిమిషాల తేడాతో టేకాఫ్‌ అయిన ఈ రెండు విమానాల పైలట్‌లనూ రాడార్‌ కంట్రోలర్‌ ఒకరు అప్రమత్తం చేసి ప్రమాదాన్ని నివారించారు. పెను ముప్పు తప్పినందుకు సంతోషించాలో, ఈ ఉదంతాన్ని గుట్టు చప్పుడు కాకుండా కప్పెట్టేందుకు ప్రయత్నించిన అధికారుల తీరును చూసి ఆందోళనపడాలో తెలియని స్థితి. ఈ నెల 9న దుబాయ్‌లో కూడా ఇదే తరహాలో పెను ప్రమాదాన్ని నివారించారు. దుబాయ్‌నుంచి హైదరాబాద్‌ రావాల్సిన ఈకే–524 విమానం, దుబాయ్‌ నుంచి బెంగళూరు వెళ్లే ఈకే–568 విమానం టేకాఫ్‌ సమయంలో ఢీకొట్టుకోబోయాయి. దుబాయ్‌–హైదరాబాద్‌ పైలట్‌ టేకాఫ్‌ కోసం విమానాన్ని పరుగెత్తిస్తుండగా తనకెదురుగా శర వేగంతో వస్తున్న దుబాయ్‌–బెంగళూరు విమానాన్ని గమనించాడు. ఈలోగా హైదరాబాద్‌ విమా నాన్ని వెంటనే టాక్సీ బే వైపు వెళ్లి, రన్‌వేను ఖాళీ చేయాలని ఎయిర్‌ట్రాఫిక్‌ కంట్రోల్‌ (ఏటీసీ) ఆదేశా లిచ్చారు. దాంతో ముప్పు తప్పింది. హైదరాబాద్‌ విమానం పైలట్‌ ఏటీసీ అనుమతి ఇవ్వకుండానే బయల్దేరేందుకు ప్రయత్నించాడని ప్రాథమిక దర్యాప్తులో తేలిందంటున్నారు.  ఎప్పటికప్పుడు వస్తున్న కొత్త సాంకేతికతల పుణ్యమా అని ప్రస్తుతం విమానాలే అత్యంత సురక్షిత ప్రయాణ సాధనాలని నిపుణులు చెబుతున్న మాట. ప్రతి వందకోట్ల కిలోమీటర్ల ప్రయా ణానికీ విమానాలద్వారా సంభవించే సగటు మరణాల రేటు రైళ్లు, కార్ల కారణంగా జరిగే మరణా లతో పోలిస్తే అత్యంత తక్కువని గణాంకాలు వివరిస్తున్నాయి. 1950 నుంచి జరిగిన విమానయాన ప్రమాదాలను పరిగణనలోకి తీసుకుంటే ప్రతి దశాబ్దానికీ వాటి సంఖ్య తగ్గుతూ వస్తోంది. అప్ప టితో పోలిస్తే విమానాల సంఖ్య, ప్రయాణాల సంఖ్య లక్షల్లో పెరిగినా ప్రమాదాలు పెద్దగా లేక పోవడం ఆ రంగంలో వచ్చిన సాంకేతికతల పర్యవసానమే. 70వ దశకంలో వచ్చిన డిజిటల్‌ పరికరాలతో విమానాల పోకడే మారింది. ఆ తర్వాత కాలంలో సెన్సర్ల మెరుగుదల, ఆధునిక సాంకే తికతలతో వచ్చిన నావిగేషన్‌ పరికరాలు, ఎయిర్‌ ట్రాఫిక్‌ కంట్రోల్‌ తదితరాలు విమానయానాన్ని మరింత సురక్షితంగా మార్చాయి. అయితే సాంకేతికత ఎంతగా విస్తరించినా ఎప్పటికప్పుడు సిబ్బంది అప్రమత్తంగా ఉంటేనే ప్రమాదాల నివారణ సాధ్యమవుతుంది. చాలా ప్రమాదాలకు మానవ తప్పిదాలే కారణమని, సాంకేతిక వైఫల్యం శాతం అతి తక్కువగా ఉంటున్నదని తేలింది. అయితే ఇందులోనూ సమస్య పొంచివుంది. అత్యాధునిక సాంకేతికత తనంత తానే అవసరానికి తగ్గట్టు సర్దుబాటు చేసుకుని ప్రయాణం సాఫీగా పూర్తయ్యేందుకు దోహదపడుతున్నమాట వాస్త వమేగానీ... అది పైలట్‌లలో అలసత్వాన్ని పెంచుతున్నదని, అనుకోని పరిస్థితులు తలెత్తినప్పుడు సొంతంగా నిర్ణయం తీసుకునే సామర్థ్యాన్నీ, చొరవనూ వారు కోల్పోతున్నారని నిపుణులు హెచ్చరి స్తున్నారు. ఇందుకు 2013లో దక్షిణకొరియా విమానానికి శాన్‌ఫ్రాన్సిస్కోలో జరిగిన ప్రమాదాన్ని ఉదహరిస్తున్నారు. అందులో 304 మంది ప్రయాణిస్తుండగా విమానం కిందకు దిగుతున్న సమ యంలో సాంకేతికత మొరాయించడం, పైలట్‌ అయోమయంలో పడటం కారణంగా ప్రమాదం చోటుచేసుకుని ముగ్గురు మరణించారు. అలాగే 2019లో కేవలం అయిదు నెలల వ్యవధిలో బోయింగ్‌కు చెందిన రెండు విమానాలు వైఫల్యం చెంది, ప్రమాదాల్లో 350 మంది మరణించారు. ఆ రెండు విమానాలూ ఒకే మోడల్‌వి కావడంతో 180 దేశాలు వాటి వాడకాన్ని నిలిపేశాయి. ఆ విమా నాల సాంకేతికతల్లో తగిన మార్పులు చేశారని నిర్ధారించుకున్నాకే ఇటీవల వాటి వినియోగం మొదలైంది. సాంకేతికత అద్భుతమైనదైనా, చాకచక్యంతో వ్యవహరించగల నేర్పు పైలట్‌కు ఉన్నా ఏటీసీ పరంగా లోపాలుంటే సమస్యలు ఏర్పడతాయి. బెంగళూరులోనూ, దుబాయ్‌లోనూ జరిగింది అదే. దుబాయ్‌లో అయితే కనీసం ఆ ఉదంతం ఉన్నతస్థాయి అధికారుల దృష్టికొచ్చింది. అక్కడ ఏ మాదిరి తప్పు జరిగిందో నిర్ధారించి, ప్రపంచవ్యాప్తంగా విమానయాన రంగంలో పనిచేస్తున్న వారందరినీ అప్రమత్తం చేయడానికి... మరెక్కడా అలాంటి సమస్య తలెత్తకుండా నివారించడానికి అవకాశం ఉంటుంది. కానీ బెంగళూరు ఏటీసీలో జరిగింది వేరు. దక్షిణంవైపున్న రన్‌వేను మరమ్మ తుల కోసం మూసివేశారు. కేవలం ఉత్తరంవైపున్న రన్‌వేను మాత్రమే వినియోగించాలని నిర్ణయిం చారు. ఆ వర్తమానం దక్షిణంలో ఉన్న కంట్రోలర్‌కి చేరలేదు. దాంతో హైదరాబాద్‌ విమానం కదలడానికి అనుమతించారు. ఉత్తరంవైపున్న కంట్రోలర్‌ సకాలంలో ఈ పొరపాటును గుర్తించక పోతే 430 మంది ప్రాణాలకు ముప్పు వాటిల్లేది. ఆ సంగతిని తగిన రికార్డుల్లో నమోదు చేసి, పౌరవిమానయాన డైరెక్టర్‌ జనరల్‌(డీజీసీఏ)కు సమాచారం అందించాల్సి ఉండగా, తొక్కిపెట్టేం దుకు ప్రయత్నించారు. ఈ తప్పిదాన్ని తీవ్రంగా పరిగణించడంతోపాటు, సమాచార లోపం ఎవరి వల్ల చోటుచేసుకున్నదో గుర్తించి కఠిన చర్యలు తీసుకోవాల్సిన అవసరం ఉంది.

కాకినాడ రూరల్‌: సాగరతీర సందర్శకులకు విజ్ఞానం, వినోదం పంచేందుకు సమయం సమీపిస్తోంది. కాకినాడ సూర్యారావుపేట బీచ్‌లో యుద్ధ విమాన మ్యూజియం ఇందుకోసం ముస్తాబవుతోంది. సుదీర్ఘ సముద్ర తీరం కలిగిన మన రాష్టంలో విశాఖ తరువాత కాకినాడ తీరం ప్రాధాన్యం సంతరించుకుంది. ఇక్కడి బీచ్‌కు నిత్యం వేలాదిగా ప్రజల తాకిడి ఉంటుంది. కోవిడ్‌ కొంత ప్రభావం చూపినా బీచ్‌ పూర్వ వైభవం మళ్లీ పొందుతోంది. భవిష్యత్తులో ఇది పర్యాటక కేంద్రంగా వెలుగొందుతుందని ప్రభుత్వం భావిస్తోంది. కాకినాడ నుంచి ఉప్పాడ వరకూ తీరాన్ని మరింత ఆకర్షణీయంగా రూపుదిద్దేందుకు ఇక్కడ యుద్ధ విమాన ప్రదర్శన శాల ఏర్పాటు చేస్తున్న సంగతి తెలిసిందే. టీయూ–142ఎం యుద్ధ విమానంతో.. బీచ్‌లో థీమ్‌ పార్కు ఇప్పటికే ఆకట్టుకుంటుండగా యుద్ధ విమానాలు ప్రధాన ఆకర్షణగా నిలవనున్నాయి. తొలుత ట్రైనీ యుద్ధ విమానం ఏర్పాటు చేసి ప్రదర్శనకు అనుమతించారు.  రాష్ట్ర ప్రభుత్వ ప్రత్యేక చొరవ తీసుకుని మరో యుద్ధ విమానం ఏర్పాటుకు కృషి చేసింది. దేశ రక్షణ రంగంలో దాదాపు 28 ఏళ్ల పాటు సేవలందించి 2017లో వైదొలగిన టీయూ–142ఎం విమానాన్ని ఇక్కడ నిలపాలని సంకల్పించి సఫలీకృతమైంది. ప్రపంచంలోనే అతి భారీ, పురాతన యుద్ధ విమానాల్లో ఇది ఒకటి కావడం విశేషం. 53 మీటర్ల పొడవు, 50 మీటర్ల వెడల్పు, 12 మీటర్ల ఎత్తు, 100 టన్నుల బరువు (ఇంధనంతో కలిపితే 185 టన్నులు) కలిగిన ఈ యుద్ధ విమానాన్ని చెన్నై నుంచి ఇక్కడికి తీసుకువచ్చారు. బయటి నుంచి చూడటమే కాకుండా లోపలికి వెళ్లి అన్నీ చూసేందుకు వీలుగా దీనిని రూపుదిద్దారు. త్వరలోనే ఈ విమానం మ్యూజియం సందర్శకులకు అందుబాటులోకి రానుంది. యుద్ధ విమానం సేవలు, ఆయుధాలు, శత్రువులపై దాడి, స్వీయరక్షణ వంటి అంశాలను ఇందులో ప్రదర్శిస్తున్నారు. విడి భాగాలను రోడ్డు మార్గంలో తీసుకువచ్చి బిగించారు. సందర్శకులు లోపలకు వచ్చి, బయటకు వెళ్లే మార్గాలను ఏర్పాటు చేయాల్సి ఉంది. పనుల్లో కొంత జాప్యం నేవీ డే సందర్భంగా డిసెంబర్‌ 4న ముఖ్యమంత్రి వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డితో దీనిని ప్రారంభింపజేయాలని అధికారులు తొలుత భావించారు. ఇందులో భాగంగా తూర్పు నావికాదళం ప్రధాన అధికారి వైస్‌ అడ్మిరల్‌ అజేంద్ర బహదూర్‌ సింగ్‌ సెప్టెంబర్‌లో వచ్చి పరిశీలించారు. ఏపీ టూరిజం శాఖ ఆధ్వర్యంలో అభివృద్ధి చేస్తున్న పార్కులో కాకినాడ నగరాభివృద్ధి సంస్థ (కుడా) (గతంలో గుడా) రూ.5.89 కోట్లతో చేపట్టిన విమాన మ్యూజియం పనుల వివరాలను కలెక్టర్‌ సి.హరికిరణ్, కుడా చైర్‌పర్సన్‌ రాగిరెడ్డి చంద్రకళాదీప్తి, వైస్‌ చైర్మన్‌ కె.సుబ్బారావు, వైస్‌ అడ్మిరల్‌కు వివరించారు.  డిసెంబర్‌ 4న ప్రారంభోత్సవం జరిగేలా చూడాలని పనులు చేపడుతున్న తనేజా ఏరోస్పేస్‌ అండ్‌ ఏవియేషన్‌ సంస్థ (విశాఖ) ప్రతినిధి శ్రీనివాస్‌కు సూచించారు. అయితే పనుల్లో కొంత జాప్యం జరిగింది. దీనిని దృష్టిలో పెట్టుకుని ప్రభుత్వం సదరు కాంట్రాక్టు సంస్థకు  మొదటి విడత బిల్లు సుమారు రూ.2 కోట్లు గురువారం చెల్లించింది. దీంతో పనులకు అడ్డంకులు తొలగాయి. జనవరి నాటికి ఇది అందుబాటులోకి రానుందని భావిస్తున్నారు. 

భూమిలో ఇంధనాలు అడుగంటిపోతుండటం, కర్బన ఉద్గారాలు పెరిగిపోతుండటంతో.. వాహనాల తయారీదారులు ప్రత్యామ్నాయాలు అన్వేషిస్తున్నారు. అందులో భాగంగానే ఎలక్ట్రిక్‌ వాహనాల వినియోగం పెరిగింది. బైక్‌లు, కార్ల నుండి విమానాలకు చేరుకుంది. రోల్స్‌రాయ్స్‌... అందరికీ అత్యంత ఖరీదైన కార్ల కంపెనీగానే తెలుసు. అత్యంత వేగవంతమైన ఎలక్ట్రిక్‌ విమానాన్ని ఇటీవల పరీక్షించింది. ఈ సంస్థ తయారు చేసిన ‘స్పిరిట్‌ ఆఫ్‌ ఇన్నోవేషన్‌’ఆల్‌–ఎలక్ట్రిక్‌ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ వేగంలో మూడు కొత్త ప్రపంచ రికార్డులను సృష్టించింది. యూకే రక్షణ మంత్రిత్వ శాఖ బోస్కోంబ్‌డౌన్‌ టెస్టింగ్‌ సైట్‌లో దీనిని పరీక్షించారు. టెస్ట్‌ ఫ్లైట్‌ను రోల్స్‌రాయ్స్‌ కంపెనీ ఫ్లైట్‌ ఆపరేషన్‌ డైరెక్టర్‌ ఫిల్‌ ఓడెల్‌ నడిపారు. ఫ్లయింగ్‌ ట్యాక్సీస్‌ తమ భవిష్యత్‌ ప్రణాళిక అని చెబుతోంది రోల్స్‌రాయ్స్‌.  ‘రోడ్డు, సముద్ర, ఆకాశయాన మార్గాల్లో కర్బన ఉద్గారాలను తగ్గించే ప్రయత్నాల్లో భాగమే ఈ ఎలక్ట్రిక్‌ ప్లేన్‌’అని రోల్స్‌రాయ్స్‌ సీఈఓ వారెన్‌ ఈస్ట్‌ చెబుతున్నారు. డిపార్ట్‌మెంట్‌ ఫర్‌ బిజినెస్, ఎనర్జీ అండ్‌ ఇండస్ట్రియల్‌ స్ట్రాటజీ మరియు ఇన్నోవేట్‌ యూకే భాగస్వామ్యంతో రూపొందించిన ఈ ప్రాజెక్టుకు సగం నిధులను బ్రిటీష్‌ ఏరోస్పేస్‌ టెక్నాలజీ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌ అందించింది.  ప్రత్యేకతలు..  ఇది పూర్తిస్థాయి ఎలక్ట్రిక్‌  విమానం. గంటకు 387.4 మైళ్ల (గంటకు 623 కి.మీ) వేగంతో దూసుకెళ్తుంది. ఈ వేగం పాత రికార్డుకంటే... 132 మైళ్లు (212.5 కిలోమీటర్లు) ఎక్కువ. 60 సెకన్లలోనే మూడు వేల మీటర్ల ఎత్తు ఎగరడం ఈ విమానం ప్రత్యేకత.   గతంలో ఉన్న రికార్డులు...  గతంలో విమానం 3 కిలోమీటర్ల ఎత్తులో గంటకు 345 మైళ్లు (555.9 కిలోమీటర్ల), 15 కిలోమీటర్ల ఎత్తులో గంటకు 331 మైళ్లు (531.1 కిలోమీటర్లు), 202 సెకన్లలో మూడువేలమీటర్ల ఎత్తుకు ఎగిరిన రికార్డులున్నాయి. ఈ మూడు రికార్డులను ‘స్పిరిట్‌ ఆఫ్‌ ఇన్నోవేషన్‌’బ్రేక్‌ చేసింది.   బ్యాటరీ పనితీరు..  400 కిలోవాట్ల పవర్‌ బ్యాటరీ దీని సొంతం. దీని సామర్థ్యం 7,500 స్మార్ట్‌ఫోన్లు పూర్తిగా చార్జ్‌ చేసేంత. సాధారణంగా వాషింగ్‌ మెషీన్స్‌లో ఉండే స్పిన్‌ 1000 ఆర్పీఎం ఉంటుంది. దానికి రెట్టింపు సామర్థ్యంతో ఈ విమానం ప్రొఫెల్లర్స్‌ తిరుగుతాయి. బ్యాటరీని కూల్‌గా ఉంచడం కోసం పోర్చుగీస్‌ కార్క్‌తో థెర్మల్‌ రక్షణ కవచం ఏర్పాటు చేశారు.   

న్యూఢిల్లీ: రెండు గంటల కంటే తక్కువ ప్రయాణ సమయమున్న విమానాల్లో ఆహారం అందించడాన్ని పునరుద్ధరించవచ్చని కేంద్రం ఆరోగ్య శాఖ తెలిపింది. ఈ మేరకు నిబంధనలు సవరించవచ్చని తెలుపుతూ పౌర విమానయానశాఖకు సమాచారం అందిం చినట్లు వెల్లడించింది. దీంతోపాటు, విమాన సిబ్బంది ఇకపై శరీరాన్ని పూర్తిగా కప్పి ఉంచే రక్షణ దుస్తులు ధరించాల్సిన అవసరం లేదని తెలిపింది. అయితే, వారు గ్లవ్స్, ఫేస్‌మాస్క్‌లు, ఫేస్‌ షీల్డ్‌లను మాత్రం ధరించాలని తెలిపింది. కేంద్రం ఏప్రిల్‌ 15వ తేదీన విడుదల చేసిన మార్గదర్శకాల ప్రకారం..ప్రయాణ సమయం రెండు గంటలుండే విమానాల్లో ప్రయాణికులకు ఆహారం అందించడాన్ని నిలిపివేశారు.  

ఆల్‌ ఎలక్ట్రిక్‌ వెర్టికల్‌ టేక్‌ఆఫ్‌ అండ్‌ లాండింగ్‌(ఇవీటీఓఎల్‌) ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌.. పేరు వినగానే ఏదో భారీ యుద్ధ విమానం అనుకుంటున్నారా! అదేం కాదు. టేకాఫ్‌ అవసరం లేకుండా గాల్లోకి నేరుగా ఎగరే, లాండయ్యే విమానం, అది కూడా కరెంటుతో నడిచేదాన్ని ఇవీటీఓఎల్‌ అంటారు. తాజాగా అమెరికాకు చెందిన నాసా ఈ వాహనాలపై జోబీ ఏవియేషన్‌తో కలిసి ప్రయోగాలు ఆరంభించింది.  ప్రయోగాలు సఫలమైతే త్వరలో ఎయిర్‌టాక్సీలు అమెరికన్లకు అందుబాటులోకి వస్తాయి. ఇలాంటి వాహనాలపై నాసా ప్రయోగాలు చేయడం ఇదే తొలిసారి. ఏఏఎం(అడ్వాన్డ్స్‌ ఎయిర్‌ మొబిలిటీ) నేషనల్‌ కాంపైన్‌లో భాగంగా ఈ వాహనాలపై నాసా5 ప్రయోగాలు ఆరంభించింది. జోబీకి చెందిన ఎలక్ట్రిక్‌ ఎయిర్‌బేస్‌ కాలిఫోర్నియాలో ఉంది. దీనిలో నాసా ప్రయోగాలు జరుపుతోంది. వేగవంతమైన రవాణాకు ఈ వాహనాలు ఎంతో ఉపయోగపడతాయని సైంటిస్టులు భావిస్తున్నారు. ఇప్పటికే జోబీ తయారుచేసిన ఇవీటీఓఎల్‌ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ పనితీరును ప్రస్తుతం నాసా మదింపు చేస్తోంది.  డేటా పరిశీలనతో వచ్చే ఏడాది పలు పరీక్షలు నిర్వహిస్తారు. రాబోయే సంవత్సరాల్లో అమెరికాలోని అనేక ప్రాంతాల్లో ఎయిర్‌ మొబిలిటీ ప్రయోగాలు జరగనున్నాయని నాసా వర్గాలు తెలిపాయి. ప్రస్తుత ప్రయోగాల్లో భాగంగా ఎయిర్‌టాక్సీకి 50కి పైగా మైక్రోఫోన్లు అమరుస్తారు. అనంతరం విమానం ఎగురుతున్నప్పటి దశల్లో జరిగే మార్పులను రికార్డు చేస్తారు. నాసా చేపట్టిన కార్యక్రమం భవిష్యత్‌లో ఎలక్ట్రిక్‌ ఎయిర్‌ వాహనాలకు కీలకమని జోబీ ఏవియేషన్‌ సీఈఓ జోబెన్‌ చెప్పారు. నాసాతో కలిసి పనిచేయడం గర్వంగా ఉందన్నారు. చదవండి: స్పేస్‌లో మనిషి: మనుగడకోసం ఇస్రో మరో ముందడుగు 

న్యూఢిల్లీ: తాలిబన్ల వశమైన అఫ్గాన్‌లో పరిస్థితులు దారుణంగా మారడంతో కాబూల్‌లో భారత  రాయబారిని, ఇతర దౌత్య సిబ్బందిని కేంద్రం సురక్షితంగా వెనక్కి తీసుకువచ్చింది. దౌత్య సిబ్బందిని తీసుకువచ్చిన భారత వైమానిక దళానికి చెందిన సి–17 రవాణా విమానంలో మొత్తం 150 మంది దౌత్యవేత్తలు, అధికారులు, భద్రతా సిబ్బందిని  తీసుకువచ్చారు. దేశ రాజధాని న్యూఢిల్లీలోని హిండెన్‌ విమానాశ్రయంలో మంగళవారం సాయంత్రం 5 గంటలకు ఈ విమానం ల్యాండయింది. అంతకు ముందే మరో విమానంలో 40 మంది భారత్‌కి చేరుకున్నారు. (చదవండి: తాలిబన్లు సంచలన ప్రకటన) దీంతో అఫ్గాన్‌ నుంచి దౌత్య సిబ్బంది తరలింపు పూర్తయిందని భారత విదేశాంగ శాఖ వెల్లడించింది. ఇప్పుడు తమ దృష్టి అంతా అక్కడున్న భారతీయుల్ని తీసుకురావడంపైనే ఉందని స్పష్టం చేసింది. ఢిల్లీకి చేరుకోవడానికి ముందు  ఉదయం ఇంధనం నింపుకోవడానికి గుజరాత్‌లోని జామ్‌నగర్‌లో విమానం కాసేపు ఆగింది. అఫ్గానిస్తాన్‌లో భారత రాయబారి రుద్రేంద్ర టాండన్‌ జామ్‌నగర్‌లో మీడియా ప్రతినిధులతో మాట్లాడుతూ కాబూల్‌ అత్యంత క్లిష్ట పరిస్థితుల్లో ఉందని అన్నారు. అఫ్గాన్‌లో ఇంకా చాలా మంది భారతీయులు ఉన్నారని వారిని వెనక్కి తీసుకురావడానికి ఎయిర్‌ ఇండియా తప్పనిసరిగా విమానాలు నడపాలన్నారు. అయితే తాము అఫ్గాన్‌ ప్రజల నుంచి దూరమయ్యేమని భావించడం లేదని , వారి సంక్షేమం కోసం ఏదైనా చేస్తామని అన్నారు. వారితో ఏర్పడిన బంధం విడదీయలేదని చెప్పారు. అందుకే వారితో నిరంతరం టచ్‌లో ఉంటామని, పరిస్థితులు ఎలా రూపాంతరం చెందుతాయో చెప్పలేమని టాండన్‌ పేర్కొన్నారు.   ఎదురైన ఎన్నో సవాళ్లు   భారతీయ దౌత్య సిబ్బందిని వెనక్కి తీసుకురావడంలో ఎన్నో సవాళ్లు ఎదురయ్యాయి. కాబూల్‌లోని భారత రాయబార కార్యాలయానికి ఇన్నాళ్లూ రక్షణ కల్పించిన ఇండో–టిబెట్‌ సరిహద్దు భద్రతా సిబ్బంది (ఐటీబీపీ) భద్రత మధ్య వీరు విమానాశ్రయానికి చేరుకున్నారు. భారత్‌కు రావాలనుకునే ప్రయాణికులకు వీసాలు ఇచ్చే కార్యాలయం షహీర్‌ వీసా ఏజెన్సీపై తాలిబన్లు దాడికి దిగడంతో రెండు విమానాల్లో సిబ్బందిని తీసుకువచ్చారు. తొలివిడతలో ప్రయాణించాల్సిన భారతీయులు కాబూల్‌ విమానాశ్రయానికి వస్తుండగా తాలిబన్లు అడ్డగించారు. వారి దగ్గరున్న వస్తువులన్నీ లాక్కున్నారు. ఇక రెండో విడత వచ్చిన విమానంలో రాయబారి టాండన్‌ సహా 30 మంది దౌత్య సిబ్బంది, 99 ఐటీబీపీ కమాండోలు, నలుగురు జర్నలిస్టులతో సహా మొత్తం 21 మంది సాధారణ పౌరులు ఉన్నారు.   కాబూల్‌లో పరిస్థితుల్ని సమీక్షిస్తున్నాం: జై శంకర్‌   మరోవైపు కాబూల్‌లో ఎప్పటికప్పుడు పరిస్థితుల్ని సమీక్షిస్తున్నామని విదేశాంగ మంత్రి జై శంకర్‌ అన్నారు. ç21 మంది భారత పౌరులను కాబూల్‌ నుంచి పారిస్‌కు తరలించినందుకు ఫ్రాన్స్‌ ప్రభుత్వానికి ధన్యవాదాలు తెలిపారు.   మన పౌరులను క్షేమంగా తీసుకురండి: ప్రధాని మోదీ అఫ్గానిస్తాన్‌లోని భారత పౌరులందరినీ క్షేమంగా వెనక్కి తీసుకొచ్చేందుకు తక్షణమే చర్యలు చేపట్టాలని ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ సంబంధిత అధికారులను ఆదేశించారు. భారత్‌కు రావాలని కోరుకుంటున్న అఫ్గాన్‌లోని హిందువులు, సిక్కులకు మన దేశంలో ఆశ్రయం కల్పించాలని చెప్పారు. అఫ్గానిస్తాన్‌ను తాలిబన్లు ఆక్రమించిన నేపథ్యంలో భారత్‌లో భద్రతపై ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ ప్రత్యేకంగా దృష్టి పెట్టారు. ఇందులో భాగంగా మంగళవారం కేబినెట్‌ కమిటీ ఆన్‌ సెక్యూరిటీ(సీసీఎస్‌) సమావేశం నిర్వహించారు. ఈ భేటీకి కేంద్ర హోంశాఖ మంత్రి అమిత్‌ షా, రక్షణ శాఖ మంత్రి రాజ్‌నాథ్, ఆర్థిక శాఖ మంత్రి నిర్మల, జాతీయ భద్రతా సలహాదారు దోవల్, విదేశాంగ శాఖ కార్యదర్శి హర్షవర్దన్ల్, అఫ్గానిస్తాన్‌లో భారత రాయబారి రుద్రేంద్ర టాండన్‌లు హాజరయ్యారు. ఎంతో మంది అఫ్గాన్‌ పౌరులు భారత్‌ నుంచి సాయం అర్థిస్తున్నారని మోదీ చెప్పారు. వారందరికీ తగిన సాయం అందించాలని సూచించారు. (చదవండి: తాలిబన్ల తొలి మీడియా సమావేశం.. కీలక వ్యాఖ్యలు)

ఇస్తాంబుల్‌: టర్కీ అడవుల్లో చెలరేగిన మంటలను అర్పేందుకు రష్యా నుంచి వచ్చిన యాంఫిబియస్‌ బెరివ్‌ బీఈ–200 అగ్నిమాపక విమానం కుప్పకూలిన ఘటనలో 8 మంది మరణించారు. ఈ ఘటన దక్షిణ టర్కీలోని అదానా ప్రావిన్సులో చోటు చేసుకుందని రష్యా రక్షణ మంత్రిత్వ శాఖ వెల్లడించింది. ప్రమాదాన్ని పరిశీలించేందుకు దర్యాప్తు బృందం ఘటనా స్థలానికి బయలుదేరిందని టర్కీ ప్రభుత్వ మీడియా తెలిపింది. ప్రమాదం పట్ల టర్కీ విదేశాంగ మంత్రి మెవ్లుత్‌ కావుసోగ్లు తీవ్ర విచారం వ్యక్తం చేశారు. వారి త్యాగాలను టర్కీ మరచిపోదని వ్యాఖ్యానించారు. ప్రమాదానికి ముందు విమానంతో కమ్యూనికేషన్‌ తెగిపోయిందని, ఆ తర్వాత విమానం కూలినట్లు తెలిసిందని స్థానిక గవర్నర్‌ ఒమర్‌ ఫరూక్‌ కోస్కున్‌ తెలిపారు. ఈ ప్రమాదం పట్ల రష్యా అధ్యక్షుడు వ్లాదిమిర్‌ పుతిన్‌ సంతాపం వ్యక్తం చేశారు.  ఇందులో టర్కీ పౌరులు మరణించడంపై టర్కీ అధ్యక్షుడు రెసెప్‌ తయ్యిప్‌ ఎర్డోగన్‌కు పుతిన్‌ తన సంతాపం తెలిపారు. ఈ  రెండు ఇంజిన్లు కలిగిన యాంఫిబియస్‌ అగ్నిమాపక విమానం 270 మెట్రిక్‌ టన్నుల నీటిని మోసుకెళ్లగలదు.  చదవండి :  చూపుడు వేలుపై 3 గంటలకు పైగా

చండీగఢ్‌: ఇండియన్‌ ఎయిర్‌ఫోర్స్‌కు చెందిన మిగ్‌-21 యుద్ధ విమానం ఒకటి ప్రమాదానికి గురైంది. గురువారం అర్ధరాత్రి దాటాక పంజాబ్‌ రాష్ట్రంలోని మోగా వద్ద విమానం కుప్పకూలింది.  ఈ ప్రమాదంలో పైలెట్‌, స్క్వాడ్రోన్‌ లీడర్‌ అభివన్‌ చౌదరి మృతిచెందినట్లు ఎయిర్‌ఫోర్స్‌ ట్విట్టర్‌లో ప్రకటించింది.  సుమారు రాత్రి ఒంటి గంట సమయంలో వెస్ట్రన్‌ సెక్టార్‌లో లాంగియానా ఖుర్ద్‌ గ్రామంలో మిగ్‌ బైసన్‌ విమానం కూలిపోయినట్లు సమాచారం. కాగా, ఈ ప్రమాదానికి కారణాలు ఇంకా తెలియరాలేదు. ఘటనపై దర్యాప్తునకు ఆదేశించినట్లు భారత వైమానిక దళం అధికారులు చెప్పారు. కాగా, అభినవ్‌ కుటుంబానికి ఇండియన్‌ ఎయిర్‌ఫోర్స్‌ సంతాపం తెలిపింది.   మూడోది ఈ ఏడాది మిగ్ యుద్ధ విమానాల ప్రమాదాల్లో ఇది మూడవది. జనవరి నెలలో రాజస్థాన్ రాష్ట్రంలోని సూరత్ ఘడ్ వద్ద విమానం  కూలిపోగా, పైలెట్ సురక్షితంగా బయటపడ్డారు. మార్చి నెలలో ఎయిర్ బేస్ వద్ద మిగ్ బైసన్ విమాన ప్రమాదంలో గ్రూప్ కెప్టెన్ గుప్తా చనిపోయారు. ట్రైనింగ్‌ కోసం విమానం బయలుదేరినపుడు ఈ ప్రమాదం జరగ్గా.. ఘటనపై దర్యాప్తు కొనసాగుతోంది. 

