న్యూయార్క్‌: విదేశీయులన్నా, హెచ్‌–1బీ వీసాలపై అమెరికాలో ఉద్యోగాలు చేసేవాళ్లన్నా అంతెత్తున లేచి గోలచేసే అమెరికా అధ్యక్షుడు ట్రంప్‌ తొలిసారిగా హెచ్‌–1బీ వీసాదారుల ప్రాధాన్యతను గుర్తించారు. అమెరికా ఆర్థికాభివృద్ధికి చోదకశక్తి అయిన పరిశ్రమలు, సాంకేతిక రంగంలో విదేశీ ప్రతిభావంతుల కీలకపాత్రను ఆయన తొలిసారిగా కొనియాడారు. విదేశీయుల ప్రతిభ ఖచ్చితంగా అమెరికాకు అవసరమని, హెచ్‌–1బీ వీసా ఉన్న విదేశీ వృత్తినిపుణులు అమెరికాకు అత్యావశ్యకమని ఆయన కుండబద్దలు కొట్టారు. అయితే అమెరికాలోని నైపుణ్యసంబంధ ఉద్యోగాలన్నీ హెచ్‌–1బీ వీసాదారులకే కేటాయించకుండా స్థానిక అమెరికన్లకు తగు ప్రాధాన్యతనివ్వాలని ఆయన వెనువెంటనే తనదైన శైలిలో మాట్లాడారు. బుధవారం ఫాక్స్‌న్యూస్‌ వార్తసంస్థ వ్యాఖ్యాత లారా ఇన్‌గ్రహామ్‌తో ప్రత్యేక ఇంటర్వ్యూలో డొనాల్డ్‌ ట్రంప్‌ పలు అంశాలపై సుదీర్ఘంగా మాట్లాడారు. లక్షలాది మంది విదేశీ కార్మీకులు వద్దు ‘‘ కేవలం స్థానిక అమెరికన్‌ కార్మీకులతో పని ముందుకు సాగదని నాకూ ఇప్పుడిప్పుడే బోధపడుతోంది. అమెరికాలోకి విదేశీ ప్రతిభ రావాల్సిందే. అలాఅని ఉద్యోగాలన్నీ లక్షలాది మంది విదేశీ కార్మికులతో నింపేస్తామంటే కుదరదు. స్థానికుల్లోనూ ఎంతో మంది ప్రతిభావంతులు ఉన్నారు. అయితే విదేశీయులకే ప్రత్యేకమైన అదనపు వృత్తి నైపుణ్యాలుంటే వాటిని స్థానిక అమెరికన్లు నేర్చుకోవాల్సిందే. స్థానికులకు నైపుణ్యం తప్పనిసరి. సెపె్టంబర్‌లో జార్జియా రాష్ట్రంలో దక్షిణకొరియాకు సంబంధించిన హ్యాందాయ్‌ ఫ్యాక్టరీల్లో అక్రమంగా అమెరికాకు వచ్చిన వలసదారులు కార్మీకులుగా పనిచేస్తున్నారు. వాళ్లను గుర్తించి అమెరికా ఇమిగ్రేషన్, కస్టమ్స్‌ అధికారులు బహిష్కరించి స్వదేశానికి పంపేశారు. అయితే ఇక్కడ పెద్ద సమస్య వచ్చిపడింది. మేం పంపేసిన కార్మికులు బ్యాటరీలను తయారుచేయడంలో సిద్ధహస్తులు. బ్యాటరీల తయారీ అనేది అత్యంత సంక్లిష్టమైన, సమస్యాత్మకమైన ప్రక్రియ. అది అంత తేలికైన పని కానేకాదు. ఏమైనా తేడాలొస్తే పేలుళ్లు జరుగుతాయి. సమస్యలు మరింత పెద్దవవుతాయి. మేం బహిష్కరించిన బ్యాటరీ తయారీ కార్మికులు ఒక ఐదారు వందల మంది ఉంటారేమో. అలాంటి వాళ్ల నుంచి స్థానిక అమెరికన్లు వృత్తి మెళకువలను నేర్చుకోవాల్సిందే. ప్రతి రంగంలోనూ విదేశీ ప్రతిభావంతుల నుంచి స్థానిక అమెరికన్లు నైపుణ్యాలను నేర్చుకోవాలి’’ అని ట్రంప్‌ వ్యాఖ్యానించారు. నిరుద్యోగులతో క్షిపణులు అసాధ్యం నిరుద్యోగులుగా ఖాళీగా ఉన్న వాళ్లను హఠాత్తుగా ఉద్యోగాల్లోకి తీసుకుంటే సానుకూల ఫలితాల కంటే తీవ్ర ప్రతికూల ఫలితాలే వస్తాయి. ఉదాహరణకు అమెరికాపై ఆసక్తితో ఏదైనా విదేశీ కంపెనీ 10 బిలియన్‌ డాలర్ల పెట్టుబడితో ఒక రక్షణరంగ కర్మాగారం స్థాపించేందుకు ఆసక్తి కనబరచిందనుకుందాం. అలాంటప్పుడు వెంటనే మేం ఖాళీగా ఉన్న నిరుద్యోగ అమెరికన్లను ఆ కొత్త ఫ్యాక్టరీలో కొలువుల్లో కూర్చోబెట్టలేం. ఐదేళ్లుగా ఎలాంటి ఉద్యోగం చేయని వ్యక్తులను కార్మీకులుగా మార్చేసి ఏకంగా క్షిపణులను తయారుచేయించలేం’’అని ట్రంప్‌ వ్యాఖ్యానించారు. కొత్త హెచ్‌–1బీ వీసా ఫీజును అనూహ్యంగా ఒకేసారి 1,00,000 డాలర్లకు పెంచేసి అమెరికాకు విదేశీ వృత్తినిపుణులు రాకుండా పరోక్షంగా కట్టడి చర్యలను ఆరంభించిన ట్రంప్‌ రెండు నెలలు తిరక్కుండానే హెచ్‌1బీ అనుకూల వ్యాఖ్యలు చేయడం గమనార్హం.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: సంప్రదాయ కోడింగ్‌తో కొలువులు నెట్టుకొస్తున్న సాఫ్ట్‌వేర్‌ ఉద్యోగులకు టెక్నాలజీ రంగంలో తెరపైకి వచ్చిన ‘బిగ్‌ఫిక్స్‌’ సవాల్‌ విసురుతోంది. కృత్రిమ మేధ (ఏఐ) ఆధారిత టూల్‌ కోడింగ్‌కు అనుగుణంగా నైపుణ్యాలకు పదునుపెట్టుకోని వారి ఉద్యోగాలకు ఎసరు పెడుతోంది. ఇప్పటికే కొన్ని బహుళజాతి కంపెనీలు ‘అప్‌డేట్‌’ కాని ఉద్యోగులకు లేఆఫ్‌లు (ఉద్యోగాల నుంచి తొలగించడం) ప్రకటించగా మరికొన్ని సంస్థలు అదే బాటలో పయనిస్తున్నాయి. నేషనల్‌ అసోసియేషన్‌ ఆఫ్‌ సాఫ్ట్‌వేర్‌ అండ్‌ సర్వీసెస్‌ కంపెనీలు (నాస్కామ్‌) ఇటీవల బోస్టన్‌ కన్సల్టింగ్‌ గ్రూప్‌ (బీసీజీ)తో కలిసి ఏఐపై చేపట్టిన అధ్యయనంలో ఈ ఆశ్చర్యకర అంశాలు వెలుగులోకి వచ్చాయి. ఈ సర్వే ప్రకారం దేశవ్యాప్తంగా ఏటా ఇంజనీరింగ్‌ పూర్తి చేస్తున్న దాదాపు 12 లక్షల మంది విద్యార్థుల్లో 68 శాతం మంది ఎమర్జింగ్‌ కోర్సులు చేస్తుండగా వారిలో 5 లక్షల మందే ఉద్యోగాలు పొందుతున్నారు. అలా కొలువులు సాధించిన వారిలోనూ ఏఐ ఆధారిత ఉద్యోగాలు చేస్తున్నది 3 లక్షల మందే. వాళ్లలోనూ సామర్థ్యాలను మెరుగుపరుచుకోనందుకు దాదాపు 1.20 లక్షల మంది ఏడాది తిరగకుండానే లేఆఫ్‌ లేఖలు అందుకుంటున్నారు. మిగతా వాళ్లలో 20 శాతం మందే సుమారు రూ. 40 లక్షల వార్షిక వేతనం అందుకుంటున్నారు. ఏమిటీ ‘బిగ్‌ఫిక్స్‌’? విలువైన డేటాతో నిక్షిప్తమయ్యే లేదా బిడ్‌ డేటా సెంటర్లకు అనుసంధానమయ్యే కంప్యూటర్లు, సర్వర్లు, ల్యాప్‌టాప్‌ల వంటి పరికరాలను ఆటోమేటిక్‌గా మేనేజ్‌ చేయడాన్నే బిగ్‌ఫిక్స్‌ అంటారు. ప్రస్తుతం సాఫ్ట్‌వేర్‌ కంపెనీలు సెక్యూరిటీ కోసం సరికొత్త కోడింగ్, మాడ్యూల్స్‌ను అనుసరిస్తున్నాయి. సాధారణ కోడింగ్‌ నుంచి ఏఐ టూల్‌ కోడింగ్‌కు అప్‌డేట్‌ అయితే తప్ప బిగ్‌ఫిక్స్‌ తేలికగా అర్థం చేసుకోవడం సాధ్యం కాదు. ఈ రూట్‌లో వెళ్లలేని సీనియర్‌ టెకీలు ఇప్పుడు లేఆఫ్‌లకు గురవుతున్నారు. బిగ్‌ డేటా కేంద్రాలపై ఆధారపడే బహుళజాతి సంస్థలు సరైన శిక్షణ ఇవ్వకపోవడం కూడా ఇందుకు సమస్యగా మారుతోంది. సమీకృత ఏఐ ఆటోమేషన్‌లో సర్వర్ల స్థితి, సెక్యూరిటీ లాగ్స్, రిసోర్స్‌ యూజ్‌లను ట్రాక్‌ చేయడానికి మారుతున్న కోడింగ్‌ కీలకంగా నిలుస్తోందని నిపుణులు చెబుతున్నారు. ఏఐ కోడ్‌ జనరేషన్‌పై ఎప్పటికప్పుడు ఆప్‌డేట్‌ అయితే తప్ప ఉద్యోగంలో అభివృద్ధి కనిపించదని అంటున్నారు. కోడింగ్‌ కొత్తగా.. ఏఐ రంగంలో ఎప్పటికప్పుడు గణనీయమైన మార్పులు చోటుచేసుకుంటున్నాయి. గతంలోలాగా ఒకే మోడల్‌ కాకుండా మల్టీ ఏజెంట్స్‌ కొలాబరేషన్‌తో ఏఐ పనిచేస్తోంది. మారుతున్న ఈ మోడల్స్‌ను ఏఐ ఏజెంట్‌ సిస్టమ్‌గా పిలుస్తున్నారు. ఉదాహరణకు మెటా కోడ్‌ ఏజెంట్‌పై 2024 నుంచి అనేక పరిశోధనలు చేశారు. ఇప్పుడిది ఇంటెలిజెన్స్‌ డేటా సెంటర్‌లో కోడ్‌ రాసే స్థాయికి ఎదిగింది. ఈ కోడ్‌ను ప్రాక్టికల్‌గా పరీక్షించడం, తప్పులు సరిచేయడం చేస్తుంది. ‘ఆటోడెవ్‌’ ఫ్రేమ్‌వర్క్‌ కొన్ని మోడల్స్‌తో కలిసి కొత్త సాఫ్ట్‌వర్‌ ప్రాజెక్టులను అభివృద్ధి చేస్తోంది. ఐఐటీ మద్రాస్, యూనివర్సిటీ ఆఫ్‌ కేంబ్రిడ్జ్, యూరోపియన్‌ ఏఐ అలయన్స్‌ కొత్తగా ఎథికల్‌ ఏఐ కోడ్‌ జనరేషన్, ట్రాన్స్‌ఫరెన్స్‌ ఏఐ రైటింగ్‌ కోడ్, ఏఐ జనరేటెడ్‌ అకౌంటబులిటీ ఫ్రేమ్‌వర్క్‌ను తీసుకొచ్చాయి. దీంతో వాటి మూలాలు, పనిచేసే విధానం, వాటికి మెరుగైన ప్రోగ్రామింగ్‌ ఇవ్వడంలో మెళకువలు ఉన్న ఏఐ నిపుణులు మాత్రమే ఈ వేగాన్ని అందుకొనే పరిస్థితి ఉందని నిపుణులు చెబుతున్నారు. ఎమర్జింగ్‌ కోర్సుల్లో కొత్తదనం ఏదీ? కొన్ని కాలేజీలు ఇంకా దశాబ్దకాలం నాటికి సీ, సీ ప్లస్‌ కోడింగ్‌తోనే ఎమర్జింగ్‌ కోర్సులు మొదలు పెడతున్నాయి. ఐఐటీలు, ఎన్‌ఐటీలు కొన్ని ఆధునిక కోడ్‌ను అనుసరిస్తున్నాయి. ఏఐ మోడల్స్‌ స్వయంగా అల్గోరిథంను అనుసరిస్తున్నాయి. ఉదాహరణకు ఇంటర్నెట్‌లో ఏదైనా సెర్చ్‌ చేస్తే దానికి సంబంధించిన సమాచారం ఆటోమేటిక్‌గా వస్తోంది. 600కుపైగా ప్రోగ్రాములతో రూపొందించిన కోడ్‌ టీ5 ప్లస్, స్టార్‌ కోడ్‌ 2 వంటి జనరేటివ్‌ మోడల్స్‌ ఇప్పటికీ ఐఐటీలకే పరిమితం అవుతున్నాయి. వివిధ రాష్ట్రాల్లోని ఇంజనీరింగ్‌ కాలేజీల్లో బోధిస్తున్న ఎమర్జింగ్‌ కోర్సుల్లో ఈ తరహా మోడల్స్‌ ఉండటంలేదు. దీంతో ఏఐఎంఎల్, డేటా సైన్స్‌ కోర్సులు పూర్తి చేసిన విద్యార్థులు సైతం టెక్నాలజీ రౌండ్, కోడింగ్‌ రౌండ్‌లలో ప్రతిభ చూపలేకపోతున్నారు. ఫలితంగా ఫ్రెషర్స్‌ ఏఐ కోర్సుల ద్వారా ఆశించిన ఉద్యోగాలు పొందలేని స్థితి నెలకొంది. మారాల్సిందే ఎమర్జింగ్‌ కోర్సులు చేస్తున్న విద్యార్థులతోపాటు సాఫ్ట్‌వేర్‌ ఉద్యోగులు సైతం మారుతున్న ఏఐ కోడ్‌కు అప్‌డేట్‌ కావాలి. లేకపోతే ఈ రంగంలో నిలదొక్కుకోవడం కష్టం. కొన్ని బహుళజాతి కంపెనీలు ఈ దిశగా శిక్షణ ఇస్తున్నాయి. ఆన్‌లైన్‌ కోర్సులు కూడా అందుబాటులో ఉన్నాయి. వాటి ద్వారా విద్యార్థులు, ఉద్యోగులు నైపుణ్యం సాధించాలి. – డాక్టర్‌ కేపీ సుప్రీతి, కంప్యూటర్‌ సైన్స్‌ విభాగం అధిపతి, జేఎన్‌టీయూహెచ్‌ లేఆఫ్‌లు తప్పట్లేదు టెక్‌ రంగంలో అనుభవం ఉన్నవాళ్లు కూడా పరిమిత కాలంలో ఏఐ కోడింగ్‌ను నేర్చుకోవడం, కొత్త కోడింగ్‌లో నైపుణ్యం పొందడంలో విఫలమవుతున్నారు. వారికి ప్రాజెక్టులు అప్పగించడం కంపెనీలకు కష్టంగా ఉంది. ఎందుకంటే డేటా సెంటర్‌తో అనుసంధానమయ్యే కంపెనీ సమాచారాన్ని కాపాడే సామర్థ్యం వారికి ఉండటం లేదు. అందుకే లేఆఫ్‌లు ఇవ్వడం అనివార్యమవుతోంది. – పరిమళ సిద్ధార్థ్‌, ఓ ఏఐ సంస్థ హెచ్‌ఆర్‌ మేనేజర్‌

ముంబై: మెరుగైన అవకాశాలను దక్కించుకునేందుకు కృత్రిమ మేథ (ఏఐ) ఉపయోగపడుతుందని టెక్నాలజీ రంగంలో అత్యధిక శాతం మహిళలు విశ్వసిస్తున్నారు. జాబ్స్, కెరియర్‌ ప్లాట్‌ఫాం అప్నా డాట్‌కో నిర్వహించిన సర్వేలో 78 శాతం మంది ఈ అభిప్రాయం వ్యక్తం చేశారు. దీని ప్రకారం మహిళా టెకీలు ఏఐ ఆధారిత కెరియర్ల కోసం సన్నద్ధమవుతున్నారు. 58 శాతం మంది ఇప్పటికే ఉద్యోగాల్లో భాగంగానో లేదా ఏదైనా ప్రోగ్రాంలలో చేరడం ద్వారానో లేక స్వయంగానో ఏఐ/ఎంఎల్‌ నైపుణ్యాల్లో శిక్షణ పొందుతున్నారు. 24 శాతం మంది త్వరలోనే శిక్షణ పొందే యోచనలో ఉన్నారు. టెక్నాలజీ రంగంలో పని చేస్తున్న 11,300 మంది మహిళలు ఈ సర్వేలో పాల్గొన్నారు. ఇందులో అత్యధిక భాగం మహిళలు జెన్‌ జెడ్‌ విభాగానికి (పాతికేళ్ల లోపు వారు) చెందినవారే. వీరిలో 60 శాతం మంది ద్వితీయ, తృతీయ శ్రేణి నగరాలకు చెందిన వారు కాగా, మూడింట రెండొంతుల మంది సాధారణ కాలేజీల్లో చదివినవారే. ఏఐ సాఫ్ట్‌వేర్‌ డెవలప్‌మెంట్‌కి డిమాండ్‌.. సర్వేలో పాల్గొన్న వారిలో దాదాపు సగం మంది ఏఐ సాఫ్ట్‌వేర్‌ డెవలపర్లు కావాలనుకుంటున్నారు. అలాగే 19 శాతం మంది డేటా సైన్స్‌.. మెషిన్‌ లెర్నింగ్‌ (ఎంఎల్‌), 14 శాతం మంది ప్రోడక్ట్‌ మేనేజ్‌మెంట్, 10 శాతం మంది రీసెర్చ్‌ ఉద్యోగాలపై దృష్టి పెడుతున్నారు. దీన్ని బట్టి చూస్తే ఏఐని ఏదో ఆషామాషీ ట్రెండ్‌గా కాకుండా సమాన అవకాశాలను కల్పించే దోహదకారిగా మహిళా టెకీలు భావిస్తున్నట్లు తెలుస్తోందని అప్నాడాట్కో వ్యవస్థాపకుడు నిర్మిత్‌ పారిఖ్‌ తెలిపారు. మరోవైపు, ఇప్పుడు పేరొందిన కాలేజీ నుంచి పట్టా పొందడం కన్నా ఏఐలో నైపుణ్యాలే చాలా ముఖ్యమని మూడింట రెండొంతుల టెకీలు భావిస్తున్నారు. జెన్‌ జెడ్‌ అమ్మాయిల్లో (22–25 ఏళ్ల వయస్సున్న వారిలో 62 శాతం మంది), ద్వితీయ–తృతీయ శ్రేణి పట్టణాల్లోని మహిళల్లో (74 శాతం మంది) ఈ భావన అత్యధికంగా ఉంది.మెట్రోల్లో ఇది 66 శాతం మందిలో ఉంది. ఏఐని అందిపుచ్చుకోవడంలో ఎదురవుతున్న సవాళ్ల విషయానికొస్తే.. నాణ్యమైన అవకాశాలు అందుబాటులో ఉండటం లేదని 42 శాతం మంది, బలమైన మెంటార్‌షిప్‌ లేదని 27 శాతం, అడ్వాన్స్‌డ్‌ ట్రైనింగ్‌ ఆప్షన్లు అవసరమని 19 శాతం మంది తెలిపారు.

