Chandrayaan 1 Flash Back: ఒక ఉపగ్రహం కూలిన వేళ

కొన్నేళ్ల క్రితం చంద్రయాన్‌–2ను భారత అంతరిక్ష సంస్థ ఇస్రో చందమామ మీద నేలకూలి్చన సంగతి అందరికీ తెలిసిందే. అయితే ఇలా ఇస్రో నేలకూలి్చన శాటిలైట్లలో అదే మొదటిది కాదు. చంద్రయాన్‌ 1ను పదేళ్ల క్రితమే ఉద్దేశపూర్వకంగా క్రాష్‌ చేసింది.

అది 2008. నవంబర్‌ 14. మధ్యాహ్న వేళ. ఉక్కపోత చుక్కలు చూపుతోంది. గుజరాత్‌లోని రాజ్‌ కోట్‌ ఇంటర్నేషనల్‌ క్రికెట్‌ స్టేడియం. టీమ్‌ఇండియా స్టార్‌ బ్యాట్స్‌మన్‌ యువరాజ్‌ సింగ్‌ శివాలెత్తుతున్నాడు. మహా మహా ఇంగ్లండ్‌ పేస్‌ బౌలర్లను వీర బాదుడు బాదుతున్నాడు. కేవలం 78 బంతుల్లో అతను చేసిన 138 పరుగుల సాయంతో భారత్‌ మరపురాని విజయం సాధించింది. దేశమంతా సంబరాల్లో మునిగి పోయింది. కానీ, అదే సమయంలో అక్కడికి 1,600 కిలోమీటర్ల దూరంలోని బెంగళూరులో పరిస్థితి మరోలా ఉంది. మరో దారిలేని పరిస్థితుల్లో, ఒక మినీ విస్ఫోటనానికి ఇస్రో భారంగా సిద్ధమవుతోంది. ఎందుకా విస్ఫోటనం? ఏమా కథ? అసలేం జరిగింది? చూద్దాం రండి...!  

2008 అక్టోబర్‌ 22న చంద్రయాన్‌ మిషన్‌ ప్రయోగానికి ఇస్రో సిద్ధమైంది. భూ కక్ష్యకు ఆవలికి శాటిలైట్‌ను పంపడం భారత్‌కు అదే తొలిసారి. అప్పటిదాకా రష్యా, అమెరికా, జపాన్, యూరప్‌ స్పేస్‌ ఏజెన్సీల పేరిట ఉన్న ఘనత అది. చంద్రునిపై నీటి ఆనవాళ్లను తొలిసారిగా ప్రపంచానికి పట్టిచి్చన ప్రయోగంగా చంద్రయాన్‌ చరిత్రలో నిలిచిపోయింది. అయితే అందరికీ తెలిసిన ఈ ఘనత వెనక బయటికి తెలియని మరో గాథ దాగుంది...

ప్రోబ్‌... కూలేందుకే ఎగిరింది
చంద్రయాన్‌ లో భాగంగా 32 కిలోల బరువున్న మూన్‌ ఇంపాక్ట్‌ ప్రోబ్‌ను చంద్రునిపైకి పంపింది ఇస్రో.
► 2008 నవంబర్‌ 17వ తేదీ రాత్రి 8 గంటల వేళ ఇంపాక్ట్‌ ప్రోబ్‌ను చంద్రుని ఉపరితలం మీద కావాలనే కుప్పకూల్చేందుకు సిద్ధమైంది.
► అందులో భాగంగా చంద్రునికి దాదాపు 100 కిలోమీటర్ల ఎత్తు నుంచి ప్రోబ్‌ తన అంతిమ ప్రయాణానికి సిద్ధమైంది.  
► చంద్రయాన్‌ కక్ష్య నుంచి క్రమంగా విడివడటం మొదలు పెట్టింది.
► దానిలోని స్పినప్‌ రాకెట్లు జీవం పోసుకుని గర్జించాయి. అయితే, ప్రోబ్‌ వేగాన్ని పెంచేందుకు కాదు, వీలైనంత తగ్గించేందుకు! చంద్రుని ఉపరితలం కేసి తిప్పి అనుకున్న విధంగా క్రాష్‌ చేసేందుకు!!
► ఎట్టకేలకు, చంద్రయాన్‌ మిషన్‌ నుంచి విడివడి అరగంటకు క్రాష్‌ ల్యాండ్‌ అయింది. ప్రోబ్‌ కథ అలా కంచికి చేరింది.
► తద్వారా, అంతదాకా అందరాని చందమామతో తొలిసారిగా కరచాలనం చేసి ఇస్రో కొత్త చరిత్ర సృష్టించింది.

ఆ మూడింటి ముచ్చట్లు
ప్రోబ్‌ లో మూడు పరికరాలను ఇస్రో పంపింది. అవి ఫొటోలు, వీడియోలు తీసి భూమికి పంపే వీడియో ఇమేజింగ్‌ సిస్టం, ప్రోబ్‌ చంద్రునిపైకి పడ్డ వేగాన్ని కొలిచేందుకు రాడార్‌ ఆల్టిమీటర్, చంద్రుని వాతావరణాన్ని విశ్లేíÙంచేందుకు మాస్‌ స్పెక్ట్రం మీటర్‌.

భావికి బాటలు...
కూల్చేయడమే అంతిమ లక్ష్యంగా ఇస్రో ప్రయోగించిన ’విఫల’ చంద్రయాన్‌ మిషన్‌ తర్వాతి రోజుల్లో చంద్రయాన్‌–2, చంద్రయాన్‌ –3 ప్రయోగాలకు బాటలు వేసింది. ఆగస్ట్‌ 23న చంద్రునిపై సగర్వంగా దిగి చంద్రయాన్‌–3 సాధించబోయే అంతిమ విజయం కోసం దేశమంతా ఇప్పుడు ఎదురు చూసేందుకు మూల కారణంగా నిలిచింది...!

– సాక్షి, నేషనల్‌ డెస్క్‌