సాక్షి ముంబై: మహారాష్ట్రలో మహా వికాస్‌ అఘాడీ ప్రభుత్వం, గవర్నర్‌ భగత్‌సింగ్‌ కోషియారీ మధ్య మరో వివాదం రాజుకుంది. ప్రభుత్వ విమానంలో గవర్నర్‌ ప్రయాణించేందుకు రాష్ట్ర సర్కారు గురువారం అనుమతి నిరాకరించింది. అధికారిక కార్యక్రమంలో పాల్గొనేందుకు డెహ్రాడూన్‌కు వెళ్లడానికి సిద్ధమైన గవర్నర్‌ ముంబై ఎయిర్‌పోర్టులో విమానంలో కూర్చున్న అనంతరం అనుమతి లేదని అధికారులు తేల్చిచెప్పారు. దాదాపు రెండు గంటల తర్వాత ప్రైవేట్‌ విమానంలో గవర్నర్‌ డెహ్రాడూన్‌కు బయల్దేరారు. ప్రభుత్వ అధికారిక విమానంలో గవర్నర్‌ ప్రయాణానికి ప్రభుత్వం అనుమతి ఇవ్వకపోవడం దేశవ్యాప్తంగా చర్చనీయాంశంగా మారింది. ఈ సంఘటనతో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం, గవర్నర్‌ మధ్య విభేదాలు మరోసారి తెరపైకి వచ్చాయి. గవర్నర్‌ పట్ల ప్రభుత్వం కక్షపూరితంగా వ్యవహరించిందని ప్రతిపక్షాలు ఆరోపించాయి. ప్రభుత్వం క్షమాపణ చెప్పాలని డిమాండ్‌ చేశాయి. మా తప్పేమీ లేదు: సీఎం ఆఫీస్‌   ప్రభుత్వ విమానంలో గవర్నర్‌ ప్రయాణించేందుకు ఇంకా అనుమతి లభించలేదని, ఈ విషయాన్ని రాజ్‌భవన్‌కు ముందే తెలియజేశామని సీఎం కార్యాలయం స్పష్టం చేసింది. గవర్నర్‌కు ఇబ్బంది కలిగించిన అధికారులపై చర్యలు తీసుకోవాలని సీఎం ఆదేశించారని పేర్కొంది. ప్రయాణంపై 10 రోజుల క్రితమే ప్రభుత్వానికి సమాచారం ఇచ్చామని గవర్నర్‌ కార్యాలయం తెలియజేసింది.

న్యూఢిల్లీ: దేశంలోని అతిపెద్ద కార్పొరేట్‌ సంస్థల్లో ఒకటైన టాటా గ్రూపు.. యద్ధ విమానాల తయారీలోనూ తన సత్తా చాటనుంది. ఖరీదైన రక్షణ దిగుమతులకు ప్రత్యామ్నాయంగా... స్థానికంగానే వాటి ఉత్పత్తిని ప్రోత్సహించాలన్న ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ "ఆత్మనిర్భర్‌ భారత్"‌ కార్యక్రమంలో టాటా గ్రూపు పాలుపంచుకోనుంది. అత్యంత ఎత్తులో విహరించగల ట్విన్ ఇంజన్‌ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ తయారీలో తన సామర్ధ్యాలను టాటా అడ్వాన్స్ డ్ సిస్టమ్‌ లిమిటెడ్‌. బుధవారం నుంచి(ఈ నెల 3 నుంచి 5 వరకు) బెంగళూరులో జరిగే 'ఏరో ఇండియా 2021" కార్యక్రమంలో ప్రదర్శించనుంది. కంపెనీ అధికార ప్రతినిధి ఈ విషయాన్ని వెల్లడించారు.  రెండేళ్ళకొకసారి బెంగళూరులో ఏరో ఎగ్జిబిషన్‌ నిర్వహిస్తున్నారు. యుద్ధ విమానాల తయారీకి సంబంధించి మేధోపరమైన హక్కులను టాటా అడ్వాన్స్‌డ్‌ సి ఇప్పటికే సొంతం చేసుకుంది. టాటా సంస్థ రూపొందించిన మిలటరీ ఎయిర్ క్రాఫ్ట్ విజయం సాధిస్తే... ప్రైవేటు రంగంలో యుద్ధ విమానాలను తయారు చేయగల తొలి దేశీయ సంస్థగా అవతరించనుంది. ప్రభుత్వ రంగంలోని హిందుస్తాన్‌ ఏరోనాటిక్స్‌ లీమిటెడ్‌ ఒక్కటే ఇప్పటి వరకు ఈ సామర్థ్యాలను నిరూపించుకున్న సంస్థ కావడం గమనార్హం. అంతేకాదు, భారత్‌లో తయారీ కార్యక్రమానికి మరింత మద్దతు కూడా లభించనుంది. టాటా నూతన యుద్ద విమానాన్ని సరిహద్దుల్లో నిఘా, సైనిక అవసరాలకు వినియోగించే అవకాశం ఉంటుందని కంపెనీ అధికార ప్రతినిధి తెలిపారు.  

సాక్షి, న్యూఢిల్లీ: అమెరికా అధ్యక్షుడు ప్రయాణించే ఎయిర్‌ఫోర్స్‌ వన్‌ విమానం తరహాలోనే మన దేశంలో వీవీఐపీలు ప్రయాణించడం కోసం ప్రత్యేకంగా తయారు చేసిన ఎయిర్‌ ఇండియా వన్‌ అమెరికా నుంచి భారత్‌కి చేరుకుంది. అత్యంత ఆధునిక భద్రతా వ్యవస్థ కలిగిన బోయింగ్‌–777 విమానం అమెరికాలోని టెక్సాస్‌ నుంచి ఢిల్లీ విమానాశ్రయానికి చేరుకుంది. గురువారం మధ్యాహ్నం 3 గంటల ప్రాంతంలో ఈ విమానం చేరుకున్నట్టు పౌర విమానయాన శాఖ అధికారులు వెల్లడించారు. ఈ విమానంలో ప్రధాని మోదీ, రాష్ట్రపతి కోవింద్, ఉపరాష్ట్రపతి వెంకయ్య మాత్రమే ప్రయాణిస్తారు. వీవీఐపీలు ప్రయాణించడానికి వీలుగా డిజైన్‌ చేసి , క్షిపణి దాడుల్ని తట్టుకునే సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని ఏర్పాటు చేసి ఆధునీకరించడం కోసం రెండు విమానాల్ని డల్లాస్‌లో బోయింగ్‌ సంస్థకి పంపారు. వీటిలో ఒకటి భారత్‌కు వచ్చింది. రెండో విమానం మరో రెండు మూడు రోజుల్లో వచ్చే అవకాశం ఉంది. ఈ విమానంపై భారత్‌ అనే అక్షరాలు, అశోక చక్రం ఉన్నాయి. గత జూలైలోనే ఈ విమానాలు భారత్‌కు చేరుకోవాల్సి ఉండగా కరోనా వైరస్, సాంకేతిక సమస్యల కారణంగా ఆలస్యమైంది. గడిచిన 25 సంవత్సరాలుగా ప్రధానమంత్రి ఎయిర్‌ఇండియా వన్‌ కాల్‌ సైన్‌తో బోయింగ్‌ 747 విమానాన్ని ఉపయోగిస్తున్నారు. ప్రత్యేకతలివీ ► ఎయిర్‌ ఇండియా వన్‌ విమానంలో భద్రతా వ్యవస్థ అమెరికా అధ్యక్షుడి విమానం ఎయిర్‌ ఫోర్స్‌ వన్‌కి ఏ మాత్రం తీసిపోదు. ఈ విమానానికి క్షిపణి దాడుల్ని ఎదుర్కొనే రక్షణ వ్యవస్థ ఉంది. లార్జ్‌ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ ఇన్‌ఫ్రేర్డ్‌ కౌంటర్‌మెజర్స్‌ (ఎల్‌ఏఐఆర్‌సీఎం), సెల్ఫ్‌ ప్రొటెక్షన్‌ సూట్స్‌ (ఎస్‌పీఎస్‌)ను అమర్చారు.   ► అమెరికా అధ్యక్ష విమానం తర్వాత మన ఎయిర్‌ ఇండియా వన్‌లోనే ఎస్‌పీఎస్‌ను అమర్చారు. ఈ రక్షణ వ్యవస్థతో శత్రువుల రాడార్‌ ఫ్రీక్వెన్సీని జామ్‌ చెయ్యగలదు. క్షిపణుల్ని దారి మళ్లించగలదు.   ► అమెరికా నుంచి భారత్‌ మధ్య ప్రయాణం ఎక్కడా ఆగకుండా చేయవచ్చు. ఇంధనం నింపడానికి కూడా ఆగాల్సిన అవసరం కూడా లేదు. ప్రస్తుతం వాడుతున్న విమానంలో పది గంటల తరువాత మళ్లీ ఇంధనం నింపవలసివస్తుంది. కొత్త విమానం గంటకు 900 కి.మీ. వేగంతో ప్రయాణిస్తుంది. ► విమానంలో ప్రధాని కార్యాలయం, సమావేశాల నిర్వహణకు పెద్ద హాలు ఉన్నాయి. ఈ లోహ విహంగం ఫూర్తి స్థాయి ఫ్లయింగ్‌ కమాండ్‌ సెంటర్‌ మాదిరి పనిచేస్తుంది.     ► ఈ విమానాల తయారీకి రూ.8,400 కోట్లు ఖర్చు అయింది.   ► ఈ విమానాలను ఎయిర్‌ ఇండియా పైలట్లు నడపరు. భారత వాయుసేనకి చెందిన పైలట్లు నడుపుతారు.    ► ఎయిర్‌ ఇండియా ఇంజనీరింగ్‌ సర్వీసెస్‌ లిమిటెడ్‌ (ఏఐఈఎస్‌ఎల్‌)కు ఈ రెండు విమానాల నిర్వహణ బాధ్యతల్ని అప్పగించారు.

త్రివిధ దళాలు నిన్న ఒకేసారి.. మహిళలు ఎగరేసిన త్రివర్ణ పతాకాలు అయ్యాయి! నేవీ హెలికాప్టర్‌లు తొలిసారి మహిళల చేతికి వచ్చాయి! ఆర్మీ ‘పర్మినెంట్‌’ సర్వీస్‌లలోకి మహిళలు రావడం మొదలైంది!  ఎయిర్‌ఫోర్స్‌లో రఫేల్‌ను ఒక మహిళ నడపబోతోంది! రితిసింగ్, కుముదిని త్యాగి.. నావికా నాయికలుగా నిలవడం పతాక సన్నివేశం అయింది! పంచభూతాలతో చెలిమి కలుపుకొని శత్రువు తో తలపడవలసిన పరిస్థితి నేవీలో ఉంటుంది. నింగి, నేల, నీరు అని చూడ్డానికి ఉండదు. ఎగరడమే, దూకడమే, ఈదడమే! ‘సమరమే..’ అంటూ యుద్ధనౌక నుంచి విమానాన్నైనా హెలికాప్టర్‌నైనా పైకి లేపాలి. సరిహద్దుల వైరి స్థావరాల్లో ప్రకంపనలు రేపాలి. దుద్భేద్యాలను బీటలు వార్చేంత మెరుపు వేగంతో గగనం నుంచి నిప్పులు కురిపించాలి. ఇంతటి అరివీరభయంకర విధి నిర్వహణ అవకాశం నేవీ చరిత్రలోనే తొలిసారిగా ఇద్దరు మహిళల చేతికి అంది వచ్చింది! అంది రావడం కాదు, అంది పుచ్చుకున్నారు! ఇప్పటివరకు పురుషులకు మాత్రమే పరిమితమై ఉన్న ఈ సవాలును కష్టపడి చేజిక్కించుకున్నారు. నౌకాదళంలో ఇప్పటికే సబ్‌ లెఫ్ట్‌నెంట్‌లుగా ఉన్న రితీసింగ్, కుముదినీ త్యాగి నేవీలోని ‘అబ్జర్వర్‌’ కోర్సును విజయవంతంగా పూర్తి చేసి ఈ ఘనతను సాధించారు. భారతీయ నౌకాదళానికీ గౌరవం, గర్వం తెచ్చిపెట్టారు. సోమవారం కొచ్చిలోని సదరన్‌ నేవల్‌ కమాండ్‌ నుంచి కదనోత్సాహంతో కొత్త పాత్రను పోషించడానికి బయటికి వచ్చిన రితి, కుముదినిలకు అక్కడి ఐ.ఎన్‌.ఎస్‌. గరుడ భారతీయ నౌకా స్థావరం ‘వింగ్స్‌’ని తొడిగి అభినందించింది. బాధ్యతల పూలగుచ్చాన్ని చేతికి అందించింది. యుద్ధనౌకల్లోని ఫైటర్‌ హెలికాప్టర్‌ల పైలట్‌లు ఇప్పుడు.. రితి, కుముదిని.  యుద్ధనౌకల్లో ఆకస్మిక, అత్యవసర విధుల నిర్వహణ మహిళలకు అనువుగా ఉండదు. గంటల పాటు సుదీర్ఘంగా సముద్రంపై గస్తీ కాస్తుండాలి. సిబ్బంది గదుల్లో మరుగు, మాటు ఉండవు. మహిళలకు అవసరం అయ్యే ప్రత్యేకమైన సదుపాయాలు, సౌకర్యాలు కనిపించవు. నీటిలో నీటిలా, గాలిలో గాలిలా ఉండిపోవలసిందే. అందుకే నేవీలో వైద్యాధికారులు, వ్యూహకర్తలుగా మాత్రమే మహిళలు కనిపిస్తారు. ఈ పరిస్థితి రితి, కుముదినిలతో మారబోతోంది. అంటే వీళ్ల కోసం నేవీ తనను తాను మార్చుకుంటుందని కాదు. నేవీకి అవసరమైన పోరాట పటిమను.. అన్ని ప్రతికూలతలకూ అతీతంగా వీళ్లు కనబరుస్తారు. శత్రువుపై ఒక కన్నేసి ఉంచుతారు. దాడులను ఊహిస్తారు. దళాలను అప్రమత్తం చేస్తారు. అప్పటికప్పుడు హెలీకాప్టర్‌లలో రివ్వున లేచి యుద్ధ సన్నద్ధ సంకేతాలను అందజేస్తారు. వీరి ఆగమనం కోసం ఇప్పుడు నౌకాదళంలోని ఎం.హెచ్‌.–60 ఆర్‌ హెలికాప్టర్‌లు ఎదురు చూస్తున్నాయి. రితి సింగ్‌ హైదరాబాద్‌ అమ్మాయి. మూడు తరాలుగా వాళ్లది ‘రక్షణ దళాల కుటుంబం’. రితి తాతగారు ఆర్మీ ఆఫీసర్‌. రితి తండ్రి నేవల్‌ ఆఫీసర్‌. రితి ఇప్పుడు ‘వింగ్‌’ ఫైటర్‌ పైలట్‌. ‘వైట్‌ యూనిఫాం వేసుకోవడం నా కల’’ అంటారు రితి. ఇక కుముదిని యు.పి.లోని ఘజియాబాద్‌ నుంచి వచ్చారు. 2015లో ఒక నౌకాదళ విమాన ప్రమాదంలో లెఫ్ట్‌నెంట్‌ కిరణ్‌ షెకావత్‌ మరణించిన దుర్ఘటన కుముదిని నేవీలోకి వచ్చేందుకు ప్రేరణ అయింది. ఇక ఇటీవలే ఫ్రాన్స్‌ నుంచి దిగుమతి చేసుకున్న అత్యాధునిక రఫేల్‌ యుద్ధ విమానాలను నడిపేందుకు శిక్షణ పొందే బృందంలో సభ్యురాలిగా ఒక మహిళను కూడా ఎంపిక చేసినట్లు యాదృచ్ఛికంగా సోమవారమే భారత వైమానిక దళం ప్రకటించింది. హర్యానాలోని అంబాలాలో ఉన్న ‘గోల్డెన్‌ యారో’ స్థావరంలో ప్రస్తుతం ఆమె శిక్షణ పొందుతున్నారు. రఫేల్‌ వంటి ఒక ‘మల్టీ రోల్‌’ యుద్ధ విమానాన్ని ఒక మహిళ ఆపరేట్‌ చేయబోవడం అన్నది కూడా రితి, కుముదిని సాధించిన ఘనతకు, సృష్టించిన చరిత్రకు సమానమైనదే. అయితే ఆ మహిళ ఎవరు? ఆ మహిళకు మిగ్‌–21 ఫైటర్‌ జెట్‌ను నడిపించిన అనుభవం ఉందన్న ఒక విషయాన్ని మాత్రమే ఎయిర్‌ ఫోర్స్‌ వెల్లడించింది. 2018లో ఫ్లయింగ్‌ ఆఫీసర్‌ అవని చతుర్వేది సోలోగా యుద్ధ విమానాన్ని నడిపిన తొలి మహిళా పైలట్‌గా గుర్తింపు పొందారు. అప్పుడు ఆమె నడిపింది మిగ్‌–21 నే. వైమానిక దళంలోని యుద్ధ విధుల్లోకి ప్రయోగాత్మకంగా మహిళల్ని తీసుకోవాలని ప్రభుత్వం నిర్ణయించిన ఏడాదికే 2016 జూలైలో ‘ఫ్లయింగ్‌ ఆఫీసర్‌’ కోర్సు పూర్తి చేసుకున్న ముగ్గురు యువతులలో అవని ఒకరు. మిగతా ఇద్దరు పైలట్‌లు భావనా కాంత్, మోహనా సింగ్‌. ప్రస్తుతం ఎయిర్‌ఫోర్స్‌లో 10 మంది మహిళా ఫైటర్‌లు, 18 మంది మహిళా నేవిగేటర్‌లు ఉన్నారు. మొత్తంగా 1875 మహిళా అధికారులు ఉన్నారు.

న్యూఢిల్లీ: గత ఏడాది జూన్, సెప్టెంబర్ మధ్య కొచ్చిన్ షిప్‌యార్డ్ లిమిటెడ్‌లో నిర్మిస్తున్న స్వదేశీ విమాన వాహక నౌక నుంచి క్లిష్టమైన ఎలక్ట్రానిక్ హార్డ్‌వేర్‌ను దొంగిలించినందుకుగాను బిహార్, రాజస్తాన్‌లకు చెందిన ఇద్దరు వ్యక్తులను జాతీయ దర్యాప్తు సంస్థ (ఎన్‌ఐఏ) అరెస్టు చేసింది. గత ఏడాది అక్టోబర్‌లో కేరళ పోలీసుల నుంచి దర్యాప్తు స్వీకరించిన ఉగ్రవాద నిరోధక సంస్థ అనేక రాష్ట్రాల్లో దాదాపు తొమ్మిది నెలల పాటు విస్తృతమైన దర్యాప్తు జరిపిన తరువాత నిందితులు సుమిత్ కుమార్ సింగ్ (23), దయా రామ్‌(22)లను బుధవారం అరెస్టు చేసినట్లు ఎన్ఐఏ ఒక ప్రకటనలో తెలిపింది. నిందితుల వద్ద నుంచి ‘దేశ భద్రతకు సంబంధించిన’ డాటాతో పాటు ప్రాసెసర్లు, ర్యామ్‌లు, సాలిడ్ స్టేట్ డ్రైవ్‌లతో సహా దొంగిలించిన ఇతర ఎలక్ట్రానిక్ వస్తువులను స్వాధీనం చేసుకున్నట్లు వెల్లడించింది. సుమిత్‌ కుమార్‌ సింగ్‌ బిహార్‌లోని ముంగేర్ జిల్లాకు చెందిన వాడు కాగా.. దయా రామ్‌ రాజస్తాన్‌కు చెందిన హనుమన్‌గఢ్‌కు చెందినవారు. ఎన్‌ఐఏ దర్యాప్తులో నిందితులు తమ నేరాన్ని అంగీకరించారు. దొంగిలించబడిన కొన్ని ఎలక్ట్రానిక్ పరికరాలను స్వాధీనం చేసుకున్నారు. (చదవండి: తిరుచ్చిలో ఎన్‌ఐఏ దూకుడు)                                  (నిందితులు దయారమ్‌, సుమిత్‌ కుమార్‌ సింగ్‌(ఎడమ నుంచి)) ఈ సందర్భంగా ఎన్‌ఐఏ అధికారులు మాట్లాడుతూ.. ‘వీరిద్దరు నిర్మాణంలో ఉన్న విమాన వాహక నౌకలో పెయింటింగ్ పనిలో కాంట్రాక్టు కార్మికులుగా చేరారు. డబ్బుకు ఆశపడి ఎలక్ట్రానిక్‌ పరికరాలను దొంగిలించారు. వాటిలో ఐదు మైక్రో ప్రాసెసర్లు, 10 ర్యామ్‌లు, ఓడలోని మల్టీ-ఫంక్షనల్ కన్సోల్‌ల నుంచి ఐదు సాలిడ్‌ స్టేట్ డ్రైవ్‌లు ఉన్నాయి. ఆ తర్వాత సెప్టెంబరులో నిందితులు తమ స్వగ్రామాలకు బయలుదేరారు. విషయం తెలియడంతో కేరళ పోలీసులు కేసు నమోదు చేసి దర్యాప్తు ప్రారంభించారు. ఎన్‌ఐఏ సెప్టెంబర్ 26 న కేసును రీ రిజస్టర్‌ చేసి అక్టోబర్ 16 న కేరళ పోలీసుల నుంచి దర్యాప్తు బదిలీ చేయించుకున్నాము. నిందితుల కోసం ఈ తొమ్మది నెలల కాలంలో ఓడలో పనిచేసిన 5,000 మందికి పైగా వేలు, అరచేతి ముద్రలను ఏజెన్సీ విశ్లేషించింది. పెద్ద సంఖ్యలో సాక్షులను విచారించాము. అంతేకాక ఈ "బ్లైండ్ కేసు" నిందితులను పట్టుకోవడం కోసం 5 లక్షల రివార్డును ప్రకటించాము’ అని తెలిపారు. 

న్యూఢిల్లీ: మిడ‌త‌ల దండు ప‌చ్చ‌ని పైర్ల‌కు, చెట్ల‌కు మాత్ర‌మే ప్ర‌మాదంగా ప‌రిణ‌మించ‌గా వీటివ‌ల్ల విమానాల‌కూ ముప్పు వాటిల్లే అవ‌కాశ‌ముంద‌ని డీజీసీఏ(వైమానిక నియంత్ర‌ణ సంస్థ‌) హెచ్చ‌రించింది. విమానాలు ల్యాండింగ్‌, టేకాఫ్ అయ్యే స‌మ‌యాల్లో ఈ ప్ర‌మాదం పొంచి ఉంద‌ని తెలిపింది. ఈ ఇబ్బందుల‌ను అధిగ‌మించేందుకు అనుస‌రించాల్సిన ప‌ద్ధ‌తుల‌పై డీజీసీఏ శుక్ర‌వారం పైల‌ట్ల‌కు, ఇంజ‌నీర్ల‌కు మార్గ‌ద‌ర్శ‌కాలు విడుద‌ల చేసింది. ఈ మార్గ‌ద‌ర్శకాల్లో.. మిడ‌త‌లు సాధార‌ణంగా త‌క్కువ ఎత్తులోనే విహ‌రిస్తాయ‌ని తెలిపింది. (రాకాసి పురుగుపై టోల్‌ఫ్రీ నెంబర్ ఏర్పాటు) విమానం ల్యాండింగ్‌, టేకాఫ్ స‌మ‌యాల్లో విమానంలోని ప్ర‌వేశ మార్గాల(ఇంజిన్ ఇన్‌లెట్‌, ఎయిర్ కండిష‌నింగ్ ప్యాక్ ఇన్‌లెట్‌, త‌దిత‌ర మార్గాలు) ద్వారా మిడ‌త‌ల దండు లోనికే ప్ర‌వేశించే అవ‌కాశం ఉందని పేర్కొంది. త‌ద్వారా విమానాలు ఎగురుతున్న‌ప్పుడు ఆ ద్వారాలు పాక్షికంగా లేదా పూర్తిగా మూసుకుపోయే ప్ర‌మాదం ఉందని హెచ్చ‌రించింది. పిటోట్‌, స్టాటిక్ సోర్స్(గాలి ప్ర‌వాహ వేగాన్ని కొలిచే సాధ‌నాలు) మూసుకుపోవ‌డం వ‌ల్ల‌ గాలివేగం, అల్టీమీట‌ర్ సూచీలు త‌ప్పుడు సంకేతాలిస్తాయ‌ని తెలిపింది. కాగా ఖండాల‌‌ను దాటుతూ ప‌య‌నిస్తోన్న మిడ‌త‌ల దండు భార‌త్‌లో తొలిసారిగా రాజ‌స్థాన్‌లోకి ప్ర‌వేశించింది. అనంత‌రం పంజాబ్‌, గుజ‌రాత్‌, మ‌హారాష్ట్ర‌, మ‌ధ్యప్ర‌దేశ్ రాష్ట్రాల్లో విస్త‌రిస్తూ విధ్వంసం సృష్టిస్తోన్న విష‌యం తెలిసిందే. (మిడతల దండుపై దండయాత్ర)

ఘజియాబాద్‌: విమానం గాల్లో ఉండగా ఇంజిన్‌లో లోపం తలెత్తడంతో పైలెట్‌ జాతీయరహదారిపై సురక్షితంగా ల్యాండింగ్‌ చేశాడు. ఈ ఘటన ఢిల్లీ సమీపంలో చోటుచేసుకుంది. ఎన్‌సీసీకి చెందిన రెండు సీట్ల శిక్షణ విమానం ఒకటి గురువారం మధ్యాహ్నం బరేలీ నుంచి హిండన్‌ ఎయిర్‌బేస్‌కు బయలుదేరింది. అరగంట తర్వాత ఇంజిన్‌లో లోపం తలెత్తినట్లు గుర్తించిన పైలెట్‌ అప్రమత్తమయ్యాడు. అధికారుల సూచనల మేరకు ఘజియాబాద్‌ జిల్లాలో రెండో నంబర్‌ జాతీయ రహదారిపై విమానాన్ని అత్యవసరంగా దింపాడు. అందులోని ఇద్దరు పైలెట్లు సురక్షితంగా బయటపడ్డారు. విమానం రెక్క ఒకటి స్వల్పంగా దెబ్బతింది.

ఈటానగర్ : 13 మందితో బయలుదేరిన భారత వాయుసేన (ఐఏఎఫ్‌)కు చెందిన ఏఎన్‌32 రకం విమానం ఆచూకీ ఇంకా లభించలేదు. అస్సాం లోని జొర్హాత్‌ నుంచి సోమవారం మధ్యాహ్నం 12.27 గంటలకు బయలుదేరిన ఈ విమానం అరుణాచల్‌ప్రదేశ్‌లోని మెంచుకాకు (చైనా సరిహద్దుకు దగ్గర్లో) చేరాల్సి ఉండగా, మార్గమధ్యంలోనే కనిపించకుండా పోయింది. మధ్యాహ్నం ఒంటి గంట తర్వాత విమానం ఆచూకీ లభించలేదని, ఆర్మీ అధికారులు తెలిపారు. తప్పిపోయిన విమానాన్ని గుర్తించేందుకు ఆర్మీతోపాటు అన్ని ప్రభుత్వ విభాగాలు, శాఖలతో సమన్వయంతో గాలింపుచర్యలు చేపట్టినా మంగళవారం ఉదయం వరకు ఎలాంటి ఆచూకీ లభించలేదు. విమానంలో 8 మంది సిబ్బంది, ఐదుగురు ప్రయాణికులు కలిపి మొత్తం 13 మంది ఉన్నారు. 2009 జూన్‌ నెలలో కూడా సరిగ్గా ఇలాంటి ఘటనే అరుణాచల్‌లో జరిగింది. ఏఎన్‌–32 రకం విమానం 13 మందిని ఎక్కించుకుని వెళ్తుండగా అరుణాచల్‌ ప్రదేశ్‌లోనే కూలిపోయింది. అందులోని మొత్తం 13 మంది మరణించారు. పశ్చిమ సియాంగ్‌ జిల్లాలోని రించీ హిల్‌పైన ఆ విమానం కూలిపోయింది.