సాక్షి, స్పెషల్‌ డెస్క్‌ : కీలకమైన ఐదు ప్రధాన సాంకేతిక రంగాల్లో భారత్‌ టాప్‌–10లో చోటు సంపాదించింది. ఈ రంగాల్లో ప్రపంచంలోని 25 ప్రధాన దేశాల సామర్థ్యాలను తెలియజేస్తూ హార్వర్డ్‌ కెన్నడీ స్కూల్‌కు చెందిన బెల్ఫర్‌ సెంటర్‌ ఫర్‌ సైన్స్అండ్‌ ఇంటర్నేషనల్‌ అఫైర్స్‌ ‘క్రిటికల్‌ అండ్‌ ఎమర్జింగ్‌ టెక్నాలజీస్‌ ఇండెక్స్‌’ అనే సూచీని రూపొందించింది. ఏఐ, బయోటెక్నాలజీ, సెమీకండక్టర్స్, అంతరిక్షం, క్వాంటమ్‌ టెక్నాలజీ విభాగాల్లో దేశాల తయారీ సామర్థ్యం, సాంకేతిక పురోగతి, ప్రభుత్వ నియంత్రణ, అంతర్జాతీయంగా స్థానం, మానవ వనరులు, ఆర్థిక వనరుల వంటి అంశాల ఆధారంగా దేశాలకు స్థానాలు కేటాయించారు.ఏఐలో దూసుకుపోతూ..కృత్రిమ మేధ విభాగంలో భారత్‌ దూసుకుపోతోందని చెప్పాలి. దేశంలో ఏఐ వినియోగం.. అమెరికా, యూకేలతో పోలిస్తే ఎక్కువగా ఉంది. ఇంటర్నెట్‌ వినియోగదారుల్లో 90% మంది ఏదో ఒక విధంగా ఏఐని వాడుతున్నారు. దేశంలో ఏఐ యూజర్ల సంఖ్య 72 కోట్లు దాటింది. ‘క్రిటికల్‌ అండ్‌ ఎమర్జింగ్‌ టెక్నాలజీస్‌ ఇండెక్స్‌’ ఏఐ విభాగంలో జపాన్ , తైవాన్ , దక్షిణ కొరియా కంటే మనం ముందున్నాం. బయో టెక్నాలజీ రంగంలో ప్రపంచంలో భారత్‌ అగ్రదేశాల సరసన చోటు దక్కించుకుంది. వ్యాక్సిన్ల ఉత్పత్తిలో మనమే ప్రపంచంలో నంబర్‌ వన్‌. ఈ సూచీలోని బయోటెక్నాలజీ విభాగంలో ఫ్రాన్స్, తైవాన్ , దక్షిణ కొరియాలను మనం అధిగమించాంసిలికాన్‌ వేఫర్ల ఉత్పత్తిలో.. సెమీకండక్టర్ల తయారీలో వాడే సిలికాన్‌ వేఫర్ల ఉత్పత్తిలో ప్రపంచంలో మనం మూడో స్థానంలో ఉన్నాం. ప్రపంచ చిప్‌ వినియోగంలో 10 శాతం వాటా భారత్‌ కైవసం చేసుకుంది. చిప్‌ డిజైన్‌ సౌకర్యాలలో ప్రపంచంలో 7% మాత్రమే భారత్‌ కలిగి ఉన్నప్పటికీ.. ప్రపంచంలోని డిజైన్‌ ఇంజనీర్లలో దాదాపు 20% మంది భారత్‌లోనే ఉన్నారు. వీరిలో అత్యధికులు యూఎస్, యూరప్‌ సంస్థల కోసం పనిచేస్తున్నారు. ఈ సూచీలో సెమీకండక్టర్స్‌ విభాగంలో మనం ఫ్రాన్స్కంటే ముందున్నాం. 5వ అతిపెద్ద సంస్థగా ఇస్రోఅంతరిక్ష పరిశోధనలో ప్రపంచంలో 5వ అతిపెద్ద సంస్థగా ఇస్రో చోటు సంపాదించింది. ప్రపంచంలో మొదటి ప్రయత్నంలోనే ప్రతిష్టాత్మక ‘మంగళ్‌యాన్‌’ ప్రాజెక్టు ద్వారా అంగారకుడిపైకి అడుగుపెట్టిన దేశం భారత్‌. ఈ సూచీలో అంతరిక్ష విభాగంలో జపాన్ , దక్షిణ కొరియా, తైవాన్ కంటే మనదేశం ముందుంది. క్వాంటమ్‌ టెక్నాలజీకి సంబంధించి అత్యధిక పేటెంట్లకు దరఖాస్తు చేసిన దేశాల్లో మనదేశం 9వ స్థానంలో ఉంది. ఈ సూచీలో క్వాంటమ్‌ టెక్నాలజీలో తైవాన్, దక్షిణ కొరియాలను భారత్‌ మించిపోవడం గమనార్హం.ఏయే అంశాల ఆధారంగా స్కోర్‌ను నిర్ణయించారంటే...ఏఐటాప్‌ మోడల్స్‌ కచ్చితత్వం, డేటా, ఆల్గరిధమ్స్, కంప్యూటింగ్‌ పవర్, నియంత్రణ, అంతర్జాతీయంగా స్థానం, మానవ వనరులు, ఆర్థిక వనరులు.బయోటెక్నాలజీ జన్యు ఇంజనీరింగ్, ఔషధాల తయారీ, వ్యాక్సిన్ పరిశోధన, వ్యవసాయ సాంకేతికత, నియంత్రణ, అంతర్జాతీయంగా స్థానం, మానవ వనరులు, భద్రత, ఆర్థిక వనరులు.సెమీకండక్టర్స్‌అసెంబ్లింగ్, టెస్టింగ్, ఎక్విప్‌మెంట్, తయారీ–ఫ్యాబ్రికేషన్ , చిప్‌ డిజైన్ – టూల్స్, ప్రత్యేక ముడిపదార్థాలు–వేఫర్స్, నియంత్రణ, అంతర్జాతీయంగాస్థానం, మానవ వనరులు, ఆర్థిక వనరులు. స్పేస్‌రిమోట్‌ సెన్సింగ్, టెలికమ్యూనికేషన్ ్స, పొజిషనింగ్‌–నావిగేషన్ –టైమింగ్, సైన్ ్స– అంతరిక్ష పరిశోధన, దేశీయంగా అంతరిక్ష ప్రయోగ సామర్థ్యం, నియంత్రణ, అంతర్జాతీయంగా స్థానం, మానవ వనరులు, ఆర్థిక వనరులు క్వాంటమ్‌క్వాంటమ్‌ కంప్యూటింగ్, కమ్యూనికేషన్స్ , సెన్సింగ్,ప్రభుత్వ విధానాలు, అంతర్జా తీయంగా స్థానం, మానవ వనరులు, భద్రత, ఆర్థిక వనరులు.

ముంబై: దేశీ టెక్నాలజీ రంగం ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరంలో 5.1 శాతం వృద్ధితో సుమారు 283 బిలియన్‌ డాలర్లకు చేరనుంది. వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరం ఇది 300 బిలియన్‌ డాలర్లకు చేరుతుందనే అంచనాలు నెలకొన్నాయి. దేశీయ ఐటీ సేవలు, బిజినెస్‌ ప్రాసెస్‌ మేనేజ్‌మెంట్‌ కంపెనీలు మొదలైన సంస్థల సమాఖ్య నాస్కామ్‌ ఈ విషయాలు వెల్లడించింది. ఆదాయ వృద్ధి సరైన దిశలోనే ఉందని నాస్కామ్‌ ప్రెసిడెంట్‌ రాజేశ్‌ నంబియార్‌ తెలిపారు. పరిశ్రమ 2023–24లో 4 శాతంగా, 2024–25లో 5.1 శాతంగా, వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరంలో 6.1 శాతంగాను వృద్ధి చెందగలదని చెప్పారు. చుట్టూరా భౌగోళిక–రాజకీయ ఉద్రిక్తతలు, అమెరికా టారిఫ్‌ల వడ్డన వంటి ఆందోళనకర పరిస్థితులు నెలకొన్న తరుణంలోనూ పరిశ్రమ మెరుగ్గా రాణిస్తోందని వివరించారు. 2025 ఆర్థిక సంవత్సరంలో కొత్తగా 1.26 లక్షల ఉద్యోగాల కల్పనతో మొత్తం ఉద్యోగుల సంఖ్య 58 లక్షలకు చేరిందని, తదుపరి ఆర్థిక సంవత్సరంలోనూ ఇదే స్థాయిలో నియామకాలు ఉండవచ్చని అంచనా వేస్తున్నామని నంబియార్‌ వివరించారు. ఐటీ ఆదాయం 4.3 శాతం అప్‌.. 2025 ఆర్థిక సంవత్సరంలో ఆదాయాలను విభాగాలవారీగా చూస్తే ఐటీ సేవల కంపెనీల ఆదాయాలు 4.3 శాతం వృద్ధితో 137.1 బిలియన్‌ డాలర్లకు, బీపీఎం పరిశ్రమ 4.7 శాతం వృద్ధితో 55.6 బిలియన్‌ డాలర్లకు చేరొచ్చనే అంచనాలు ఉన్నాయి. ఇక ఇంజినీరింగ్‌ రీసెర్చ్, డెవలప్‌మెంట్‌ రంగం అత్యంత వేగంగా 7 శాతం స్థాయిలో పెరిగి 55.6 బిలియన్‌ డాలర్లుగా ఉన్నాయి. అనూహ్యంగా అమెరికా.. దేశీ ఐటీ రంగానికి అమెరికాలో పరిస్థితులు అనూహ్యంగా ఉండొచ్చని నంబియార్‌ చెప్పారు. భారత ఐటీ పరిశ్రమ ఆదాయాల్లో అమెరికా వాటా 60–62 శాతం ఉంటుంది కాబట్టి, టారిఫ్‌ల బెదిరింపులనేవి పరిశ్రమకు అతి పెద్ద ముప్పని ఆయన పేర్కొన్నారు. నాస్కామ్‌ వార్షిక ఎన్‌టీఎల్‌ఎఫ్‌ సదస్సులో పాల్గొన్న సందర్భంగా నంబియార్‌ ఈ విషయాలు తెలిపారు. అమెరికా అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్‌ ట్రంప్‌ టారిఫ్‌ల గురించి భారతీయ ఐటీ రంగం ఆందోళన చెందనక్కర్లేదని ఇన్ఫోసిస్‌ సీఈవో సలిల్‌ పరేఖ్‌ చెప్పారు. ఒకవేళ ట్రంప్‌ ప్రభుత్వం తీసుకునే చర్యలతో అమెరికన్‌ కంపెనీలు లాభపడితే, క్లయింట్లు బలోపేతం కావడం వల్ల భారతీయ ఐటీ కంపెనీలకు కూడా లబ్ధి చేకూరుతుందని వివరించారు. అమెరికాలోని సిబ్బంది సంఖ్యలో స్థానిక ఉద్యోగుల సంఖ్యను 60 శాతానికి పెంచుకోవడంలాంటి చర్యలతో గత కొన్నాళ్లుగా అమెరికాలో వ్యాపారాన్ని బలోపేతం చేసుకున్న నేపథ్యంలో హెచ్‌–1బీ వీసాలపై ఆధారపడే పరిస్థితి తగ్గిందని పరేఖ్‌ తెలిపారు.

కేంద్ర ఆర్థిక శాఖ మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ ఈ ఏడాది బడ్జెట్‌లో టెక్నాలజీ రంగంలో పెద్ద ప్రతిపాదనలే చేశారు. వాటిల్లో ప్రధానంగా చెప్పుకోవాల్సినవి ‘అణుశక్తి’ మిషన్, ‘కృత్రిమ మేధ’ మిషన్‌. వీటితోపాటు ప్రైవేట్‌ రంగంలో టెక్నాలజీల అభివృద్ధికి శాస్త్ర, సాంకేతిక పరిజ్ఞాన మంత్రిత్వ శాఖ కేటాయింపులు పెంచారు. ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్స్‌ ఆఫ్‌ టెక్నాలజీ (ఐఐటీ)ల్లో మౌలిక వసతులను, ఎంబీబీఎస్‌ సీట్లను గణణీయంగా పెంచుతామని కూడా ప్రతిపాదించారు. ఇవన్నీ స్వాగతించదగ్గ ఆలోచనలే. కానీ వీటి అమలుకు నిర్దేశించుకున్న కాలావధులు, ఆర్థిక అంశాల విషయంలో మాత్రం సందేహాలు వ్యక్తమవుతాయి. ఎందు కంటే, ఈ అంశాలేవీ కొత్తవి కావు, నిరుటి బడ్జెట్‌లో ప్రస్తావించినవే. పేరు మార్చితే కొత్త పథకమా?అణు శక్తి మిషన్ సంగతి చూద్దాం. స్మాల్‌ మాడ్యులర్‌ రియాక్టర్ల (ఎస్‌ఎంఆర్‌) అభివృద్ధికి పరిశోధనలు చేపట్టడం ఈ మిషన్ ఉద్దేశం. భారీ అణు విద్యుత్‌ కేంద్రాల స్థానంలో ఎస్‌ఎంఆర్‌లను ఎందుకు ఎంచుకున్నారు అన్నదానికి శిలాజ ఇంధనాల మీద ఆధారపడటం తగ్గించుకునేందుకు అన్న సమాధానం వినిపిస్తోంది. ఆర్థిక మంత్రి చెప్పినట్లు, ‘2047 నాటికి వంద గిగావాట్ల అణు విద్యుత్‌ ఉత్పత్తిని’ లక్ష్యంగా నిర్దేశించుకున్నారు. సుమారు రూ. 20,000 కోట్లతో పూర్తి స్వదేశీ టెక్నాలజీ ఆధారంగా ఐదు ఎస్‌ఎంఆర్‌లు నిర్మిస్తామనీ, 2033 నాటికల్లా వీటితో విద్యుదుత్పత్తి ప్రారంభిస్తామనీ మంత్రి వివరించారు. ఇందుకోసం అణుశక్తి విభాగానికి స్పష్టమైన బడ్జెట్‌ కేటాయింపులు మాత్రం చేయలేదు. గతేడాది మొత్తమే ఈ ఏడాదీ ఉండనుంది. దీన్నిబట్టి మనం అర్థం చేసుకోవాల్సింది ఎస్‌ఎంఆర్‌లపై ఆర్థిక శాఖ మంత్రి కేవలం తన ఉద్దేశాన్ని మాత్రమే వ్యక్తం చేశారూ అని!వాస్తవానికి ఎస్‌ఎంఆర్‌ల ఆలోచన కొత్తది కాదు. 2024 బడ్జెట్‌ ప్రసంగంలోనూ అణుశక్తి విస్తృత వినియోగం కోసం ఎస్‌ఎంఆర్‌ల నిర్మాణం చేపడతామని ప్రకటించారు. భారత్‌ స్మాల్‌ రియాక్టర్స్, భారత్‌ స్మాల్‌ మాడ్యులర్‌ రియాక్టర్స్‌ అని నామకరణం కూడా చేశారు. భారత్‌ స్మాల్‌ మాడ్యులర్‌ రియాక్టర్ల అభివృద్ధి ప్రక్రియ మొదలైందని 2024 డిసెంబరులో ప్రభుత్వం పార్లమెంటులో ఒక ప్రకటన కూడా చేసింది. ‘వీటి తయారీలో భాగస్వాములవుతామని చాలా దేశాలు ఆసక్తి చూపాయి’ అని కూడా చెప్పింది. ఈ రియాక్ట ర్లను అక్కడికక్కడే విద్యుత్తు ఉత్పత్తి చేసుకోగల రంగాల్లో ఉపయోగి స్తారని చెప్పారు. అణుశక్తి విభాగం ఎస్‌ఎంఆర్‌ల అభివృద్ధి ప్రక్రి యను ఇప్పటికే ప్రారంభించి ఉంటే, వాటికి ఈ ఏడాది బడ్జెట్‌లోనే నిధుల కేటాయింపు జరిగి ఉండాలి. కానీ 2025 బడ్జెట్‌ ప్రసంగంలో నిర్మలా సీతారామన్ ఎస్‌ఎంఆర్‌కు ముందు జోడించిన భారత్‌ను వదిలేశారు. బీఎస్‌ఎంఆర్‌ అని కాకుండా ఎస్‌ఎంఆర్‌ అనడం ద్వారా కొత్త అణు రియాక్టర్ల అభివృద్ధికి నాంది పలికినట్లు ధ్వనించారు.ఎస్‌ఎంఆర్‌లను 2023లో నీతి ఆయోగ్‌ ప్రచురించిన ఒక విధాన ప్రకటనలో ప్రతిపాదించారు. సుమారు 220 మెగావాట్ల విద్యుత్తును ఉత్పత్తి చేయగల, అది కూడా ప్రస్తుతం అందుబాటులో ఉన్న ప్రెష రైజ్డ్‌ హెవీ వాటర్‌ టెక్నాలజీతో పనిచేసే వాటిని చిన్నస్థాయి అణు రియాక్టర్లుగా పరిగణిస్తున్నారు. ఎస్‌ఎంఆర్‌ల విషయానికి వస్తే అవి 30 మెగావాట్ల సామర్థ్యం, కొత్త డిజైన్ కలిగినవి. ఫ్యాక్టరీల్లో తయారు చేసుకుని అవసరమైన చోట అమర్చుకోగల వీటి వినియోగం వల్ల ఖర్చులు తగ్గుతాయని అంచనా. చిన్న రియాక్టర్లు కావడం వల్ల తరచూ ఇంధనం మార్చాల్సిన అవసరం ఉండదు. నిర్ణీత సమయం తరువాత వీటిని థర్మల్‌ విద్యుత్‌ కేంద్రాల్లో వాడుకునే వీలుంటుంది. పెద్ద రియాక్టర్లతో పోలిస్తే వీటి భద్రత, పర్యావరణపరమైన అంశాలు, అనుమతులు భిన్నంగా ఉంటాయి. ఒత్తిడి పెద్దగా ఉండక పోవడం, ఉత్పత్తి కూడా తక్కువగా ఉండటం... ఇందుకు కారణం. ప్రస్తుతం ప్రపంచవ్యాప్తంగా కొద్ది సంఖ్యలో మాత్రమే ఎస్‌ఎంఆర్‌ల అభివృద్ధి జరుగుతోంది. వ్యయం–కాలయాపనస్వాతంత్య్రం అనంతరమే అణువిద్యుత్తు ఉత్పత్తి ప్రయత్నాలు ప్రారంభమయ్యాయి. స్వశక్తితో ఎంతో పురోభివృద్ధి సాధించింది కూడా. అణ్వాస్త్రాల తయారీకి అవసరమైన ఇంధనాన్ని సమకూర్చు కునేలా వ్యూహాత్మకంగా అణుశక్తి కార్యక్రమం నడిచింది. అయినా వాణిజ్య స్థాయి అణు విద్యుత్‌లో దేశం వెనుకబడి ఉంది. ప్రస్తుతం భారత్‌లో 24 అణు రియాక్టర్లు ఉమ్మడిగా 8,180 మెగవాట్ల సామ ర్థ్యంతో పనిచేస్తున్నాయి. ఇంకో 15,300 మెగావాట్ల సామర్థ్యం కలి గిన మరో 21 అణురియాక్టర్లు వివిధ దశల్లో నిర్మాణంలో ఉన్నాయి. కేంద్ర అణుశక్తి విభాగం సుదీర్ఘ లక్ష్యాలను నిర్దేశించుకుంటుంది. 1970లలో దేశంలో రెండే అణువిద్యుత్‌ ప్లాంట్లు ఉన్న సమయంలో 1990 నాటికల్లా 10,000 మెగావాట్ల విద్యుదుత్పత్తి చేస్తామని ప్రక టించింది. 1980లలో 2000 నాటికల్లా సామర్థ్యాన్ని 20 వేల మెగా వాట్లకు పెంచుతామని చెప్పింది. తరువాత గడువును 2020కి మార్చారు. తాజాగా గతేడాది లక్ష్యాన్ని 2047 నాటికి లక్ష మెగావాట్లు అని ప్రకటించింది. రెండంటే రెండు దశాబ్దాల్లో ఎకా యెకిన 92,000 మెగావాట్ల సామర్థ్యాన్ని జోడించడం అత్యాశే అవుతుంది. అణువిద్యుత్తు ఉత్పత్తికి మూలధన వ్యయం చాలా ఎక్కువ.ఇంధన సరఫరా సమస్యలున్నాయి. పర్యావరణ, భద్రతలకు సంబంధించిన ఖర్చులూ ఎక్కువే. హరియాణాలోని ఫతేబాద్‌ జిల్లాలోని గోరఖ్‌పూర్‌ అణువిద్యుత్‌ కేంద్రం విషయమే చూద్దాం. 700 మెగా వాట్ల సామర్థ్యమున్న నాలుగు రియాక్టర్లు ఇక్కడ ఏర్పాటవు తున్నాయి. 2013లో ఈ కేంద్రానికి సంబంధించి పర్యావరణ అంచ నాలు నిర్ధారించారు. తొలి దశకు 2014 ఫిబ్రవరిలో అనుమతులు వచ్చాయి. ఆ తరువాతి ఏడాది అణుశక్తి నియంత్రణ బోర్డు నుంచి అనుమతులు లభించాయి. అదే ఏడాది జూన్ లో నిర్మాణం ప్రారంభ మైంది. 2021 నాటికి తొలి యూనిట్‌ పని ప్రారంభించాల్సి ఉన్న ప్పటికీ 2020 నాటికి కానీ దీంట్లో భద్రతకు సంబంధించిన కాంక్రీట్‌ పోయడం మొదలుకాలేదు. 2022లో వేసిన లెక్కల ప్రకారం దీని నిర్మాణం 2028కి పూర్తి కావాలి. కానీ ప్రస్తుత పరిస్థితిని గమనిస్తే 2032 నాటికి రెండు యూనిట్లు పనిచేయడం ప్రారంభం కావచ్చు. ప్రాజెక్టు ఖర్చు రూ.40 వేల కోట్లు. ఇంధన భద్రతకు అణుశక్తి మేలని అనుకునేవాళ్లు ఈ విషయాలను పరిగణనలోకి తీసుకోవాలి.బాధ్యత ఎవరిది?నిర్మలా సీతారామన్ తన బడ్జెట్‌ ప్రసంగంలో లక్ష మెగావాట్ల అణుశక్తి ఉత్పత్తి సామర్థ్యాన్ని సాధించే లక్ష్యంలో ప్రైవేట్‌ రంగాన్ని భాగస్వాములను చేస్తున్నట్లు ప్రకటించారు. ఇందుకోసం చట్టాలను సవరిస్తున్నట్లు చెప్పారు. అణువిద్యుత్‌ కేంద్రాల్లో జరిగే ప్రమాదాల బాధ్యత విషయంలో ప్రైవేట్‌ కంపెనీలు తటపటాయిస్తున్నాయి. 2010లో ఆమోదం పొందిన చట్టం ప్రకారం, ప్రమాదాలకు బాధ్యత ఆ కేంద్రం నిర్వాహకులది అవుతుంది. నష్ట పరిహారం మొత్తం రూ. 1500 కోట్లకు పరిమితం చేశారు. ఒకవేళ ప్రమాదం ప్లాంట్‌ లోపం కారణంగా జరిగితే (భోపాల్‌ గ్యాస్‌ దుర్ఘటనలో మాదిరి) సరఫరా దారు మీద నిర్వాహకులు కోర్టుకు వెళ్లవచ్చు. ఈ అంశాల కారణంగానే అణుశక్తి రంగానికి సంబంధించి విదేశీ కంపెనీలు భారత మార్కెట్‌లో ప్రవేశించేందుకు వెనుకడుగు వేస్తున్నాయి. ఏమైనా బాధ్యత అనేది సీరియస్‌ వ్యవహారం. ప్రభుత్వం నష్ట పరిహారం విషయంలో పునరాలోచన చేయాలి. కేవలం ఉన్నత లక్ష్యాలను నిర్దేశించుకున్నంత మాత్రాన అణు విద్యుదుత్పత్తి జరిగిపోదు.దినేశ్‌ సి. శర్మ వ్యాసకర్త సైన్స్‌ అంశాల వ్యాఖ్యాత(‘ద ట్రిబ్యూన్‌’ సౌజన్యంతో)

సాక్షి, అమరావతి : భారతదేశంలో సైన్స్‌ వర్క్‌ ఫోర్స్‌ తక్కువగా ఉన్నట్టు తేలింది. లింగ వివక్ష, భౌగోళిక పరిమితులు, చేసిన కోర్సుకు సరిపోయే పని లేకపోవడం వంటి కారణాలతో దేశ సైంటిఫిక్‌ టాలెంట్‌ పూర్తి సామర్థ్యాన్ని చేరుకోవడం లేదు. దాంతో శాస్త్ర సాంకేతిక రంగాల్లో నైపుణ్యం కలిగిన వారి కొరత ఉండటంతో ఆయా ఖాళీలు అలాగే ఉన్నాయని గుర్తించారు. ఇటీవల ఇండియన్‌ నేషనల్‌ యంగ్‌ అకాడమీ ఆఫ్‌ సైన్స్‌ అధ్యయనంలో ఈ విషయాలు వెల్లడయ్యాయి. నైపుణ్యం గలవారి సరఫరా, ఉద్యోగ డిమాండ్ల మధ్య అసమతుల్యత, లింగ బేధం మహిళలను తీవ్రంగా ప్రభావితం చేస్తోందని ఆ సంస్థ పేర్కొంది. దీంతో మహిళలు చాలా మంది తాము ఇష్టపడి ఎంచుకున్న రంగాల్లోనూ పూర్తి కాలం పని చేయకుండానే వెనుదిరుగుతున్నట్టు తేలింది.కెరీర్‌ వదిలేసిన తర్వాత రీ–ఎంట్రీపై సరైన అవగాహన లేకపోవడంతో గ్యాప్‌ ఉత్పన్నమవుతోందని నివేదిక పేర్కొంది. సైన్స్‌ అండ్‌ టెక్నాలజీ కోర్సులు చేసి, శిక్షణ పొందిన చాలా మంది తమ నైపుణ్యానికి సరిపడే ఉద్యోగాలు చేయడం లేదని ఇండియన్‌ నేషనల్‌ యంగ్‌ అకాడమీ ఆఫ్‌ సైన్స్‌ గుర్తించింది. దేశ వ్యాప్తంగా ఫిజికల్‌ సైన్సెస్, బయోలాజికల్‌ సైన్సెస్, ఇంజినీరింగ్‌ వంటి రంగాల్లో 52 శాతం మంది మహిళలు ఉన్నారు. వీరిలో సగం మందికి పైగా 30 ఏళ్లలోపు వారే ఉన్నారని, అయితే పనిచేసే చోట వయసు ఆధారిత పక్షపాతం చూపడంతో 40 సంవత్సరాలకే 80 శాతం మంది కెరీర్‌ను వదులుకుంటున్నారని అధ్యయనంలో తేలింది. దేశంలో పరిశోధన– అభివృద్ధి (ఆర్‌ అండ్‌ డీ) రంగంలో సరఫరా డిమాండ్‌ మధ్య కూడా ఇదే వ్యత్యాసం కనిపిస్తోందని, నిపుణులు పెరుగుతున్నప్పటికీ అవకాశాలు తక్కువగా ఉన్నట్టు ఐఐటీ రోపాపర్‌ అసిస్టెంట్‌ ప్రొఫెసర్‌ నేహా సర్దానా పేర్కొన్నారు. విద్యా సంస్థలు, పరిశ్రమ అవసరాల మధ్య సమన్వయం లేకపోవడం వల్లనే ఈ సమస్య ఉత్పన్నమవుతున్నట్టు అభిప్రాయపడ్డారు. స్కిల్‌ ఉన్నా రీ ఎంట్రీపై అవగాహన లేమి సైన్స్‌ రంగంలో ఉపాధి అవకాశాలు దేశంలోని అన్ని ప్రాంతాల్లోనూ సమానంగా లేవని, భౌగోళికంగా అసమానతలు ఉన్నట్టు సర్వేలో గుర్తించారు. ఇది చాలా మంది నిపుణుల ఎంపికలను పరిమితం చేస్తోందని, ఆర్థిక లేదా కుటుంబ కారణాలతో మెట్రోపాలిటన్‌ ప్రాంతాలకు వెళ్లలేకపోతున్నారని గుర్తించారు. దీంతో నైపుణ్యం గల సైన్స్‌ అండ్‌ టెక్నాలజీ నిపుణుల సేవలను పెద్ద మొత్తంలో ఉపయోగించుకోలేకపోతున్నారు. కెరీర్‌లో విరామం తీసుకున్న నిపుణులకు అందుబాటులో ఉన్న రీ–ఎంట్రీ స్కీమ్‌లు, సపోర్ట్‌ ప్రోగ్రామ్‌లపై కూడా అవగాహన లేదని తేల్చారు.ఐఐటీ–బొంబాయిలోని సొసైటీ ఫర్‌ ఇన్నోవేషన్‌ అండ్‌ ఎంటర్‌ప్రెన్యూర్‌షిప్‌ మాజీ సీఈవో పోయిని భట్‌ మాట్లాడుతూ.. వర్క్‌ఫోర్స్‌లోకి తిరిగి ప్రవేశించే మహిళలకు కొన్ని సదుపాయాలు కల్పించాలని చెప్పారు. పని చేయించుకుంటున్న సంస్థలు లేదా కంపెనీలు మహిళలకు చైల్డ్‌ కేర్‌ సపోర్ట్‌ ఇవ్వాలని, పనిలో ఫ్లెక్సిబుల్‌ అవర్స్‌ని కల్పించాలన్నారు. ఇది నైపుణ్యం గల మహిళలు కుటుంబ బాధ్యతలను నిర్వహిస్తూనే తమ కెరీర్‌ను కొనసాగించేందుకు వీలు కల్పిస్తుందని తెలిపారు. భారత సైన్స్‌ అండ్‌ టెక్నాలజీ విభాగం మహిళా శాస్త్రవేత్తల రీ ఎంట్రీకి ‘వైజ్‌ కిరణ్‌’ పేరుతో ప్రత్యేక కార్యక్రమం చేపట్టినా, దీని గురించి పెద్దగా ఎవరికీ తెలియదని సర్వే వెల్లడించింది. ­ప్రపంచ సగటు కంటే చాలా తక్కువ ⇒ భారతదేశంలో పరిశోధన అభివృద్ధి (ఆర్‌ అండ్‌ డీ) విభాగంలో పనిచేసే వర్క్‌ఫోర్స్‌ ప్రపంచ సగటు కంటే చాల తక్కువగా ఉన్నట్టు సర్వే తేల్చింది. ఈ రంగంలో ప్రపంచ సగటు ప్రతి పది లక్షల మందిలో 1,198 మంది పని చేస్తుండగా, భారత్‌లో మాత్రం 255 మందే ఉన్నట్టు ప్రకటించింది. ⇒ వరల్డ్‌ ఎకనామిక్స్‌ ఫోరం 2024 నివేదిక ప్రకారం భారత్‌లో జెండర్‌ గ్యాప్‌ గతేడాది కంటే పెరిగినట్టు పేర్కొంది. ప్రపంచంలో 146 దేశాల్లో చేసిన సర్వే ప్రకారం 2023లో ప్రపంచంలో భారత్‌ 127 స్థానంలో ఉండగా, గతేడాది ఈ ర్యాంకు 129కి చేరింది. ⇒ ర్యాంకింగ్‌లో మాల్దీవులు, పాకిస్థాన్‌ కంటే భారత్‌ కాస్త ముందుంది. ఈ గ్యాప్‌ తగ్గించాలంటే సౌకర్యవంతమైన పని ప్రదేశం, పార్ట్‌–టైమ్‌ అవకాశాలు, రిమోట్‌ విధానంలో పని చేసే అవకాశం కల్పించాలని శివ్‌ నాడార్‌ విశ్వవిద్యాలయం మాజీ వైస్‌ చాన్సలర్‌ రూపమంజరి ఘోష్‌ తెలిపారు. ఈ విధానం ద్వారా మరింత మంది మహిళలు సైన్స్‌ వర్క్‌ ఫోర్స్‌లోకి వచ్చేందుకు అవకాశం లభిస్తుందన్నారు. వర్క్‌ఫోర్స్‌ నుంచి విరామం తీసుకుని, తిరిగి పనిలోకి వచ్చే మహిళలపై చిన్నచూపు ఉందని, ఇది తొలగి పోవాలన్నారు. ⇒ విద్యా సంస్థలు, పరిశ్రమల మధ్య భాగస్వామ్యం.. నైపుణ్యాల మధ్య అంతరాన్ని తగ్గిస్తుందని, మార్కెట్‌ అవసరాలకు అనుగుణంగా స్కిల్స్‌ పెంచవచ్చని ఘోష్‌ చెప్పారు. అలాగే, ఉద్యోగాల పదోన్నతుల్లో ‘బయోలాజికల్‌ ఏజ్‌’ కంటే ‘విద్యా వయస్సు’ను పరిగణనలోకి తీసుకోవడం ద్వారా నైపుణ్యం గల సిబ్బంది అందుబాటులో ఉంటారని తెలిపారు.