ఈటానగర్‌/న్యూఢిల్లీ: 13 మందితో బయలుదేరిన భారత వాయుసేన (ఐఏఎఫ్‌)కు చెందిన ఏఎన్‌32 రకం విమానం గాలిలోకి ఎగిరిన 33 నిమిషాల అనంతరం గల్లంతైంది. అస్సాం లోని జొర్హాత్‌ నుంచి మధ్యాహ్నం 12.27 గంటలకు బయలుదేరిన ఈ విమానం అరుణాచల్‌ప్రదేశ్‌లోని మెంచుకాకు (చైనా సరిహద్దుకు దగ్గర్లో) చేరాల్సి ఉండగా, మార్గమధ్యంలోనే కనిపించకుండా పోయింది. మధ్యాహ్నం ఒంటి గంట తర్వాత విమానం ఆచూకీ లభించలేదని అధికారులు తెలిపారు. ఐఏఎఫ్‌ ఓ ప్రకటన విడుదల చేస్తూ ‘కొన్నిచోట్ల విమానం కూలిపోయి ఉండొచ్చని మాకు సమాచారం రావడంతో అక్కడంతా గాలించాం. కానీ ఏఎన్‌–32 విమానం కానీ, దాని శకలాలు కానీ ఎక్కడా కనిపించలేదు. విమానంలో 8 మంది సిబ్బంది, ఐదుగురు ప్రయాణికులు కలిపి మొత్తం 13 మంది ఉన్నారు’ అని తెలిపింది. తప్పిపోయిన విమానాన్ని గుర్తించేందుకు ఆర్మీతోపాటు అన్ని ప్రభుత్వ విభాగాలు, శాఖలతో సమన్వయంతో పనిచేస్తున్నామని వాయుసేన వెల్లడించింది.  రాత్రంతా  గాలింపును కొనసాగిస్తామంది. విమానం గల్లంతైన ఘటనకు సంబంధించి ఐఏఎఫ్‌ వైస్‌ చీఫ్‌ ఎయిర్‌ మార్షల్‌ రాకేశ్‌ సింగ్‌ బహదూరియాతో తాను మాట్లాడినట్లు రక్షణ శాఖ మంత్రి రాజ్‌నాథ్‌ తెలిపారు. 2009 జూన్‌ నెలలో కూడా సరిగ్గా ఇలాంటి ఘటనే అరుణాచల్‌లో జరిగింది. ఏఎన్‌–32 రకం విమానం 13 మందిని ఎక్కించుకుని వెళ్తుండగా అరుణాచల్‌ ప్రదేశ్‌లోనే కూలిపోయింది. అందులోని మొత్తం 13 మంది మరణించారు. పశ్చిమ సియాంగ్‌ జిల్లాలోని రించీ హిల్‌పైన ఆ విమానం కూలిపోయింది.

సాక్షి, బెంగళూరు: బ్యాడ్మింటన్‌ స్టార్‌ పీవీ సింధుకు అరుదైన గౌరవం దక్కింది. ఆమె తేజస్‌ యుద్ధ విమానంలో విహరించారు. ఏరో ఇండియా షోలో వుమెన్స్‌ డే సందర్భంగా  ఏవియేషన్‌ అధికారులు సింధుకు ఈ అవకాశం కల్పించారు. ఏవియేషన్‌ రంగంలో మహిళలు సాధించిన పురోగతికి గుర్తుగా ఏరో ఇండియా ఇవాళ పలు కార్యక్రమాలను చేపట్టింది. దానిలో భాగంగానే పీవీ సింధు, ఆస్ట్రోనాట్‌ సునీతా విలియమ్స్‌ తేజస్‌ యుద్ధ విమానంలో వివహరించాలని కోరింది. వీరితో పాటు పూర్తిగా మహిళలతో కూడిన యుద్ధ విమానం కూడా ఎగరనుంది. తేజస్‌లో విహరించినందుకు చాలా ఆనందంగా ఉందని సింధు తెలిపారు.  Badminton player PV Sindhu waves as she is about to take off for a sortie in the indigenous Light Combat Aircraft - Tejas in Bengaluru. #AeroIndia2019 pic.twitter.com/KvYkPLiGT5 — ANI (@ANI) 23 February 2019

న్యూఢిల్లీ : ప్రభుత్వ రంగ సంస్థ ఎయిర్ ఇండియా విమానం ప్రయాణికులకు చుక్కలు చూపించింది. మస్కట్‌ నుంచి కాలికట్‌ బయల్దేరిన ఎయిరిండియా విమానం ఆకాశంలో ఉండగానే ఒక్కసారిగా పీడనం తగ్గిపోవడంతో ప్రయాణికులు తీవ్ర ఇబ్బందులకుగురయ్యారు. విమానంలో పీడనం తగ్గడంతో నలుగురు ప్రయాణికుల ముక్కు నుంచి రక్తం కారగా, మరికొందరు చెపి నొప్పితో ఇబ్బంది పడ్డారు.  ఎయిర్‌ ఇండియాకు చెందిన బోయింగ్‌ 737-8 రకానికి చెందిన IX - 350 విమానంలో ఈ సంఘటన చోటుచేసుకుంది. టేకాఫ్‌ అయిన కాసేపటికే ప్రయాణికులు అస్వస్థతకు గురవడంతో అప్రమత్తమైన సిబ్బంది వెంటనే విమానాన్ని మస్కట్‌ ఎయిర్‌పోర్టుకు మళ్లించారు. ప్రయాణికులకు విమానాశ్రయంలో వైద్య చికిత్స అందించారు. ప్రయాణికులు కోలుకున్న తర్వాత విమానం కాలికట్‌ బయల్దేరింది. క్యాబిన్‌లో పీడన సమస్య ఏర్పడటంతో ప్రయాణికులు అస్వస్థతకు గురైనట్లు ఎయిర్‌ఇండియా ప్రతినిధి తెలిపారు. 

వాషింగ్టన్‌: అత్యాధునిక క్షిపణి నిరోధక రక్షణ వ్యవస్థలు రెండింటిని భారత్‌కు విక్రయించేందుకు అగ్రరాజ్యం అమెరికా ఆమోదం తెలిపింది. ఈ రెండింటి విలువ సుమారు రూ.1,355 కోట్లుగా ఉండనుంది. ఈ కొనుగోళ్ల ద్వారా రాష్ట్రపతి, ప్రధాని ప్రయాణించే విమానాలకు అత్యంత పటిష్టమైన రక్షణ వ్యవస్థ అందుబాటులోకి రానుంది. లార్జ్‌ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ ఇన్‌ఫ్రారెడ్‌ కౌంటర్‌మెజర్స్, సెల్ఫ్‌ ప్రొటెక్షన్‌ సూట్స్‌గా పిలిచే ఈ వ్యవస్థల అమ్మకానికి సంబంధించి ట్రంప్‌ ప్రభుత్వం ఆమోదం తెలిపినట్లు అమెరికా డిఫెన్స్‌ సెక్యూరిటీ కోఆపరేషన్‌ ఏజెన్సీ తెలిపింది. భారత రాష్ట్రపతి, ప్రధాని ప్రయాణించే ఎయిరిండియా వన్‌ విమానాలకు ఈ ఆధునిక వ్యవస్థలను అమర్చితే అమెరికా అధ్యక్షుడి ఎయిర్‌ఫోర్స్‌ వన్‌ విమానంతో సమానమైన పటిష్టమైన భద్రత కలుగుతుంది. ఈ వ్యవస్థలను అమర్చేందుకు 2 బోయింగ్‌–777 ఈఆర్‌ విమానాలను ఎయిరిండియా నుంచి కొననున్నారు. ప్రమాద సమయంలో మధ్యశ్రేణి క్షిపణి వ్యవస్థలపై దానంతటదే ప్రతిదాడి చేయడం ఈ వ్యవస్థ ప్రత్యేకతల్లో ఒకటి. ఈ కొనుగోళ్లలో ప్రధాన కాంట్రాక్టర్‌ బోయింగ్‌ కంపెనీ.

సాక్షి, న్యూఢిల్లీ : భారత్‌ రానున్న ఏడెనిమిదేళ్లలో వేయి విమానాలను ప్రయాణీకులకు అందుబాటులోకి తీసుకురానుంది. రానున్న పదిహేను సంవత్సరాల్లో దేశంలో అదనంగా మరో 100 విమానాశ్రయాలు సమకూరుతాయని, ఏడెనిమిదేళ్లలో వేయికి పైగా విమానాలు తోడవనున్నాయని పౌర విమానయాన మంత్రిత్వ శాఖ కార్యర్శి ఆర్‌ఎన్‌ చూబే పేర్కొన్నారు. భారత్‌ ఏవియేషన్‌ లోకోమోటివ్‌ హబ్‌గా మారనుందని ఆర్‌ఎన్‌ చూబే చెప్పారు. గత నాలుగేళ్లుగా దేశీయ పౌరవిమాన యాన పరిశ్రమ 20 శాతం వార్షిక వృద్ధితో ఎదుగుతోందని వెల్లడించారు. భారత్‌లో విమానయాన వృద్ధి రేటు ప్రపంచంలోనే అత్యధికమని, ఇది నిలకడగా కొనసాగుతున్నదని ఫిక్కీ ఆధ్వర్యంలో జరిగిన గ్లోబల్‌ ఏవియేషన్‌ సమ్మిట్‌లో తెలిపారు. ఏవియేషన్‌ ఇంధన ధరలు భారం కాకుండా ఉంటే మరో ఇరవయ్యేళ్లు ఈ వృద్ధి కొనసాగుతుందని ఆశాభావం వ్యక్తం చేశారు. విమానయాన వృద్ధికి అవసరమైన తోడ్పాటును ప్రభుత్వం అందిస్తుందని చూబే చెప్పారు.

ట్రాఫిక్‌ జాంలో చిక్కుకున్నప్పుడు అదే కారులో ఆకాశంలోకి ఎగురుకుంటూ ఆఫీసుకు వెళ్లిపోతే ఎంత బాగుంటుంది.. ఇప్పటివరకూ ఇది కలే.. మరికొన్ని రోజుల్లో నిజమవనుంది. ఎందుకంటే.. టెర్రాఫ్యూజియా అనే కంపెనీ తయారుచేసిన ‘ట్రాన్సిషన్‌’ అనే ఈ ఎగిరే కారుకు సంబంధించిన తొలిదశ విక్రయాలు అక్టోబర్‌లో మొదలవనున్నాయి. ఈ కారు ఒక నిమిషం వ్యవధిలో ఇలా రెక్కలు విప్పుకుని విమానంలా మారిపోతుంది. రెండు సీట్ల హైబ్రిడ్‌ ఎలక్ట్రిక్‌ కారు బరువు 590 కిలోలు. అత్యధిక వేగం గంటకు 160 కిలోమీటర్లు, 10 వేల అడుగుల ఎత్తు వరకూ ఎగరగలదు. అయితే దీన్ని నడపడానికి మనకు డ్రైవింగ్‌ లైసెన్సుతోపాటు పైలెట్‌ లైసెన్సు కూడా ఉండాలి. ఈ టెర్రాఫ్యూజియా ‘వోల్వో’కు చెందిన స్టార్టప్‌ కంపెనీ అట.. కార్ల డెలివరీ వచ్చే ఏడాదిలో ఉంటుందని కంపెనీ ప్రతినిధులు చెబుతున్నారు. ధర రూ. 3 కోట్ల వరకూ ఉండొచ్చని చెబుతున్నారు. 

విదేశీ ప్రయాణం అంటే భారతీయులకు తెగ మోజులా ఉంది. ఎక్కే విమానం దిగే విమానంగా తెగ తిరిగేస్తున్నారు. గత ఐదేళ్లలోనే భారతీయులు విదేశీ ప్రయాణాలకు పెడుతున్న ఖర్చు భారీగా పెరిగింది. ఏకంగా 253 రెట్లు ఎక్కువగా ఖర్చు చేస్తున్నారు. ఇతర దేశాల్లో పర్యాటక ప్రాంతాలను చూడాలన్న ఆసక్తి.. అత్యున్నత చదువుల కోసం విదేశాలకు వెళ్లడం.. గత కొంత కాలంగా బాగా పెరిగిపోయింది. దీంతో విదేశీయానాలు పెరిగిపోయాయని కేంద్ర ప్రభుత్వ అధికారిక గణాంకాలే వెల్లడిస్తున్నాయి. 2014 ఆర్థిక సంవత్సరంలో భారతీయులు విదేశీ ప్రయాణాల కోసం రూ.112 కోట్లు ఖర్చు పెడితే, 2018 సంవత్సరం వచ్చేసరికి ఆ ఖర్చు రూ.28 వేల కోట్లకు పెరిగిపోయింది. ఇది ఏకంగా 253 రెట్లు ఎక్కువ. విదేశాల్లో చదువుల కోసం 2014లో రూ.3 వేల కోట్లు ఖర్చు చేస్తే, ఈ ఏడాది వచ్చేసరికి ఆ ఖర్చు రూ.14 వేల కోట్లకు పెరిగింది. 2017లో భారత్‌ నుంచి పలు దేశాలకు 2.3 కోట్ల మంది ప్రయాణికులు వెళ్లారు. విదేశీ ప్రయాణాలకు భారతీయులు పెడుతున్న ఖర్చు భారత వాణిజ్య లోటుపై కూడా ప్రభావాన్ని చూపిస్తోంది. ఎందుకిలా? లిబరలైజ్డ్‌ రెమిటెన్స్‌ స్కీమ్‌ (ఎల్‌ఆర్‌ఎస్‌) అమల్లోకి వచ్చాక భారతీయులు విదేశాలకు వెళుతున్నారు. ఈ పథకం ద్వారా ప్రతి పౌరుడు 2013–14లో వంద కోట్ల డాలర్ల వరకు ఖర్చు చేయొచ్చన్న పరిమితులు ఉండేవి. దాన్ని ఇప్పుడు ఏకంగా 25,000 డాలర్లకు పెంచేశారు. విదేశాల్లో క్రెడిట్‌ కార్డు సౌకర్యాన్ని వాడుకునే సదుపాయం కూడా ఉంది. ఇవన్నీ కూడా విదేశీ ప్రయాణాలు పెరిగిపోవడానికి కారణమవుతున్నాయి. ‘2017 వరకు రూపాయి విలువలో పెద్దగా హెచ్చు తగ్గుల్లేవు. బ్యాంకుల్లో ఫైనాన్స్‌ కూడా సులభమైపోయింది. ప్రయాణాల కోసం ప్రత్యేకంగా లోన్‌ సౌకర్యం లేకపోయినా పర్సనల్‌ లోన్స్‌ పెట్టుకొని మరీ విదేశాలు చుట్టేసి వస్తున్నారు’ అని ముంబైకి చెందిన ఓ బ్యాంకు అధికారి తెలిపారు. విదేశాల్లో పెట్టుబడులు, ఆస్తులు సమకూర్చుకోవడం వంటివి మాత్రం తగ్గిపోతున్నాయి. ఎందుకంటే విదేశాల్లో భారతీయులు మనీ ఇన్వెస్ట్‌ చేయడం, విదేశాల్లో జరిగే లావాదేవీలపై ఆర్‌బీఐ ఒక కన్నేసి ఉంచుతోంది.    – సాక్షి, హైదరాబాద్‌ 

ఏరోప్లేన్‌ని కనుగొన్నది రైట్‌ బ్రదర్స్‌.ఇప్పుడు ఎగరేస్తున్నది రైట్‌ సిస్టర్స్‌.ఆడపిల్లలకు సహజంగానే రెక్కలు ఉంటాయి. మగ ప్రపంచమే అసహజంగాపంజరాల్లో ఉంచుతోంది. ఏదో.. ఇలా ఒకసారి ఓ గొప్ప అద్భుతం  ఆవిష్కృతమైనప్పుడు..ఆడపిల్ల మళ్లీ రెక్కలు తొడుగుతోంది. ఇప్పటిదాకా ఆడపిల్లలకు రాంగే జరిగింది. ఇప్పుడు రైట్‌ జరుగుతోంది. వియ్‌ ఆర్‌ ప్రౌడ్‌ ఆఫ్‌ యు. మహిళా నువ్వు.. మహా ‘ఇల’.  ఎయిర్‌ ఇండియా తొలిసారిగా గత ఏడాది ఢిల్లీ నుంచి కాలిఫోర్నియాకు నడిపిన ‘ఆల్‌ ఉమెన్‌ క్రూ’ బోయింగ్‌ విమానంలోని మహిళా సిబ్బంది. (మెయిన్‌ ఫొటో). అదే స్ఫూర్తితో ఈ ఏడాది కూడా మహిళా దినోత్సవం సందర్భంగా ఎయిర్‌ ఇండియా, ఎయిర్‌ ఇండియా ఎక్స్‌ప్రెస్, విస్టారా, స్పైస్‌ జెట్‌.. దేశంలోని వివిధ ప్రాంతాల నుంచి ‘ఆల్‌–ఉమెన్‌ క్రూ’ విమానాలను నడిపాయి. ఒక్క ఎయిర్‌ ఇండియానే ఒకే రోజు అంతా మహిళా సిబ్బందే ఉన్న ఎనిమిది ఇంటర్నేషనల్‌ ఫ్లయిట్స్‌ని ఆపరేట్‌ చేసింది!  ఫిబ్రవరి 26, 2017. ఢిల్లీ. ఇందిరాగాంధీ ఇంటర్నేషనల్‌ ఎయిర్‌పోర్ట్‌. ఎయిర్‌ ఇండియా బోయింగ్‌ 777–200 ఎల్‌.ఆర్‌. ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌కు చెందిన 16 మంది మహిళా సిబ్బందితో కూడిన బృందం డిస్పాచ్‌ యూనిట్‌లో కూర్చుని ఉన్నారు. కొద్ది క్షణాల్లో చరిత్ర సృష్టించబోతున్నారు. అందరిలో  ఉద్విగ్నత, ఆనందం. ఆ భావాలే వాళ్ల సంభాషణల్లో, బాడీ లాంగ్వేజ్‌లోనూ! బోర్డింగ్‌ స్టార్ట్‌ అయింది. పదహారు మందీ ఒకొక్కరే ఠీవిగా నడుచుకుంటూ వెళ్తున్నారు ఫ్లయిట్‌లోకి. ప్రయాణికులందరూ బోర్డ్‌ అయ్యారు. సీట్‌ బెల్ట్‌ గురించి, ఇతరత్రా జాగ్రత్తలూ చెప్పడం పూర్తయింది. ఎయిర్‌ ట్రాఫిక్‌ కంట్రోల్‌ నుంచి ఆ ఫ్లయిట్‌ కెప్టెన్‌ సునీతా నరూలా టేకాఫ్‌ కోసం ఇన్‌స్ట్రక్షన్స్‌ మొదలయ్యాయి ‘‘సర్‌’’ అంటూ! నో ‘సర్స్‌’.. ఓన్లీ లేడీస్‌  సునీతా నరూలా సహా కాక్‌పిట్‌లో ఉన్న కోపైలట్స్‌ నవ్వుకున్నారు ఆ పిలుపుకి. ఎయిర్‌ ట్రాఫిక్‌ కంట్రోల్‌ సిబ్బంది కూడా నవ్వారు అలవాటులో  పొరపాటుకి. ‘‘డజంట్‌ మ్యాటర్‌’’ అంటూ రన్‌వే మీద పరుగులు తీసి,  క్షణాల్లో టేకాఫ్‌ అయింది ఆ ఫ్లయిట్‌.  టేకాఫ్‌ అయ్యాక... ‘‘అటెన్షన్‌ లేడీస్‌ అండ్‌ జెంటిల్‌మెన్‌’’ అంటూ ఎనౌన్స్‌ వినపడటంతో ఒక్కసారిగా ప్రయాణికుల్లో గుబులు! ఏమన్నా అపశకునమా? వాళ్లు ఆ అనుమానంలో ఉండగానే.. ‘‘ఈ ఫ్లయిట్‌ ఆల్‌ ఫిమేల్‌ క్య్రూతో నడుస్తోంది. పదహారు మంది సిబ్బందీ మహిళలే. ఈ వార్తను సంతోషంగా మీతో పంచుకుంటున్నా...’ అనే మాట ఇంకా పూర్తి కానేలేదు.. ఊపిరి పీల్చుకున్న ప్రయాణికుల నుంచి చప్పట్లు. ‘కుడోస్‌’ అంటూ ఆ ఫ్లయిట్‌లో ఉన్న 250 మంచి థంబ్స్‌ అప్‌ చేశారు. తమ మధ్య కూర్చున్న లేడీ ప్యాసెంజర్స్‌నూ ప్రశసించారు ఆడవాళ్లూ మీకు జోహార్లూ అంటూ! ఫాస్ట్‌గా.. నాన్‌–స్టాప్‌గా.. గంటకు వెయ్యి కిలోమీటర్ల వేగంతో 15 వేల 300 కిలోమీటర్లు.. 13 టైమ్‌ జోన్స్‌ను దాటుతూ పదిహేను గంటల పదినిమిషాలు గాల్లో  ఎగిరి.. గమ్యస్థానం అయిన అమెరికాలోని శాన్‌ఫ్రాన్సిస్కోలో ల్యాండ్‌ అయింది విమానం. సీట్‌ బెల్ట్‌ తీసేసి అందరూ ఒక్కసారిగా.. ‘‘హుర్రే’’అంటూ జయజయ«ధ్వానాలు చేశారు. ఆ తర్వాత అనౌన్స్‌మెంట్‌లో వినిపించింది. ప్రపంచంలోనే అత్యంత దూరం ప్రయాణించిన నాన్‌స్టాప్‌ ఫ్లయిట్‌ అని. ఇది రికార్డ్‌.  రైట్‌ బ్రదర్స్‌ విమానాన్ని కనిపెట్టిన తర్వాత ఫ్లయిట్‌ వింగ్స్‌ను కంట్రోల్‌ చేస్తోంది పురుషాధిపత్యమే. కమర్షియల్‌ పైలట్స్‌గా మహిళలు ఉన్నా.. ఫ్లయిట్‌ మొత్తం మహిళా బృంద నిర్వహణలో టేకాఫ్‌ తీసుకోవడం ఇదే తొలిసారి కావచ్చు. పైగా ఇంత దూరం ప్రయాణం. శాన్‌ఫ్రాన్సిస్కోలో విమానంలోంచి ప్రయాణికులు దిగుతున్నప్పుడు ఆ కెప్టెను, కో పైలట్స్‌ను చూడాలని తాపత్రయపడ్తున్నారు. తోసుకుంటున్నారు... ప్రయాణికులు.  ప్యాసెంజర్స్‌ సెల్యూట్‌ కొట్టారు ఒక తల్లి.. తన పదకొండేళ్ల కూతురికి క్షమతాను చూపిస్తూ.. ‘‘పెద్దయ్యాక నువ్వు ఆమెలా కావాలి’’ అంటూ స్ఫూర్తి నింపుతోంది. అది చూసిన క్యాబిన్‌ క్య్రూ రోమాంచితమైంది. ఈ తరానికి తాము రోల్‌మోడల్స్‌! ఇంతకు మించిన ఆనందం ఏముంటుంది? గుండెనిండుగా ఆత్మసంతృప్తిని నింపుకొని.. ఆత్మవిశ్వాసం నడిపిస్తుంటే అదే ఠీవితో పదహారు మంది కదులుతుంటే.. ప్యాజెంజర్స్‌ సెల్యూట్‌ చేశారు. ఇది విజయం! స్త్రీ శక్తి గెలుపు. అదే ప్రేరణ, అదే పదహారు మంది సిబ్బందితో ఆ ఫ్లయిట్‌ ఢిల్లీకి కూడా తిరుగు ప్రయాణం చేసింది! ఢిల్లీలో ల్యాండ్‌ అయ్యాక కూడా సేమ్‌ ఫీలింగ్‌. ఆ స్ఫూర్తి ఎంతో మంది ఆడపిల్లలకు రెక్కలు తొడిగింది. కొత్త లక్ష్యాలను ఏర్పర్చింది.  శక్తికి సారథులు.. వారధులు స్టీరియో టైప్‌ను బ్రేక్‌ చేసి, కొత్త శక్తికి సారథ్యం వహించినవాళ్లు.. కెప్టెన్‌ సునీతా నరూలా,  క్షమతా బాజ్‌పేయి, కెప్టెన్‌ ఇందిరా సింగ్, కెప్టెన్‌ గుంజన్‌ అగ్రవాల్‌. పైలట్‌గా వీళ్లందరిదీ 20 నుంచి 30 ఏళ్ల అనుభవం. కాక్‌పిట్‌ క్య్రూ, క్యాబిన్‌ క్య్రూ, చెక్‌ ఇన్‌ స్టాఫ్, డాక్టర్, కస్టమర్‌ కేర్‌ స్టాఫ్, ఏటీసీ (ఎయిర్‌ ట్రాఫిక్‌ కంట్రోల్‌) సహా టెక్నీషియన్స్, ఇంజనీర్స్, ఫ్లయిట్‌ డిస్పాచర్, ట్రిమ్మర్‌ సహా అందరు మహిళలే ఆ రోజు సేవలందించారు. ఇది రికార్డ్‌. అంతేకాదు లైన్‌ ఆపరేషన్‌ ఆడిట్‌ సేఫ్టీని నిర్వహించింది కూడా మహిళే. హర్‌ప్రీత్‌ సింగ్‌. వరల్డ్‌ ట్రిప్‌కి ఓ మహిళా ఆఫీసర్‌ ఆడిట్‌ నిర్వహించడం అదే తొలిసారి. మహిళా దినోత్సవానికి తమ సంస్థ తరఫున కానుకగా ఎయిర్‌ ఇండియా సంస్థ ఆ నిర్ణయాన్ని తీసుకొని అమలు చేసిందట. ‘‘అలాగని ఈ రంగంలో వివక్ష లేదని చెప్పలేం. అధిగమించడం వాళ్ల వాళ్ల శక్తిసామర్థ్యాలను బట్టి ఉంటుంది. నేను  1980ల్లో ఈ ఫీల్డ్‌లోకి వచ్చాను. నా వయసప్పుడు 20లో ఉంది. అప్పుడున్న మగ పైలట్లందరూ 40 పైబడ్డవాళ్లే. నన్ను భయపెట్టేవాళ్లు. అయితే తర్వాత కొద్ది రోజులకే నా ఎబిలిటీస్‌తో వాటన్నిటినీ అధిగమించాననుకోండి’’ అంటూ నాటి రోజులను గుర్తు చేసుకుంటుంది సునీతా నరూలా. ఎయిర్‌ ఇండియా ఎయిర్‌ ఇండియా సంస్థ 1956లో తొలిసారిగా మహిళా పైలట్‌ను నియమించింది. ఆమె పేరు దర్బా బెనర్జీ. 1990లో 26 ఏళ్ల నివేదితా భాసిన్‌ అనే పైలట్‌ జెట్‌ ఎయిర్‌ క్రాఫ్ట్‌ను నడిపి సివిల్‌ ఏవియేషన్‌ హిస్టరీలోనే అత్యంత పిన్నవయసు పైలట్‌గా పేరు నమోదు చేసుకుంది.  – శరాది ఫస్ట్‌ : దర్బా బెనర్జీ యంగెస్ట్‌: నివేదితా భాసిన్‌ 

వాషింగ్టన్‌ : గ్రహాంతరవాసులు ఉన్నారో లేదో తెలియదు. ఒక వేళ ఉంటే...అనే ఊహకు రూపమిస్తూ ఎన్నో సినిమాలు, వార్తలు, వార్తాకథనాలు. చివరకు భౌతికశాస్త్రవేత్త స్టీఫెన్‌ హాకింగ్‌ కూడా ఈ గ్రహాంతర వాసుల గురించి మాట్లాడారు. గ్రహాంతర వాసులు ఉంటే వారు మనకంటే శక్తివంతులు,తెలివిగలవారై ఉంటారని చెప్పారు. గ్రహాంతరవాసుల ఉనికిని తెలుసుకోవడానికి ఎన్నో ప్రయోగాలు కూడా జరుగుతున్నాయి. గ్రహాంతరవాసులను ఎవరు చూడలేదు కానీ ‘ఫ్లైయింగ్‌ సాసర్‌’ అని పిలిచే ‘యూఎఫ్‌ఓ’లను చూశామని చాలామంది చెప్పారు. వీటి ఫోటోలు కూడా పేపర్లలో వచ్చాయి. ఇప్పుడు వీటి గురించి మనం మాట్లాడుకోవడానికి కారణం ఈ మధ్యే అమెరికా రక్షణ శాఖ వారు విడుదల చేసిన ఒక వీడియో. 35సెకన్ల నిడివి ఉన్న ఈ వీడియో ప్రస్తుతం ఇంటర్‌నెట్‌లో హల్‌చల్‌ చేస్తుంది. స్టార్స్‌ అకాడమీ ఆఫ్‌ ఆర్ట్స్‌ అండ్‌ సైన్స్‌ వారి ఎఫ్‌/ఏ-18 సూపర్‌ హర్నెట్‌ మిలిటరీ జెట్‌ విమానం తూర్పు తీరం వెంట ఒక అసాధారణ వస్తువును కనుగొన్నది.అది చూడ్డానికి గుడ్డు ఆకారంలో ఉండి చాలావేగంతో ప్రయాణిస్తుంది. ఈ వింత వాహనాల గురించి తెలుసుకోవడానికి వీరు 2007 నుంచి 2012 వరకు ‘అడ్వాన్స్‌డ్‌ ఏవీయేషన్‌ థ్రెట్‌ ఐడెంటిఫికేషన్‌’ అనే కార్యక్రమం ద్వారా ప్రయోగాలు చేశారు. గతంలో... 1947-1969 మధ్యకాలంలో దాదాపు 12వేల కంటే ఎక్కువ మంది వీటిని చూశామని చెప్పారు. కానీ ఎవ్వరూ నిరుపించలేకపోయారు. 2004లో అమెరికాకు చెందిన నావీ పైలెట్‌ కమాండర్‌ డెవిడ్‌ ఫ్రేవర్‌ తాను గతంలో ఎన్నడూ చూడని ఒక అరుదైన వస్తువు ఆకాశంలో విహరించడం చూశానని చెప్పారు. ఆ వస్తువు తన విమానం అంత పెద్దగా ఉండి అత్యధిక వేగంతో ప్రయాణిస్తుందని చెప్పారు. 80,000 అడుగుల నుంచి 20,000 అడుగులు కిందకు ప్రయాణించిన ఆ వస్తువు అనంతరం కనిపించకుండా పోయిందని చెప్పారు. ఫ్రేవర్‌ మాట్లాడుతూ ఆ వస్తువు సమీపంలోకి వెళ్లినప్పుడు నా ముక్కును వెనక్కు నెట్టుతున్నట్లు అనిపించింది. అంత వేగంతో ప్రయాణించే వస్తువును నా జీవితంలో ఇంతవరకూ చూడలేదు అన్నారు. ఇన్నేళ్ల తర్వాత... మళ్లీ 13 సంవత్సారాల తర్వాత సరిగ్గా అలాంటి వస్తువునే స్టార్స్‌ అకాడమీ ఆఫ్‌ ఆర్ట్స్‌ అండ్‌ సైన్స్‌ వారి ఎఫ్‌/ఏ-18 సూపర్‌ హర్నెట్‌ మిలిటరి జెట్‌ విమానం గుర్తించింది. ఈ వస్తువు కచ్చితంగా భూమికి సంబంధించినది మాత్రం కాదని శాస్త్రవేత్తలు అంటున్నారు.

ముంబై: ఓ ప్రైవేట్ పైలట్ జాక్‌పాట్ కొట్టేశాడు. ఏకంగా రూ.35,000 కోట్ల బిజినెస్ డీల్ కుదుర్చుకున్నారు. వివరాల్లోకెళ్తే.. ముంబైకి చెందిన అమోల్ యాదవ్ ఓ పైలట్. ఆయన థ్రస్త్ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ సంస్థ నిర్వహిస్తున్నారు. సహ భాగస్వామిగానూ సేవలు అందిస్తున్నారు. 2016లో ముంబైలో జరిగిన మేక్ ఇన్ ఇండియాలో భాగంగా ఓ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్ (చిన్నసైజు విమానం) మోడల్‌ను పైలట్ అమోల్ ప్రవేశపెట్టారు. అమోల్ యాదవ్ సొంతంగా ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ను రూపొందిస్తున్నారన్న విషయం ఆ ఈవెంట్ సందర్భంగా మహారాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి తెలిసింది. ఏడాది అనంతరం కేవలం తన ఇంటి టెర్రస్ మీదనే ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్ కు కావలసిన విడి భాగాలను సమకూర్చుకున్నారు. 2017 నవంబర్ లో డైరెక్టర్ జనరల్ ఆఫ్ సివిల్ ఏవియేషన్ అధికారులు యాదవ్ రూపొందించనున్న ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్ మోడల్‌ను అప్రూవ్ చేశారు. కానీ ఇప్పటివరకూ దాన్ని పరీక్షించలేదు. కొన్ని రోజుల్లో విడి భాగాలను అమర్చి ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్ ను అందిస్తానని యాదవ్ ధీమాగా ఉన్నారు. వచ్చే మార్చి లేదా ఏప్రిల్ నెలలో ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ను టెస్ట్ చేయున్నట్లు డీజీసీఏ వెల్లడించింది. మేక్ ఇన్ ఇండియాలో భాగంగా పైలట్, కంపెనీ సభభాగస్వామి అయిన అమోల్ యాదవ్‌ను ప్రోత్సహించేందుకు మహారాష్ట్ర సీఎం దేవేంద్ర ఫడ్నవీస్ భారీ ఒప్పందం చేసుకున్నారు. పాల్ఘర్ జిల్లాలోని కెల్వే ప్రాంతంలో ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్స్‌ రూపొందించేందుకు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం అందుకు అవసరమైన స్థలాన్ని కేటాయించేందుకు సిద్ధంగా ఉంది. ఆరుసీట్ల సామర్థ్యం ఉండే ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌లు రూపొందించేందుకు థ్రస్ట్ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్ మేనేజ్‌మెంట్‌తో వేలకోట్ల ఒప్పందం జరిగినట్లు సమాచారం. పాల్ఘర్ ని ఏవియేషన్ హబ్‌గా తీర్చిదిద్దాలని ఫడ్నవీస్ ప్రభుత్వం యోచిస్తోంది. ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్స్ కోసం ముడిసరుకు, ఇతరత్రా సౌకర్యాలను కల్పించేందుకు మహారాష్ట్ర ప్రభుత్వం నిర్ణయం తీసుకుంది.                

బోయింగ్‌ ఓ కొత్త విమానాన్ని అభివృద్ధి  చేసింది. విమానాల కంపెనీ అవి కాకుండా ఇంకేం తయారు చేస్తుంది! అని ప్రశ్నిస్తున్నారా... కొంచెం ఆగండి.. ఈ కొత్త విమానం వివరాలు తెలిస్తే.. మీరు ముక్కున వేలేసుకోవడం ఖాయం. ఎందుకంటే ఈ కొత్త విమానం ప్రయాణించే వేగం అక్షరాలా గంటకు 3836 మైళ్లు! కిలోమీటర్లలో చెప్పాలంటే ఇది ఒక్క గంట ఎగిరితే హైదరాబాద్‌ నుంచి యూరప్‌లోని ఫ్రాంక్‌ఫర్ట్‌కు వెళ్లిపోవచ్చు. ఇంకా స్పష్టంగా చెప్పాలంటే ఈ విమానం మూడంటే మూడు గంటల్లో భూమిని చుట్టేయగలదు. అతివేగం ప్రమాదకరం కాదా? అంటే.. అబ్బే! ఇది ప్రయాణికుల కోసం కాదులెండి... అంటోంది బోయింగ్‌. భూమి మీద ఏ మూల నుంచైనా ముప్పు ఉందన్న అనుమానం వస్తే నిమిషాల్లో వాలిపోయేందుకు, జవాబు చెప్పేందుకు మిలటరీ వర్గాలకు ఇలాంటి విమానం అవసరం అంటోంది. ‘సన్‌ ఆఫ్‌ బ్లాక్‌ బర్డ్‌’ అని పిలుస్తున్న బోయింగ్‌ కొత్త విమానం ఇప్పటివరకూ ప్రపంచంలోనే అత్యధిక వేగంతో ప్రయాణించేదిగా పేరు పొందిన కంకార్డ్‌ కంటే రెట్టింపు వేగంతో వెళుతుంది. బోయింగ్‌కు పోటీగా లాక్‌హీడ్‌ మార్టిన్‌ అనే సంస్థ కూడా ఇలాంటి సూపర్‌ స్పీడ్‌ విహంగాల తయారీకి ప్రయత్నిస్తోంది. 

బీజింగ్‌: సముద్రాల్లో విమాన వాహక నౌకల నుంచి నియంత్రించగలిగే కొత్త గూఢచర్య విమానాన్ని చైనా అభివృద్ధి చేస్తోంది. శత్రు దేశాల డ్రోన్లు, జెట్‌ల కదలికలను కనిపెట్టడానికి వీలుగా దీనికి ఏఈఎస్‌ఏ రాడార్‌ను అమర్చారు. కేజే–600 అనే పేరుగల ఈ గూఢచర్య విమానాన్ని చైనా అభివృద్ధిపరుస్తున్నట్లు ఆ దేశ అధికారిక మీడియా సోమవారం తొలిసారిగా బయటపెట్టిందంటూ హాంకాంగ్‌కు చెందిన సౌత్‌ చైనా మార్నింగ్‌ పోస్ట్‌ పత్రిక ఓ కథనాన్ని ప్రచురించింది. చైనా సముద్ర జలాల్లో ఇప్పటికే రెండు విమాన వాహక నౌకలు సేవలందిస్తుండగా, మూడో దానిని షాంఘైలో నిర్మిస్తోంది. తాజాగా అభివృద్ధి చేస్తున్న గూఢచర్య విమానాలను మూడో విమాన వాహక నౌకపై మోహరించే అవకాశం ఉన్నట్లుæ పత్రిక పేర్కొంది. గగనతలంలో అమెరికాకు దీటుగా తన సామర్థ్యాలను పెంపొందించుకునేందుకే కేజే–600ను చైనా నిర్మిస్తోందని సమాచారం. దీనిని దక్షిణ చైనా సముద్రం, హిందూ మహా సముద్రంలో మోహరించే అవకాశం ఉందని నిపుణులు అంటున్నారు.  

సాక్షి, న్యూఢిల్లీ : ప్రపంచంలోనే అత్యంత సంపన్నుల్లో ఒకరంటే ఆ హంగామా, దర్పం వేరు. వాళ్లు మనలా కార్లు, విమానాలను నడుపుకుంటూ రావడం జరిగే పనికాదు. వారు వచ్చారంటే వారి పరివారం..ఆ హడావిడే వేరు. అయితే ఇలాంటి సీన్‌ ఈ వీవీఐపీ విషయంలో మాత్రం రివర్స్‌ అయింది. భారత రిపబ్లిక్‌ డే వేడుకల్లో పాల్గొనేందుకు వచ్చిన బ్రూనై సుల్తాన్‌ హసనై బొకీ తన జంబో జెట్‌ను డ్రైవ్‌ చేసుకుంటూ నేరుగా ఢిల్లీలో ల్యాండవడంతో ఆయనకు స్వాగతం పలికేందుకు వచ్చిన అధికారగణం సంబ్రమాశ్చర్యాల్లో మునిగితేలింది. ఆయనను కాక్‌పిట్‌లో చూసిన వారంతా విస్తుపోయారు. 2014లో మోదీ సర్కార్‌ అధికారంలోకి వచ్చిన అనంతరం బ్రూనై సుల్తాన్‌ భారత్‌కు రావడం ఇదే తొలిసారి. ఇతర దక్షిణాసియా దేశాల మాదిరిగా బ్రూనై వార్తల్లో నిలవకపోయినా 71 ఏళ్ల సుల్తాన్‌ చేసిన ఈ ఫీట్‌తో ఆ దేశం హైలైట్‌ అయిందని అధికారులు చెప్పుకుంటున్నారు. 2008, 2012లో సుల్తాన్‌ భారత్‌ పర్యటనకు వచ్చినప్పుడూ తన విమానాలకు ఆయనే కెప్టెన్‌గా వ్యహరించారని అధికారులు గుర్తుచేసుకున్నారు. విదేశీ పర్యటనల సందర్బంగా సుల్తాన్‌ తన 747-700 ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌కు ఆయనే పైలెట్‌గా వ్యవహరిస్తారు. గత ఏడాది అక్టోబర్‌ 5తో ఆయన అయిదు దశాబ్దాల సుదీర్ఘ అధికార ప్రస్ధానం పూర్తిచేసుకోవడం గమనార్హం.

ప్రస్తుతం ఉబర్‌ క్యాబ్‌లకు ఉన్న డిమాండ్‌ అంతా ఇంతా కాదు. చాలా మంది ఏదైనా పనిమీద బయటకి వెళ్లాలనుకుంటే ఉబర్‌ క్యాబ్‌లనే ఆశ్రయిస్తున్నారు. ఉబర్‌ క్యాబ్‌లకు అంతకంతకు పెరుగుతున్న డిమాండ్‌ను బట్టి, మరికొన్నేళ్లలో ఉబర్‌ సరికొత్త సర్వీసులను ప్రారంభించబోతుంది. ఆకాశంలో ప్రయాణించడానికి కూడా ఉబర్‌ క్యాబ్‌ సర్వీసులను మొదలు పెట్టబోతుంది. ఒకవేళ ఉబర్‌ ప్రణాళికలు కనుక విజయవంతమైతే, 2024 వరకు వాణిజ్య అవసరాల కోసం క్యాబ్‌లోనే ఎగురవచ్చు. ఎంబ్రేర్ ఎస్‌ఏతో పాటు ఉబర్‌ టెక్నాలజీస్‌ ఎలక్ట్రిక్‌ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ను అభివృద్ధి చేస్తోందని ఈ బ్రెజిలియన్‌ ప్లేన్‌ మేకర్‌ చీఫ్‌ ఎగ్జిక్యూటివ్‌ తెలిపారు. ఉబర్‌ చీఫ్‌ ప్రొడక్ట్‌ ఆఫీసర్‌ జెఫ్‌ హోల్డెన్‌ కూడా గత నెలలో ఈ విషయంపై క్లారిటీ ఇచ్చారు. 2023 వరకు చెల్లింపులతో ఎగిరే ట్యాక్సి సర్వీసులను ప్రారంభించనున్నామని పేర్కొన్నారు. విమానాల మధ్య ఐదు నిమిషాల వ్యవధిలో ఛార్జ్ చేయగల బ్యాటరీలతో ఈ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ ప్రాజెక్టు రూపొందుతోంది. ఫ్లయింగ్ ఉబర్‌ ట్యాక్సీల ఏర్పాటుకి అనుగుణంగా ఎయిర్ ట్రాఫిక్ కంట్రోల్‌ని ఏర్పరచడానికి నాసాతో కూడా ఉబర్ ఓ ఒప్పందం చేసుకున్నట్టు తెలుస్తోంది. అయితే ఈ ప్రాజెక్ట్ అంత సులువు కాదని.. ఎగిరే క్యాబ్ వల్ల ఎన్నో సమస్యలు రావచ్చునని నిపుణులు అంటున్నారు. ఎయిర్ క్రాఫ్ట్ నడిపిన పైలెట్లను నియమించాల్సి ఉంటుందని.. లేదా ఎయిర్ క్రాఫ్ట్ ఫ్లయింగ్‌లో శిక్షణనివ్వాల్సి వస్తుందని తెలిపారు. వీటితో పాటు బ్యాటరీ టెక్నాలజీలో పలు మార్పులు చేయాల్సి ఉంటుంది.   


 న్యూయార్క్‌: భారత్‌తో ఇప్పటికే కయ్యానికి కాలు దువ్విన చైనా మరోపక్క, అమెరికాతో కూడ అలాంటి చర్యకే దిగింది. ఏకంగా అమెరికా నిఘా విమానాన్ని అడ్డుకునే చర్యకు దిగింది. పూర్తిస్థాయిలో ఆయుధాలతో ఉన్న రెండు చైనా యుద్ధ విమానాలు అమెరికా నిఘా విమానానికి అత్యంత చేరువగా వెళ్లి దానిని అడ్డుకునే ప్రయత్నం చేశాయని అమెరికా అధికారులు చెప్పారు. తూర్పు చైనా సముద్రంపై ఎగురుతున్న తమ నేవీ నిఘా విమానం యూఎస్‌ ఈపీ-3కి చైనాకు చెందిన జే 10 రకానికి చెందిన విమానాలు అత్యంత సమీపంగా వచ్చాయని, దీంతో తమ విమానం మార్గాన్ని మార్చుకోవాల్సి వచ్చిందని తెలిపారు.
 
 అయితే, ఆ సమయంలో చైనా యుద్ధ విమానంలో భారీ స్థాయిలో పేలుడు పదార్థాలు ఉన్నాయని, మరింత దగ్గరగా వచ్చి ఉంటే ఏదైనా ప్రమాదం జరిగి ఉండేదని పెంటగాన్‌ అధికారులు తెలిపారు. అయితే, ఇలా అప్పుడప్పుడు జరగడం సాధారణం అని, ఉద్దేశపూర్వకంగా చేసిన చర్య కాదని చైనా ప్రతినిధులు తెలిపారు. అయితే, కేవలం 300 అడుగుల సమీపంలోకి చైనా విమానం రావడం తమను ఆలోచనలో పడేసినట్లు యూఎస్‌ అధికారులు తెలిపారు. గతంలో కూడా రెండుసార్లు చైనాకు చెందిన ఎస్‌యూ-30 యుద్ధ విమానాలు ఇలాగే తమ విమానం విషయంలో జోక్యం చేసుకున్నట్లు వారు చెబుతున్నారు.


 తప్పిన భారీ ప్రమాదం.. ఎయిర్‌పోర్టులో ల్యాండింగ్‌
 
 శంషాబాద్‌ (రాజేంద్రనగర్‌): హైదరాబాద్‌ నుంచి హాంగ్‌కాంగ్‌ బయలుదేరిన విమానానికి భారీ ప్రమాదం తప్పింది. విమానం రెక్కల్లో ఇరుక్కుపోయిన పక్షిని గమనించిన పైలట్‌ అప్రమత్తంగా వ్యవహరించడంతో 244 మంది ప్రయాణికులు సురక్షితంగా బయటపడ్డారు. శంషాబాద్‌ విమానాశ్రయంలో శనివారం అర్ధరాత్రి 1.50 గంటలకు క్యాథే పసిఫిక్‌ ఎయిర్‌లైన్స్‌కు చెందిన సీఎక్స్‌646 విమానం హాంగ్‌కాంగ్‌ బయలుదేరడానికి టేకాఫ్‌ తీసుకుంది. ఇక్కడి నుంచి వికారాబాద్‌ జిల్లాలోకి ప్రవేశించిన తర్వాత విమానం రెక్కల్లో పక్షి ఇరుక్కుపోయినట్లు పైలట్‌ గమనించాడు. వెంటనే శంషాబాద్‌ ఎయిర్‌ట్రాఫిక్‌ కంట్రోల్‌ అధికారులకు సమాచారం అందించాడు.
 
 వారి సూచనల మేరకు 2.30 గంటల సమయంలో విమానాన్ని తిరిగి శంషాబాద్‌ ఎయిర్‌పోర్టులో అత్యవసరంగా దింపాడు. ఇందులో మొత్తం 244 మంది ప్రయాణికులున్నారు. ప్రయాణికులకు నొవాటెల్‌ హోటల్‌లో బస ఏర్పాటు చేశారు. ప్రయాణికులకు వేర్వేరు కనెక్టివిటీ విమానాల ద్వారా ప్రత్యామ్నాయ ఏర్పాట్లు చేయడంతో ఆదివారం మధ్యాహ్నం వారు బయలుదేరారు. విమానాన్ని శంషాబాద్‌ ఎయిర్‌పోర్టులోనే నిలిపివేశారు. షెడ్యూల్‌ ప్రకారం రాత్రి 1.50 బయలుదేరే ఈ విమానం ఉదయం 9.40 గంటలకు హాంగ్‌కాంగ్‌ చేరుకోవాల్సి ఉంటుంది. తిరిగి రాత్రి 9 గంటలకు అక్కడి నుంచి బయలుదేరి అర్ధరాత్రి 12.30 గంటలకు ఇక్కడి చేరుకుంటుంది. దీంతో విమానం నిర్ధారిత సమయాల్లో మార్పులు చోటు చేసుకున్నట్లు ఎయిర్‌పోర్టు వర్గాలు వెల్లడించాయి.


 లండన్‌: భవిష్యత్‌ తరాల కోసం మరింత సుస్థిర ఇంధన వనరులను ఉత్పత్తి చేయాలనే ఉద్దేశంతో పరిశోధకులు ‘గ్రాసోలైన్‌’ అనే ఇంధనాన్ని రూపొందించే పనిలో ఉన్నారు. ఇంకొన్ని రోజుల్లో ఇది వాస్తవ రూపం దాల్చనుంది. గడ్డితో తయారు చేసే ఈ ఇంధనాన్ని విమానాల్లో ఉపయోగిస్తారు. ‘ఇప్పటి వరకు మీరు గడ్డిని కేవలం పశువులకు దాణగా ఉపయోగించడమే చుశారు. కానీ ఇప్పటి నుంచి గడ్డి ఒక జీవ ఇంధనంగా మారనుంది. సమృద్ధిగా లభించే గడ్డి ఇకపై మంచి శక్తి వనరుగా మారనుంది’ అని బెల్జియంలోని గేంట్‌ యూనివర్సిటీకి చెందిన ప్రొఫెసర్‌ వేసెర్న్‌కోర్‌ తెలిపారు.
 గడ్డి నుంచి ఇంధనం తయారుచేయడానికి అందులోని చక్కెరలను లాటిక్‌ యాసిడ్‌గా మార్చడానికి కొన్ని రకాల బ్యాక్టిరియాలను జోడించారు. ‘బయోడిగ్రేడేబుల్‌ ప్లాస్టిక్టస్‌ (పీఎల్‌ఏ)’ అనే రసాయన సమ్మేళనాన్ని ఉత్పత్తి చేయడంలో లాటిక్‌ యాసిడ్‌ ముఖ్య పాత్ర పోషిస్తుంది. ఇది ముందుగా కార్పిక్‌ యాసిడ్‌గా మారి తర్వాత డెకెన్‌ అనే రసాయనంగా రూపొందుతుంది. డెకెన్‌ను విమాన ఇంధనాల్లో ఉపయోగిస్తారని పరిశోధకులు చెబుతున్నారు. ఇలాగే ఇంకొన్ని రోజులు ప్రయత్నిస్తే జీవన ఇంధన ధర తగ్గడంతోపాటు కొన్నేళ్లలోనే ‘గడ్డి ఇంధనం’తో ఆకాశంలో ప్రయాణిస్తామని ప్రొఫెసర్‌ కోర్‌ ధీమా వ్యక్తం చేశారు.


 తిరుమల: గగనతలంపై తిరుమల ఆలయానికి సమీపాన సోమవారం సాయంత్రం ఓ విమానం వెళ్లింది. ఆగమశాస్త్ర నిబంధనల ప్రకారం తిరుమల ఆలయం మీదుగా విమానాలు వెళ్లకూడదని అర్చకులు, పండితులు, పీఠాధిపతులు చెబుతున్నారు. దీనిపై ఇప్పటికే ఎన్నోరకాల అభ్యంతరాలు వెళ్లాయి.
 
 అయినప్పటికీ కేంద్ర విమానయానశాఖ స్పందించలేదు. తిరుమలకు సమీపంలోనే తిరుపతి విమానాశ్రయం ఉందనీ, అందువల్ల తిరుమల ఆలయ గగనతలంపై విమానాలు రాకపోకలు నిషేధించలేమంటోంది. దీంతో నిత్యం గగనతలంపై ఆలయానికి సమీపంలో విమానాలు రాకపోకలు సాగిస్తుండడంపై భక్తులతోపాటు పీఠాధిపతులు, అర్చకులు, పండితులు ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారు.


 కేకే.నగర్‌(చెన్నై): ముంబై నుంచి చెన్నైకు వచ్చిన విమానంలో రూ.14.5 కోట్ల విలువైన 45 కిలోల బంగారు నగలను స్వాధీనం చేసుకున్న అధికారులు ముగ్గురిని అరెస్టు చేశారు. ముంబై నుంచి గో ఎయిర్‌ ప్రైవేట్‌ విమానం మంగళవారం ఉదయం చెన్నై విమానాశ్రయానికి చేరుకుంది. ఇందులో వచ్చిన అమీర్‌ కొత్తార్‌ (42), సచిన సోవి (36), ఎత్తిరాజులు (48) అనే ముగ్గురిని అధికారులు తనిఖీలు చేయగా వీరి వద్ద 45 కిలోల బంగారు నగలు ఉన్నట్టు గుర్తించారు. వీరిని విచారించగా తాము ముంబైకు చెందిన హోల్‌సేల్‌ నగల వ్యాపారులమని ఈ బంగారు నగలను చెన్నైలోని వ్యాపారులకు విక్రయించడానికి తీసుకొచ్చినట్లు తెలిపారు. సరైన ఆధారాలు చూపకపోవడంతో నగలను స్వాధీనం చేసుకుని ముగ్గురిని అరెస్ట్‌ చేసి విచారణ చేస్తున్నారు.
 
 వ్యాపారి లోధా ఇళ్లల్లో ఈడీ సోదాలు  
 కోల్‌కతా: పెద్దనోట్ల రద్దు దరిమిలా వెలుగుచూసిన రెండు అతిపెద్ద నల్లధన కేసుల విచారణలో భాగంగా ఎన్‌ఫోర్స్‌మెంట్‌ డైరెక్టరేట్‌(ఈడీ) మంగళవారం కోల్‌కతా, ఢిల్లీలోని వ్యాపారి పరాస్‌ మాల్‌ లోధా ఇళ్లల్లో సోదాలు జరిపింది. ఆయన్ని ఈడీ గతవారమే ఢిల్లీలో అరెస్టుచేసి కస్టడీలో ఉంచింది. ఢిల్లీకి చెందిన న్యాయవాది రోహిత్‌ టాండన్‌ సంస్థ, చెన్నై గనుల వ్యాపారి జె. శేఖర్‌ రెడ్డిల నుంచి కొత్తనోట్ల రూపంలో భారీగా నగదు స్వీకరించిన కేసులకు సంబంధించి లోధా అరెస్టయ్యారు.
 
 టాండన్‌ సంస్థ నుంచి దర్యాప్తు సంస్థలు ఈ నెల ఆరంభంలో రూ.13.6 కోట్ల నగదు పట్టుకున్నాయి. రెడ్డికి సంబంధించిన కేసులో చెన్నైలో ఐటీ అధికారులు రూ.142 కోట్ల పైబడిన విలువైన అప్రకటిత ఆదాయాన్ని గుర్తించారు. నోట్ల రద్దు తరువాత ఈడీ చేపట్టిన నల్లధన వ్యతిరేక ఆపరేషన్లలో ఈ రెండు కేసులను చేర్చారు. ఈడీ, ఐటీ, సీబీఐ, ఢిల్లీ పోలీసులు వీటిపై దర్యాప్తుచేస్తున్నాయి.


  చరిత్ర
 పెద్దలకు దేవుడిచ్చే కానుక పిల్లలు. పిల్లలకు పెద్దలు ఇవ్వవలసిన కానుక ప్రేమ. వాస్తవానికి పిల్లలకు పెద్దలకు ఇచ్చే ప్రేమ.. ‘ఇచ్చే ప్రేమ’ కాదు. ‘తీసుకునే ప్రేమ’. పిల్లల సందడి లేకపోతే ఈ ప్రపంచం బోర్ కొట్టేస్తుంది. ‘ఎందుకు బతుకుతున్నాంరా.. దేవుడా’ అనిపిస్తుంది. పిల్లలంటే.. కడుపున పుట్టిన పిల్లలు మాత్రమే కాదు, పుడమిన పుట్టిన పిల్లలందరూ! ఆలోచించండి.. ఏదైనా పిల్లలుంటేనే ఆనందాన్నిస్తుంది. పూల తోట బాగుంటుంది. పిల్లలు తూనీగల్లా ఆ తోటలో పరుగులు తీస్తుంటే ఇంకా బాగుంటుంది. జాబిల్లి బాగుంటుంది. పిల్లలు ఆ జాబిల్లిని చూస్తూ ఏవేవో ప్రశ్నలు వేస్తుంటే ఇంకా బాగుంటుంది. పెద్ద పెద్ద కట్టడాలు కట్టుకుంటాం, వాటి మెట్లు పిల్లలెక్కి దిగుతుంటేనే అవి ప్రాణమున్న నిర్మాణాలు.
 
 ఫ్లైట్‌లో ఎగిరిపోతుంటాం, పిల్లలు మన సీటెక్కి తొక్కుతుంటేనే విమానం ఎక్కిన ఫీలింగ్.  విహారం, వినోదం, సంస్కృతి, సంప్రదాయం.. ఏదైనా పిల్లల నవ్వులు వినిపిస్తేనే పరిపూర్ణం అయినట్టు. పండగైనా.. పిల్లలు పీకి పందిరేస్తేనే బాగా జరిగినట్టు.  పసితనంలోని ‘పవర్ ఆఫ్ హీలింగ్’ ఇదంతా. పిల్లలు ఏదీ దాచుకోరు. బాధనీ, సంతోషాన్నీ! ప్రతిదీ దాచుకుంటాం కదా... అందుకే పిల్లంటే మనకంత ఆపేక్ష. అంత ప్రేమ. అంత వాత్సల్యం.
 ఈ చిన్నారిని చూడండి. ఆ నవ్వు చూడండి. ఆ క్షణంలో వాడికి ఇంకేం అక్కర్లేదు.. గుండెకు హత్తుకున్న ఆ కొత్త షూ తప్ప. యుద్ధంలో అమ్మ తప్పిపోయింది. నాన్న తప్పిపోయాడు. యుద్ధం వీడిని అనాథను చేసింది. ఓ ఆశ్రమం చేరదీసింది. వీడు ఏడుస్తున్నాడు. వాళ్లు ఓదారుస్తున్నారు. ఏడాది గడిచింది. ఇంతలో క్రిస్మస్ వచ్చింది. కానుక తెచ్చింది. కొత్త షూ! వీడి కళ్లు మెరిశాయి. ఏడుపు మానేశాడు. యుద్ధం జరిగినన్నాళ్లూ కొత్త అన్నదేదీ వీడు చూడలేదు. అందుకే ఆ మెరుపు. ‘లైఫ్’ మ్యాగజీన్ ఫొటోగ్రాఫర్ ఆ మెరుపును ఫొటో తీశాడు. యుద్ధంతో చితికిపోయి ఉన్న ప్రపంచ దేశాలకు ఈ చిన్నారి నవ్వు మళ్లీ ప్రాణం పోసింది. యుద్ధం ఓడిపోయింది. ఆరు కోట్ల మందిని పొట్టన పెట్టుకున్న యుద్ధానికైనా... ఇలాంటి ఒక్క చిరునవ్వు చాలు - సిగ్గుతో చితికి చావడానికి.
 రెండో ప్రపంచ యుద్ధం కారణంగా అనాథ అయిన ఎంతో మంది బాలల్లో ఈ చిన్నారి ఒకడు. పేరు వెర్ఫెల్. దేశం ఆస్ట్రియా. అక్కడి యామ్ హిమ్మెల్ అనాథాశ్రమంలో ఇతడు పెరిగాడు. 1946 డిసెం బర్‌లో రెడ్‌క్రాస్ సంస్థ కానుకగా ఇచ్చిన కొత్త షూ జతను ఆ చిన్నారి పట్టలేని ఆనందంతో గుండెకు హత్తుకోవడం అక్కడున్న వాళ్లకు కన్నీళ్లు తెప్పించిందని ై‘లెఫ్’ పత్రిక రాసింది. ప్రపంచంలోని అరుదైన ఫొటోలలో ఇది ఒకటి.