ముంబై: కొత్త సాంకేతికతల దన్నుతో దేశీ ఇన్ఫర్మేషన్‌ టెక్నాలజీ రంగం నూతన సంవత్సరంలోనూ జోరుగా వృద్ధి బాటలో ముందుకు సాగనుంది. 2025లో కొత్త ఉద్యోగాల కల్పన 20 శాతం పెరగనుంది. మానవ వనరుల సేవల సంస్థ ఫస్ట్‌మెరీడియన్‌ బిజినెస్‌ సర్వీసెస్‌ సీఈవో (ఐటీ స్టాఫింగ్‌) సునీల్‌ నెహ్రా ఈ విషయాలు తెలిపారు. డిజిటల్‌ పరివర్తన వేగవంతం కావడం, కొత్త సాంకేతికతల్లో నైపుణ్యాలున్న వారికి డిమాండ్‌ పెరగడం వంటి అంశాల కారణంగా 2024లో దేశీ ఐటీ, టెక్‌ రంగాల్లో కొత్త ఉద్యోగావకాశాలు 17 శాతం పెరిగినట్లు చెప్పారు.కొత్త సంవత్సరంలోనూ పరిశ్రమ వృద్ధి మరింత పుంజుకోగలదని పేర్కొన్నారు. అప్లికేషన్‌ డెవలపర్లు, సాఫ్ట్‌వేర్‌ ఇంజినీర్లు, డెవాప్స్‌ ఇంజినీర్లు, ఏఐ, ఎంఎల్, సైబర్‌ సెక్యూరిటీ వంటి విభాగాల్లో నిపుణులకు ఉద్యోగావకాశాలు బాగుంటాయని నెహ్రా చెప్పారు. 2024లో ప్రధాన ట్రెండ్‌గా నిల్చిన కృత్రిమ మేథ (ఏఐ) 2025లో కూడా మరింత వేగవంతమవుతుందన్నారు. డేటా అనలిస్టులు, డేటా ఇంజినీర్లు, డేటా సైంటిస్టులు తదితర నిపుణులకు డిమాండ్‌ ఉంటుందని పేర్కొన్నారు. జెన్‌–ఏఐలో పది లక్షల అవకాశాలు.. 2028 నాటికి జెనరేటివ్‌ ఏఐ (జెన్‌–ఏఐ) పరిశ్రమలో 10 లక్షలకు పైగా కొత్త కొలువులు వస్తాయని, స్థూల దేశీయోత్పత్తి వృద్ధికి ఇది గణనీయంగా తోడ్పడగలదని నెహ్రా తెలిపారు. జెనరేటివ్‌ ఏఐ ఇంజినీర్, అల్గోరిథం ఇంజినీర్, ఏఐ సెక్యూరిటీ స్పెషలిస్ట్‌ వంటి ఉద్యోగాలకు వేతనాలు గణనీయంగా పెరగవచ్చని పేర్కొన్నారు. మిడ్‌–లెవెల్‌ ఉద్యోగులకు వేతన వృద్ధి 25–30 శాతం శ్రేణిలో ఉంటుందని వివరించారు.వ్యాపారాలు వృద్ధి చెందుతూ, కొత్త ఆవిష్కరణలు చేసే కొద్దీ నూతన ప్రాజెక్టుల కోసం హైరింగ్‌ చేసుకోవడం, డిజిటల్‌ మౌలిక సదుపాయాలను మెరుగుపర్చుకోవడం, సాంకేతిక పురోగతులను అందిపుచ్చుకునేందుకు పోటీపడటం మొదలైన ధోరణులు పెరుగుతాయని తెలిపారు. 2018–19 నుంచి 2023–24 మధ్య కాలంలో గ్లోబల్‌ కేపబిలిటీ సెంటర్స్‌లో (జీసీసీ) 6,00,000 ఉద్యోగాలు వచ్చినట్లు నెహ్రా చెప్పారు. 2030 నాటికి ఈ నిపుణుల సంఖ్య 25 లక్షల నుంచి 28 లక్షల వరకు పెరుగుతుందన్నారు. మరిన్ని విశేషాలు.. ⇒ 2025లో బీఎఫ్‌ఎస్‌ఐ (బ్యాంకింగ్, ఆర్థిక సేవలు, ఇన్సూరెన్స్‌), టెలికం వంటి టెక్‌యేతర రంగాల్లో కూడా ఐటీ/టెక్నాలజీ నిపుణుల నియామకాలు పెరుగుతాయి. మధ్య స్థాయి నుంచి భారీ స్థాయి సంస్థల వరకు చాలా మటుకు కంపెనీలు తమ ఉద్యోగులకు కొత్త నైపుణ్యాల్లో శిక్షణనిచ్చేందుకు కేటాయించే బడ్జెట్లు సగటున 15–20 శాతం వరకు పెంచే అవకాశం ఉంది. అంతేగాకుండా ఉద్యోగులు సైతం కొత్త తరం టెక్‌ కొలువులకు కావాల్సిన నైపుణ్యాలను సాధించేందుకు తమంతట తాముగా కూడా చొరవ తీసుకుంటారు. ⇒ దేశీ ఐటీలో తాత్కాలిక ఉద్యోగుల సంఖ్య మూడు రెట్లు పెరిగి 2030 నాటికి 2.4 కోట్ల స్థాయికి చేరుతుంది. టెక్నాలజీ రంగంలో ఎప్పటికప్పుడు మారిపోతున్న అవసరాలను పరిష్కరించుకునేందుకు, కావాల్సినప్పుడు అందుబాటులో ఉండే వర్కర్లపై ఆధారపడే ధోరణి పెరుగుతుండటం ఇందుకు కారణం. ⇒ భారతీయ ఐటీ రంగం చాలా మటుకు స్థిరపడినప్పటికీ, ఇంకా కొన్ని సవాళ్లు ఉన్నాయి. ఏఐ, సైబర్‌సెక్యూరిటీ వంటి వర్ధమాన రంగాల్లో నిపుణుల కొరత ఉంటోంది. అలాగే, అంతర్జాతీయంగా ఆర్థిక అస్థిరత ప్రభావం కూడా మన ఐటీ రంగంపై పడతోంది. ⇒ డిజిటల్‌ ఇండియా, స్కిల్‌ ఇండియాలాంటి కార్యక్రమాలు ప్రయోజనకరంగానే ఉంటున్నాయి. కానీ, వ్యయాలపరంగా ఒత్తిళ్లు పెరుగుతున్న తరుణంలో ఉద్యోగులకి కొత్త నైపుణ్యాల్లో శిక్షణ కల్పించేందుకు, కస్టమర్లకు మరింత విలువైన సేవలు అందించేందుకు వినూత్న వ్యూహాలు అవసరమవుతాయి. సాంకేతిక పరివర్తనకు సంబంధించి మరింతగా ముందుకెళ్లేందుకు ఇవి కీలకంగా ఉంటాయి.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: సాంకేతిక రంగంలో హైదరాబాద్‌ను ప్రపంచంలోనే అగ్రగామి నగరంగా నిలిపేందుకు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం చేస్తున్న ప్రయత్నాలకు మద్దతు ఇవ్వాలని మైక్రోసాఫ్ట్‌ చైర్మన్, సీఈఓ సత్య నాదెళ్లకు ముఖ్యమంత్రి రేవంత్‌రెడ్డి విజ్ఞప్తి చేశారు. ఏఐ, జెన్‌ (జెనరేటివ్‌) ఏఐ, క్లౌడ్‌ కంప్యూటింగ్‌ తదితరాలపై రాష్ట్ర ప్రభుత్వం దృష్టి సారిస్తోందని, ఈ నేపథ్యంలో వివిధ సాంకేతిక అవసరాలకు అనుగుణంగా వ్యవస్థను అభివృద్ధి చేసేందుకు సహకరించాలని కోరారు. సీఎం సోమవారం.. ఐటీ, పరిశ్రమల శాఖ మంత్రి శ్రీధర్‌బాబు, నీటి పారుదల శాఖ మంత్రి ఉత్తమ్‌కుమార్‌రెడ్డితో కలిసి బంజారాహిల్స్‌లోని సత్య నాదెళ్ల నివాసంలో ఆయనతో భేటీ అయ్యారు. రాష్ట్రంలో మైక్రోసాఫ్ట్‌ కార్యకలాపాలపై చర్చించారు. రీజినల్‌ రింగు రోడ్డు, రేడియల్‌ రోడ్లు, ఫ్యూచర్‌ సిటీ, కొత్తగా మాన్యుఫ్యాక్చరింగ్‌ క్లస్టర్ల అభివృద్ధికి సంబంధించిన అంశాలను వివరించారు. రాష్ట్రంలో మౌలిక వసతుల కల్పనకు అమలు చేస్తున్న ప్రణాళికలు, యంగ్‌ ఇండియా స్కిల్స్‌ యూనివర్సిటీ ద్వారా నైపుణ్య శిక్షణ వంటి అంశాలను వివరించారు. హైదరాబాద్‌లో మైక్రోసాఫ్ట్‌ పెట్టుబడులను పెంచడంపై రేవంత్‌ కృతజ్ఞతలు తెలిపారు. నైపుణ్యాభివృద్ధితో టాప్‌ ఫిఫ్టీకి: సత్య నాదెళ్ల తెలంగాణ ప్రభుత్వం చేపట్టే అన్ని కార్యక్రమాల్లో భాగస్వామిగా ఉంటామని సత్య నాదెళ్ల ప్రకటించారు. నైపుణ్యాభివృద్ధి, భవిష్యత్‌ అవసరాలకు తగిన రీతిలో మౌలిక సదుపాయాలు మెరుగు పరిచే అంశంలో ముఖ్యమంత్రి దార్శనికతను ఆయన ప్రశంసించారు. నైపుణ్యాభివృద్ధి, మెరుగైన మౌలిక వసతులే ఆర్థికాభివృద్ధికి దోహద పడతాయని, హైదరాబాద్‌ను ప్రపంచంలోని 50 అగ్రశ్రేణి నగరాల జాబితాలో చేర్చుతాయని చెప్పారు. హైదరాబాద్‌లో ఏర్పాటైన తొలి సాంకేతిక సంస్థల్లో ఒకటైన మైక్రోసాఫ్ట్‌ ప్రస్తుతం ఇక్కడ పది వేల మందికి ఉపాధి కల్పిస్తోందని తెలిపారు. రాష్ట్రంలో 600 మెగావాట్ల సామర్థ్యం కలిగిన డేటా సెంటర్ల ఏర్పాటుకు పెట్టుబడి పెట్టామని గుర్తుచేశారు. సీఎస్‌ శాంతికుమారి, ఐటీ, పరిశ్రమల శాఖ ప్రత్యేక ప్రధాన కార్యదర్శి జయేశ్‌ రంజన్, సీఎం ప్రత్యేక కార్యదర్శి అజిత్‌రెడ్డి ఈ భేటీలో పాల్గొన్నారు. ఆర్‌ అండ్‌ డీ సెంటర్‌ ఏర్పాటు చేయండి: శ్రీధర్‌బాబు సీఎం భేటీ అనంతరం మంత్రి శ్రీధర్‌బాబు నేతృత్వంలోని ప్రతినిధి బృందం సత్య నాదెళ్లతో సమావేశమై పలు అంశాలపై చర్చించింది. ఇటీవల కొత్తగా మరో 4వేల ఉద్యోగాల కల్పనకు మైక్రోసాఫ్ట్‌ ముందుకు రావడంపై మంత్రి కృతజ్ఞతలు తెలిపారు. చందనవెల్లిలో రెండు, మేకగూడ, షాద్‌నగర్‌లో ఒక్కో సెంటర్‌ చొప్పున మొత్తంగా 600 మెగావాట్ల సామర్ధ్యం కలిగిన మైక్రోసాఫ్ట్‌ డేటా సెంటర్ల ఏర్పాటును స్వాగతించారు. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఏర్పాటు చేస్తున్న క్లౌడ్‌ కంప్యూటింగ్‌ సెంటర్‌ ఆఫ్‌ ఎక్సలెన్స్‌లో మైక్రోసాఫ్ట్‌ భాగస్వామ్యం కావాలని విజ్ఞప్తి చేశారు. ఫ్యూచర్‌ సిటీలో భాగంగా నిర్మించే ఏఐ సిటీలో ‘ఏఐ సాంకేతికత’కు సంబంధించి ప్రత్యేక పరిశోధన, అభివృద్ధి కేంద్రం (ఆర్‌ అండ్‌ డీ), ప్రొడక్ట్‌ డెవలప్‌మెంట్‌ సెంటర్‌ ఏర్పాటు చేయాలని కోరారు. యంగ్‌ ఇండియా స్కిల్స్‌ యూనివర్సిటీలో నిర్వహిస్తున్న నైపుణ్య శిక్షణ కార్యక్రమాల్లో భాగంగా ఏఐ, జెన్‌ ఏఐ కోర్సుల్లో మైక్రోసాఫ్ట్‌ శిక్షణ ఇవ్వాలని శ్రీధర్‌బాబు విజ్ఞప్తి చేశారు.

అడవుల సంరక్షణ కోసం చేసిన ‘చిప్కో’ ఉద్యమం గురించి విన్నాం... అయితే ఇప్పుడు టెక్నాలజీ రంగంలో భారత్‌ను పవర్‌హౌస్‌గా నిలిపేలా మరో ‘చిప్‌’కో ఉద్యమం నడుస్తోంది. దేశాన్ని సెమీకండక్టర్స్‌ శకంలోకి నడిపించేందుకు అటు కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు ఇటు పారిశ్రామిక అగ్రగాములు రంగంలోకి దూకడంతో ప్రపంచ దిగ్గజాలన్నీ భారత్‌లో చిప్స్‌ తయారీకి సై అంటున్నాయి. టాటా నుంచి అదానీ వరకు టాప్‌ కార్పొరేట్‌ గ్రూప్‌లన్నీ సెమీకండక్టర్‌ ఉద్యమంలో తలమునకలయ్యాయి. అమెరికా దిగ్గజం మైక్రాన్‌ నుండి తొలి మేక్‌ ఇన్‌ ఇండియా చిప్‌ కొత్త ఏడాది ఆరంభంలోనే సాక్షాత్కరించనుంది. ఈ భారీ ప్రణాళికల నేపథ్యంలో కొంగొత్త కొలువులకు ద్వారాలు తెరుచుకున్నాయి. రాబోయే రెండేళ్లలో ఏకంగా 10 లక్షల ‘చిప్‌’ జాబ్స్‌ సాకారమవుతాయనేది విశ్లేషకుల అంచనా!నిర్మాణంలో ఉన్న చిప్‌ ప్లాంట్లు...మైక్రాన్‌ టెక్నాలజీస్‌ఎక్కడ: గుజరాత్‌–సాణంద్‌ మొత్తం పెట్టుబడి: 2.75 బిలియన్‌ డాలర్లు. తొలి దశ నిర్మాణం శరవేగంగా సాగుతోంది. 2025 నాటికి ఈ ప్లాంట్‌ నుంచి తొలి మేక్‌ ఇన్‌ ఇండియా చిప్‌ కల సాకారం కానుంది.టీటీపీఎల్‌–పీఎస్‌ఎంసీ ఎక్కడ: గుజరాత్‌–ధోలేరా మొత్తం పెట్టుబడి: రూ. 91,000 కోట్లు. తైవాన్‌కు చెందిన చిప్‌ తయారీ దిగ్గజం పవర్‌చిప్‌ సెమీకండక్టర్‌ మాన్యుఫాక్చరింగ్‌ కార్ప్‌ (పీఎస్‌ఎంసీ) భాగస్వామ్యంతో టాటా ఎల్రక్టానిక్స్‌ (టీఈపీఎల్‌) ఈ సెమీకండక్టర్‌ ఫ్యాబ్రికేషన్‌ యూనిట్‌ను నిర్మిస్తోంది. అదానీ–టవర్‌ (ఐఎస్‌ఎం ఆమోదం లభించాల్సి ఉంది)ఎక్కడ: పన్వేల్‌–మహారాష్ట్ర మొత్తం పెట్టుబడి: రూ.84,000 కోట్లుఇజ్రాయెల్‌ చిప్‌ తయారీ సంస్థ టవర్‌ సెమీకండక్ట్టర్, అదానీ భాగస్వామ్యంతో దీన్ని నెలకొల్పనుంది. టీశాట్‌ ఎక్కడ: అస్సాం–మోరిగావ్‌ మొత్తం పెట్టుబడి: రూ.27,000 కోట్లు. టాటా సెమీకండక్టర్‌ అసెంబ్లీ్ల అండ్‌ టెస్ట్‌ (టీశాట్‌) ఈ చిప్‌ ఏటీఎంపీ యూనిట్‌ను నెలకొల్పుతోంది. అత్యాధునిక స్వదేశీ సెమీకండక్టర్‌ ప్యాకేజింగ్‌ టెక్నాలజీలను టీశాట్‌ అభివృద్ధి చేస్తోంది.కేన్స్‌ సెమికాన్‌ ఎక్కడ: గుజరాత్‌–సాణంద్‌ మొత్తం పెట్టుబడి: రూ. 3,307 కోట్లు. మైసూరుకు చెందిన ఈ కంపెనీ రోజుకు 63 లక్షల చిప్‌ల తయారీ సామర్థ్యం గల ఓశాట్‌ (అవుట్‌సోర్స్‌డ్‌ సెమీకండక్టర్‌ అసెంబ్లీ అండ్‌ టెస్ట్‌) యూనిట్‌ను ఏర్పాటు చేస్తోంది.సీజీ పవర్, రెనెసాస్‌ ఎల్రక్టానిక్స్, స్టార్స్‌ మైక్రోఎల్రక్టానిక్స్‌ఎక్కడ: గుజరాత్‌–సాణంద్‌ మొత్తం పెట్టుబడి: రూ.7,600 కోట్లు. జపాన్‌కు చెందిన రెనెసాస్, థాయ్‌లాండ్‌ సంస్థ స్టార్స్‌ భాగస్వామ్యంతో సీజీ పవర్‌ ఈ చిప్‌ ఏటీఎంపీ యూనిట్‌ను నెలకొల్పుతోంది.భారత్‌ను సెమీకండక్టర్‌ తయారీ హబ్‌గా మార్చేందుకు కేంద్రం తీసుకుంటున్న చర్యలతో విదేశీ చిప్‌ దిగ్గజాలు దేశంలో ల్యాండవుతున్నాయి. దేశీ కంపెనీలతో జట్టుకట్టి ఇప్పటికే భారీ పెట్టుబడులను కూడా ప్రకటించాయి. గుజరాత్‌ అయితే దేశంలో ప్రత్యేక సెమీకండక్టర్‌ పాలసీ తీసుకొచి్చన తొలి రాష్ట్రంగా నిలిచింది. కేంద్ర ప్రభుత్వ సబ్సిడీ స్కీమ్‌ ఇండియా సెమీకండక్టర్‌ మిషన్‌ (ఐఎస్‌ఎం)లో ప్రకటించిన రూ.76,000 కోట్ల ప్రోత్సాహకాల చలవతో ఇప్పటికే రూ.1.52 లక్షల కోట్ల విలువైన 5 భారీ ప్రాజెక్టులు కార్యరూపం దాల్చాయి. దీంతో చిప్‌ డిజైన్‌ నుంచి ఫ్యాబ్రికేషన్‌ వరకు పలు ప్రాజెక్టుల నిర్మాణ పనులు జోరందుకున్నాయి.ఈ స్కీమ్‌ ద్వారా కంపెనీల ప్రాజెక్ట్‌ వ్యయంలో కేంద్రం 50 శాతం సబ్సిడీ అందిస్తోంది. దీనికి తోడు రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు కూడా ప్రత్యేక సదుపాయాలు కలి్పస్తున్నాయి. కాగా, మరో 20కి పైగా ప్రాజెక్టు ప్రతిపాదనలు కేంద్రం పరిశీలనలో ఉన్నాయి. దీంతో రెండు మూడు నెలల్లోనే మరింత భారీ స్థాయిలో ఐఎస్‌ఎం 2.0 స్కీమ్‌ను ప్రకటించేందుకు కేంద్రం కసరత్తు చేస్తోంది. ప్రస్తుతం దేశంలో 5,000కు పైగా కంపెనీలు సెమీకండక్టర్‌ పరిశ్రమ పరిధిలో కార్యకలాపాలు సాగిస్తున్నట్లు డన్‌ అండ్‌ బ్రాడ్‌స్ట్రీట్‌ డేటా క్లౌడ్‌ సంస్థ చెబుతోంది.ఇందులో ప్రత్యక్ష చిప్‌ తయారీ సంస్థలు, పరికర (కాంపొనెంట్‌) ఉత్పత్తిదారులతో పాటు ఎల్రక్టానిక్స్‌ డిజైన్, తయారీ, డి్రస్టిబ్యూషన్‌ డిస్‌ప్లే డిజైన్, ఎల్రక్టానిక్స్, ఇన్నోవేషన్‌ ఇలా మొత్తం సమగ్ర వ్యవస్థ (ఎకో సిస్టమ్‌)కు సంబంధించిన కంపెనీలు పాలు పంచుకుంటున్నాయి. 2023–24లో భారత్‌ దిగుమతి చేసుకున్న సెమీకండక్టర్ల విలువ అక్షరాలా 33.9 బిలియన్‌ డాలర్లు. 2030 నాటికి ఈ డిమాండ్‌ 148 బిలియన్‌ డాలర్లకు ఎగబాకుతుందనేది నోమురా అంచనా. ఇక చిప్‌ డిజైన్‌ జోరు.. త్వరలో కేంద్రం ప్రకటించనున్న సెమికాన్‌ 2.0 స్కీమ్‌లో చిప్‌ డిజైనింగ్‌తో పాటు సెమికండక్టర్‌ పరిశ్రమ ఎకో సిస్టమ్‌ వృద్ధికి పెద్ద పీట వేయనుంది. దిగ్గజ సంస్థలకూ ప్రాజెక్టుల వ్యయంలో సబ్సిడీ అందించే అవకాశముంది. ప్రస్తుత స్కీ మ్‌ (రూ.1,000 కోట్లు) చిప్‌ డిజైన్‌ స్టార్టప్‌లకు మాత్రమే 50 శాతం సబ్సిడీ (రూ.15 కోట్ల పరిమితితో) అమలవుతోంది. తదుపరి స్కీమ్‌లో ఈ పరిమితి పెంపుతో పాటు బడా కంపెనీలకూ వర్తింపజేయనున్నట్లు సమాచారం. ఎల్‌అండ్‌టీ సెమీకండక్టర్‌ టెక్నాలజీస్, క్వాల్‌కామ్, మీడియాటెక్, ఎన్‌ఎక్స్‌పీ వంటి కంపెనీలు రెడీగా ఉన్నాయి. అయితే, చిప్‌ మేధోసంపత్తి హక్కులు (ఐపీ) భారత్‌లోనే ఉండేలా షరతు విధించనున్నట్లు ప్రభుత్వ వర్గాలు చెబుతున్నాయి.నిపుణులకు ‘చిప్‌’కార్పెట్‌! భారత్‌ను సెమీకండక్టర్‌ పవర్‌హౌస్‌గా తీర్చిదిద్దాలంటే నిపుణులైన సిబ్బందే కీలకం. అందుకే అటు ప్రభుత్వం, ఇటు పరిశ్రమవర్గాలు ఈ రంగంలో నైపుణ్యాలు పెంచేపనిలో పడ్డాయి. ఎన్‌ఎల్‌బీ సరీ్వసెస్‌ డేటా ప్రకారం 2026 నాటికి భారత సెమీకండక్టర్‌ పరిశ్రమ 10 లక్షల కొత్త కొలువులను సృష్టించనుందని అంచనా. ఇందులో చిప్‌ ఫ్యాబ్రికేషన్‌లో 3 లక్షలు, అసెంబ్లీ, టెస్టింగ్, మార్కింగ్‌ అండ్‌ ప్యాకేజింగ్‌ (ఏటీఎంపీ)లో 2 లక్షల జాబ్స్‌ లభించనున్నాయి.ఇంకా చిప్‌ డిజైన్, సాఫ్ట్‌వేర్‌ డెవలప్‌మెంట్, సిస్టమ్‌ సర్క్యూట్స్, తయారీ సరఫరా వ్యవస్థ నిర్వహణ తదితర రంగాల్లో దండిగా ఉద్యోగాలు రానున్నట్లు ఎన్‌ఎల్‌బీ నివేదిక పేర్కొంది. ‘సెమీకండక్టర్‌ పరిశ్రమకు అవసరమైన సిబ్బందిని అందించడంలో రీస్కిల్లింగ్, అప్‌స్కిల్లింగ్‌ కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది. భారీ డిమాండ్‌ను తీర్చాలంటే కనీసం ఏటా 5 లక్షల నిపుణులను పరిశ్రమకు అనుగుణంగా తీర్చిదిద్దాల్సి ఉంటుంది’ అని ఎన్‌ఎల్‌బీ సరీ్వసెస్‌ సీఈఓ సచిన్‌ అలుగ్‌ అభిప్రాయపడ్డారు.ప్రధానంగా ప్రొక్యూర్‌మెంట్, క్వాలిటీ కంట్రోల్, మెటీరియల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ వంటి విభాగాల్లో ఇంజనీర్లు, ఆపరేటర్లు, టెక్నీషియన్లు, స్పెషలిస్టులకు ఫుల్‌ డిమాండ్‌ ఉంది. కొన్ని చిప్‌ తయారీ కంపెనీలు ఇప్పటికే నైపుణ్యాభివృద్ధి చర్యలు మొదలుపెట్టాయి. ఏఎండీ, మైక్రాన్‌ ఇండియా, ఎల్‌ఏఎం రీసెర్చ్‌ తదితర కంపెనీలు కొత్త నియామకాల కోసం టెక్నికల్‌ బూట్‌క్యాంపులు, యూనివర్సిటీల్లో రీసెర్చ్‌ ల్యాబ్‌ల ఏర్పాటు, మెంటార్‌షిప్‌ అవకాశాల కల్పనకు నడుంబిగించాయి. – సాక్షి, బిజినెస్‌ డెస్క్‌