 • హైదరాబాద్ నుంచి మరిన్ని
 • చిన్న పట్టణాలకు సేవలపై దృష్టి
 • కంపెనీ సీఎండీ అజయ్ సింగ్ వెల్లడి
  హైదరాబాద్, బిజినెస్ బ్యూరో : ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరం ఆఖరు నాటికి కొత్తగా మరో ఎనిమిది దాకా విమానాలు సమకూర్చుకోనున్నట్లు చౌక చార్జీల విమానయాన సంస్థ స్పైస్‌జెట్ సీఎండీ అజయ్ సింగ్ తెలిపారు. వీటిలో మూడు బంబార్డియర్, నాలుగైదు బోయింగ్ విమానాలు ఉండగలవని ఆయన పేర్కొన్నారు. ప్రస్తుతం తమ వద్ద 43 ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌లు ఉన్నాయని.. నిత్యం 320 పైచిలుకు ఫ్లయిట్స్ నడుపుతున్నామని అజయ్ సింగ్ వివరించారు.
 రోజువారీ ఫ్లయిట్స్ సంఖ్యను 10 శాతం మేర పెంచుకోనున్నట్లు తెలిపారు. శుక్రవారమిక్కడ యంగ్ ఫిక్కీ లేడీస్ ఆర్గనైజేషన్ (వైఎఫ్‌ఎల్‌ఓ) నిర్వహించిన కార్యక్రమంలో పాల్గొన్న సందర్భంగా విలేకరులకు ఆయన ఈ విషయాలు చెప్పారు. చిన్న పట్టణాలకు విమాన సేవలు అందించే విషయంలో తాము ముందుంటున్నామన్నారు. కొత్తగా హైదరాబాద్ నుంచి కాలికట్, భువనేశ్వర్, నాగ్‌పూర్ మొదలైన ప్రాంతాలకూ సర్వీసులు ప్రారంభించే అంశం పరిశీలిస్తున్నట్లు చెప్పారు.
 అంతర్జాతీయంగా ప్రస్తుతం ఆరు దేశాలకు సర్వీసులు నడుపుతున్నామని, మరికొన్ని వారాల్లో కొత్తగా మరో రెండు, మూడు ప్రాంతాలకు కూడా సేవలు ప్రారంభించే అవకాశాలు ఉన్నాయని వివరించారు. కొత్తగా మరిన్ని విమానాలు కొనుగోలు చేసే దిశగా ఎయిర్‌బస్, బోయింగ్‌లతో చర్చలు జరుగుతున్నాయని, దాదాపు నెల రోజుల వ్యవధిలో తుది నిర్ణయం తీసుకోగలమని అజయ్ సింగ్ చెప్పారు. ఈ ఆర్డరు సుమారు వందకి పైగా విమానాలకు ఉండవచ్చని ఆయన సూచనప్రాయంగా పేర్కొన్నారు.
  చౌక చార్జీలే ఊతం..: దేశ జనాభాలో ప్రస్తుతం 2.5 శాతం మంది మాత్రమే విమానసేవలు వినియోగించుకుంటున్న నేపథ్యంలో ఈ రంగంలో వృద్ధికి అపార అవకాశాలు ఉన్నాయని అజయ్ సింగ్ చెప్పారు. ఈ ఏడాది విమాన టికెట్ల చార్జీలు సగటున 15-20% మేర తగ్గాయన్నారు. ప్రస్తుతం దేశీయంగా దాదాపు 400 విమానాశ్రయాలు ఉండగా.. వీటిలో 80 మాత్రమే పూర్తిస్థాయిలో వినియోగంలో ఉన్నాయని.. మిగతావీ అందుబాటులోకొస్తే ప్రయాణికుల సంఖ్య మరింత పెరిగే అవకాశముందని అజయ్ సింగ్ అభిప్రాయపడ్డారు.


 - హజ్ యాత్రికులపై ఇండియన్ ఎయిర్‌లైన్స్ సిబ్బంది నిర్లక్ష్యం
 - ఉన్నతాధికారులకు హజ్ కమిటీ ఫిర్యాదు
 
  సాక్షి, హైదరాబాద్: ఇండియన్ ఎయిర్ లైన్స్ విమానంలో హజ్ యాత్రికులు తీవ్ర ఇబ్బందులకు గురయ్యారు. భారత కాలమానం ప్రకారం ఆదివారం ఉదయం 9.30 గంటలకు సౌదీ అరేబియా మదీనా నుంచి బయలుదేరిన విమానం మధ్యాహ్నం 3.40 గంటలకు శంషాబాద్ ఎయిర్ పోర్టుకు చేరుకుంది. మధ్యాహ్నం కనీసం భోజనం కూడా ఇవ్వలేదని, షుగర్ పేషెంట్లు, 60 ఏళ్లు పైబడిన సీనియర్ సిటిజన్లు ఉన్నప్పటికీ విమాన సిబ్బంది నిర్లక్ష్యంగా వ్యవహరించారని యాత్రికులు తెలిపారు.
 
 ఈ విషయమై వారు ఎమ్మెల్సీ అహ్మద్ షరీఫ్‌కు ఫిర్యాదు చేసినా ఫలితం లేకుండా పోయింది. దీనిపై ఏపీ స్టేట్ హజ్ కమిటీ ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆఫీసర్ ఎండీ లియాఖత్ అలీ ఎయిర్ ఇండియా ఉన్నతాధికారులకు రాతపూర్వకంగా ఫిర్యాదు చేశారు. కేంద్ర విమానయాన శాఖ మంత్రి అశోక్‌గజపతిరాజుకూ హజ్ కమిటీ ఫిర్యాదు చేసింది. పది విమానాల్లో హైదరాబాద్ చేరిన హజ్ యాత్రికుల్లో ఏపీకి చెందిన వారు 1,027 మంది ఉన్నారని లియాఖత్ అలీ ఒక ప్రకటనలో తెలిపారు.


 ♦ విదేశాలకు సర్వీసులపై కసరత్తు
 ♦ ఎయిర్‌ఏషియా ఇండియా సీఈవో
 ♦ అమర్ అబ్రోల్ వెల్లడి
 హైదరాబాద్, బిజినెస్ బ్యూరో : విమానయాన సంస్థ ఎయిర్ ఏషియా ఇండియా 2018 ఆఖరు నాటికల్లా విమానాల సంఖ్యను 20కి పెంచుకోవాలని యోచిస్తోంది. తద్వారా నిబంధనలకు అనుగుణంగా విదేశాలకూ సర్వీసులు ప్రారంభించేందుకు కసరత్తు చేస్తోంది. కంపెనీ సీఈవో అమర్ అబ్రోల్ బుధవారమిక్కడ విలేకరులకు ఈ విషయాలు తెలిపారు. ఇటీవల సవరించిన పౌర విమానయాన నిబంధనల ప్రకారం దేశీ విమానయాన సంస్థ.. విదేశాలకు సర్వీసులు నడపాలంటే కనీసం 20 విమానాలు కలిగి ఉండాలి. టాటా సన్స్, ఎయిర్‌ఏషియా బెర్హాద్ ఏర్పాటు చేసిన ఎయిర్ ఏషియా ఇండియాకు ప్రస్తుతం ఏడు విమానాలుండగా.. తాజాగా ఎనిమిదో విమానాన్ని సమకూర్చుకుంది.
 వచ్చే నెల 8 నుంచి దీనితో కొత్తగా హైదరాబాద్-కొచ్చి రూట్లో ఫ్లయిట్ సర్వీసులు ప్రారంభించనున్నట్లు అమర్ తెలియజేశారు. ఈ రూట్లో ప్రమోషనల్ ఆఫర్ కింద రూ.2,999కి పరిమిత సంఖ్యలో టికెట్లు అందిస్తున్నామని, సెప్టెంబర్ 14 నుంచి బుకింగ్ ప్రారంభించామని ఆయన పేర్కొన్నారు. కొత్తగా మరిన్ని విమానాలను సమకూర్చుకునేందుకు, సిబ్బంది నియామకాలకు, కార్యకలాపాల విస్తరణకు అవసరమైన నిధుల సమీకరణకు కంపెనీ బోర్డు ఆమోదముద్ర వేసిందని తెలియజేశారు. ‘‘రెండేళ్ల క్రితం కార్యకలాపాలు ప్రారంభించిన తొలినాళ్లలో తొలి విడతగా దాదాపు 30 మిలియన్ డాలర్లు ఇన్వెస్ట్ చేశాం.
 ఇపుడు రెండో విడత నిధులు సమీకరిసున్నాం. ఒకటిరెండు వారాల్లో ఈ ప్రక్రియ పూర్తవుతుందని భావిస్తున్నాం’’ అని అమర్ వివరించారు. అటు కొన్ని ప్రాం తీయ విమానయాన సంస్థలు సమస్యలు ఎదుర్కొంటున్న దరిమిలా ఇతర కంపెనీల కొనుగోళ్ల అంశంపై స్పందిస్తూ .. వృద్ధికి సంబంధించి అన్ని అవకాశాలు పరిశీలిస్తూనే ఉన్నామన్నారు. అంతర్జాతీయ స్థాయిలో విలీనాలు, కొనుగోళ్లు ఎయిర్‌ఏషియాకు కొత్తేమీ కాదన్నారు.
 నెట్‌వర్క్ నిర్మాణంపై దృష్టి...
 దేశీయంగా యువజనాభా గణనీయంగా ఉన్న నేపథ్యంలో యువత ఎక్కువగా ప్రయాణిస్తున్న ప్రాంతాల ప్రాతిపదికన నెట్‌వర్క్‌ను బలోపేతం చేసుకోవడంపై దృష్టి పెడుతున్నట్లు అమర్ చెప్పారు. డిమాండ్ అధికంగా ఉన్న ప్రాంతాలు, అభివృద్ధికి అవకాశమున్న కొత్త మార్గాలు, లాభసాటి రూట్లలో కార్యకలాపాలు విస్తరిస్తున్నట్లు వివరించారు. తమ సిబ్బంది నైపుణ్యాల మెరుగుదల కోసం బెంగళూరులో కొత్తగా శిక్షణా కేంద్రాన్ని ప్రారంభించనున్నట్లు అమర్ చెప్పారు.
 ప్రస్తుతం 11 నగరాల మధ్య తమ సర్వీసులు నడుపుతున్నట్లు ఆయన చెప్పారు. దేశీయంగా 330 సిటీ పెయిర్స్ ఉన్న నేపథ్యంలో విమానయాన సేవల విస్తరణకు అపార అవకాశాలు ఉన్నాయన్నారు. పలు సందర్భాల్లో రైలు ప్రయాణం కన్నా విమాన టికెట్ల చార్జీలు చౌకగా ఉంటున్నప్పటికీ.. చాలా మందికి ఈ విషయంపై అంతగా అవగాహన ఉండటం లేదన్నారు. ఎయిర్‌లైన్స్ పోటాపోటీగా చార్జీలు తగ్గించడం వల్ల, విమాన ప్రయాణ వ్యయాలు దాదాపు సగానికి తగ్గిపోయాయని చెప్పారు.
  మరోవైపు, ఎయిర్‌ఏషియా ఇండియా ఈ ఏడాది ఏప్రిల్ నాటికి స్థూల లాభాలు నమోదు చేయగలిగిందని, త్వరలో పూర్తి స్థాయి లాభాలు సాధించగలమని అమర్ ధీమా వ్యక్తం చేశారు. ఒలింపిక్స్, పారాలింపిక్స్‌లో పతకాలు సాధించిన భారతీయ క్రీడాకారులకు ఉచిత ప్రయాణ సదుపాయం కల్పిస్తున్నట్లు అమర్ వివరించారు. స్వర్ణ పతక విజేతలకు జీవితకాలం, రజత పతకం సాధించిన వారికి అయిదేళ్లపాటు, కాంస్య పతక విజేతలకు మూడేళ్ల పాటు ఎయిర్‌ఏషియా, ఎయిర్‌ఏషియా ఎక్స్ నెట్‌వర్క్‌లో ఈ సదుపాయం అందుబాటులో ఉంటుందని ఆయన తెలియజేశారు.


 బంజారాహిల్స్‌: విమాన ప్రయాణంలో పుట్టిన శిశువు జూబ్లీహిల్స్‌ అపోలో క్రెడిల్‌లో సంపూర్ణ ఆరోగ్యంగా ఉందని అపోలో క్రెడిల్‌ చీఫ్‌ న్యూనటాలజిస్ట్‌ డాక్టర్‌ సీవీఎస్‌ లక్ష్మి తెలిపారు. బుధవారం ఆస్పత్రిలో జరిగిన విలేకరుల సమావేశంలో ఆమె ఆ వివరాలు వెల్లడించారు. ఆగస్టు 14న సెబు పసిఫిక్‌ ఎయిర్‌ విమానంలో దుబాయ్‌ నుంచి మనీలాకు ఫిలిప్పీన్స్‌కు చెందిన 32 ఏళ్ల హలీదా అనే గర్భిణి వెళుతున్నారు.
 ఈక్రమంలో ఆమెకు పురిటి నొప్పులు రావడంతో విమానాన్ని హైదరాబాద్‌లో అత్యవసరంగా దించారు. ఎనిమిది నెలలకే ఆమె ఆడ శిశువును ప్రసవించింది. వెంటనే అపోలో మెడికల్‌ సెంటర్‌ ఎయిర్‌పోర్ట్‌ టీమ్‌ ఆమెను అపోలో క్రెడిల్‌కి తరలించారు. ఊపిరి తీసుకోవడం కష్టంగా ఉన్న శిశువుకు కృత్రిమ శ్వాసను అందించి శ్వాస మార్గాన్ని పరిరక్షించారు. ప్రస్తుతం ఆ శిశువు ఆరోగ్యంగా ఉందని డాక్టర్‌ లక్ష్మి తెలిపారు. తల్లి హాలిదా ఆనందంతో వైద్యులను ప్రశంసించారు. తల్లి ఆరోగ్యం మెరుగుపడిందని డాక్టర్‌ ప్రమీలా శేఖర్‌ తెలిపారు.
 
  


 ఎంత ముందుగా బయల్దేరినా ఆఫీస్‌కు ఆలస్యం అవుతోందని తిట్టుకుంటూ ఉంటాం కదా..! అయితే చెక్ రిపబ్లిక్‌కు చెందిన ఫ్రాంటిసెక్ అడ్వారా మాత్రం అలా కూర్చోలేదు.. ఏకంగా సొంతంగా విమానాన్నే తయారు చేసుకున్నాడు. దాదాపు రెండేళ్లు కష్టపడి అనుకున్నది సాధించాడు.. మూడు సిలిండర్లు, చెక్కలతో దీన్ని రూపొందించాడు. దీనిలో గంటకు 95 కిలోమీటర్ల దూరం ప్రయాణించవచ్చట. ఈ 45 ఏళ్ల అడ్వారాకు అయితే చిన్నప్పటి నుంచి కూడా విమానాల తయారీ అంటే యమ ఇష్టం అట. ఆ మోజును ఇప్పుడు తీర్చుకున్నాడు. ఇంతకీ అతడి ఇంటి నుంచి ఆఫీస్‌కు వెళ్లేందుకు పట్టే సమయం ఎంతో తెలుసా.. కేవలం 15 నిమిషాలు.. ఈ మాత్రం ప్రయాణ సమయం కూడా అతడికి ఎక్కువనిపించి ఏకంగా విమానాన్నే తయారు చేసుకున్నాడు.


 
 నాలుగైదు గంటల జాప్యం
 
 పోర్టుబ్లెయిర్, దిల్లీ ప్రయాణికుల అసౌకర్యం
 
 గోపాలపట్నం: విశాఖ విమానాశ్రయం నుంచి సోమవారం పలు విమానాలు ఆలస్యంగా రాకపోకలు సాగించాయి. దీంతో ప్రయాణికులు ఇబ్బందిపడ్డారు. దిల్లీ నుంచి విశాఖకు ఉదయం 9.20 గంటలకు రావలసిన ఎయిరిండియా విమానం మధ్యాహ్నం 1.50కి వచ్చింది. ఇది పోర్టుబ్లెయిర్‌కి 12.05కి వెళ్లాల్సి ఉండగా, సాయంత్రం 4.20కి బయలుదేరింది. పోర్టుబ్లెయిర్‌ నుంచి విశాఖకు సోమవారం మధ్యాహ్నం 2.55కి రావలసిన ఎయిరిండియా విమానం రాత్రి ఏడు గంటలకు వచ్చింది. షెడ్యూలు ప్రకారం తిరిగి  దిల్లీకి సాయంత్రం 6.10కి బయల్దేరాల్సిన సర్వీసు 9.10కి దిల్లీకి బయల్దేరింది. దీంతో దేశీయ అంతర్జాతీయ ప్రయాణికులు ఆవేదన చెందారు. విమానానికి సాంకేతిక సమస్యల కారణంగా ప్రయాణాలు ఆలస్యంగా సాగినట్లు తెలిసింది. 
  


 హైదరాబాద్: తల్లి ఒడిలో హాయిగా నిద్రపోతున్న ఈ చిన్నారి బంపర్ అవకాశాన్ని కొట్టేసింది. జీవితంలో తాను ఎప్పుడు కావాలనుకుంటే అప్పుడు తమ విమానంలో ఉచితంగా 10 లక్షల ఎయిర్ మైళ్లు ప్రయాణించవచ్చని సెబూ పసిఫిక్ ఎయిర్  సంస్థ ప్రకటించింది. ఎందుకంటే... దుబాయి నుంచి మనీలా వెళ్తున్న సెబూ పసిఫిక్ విమానంలోనే ఈ చిన్నారి బుధవారం జన్మించింది. తమ సంస్థ చరిత్రలో ఇలాంటి ఘటన ఎన్నడూ జరగలేదని, అందుకే ఈ పాపకు కుటుంబ సభ్యులతో కలిసి తమ విమానంలో ఉచితంగా ప్రయాణించే అవకాశం కల్పిస్తున్నట్లు సెబూ  ప్రకటించింది.
 
 కాగా, గగనతలంలో పయనిస్తున్న విమానంలో జన్మించిన పాపాయి ఆరోగ్య పరిస్థితి నిలకడగా ఉందని అపోలో ఆస్పత్రి వైద్యులు తెలిపారు. నెలలు నిండకుండానే పుట్టిన పాపాయి ప్రస్తుతం ఆరోగ్యంగానే ఉందని అపోలో క్రేడల్ గురువారం ఒక ప్రకటనలో తెలిపింది. విమానం ల్యాండయ్యే సమయంలో పాపాయి శరీరం నీలం రంగులోకి మారి చల్లబడిపోయిందని, ఊపిరి తీసుకోవడానికి కూడా ఇబ్బంది పడుతున్న పరిస్థితిలో స్పెషలిస్ట్ టీమ్ ఆమెను తీసుకొచ్చిందని పేర్కొంది. పాపాయి 32 వారాలకే జన్మించిందని, 1.6 కేజీల బరువు మాత్రమే ఉందని వివరించింది.


 విమానమెక్కాలంటే... అది ఉండే చోటుకెళ్లాలి. ఆ తరువాత విమానం రన్‌వేపై పరుగులు పెట్టాలి. పెకైగరాలి. ఇదీ తంతు. ఫొటోలో కనిపిస్తోందే... ఇదీ విమానమే. కాకపోతే రన్‌వే అవసరం లేదు! అంతేకాదు, ఎయిర్‌పోర్టుల అవసరమే లేకుండా ఎక్కడపడితే అక్కడ ఆఖరుకు నీటిపైనైనా, మంచు పర్వతాల పైనైనా ల్యాండైపోతుంది. ఇంధనమన్నది నింపుకోకుండా ఏకంగా రెండు వారాలపాటు గాల్లో ఎగురుతూనే ఉంటుంది. అన్నట్టు ఈ విమానం పేరు చెప్పలేదు కదూ... ‘ఎయిర్‌ల్యాండర్ 10’. బ్రిటన్‌లోని హైబ్రిడ్ ఎయిర్‌వెహికల్స్ సంస్థ దీనిని తయారు చేసింది. దీని ప్రత్యేకతల్లో పైన చెప్పినవి కొన్నే. నిజానికి ఇది పూర్తిస్థాయి విమానం కూడా కాదు.
 
 గాలికంటే తేలికగా ఉన్న హీలియం వాయువు నింపిన బుడగ. అడుగున మనుషులు ప్రయాణించేందుకైనా లేదా సరుకులు రవాణా చేసేందుకైనా ఏర్పాట్లు ఉంటాయి. ఎయిర్‌ల్యాండర్ 10 దాదాపు పదిటన్నుల బరువు మోయగలదు. దీని సైజు కూడా ఇందుకు తగ్గట్టుగానే ఉంటుంది. దాదాపు 300 అడుగుల పొడవు, 112 అడుగుల వెడల్పు ఉండే ఎయిర్‌ల్యాండర్ గంటకు 150 కిలోమీటర్ల వేగంతో 2500 కిలోమీటర్ల దూరం వరకూ ప్రయాణించగలదు. దీంట్లో ఎంత హీలియం నింపారో తెలుసా? పదమూడు లక్షల ఘనపుటడుగులు! ఇంకోలా చెప్పాలంటే 15 ఒలింపిక్ సైజు స్విమ్మింగ్‌పూల్స్‌లో పట్టే నీళ్లంతన్నమాట! మామూలు విమానాలతో పోలిస్తే అతితక్కువ ఇంధనం వాడుతుంది.
 
 అలాగే ఏ మాత్రం శబ్దం కూడా చేయదు. ఇప్పుడు ఇదంతా ఎందుకు అని అనుకుంటున్నారా? నిర్మాణం పూర్తి చేసుకుని వారం రోజుల క్రితమే ఇది తన తొలి పరీక్ష పూర్తి చేసుకుంది. త్వరలో వాణిజ్యస్థాయిలో కార్యకలాపాలు మొదలుపెట్టనుంది. ఓహ్! ఇంకో విషయం. 1930 ప్రాంతంలో జర్మనీ ఇలాంటి విమానాలనే జెప్పెలిన్స్ పేరుతో తయారు చేసింది. కాకపోతే ఒక ప్రమాదంలో దాదాపు 35 మంది చనిపోవడంతో గాలిబుడగల ద్వారా విమాన ప్రయాణమన్న కాన్సెప్ట్ మరుగున పడిపోయింది. ఎయిర్‌ల్యాండర్ 10తో ఆ పరిస్థితి రిపీట్ కాకపోవచ్చని అంచనా.


 
 విశాఖ నుంచి అండమాన్‌ వైపు వెళ్లొస్తున్న నేవీ విమానాలు
 
 అంతుచిక్కని జాడ... ఇంకా కొనసాగుతున్న సెర్చింగ్‌ 
 
 దిక్కుతోచని స్థితిలో ఎన్‌ఏడీ ఉద్యోగుల కుటుంబాలు
 
 గోపాలపట్నం : ఎయిర్‌ఫోర్స్‌ విమానం ఏఎన్‌–32తో గల్లంతైన ఎన్‌ఏడీ ఉద్యోగుల క్షేమ సమాచారం ఇంకా తెలియడం లేదు. ఆ విమానానికి మూలాధారమైన బ్లాక్‌బాక్స్‌ ఎక్కడుందో తెలుసుకునేందుకు నేవీ, ఎయిర్‌ఫోర్సు, కోస్టుగార్డు సంస్థలు విశ్వప్రయాత్నాలు చేస్తున్నాయి. గత పది రోజులుగా అండమాన్‌ తీరం వైపు వాతావరణం మబ్బులు, భారీ వర్షంతో అనుకూలించకపోవడంతో శోధనకు ఇబ్బందికర పరిస్థితులు ఎదురవుతున్నట్లు తెలుస్తోంది. 29మంది ఎయిర్‌ఫోర్సు, నేవీ, కోస్టుగార్డు ఉద్యోగులు ఈ నెల 22న ఉదయం ఎయిర్‌ఫోర్సు విమానంతో గల్లంతైన సంగతి తెలిసిందే. నేటికి ఈ సంఘటన జరిగి పదమూడు రోజులైపోయాయి. అయినా గల్లంతైన వారి జాడ తెలియకపోవడంతో వారి కుటుంబీకులు ఆందోళన చెందుతున్నారు. 
  
 ప్రతిష్టాత్మకంగా అన్వేషణ 
 విమానం గల్లంతు సంఘటనను కేంద్ర రక్షణ శాఖ ప్రతిష్టాత్మకంగా తీసుకుంది. ఎలాగైనా శోధించడానికి విశ్వప్రయత్నాలూ సాగిస్తోంది. ప్రధానంగా అండమాన్‌ సంద్రంపై నుంచి వెళ్తున్న ఎయిర్‌ఫోర్సు విమానానికి ఎక్కడ సిగ్నల్‌ తప్పింది... తప్పితే ఏ దిశగా వెళ్లి ఉండొచ్చు... విమానం సంద్రంలో మునిగిపోతే ఎక్కడ పడి ఉంటుందన్న కోణాల్లో గాలిస్తున్నారు. ప్రధానంగా గల్లంతైన విమానంలో అత్యంత కీలకమైన బ్లాక్‌బాక్స్‌ను సేకరించేందుకు ప్రయత్నిస్తున్నారు. వాయిస్‌ రికార్డర్, పైలెట్‌ సంభాషణలు, రాడార్‌ కమ్యూనికేషన్‌ వ్యవస్థతో సంబంధాలుండడం బ్లాక్‌బాక్స్‌ ప్రత్యేకత. దీనికి దాదాపు నాలుగు వేల కిలోమీటర్ల లోతున రేడియేషన్‌ సిగ్నల్‌ ఉంటుంది. ఈ తరుణంలో విమానం సంద్రంలో గల్లంతైనా ఎక్కడుండి ఉంటుందనే దిశగా శోధిస్తున్నారు. ఇప్పటికే దేశ నలుమూలల నుంచీ పలు రకాల షిప్‌లు, సబ్‌మెరైన్లు సంద్రంలో గాలిస్తుండగా, విశాఖ ఐఎన్‌ఎస్‌ డేగా నుంచి రెండు హెలికాఫ్టర్లు, మరో విమానం గాలింపునకు వెళ్లొస్తున్నట్లు సమాచారం. ఇదిలా ఉండగా విమానాలు, సబ్‌మెరైన్ల ద్వారా సోనోబోయ్‌ అనే పరికరాన్ని నీటిలో వదలడం ద్వారా కూడా బ్లాక్‌ బాక్సుని శోధించేందుకు యత్నిస్తున్నట్లు తెలుస్తోంది. ఈ ప్రక్రియ నాలుగు వేల కిలోమీటర్ల వరకూ అందుకునే వీలుండడం, బ్లాక్‌బాక్స్‌కి బ్యాటరీ శక్తి నెల రోజుల వరకూ ఉండడం వంటి పరిణామాలపై ఆశతో త్వరగా ఛేదించాలని నేవీ, కోస్టుగార్డు, ఎయిర్‌ఫోర్సు అధికారులు ప్రయత్నిస్తున్నారు. మరోవైపు ఇస్రో పరిశోధనా సంస్థలో కీలకంగా ఉన్న నేషనల్‌ రిమోట్‌ సెన్సింగ్‌ సెంటర్‌ నిపుణులు కూడా బ్లాక్‌బాక్స్‌ కోసం జలాంతర్గాములకు  శాటిలైట్‌ సంకేతాలిస్తూ తమ వంతు సహకరిస్తున్నట్లు సమాచారం. సంద్రంలో కోటానుకోట్ల రాళ్లురప్పల మధ్య బ్లాక్‌ బాక్స్‌ని పట్టుకోవడం అంత సులువుగా జరిగే పనికాదని కొందరు భావిస్తున్నారు. 
  
 ఎన్‌ఏడీ చరిత్రలో తొలిసారి 
 ఎన్‌ఏడీ నుంచి అండమాన్‌కు షిప్‌లలో ఆయుధాల మరమ్మతులు, నిర్వహణ కోసం ఏటా సిబ్బంది నాలుగైదు సార్లు వెళ్లొస్తుంటారు. అత్యధికంగా షిప్‌లలోనే వెళ్తుంటారు. వీలు దొరికినపుడు విమానాల్లో వెళ్తుండడం అరుదుగా జరిగింది. అయితే గతంలో ఎప్పుడూ ఏ రకమైన ప్రమాదమూ జరగలేదు. ఈ సారి విమానం గల్లంతవడంతో వారి కుటుంబీకుల పరిస్థితి దయనీయంగా మారింది. ప్రస్తుతం అధికారులూ స్పందించక... అయిన వారి జాడ తెలియక క్షనమొక యుగంలా గడుపుతున్నారు. 


 ఆనందపురం : మండలంలోని శొంఠ్యాంలో ఉన్న ఎన్‌ఎస్‌ఆర్‌టీ ఇంజినీరింగ్‌ కళాశాలలో మెకానికల్‌ విభాగం ఆధ్వర్యంలో  రెండు రోజులగా జరుగుతున్న ఆర్‌సి ఎయిర్‌ క్రాఫ్ట్‌వర్క్‌ షాపు గురువారంతో ముగిసింది. ఈ సందర్భంగా విద్యార్థులు ప్రదర్శించిన ఎయిర్‌ క్రాఫ్ట్‌లు అందరినీ ఆకట్టుకున్నాయి. మెకానికల్‌ విభాగాధిపతి మురళీకష్ణ ఆధ్వర్యంలో మెకానిక్‌ అసోసియేషన్‌ ప్రతినిధి నితిన్‌కష్ణ, బంద సభ్యులు రూపొందించిన వివిధ రకాల ఎయిర్‌ క్రాఫ్ట్‌లను ప్రదర్శనలో ఉంచడంతో పాటు అవి వివిధ రంగాలలో ఎలా ఉపయోగపడతాయో, అవి పనిచేసే విధానాన్ని ప్రదర్శించి సోదాహరణంగా వివరించారు. ఈ కార్యక్రమంలో ప్రిన్సిపాల్‌ బి.రవికుమార్, కరస్పాండెంట్‌ ఎన్‌.ప్రసాదరాజు, వైస్‌ ప్రిన్సిపాల్‌ శ్రీనివాసరావు, కో–ఆర్డినేటర్లు బి.రామాంజనేయులు, కోన రామప్రసాద్‌లు పాల్గొన్నారు. 
  


 ఐదో రోజూ కనిపించని విమానం
  
  చెన్నై/న్యూఢిల్లీ : ఐదురోజులుగా ముమ్మర గాలింపు చేపడుతున్నా.. అదృశ్యమైన వాయుసేన ఏఎన్32 విమానం జాడ దొరకలేదు. నౌకా, వైమానిక, తీరరక్షక దళాలకు తోడు ఇస్రో రంగంలోకి దిగినా పురోగతి కనిపించలేదు. గాలింపు చర్యలకు అధికారులు ‘ఆపరేషన్ తలాష్’ పేరు పెట్టారు. మారిషస్‌కు వెళ్లిన సాగర్ నిధి అనే అత్యాధునిక నౌక మంగళవారం చెన్నై చేరుకుంది. దీని సాయంతో నేవీ లోతైన సముద్ర ప్రాంతానికి వెళ్లి గాలింపు పనుల్లో నిమగ్నమైంది.
 
   ‘ఇప్పటిదాకా చేసిన ప్రయత్నాలు ఎలాంటి ఫలితాలను ఇవ్వలేదని రక్షణ మంత్రి మనోహర్ పరీకర్ ఢిల్లీలో చెప్పారు. విమానం అదృశ్యంపై రాజ్యసభలో విపక్షాలు ప్రభుత్వంపై పలు ప్రశ్నలు సంధించాయి.