సాక్షి, హైదరాబాద్‌ : కొత్తగా దూసుకువస్తున్న కృత్రిమ మేథస్సు (ఏఐ టెక్నాలజీ)తో పాటు ఇతర ఎమర్జింగ్‌ టెక్నాలజీల ఆధారంగా ఇన్ఫర్మేషన్‌ టెక్నాలజీ రంగంలో తెలంగాణను అగ్రస్థానంలో నిలుపుతామని రాష్ట్ర ఐటీ, పరిశ్రమల శాఖ మంత్రి దుద్దిళ్ల శ్రీధర్‌బాబు చెప్పారు. ఐటీ ఉత్పత్తులు, ఎగుమతుల్లో బెంగళూరు చాలా ముందంజలో ఉందని, ఇతర రాష్ట్రాలు కూడా ఎమర్జింగ్‌ టెక్నాలజీ రంగంలో అవకాశాలు అందిపుచ్చుకునేందుకు పోటీ పడుతున్నాయని అన్నారు. ఈ నేపథ్యంలో ఏఐ సాంకేతికత ద్వారా భారీ ముందడుగు వేసి ఐటీ రంగంలో బెంగళూరును అధిగమించే దిశగా ప్రయత్నాలు చేస్తామని మంత్రి పేర్కొన్నారు. ఏఐ టెక్నాలజీ రంగంలో పరిశోధనలు, ఆవిష్కరణలు, వాణిజ్యం పెంచే దిశగా ప్రభుత్వం రోడ్‌ మ్యాప్‌ రూపొందిస్తోందని తెలిపారు. ఏఐ టెక్నాలజీని ప్రోత్సహించే ప్రణాళికలో భాగంగా ఏఐ సిటీ నిర్మిస్తామని, రాష్ట్ర అభివృద్ధిని పదింతలు పెంచుతామని చెప్పారు.గురు, శుక్రవారాల్లో రెండురోజుల పాటు హైదరాబాద్‌ ఇంటర్నేషనల్‌ కన్వెన్షన్‌ సెంటర్‌ (హెచ్‌ఐసీసీ) వేదికగా ‘తెలంగాణ గ్లోబల్‌ ఏఐ సమ్మిట్‌’(అంతర్జాతీయ ఏఐ సదస్సు)ను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నిర్వహిస్తోంది. ఈ నేపథ్యంలో మంత్రి శ్రీధర్‌బాబు ‘సాక్షి’కి ప్రత్యేకంగా ఇంటర్వ్యూ ఇచ్చారు. ముఖ్యాంశాలు ఆయన మాటల్లోనే.. బహుముఖ లక్ష్యంతో.. ఐటీ రంగంలో కొత్తగా వస్తున్న ఏఐ టెక్నాలజీ ఫలితాలు, వినియోగంపై ప్రజల్లో అవగాహన కల్పించడం సహా బహుముఖ లక్ష్యంతో నాస్కామ్‌ సహకారంతో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఈ సదస్సును నిర్వహిస్తోంది. ఏఐ ద్వారా భవిష్యత్తులో ఐటీ రంగంలో కొత్తగా భారీగా ఉద్యోగాల కల్పన జరుగుతుంది. అదే సమయంలో ఇది కోడింగ్, అల్గారిథమ్స్‌ ఆధారిత ఉద్యోగాలు చేస్తున్న ఐటీ నిపుణుల ఉద్యోగ భద్రతకు కూడా సవాలు విసరనుంది. ఈ నేపథ్యంలో ఏఐ నిపుణులను తయారు చేసేందుకు అవసరమైన శిక్షణ ఇవ్వడానికి అనుసరించాల్సిన విధానాలపై సదస్సులో చర్చిస్తాం. వాణిజ్యం, వ్యాపార రంగాల్లో ఏఐ ఆధారిత అభివృద్ధి, ఉత్పాదకత పెంచడం తదితరాలపై సదస్సులో పాల్గొనే నిపుణులు సూచనలు చేస్తారు. ఏఐ టెక్నాలజీ రెండంచుల కత్తిలాంటిదనే ఆందోళన నేపథ్యంలో నైతిక మార్గంలో ఏఐ సాంకేతికత వినియోగం, ప్రభుత్వ నియంత్రణ తదితర అంశాలపై కూడా చర్చ జరుగుతుంది. ఏఐ పాలసీ రూపకల్పన కోసం ప్రభుత్వం కసరత్తు చేస్తున్న నేపథ్యంలో సదస్సులో పాల్గొనే నిపుణుల అభిప్రాయాలు తీసుకుంటాం. తెలంగాణను ‘ఏఐ క్యాపిటల్‌’గా తీర్చిదిద్దే లక్ష్యంతో ఈ సదస్సు జరుగుతోంది. ఉత్పాదకత పెంపునకు ఏఐ వినియోగం వ్యవసాయం, విద్య, వైద్యం, పారిశ్రామిక రంగంలో ఉత్పాదకత పెంచడం లక్ష్యంగా ఏఐ వినియోగం పెంచాలని భావిస్తున్నాం. పరిశ్రమల ఆటోమేషన్, మెరుగైన నాణ్యత, యంత్రాల మెయింటినెన్స్, మార్కెటింగ్, మెరుగైన విద్యుత్‌ వినియోగం వంటి అంశాల్లో ఏఐ టెక్నాలజీ ఉపయోగించేలా ఆవిష్కరణలను ప్రోత్సహిస్తాం. వ్యవసాయంలో ఎరువులు, నీళ్లు, తెగుళ్లు, పంట నూరి్పళ్లు సమర్ధవంతంగా జరిగేలా చూడటం, కూలీల కొరతను అధిగమించడం వంటి సవాళ్ల పరిష్కారంపై ఇప్పటికే పలు ఏఐ ఆవిష్కరణలు అందుబాటులోకి వచ్చాయి. వైద్య రంగంలో రోబోటిక్‌ సర్జరీలు, చికిత్సలు, రోగ నిర్ధారణ సమర్ధవంతంగా చేయడం సాధ్యమవుతోంది. విద్యారంగంలోనూ ఏఐ సాంకేతికతతో బహుళ లాభాలు ఉండబోతున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఏర్పాటు చేసే యంగ్‌ ఇండియా స్కిల్స్‌ యూనివర్సిటీలో ఏఐ ఆధారిత శిక్షణ ఇచ్చేందుకు సన్నాహాలు జరుగుతున్నాయి. ఇంటర్‌ స్థాయిలో ఏఐ! సైబర్‌ సెక్యూరిటీ, క్వాంటమ్‌ కంప్యూటింగ్, డేటా ఎనలిటిక్స్‌ వంటి ఎమర్జింగ్‌ టెక్నాలజీ ఆధారిత ఉత్పత్తులు, సేవలు అందుబాటులోకి తెచ్చేలా పరిశోధనలు, అభివృద్ధి కార్యకలాపాలు జరుగుతున్నాయి. క్వాంటమ్‌ కంప్యూటింగ్‌లో సెంటర్‌ ఆఫ్‌ ఎక్సలెన్స్‌ ఏర్పాటు చేస్తాం. విద్యార్థులకు జూనియర్‌ కాలేజీ స్థాయి నుంచి కరిక్యులమ్‌లో ఏఐ పాఠ్యాంశాలను చేర్చడంపై సదస్సులో చర్చిస్తాం. బెంగళూరు తరహాలో ఇక్కడి ఏఐ హబ్‌ నుంచి యూనికార్న్‌లు (బిలియన్‌ డాలర్ల వ్యాపారం చేసే సంస్థలు) పుట్టుకొచ్చే వాతావరణం కల్పిస్తాం. త్వరలో ఎస్‌ఎంఎస్‌ఈ, లైఫ్‌ సైన్సెస్‌ పాలసీలను కూడా ఆవిష్కరిస్తాం.

న్యూఢిల్లీ: దేశీయంగా టెక్నాలజీ రంగంలో లింగ అసమానతలు గణనీయంగా ఉంటున్నాయని రిలయన్స్‌ ఇండస్ట్రీస్‌ డైరెక్టర్‌ ఈషా అంబానీ తెలిపారు. మహిళలంటే ఉపాధ్యాయ వృత్తిలాంటివి మాత్రమే చేయగలరంటూ స్థిరపడిపోయిన అభిప్రాయాలే ఇందుకు కారణమని ఆమె పేర్కొన్నారు. ప్రస్తుతం దేశీయంగా టెక్నాలజీ రంగంలో మహిళల వాటా 36 శాతమే ఉండగా, స్టెమ్‌ గ్రాడ్యుయేట్స్‌లో 43 శాతం, మొత్తం సైంటిస్టులు, ఇంజినీర్లు, టెక్నాలజిస్టుల్లో 14 శాతం మాత్రమే ఉందని ఆమె చెప్పారు. ఈ నేపథ్యంలో సైన్స్, టెక్నాలజీ, ఇంజినీరింగ్, మ్యాథ్స్‌ విభాగాల్లో మహిళా గ్రాడ్యుయేట్ల సంఖ్య పెరగాల్సిన అవసరం ఉందని ’ గాల్స్‌ ఇన్‌ ఇన్ఫర్మేషన్, కమ్యూనికేషన్‌ టెక్నాలజీ (ఐసీటీ) డే’ కార్యక్రమంలో పాల్గొన్న సందర్భంగా ఈషా తెలిపారు. నాలుగో పారిశ్రామిక విప్లవంలో పరిస్థితిని సరిదిద్దుకునే అవకాశాన్ని భారత్‌ అందిపుచ్చుకోవాలని ఆమె పేర్కొన్నారు.

సాక్షి, న్యూఢిల్లీ: శాస్త్ర సాంకేతిక రంగాల్లో ఇస్రో అద్భుతమైన సేవలందిస్తోందని వైఎస్సార్‌సీపీ ఎంపీలు లావు శ్రీకృష్ణదేవరాయలు, మార్గాని భరత్‌రామ్‌ కొనియాడారు. అంతరిక్ష రంగంలో మహిళల ప్రమేయం పెరిగేలా ప్రోత్సహించాల ని కేంద్రాన్ని కోరారు. లోక్‌సభలో గురువారం చంద్రయాన్‌–3 విజయంపై జరిగిన చర్చలో ఎంపీలు ఇరువురూ మాట్లాడారు. ఎంపీ లావు శ్రీకృష్ణదేవరాయలు మాట్లాడుతూ.. ఇంతటి గొప్ప పరిశోధనలు ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని శ్రీహరికోట నుంచి జరగటం తెలుగువారికి గర్వకారణమన్నారు. చంద్రయాన్‌ ప్రయోగంలో భాగస్వాములైన మెజారిటీ శాస్త్రవేత్తలు రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు నిర్వహించే విశ్వవిద్యాలయాలు, ఇంజినీరింగ్‌ కళాశాలల నుంచి రావ డం గొప్ప విషయమని చెప్పారు. యూనివర్సిటీలకు రాష్ట్రీయ  య ఉచ్చతర్‌ శిక్షా అభియాన్‌(రూసా)కింద గత నాలుగైదు సంవత్సరాలుగా ఏటా రూ.8,120 కోట్ల నిధులు కేటాయిస్తున్నా వినియోగం 60 శాతం కూడా ఉండటంలేదని వివరించారు. వర్సిటీలు ఈ నిధులు వాడుకునేలా వెసులుబాటు కల్పించాల్సి ఉందన్నారు. అంతరిక్ష రంగంలో ప్రైవేట్‌ భాగస్వామ్యాన్ని మెరుగుపరచాల్సిఉందని సూచించారు.    ఎంపీ మార్గాని భరత్‌రామ్‌ మాట్లాడుతూ.. అంతరిక్ష రంగంలో మన శాస్త్రవేత్తలు ఏళ్ల తరబడి అంకితభావంతో పనిచేస్తున్నారని కొనియాడా రు. దేశమంతా చంద్రయాన్‌–3 విజయాన్ని కొనియాడుతుంటే టీడీపీ మాత్రం మాజీ సీఎం చంద్రబాబు గురించి మాట్లాడుతోందని ఎద్దే వా చేశారు. రూ.3,300 కోట్ల కుంభకోణం కేసులో చంద్రబాబు అరెస్టయ్యారన్నారు. చంద్రబాబు చేసిన ఇతర కుంభకోణాలు సైతం త్వరలో బయటపడతాయన్నారు. చంద్రుడి దక్షిణ ధృవంపై విక్రమ్‌ ల్యాండర్, ప్రజ్ఞాన్‌ రోవర్‌ ల్యాండయినప్పుడు తన ఆరేళ్ల కుమార్తె ‘నాన్నా చంద్రుడి మీద అడుగుపెట్టాం’ అంటూ ఎంతో సంబరపడిందని,  ‘మనం ఎప్పుడు చంద్రుడి మీద కు వెళ్తాం అమ్మా?’ అని తన తల్లిని అడగడం తనని ఎంతో సంతోషానికి గురిచేసిందన్నారు. చంద్రయాన్‌–3 విజయంపై ఇస్రో బృందం, ప్రధాని నరేంద్రమోదీకి భరత్‌ కృతజ్ఞతలు తెలిపారు.     