 సాక్షి,సిటీబ్యూరో: సూపర్‌స్టార్ రజనీకాంత్ తాజా సినిమా కబాలి కోసం అద్భుతమైన రంగులతో,రజనీకాంత్ చిత్రాలతో ముస్తాబు చేసిన ఎయిర్ ఏసియా కబాలి ఏ 320 ఎయిర్‌క్రాప్ట్ గురువారం శంషాబాద్ ఎయిర్‌పోర్టు నుంచి టేకాఫ్ తీసుకుంది. కబాలి ఏ 320 ని ముస్తాబు చేసేందుకు జీఎమ్మార్ ఏరో టెక్నిక్ లిమిటెడ్ నిపుణులు వారం రోజులు రాత్రింబవళ్లు కష్టపడి చక్కటి రంగులతో, లక్షలాది మంది అభిమాన ప్రేక్షకుల మదిని దోచుకున్న రజనీకాంత్ చిత్రాలతో ఎంతో అందంగా తీర్చిదిద్దారు. జీఎమ్మార్ ఏరో టెక్నిక్ రిపేర్ అండ్ ఓవరాల్ విభాగం ఈ ప్లైట్‌కు ఆధునిక హంగులద్దింది. ఎయిర్ ఏసియా భాగస్వామ్యంతో చేపట్టిన ఈ కార్యక్రమంలో ఏరో టెక్నిక్ లిమిటెడ్ ఇంజనీరింగ్ నిపుణులు తమ ప్రతిభా పాటవాలను ఉన్నతంగా ఆవిష్కరించారు.సినిమాలో ఎంతో గంభీరంగా, హూందాగా కనిపించే రజనీకాంత్ పెయింటింగ్స్‌ను అదేస్థాయిలో ఏ మాత్రం చెక్కుచెదరకుండా తీర్చిదిద్దారు.ఎయిర్ ఏసియా కబాలి 320 ని రూపొందించే అవకాశం తమకు లభించడం పట్ల గర్వంగా భావిస్తున్నట్లు జీఎమ్మార్ ఒక ప్రకటనలో హర్షం వ్యక్తం చేసింది.
  


 జోధ్ పూర్: రష్యా నుంచి భారత్ వైమానిక దళం(ఐఏఎఫ్) కొనుగోలు చేసిన మిగ్-27 యుద్ధవిమానం రాజస్ధాన్ లోని జోధ్ పూర్ వద్ద సోమవారం ఓ బిల్డింగ్ ను ఢీ కొట్టింది. ఈ ఘటనలో పైలట్లు ఇద్దరు విమానం కూలిపోక ముందే అందులో నుంచి బయటకు దూకేశారు. బిల్డింగ్ కు వెనుకవైపు నుంచి వెళ్తున్న విమానం ఒక్కసారిగా దానిని ఢీ కొంది. దీంతో విమానం ముందు ప్రాంతంలో మంటలు చెలరేగాయి.
 దీంతో బిల్డింగ్ లోని రెండు ఇళ్లు బాగా దెబ్బతినగా, ఇంటిలోని ఇద్దరికి గాయాలయినట్లు తెలుస్తోంది. ఎయిర్ క్రాఫ్ట్ జోధ్ పూర్ ఎయిర్ బేస్ లో జరుతున్న శిక్షణా శిబిరంలో పాల్గొంటోందని అధికారులు తెలిపారు. ఈ సంఘటనపై విచారణకు ఆదేశించారు.


 న్యూఢిల్లీ: ప్రపంచమంతా ఆర్థిక సమస్యలతో కొట్టుమిట్టాడుతున్నా నిరంతర అభివృద్ధితో దూసుకెళుతున్న భారత్ తన మైలేజ్ కు మరింత ఉపకరించే మరో చర్యను తీసుకుంటోంది. వాతావరణం ఎలా ఉందో ముందుగానే పరీక్ష చేసి దానికి తగిన చర్యలు తీసుకునేందుకు అవసరమైన సలహాలు సూచనలు ఇచ్చేందుకు ఒక ప్రత్యేక విమానం కొనుగోలు చేయనుంది.
 
 ఇది ప్రస్తుతం భూమికి సమీపంలో ఉన్న వాయు పొరపైకి వెళ్లి పరీక్షలు చేయనుంది. దీనిని పుణెకి చెందిన ఇండియన్ ఇన్ స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ట్రాపికల్ మెటియోరాలజీ(ఐఐటీఎం-పుణె) మినిస్ట్రీ ఆఫ్ ఎర్త్ సైన్స్ ద్వారా దాదాపు రూ.150కోట్లు వెచ్చించి కొనుగోలు చేయనుంది.
 
 వ్యవసాయానికి ఆధారమైనది మేఘం. దాని లక్షణాలు, అందులోని వాయువులు, అవి మారుతున్న తీరును ముందే పసిగడితే దానికి తగిన జాగ్రత్తలు తీసుకునే అవకాశం ఉంటుంది. పైగా వర్షం ఎప్పుడు పడుతుందో ఎప్పుడు పడదో పడితే ఎక్కడ పడుతుందో అనే సమాచారం పక్కాగా తెలుస్తుంది. ఈ నేపథ్యంలో అలాంటి పరీక్షలు చేసేందుకు అనువైన ఓ ప్రత్యేక విమానం కొనుగోలు చేస్తున్నారు.
 
 ఈ విమానంలో వాతావరణ శాస్త్రజ్ఞులు ప్రస్తుతం మన కళ్లకు కనిపిస్తున్న మేఘాలకన్నా పైకి వెళ్లి పరీక్షిస్తారు. ఈ విమానం కొనుగోలుకు, ప్రాజెక్టుకు వచ్చే నెలలో టెండర్లు పిలిచి మొత్తం రెండేళ్లలో పూర్తి స్థాయిలో పనులు ప్రారంభించనున్నారు. ఇదే జరిగితే అగ్ర దేశాల సరసన భారత్ చేరుకోవడంతోపాటు ఈ తరహా విమానం కలిగి పరీక్షలు చేసే దక్షిణాసియా దేశాల్లోని ప్రధాన దేశం అవుతుంది.


 ఈ రోజుల్లో ఉద్యోగం సంపాదించడం కంటే కష్టమైన పని వేరే ఏదీ లేదంటే ఒప్పుకొని తీరాల్సిందే. చేతిలో డిగ్రీ పట్టాలతో రోడ్లపై తిరుగుతోన్న నిరుద్యోగుల పాట్లు అలా ఉన్నాయి మరి. దేశంలోని సగటు నిరుద్యోగి పరిస్థితే ఉత్తర ప్రదేశ్‌కు చెందిన 26 ఏళ్ల అబ్దుల్ వాజిద్‌కూ ఎదురైంది. కోరుకున్న రంగంలో ఉద్యోగం లేక, దొరికిన ఏదో ఒక పని చేయలేక.. నరకం చూశాడు. తనకు ఆసక్తి ఉన్న రంగంలోని సంస్థల ఆఫీసుల చుట్టూ కాళ్లరిగేలా తిరిగాడు. కానీ, ఎక్కడా తిరస్కారమే ఎదురైంది. దీంతో వాజిద్‌లో కసి పెరిగింది. తనను తిరస్కరించినవారికి తానంటే ఏమిటో చూపించాలనుకున్నాడు. అంతే.. ఓ విమానం తయారు చేసేసి, అందరినీ ముక్కున వేలేసుకునేలా చేశాడు.
 
  ఉత్తర ప్రదేశ్‌లోని ముజఫర్‌నగర్ జిల్లా కాసెర్వా గ్రామానికి చెందిన వాజిద్, స్వగ్రామంలోనే ఇంటర్ వరకూ చదువుకున్నాడు. తర్వాత గ్య్రాడ్యుయేషన్ కోసం ఢిల్లీ యూనివర్సిటీకి వెళ్లాడు. అక్కడ ఎన్‌సీసీలో చేరి, తరచూ క్యాంపులకు వెళ్లేవాడు. అలా ఓ క్యాంపులో ఎయిర్ ఫోర్స్‌ను సందర్శించాడు. అప్పుడే విమానాలపై మొట్టమొదటిసారిగా ఆసక్తి పెంచుకున్నాడు వాజిద్. ఎన్‌సీసీ ట్రైనింగ్‌లో ఎంతో శ్రమించి, ఎయిర్ ఫోర్స్ విభాగం నుంచి ‘సి’ సర్టిఫికెట్ కూడా సంపాదించాడు.
 
 తర్వాత, న్యూఢిల్లీలోని సఫ్దర్‌జంగ్ విమానాశ్రయంలో ‘ఏరో మోడలింగ్’లో శిక్షణ పొందే అవకాశం కూడా దక్కించుకున్నాడు. ఇక్కడ నేర్చుకున్న విషయాలు అతడికి విమానయాన రంగంపై మరింత ఆసక్తిని కలిగించాయి. ఎలాగైనా విమాన తయారీ రంగంలో స్థిరపడాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. డిగ్రీ పూర్తి చేసుకున్నాక, ఉద్యోగం కోసం సంస్థల చుట్టూ తిరిగాడు. కానీ, ఎవరూ వాజిద్‌కు ఉద్యోగమిచ్చేందుకు ముందుకు రాలేదు.
 
 దీంతో తానే స్వయంగా విమానం తయారు చేసుకోవాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. అయితే, ఇందుకు చాలా ఖర్చవుతుంది. కుటుంబ సభ్యులు, స్నేహితులకు విషయం చెప్పి చూశాడు. మొదట్లో ఎవరూ వాజిద్ మాటలను సీరియస్‌గా తీసుకోలేదు. కానీ, వాజిద్ పాత సామాన్లను కొనుగోలు చేసి, విమాన భాగాలుగా మార్చుతుంటే వారికీ నమ్మకం కుదిరింది. తలా కొంత మొత్తం పోగు చేసి, ఐదు లక్షల రూపాయల వరకూ అతడి చేతిలో పెట్టారు. వీటితో ఓ పాత మారుతీ వ్యాన్‌ను కొన్నాడు వాజిద్. దాని ఇంజిన్‌ను విమానంలో అమర్చాడు.
 
 25 లీటర్ల ఇంధన సామర్థ్యమున్న ట్యాంకర్‌ని ఏర్పాటు చేశాడు. చెక్క, పాత ఇనుప సామానుతో తయారు చేసిన బాడీ పైభాగంలో స్టీలు పూత పూశాడు. మొత్తంగా 350 కిలోల బరువైన విమానం తయారైంది. ఇది పది కిలోమీటర్ల దూరం వరకూ ప్రయాణించగలుగుతోంది. తొలిసారి విమానం గాల్లో ఎగిరినప్పుడు కాసెర్వా గ్రామస్థుల ఆనందానికి అవధుల్లేవు. గ్రామ ప్రతిష్టను నింగికి చేర్చాడంటూ వాజిద్‌ను ఆకాశానికెత్తేస్తున్నారు వారు. మరి, విమాన సంస్థల మాటేమిటో..!
 
  


 * విమానంలో సాంకేతిక లోపం  
 * 117 మందికి తప్పిన ప్రాణాపాయం
 కేకేనగర్: ముంబైకు బయల్దేరిన విమానం లో సాంకేతిక లోపం ఏర్పడంతో విమానాన్ని కిందకుదింపారు. ఈ సమయంలో పెలైట్ లోపాన్ని గుర్తించడంతో 117మంది ప్రయాణికులు ప్రాణాలతో బైటపడ్డారు. చెన్నై విమానాశ్రయం నుంచి సోమవారం ఉదయం 6:40 గంటలకు ప్రైవేటు విమా నం ముంబైకు బయలుద్దేరింది.  కొద్దిసేపటికే ఇంజన్‌లో లోపం ఉన్న విషయాన్ని గురించారు. ఆ సమాచారాన్ని చెన్నై విమానాశ్రాయం కంట్రోల్ రూమ్ అధికారులకు తెలిపారు. అనంతరం వారి సూచనలతో అత్యవసరంగా ల్యాండింగ్ చేశారు. దీంతో పెను ప్రమాదం తప్పింది.


 ♦ విమానంలో మహిళా ప్రొఫెసర్ పట్ల అసభ్య ప్రవర్తన
 ♦ విజయవాడ టీడీపీ కార్పొరేటర్ ఉమ్మడి వెంకటేశ్వరరావు నిర్వాకం
 ♦ కేసు నమోదు చేసిన ఆర్‌జీఐఏ పోలీసులు
 సాక్షి, హైదరాబాద్: విమానంలో మహిళా ప్రయాణికురాలి పట్ల అసభ్యంగా ప్రవర్తించిన విజయవాడ 25 డివిజన్ తెలుగుదేశం పార్టీ కార్పొరేటర్ ఉమ్మడి వెంకటేశ్వరరావుపై శంషాబాద్ విమానాశ్రయంలోని ఆర్‌జీఐఏ పోలీసులు కేసు నమోదు చేశారు. సీఐ సుధాకర్ కథనం ప్రకారం... హైదరాబాద్‌లో జరిగే ఓ సదస్సులో పాల్గొనేందుకు ఢిల్లీలో ఓ యూనివర్సిటీలో పనిచేసే మహిళా ఫ్రొఫెసర్ రీతూవాసు ప్రిమలానీ ఢిల్లీ ఎయిర్‌పోర్టు నుంచి ఏఐ-544 విమానంలో శుక్రవారం మధ్యాహ్నం 1.15 గంటలకు బయలుదేరారు. హైదరాబాద్ మీదుగా విజయవాడ వెళుతున్న ఈ విమానంలోనే ఆమె పక్కసీట్లోనే కార్పొరేటర్ ఉమ్మడి వెంకటేశ్వరరావు కూర్చున్నాడు.
 ఢిల్లీ నుంచి హైదరాబాద్ వచ్చేలోపు మహిళా ప్రొఫెసర్‌ను తన కాలివేళ్లతో పదేపదే తాకడంతోపాటు అసభ్యంగా ప్రవర్తించాడు. బాధితురాలు ఈ విషయాన్ని ఎయిర్ ఇండియా సిబ్బందికి తెలియజేసినా వారు పట్టించుకోలేదు. మధ్యాహ్నం 3.30 గంటలకు విమానం శంషాబాద్ విమానాశ్రయానికి చేరుకుంది. కార్పొరేటర్ ప్రవర్తనపై బాధితురాలు ఆర్‌జీఐఏ పోలీస్‌స్టేషన్‌లో ఫిర్యాదు చేశారు. వెంకటేశ్వరరావుపై పోలీసులు 354 సెక్షన్(మహిళల ఆత్మగౌరవానికి భంగం కలిగేలా వ్యవహరించడం) కింద కేసు నమోదు చేశారు.
 అసభ్యంగా ప్రవర్తించిన కార్పొరేటర్‌ను పోలీసులకు అప్పగించాల్సిన ఎయిర్ ఇండియా సిబ్బంది నిర్లక్ష్యం వహించడంతో అతడు శంషాబాద్ విమానాశ్రయం నుంచి విజయవాడకు చేరుకున్నాడు. ఈ విషయం తెలిసిన ఆర్‌జీఐఏ పోలీసులు వెంటనే కృష్ణా జిల్లా గన్నవరం పోలీసులకు సమాచారం అందించగా, వెంకటేశ్వరరావు ఆలోపే అక్కడి నుంచి జారుకున్నట్లు సమాధానమిచ్చారు. అతడిని పట్టుకునేందుకు చట్టపరంగా ముందుకెళతామని సీఐ సుధాకర్ తెలిపారు. ఎయిర్ ఇండియా సిబ్బంది సకాలంలో స్పందించి ఉంటే నిందితుడు ఈపాటికి కటకటాల్లో ఉండేవాడని పోలీసులు అంటున్నారు.
  కేంద్ర మంత్రి ఆరా : విమానంలో కార్పొరేటర్ నిర్వాకంపై పోలీసులకు ఫిర్యాదు చేసిన తర్వాత బాధితురాలు ఈ విషయాన్ని కేంద్రమంత్రి మేనకా గాంధీకి ఫోన్ ద్వారా తెలియజేశారు. ఈ మేరకు మేనకా గాంధీ తెలంగాణ సీఎం కార్యాలయానికి ఫోన్ చేశారు. దీంతో అక్కడి అధికారులు పోలీసులను సంప్రదించి,  వివరాలను అడిగి తెలుసుకున్నారు. తర్వాత జరిగిన పరిణామాలను వారు మేనకకు వివరించినట్లు సమాచారం. బాధితురాలు రీతూవాసు కేంద్రమంత్రికి సన్నిహితురాలని తెలిసింది. కాగా, విమానంలో మహిళా ప్రొఫెసర్ పట్ల టీడీపీ కార్పొరేటర్ అసభ్య ప్రవర్తనపై మహిళా సంఘాలు భగ్గుమన్నాయి. విజయవాడలో మేయర్ శ్రీధర్ వాహనాన్ని అడ్డుకున్నాయి.
  పొంతన లేని వాదన : మహిళ పట్ల అసభ్యంగా ప్రవర్తించిన ఉమ్మడి వెంకటేశ్వరరావును రక్షించుకొనేందుకు అధికార టీడీపీ కార్పొరేటర్లు పొంతనలేనివాదన వినిపించారు. విమానంలో ఆయన పక్కసీట్లో కూర్చున్న మహిళకు 60 ఏళ్లు ఉంటాయన్నారు. విమానం ఎక్కిన దగ్గర నుంచీ ఆమె అందరితో గొడవ పడిందన్నారు. అయితే వెంకటేశ్వరరావుపైనే ఎందుకు కేసు పెట్టారని ప్రశ్నిస్తే.. నీళ్లు నమిలారు. ఇదిలా ఉండగా... శంషాబాద్ ఎయిర్ ఇండియా సెక్యూరిటీ అధికారుల ఆదేశాల మేరకు గన్నవరం ఎయిర్‌పోర్టు సిబ్బంది వెంకటేశ్వరరావును అదుపులోకి తీసుకొని విచారించినట్లు సమాచారం. తాను ఏ తప్పూ చేయలేదని, నిద్రలో పొరపాటున తన కాలు మహిళకు తగిలిందని అతడు లిఖితపూర్వకంగా వివరణ ఇచ్చినట్లు తెలుస్తోంది.


 గాల్లో ఎగరాల్సిన విమానం ఇలా నీటిపైకి వచ్చిందేంటి అని అనుకుంటున్నారా? మీకే కాదు.. చాలా మందికి ఈ డౌట్ వచ్చింది. అందుకే అందరూ నోరెళ్లబెట్టి చూడ్డం మొదలుపెట్టారు. ఇంతకీ విషయమేమిటంటే.. ఈ విమానానికి ముప్పై ఏళ్లొచ్చాయి. దీంతో మూలనపడింది.  ఇన్నేళ్లు సర్వీసు చేసిన ఈ బోయింగ్ ప్రయాణికుల విమానం రిటైర్ కావడంతో డేవిడ్ మెక్ గోవెన్ అనే వ్యాపారవేత్త  16 వేల యూరోలు పెట్టి దీన్ని కొన్నాడు. ఐర్లండ్‌లోని షానోన్ ఎయిర్‌పోర్టు నుంచి స్లిగో పట్టణానికి తీసుకెళ్లాలనుకున్నాడు. ట్రక్కులో తీసుకెళ్దామనుకుంటే.. ట్రాఫిక్ సమస్యలు తలెత్తుతాయని అధికారులు అనుమతి నిరాకరించడంతో ఇలా జలమార్గాన్ని ఆశ్రయించాడు. దీన్ని తన రిసార్ట్‌లో ప్రత్యేక ఆకర్షణగా ఉపయోగించుకోవాలని డేవిడ్ యోచిస్తున్నాడు.


 బ్యూనస్ ఎయిర్స్: దాదాపు అర్ధశతాబ్దం కింద కూలిపోయిన విమానం జాడ తాజాగా బయటపడింది. 1964లో అర్జెంటినాలో ఈ విమానం కూలిపోయినట్లుగా గుర్తించినా దాని జాడ మాత్రం ఇప్పటిదాకా తెలియలేదు. కోల్హూ హువపి అనే సరస్సు ఎండిపోవడంతో ఈ విమాన శకలాలతోపాటు అందులో ప్రయాణించిన నలుగురి అస్థిపంజరాలు బయటపడ్డాయి. 1964, అక్టోబర్ 9న పైపర్ అపాచే విమానం కూలినట్లుగా ప్రకటించిన అర్జెంటినా ప్రభుత్వం దాని జాడ తెలుసుకునేందుకు రెండు బృందాలను ఏర్పాటు చేసినా ఫలితం లేకపోయింది.
 
 కాగా స్థానికుడొకరు విమాన శకలాలకు సంబంధించిన సమాచారం అందించడంతో అక్కడికి వెళ్లి పరీక్షించిన అధికారులు.. 50 ఏళ్ల క్రితం కూలిపోయిన పైపర్ అపాచే విమాన శకలాలుగా గుర్తించినట్టు అర్జెంటినా జాతీయ న్యూస్ ఏజెన్సీ తెలిపింది.


 న్యూఢిల్లీ: ఇకపై వార్షికంగా రూ.50 లక్షల పైగా ఆదాయమున్న వారు తప్పనిసరిగా ఖరీదైన  ఆభరణాలు, ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్ మొదలైన ఆస్తుల వివరాలు వెల్లడించాల్సి రానుంది. ఈ మేరకు 2016-17 అసెస్‌మెంట్ సంవత్సరానికి సంబంధించి ఆదాయ పన్ను విభాగం కొత్త ఇన్‌కమ్ ట్యాక్స్ రిటర్న్ (ఐటీఆర్) ఫారంలను నోటిఫై చేసింది. వీటి ప్రకారం రూ. 50 లక్షలు దాటిన వార్షికాదాయం గల వారిని ఉద్దేశించి ఐటీఆర్‌లలో (ఐటీఆర్-2, 2ఏ) ప్రత్యేకంగా ‘సంవత్సరాంతాన ఆస్తులు, అప్పులు’ పేరిట కాలమ్‌ను పొందుపర్చింది.
 స్థలం, భవంతులు వంటి స్థిరాస్తులను ఎలాగూ కొత్త ఐటీఆర్‌లో వెల్లడించాల్సి ఉన్నా.. ఇకపై చేతిలో ఉన్న నగదు, ఆభరణాలు, బంగారం, వాహనాలు, యాట్స్, బోట్లు, విమానాలు వంటి చరాస్తులన్నింటి గురించీ చెప్పాల్సి వస్తుంది. ఇది సుమారు 1.5 లక్షల మంది అత్యంత సంపన్నులపై మాత్రమే ప్రభావం చూపుతుందని రెవెన్యూ శాఖ కార్యదర్శి హస్‌ముఖ్ అధియా చెప్పారు.


 టెక్స్‌ట్రాన్ ప్రెసిడెంట్ ఇందర్‌జిత్ సియాల్
 హైదరాబాద్, బిజినెస్ బ్యూరో: ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ల తయారీలో ఉన్న యూఎస్ కంపెనీ టెక్స్‌ట్రాన్ భారత్‌లో బెల్ 407 మోడల్ హెలికాప్టర్లను తయారు చేయాలని కృతనిశ్చయంతో ఉంది. ప్రస్తుతం బెంగళూరు కేంద్రంలో ఈ మోడల్ క్యాబిన్లను కంపెనీ రూపొందిస్తోంది. వీటిని యూఎస్, కెనడాలను ఎగుమతి చేస్తోంది. నెలకు నాలుగు క్యాబిన్లను తయారు చేయగల సామర్థ్యం ఉంది. దీనిని ఏడాదిలో 10 యూనిట్లకు పెంచుతోంది. 2018-19 నాటికి మొత్తం హెలికాప్టర్‌ను దేశీయంగా అసెంబుల్ చేయాలన్నది లక్ష్యమని సంస్థ ప్రెసిడెంట్, ఎండీ ఇందర్‌జిత్ సియాల్ బుధవారమిక్కడ ఏవియేషన్ షో సందర్భంగా మీడియాకు తెలిపారు.
 బెంగళూరు డెవలప్‌మెంట్ సెంటర్‌లో 500 మంది నిపుణులు పనిచేస్తున్నారు. ఇక తయారీ కేంద్రం ఏర్పాటుకు తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్, మహారాష్ట్ర ప్రభుత్వాలతో సంస్థ చర్చిస్తోంది. మానవ వనరుల లభ్యత, ప్రభుత్వ సహకారం లభించే చోట ప్లాంటును నెలకొల్పుతామని ఆయన స్పష్టం చేశారు. భారత మిలిటరీ కార్యక్రమాల్లో పాల్గొంటున్నట్టు చెప్పారు. పెద్ద ఎత్తున బెల్ 407 హెలికాప్టర్లను సైన్యం కొనుగోలు చేసే అవకాశం ఉందన్నారు. బెల్ హెలికాప్టర్, సెస్నా, బీచ్‌క్రాఫ్ట్ తదితర బ్రాండ్స్‌లో ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్స్‌ను టెక్స్‌ట్రాన్ తయారు చేస్తోంది.


 న్యూఢిల్లీ: యూరోపియన్‌కు చెందిన విమానాల తయారీ దిగ్గజం ఎయిర్‌బస్ తయారుచేసిన ‘ఏ320 నియో’ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్ ప్రముఖ విమానయాన సంస్థ ఇండిగో చెంతకు చేరింది. ఇది గురువారం ఇందిరా గాంధీ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయానికి చేరుకుంది. దీంతో ఆసియాలోని విమానయాన సంస్థలన్నింటిలోకెల్లా ముందుగా ‘ఏ320 నియో’ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ను కలిగిన తొలి సంస్థగా ఇండిగో పేరుకెక్కింది. తమ సంస్థకు భారత్ ఏవియేషన్ రంగంపై ఉన్న అంకితభావానికి ఈ చర్య ప్రతీకని, కొత్త ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్ సంస్థ వృద్ధిలో కీలకపాత్ర పోషిస్తుందని ఇండిగో ప్రెసిడెంట్ ఆదిత్య ఘోష్ తెలిపారు. ప్రస్తుతమున్న ఏ320 వెర్షన్స్ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్స్ కన్నా తాజా ‘ఏ320 నియో’ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌లో ఇంధన సామర్థ్యం 15 శాతం అధికంగా ఉంటుందని పేర్కొన్నారు. కాగా ఇండిగో సంస్థ తొలిగా 2005లో 100 ఏ320ఎస్ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ల కోసం ఎయిర్‌బస్‌కు ఆర్డర్ ఇచ్చింది. తర్వాత 2011లో 180 ఏ320 నియో ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ల కోసం, 2015లో 250 నియో ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ల కోసం ఆర్డర్లను ఇచ్చింది.


 బీజింగ్: పౌర విమానాలు, నౌకలను ట్రాకింగ్ చేసేందుకు ఉపయోగపడే మూడు క్యూబ్ శాటిలైట్లను(క్యూబ్‌శాట్స్) చైనా విజయవంతంగా ప్రయోగించింది. ఆచూకీ లేకుండా పోయిన ఎమ్‌హెచ్370 విమానం లాంటి విషాద ఘటనలు పునరావృతం కాకుండా చూడటానికి వీటి ద్వారా వీలవుతుందని భావిస్తోంది.
 
 ఎస్‌టీయూ-2గా పిలుస్తున్న ఈ క్యూబ్‌శాట్స్‌ను సెప్టెంబర్ 25న ప్రయోగించగా, అవి నిర్దేశిత కక్ష్యలోకి విజయవంతంగా చేరాయని మిషన్ చీఫ్ డిజైనర్ యూ షుఫాన్ తెలిపారు. కేవలం 6.8కిలోల బరువున్న ఈ ఉపగ్రహాల్లో ధ్రువ ప్రాంతాల పరిశీలన కెమెరాలు, 'ఆటోమేటిక్ డిపెండెంట్ సర్వైవలెన్స్ బ్రాడ్‌కాస్ట్(ఏడీఎస్-బి)' రిసీవర్లను అమర్చారు.


 టెహ్రాన్: ఇరాన్కు చెందిన విమానం ఒకటి ఘోర ప్రమాదం నుంచి బయటపడింది. పైలెట్లు చాకచక్యంగా వ్యవహరించకపోతే భారీ ప్రాణ నష్టాన్ని చవిచూడాల్సి కూడా వచ్చేది. అసలు ఈ విమానం ల్యాండ్ చేసిన తీరే అత్యద్భుతం. ఎందుకంటే ముందు చక్రాలు లేకుండానే ప్రధాన చక్రాల ద్వారా విమానాన్ని దించి పైలెట్లు ఔరా అనిపించారు. ఇరాన్ ఎయిర్ బోయింగ్ 727 విమానం ఒకటి మెహ్రాబాద్ విమానాశ్రయంలో దిగడానికి ముందు విమానం ముందు కొన భాగం గేర్లలో (ఎయిర్ నోస్ గేర్) సమస్య తలెత్తి ఆ చక్రాలు తెరుచుకోలేదు.
 
 దీంతో పైలెట్ ఎంతో పరిణితితో ఆలోచించి ముందు విమానాన్ని వీలయినంత ఎత్తులో ఎగిరేలా చేశారు. అనంతరం ప్రధాన చక్రాల ద్వారా రన్ వేను తాకించి వీలయినంత పైకి విమానం ముందు కొనభాగం పైకెత్తి పట్టుకొని వేగం తగ్గించారు. అలా ముందుకు కదిలిన విమానం ఓ సమయంలో బలంగా నేలను తాకి పల్టీ కొడుతుందా అనేంత భయం కూడా కలిగింది. కానీ నేర్పుతో విమానం బ్యాలెన్స్ మొత్తాన్ని ప్రధాన వీల్స్ పైనే ఉంచి మెల్లిగా నోస్ను తాకించి సురక్షితంగా విమానం ల్యాండ్ చేశారు. దీంతో 94 మంది ప్రయాణీకులు, 19 మంది విమానసిబ్బంది ప్రాణాలతో బయటపడ్డారు. ఇప్పుడు ఈ వీడియో పలు సామాజిక మాధ్యమాల్లో హల్ చల్ చేస్తోంది.
  


 ఫ్లై ఓవర్ బ్రిడ్జి మీదుగా విమానం వెళుతోందని అనుకుంటున్నారా? కానీ ఇది ఫ్లై ఓవర్ కాదు. విమానం రన్ వే! స్వీడన్‌లోని స్టాక్‌హోమ్‌లో రన్ వేలు ఇలా నగరంలోనే ఏర్పాటు చేయొచ్చంటూ అలెక్స్ సటన్ అనే ఆర్కిటెక్ట్ చెబుతున్నాడు.
 