‘డ్రీమ్‌ బిగ్, ఫాలో యువర్‌ పాషన్, వర్క్‌ హార్డ్, వర్క్‌ స్మార్ట్‌’... నాలుగు మాటలు. ఈ నాలుగు మాటలే వీణాగుండవెల్లిని విజేతగా నిలబెట్టాయి. ‘ఇలా ముందుకెళ్లమని నాకెవ్వరూ చెప్పలేదు.  స్వీయశోధన తో తెలుసుకున్న సత్యాలివి. కొత్తతరానికి నేను చెప్పగలిగిన సూచన ఇది. నేను ఆచరించిన మార్గమే నా సందేశం’ అన్నారామె.  ఉస్మానియా యూనివర్సిటీ నుంచి ఎలక్ట్రానిక్స్‌ అండ్‌ కమ్యూనికేషన్స్‌ ఇంజనీరింగ్‌ చేసిన వీణ ఆ తర్వాత యూఎస్‌ వెళ్లి శాంటాక్లారా యూనివర్సిటీ నుంచి కంప్యూటర్‌ ఇంజనీరింగ్‌లో మాస్టర్స్‌ చేశారు. యూఎస్‌లోని సిలికాన్‌ వ్యాలీ కేంద్రంగా ఇమాజియా సాఫ్ట్‌వేర్‌ కంపెనీని నిర్వహిస్తున్న వీణ ఇటీవల హైదరాబాద్‌కి వచ్చినప్పుడు సాంకేతిక రంగంలో విజయవంతమైన తన జర్నీని ఆమె ‘సాక్షి’తో పంచుకున్నారు.    ‘‘యూఎస్‌లో నేను కానన్‌ ఇన్ఫర్మేషన్‌ సిస్టమ్స్, సిస్కో సిస్టమ్స్‌లో పని చేసిన తర్వాత టెక్నాలజీ రంగంలో సొంత కంపెనీ ప్రారంభించాను. ఇంటర్నెట్‌ మొదలైన రోజులు, అలాగే వైటూకే క్రైసిస్‌ ఎదురైన రోజులు కూడా. ఆ సమస్యలను అధిగమిస్తూ ఇంటర్నెట్‌ ఆధారిత ఫైనాన్స్‌ అప్లికేషన్స్‌ సర్వీసులందించింది మా సంస్థ. ఈ టెక్నాలజీకి భవిష్యత్తు ఉందని నమ్మాను, నా నమ్మకమే పునాదిగా ముందుకెళ్లాను. ఒక దశ తరవాత కంపెనీ కార్యకలాపా లను విస్తరించాలనే ఉద్దేశంతో వెంచర్‌ క్యాపిటల్‌ ద్వారా ఫండ్‌ రైజింగ్‌ మొదలుపెట్టాను. మా కంపెనీ సేవల పట్ల నమ్మకం కలిగినప్పటికీ పెట్టుబడులు పెట్టడానికి చాలామంది ముందడుగు వేయలేక΄ోయారు. అందుకు కారణం మహిళను కావడమే. నా మీద నాకు కాన్ఫిడెన్స్‌ ఉంది, నేను కాన్ఫిడెంట్‌గా ముందుకెళ్తున్నాను. ఆ మేరకు పెట్టుబడి పెట్టేవాళ్లలో విశ్వాసం కలిగించడం కొంచెం కష్టమైందనే చెప్పాలి. కష్టం అని వదిలిన వాళ్ల వెంట సక్సెస్‌ రాదు. కష్టాన్ని జయించడమే విజయానికి తొలిమెట్టు. మొత్తానికి నాకున్న సాంకేతిక పరిజ్ఞానం పట్ల విశ్వాసం కలిగిన తరవాత పెట్టుబడులు పెట్టారు. కానీ  ఆ తర్వాత ‘మీ కంపెనీలో మా ప్రతినిధి సీఈవో హోదాలో ఉంటారు. మీరు టెక్నాలజీ పా ర్ట్‌ చూసుకోండి’ అన్నారు. ఆ షరతును అంగీకరించాల్సి వచ్చింది. కానీ ఆ ప్రయత్నం విజయవంతం కాలేదు. టాప్‌లో ఉన్న మా కంపెనీ ఒడిదొడుకులకు లోనయింది. తిరిగి టాప్‌లో నిలపడానికి నేను చాలా కష్టపడాల్సి వచ్చింది.    ముందుచూపు  ఆర్టిఫీషియల్‌ ఇంటలిజెన్స్‌ వినియోగం ఇప్పుడు బాగా ఎక్కువైంది. మేము 2015లోప్రోడక్ట్‌ బిల్డ్‌ చేశాం. సాంకేతిక రంగానికి ఏఐని పరిచయం చేశామని చెప్పాలి. ఆ తర్వాత మూడేళ్లకు కృత్రిమ మేధ ఆధారిత ఆర్థిక సహకారాన్ని డిజిటల్‌గా అందించడం మొదలుపెట్టాం. మరో రెండేళ్లలో ఫైనాన్షియల్‌ డాక్యుమెంట్‌లను చదివి,  ప్రాజెస్‌ చేయగలిగిన తొలి ఏఐ ఇంజన్‌ను తీసుకొచ్చాం. ఈ రంగంలో మేమిచ్చిన డైరెక్షన్‌ను ముందుచూపున్న కంపెనీలు అందుకున్నాయి. మేము ఏఐ ఆధారిత డిజిటల్‌ పేమెంట్స్‌ చేస్తున్నాం. ఆర్థిక లావాదేవీలు వేగంగా జరుగుతుంటే వ్యాపా రం కూడా అంతే వేగంగా జరుగుతుంది. ఓటూసీ (ఆర్డర్‌ టూ కస్టమర్‌) ్రపా సెస్‌ని మా కంపెనీ చేస్తుంది. తొంభై దేశాల్లో, 25 భాషల్లో మా సేవలందింస్తున్నాం.    భవిష్యత్తు దర్శనం విజేత కావాలంటే భవిష్యత్తును దర్శించగలగాలి. ఆలోచనను ఆచరణలో పెట్టడానికి ఎట్టి పరిస్థితుల్లోనూ వెనుకడుగు వేయకూడదు. అలాగే అవకాశాలను అందిపుచ్చుకోవడమనేది పా త మాట. అవకాశాలను సృష్టించుకోవాలనేది ఈ జనరేషన్‌ అనుసరించాల్సిన ఫార్ములా. హెన్రీ ఫోర్డ్‌ ఒక ఇంజనీర్‌గా మిగిలిపోలేదు. తన ఆలోచనతో రవాణాకు యంత్రంతో నడిచే కారు అనే వాహనానికి రూపకల్పన చేసి పా రిశ్రామికవేత్త అయ్యాడు. గుర్రం మీద ప్రయాణించే కాలాన్ని వేగంగా ముందుకు తీసుకెళ్లాడు. మన ఆలోచన సమాజానికంటే ముందుండాలి. అది శతాబ్దం కావచ్చు, దశాబ్దం కావచ్చు. ఆ సమయానికి సమాజం మన ఆలోచనను స్వాగతించవచ్చు లేదా విమర్శించనూ వచ్చు. కానీ దానిని నిరూపించిన తరవాత మన వెంట నడిచి తీరుతుంది’’ అన్నారు వీణా గుండవెల్లి.  ఆమె తన విజయాలనే పా ఠ్యాంశాలుగా కాలిఫోర్నియా యూనివర్సిటీలో బోధిస్తున్నారు. అల్పాదాయ వర్గాల వారికి సహాయం చేయడానికి టచ్‌ ఏ లైఫ్‌ పేరుతో ఒక ఫౌండేషన్‌ ద్వారా సేవలందిస్తున్నారు. అలాగే పర్యావరణ పరిరక్షణ, సామాజిక ప్రయోజనం చేకూరే స్టార్టప్‌లతో ముందుకు వచ్చే యువతకు చేయూతనిస్తున్నారు. ఈ ప్రయాణంలో ఆమెను వరించిన అవార్డుల ప్రస్తావనకు ఆమె ‘ఎన్నని చెప్పాలి, అయినా ఆ లెక్క ఇప్పుడెందుకు’ అన్నారు నవ్వుతూ.  – వాకా మంజులారెడ్డి 

వాషింగ్టన్‌: ఆర్థిక సంక్షోభ భయాలతో అమెరికాలో టెక్‌ కంపెనీలు హెచ్‌–1బీ వీసాదారులను ఉద్యోగాల నుంచి తొలగిస్తున్న తరుణంలో వారి జీవితభాగస్వామి అమెరికాలో ఉద్యోగం చేసుకోవచ్చని అమెరికా న్యాయమూర్తి ఒకరు తీర్పు చెప్పారు. దీంతో అమెరికాలో టెక్నాలజీ రంగంలో ఉద్యోగాలు పోయి ఆర్థిక అనిశ్చితిని ఎదుర్కొంటున్న వేలాది మంది భారతీయ టెకీలకు పెద్ద ఊరట లభించినట్లయింది. అమెరికాలో ప్రత్యేక ఉపాధి, నైపుణ్య వృత్తుల్లోకి తీసుకునేందుకు అక్కడి కంపెనీలు నాన్‌ ఇమిగ్రెంట్‌ హెచ్‌–1బీ వీసాలతో భారత్‌వంటి దేశాలకు చెందిన విదేశీ నిపుణులకు కొలువులు కల్పిస్తున్న విషయం విదితమే. అయితే ఇలా ఏటా వేలాదిగా తరలివస్తున్న హెచ్‌–1బీ వీసాదారులు, వారి భాగస్వాముల కారణంగా స్థానిక అమెరికన్లు ఉద్యోగాలు సాధించలేకపోతున్నారని సేవ్‌ జాబ్స్‌ యూఎస్‌ఏ అనే సంస్థ వాషింగ్టన్‌లోని జిల్లా కోర్టులో దావా వేసింది. హెచ్‌–1బీ వీసాదారుల జీవితభాగస్వాములూ జాబ్‌ కార్డ్‌ సాధించి ఉద్యోగాలు చేసేందుకు వీలు కల్పిస్తున్న ఒబామా కాలంనాటి నిబంధనలను కొట్టేయాలని సంస్థ కోరింది. ఈ దావాను అమెజాన్, ఆపిల్, గూగుల్, మైక్రోసాఫ్ట్‌ వంటి బడా కంపెనీలు తీవ్రంగా వ్యతిరేకించాయి. ఇప్పటికే అమెరికా ప్రభుత్వం హెచ్‌–1బీ వీసాదారుల దాదాపు లక్ష మంది జీవితభాగస్వాములకు పని చేసుకునేందుకు అనుమతులు ఇచ్చింది. ఈ కేసును మార్చి 28వ తేదీన జిల్లా మహిళా జడ్జి తాన్య చుత్కాన్‌ విచారించారు. ‘అమెరికా ప్రభుత్వం పూర్తి బాధ్యతతోనే వారికి వర్క్‌ పర్మిట్‌ ఇచ్చింది. వీరితోపాటే వేర్వేరు కేటగిరీల వారికీ తగు అనుమతులు ఇచ్చింది. విద్య కోసం వచ్చే వారికి, వారి జీవిత భాగస్వామికి, వారిపై ఆధారపడిన వారికి హోంల్యాండ్‌ సెక్యూరిటీ విభాగం ఉపాధి అనుమతులు కల్పించింది. విదేశీ ప్రభుత్వాధికారులు, అంతర్జాతీయ సంస్థల అధికారులు, ఉద్యోగుల జీవితభాగస్వాములకూ అనుమతులు ఉన్నాయి’ అంటూ సేవ్‌ జాబ్స్‌ యూఎస్‌ఏ పిటిషన్‌ను జడ్జి కొట్టేశారు. అయితే తీర్పును ఎగువ కోర్టులో సవాల్‌ చేస్తామని సంస్థ తెలిపింది. అభినందనీయం ‘ఉద్యోగాలు పోయి కష్టాల్లో ఉన్న హెచ్‌–1బీ హోల్డర్ల కుటుంబాలకు ఈ తీర్పు ఎంతో సంతోషాన్ని ఇచ్చింది. వలసదారుల హక్కుల సమానత్వ వ్యవస్థ సాధనకు ఇది ముందడుగు’ అని వలసదారుల హక్కులపై పోరాడే భారతీయ మూలాలున్న అమెరికా న్యాయవాది అజయ్‌ భుటోరియా వ్యాఖ్యానించారు. గత ఏడాది నవంబర్‌ నుంచి చూస్తే గూగుల్, మైక్రోసాఫ్ట్, ఫేస్‌బుక్, అమెజాన్‌సహా అమెరికాలోని చాలా ఐటీ కంపెనీలు దాదాపు 2,00,000 మంది ఉద్యోగులను తొలగించాయని ‘ది వాషింగ్టన్‌ పోస్ట్‌’ తన కథనంలో పేర్కొనడం తెల్సిందే. ఇలా ఉద్యోగాలు పోయిన వారిలో 30–40 శాతం మంది భారతీయ ఐటీ నిపుణులే కావడం విషాదం.

వాషింగ్టన్‌: టెక్నాలజీ రంగంలో గతేడాది నుంచి ఆరంభమైన ఉద్యోగ కోతల క్రమం ఇప్పుడప్పుడే ఆగేట్టు కనిపించడం లేదు. తాజాగా కంప్యూటర్‌ తయారీ సంస్థ డెల్‌ 6,600 ఉద్యోగులను తగ్గించుకుంటున్నట్టు ప్రకటించింది. గత నెలలోనే టెక్నాలజీ రంగంలో 50వేల ఉద్యోగాలకు కోత పడింది. అయినప్పటికీ చాలా వరకు టెక్నాలజీ కంపెనీలు మూడేళ్ల క్రితం నాటితో పోలిస్తే ఇప్పటికీ అదనపు ఉద్యోగులతో ఉండడం గమనార్హం.   ► డెల్‌ తన ఉద్యోగుల్లో 5 శాతాన్ని తొలగించుకోనుంది. ఈ సంస్థలో మొత్తం ఉద్యోగుల సంఖ్య 1,33,000గా ఉంది.   ► గత నెలలో అమెజాన్‌ 18వేల మందిని తొలగిస్తున్నట్టు ప్రకటించడం గమనార్హం. ► సేల్స్‌ఫోర్స్‌ 8,000 మంది ఉద్యోగులను తొలగించింది. ► మైక్రోసాఫ్ట్‌ 10వేల మంది, గూగుల్‌ 12వేల మంది చొప్పున ఉద్యోగులను ఇంటికి సాగనంపాయి.   ► గూగుల్‌ 12,000 మంది (6 శాతం) ఇంటికి వెళ్లకతప్పదని ప్రకటించింది. ► స్పాటిఫై 6 శాతం మందిని తొలగించుకుంది.   ► ఎస్‌ఏపీ అయితే ప్రపంచవ్యాప్తంగా 3,000 మంది ఉద్యోగులను (2.5 శాతం) తగ్గించుకుంది.   ► పేపాల్‌ సంస్థ 7 శాతం ఉద్యోగులను (2,000 మంది) తొలగిస్తున్నట్టు ప్రకటించింది.   ► ఐబీఎం సంస్థ కూడా 3,900 ఉద్యోగులను తొలగించింది.   ► గతేడాది చివర్లో ట్విట్టర్‌ సైతం పెద్ద సంఖ్యలో ఉద్యోగులను ఇంటికి పంపించేసింది.   ► మెటా సంస్థ 11,000 మందిని (13 శాతం), లిఫ్ట్‌ 700 మందికి ఉద్యోగులకు ఉద్వాసన చెప్పింది.   

సాక్షి, విశాఖపట్నం: ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఎప్పటికప్పుడు సాంకేతిక రంగంలో అత్యాధునిక పరిణామాలు చోటు చేసుకుంటున్నాయని ఇంటర్నేషనల్‌ బ్లాక్‌చెయిన్‌ కాంగ్రెస్‌ (ఐబీసీ) ఫౌండర్‌ అభిషేక్‌ పిట్టి తెలిపారు. ఈ నేపథ్యంలో ఇంటర్‌నెట్‌ మూడో తరంగా పిలుచుకునే వెబ్‌ 3.0లో అపార అవకాశాలున్నాయన్నారు. మెషిన్‌ లెర్నింగ్, కృత్రిమ మేధ (ఆర్టిఫిషియల్‌ ఇంటెలిజెన్స్‌)కు మంచి డిమాండ్‌ రాబోతోందన్నారు. వాణిజ్య, వ్యాపార అవసరాలకు వెబ్‌ 3.0 ఉపయుక్తమవుతున్న నేపథ్యంలో ప్రపంచవ్యాప్తంగా 90 వేల సంస్థలకు వెబ్‌ 3 ఉద్యోగులు అవసరమని వెల్లడించారు. అంతర్జాతీయ సంస్థలైన పోల్కాడాట్, అవలాంచ్, ఆప్టాస్‌ మొదలైన సంస్థలు ఉద్యోగావకాశాలు కల్పిస్తున్నాయని వివరించారు. ఏడాదికి వెబ్‌ 3 ఇంజనీర్లు కనీసం 80 వేల డాలర్ల వరకు సంపాదించవచ్చన్నారు. ప్రస్తుతం ఐటీ సంస్థల్లో వీరికే అత్యధిక వేతనాలు ఇస్తున్నారని తెలిపారు. వెబ్‌ 3.0 ఇంజనీర్ల కొరత ఎక్కువగా ఉండటంతో విద్యార్థులకు ఇది మంచి అవకాశమన్నారు. విద్యార్థుల భవిష్యత్తుపై రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి మంచి విజన్‌ ఉందని చెప్పారు. అందుకే రాష్ట్రంలో 20 వేల మంది విద్యార్థులకు వెబ్‌ 3.0లో నైపుణ్య శిక్షణతోపాటు హ్యాకథాన్‌ ద్వారా పోటీలు నిర్వహిస్తున్నామన్నారు. విశాఖపట్నం గాయత్రి ఇంజనీరింగ్‌ కాలేజీలో ఐబీసీ హ్యాక్‌ఫెస్ట్‌ చాలెంజ్‌ సదస్సు ప్రారంభం సందర్భంగా ‘సాక్షి’తో అభిషేక్‌ పిట్టి పలు విషయాలను పంచుకున్నారు. వివరాలు ఆయన మాటల్లోనే.. భవిష్యత్తుని శాసించేవి ఇవే.. వెబ్, వెబ్‌ 1.0 నుంచి వెబ్‌ 2.0కి మారడానికి 10 ఏళ్లకు పైగా పట్టింది. ఇప్పుడు వెబ్‌ 3.0 అమలు చేసే ప్రయత్నాలు ప్రారంభమయ్యాయి. వెబ్‌ 3.0 అనేది ఇంటర్‌నెట్‌ ఆఫ్‌ థింగ్స్‌ (ఐవోటీ) పరిక­రాలు, మెషిన్‌ లెర్నింగ్‌ అల్గారిథమ్స్‌.. ఇలా రెం­డిం­టినీ మేళవిస్తూ అభివృద్ధి చెందిన సాంకేతికత. దీనిద్వారా క్రిప్టోకరెన్సీ, టోకనైజేషన్‌తో కూడిన బ్లాక్‌­చెయిన్‌ ఆ«ధారిత ఇంటర్‌నెట్‌ ప్రోగ్రామ్‌లను వేగవంతం చేయొచ్చు. దీన్ని పూర్తిస్థాయిలో అమలు చేసేందుకు మరికొంత సమయం పడుతుంది. అయిన­ప్పటికీ వెబ్‌ 3.0కి ప్రపంచవ్యాప్తంగా మంచి అవకాశాలున్నాయి. ఇప్పటి నుంచే విద్యార్థులు దీనిపై పట్టు సాధిస్తే అంతర్జాతీయ కంపెనీలు రెడ్‌కార్పెట్‌ పరు­స్తాయి. వెబ్‌ 3లో రస్ట్, సాలిడిటీ, మూవ్, సబ్‌స్ట్రేట్‌ వంటి లాంగ్వేజ్‌ కోర్సులు వచ్చాయి. భవిష్యత్తుని శాసించేవి ఇవే. కేవలం ఇంజనీరింగ్‌ విద్యార్థులే కాకుండా గ్రాడ్యుయేట్స్‌ సైతం వెబ్‌ 3 డెవలపర్స్‌గా శిక్షణ తీసుకోవచ్చు. తద్వారా మంచి ఉద్యోగాలు సాధించడానికి అవకాశాలు పుష్కలంగా ఉన్నాయి.  యువతకు అంతర్జాతీయ నైపుణ్యాలు క్రిప్టో కరెన్సీ, ఆన్‌లైన్‌ ఎడ్యుకేషన్, బ్యాంకింగ్‌ రంగాల్లో డిజిటల్‌ సమాచారాన్ని భద్రపరిచేందుకు వినియోగించే బ్లాక్‌చెయిన్‌ టెక్నాలజీకి మంచి డిమాండ్‌ ఉంది. దీనిపై యువత దృష్టి సారించేందుకు ఇంటర్నేషనల్‌ బ్లాక్‌చెయిన్‌ కాంగ్రెస్‌ (ఐబీసీ)­హ్యాకథాన్లని నిర్వహిస్తోంది. సంప్రదాయ డెవలపర్స్‌తో పోలిస్తే ఈ టెక్నాలజీ ద్వారా యువతకు అంతర్జాతీయ స్థాయి నైపుణ్యాలు అలవడతాయి. కొన్ని పెద్ద టెక్‌ కంపెనీలు తమ డేటా భద్రత, ప్రైవసీని మెరుగుపరిచేందుకు వెబ్‌ 3ని ఎంపిక చేసుకుంటున్నాయి. నైపుణ్యాల పెంపునకు ప్రభుత్వం అడుగులు.. విద్యార్థుల్లో నైపుణ్యాల్ని పెంపొందించేందుకు ఏయే అవకాశాలున్నాయనే అంశాలపై రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నిరంతరం అధ్యయనం చేస్తోంది. ప్రతి అవకాశాన్ని అందిపుచ్చుకోవాలనే లక్ష్యంతో అడుగులు వేస్తోంది. మా సంస్థ నిర్వహి­స్తున్న హ్యాకథాన్‌కు కూడా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం పూర్తి సహకారం అందించింది. ఇక్కడ 8 రోజుల పాటు వెబ్‌ 3.0లో బ్లాక్‌చెయిన్‌ టెక్నాలజీ గురించి శిక్షణ ఇస్తాం. వారికి ఫౌండేషన్‌ కోర్సును కూడా ఉచితంగా అందిస్తున్నాం. తెలంగాణలో 20 వేల మందికి శిక్షణ ఇచ్చాం. ఏపీలోనూ 20 వేల మందికి శిక్షణ అందించాలని నిర్ణయించాం. కొత్త టెక్నాలజీలో అత్యధిక శాతం మంది విద్యార్థులు ఉద్యోగాలు పొందాలన్నదే ఐబీసీ ప్రధాన లక్ష్యం. 

బెంగళూరు: దేశీ డీప్‌ టెక్నాలజీ స్టార్టప్‌ సంస్థలు వేగంగా ఎదిగేందుకు వాటికి ప్రారంభ దశలో మరింత ఎక్కువగా పెట్టుబడులు అందాల్సిన అవసరం ఉందని ఐటీ సంస్థల సమాఖ్య నాస్కామ్‌ ప్రెసిడెంట్‌ దేవయాని ఘోష్‌ చెప్పారు. ప్రస్తుతం టెక్నాలజీ రంగంలోకి వచ్చే పెట్టుబడుల్లో కేవలం 11 శాతం మాత్రమే డీప్‌ టెక్‌ స్టార్టప్‌లకు లభిస్తున్నాయని తెలిపారు. చైనా, అమెరికా వంటి దేశాలు తమ డీప్‌ టెక్‌ స్టార్టప్‌ వ్యవస్థను పటిష్టం చేసుకోవడానికి ప్రాధాన్యం ఇస్తుండగా, దేశీయంగానూ వీటి నిధుల అవసరాలపై మరింత దృష్టి పెట్టాల్సి ఉందన్నారు. పరిశ్రమలు, అంతర్గత వాణిజ్య విభాగం (డీపీఐఐటీ) నిర్వహించిన స్టార్టప్‌లు, ఎంట్రప్రెన్యూర్‌షిప్‌ వర్క్‌షాప్‌లో పాల్గొన్న సందర్భంగా ఆమె ఈ విషయాలు చెప్పారు. దేశీయంగా 25,000 పైచిలుకు టెక్‌ స్టార్టప్‌లు ఉండగా.. వీటిలో డీప్‌టెక్‌కు సంబంధించినవి 12 శాతం (3,000) మాత్రమే ఉన్నాయని తెలిపారు. కృత్రిమ మేథ (ఏఐ), రోబోటిక్స్, బ్లాక్‌చెయిన్, ఇంటర్నెట్‌ ఆఫ్‌ థింగ్స్‌ (ఐవోటీ), డ్రోన్‌లు మొదలైన టెక్నాలజీపై డీప్‌ టెక్‌ సంస్థలు పని చేస్తుంటాయి. ఇలాంటి సంస్థల పరిశోధనలు, కొత్త ఆవిష్కరణలపై సమయం వెచ్చించాల్సి ఉంటుంది కాబట్టి వాటి ఉత్పత్తులు మార్కెట్లోకి రావడానికి ఎక్కువ సమయం పడుతుందన్న విషయాన్ని ఇన్వెస్టర్లు, నియంత్రణ సంస్థలు గుర్తించాలని దేవయాని ఘోష్‌ చెప్పారు. ప్రతిభావంతులు చాలా మందే ఉంటున్నప్పటికీ .. వారిని అందుకోవడం సమస్యగా మారిన నేపథ్యంలో సింగపూర్‌ వంటి దేశాల్లో మిలిటరీ సర్వీసును తప్పనిసరి చేసిన విధంగా ’స్టార్టప్‌ సర్వీసు’ను కూడా ప్రవేశపెట్టే అంశాన్ని పరిశీలించవచ్చని తెలిపారు. తద్వారా మూడు, నాలుగో సంవత్సరంలోని ఇంజినీరింగ్‌ విద్యార్థులు ఏడాది పాటు ఏదైనా టెక్‌ స్టార్టప్స్‌లోకి వెళ్లి పనిచేయొచ్చని పేర్కొన్నారు. ఆ రకంగా ప్రతిభావంతుల తోడ్పాటుతో            ఆయా అంకుర సంస్థలు, పెద్ద కంపెనీలతో పోటీపడవచ్చన్నారు.   అవ్రా మెడికల్‌ రోబోటిక్స్‌లో ఎస్‌ఎస్‌ఐకి వాటాలు న్యూఢిల్లీ: దేశీ మెడ్‌టెక్‌ స్టార్టప్‌ కంపెనీ ఎస్‌ఎస్‌ ఇన్నోవేషన్‌ తాజాగా అమెరికాకు చెందిన నాస్డాక్‌ లిస్టెడ్‌ కంపెనీ అవ్రా మెడికల్‌ రోబోటిక్స్‌లో నియంత్రణ వాటాలను కొనుగోలు చేసింది. దీనితో తమకు అంతర్జాతీయ మార్కెట్లలో కూడా ప్రవేశించేందుకు అవకాశం లభించినట్లవుతుందని సంస్థ వ్యవస్థాపకుడు, చైర్మన్‌ సుధీర్‌ పి. శ్రీవాస్తవ తెలిపారు. ’ఎస్‌ఎస్‌ఐ మంత్ర’  రూపంలో ఇప్పటికే తాము మేడిన్‌ ఇండియా సర్జికల్‌ రోబో వ్యవస్థను ప్రవేశపెట్టామని ఆయన చెప్పారు. అవ్రాతో భాగస్వామ్యం .. రోబోటిక్‌ సర్జరీలకు సంబంధించి వైద్య సేవల్లో కొత్త మార్పులు తేగలదని శ్రీవాస్తవ వివరించారు. 

హైదరాబాద్‌ నగరం... దుర్గం చెరువు వంతెనకు సస్పెండెడ్‌ రోప్‌ ప్లాట్‌ఫామ్‌. కాళేశ్వరం లిఫ్ట్‌ ఇరిగేషన్‌ ప్రాజెక్టు నిర్మాణంలో ఓ వలయాకారపు షాఫ్ట్‌. బహుళ అంతస్తుల నిర్మాణంలో పాసెంజర్‌ అండ్‌ మెటీరియల్‌ హాయిస్ట్‌. ఇవన్నీ సాంకేతికరంగం రూపొందించుకున్న అద్భుతమైన ఆవిష్కరణలు. వీటి రూపకల్పన... తయారీలో కీలకమైన మహిళ... జ్యోత్స్న చెరువు. ‘ఇండిపెండెంట్‌గా నిలబడాలంటే ఇండిపెండెంట్‌గా ఆలోచించాలి, ఇండిపెండెంట్‌గా నిర్ణయం తీసుకోవాలి. అప్పుడే మీరు పదిమంది నడిచే దారిలో పదకొండవ వ్యక్తిగా మిగలకుండా మీదైన కొత్త çపథాన్ని నిర్మించుకోగలుగుతా’ రంటూ మహిళలకు సందేశమిస్తుంటారు... సీఎమ్‌ఏసీ, మెకనైజేషన్‌ అండ్‌ ఆటోమేషన్‌ ఇన్‌ కన్‌స్ట్రక్షన్‌ కంపెనీ డైరెక్టర్‌ జ్యోత్స్న చెరువు. ‘ప్రౌడ్‌ టు మేక్‌ ఇన్‌ ఇండియా, ఎక్స్‌పోర్ట్‌ దెమ్‌ యాజ్‌ మేడ్‌ ఇన్‌ ఇండియా’ నినాదంతో పరిశ్రమను విజయవంతంగా నిర్వహిస్తున్న జ్యోత్స్న చెరువు తన వైవిధ్యభరితమైన పారిశ్రామిక ప్రయాణాన్ని సాక్షితో పంచుకున్నారు.   ► సీబీఐటీ స్టూడెంట్‌ని! ‘‘నేను పుట్టింది నెల్లూరు జిల్లా బిట్రగుంటలో. తాత అప్పుడు అక్కడ రైల్వే ఉద్యోగి. అలా అది మా అమ్మమ్మగారి ఊరైంది. నాన్న బ్యాంకు ఉద్యోగరీత్యా మేము పెరిగిందీ, చదువు, కెరీర్‌ అంతా హైదరాబాద్‌లోనే. మా కాలేజ్‌ రోజుల్లో అమ్మాయిలు సివిల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ని పెద్దగా తీసుకునేవాళ్లు కాదు. నాకు సీబీఐటీలో సివిల్‌ ఇంజనీరింగ్‌ సీటు వచ్చింది. చేరిన తర్వాత సబ్జెక్ట్‌లో ఉన్న అందం తెలిసి వచ్చింది. ఆనందంగా ఆస్వాదిస్తూ కోర్సు పూర్తి చేశాను. ఆ తర్వాత ఉస్మానియాలో ఎంబీఏ చేశాను. మా వారు మెకానికల్‌ ఇంజనీర్‌. పెళ్లి తర్వాత కొంతకాలం ఇద్దరమూ ఉద్యోగం చేశాం. మా వారి ఉద్యోగరీత్యా పూనాకి వెళ్లాం. అప్పుడు పిల్లలు చిన్నవాళ్లు. నేనక్కడ ఉద్యోగంలో చేరలేదు, కానీ హోమ్‌ బ్యూటిఫికేషన్‌ వంటి సర్వీస్‌ ప్రాజెక్టులు మొదలుపెట్టాను. మార్కెట్‌ అవగాహన ఉంది కాబట్టి నిర్మాణ రంగం మీద దృష్టి పెట్టమని ఓ రిటైర్డ్‌ పర్సన్‌ చెప్పిన మాట నన్ను పారిశ్రామికవేత్తగా నిలిపాయి. ► నిర్మాణరంగంలో సాంకేతిక వేగం! పిల్లలు పెద్దవుతున్నారు, హైదరాబాద్‌కి వెళ్లిపోదామనే ఆలోచన వచ్చిన నాటికి హైదరాబాద్‌ నగరంలో భవన నిర్మాణరంగం కొత్త రూపు సంతరించుకుంటోంది. 25–30 అంతస్తుల భవనాల నిర్మాణం మొదలైన రోజులవి. అది నాకు బాగా కలిసి వచ్చింది. నిర్మాణరంగంలో అవసరమైన కొత్త టెక్నాలజీతో కూడిన ఎక్విప్‌మెంట్‌ తయారీని ప్రారంభించాం. ఎలక్ట్రో మెకానికల్‌ ఎక్విప్‌మెంట్‌ని అప్పటివరకు చైనా, యూరప్‌ నుంచి దిగుమతి చేసుకుంటూ వచ్చిన నిర్మాణసంస్థలకు అవన్నీ ఇండియాలోనే దొరకడం మంచి సౌలభ్యం కదా. అలా 2006లో మొదలైన మా కంపెనీ ఇప్పుడు దేశవ్యాప్తంగా మూడు వందలకు పైగా సంస్థలకు సేవలందిస్తోంది. వ్యాపారం అంటే... సమాజం లోని అవసరాన్ని గుర్తించి ఆ అవసరాన్ని తీర్చడం, ఒక సమస్యకు పరిష్కారం చూపించడం. అప్పుడే బిజినెస్‌ విజయవంతమవుతుంది. మా కంపెనీ సిద్ధాంతం నాలుగు ‘ఎస్‌’లు... స్పీడ్, సేఫ్టీ, సేవింగ్స్, స్ట్రెంగ్త్‌. పని వేగంగా జరగాలి, పనిలో పాల్గొనే కార్మికులకు రక్షణ కల్పించాలి, ప్రాజెక్టు వ్యయం తగ్గాలి, పని చేసే కార్మికుని శక్తిని ఇనుమడింప చేయాలి. మా క్లయింట్‌ అవసరానికి తగినట్లు కస్టమైజ్‌డ్‌ ఎక్విప్‌మెంట్‌ను డిజైన్‌ చేయడం, తయారు చేయడం, ఇన్‌స్టాల్‌ చేయడం, యాన్యుయల్‌ మెయింటెనెన్స్‌ సర్వీస్‌ ఇవ్వడం, ఆ కంపెనీ ప్రాజెక్టు మరో చోటకు మారినప్పుడు ఎక్విప్‌మెంట్‌ని ఆ ప్రదేశానికి తీసుకువెళ్లి అమర్చడం... ఇలా ఉంటుంది మా పని. ఇప్పుడు దేశం ఎల్లలు దాటి విదేశాలకు కూడా విస్తరించాం. నా రంగంలో నేను లక్ష్యంగా పెట్టుకున్న శిఖరానికి చేరాననే చెప్పాలి. నా వంతు బాధ్యతగా మహిళా సమాజానికి, యువతకు కెరీర్‌ ప్లానింగ్‌ గురించి చెబుతున్నాను. కోవె (కన్ఫెడరేషన్‌ ఆఫ్‌ ఉమెన్‌ ఎంటర్‌ప్రెన్యూర్స్‌) తెలంగాణ అధ్యక్షురాలిగా వేలాది మహిళలకు, యువతకు ఎంటర్‌ప్రెన్యూరల్‌ మైండ్‌సెట్‌ క్లాసులు చెప్తున్నాను. కంపెనీ నిర్వహణలో ఉద్యోగులను కలుపుకుపోవడం చాలా అవసరం. పని వరకే చేయించుకుని మిగిలిన విషయాల్లో వాళ్లను డార్క్‌లో ఉంచరాదు. కంపెనీ భవిష్యత్తు ప్రణాళికలను వారితో చర్చించాలి. ఈ కంపెనీతో కొనసాగితే కెరీర్‌లో పైకి ఎదగగలమనే భరోసా కలిగితేనే ఉద్యోగులు మనతో కొనసాగుతారు. ఇలాంటి అనేక విషయాలను చెబుతుంటాను. ఈ జర్నీ నాకు సంతోషంగా ఉంది. ఏటా ఈ ఏడాది ఎంతమంది మహిళలకు దిశానిర్దేశం చేశానని లెక్కచూసుకున్నప్పుడు కనిపించే పెద్ద సంఖ్య నాకు ఆత్మసంతృప్తి కలిగించే విషయం ’’ అని వివరించారు జ్యోత్స్న చెరువు. లీడర్‌గా ఎదిగేది కొందరే! మా దగ్గరకు ట్రైనింగ్‌కు వచ్చిన మహిళలకు నేను చెప్పే తొలిమాట ‘మీ స్ట్రెంగ్త్‌ ఏమిటో మీరు తెలుసుకోండి’ అని. వాళ్లకు ఏం వచ్చో తెలిసిన తర్వాత వాళ్లకు ఎటువంటి కెరీర్‌ సౌకర్యంగా ఉంటుందో సూచిస్తాను. ఎంటర్‌ప్రెన్యూర్‌గా రాణించాలంటే... మొదటగా ఉండాల్సింది స్థిరత్వం. చిన్న ఉదాహరణ చెబుతాను... ఒక ఇస్త్రీ షాపు వ్యక్తి రోజూ కచ్చితంగా షాపు తెరవకపోతే మనం దుస్తులు ఇవ్వం కదా! రోజూ ఠంచన్‌గా పని చేసే వ్యక్తికి మాత్రమే ఇస్తాం. ఇంటి ముందుకు వచ్చే వాళ్ల దగ్గర కూరగాయలు కొనాలన్నా అంతే. మన సర్వీస్‌ అందుకునే క్లయింట్‌ ప్రత్యామ్నాయాన్ని వెతుక్కునే పరిస్థితిని కల్పించకూడదు. ఎందరు వచ్చినా, ఎవరూ రాకపోయినా సరే వర్క్‌ప్లేస్‌ని మూతవేయరాదు. నేను నా రంగంలో సంపాదించుకున్న నమ్మకం అదే. ఏ సమయంలో ఫోన్‌ వచ్చినా సరే... ఎవరో ఒకరు హాజరవుతారనే భరోసా కల్పించడంలో విజయవంతం అయ్యాం. మా దగ్గరకు కోర్సులో చేరిన పాతిక మందిలో చివరకు ఆ కోర్సును ఉపయోగపెట్టుకునేవాళ్లు పదికి మించరు. కోర్సు సమయంలో ‘ఇంటికి బంధువులు వచ్చార’ని క్లాసు మానేసే వాళ్లు ఎంటర్‌ ప్రెన్యూర్‌గా కూడా కొనసాగలేరు. బిజినెస్‌ రంగంలో ఉన్న ఇద్దరు మగవాళ్లు కలిస్తే తమ వ్యాపారం గురించి, ఇతరుల వ్యాపారం గురించి, విస్తరణకు ఉన్న అవకాశాల గురించి మాట్లాడుకుంటారు. అదే ఇద్దరు మహిళలు రిలేషన్‌ షిప్‌ మీద మాట్లాడినంతగా తమ ప్రొఫెషన్‌ గురించి చర్చించరు. ప్రొఫెషన్‌ గురించి మాట్లాడగలిగిన మహిళలే లీడర్‌లుగా ఎదుగుతారు, ఫీల్డ్‌లో విజయవంతంగా నిలబడగలుగుతారు. – జ్యోత్స్న చెరువు, డైరెక్టర్, సిఎమ్‌ఏసీ, ప్రెసిడెంట్, కోవె తెలంగాణ  – వాకా మంజులారెడ్డి ఫొటోలు : మోహనాచారి

ముంబై: కరోనా వచ్చిన తర్వాత టెక్నాలజీ అభివృద్ధి రంగంలో పురుషులతో పోలిస్తే మహిళలకే ఎక్కువ అవకాశాలు అందుబాటులోకి వచ్చినట్టు బ్రిడ్జ్‌ల్యాబ్స్‌ సంస్థ తెలిపింది. బ్రిడ్జ్‌ల్యాబ్‌ టెక్‌ ఎంప్లాయిబులిటీ క్వొటెంట్‌ టెస్ట్‌లో మహిళలకు 42 శాతం స్కోరు రాగా, పురుషుల స్కోరు 39 శాతంగా ఉంది.  ‘‘టెక్నాలజీ రంగంలోని వివిధ విభాగాల్లో ఎన్నో అవకాశాలు అందుబాటులోకి వస్తున్నాయి. ఉద్యోగులను అట్టిపెట్టుకోవడం పెద్ద సమస్య కానుంది. మహిళల నైపుణ్యాలను తక్కువగా వినియోగించుకోవడం కనిపించే వ్యత్యాసాల్లో ఒకటి. కొత్తగా చేరే మహిళలు అయినా, కెరీర్‌లో కొంత విరామం తర్వాత వచ్చి చేరే వారయినా నైపుణ్య అంతరాలను తగ్గించేందుకు చర్యలు తీసుకుంటున్నాం. పని ప్రదేశంలో వైవిధ్యం ఏర్పాటుకు ప్రయత్నిస్తున్నాం’’ అని బ్రిడ్జ్‌ల్యాబ్స్‌ వ్యవస్థాపకుడు నారయణ్‌ మహదేవన్‌ తెలిపారు. 40,000 మంది ఇంజనీరింగ్‌ నిపుణుల అభిప్రాయాల ఆధారంగా ఈ నివేదికను సంస్థ విడుదల చేసింది. ఉన్నత విద్యార్హతలు, ఎంతో అనుభవం ఉన్న మహిళలు మిడ్‌ మేనేజ్‌మెంట్‌ ఉద్యోగాల స్థాయికి చేరుకుంటున్నట్టు, తమ ఉద్యోగాల నుంచి తరచుగా బ్రేక్‌ తీసుకుంటున్నట్టు బ్రిడ్జ్‌ల్యాబ్స్‌ తెలిపింది.  