 నగరంపై మధ్యలో ఓ పెద్ద విమానాశ్రయం, దాని నుంచి పెద్ద పెద్ద భవనాల మధ్య ఖాళీ గుండా రన్ వేలను నిర్మించవచ్చని, ఈ పద్ధతి వల్ల విమానయాన రంగం రూపురేఖలే మారిపోతాయంటూ ఆ యువ ఆర్కిటెక్ట్ ప్రతిపాదిస్తున్నాడు. భలే ఉంది కదూ.. ఈ ప్రతిపాదన అమలైతే విమానాలు రయ్యిన దూసుకొస్తూ ఇళ్ల మధ్యే దిగిపోతాయన్నమాట!
  


 హైదరాబాద్, బిజినెస్ బ్యూరో: రక్షణ అవసరాలకు కావల్సిన విమానాల తయారీకి సంబంధించి బోయింగ్‌తో టాటా అడ్వాన్స్‌డ్ సిస్టమ్స్ లిమిటెడ్ (టీఏఎస్‌ఎల్) ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది.  రెండు సంస్థలు కలిసి మానవరహిత విమానాలతో పాటు, ఇతర రక్షణ రంగానికి చెందిన విమానాలను అభివృద్ధి చేయనున్నాయి. ఈ మేరకు బుధవారం రెండు కంపెనీల ప్రతినిధులు ఒప్పంద పత్రాలపై సంతకాలు చేసినట్లు టీఏఎస్‌ఎల్ విడుదల చేసిన ప్రకటనలో పేర్కొంది. ఆదిభట్లలోని ఏరోస్పేస్ సెజ్‌లో జరిగిన కార్యక్రమంలో బోయింగ్ మిలటరీ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్ ప్రెసిడెంట్ షెల్లీ లావెండర్, టీఏఎస్‌ఎల్ మేనేజింగ్ డెరైక్టర్ సుకరన్ సింగ్ సంతకాలు చేశారు. ఇప్పటికే బోయింగ్‌కు చెందిన సీహెచ్ 47 చినూక్, ఏహెచ్-6ఐ హెలికాప్టర్లను టీఏఎస్‌ఎల్ ఇక్కడ తయారు చేస్తున్న సంగతి తెలిసిందే.


 - విమానంలో ప్రయాణించిన శ్రీదేవి, భూదేవి సమేత మలయప్ప స్వామి
 - ప్రాణప్రతిష్ఠ చేసిన ఉత్సవమూర్తులను పెట్టెలో పెట్టేందుకు శాస్త్రం అడ్డురావడంతో ప్రత్యామ్నాయ ఏర్పాట్లు
 - అమెరికాలో టీటీడీ కల్యాణోత్సవాల సందర్భంగా జరిగిన ఆసక్తికరమైన ఘటన
 
 తిరుమల వెంకన్నకు అమెరికన్ విమాన సంస్థ బోర్డింగ్ పాసా?  ఆశ్చర్యం కలుగుతోంది కదూ..! అవును.. సాక్షాత్తు శ్రీదేవి, భూదేవి సమేతుడైన శ్రీవారు ఈనెల 11వ తేదీన అమెరికా రాజధాని వాషింగ్టన్ డీసీ నుంచి డల్లాస్‌కు ఆ దేశ ఎయిర్‌లైన్స్ విమానంలో ప్రయాణించారు. అదేమిటో తెలుసుకుందాం..
  
 సాక్షి, తిరుమల: శ్రీదేవి, భూదేవి సమేత శ్రీవేంకటేశ్వర స్వామి సైతం బోర్డింగ్ పాస్ తీసుకుని విమానంలో ప్రయాణించారు. ఈనెల 1 నుంచి అమెరికాలోని వివిధ ప్రాంతాల్లో టీటీడీ, స్థానిక సంస్థలతో కలసి శ్రీనివాస కల్యాణోత్సవాలు నిర్వహిస్తోంది. ఇందుకోసం టీటీడీ చైర్మన్ చదలవాడ కృష్ణమూర్తి, తిరుపతి జేఈవో పోలా భాస్కర్, సీవీఎస్‌వో నాగేంద్రకుమార్, అర్చకులు, అధికారులు తరలివెళ్లారు. ఇందుకోసం టీటీడీ ఆగమోక్తంగా శ్రీదేవి, భూదేవి సమేత మలయప్పస్వామి విగ్రహాలను కూడా వెంట తరలించింది.
 
 అక్కడ తొలుత వైఖానస ఆగమశాస్త్రబద్ధంగా ప్రాణప్రతిష్ఠ, ఇతర వైదిక పూజలు నిర్వహించారు. తర్వాత  అవే విగ్రహాలతో శ్రీనివాస కల్యాణాలు అంగరంగ వైభవంగా నిర్వహించారు. అప్పటి నుంచి విగ్రహాలను ఆగమబద్ధంగానే ఒకచోట నుంచి మరోచోటికి తరలిస్తూ కార్యక్రమాలను సజావుగా నిర్వహించారు. ఉత్సవాలు లేని రోజుల్లో కూడా మూడు పూట్లా నిత్య పూజలు ఆరాధనలు కొనసాగించారు. అయితే, ఈ నెల 10వ తేదీన వాషింగ్టన్ డీసీలో కల్యాణోత్సవం ముగించుకుని 11వ తేదీన డల్లాస్‌కు ఉత్సవమూర్తులు బయల్దేరారు. ప్రత్యేక వాహనంలో రోడ్డుమార్గంలో తరలించేందుకు సమయం సరిపోలేదు. దీంతో అమెరికన్ ఎయిర్‌లైన్స్ విమానంలో విగ్రహాలను తరలించాలని ఇటు టీటీడీ, అటు స్థానిక నిర్వాహకులు సంయుక్తంగా సంకల్పించారు.
 
 ప్రాణప్రతిష్ఠతో పూజలు చేసిన విగ్రహమూర్తులను పెట్టెలో పెట్టి మూత వేయడానికి ఎట్టిపరిస్థితుల్లోనూ ఆగమశాస్త్రం అంగీకరించదు. భారం ఆ వెంకన్నపైనే వేయడంతో సాక్షాత్తు ఆ స్వామే దారి చూపించినట్టైంది. అమెరికన్ ఎయిర్‌లైన్స్ విమానంలో ప్రయాణికులకు కేటాయించే మూడు సీట్లలోనే విగ్ర హమూర్తులను తరలించేందుకు ఆగమేఘాలపై  ఏర్పాట్లు చేశారు. ఇందుకోసం ప్రత్యేకంగా మూడు సీట్ల కోసం అమెరికన్ ఎయిర్‌లైన్స్ సంస్థ ద్వారా బోర్డింగ్ పాసులు తీసుకున్నారు. అనుకున్న విధంగానే ఉత్సవమూర్తులను విమానంలో తరలించి, డల్లాస్‌లో శ్రీవారి కల్యాణోత్సవాలను విజయవంతంగా ముగించారు. ఆసక్తికరమైన ఈఘటన ఆలస్యంగా వెలుగులోకి వచ్చింది. తర్వాత ఇతర ప్రాంతాల్లోనూ నిర్ణయించిన సమయాల్లోనే కల్యాణోత్సవాలను నిర్వహించడంలో టీటీడీ, స్థానిక నిర్వాహకులు నిమగ్నమయ్యారు.


 హెలికాప్టర్‌లా ఉన్నచోటు నుంచే నిట్టనిలువుగా పైకి లేచి.. విమానంలా వేగంగా దూసుకెల్లే బుల్లి మానవరహిత విమానం(డ్రోన్) ఇది. ‘గ్రీస్డ్ లైట్నింగ్ లేదా జీఎల్-10(అంటే మెరుపు వేగం)’ అని పేరుపెట్టిన ఈ విమానానికి రెక్కలపై 8, తోక వద్ద 2 మొత్తం పది ఇంజిన్లు ఉంటాయి. ఎలక్ట్రిక్ బ్యాటరీ, డీజిల్‌తోనూ నడుస్తుంది.
 
 
 6.1 మీటర్ల పొడవున్న రెక్కలతో ప్రాథమిక నమూనాగా తయారుచేసిన ఈ బుల్లి డ్రోన్‌ను అమెరికా అంతరిక్ష సంస్థ నాసా పరీక్షించగా, హెలికాప్టర్ కన్నా నాలుగు రెట్లు సమర్థంగా ప్రయాణించింది. వ్యవసాయ పర్యవేక్షణకు, నేలను మ్యాపింగ్ చేయడానికి, ఇతర పనులకు జీఎల్-10 ఉపయోగపడనుందని నాసా వెల్లడించింది. నాలుగు సీట్లుండే ప్రైవేటు విమానంగానూ దీనిని అభివృద్ధిపర్చనున్నట్లు తెలిపింది.


 
 నేతాజీ అదృశ్యంపై ఆయన బంధువు
 
 ముంబై: స్వాతంత్య్ర సమరయోధుడు సుభాష్ చంద్రబోస్ 1945లోనే విమాన ప్రమాదంలో మరణించడం నిజమైతే ఆయన కుటుంబంపై నిఘా ఎందుకు పెట్టాల్సి వచ్చిందని నేతాజీ తమ్ముడి కుమారుడు అర్ధేందు బోస్ ప్రశ్నించారు. ఈ లెక్కన ఆ తర్వాత కూడా నేతాజీ జీవించే ఉన్నారని అర్థమవుతోందని.. ఈ విషయంలో ప్రభుత్వం గోప్యత ఎందుకు పాటిస్తోందని అన్నారు.  అర్ధేందు..నేతాజీ తమ్ముడు శైలేశ్ చంద్ర కుమారుడు.
 
 నేతాజీ ప్రతిష్టను మసకబార్చేందుకు నెహ్రూ-గాంధీ కుటుంబం ప్రయత్నించిందని ఆయన సోమవారం ఆరోపించారు. 1947 తర్వాత నేతాజీ పేరుప్రతిష్టలను, జ్ఞాపకాలను తుడిచివేయడానికి యత్నించిందని.. అందువల్లే దేశ చరిత్ర పుస్తకాల్లో ఆయన గురించిగానీ, ఇండియన్ నేషనల్ ఆర్మీ గురించిగానీ పెద్దగా ఉండకుండా చూసుకున్నారని విమర్శించారు.
 
 తమ కుటుంబంపై నిఘా పెట్టినట్లుగా తన తండ్రి కూడా చెప్పారని ఆయన పేర్కొన్నారు. కాగా జనసంఘ్ నేత దీనదయాళ్ ఉపాధ్యాయ అనుమానాస్పద మృతిపై విచారణ జరపాలని సోమవారం ఎన్డీయే ప్రభుత్వాన్ని కాంగ్రెస్ నేత దిగ్విజయ్ డిమాండ్ చేశారు.


 యుద్ధంలో ప్రత్యక్షదాడులు ఎక్కువగా రాత్రి సమయాల్లోనే జరుగుతుంటాయి. రాత్రిళ్లయితే ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్స్ తిరగవు. బాంబింగ్ చేయలేవు కాబట్టి. ఇదో సూత్రం. ఇలాంటి వ్యూహాలు, ప్రతివ్యూహాలు, సాహసాలతో పద్దెనిమిది రోజులు ఇండో-పాక్ యుద్ధంలో పాల్గొన్న విశ్రాంత సైనికాధికారి కల్నల్ ఆర్.కె.విశ్వనాథరెడ్డి అనుభవాలు ఈవారం...
  
  
 నేను రక్షణ రంగంలో సెకండ్ లెఫ్టినెంట్‌గా 1967లో చేరాను. నా మొదటి పోస్టింగ్ హర్యానా రాష్ట్రంలోని అంబాలాలో. ఉద్యోగంలో చేరిన ఐదేళ్లకు ఇండో-పాక్ యుద్ధం జరిగింది. అది 1971 డిసెంబర్ మూడవ తేదీ. భారతదేశం మీద పాకిస్తాన్ దాడి చేయబోతోందన్న సమాచారంతో మా రెజిమెంట్ పంజాబ్ సరిహద్దుకు చేరింది. 45 యుద్ధ ట్యాంకులను ప్రత్యేక రైళ్లలో తరలించాం. హుస్సేనీవాలా వంతెన మీద దాడి జరగబోతోందనీ, ఆ వంతెనను పరిరక్షించమనీ ఆదేశాలు వచ్చాయి. అప్పుడు సమయం సాయంత్రం ఆరు. ఇండియా- పాక్ మధ్య భూభాగంలో అది ఏడు కిలోమీటర్ల స్ట్రెచ్.
 
 పాక్ ఫిరంగిదళాలు మన వైపు వస్తున్నాయి. మన దళాలు ఆ దాడులను ఎదుర్కొంటూ ప్రతి దాడులు చేస్తున్నాయి. ట్యాంకుల మీద పదాతిదళ సైనికులను కూడా మోహరించాం. చుట్టూ చీకటి. వంతెనకు సమీపంలో పేలోడ్ పాయింట్ దగ్గర మా బృందం విస్తరించింది. ట్యాంకు సిబ్బంది 15 కిలోమీటర్ల వార్ ఫ్రంట్‌కు సంబంధించిన ప్రతి చిన్న సమాచారాన్నీ రేడియో కమ్యూనికేషన్ ద్వారా గ్రహిస్తోంది. యుద్ధంలో ఈ సమాచారం కీలకం. సిబ్బంది ఎక్కడ ఏ చిన్న స్విచ్‌ను పొరపాటుగా వాడినా సమాచారానికి దారి మూసుకుపోతుంది.
  
 వంతెనకు సమీపంలో అందరం ట్యాంకుల నుంచి దిగి పొజిషన్ తీసుకున్నాం. రెండు రోజులు తీక్షణంగా గస్తీ కాశాం. వంతెన రక్షణ కోసం ఏకంగా ఒక రెజిమెంటే దిగిందన్న సమాచారం పాక్‌కు చేరింది. దాంతో వారు ఆ ప్రయత్నాన్ని విరమించుకున్నారు. ఇంతలో- ‘ఇక పాక్ భూభాగంలోకి చొచ్చుకు వెళ్లండి’ అని కొత్త ఆదేశాలు వచ్చాయి. దానికోసం మేము సట్లెజ్ నది దాటాలి. అప్పటికప్పుడు ఇంజనీర్లు కాంక్రీట్ మిక్స్, ఇతర మెటీరియల్ పడవల్లో తెచ్చి మూడు గంటల్లో వంతెన కట్టేశారు.
 
 మేము పాక్ భూభాగంలోకి అడుగుపెట్టి వారి బంకర్లను పేల్చి, ఆ ప్రదేశాలను స్వాధీనం చేసుకున్నాం. బంకర్‌ను పేల్చడం ద్వారా ప్రత్యర్థిని నిస్సహాయుణ్ని చేయవచ్చు. అది ఒక వ్యూహం. మొత్తం 18 రోజులు యుద్ధరంగంలో ఉన్నాను. యుద్ధం మొదలైన మూడు రోజులకు నా పై అధికారి మేజర్ బల్‌దేవ్‌సింగ్ భావా గాయపడ్డారు. ఆయన్ను ఆసుపత్రికి తరలించి మళ్లీ యుద్ధంలో పాల్గొన్నాను. భారత్ విజయం సాధించింది.
  
 ఆ తర్వాత మమ్మల్ని రాజస్థాన్ కరణ్‌పూర్‌లోని నాగిపోస్టుకు బదిలీ చేశారు. అప్పటికి నాకు పెళ్లయి రెండవ నెల. నా భార్య చిత్రను ఢిల్లీలో వాళ్ల అక్కగారింట్లో వదిలి యుద్ధానికి వెళ్లాను. యుద్ధం ముగిశాక చిత్రకు ఉత్తరం రాశాను. నా భార్యకు నేను రాసిన తొలి ఉత్తరం అది. ఆ ఉత్తరం ఆవిడకు చేరిందో లేదో... పాక్ సైన్యం రాజస్థాన్‌లోని ఇసుక దిబ్బలను ఆక్రమించింది. ఆ ఆపరేషన్‌ను నిర్వహించమని ఆదేశాలందాయి.
 
 యుద్ధంలో వేడుకలు!
 పోస్ట్‌లో ఇరు దేశాల మధ్య ఘర్షణ జరుగుతున్న సమయంలో నూతన సంవత్సరం  వచ్చింది. సెలబ్రేషన్స్ కోసం కొంత విరామం తీసుకుందామని మా పై అధికారి ప్రతిపాదించారు. అదే ప్రతిపాదనను  మైక్‌లో పాక్ సైనికులనుద్దేశించి ప్రకటించారు. వాళ్లు కూడా ఒప్పుకుని ఆ రాత్రి దాడులు ఆపేశారు. తిరిగి ఉదయం ఏడు గంటల నుంచి యథావిధిగా ప్రత్యర్థులుగా మారిపోయాం.
 
 ఫోర్ పారా బెటాలియన్, నైన్ పారా ఫీల్డ్ రెజిమెంట్‌లో పాల్గొని మన ప్రదేశాలను స్వాధీనం చేసుకున్నాం. ఈ ప్రయత్నంలో 60 మందికి గాను ఏడుగురు చనిపోయారు. ఆ వివరాలు వార్తా పత్రికల్లో అచ్చయ్యాయి. దాంతో ఇంట్లో వాళ్లకు ఒకటే భయం. మిలిటరీ పోస్టుకు వెళ్లి ఆ ఏడుగురిలో నా పేరు లేదని నిర్ధారించుకున్న తర్వాత స్థిమితపడింది చిత్ర. ఇదంతా నాకప్పుడు తెలియదు.
 
 నాగిపోస్టు ఆపరేషన్ పూర్తయిన వెంటనే చిత్రకు ఉత్తరం రాద్దామనుకున్నప్పటికీ ఉత్తరం కంటే ముందు నేనే చేరుకుంటాను కదా అని నేరుగా బయల్దేరాను. ఢిల్లీ చేరుకుని పాలం ఎయిర్‌పోర్టు నుంచి నేరుగా మా వదిన గారింటికి వెళ్లాను. అక్కడ నేను ఏ మాత్రం ఊహించని పరిణామం ఎదురైంది. చిత్ర నన్ను గుర్తు పట్టలేదు. గడ్డకట్టే మంచు, ఎడారి జీవనంతో రంగు తగ్గిపోయి, సన్నబడి, పెళ్లి నాటి రూపంతో పోలిక లేకుండా మారిపోయానని నేను కూడా అప్పుడే గ్రహించాను.       
 రిపోర్టింగ్: వాకా మంజులారెడ్డి


 ఫొటో చాలా కలర్‌ఫుల్‌గా, అద్భుతంగా ఉంది కదూ? ఫొటోయే కాదు.. ఆ విమానంలో ఉన్నవారి తలరాత కూడా చాలా బావుంది. అందుకే పెద్ద ప్రమాదం నుంచి తృటిలో తప్పించుకున్నారు. ఇంతకీ విషయం ఏమిటంటే.. ఐస్‌లాండ్‌లోని హోలుహ్‌రౌన్ ప్రాంతంలో ఉన్న అగ్నిపర్వతంపై సరదాగా చక్కర్లు కొట్టాలని కొందరు సందర్శకులు ఈ విమానంలో బయలుదేరారు.
  
 సరిగ్గా అగ్నిపర్వతం దగ్గరకు వెళ్లేసరికి అది బద్దలై ఒక్కసారిగా లావా ఇంతెత్తున లేచింది. దాదాపు 850 డిగ్రీల సెల్సియస్ వేడితో ఉన్న లావా.. ఏకంగా 200 మీటర్ల ఎత్తుకు పెల్లుబికింది. అయితే అదృష్టం కలిసిరావడంతో ఈ విమానానికి ఎలాంటి ముప్పూ వాటిల్లలేదు. అదే సమయంలో ఈ అగ్నిపర్వతం చుట్టూ చక్కర్లు కొడుతున్న మరో విమానంలో నుంచి బల్దూర్ అనే వ్యక్తి ఈ చిత్రాన్ని చకచకా కెమెరాలో బంధించారు.
  


 సిరిపురం : కేంద్ర మానవ వనరుల శాఖామంత్రి స్మృతి ఇరానీ ఈ నెల 5వ తేదీన విశాఖ వస్తున్నారు. ఢిల్లీలో ఇండిగో విమానంలో బయల్దేరి 8 గంటలకు విశాఖ విమానాశ్రయానికి చేరుకుంటారు. అక్కడ నుంచి నేరుగా నోవోటెల్‌కు చేరుకుంటారు. అల్పాహారం అనంతరం ఆనందపురం మండలం గంభీరంలో ఏర్పాటు చేయనున్న ఎన్‌సీఈఆర్టీ ప్రాంతీయ కేంద్రంతో పాటు ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్ (ఐఐఎం) కు శంకుస్థాపన చేసే కార్యక్రమంలో పాల్గొంటారు.
 
 అక్కడ నుంచి నేరుగా పోర్ట్ కళావాణి ఆడిటోరియంలో ఏర్పాటు చేసిన విద్యాశాఖాధికారుల రాష్ట్ర స్థాయి సమావేశానికి హాజరవుతారు. 2.30 నుంచి 3.30 వరకూ సీతమ్మధార నెహ్రూ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్ స్కూల్‌ను సందర్శిస్తారు. మధ్యాహ్నం 3.30 గంటలకు ఆంధ్ర యూనివర్శిటీ ప్లాటినం జూబ్లీహాల్లో యూనివర్శిటీకి చెందిన విభాగాధిపతులు, అధ్యాపకులు, ఇతర అధికారులతో సమావేశమవుతారు. సాయంత్రం 4.30కు సింహాద్రి అప్పన్నను దర్శించుకుంటారు. సాయంత్రం 6.15 గంటలకు విశాఖ విమానాశ్రయం నుంచి ఢిల్లీకి తిరుగు పయనమవుతారు.
  


 ఒక గదిలో 32 అంగుళాల ఎల్‌ఈడీ టీవీ.. అత్యంత ఖరీదైన సోఫా.. అందులో బంగారు కుషన్లు, మరో గదిలో డబుల్ బెడ్.. అటాచ్‌డ్ బాత్‌రూమ్, సమస్త సౌకర్యాలతో కూడిన ఓ డైనింగ్ రూమ్.. మొత్తం మూడు గదులున్న ప్రైవేటు సూట్. ఇదంతా ఏదో హోటల్ గురించి అనుకుంటున్నారా? లగ్జరీ హోటల్‌లో ఇలాంటివి కామనే. కానీ ఇవే సౌకర్యాలు ఓ విమానంలో ఉంటే అద్భుతంగా ఉంటుంది కదూ! అలాంటి అద్భుతాన్ని ‘ఇత్తిహాద్’ ఎయిర్‌లైన్స్ సంస్థ సాకారం చేసింది.
 ప్రపంచంలోనే తొలి ఎగిరే ‘పెంట్‌హౌస్’ను తన ప్రయాణికుల కోసం తీసుకొచ్చింది. ఏ380 ఎయిర్‌బస్‌లోని అప్పర్ డెక్‌లో 125 చదరపు అడుగుల విస్తీర్ణంలో ‘ది రెసిడెన్స్’ పేరుతో ఓ పెంట్‌హౌస్ ఏర్పాటుచేసింది. ఈ విమానం ఈనెల 27 నుంచి అబుదాబీ, లండన్ మధ్య రాకపోకలు సాగించనుంది. ఈ రెసిడెన్స్‌లో ఒకవైపు సింగిల్ లేదా డబుల్ ఆక్యుపెన్సీ చార్జీని 12,500 పౌండ్లుగా (దాదాపు రూ. 12.40 లక్షలు) నిర్ధారించారు. ఇంత రేటున్నా, అప్పుడే ఈ టికెట్లన్నీ అమ్ముడుపోయాయట.
  


 విమానంలో వెళ్తున్నప్పుడు ప్రయాణికుల సీటులో కూర్చుని బుల్లి కిటికీలోంచి బయటకు చూస్తే.. వచ్చే అనుభూతి వేరు. మేఘాలు.. అంతా చిన్నచిన్నగా కనిపించడం.. తొలిసారి విమానం ఎక్కినోళ్లయితే.. చిన్నపిల్లల్లా సంబరపడిపోతారు. అదే పెలైట్ సీటులో కూర్చునే చాన్స్ ఇస్తేనే.. అక్కడ్నుంచి వ్యూ అదిరిపోదూ.. ట్రిటాన్ అనే ఈ విమానమొక్కితే.. అలాంటి అరుదైన అనుభూతి మన సొంతమవుతుంది.
 
 ఈ విమానానికి రెండు వైపులా రెండు అదనపు క్యాబిన్లలాంటివి ఉంటాయి. ఒక్కోదానిలో ఐదుగురు వరకూ కూర్చోవచ్చు. వాటిల్లో కూర్చుంటే పైలట్ సీటులో కూర్చున్నట్లు ఉంటుందని.. అన్ని వైపులా అద్దాలే ఉండటంతో అద్భుతమైన అనుభూతి మీ సొంతమవుతుందని దీని డిజైనర్ అమెరికాకు చెందిన మైక్రోనాటిక్స్ సంస్థ చెబుతోంది.  
 
 ప్రపంచంలో పేరొందిన పర్యాటక ప్రాంతాల మీదుగా దీన్ని నడపనున్నట్లు ప్రకటించింది. త్వరలో ఈ విమానం తయారీ, ఉత్పత్తిని ప్రారంభించనున్నట్లు తెలిపింది.
  


 కోల్కతా: ఓ విమానం టైర్ నుంచి పొగలు రావడంతో కోల్కతా విమానాశ్రయంలో అత్యవసరంగా కిందకు దించారు.  విమానంలోని ప్రయాణికులు అందరూ సురక్షితంగా ఉన్నారు.
 
 విమానంలో 133 మంది ప్రయాణికులు ఉన్నట్లు ఎయిర్ ఇండియా అధికారులు తెలిపారు. పొగరావడాన్ని గమనించిన వెంటనే పైలెట్ గ్రౌండ్ ఇంజనీర్కు తెలిపినట్లు వారు చెప్పారు.
 **


 ఇస్లామాబాద్: భారత్‌తో చర్చల కోసం తమ ప్రతిష్టను, హుందాతనాన్ని, ఆత్మగౌరవాన్ని పణంగా పెట్టబోమని పాకిస్తాన్ ప్రధాన మంత్రి నవాజ్ షరీఫ్ స్పష్టం చేశారు. రెండు దేశాల మధ్య విదేశాంగ కార్యదర్శి స్థాయి చర్చలను భారత్ రద్దు చేసి ఉండాల్సింది కాదన్నారు. భారత్‌తో చర్చలకు ముందు కశ్మీర్ నేతలను తాము సంప్రదించడంలో కొత్తేమీలేదని, కానీ దాన్ని కారణం చూపి చర్చలు రద్దు చేశారన్నారు.
 
 ‘‘పాక్-భారత్ చర్చలు గతంలో ఎప్పుడు జరిగినా మేం కశ్మీర్ నేతలతో మాట్లాడడం సహజంగానే జరుగుతోంది. ఇందులో కొత్తేమీ లేదు. కశ్మీరీలకు కీలకమైన అంశంపై వారితో చర్చించడంలో తప్పేముంది?’’ అని షరీఫ్ పేర్కొన్నారు. గురువారం సార్క్ సమావేశంలో పాల్గొన్న అనంతరం విమానంలో స్వదేశానికి వెళుతూ విలేకరులతో ఆయన మాట్లాడారు. ‘‘చర్చల ప్రక్రియ హుందాగా, మర్యాదగా, ఆత్మగౌరవంతో సాగాలని పాక్ కోరుకుంటోంది. దీనిపై మాకు విశ్వాసముంది... ఏది ఏమైనా దీన్ని మేం కొనసాగిస్తాం.
 
 భారత్ కూడా ఇది కొనసాగించాలని కోరుకుంటున్నాం’’ అని అన్నారు. చర్చలు పునరుద్ధరించాలని భారత్ అనుకుంటే.. అందులో కశ్మీర్ అంశం కచ్చితంగా ఉండాలన్నారు. కాగా, సార్క్ సమావేశంలో భారత్, పాక్ ప్రధానులు మోదీ, షరీఫ్ కరచాలనం చేసుకొని నవ్వులు చిందిస్తూ మాట్లాడుకున్న అంశానికి పాక్ మీడియా విస్తృతమైన కవరేజీ ఇచ్చింది. మరోవైపు మోదీ, షరీఫ్‌లు షేక్‌హ్యాండ్‌తో సరిపెట్టడం చాలదని కేంద్ర హోం మంత్రి రాజ్‌నాథ్ సింగ్ అభిప్రాయపడ్డారు. హృదయాలను కలిపేందుకు వారు కృషి చేయాలని సూచించారు.
  


 శంషాబాద్: దట్టమైన పొగమంచు కారణంగా గురువారం ఉదయం శంషాబాద్ విమానాశ్రయం నుంచి రాకపోకలు సాగించే విమానాలకు తీవ్ర అంతరాయం కలిగింది. ఉదయం 6 గంటల సమయంలో దుబాయ్ నుంచి శంషాబాద్ ఎయిర్‌పోర్టుకు చేరుకోవాల్సిన ఎమిరేట్స్ ఎయిర్‌లైన్స్ విమానాన్ని చెన్నైకి పంపినట్టు విమానాశ్రయ వర్గాలు వెల్లడించాయి. అంతేకాకుండా ఇక్కడి నుంచి టేకాఫ్ తీసుకోవాల్సిన విమానాలు కూడా గంటన్నర ఆలస్యంగా బయల్దేరాయి.


 సంస్థ చైర్మన్ లింగమనేని రమేష్
 విజయవాడ: దక్షిణ భారతదేశంలో విజయవాడ కేంద్రంగా నడుపుతున్న ఎయిర్‌కోస్టా సేవలను మరింత విస్తరించనున్నట్లు ఆ సంస్థ చైర్మన్ లింగమనేని రమేష్ చెప్పారు. నగరంలో బుధవారం ఎయిర్‌కోస్టా తొలి వార్షికోత్సవాన్ని నిర్వహించారు. ఈ సందర్భంగా రమేష్  మీడియాతో మాట్లాడుతూ.. ఏటా తమ సంస్థ నాలుగు కొత్త ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌లను కొనుగోలు చేస్తుందన్నారు.  వ చ్చే మార్చి నాటికి మరో 4 విమానాలను అందుబాటులో ఉంచుతామన్నారు.
 
 విజయవాడ నుంచి ముంబై, బెంగళూరు, వైజాగ్ తదితర ముఖ్య నగరాలకు సర్వీసులు నడుపుతామని ప్రకటించారు. ఏడాది కాలంగా ఎయిర్‌కోస్టా 9 నగరాలకు 4 ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌లు, 38 విమానాలను(సర్వీసులు) నడుపుతున్నట్లు చెప్పారు. నిత్యం 3 వేల మంది ప్రయాణికులను వివిధ ప్రాంతాలకు చేరవేస్తున్నామని వివరించారు. ఏడాదిలో తమ సంస్థ  71% ఆక్యుపెన్సీ సాధించినట్లు చెప్పారు.
  
 తుపాను బాధితులకు రూ. 25 లక్షల విరాళం
 ‘హుదూద్’ బాధితులకు ఎయిర్‌కోస్టా రూ. 25 లక్షల విరాళం ఇస్తున్నట్లు చైర్మన్ ఎల్.రమేష్  ప్రకటించారు. ఆ నగదును ముఖ్యమంత్రి సహాయ నిధికి పంపుతామన్నారు. దీంతో పాటు తమ సంస్థలో పనిచేసే ఉద్యోగులు కూడా ఒక రోజు వేతనాన్ని విరాళంగా  పంపుతారని వివరించారు.  కార్యక్రమంలో సంస్థ ఫైనాన్స్ డెరైక్టర్ చౌదరి, సీఈవో కె.ఎన్.బాబు, సంస్థ ప్రతినిధులు వివేక్ చౌదరి, గేరజ్‌కుమార్ సింహా మేనేజ్‌మెంట్ కన్సల్టెంట్ ఎం.సి.దాస్  తదితరులు పాల్గొన్నారు.


 అకస్మాత్తుగా మీరు పయనిస్తున్న విమానం కొద్దిసేపట్లో కూలిపోతుందన్న వార్త తెలిసిందనుకోండి. మీ మనఃస్థితి ఏమిటి? లేదా అదే విమానం అత్యంత భయంకరులైన ఉగ్రవాద హైజాకర్ల పాలైందని తేలిందనుకోండి. అప్పుడు మీ పరిస్థితి ఏమిటి? ఉద్రిక్తత, ఉద్వేగం, ఆవేశాలతో పాటు భయం, ఆందోళన ముప్పిరిగొంటే ఆ భావోద్వేగానికి పేరేమిటి? అకస్మాత్తుగా అంతులేని భయానక స్థితి తారస్థాయికి చేరుకోవడం... అంటే ఒక భయవిహ్వల స్థాయికి చేరుకోవడం అన్నమాట. ఇంగ్లిష్‌లో ఈ ఉద్వేగం పేరే ప్యానిక్ కావడం. ఇక చావుకు కొద్దిదూరంలోనే ఉన్నామనే లాంటి ఆ మానసిక స్థితి అయిన ప్యానిక్ అటాక్‌పై అవగాహన కోసం ఈ కథనం.
  
 ప్యానిక్ అటాక్ అంటే...?
 
 ప్యానిక్ అటాక్ అనేది ఉద్విగ్నతకు లోనైన పరిస్థితుల వల్ల వచ్చే ఒక రుగ్మత (యాంగ్జైటీ డిజార్డర్). ఇలాంటివి కొందరికి తరచూ వస్తుంటాయి. యుక్తవయస్కులైన వారిలో కనీసం 20 శాతం మందిలో ఇవి జీవితంలోని ఏదో ఒక దశలో కనిపిస్తాయి. ఏదో ఒక విషయంలో అంతులేని భయాందోళన స్థితి అన్నది కౌమారం నుంచి కిశోర దశలోకి వస్తున్నప్పుడు (15 నుంచి 19 ఏళ్ల మధ్య వయసులో) ఏదో ఒక సమయంలో కలుగుతుంది. ఇలా ఏదో తెలియని బెంగతో మనసు ఆతృతతో ఉండి వ్యాకులతకు (యాంగ్జైటీకి) గురికావడం అన్నది ఆ వయసులో ఏదో ఒక సందర్భంలో కలిగే అనుభవమే.
  
  ప్రభావాలు
  
 ప్యానిక్ అటాక్స్ ఒక వ్యక్తి జీవన శైలిని తీవ్రంగా ప్రభావితం చేస్తాయి. వాటికి అగోరాఫోబియా తోడైతే అతడి పరిస్థితి మరింత తీవ్రమవుతుంది. ఇక చిన్నపిల్లల్లో ఇలాంటి భయాలు ఏర్పడితే వాళ్లు స్కూల్ ఎగ్గొట్టడానికి ప్రయత్నిస్తుంటారు. బలవంతంగా వెళ్లినా అక్కడ చదువుల పట్ల ఆసక్తి చూపరు. డిప్రెషన్‌లోకి వెళ్లిపోతారు.
  
  రిస్క్ ఫ్యాక్టర్స్
  
  ఒక్కోసారి కొన్ని రకాల కండిషన్స్ అన్నీ కలగలిసి ప్యానిక్ అటాక్స్‌ను రప్పించే రిస్క్‌ను పెంచుతాయి. ఆలోచనలూ, బాహ్యవాతావరణం, ఒత్తిడి ఇవన్నీ ప్యానిక్ అటాక్స్‌ను పెంచే రిస్క్ ఫ్యాక్టర్లే.
  
  ఎంత సేపు కలుగుతాయీ  ప్యానిక్ అటాక్స్...?
  
  ప్యానిక్ అటాక్ వ్యవధి వ్యక్తి నుంచి వ్యక్తికి మారుతుంది. కొందరిలో దాదాపు 10 నిమిషాల కంటే ఎక్కువసేపే ఇది కొనసాగుతుంది. దీని లక్షణాలు గుండెపోటు లక్షణాలను పోలి ఉంటాయి. కొందరిలో ఎలాంటి భౌతిక, భావోద్వేగ కారణాలు లేకపోయినా అకస్మాత్తుగా యాంగ్జైటీ కలిగి ప్యానిక్ అటాక్ రావచ్చు. కొందరిలో తీవ్రమైన ఒత్తిడి రుగ్మత తర్వాత పరిణామంగా (పోస్ట్ ట్రామాటిక్ స్ట్రెస్ డిజార్డర్ తర్వాత) గానీ, స్కీజోఫ్రీనియా తర్వాతగానీ ఇలాంటి ప్యానిక్ అటాక్స్ కనిపించవచ్చు. మరికొందరిలో చాలా ఎక్కువగా మద్యం తీసుకున్న తర్వాత లేదా మత్తుపదార్థాలు వాడాక ఇవి కనిపించవచ్చు. ఇంకొందరిలో తమకు ఉన్న చెడు అలవాట్లు వదిలేస్తున్నప్పుడు విత్‌డ్రావల్ సింప్టమ్స్ రూపంలోనూ ప్యానిక్ అటాక్స్ కనిపించవచ్చు.
  
  ప్యానిక్ అటాక్స్‌లో రకాలు...
 
  ప్యానిక్ అటాక్స్ రెండు రకాలు. అవి...
  అగోరాఫోబియాతో కూడిన ప్యానిక్ అటాక్.
  అగోరాఫోబియా ఏదీ లేకుండానే కలిగే ప్యానిక్ అటాక్.
  
  అగోరాఫోబియా అంటే...?
  
  అగోరాఫోబియా అనే పరిస్థితి ఏర్పడినప్పుడు ఆ సందర్భాన్ని రోగి ఎంతగా అవాయిడ్ చేద్దామన్నా చేయలేని పరిస్థితి. వాస్తవానికి అగోరాఫోబియా అంటే పేషెంట్‌కు ఒక వాతావరణంగాని లేదా ఒక ప్రదేశంగాని సురక్షితమైనదిగా తోచదు. (నిజానికి అది పేషెంట్ అభిప్రాయం మాత్రమే. అలాంటి ఆందోళన కలిగించే ఎలాంటి పరిస్థితులూ ఆ వాతావరణంలోగాని లేదా ఆ ప్రదేశంలోగాని ఉండకపోవచ్చు). దాంతో అతడిలో కలిగిన ఆందోళన వల్ల అక్కడనుంచి తప్పించుకుని దూరంగా పోవాలన్న ఆలోచన అతడిలో బలంగా ప్రవేశిస్తుంది. కానీ ఆ ప్రదేశం నుంచి ఎంతగా తప్పించుకుందామన్నా అది సాధ్యం కానట్లుగా పేషెంట్‌కు అనిపిస్తుంటుంది. దాంతో నలుగురిలో ఇలాంటి పరిస్థితి ఏర్పడితే అది రోగికి చాలా ఇబ్బందికరంగా అనిపించవచ్చు. చాలామందిలో ఇలాంటి భయాలు (ఫోబియాలు) చాలా ఉంటాయి. ఉదాహరణకు ఆరుబయల్లా అనిపించే ప్రదేశాల పట్ల, ఎత్తై ప్రదేశాల పట్ల... ఇలాంటి భయాలు ఉంటుంటాయి. కొన్ని సందర్భాల్లో అబ్సెసివ్ కంపల్సివ్ డిజార్డర్ లేదా సోషల్ యాంగ్జైటీ డిజార్డర్ తర్వాతి దశలోనూ ఈ తరహా అగోరాఫోబియాలు ఏర్పడుతుంటాయి. నిజానికి హేతుబద్ధంగా ఆలోచిస్తే తన భయం అర్థం లేనిదని పేషెంట్‌కూ తెలుసు. అయినప్పటికీ ఈ ఫోబియా అతడిని వెంటాడుతూనే ఉంటుంది. అగోరాఫోబియా ఉన్న వ్యక్తి ఆ వాతావరణాన్ని లేదా ఆ సందర్భాన్ని లేదా ఆ పరిస్థితులను అవాయిడ్ చేయడం కోసం ఇంట్లోంచి బయటకు కాలు పెట్టకుండా, ఇంట్లోనే ఉండిపోయేంతగా భయపడే పరిస్థితి ఏర్పడుతుంది. ఇలా అగోరాఫోబియాను తెలుసుకోవచ్చు.
  
  ప్యానిక్ అటాక్స్ తీవ్రమైనవేనా?
  
  అవును... ప్యానిక్ అటాక్స్ ఒక్కోసారి ఉద్వేగభరితమైన పరిస్థితిలోకి నెట్టివేసి చాలా తీవ్రమైన మానసికబాధకు, వ్యాకులతకు గురిచేస్తాయి. ఒక్కోసారి ప్యానిక్ అటాక్స్ కారణంగా కనిపించే భౌతికమైన బాహ్య లక్షణాలతో పేషెంట్స్ తమకేదో చాలా తీవ్రమైన శారీరక రుగ్మత ఉందని భావిస్తుంటారు. నిజానికి ఇలా బాధపడేవారిలో 25 శాతం మంది ఏవో లక్షణాలతో ఆసుపత్రుల్లో ఎమర్జెన్సీ విభాగంలో ఉంచి చికిత్స చేసే పరిస్థితిని కల్పిస్తారు. ఎందుకంటే చాలామంది ఛాతీనొప్పితోనే ఇలా ఎమర్సెన్సీ విభాగంలో చేరుతుంటారు. అనంతరం విపులమైన వైద్య పరీక్షల తర్వాత వాళ్లకు గుండెజబ్బులేవీ లేవని అది కేవలం ప్యానిక్ అటాక్ మాత్రమేనని తేలుతుంది. అయితే చాలామందిలో (అంటే ఒక్కోసారి 90 శాతం మందిలోనూ) అది ప్యానిక్ అటాక్ అని గుర్తించడం చాలా కష్టమవుతుంటుంది. ప్యానిక్ అటాక్స్ వచ్చినప్పుడు చాలామంది డాక్టర్లు కూడా అదంత సీరియస్ సమస్య కాదనీ, పరిష్కారం మీ చేతుల్లోనే ఉందనీ, మీ ఆలోచనలు మార్చుకుంటే చాలని చెబుతుంటారు. దీనితో లక్షణాలను అధిగమించగలిగితే భౌతిక లక్షణాలూ తగ్గుతాయి. కానీ నిజానికి సమస్య ప్యానిక్ అటాక్స్ వల్ల గాక... ఒక్కోసారి అవి కనబరిచే భౌతిక లక్షణాలు వల్ల రావచ్చు. వాటివల్ల శరీరంలోని కొన్ని కీలక అవయవాలూ దెబ్బతినవచ్చు. అందుకే ప్యానిక్ అటాక్స్ వచ్చినప్పుడు తప్పనిసరిగా డాక్టర్‌ను సంప్రదించి యాంగ్జైటీ తగ్గించుకునే మందులు వాడాలి. తద్వారా అవయవాలు దెబ్బతిని, ప్రాణాపాయ స్థితి వచ్చేంతవరకు తెచ్చుకోకుండా నివారించుకోవచ్చు.
  
  ఎంత తరచు... ఎంత తీవ్రం...?
  
  ప్యానిక్ అటాక్స్ అన్నవి యుక్తవయసులో చాలా సాధారణంగా చాలామందిలో కలిగే అనుభవం. యువతలోనైతే పురుషుల్లో కంటే స్త్రీలలో ఇది దాదాపు రెట్టింపు కనిపిస్తుంది. కానీ యాంగ్జైటీ లాంటి ఈ స్థితి చిన్నపిల్లల్లోనూ దాదాపు 0.7 శాతం మందిలో కనిపిస్తుంది. అయితే చిన్నపిల్లల్లో మాత్రం అటు మగపిల్లల్లోనూ, ఇటు ఆడపిల్లల్లోనూ ఇది సమానంగా కనిపిస్తుంది. అప్పుడప్పుడూ ఇవి పునరావృతమవుతూ కూడా ఉండటం చాలామందిలో కనిపిస్తుంది.
  
  ప్రమాదకరమా?
 
  ఇది తక్షణం ప్రాణాపాయకరం కాదు. అంతేకాదు, దీనివల్ల మనలోని ఏ అవయవాలకూ తక్షణ హాని చేకూరదు. కాకపోతే దీనికి వెంటనే తగిన మానసిక చికిత్స అవసరం.
  
  లక్షణాలు
 
  ప్యానిక్ అటాక్ అకస్మాత్తుగా మొదలవుతుంది. అత్యంత వేగంగా గుండె కొట్టుకోవడం,  ఛాతీ తీవ్రంగా పైకీ కిందికీ కదలడం జరుగుతుంది. మామూలు సమయంలో నింపాదిగా జరిగే ఈ కదలిక చాలా వేగంగా జరుగుతుంటుంది. ఊపిరి అందకుండా ఉన్నట్లు అనిపించడం, లేదా ఆయాసపడటం, మత్తుగా, నిద్రవస్తున్నట్లుగా అనిపించడంతో పాటు శరీరమంతా మొద్దుబారినట్లుగా ఉండటం కూడా కనిపిస్తుంది.
  
  ఫోబియాగామారే ప్యానిక్ అటాక్...
 
  ఏదో ఒక ప్రత్యేక సందర్భంలో వచ్చే ప్యానిక్ అటాక్... ఆ సందర్భం పట్ల తీవ్రభయాన్ని కలిగిస్తుంది. ఉదా: డ్రైవింగ్ చేస్తున్నప్పుడు ప్యానిక్ అటాక్ వస్తే డ్రైవింగ్ పట్ల ఆందోళన కలుగుతుంది. అలాగే జనం బాగా గుంపులుగా ఉన్న చోట్ల ప్యానిక్ అటాక్ వస్తే అది మరో రకం ఫోబియా. ఇక కొందరిలో లిఫ్ట్ పట్ల లేదా భయపడటానికి ఆస్కారం లేని సందర్భాల్లోనూ భయాలు కలుగుతుంటాయి. ఇలా కలిగే ప్యానిక్ అటాక్స్‌ను ఫోబియా అంటారు.
  
  కారణాలు
 
  సాధారణంగా ప్యానిక్ అటాక్స్‌కు కొన్నిసార్లు కారణాలు ఉండవు. అయితే కొన్ని మెడికల్ కండిషన్స్ తాలూకు దుష్ర్పభావాలు ప్యానిక్ అటాక్స్ రూపంలో వ్యక్తం కావచ్చు. ఉదాహరణకు థైరాయిడ్ సమస్యలు ఉన్నవారిలోనూ, కొన్ని రకాల మందులు వాడుతున్నవారిలోనూ (మరీ ముఖ్యంగా డయాబెటిస్ మందులైన మెట్‌ఫార్మిన్, ఇన్సులిన్ వంటివి) ఒక్కోసారి తీవ్రమైన ఆందోళన కలిగి ప్యానిక్ అటాక్స్ రావచ్చు. ఇక యాంటీమలేరియా మందులు వాడే వారిలోనూ  కనిపించవచ్చు.
  గుండెకు సంబంధించినవి: గుండెకు సంబంధించిన రుగ్మతలైన లాంగ్ క్యూటీ సిండ్రోమ్, కేటకొలమినెర్జిక్ పాలీమార్ఫిక్ వెంట్రిక్యులార్ టాకికార్డియా, వూల్ఫ్-పార్కిన్‌సన్-వైట్ సిండ్రోమ్ వంటి జబ్బులు ఉన్నవారికి కూడా ప్యానిక్ అటాక్స్ చాలా సాధారణం.
  
  చిన్న చికిత్సకూ చాలా జాగ్రత్త అవసరం...
  
  ఇక మైట్రల్‌వాల్వ్ ప్రొలాప్స్ వంటి గుండె కవాటాల్లో తేడాలు (హార్ట్ వాల్వ్ అబ్‌నార్మాలిటీస్) ఉన్నవారికి ప్యానిక్ అటాక్స్ ఉంటే వారు హై-రిస్క్ వ్యక్తులుగా భావించి చికిత్స చేయాలి. వారికి చిన్నపాటి దంతవైద్య సంబంధమైన చికిత్స చేయాల్సి వచ్చినా అత్యంత సునిశితమైన జాగ్రత్తలు తీసుకుంటూ చికిత్స నిర్వహించాలి.
  
  పెద్దలు, పిల్లలు, యువకుల్లో ప్యానిక్ అటాక్స్ లక్షణాలు...
  
  ఇంతకు మునుపే చెప్పుకున్నట్లు ఈ ప్యానిక్ అటాక్స్ అన్నవి అకస్మాత్తుగా మొదలవుతాయి. తీవ్ర ఆందోళనకరంగా పరిణమిస్తాయి. ప్యానిక్ అటాక్స్‌లో కనిపించే లక్షణాలివి...
  గుండె తీవ్రంగా స్పందించడం (గుండెదడ - పాల్పిటేషన్)
  ఛాతీలో నొప్పి  
  కడుపు ఉబ్బరింత లేదా పొట్టలో ఇబ్బంది (స్టమక్ అప్‌సెట్)
  నిద్రవస్తున్నట్లుగా మత్తుగా అనిపించడం (డిజ్జీనెస్)  
  తలంతా తేలికైపోయినట్లుగా ఉండటం (లైట్‌హెడెడ్‌నెస్)  
  వికారం (నాసియా)
   ఊపిరితీసుకోవడంలో ఇబ్బంది  
  అకస్మాత్తుగా చలిజ్వరం వచ్చినట్లుగా అనిపించడం  
  శరీరం, కాళ్లూ చేతులు వణకడం  
  ఏదో కలలో ఉన్నట్లుగా భ్రాంతిచెందడం  
  ఎదుట ఉన్న దృశ్యాలను చక్కగా చూడలేకపోవడం  
  తీవ్రమైన భయం (టై), ఆ భయంకరమైన పరిస్థితి నుంచి ఎంతగా తప్పించుకోవాలనుకున్నా తప్పుకోలేనట్లుగా అనిపిస్తుండటం  
  దిగాలు పడటం / తనకు సంభవిస్తున్న అవాంఛిత పరిస్థితులను ఎదుర్కోలేకపోతున్నందుకు లేదా వాటినుంచి తప్పించుకోలేకపోతున్నందుకు దిగులుగా ఉండటం  
  చనిపోతానేమోనన్న ఆందోళన.
  
  యుక్తవయస్కుల్లో, కౌమారవయస్కుల్లో తేడా ఇలా...
  
  ప్యానిక్ అటాక్స్ గురయ్యే యువకులు, కౌమర బాలబాలికల లక్షణాలు చాలావరకు ఒకేలా ఉన్నా... కౌమార బాలబాలికల్లో కొన్ని లక్షణాలు కాస్తంత వేరుగా, కొంత అసంబధ్ధంగా ఉంటాయి. ఉదాహరణకు కౌమార వయసులోని కిశోరబాలబాలికలు ప్యానిక్ అటాక్స్‌కు గురైనప్పుడు వారు ఒక నిద్రలాంటి స్థితిలో ఉంటారు. వారు ఈ పరిస్థితిలో తాము చనిపోయినట్లుగా భావిస్తూ ఉండే చిత్రమైన పరిస్థితిలో చాలాసేపు ఉంటారు. ఈ ఫీలింగే వారిని మరింతగా ఆందోళనపరుస్తుంది.
  
  మరికొన్ని కారణాలు     కొంచెం మెతక... కాస్తంత బెరుకు
  
  ప్యానిక్ అటాక్స్ వచ్చేవారు కొద్దిగా మెతకగా ఉండే జీవనశైలిని అనుసరిస్తారని అధ్యయనాలు చెబుతున్నాయి. వారు ఎదుటివారితో సంభాషించే సమయంలో (కమ్యూనికేషన్స్) లేదా వారితో వ్యవహారం నెరిపే విషయంలో తాము అనుకున్న విషయాన్ని బలంగా చెప్పలేరని (అసెర్టివ్‌గా ఉండలేరని) అధ్యయన ఫలితాలు వెల్లడిస్తున్నాయి. వీళ్ల మెతకదనం, బెరుకుస్వభావం కూడా ఒక్కోసారి ప్యానిక్ అటాక్స్‌కు కారణమవుతాయని కొన్ని అధ్యయనాలు వివరిస్తున్నాయి.
  
  నాక్చర్నల్ ప్యానిక్ అటాక్స్
  
  ఒక్కోసారి నిద్రలో ప్యానిక్ అటాక్స్ వస్తుంటాయి. వీటినే నాక్చర్నల్ ప్యానిక్ అటాక్స్ అంటారు. ఇవి పగటి సమయంలో వచ్చే వాటి కంటే దాదాపు 40 శాతం నుంచి 70 శాతం తక్కువ. అయితే ఇలా నిద్రలో ప్యానిక్ అటాక్స్ వచ్చే వారిలో లక్షణాలను తప్పక పరిగణనలోకి తీసుకుని చికిత్స చేయాలి. ఇలా నిద్రలో ప్యానిక్ అటాక్స్ వచ్చే వారిలో చాలామందికి శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బంది అవుతుంది. ప్యానిక్ అటాక్స్‌కు గురైనప్పుడు కొందరు అకస్మాత్తుగా నిద్రనుంచి ఉలిక్కిపడి మేల్కొంటారు.  కేవలం తెలియని భయమే వాళ్లను నిద్రనుంచి లేచేలా చేస్తుంది. అయితే ఈ ప్యానిక్ అటాక్ వ్యవధి 10 నిమిషాల కంటే తక్కువగానే ఉంటుంది. అయినప్పటికీ ఇది వచ్చాక పేషెంట్ కుదుట పడి మామూలు స్థితికి రావడానికి చాలా సమయం తీసుకుంటుంది.
  
  ప్యానిక్ అటాక్స్ మంచివి కూడానా..?
  
  ఏదైనా అనుకోని ప్రమాదం వచ్చినప్పుడు శరీరాన్ని అప్రమత్తం చేసే అలారమ్ వ్యవస్థ మన శరీరంలో ఉంటుందన్నది ఒక అధ్యయన సిద్ధాంతం. దాన్ని అనుసరించి ఏవైనా భౌతిక పరిస్థితులు మనకు అనుకూలంగా లేనప్పుడు వాటిని తప్పించుకోవడం కోసంగాని, లేదా వాటిని ఎదుర్కొని అధిగమించడం కోసం గాని ఈ ప్యానిక్ అటాక్స్ వచ్చి అవి వ్యక్తిలోని అలారమ్ వ్యవస్థ ను అప్రమత్తం చేస్తుందన్నది ఒక థియరీ. అయితే ఇంతకంటే తీవ్రమైన పరిస్థితులు ఉన్నప్పుడు కూడా కొందరిలో ఏ లక్షణాలూ ఉండకపోగా... కొందిలో మాత్రం కొద్దిపాటి ఒత్తిళ్లకే ప్యానిక్ అటాక్స్ రావడం ఎందుకన్న విషయంపై పరిశోధకుల్లో ఇంకా స్పష్టత లేదు. అయితే కొన్ని కుటుంబాల్లో ఇవి జన్యుపరంగా/వారసత్వంగా మిగతా తరాలకూ వస్తుంటాయని తేలింది.
  
  అధిగమించడం ఎలా...?
  
  ప్యానిక్ అటాక్స్‌ను అధిగమించడం చాలా తేలికే. తమపై తమకు విశ్వాసం పెరిగేలాంటి జీవనశైలితో వీటిని అధిగమించవచ్చు. నిత్యం వ్యాయామం చేయడం కూడా ప్యానిక్ అటాక్స్‌ను నివారిస్తుంది. క్రమం తప్పకుండా ఎక్సర్‌సైజ్ చేసేవారిలో ఒత్తిడి పాళ్లు తగ్గుతుంది. ఫలితంగా ప్యానిక్ అటాక్స్ నివారితమవుతాయి. దీనివల్ల శరీరం కూడా బిగుసుకుపోయేలాంటి పరిస్థితి నివారితమవుతుంది. ఇక ఆహారాల్లోనూ కృత్రిమ రంగులు, అడెటివ్స్ కలిపినవి కాకుండా స్వాభావికమైన సమతులాహారం తీసుకునేవారిలో ప్యానిక్ అటాక్స్ తక్కువ. అలాగే మద్యపానం, కెఫిన్ వంటివి ప్యానిక్ అటాక్స్‌ను ప్రేరేపిస్తాయి కాబట్టి వాటి నుంచి దూరంగా ఉండటం అవసరం.
  
  ఆహారం... ప్యానిక్ అటాక్స్
  
  కొన్ని రకాల ఆహారాలు తీసుకునేవారిలో ఉదాహరణకు ఆహారానికి తీపినిచ్చేందుకు వాడే నాన్ శాకరైడ్ స్వీటెనర్ అయిన ‘ఆస్పర్టమ్’ వంటి అడెటివ్స్ వాడిన ఆహారాలు తీసుకునే వారు కూడా ప్యానిక్ అటాక్స్ గురవుతుంటారని తెలుస్తోంది. ఇక కొందరిలో తాము తీసుకునే ఆహారంలోని పోషకాల్లో జింక్ లేదా మెగ్నీషియమ్ లోపించడం వల్ల ప్యానిక్ అటాక్స్ వస్తుంటాయన్నది ఒక అధ్యయనం. ఆహారంలో ఈ పోషకాల లోపం అన్నది ప్యానిక్ అటాక్స్‌కు ఒక రిస్క్ ఫ్యాక్టర్‌గా కొన్ని పరిశోధనలు చెబుతున్నాయి.
  
  చికిత్స:
 
  ప్యానిక్ అటాక్స్‌కు కాగ్నిటివ్ బిహేవియర్ థెరపీ (సీబీటీ) బాగా ఉపయోగపడుతుంది. దీనితో పాటు బెంజోడయజపైన్స్ ఉండే మందులు కూడా మానసిక నిపుణులు ఇస్తుంటారు. ఇక బ్రీతింగ్ ఎక్సర్‌సైజ్ వల్ల కూడా మంచి ఉపయోగం ఉంటుంది. ప్రస్తుతం ఎస్‌ఎస్‌ఆర్‌ఐ మెడికేషన్స్ వంటి కొత్త మందులు ఈ సమస్య నుంచి బయటపడటానికి బాగా ఉపకరిస్తున్నాయి. మందులతో పాటు కౌన్సెలింగ్ కూడా ప్యానిక్ అటాక్స్ నుంచి కాపాడతాయి. పానిక్ అటాక్స్ ఉన్నవారిని క్రమంగా ఆ పరిస్థితులకు కొద్ది కొద్దిగా ఎక్స్‌పోజ్ చేయడం, యోగా వంటి ప్రక్రియలు కూడా బాగా ఉపయోగపడతాయి.
  
  - నిర్వహణ: యాసీన్ - మంజులారెడ్డి
  


 విమానాలు, హెలికాప్టర్లు నడుపుతున్నప్పుడు పైలట్లు ఎంత అప్రమత్తంగా ఉన్నా.. పొగమంచు, వర్షాలు, మేఘాల కారణంగా పెను ప్రమాదాలు జరుగుతున్నాయి. అకస్మాత్తుగా పరిసరాలు కనిపించకపోవడంతో ఎదురుగా ఏముంది, హెలికాప్టర్ ఎంత ఎత్తులో ఎగురుతోంది? ఇంకా ఎంత ఎత్తుకు ఎగిరితే బాగుంటుంది అన్నది పైలట్లు తేల్చుకునేలోపే నష్టం జరిగి పోతోంది. అందుకే.. ఎలాంటి పరిస్థితుల్లోనైనా పైలట్లు పరిసరాలను చక్కగా అంచనా వేసేందుకు ఉపయోగపడే ఈ స్మార్ట్ కళ్లజోడును ఇజ్రాయెల్‌కు చెందిన ‘ఎల్బిట్ సిస్టమ్స్’ తయారు చేసింది. ‘స్కైలెన్స్’ అనే ఈ కళ్లజోడు ఓ హెడ్‌సెట్‌లో భాగంగా ఉంటుంది.
  
 విమానం లేదా హెలికాప్టర్‌కు ముందువైపు అమర్చిన వీడియో కెమెరాలకు అనుసంధానమై ఇది పనిచేస్తుంది. పొగమంచు లేదా దట్టమైన మేఘాలు అలముకున్నా, ధూళి తుపాను రేగినా లేదా భారీ వర్షం కురుస్తున్నా ఈ కళ్లజోడు పరిసరాలను స్పష్టంగా చూపుతుందట. అలాగే హెలికాప్టర్ ఎంత ఎత్తులో, వేగంతో ఎగురుతోంది? చుట్టుపక్కల ఎత్తై కొండలు ఉన్నాయా? అన్నదీ తెలియజేస్తుంది. ఇతర విమానాలు లేదా హెలికాప్టర్లు దగ్గరగా వస్తే.. రాడార్ సిగ్నళ్ల సాయంతో ఇది పసిగట్టి హెచ్చరిస్తుంది కూడా. పొగమంచు, వర్షాలు, ధూళి అలముకున్న ప్రాంతాల్లో ఈ కళ్లజోడును ధరించి 150 మంది పైలట్లు ఐదు రకాల విమానాలు, హెలికాప్టర్లు నడిపి చూశారట.  ఈ టెక్నాలజీని మరో రెండేళ్లలో అందుబాటులోకి తెస్తామని కంపెనీవారు వెల్లడించారు.