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: ప్రపంచవ్యాప్తంగా అంతరిక్ష సాంకేతికత (స్పేస్‌ టెక్నాలజీ)కు తెలంగాణ రాష్ట్రాన్ని తొలి గమ్యస్థానంగా మార్చాలని రాష్ట్ర ఐటీ, కమ్యూనికేషన్ల శాఖ నిర్ణయించింది. ఈ నేపథ్యంలో సంబంధిత రంగానికి చెందిన పరిశ్రమలు, విద్యాసంస్థల భాగస్వామ్యంతో ఇప్పటికే ‘తెలంగాణ స్పేస్‌టెక్‌ పాలసీ ఫ్రేమ్‌వర్క్‌’ను రూపొందించింది. ఇందుకు సంబంధించిన ముసాయిదాను తాజాగా విడుదల చేసిన ఐటీ శాఖ... దీనిపై ఈ నెల 25లోగా సలహాలు ఇవ్వాల్సిందిగా కోరింది.  రోజువారీ సమస్యలకు పరిష్కారాలు...  ప్రజల దైనందిన జీవితంలో ఎదురవుతున్న సవాళ్లకు పరిష్కారాలకు చూపడంలో అంతరిక్ష సాంకేతికత అంచనాలకు మించి ప్రాధాన్యతను సంతరించుకుంటోంది. భారతీయ అంతరిక్ష సాంకేతిక రంగంలో ప్రైవేటు రంగాన్ని ప్రోత్సాహించేందుకు ఇప్పటికే కేంద్ర ప్రభుత్వం ‘స్పేస్‌కామ్‌ పాలసీ 2020’, ‘స్పేస్‌ ఆర్‌ఎస్‌ పాలసీ 2020’, ‘జియో స్పేషియల్‌ పాలసీ 2021’తదితరాలను విడుదల చేసింది. దీంతో ‘న్యూ స్పేస్‌ ఇండియా లిమిటెడ్‌’(ఎన్‌ఎస్‌ఐఎల్‌), ‘ఇండియన్‌ నేషనల్‌ స్పేస్‌ ప్రమోషన్‌ అండ్‌ ఆథరైజేషన్‌ సెంటర్‌’(ఇన్‌స్పేస్‌) వంటి సంస్థలు ఏర్పాటయ్యాయి. ఈ నేపథ్యంలో అంతరిక్ష ఆర్థిక రంగంలో ప్రైవేటు రంగం మద్దతు కోసం రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ‘తెలంగాణ స్పేస్‌టెక్‌ పాలసీ ఫ్రేమ్‌వర్క్‌’ను సిద్ధం చేసింది. తద్వారా ప్రపంచ స్పేస్‌ టెక్నాలజీ హబ్‌గా తెలంగాణను తీర్చిదిద్దాలని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం భావిస్తోంది. వ్యాపార, వాణిజ్యాభివృద్ధి, తయారీ రంగాన్ని ప్రోత్సహించడం, రిమోట్‌ సెన్సింగ్‌ అప్లికేషన్లకు పరీక్ష కేంద్రంగా తీర్చిదిద్దడం, ప్రపంచవ్యాప్తంగా పెట్టుబడులు, భాగస్వామ్యాలను ఆహ్వానించడం వంటి లక్ష్యాలను ఈ ఫ్రేమ్‌వర్క్‌ ద్వారా సాధించాలని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం భావిస్తోంది. దీనికోసం మౌలిక వసతులు, వాణిజ్య అవకాశాలు, నైపుణ్యాభివృద్ది, శిక్షణ, పరిశోధన, ఆవిష్కరణల కోసం అనేక విధాన నిర్ణయాలు తీసుకోనుంది. ఇప్పటికే స్పేస్‌ టెక్నాలజీ రంగంలో పేరొందిన అనంత్‌ టెక్నాలజీస్, వీఈఎం టెక్నాలజీస్, ఎంటార్‌ టెక్నాలజీస్‌ వంటి సంస్థలు, స్కై రూట్, ధ్రువ వంటి స్టార్టప్‌లతోపాటు డీఆర్‌డీఓ, ఎన్‌ఆర్‌ఎస్, అడ్రిన్, డీఆర్‌డీఎల్, ఆర్‌సీఐ, బీడీఎల్, ఆర్డినెన్స్‌ ప్యాక్టరీ వంటి రక్షణ రంగ పరిశోధన, తయారీ సంస్థలు హైదరాబాద్‌లో అంతరిక్ష సాంకేతిక వాతావరణానికి ఊతమివ్వనున్నాయి. అంతరిక్ష సాంకేతిక కార్యకలాపాలకు హైదరాబాద్‌ ఇప్పటికే కీలక కేంద్రంగా ఉంది. మార్స్‌ ఆర్బిటర్‌ మిషన్‌లోని 30 శాతం విడిభాగాలు రాష్ట్రంలోనే తయారయ్యాయి. ఈ నేపథ్యంలో రాబోయే రోజుల్లో రాష్ట్ర టెక్నాలజీ పాలసీ ఆశించిన ఫలితాలను రాబడుతుందని ప్రభుత్వం భావిస్తోంది.   

సాంకేతిక రంగంలో రెండు దశాబ్దాల విశేష అనుభవం. మోటరోలా, సిస్కో వంటి కంపెనీలకు చీఫ్‌ టెక్నాలజీ ఆఫీసర్, స్ట్రాటజీ ఆఫీసర్‌గా పనిచేసిన అనుభవం.. మైక్రోసాఫ్ట్‌ బోర్డులో ఇండిపెండెంట్‌ డైరెక్టర్‌... ఫేబుల్స్‌ ఆప్‌తో ఎంటర్‌ప్రెన్యూర్‌... ఎన్నో విజయాలు సాధించారు విజయవాడకు చెందిన పద్మశ్రీ వారియర్‌. మరింతమంది మహిళలు ఎంటర్‌ప్రెన్యూర్స్‌గా ఎదగాలంటూ వారిని ఆహ్వానిస్తున్నారు. ‘మహిళలు సాంకేతిక రంగంలోకి ప్రవేశించి, అత్యున్నత స్థాయికి ఎదగాలి. స్త్రీలు ఉన్నతాధికారులుగా మారే రోజులు రావాలి. మీకు మీరుగా స్వయంగా ఎదగాలి. కొత్తకొత్త వ్యవస్థలను నిర్మించాలి, మీ అనుభవాలను అందరికీ పంచాలి’’ అంటారు పద్మశ్రీ వారియర్‌. ఇప్పుడు మహిళలు ముందుకు వచ్చి, అనేక రంగాలలో పనిచేస్తూ, ఉన్నత స్థానానికి ఎదుగుతున్నారు. కొన్ని దశాబ్దాల ముందు వరకు మహిళలు పైకి ఎదగడానికి చాలా నిచ్చెనలే ఎక్కవలసి వచ్చేది. నిర్ణయాలు తీసుకోవటానికి కూడా ఆలోచించవలసి వచ్చేది. ఆ రోజుల్లోనే అవలీలగా నిచ్చెనలు ఎక్కినవారిలో పద్మశ్రీ వారియర్‌ ప్రముఖంగా కనిపిస్తారు. సాంకేతిక రంగంలో నిస్సందేహంగా ప్రముఖ పాత్ర పోషించారు. మోటొరోలా, సిస్కో, టెస్టా కాంపిటీటర్‌ నియో కంపెనీలలో అపారమైన అనుభవం సంపాదించి, ఇప్పుడు స్వయంగా ‘ఫేబుల్‌’ ఆప్‌ను ప్రారంభించి, అందరూ మంచిమంచి పుస్తకాలు చదువుకోవటానికి అవకాశం కల్పిస్తున్నారు.  ‘‘మహిళలు ఎక్కువ సంఖ్యలో ముందుకు వచ్చి, భవిష్యత్తులో సాంకేతిక రంగానికి నాయకత్వం వహించాలని కోరుకుంటున్నాను’’ అంటారు పద్మశ్రీ వారియర్‌. అన్నిటికీ తట్టుకోవాలి... ఒక రంగంలోకి ప్రవేశించినప్పుడు ఎన్నో ఎత్తుపల్లాలు చూడాల్సి ఉంటుంది. అయినప్పటికీ.. అవకాశం దొరికినప్పుడు విడిచిపెట్టకుండా అందిపుచ్చుకుని, విజయాలు సాధించాలి. నిర్ణయం తీసుకోవటంలో జాగ్రత్తగా వహించాలి.. అంటూ ఎంటర్‌ప్రెన్యూర్‌గా ఎదగబోతున్న మహిళలకు సలహా ఇస్తారు పద్మశ్రీ వారియర్‌. రెడ్‌పాయింగ్‌ వెంచర్స్‌ సంస్థ అందించిన 7.25 మిలియన్‌ డాలర్ల పెట్టుబడితో ఈ ఆప్‌ను ఎంతో ధైర్యంగా లాంచ్‌ చేశారు పద్మశ్రీ వారియర్‌. వార్షిక చందా కట్టి, ఈ – బుక్స్‌ ద్వారా పుస్తకాలను ఆన్‌లైన్‌లో కొనుక్కుని చదువుకోవచ్చు. 120 మిలియన్ల వాడకం దారులు ఉన్న గుడ్‌రీడ్స్‌ కంపెనీని తట్టుకుని, ముందుకు వెళ్లేలా ‘ఫేబుల్‌’ని రూపొందించారు పద్మశ్రీ వారియర్‌. సోషల్‌ మీడియాలో చర్చ.. పద్మశ్రీ వారియర్‌ ఈ ఆప్‌ను ప్రారంభించగానే, సోషల్‌ మీడియాలో, ‘గుడ్‌రీడ్స్‌ కంపెనీని తట్టుకుని నిలబడగలదా ఈ ఆప్‌’ అని రకరకాలుగా విమర్శించారు. అందరి మాటలను పక్కకు పెట్టి ముందుకు దూకారు పద్మశ్రీ వారియర్‌. ‘‘ఇరవై సంవత్సరాలకు పైగా అనుభవం గడించిన నేను నాకు ఏది ఇష్టమైతే అదే చేస్తాను. ముందుగా నా గురించి నేను సరైన అంచనా వేసుకుంటాను. ఒక అధికారిగా నా నిర్ణయాల సక్రమంగా ఉండేలా ఆలోచిస్తాను’’ అంటారు పద్మశ్రీ వారియర్, ఫేబుల్‌ సంస్థ ద్వారా అత్యున్నత ఎంటర్‌ప్రెన్యూర్‌గా ఎదుగుతున్నారు. ఉద్యోగాలలో స్త్రీపురుషులను సమానంగా చూడాలనే అంశం మీద గొంతెత్తుతారు. ‘అందమైన రేపటి కోసం మహిళలు ఎంతో ఉత్సాహంగా పని చేస్తున్నారు, మరింతమంది మహిళలు ఎంటర్‌ప్రెన్యూర్స్‌గా ఎదగాలని ఆశిస్తాను’ అంటారు.   అత్యంత ప్రతిభ.. విజయవాడలో పుట్టి పెరిగిన పద్మశ్రీ, ఢిల్లీ ఐఐటి నుంచి కెమికల్‌ ఇంజినీరింగ్‌లో బి.ఎస్‌., అమెరికాలోని కార్నెల్‌ విశ్వవిద్యాలయం నుంచి ఎం.ఎస్‌. పూర్తి చేశారు. సాంకేతిక రంగంలో 2020లో అత్యంత ప్రతిభ చూపిన 50 మందిలో పద్మశ్రీ వారియర్‌ను ఫోర్బ్స్‌ పత్రిక పేర్కొంది. సాంకేతిక రంగంలో సంపాదించిన అనుభవంతో ఇప్పుడు ఫేబుల్స్‌ ఆప్‌ను ప్రారంభించి ఎంటర్‌ప్రెన్యూర్‌గా నిరూపించుకున్నారు పద్మశ్రీ వారియర్‌. ‘ఫేబుల్‌ హ్యాజ్‌ స్టోరీస్‌ ఫర్‌ ఎవ్రీవన్, మై హోప్‌ ఈజ్‌ దట్‌ యు విల్‌ టేక్‌ ఎ డైలీ బ్రేక్‌ టు రీడ్‌ బికాజ్‌ యు ఆర్‌ వర్త్‌ ఇట్‌’ అంటున్నారు. పద్మశ్రీ వారియర్‌

ముంబై: కరోనా మహమ్మారి కారణంగా డిజిటలైజేషన్‌ పెరిగిన నేపథ్యంలో గతేడాది ఏప్రిల్‌ నుంచి ఈ ఏడాది జనవరి మధ్య సాంకేతిక రంగంలో ఉద్యోగ నియామకం స్థిరంగా ఉందని గ్లోబల్‌ జాబ్‌ సైట్‌ ఇన్‌డీడ్‌ తెలిపింది. జనవరిలో దేశీయ టెక్‌ జాబ్స్‌ పోస్టింగ్‌ 13 శాతం మేర పెరిగాయని పేర్కొంది. రిమోట్‌ వర్కింగ్, టెక్నాలజీ ఆధారిత వ్యాపార కార్యకలాపాల అవసరం పెరగడం వంటి కారణాలతో టెక్‌ నియామకాలను పెంచుకోవాల్సి వచ్చిందని ఇన్‌డీడ్‌.కామ్‌ ఎండీ సాషి కుమార్‌ తెలిపారు. సమీప భవిష్యత్తులో డిజిటలైజేషన్, వర్చువల్‌ కార్యకలాపాలు మరింత వృద్ధి చెందుతాయని, దీంతో ఈ రంగాలలో టెక్‌ సంబంధిత ఉద్యోగాలకు డిమాండ్‌ ఏర్పడుతుందని పేర్కొన్నారు. దేశంలో వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న తొలి పది టెక్‌ ఉద్యోగాలలో అప్లికేషన్‌ డెవలపర్‌ జాబ్స్‌ ప్రథమ స్థానంలో ఉన్నాయని, ఆ తర్వాత ఐటీ సెక్యూరిటీ స్పెషలిస్ట్, సేల్స్‌ఫోర్స్‌ డెవలపర్స్, సైట్‌ రిలయబులిటీ ఇంజనీర్, క్లౌడ్‌ ఇంజనీర్‌ ఉద్యోగాలు ఉన్నాయని వివరించారు. గతేడాది ఏప్రిల్‌ – ఈ ఏడాది జనవరి మధ్య కాలంలో బిజినెస్‌ ఇంటలిజెన్స్‌ డెవలపర్, ఎస్‌ఏపీ కన్సల్టెంట్, సీనియర్‌ క్వాలిటీ అస్యూరెన్స్‌ ఇంజనీర్, టెక్నికల్‌ కన్సల్టెంట్, ఆటోమేషన్‌ ఇంజనీర్‌ జాబ్స్‌ సానుకూల నమోదు కనిపించిందని తెలిపారు. టెక్‌ ఆధారిత ఉద్యోగాలు ప్రధానంగా ఇన్ఫర్మేషన్‌ టెక్నాలజీ (ఐటీ), ఫైనాన్షియల్‌ సర్వీసెస్, ఈ–కామర్స్‌ కంపెనీలలో జరుగుతున్నాయని పేర్కొన్నారు.

సాక్షి, అమరావతి: ‘కొత్త కొలువులు వస్తున్నాయి. 2021లో దేశంలో 53 శాతం కంపెనీలు కొత్త ఉద్యోగాలు కల్పించేందుకు సంసిద్ధమవుతున్నాయి.’ అని ‘ఇండియాస్‌ ట్యాలెంట్‌ ట్రెండ్స్‌– 2021’ నివేదిక వెల్లడించింది. బ్రిటన్‌ ప్రధాన కేంద్రంగా ఉన్న ‘మైఖేల్‌ పేజ్‌’ అనే రిక్రూటింగ్‌ ఏజెన్సీ దీన్ని విడుదల చేసింది. 2021లో ఇతర ఆసియా–పసిఫిక్‌ దేశాల కంటే భారత్‌లో కొత్త ఉద్యోగ అవకాశాలు ఎక్కువగా ఉంటాయని తెలిపింది. ఆసియా–పసిఫిక్‌ దేశాల్లోని 42 శాతం కంపెనీలు కొత్త ఉద్యోగాలు కల్పించనున్నాయని అంచనా వేసింది. కరోనా నుంచి కోలుకుని మెల్లగా గాడిలో పడిన దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థ జోరందుకోనుందని పేర్కొంది.    ఈ నివేదికలోని ప్రధాన అంశాలు ఇవీ..  ► టెక్నాలజీ రంగంలో ఉన్న కంపెనీల్లో ఏకంగా 74 శాతం కంపెనీలు తాము ఉద్యోగుల సంఖ్యను 14 శాతం పెంచుతామని తెలిపాయి. రిమోట్‌ వర్కింగ్‌కు అవకాశాలు కల్పిస్తామని ఆ కంపెనీలు చెప్పాయి.   ► డేటా సైంటిస్టులు, గ్రోత్‌ హ్యాకర్స్, పెర్ఫార్మెన్స్‌ మార్కెటర్స్, సేల్స్‌–బిజినెస్‌ డెవలపర్స్, రీసెర్చ్‌ డెవలపర్స్, లీగల్‌ కౌన్సిల్‌ మొదలైన ఉద్యోగాలకు డిమాండ్‌ ఎక్కువ ఉంటుందని పేర్కొంది.   ► కొత్తగా ఉద్యోగ అవకాశాలు కల్పిస్తామన్న ఆ 53 శాతం కంపెనీల్లో 60 శాతం కంపెనీలు ఉద్యోగుల జీతాలు పెంచేందుకు ప్రణాళిక రూపొందిస్తున్నాయి. ఇక వాటిలో 55 శాతం కంపెనీలు ఉద్యోగులకు బోనస్‌లు ఇచ్చేందుకు సిద్ధపడుతుండగా.. 43 శాతం కంపెనీలు ఒక నెల కంటే ఎక్కువ జీతం బోనస్‌గా ఇవ్వనుండటం విశేషం.  ► జీతాల పెంపుదలలో టెక్నాలజీ, ఆరోగ్య సేవల రంగం మొదటి స్థానంలో ఉంది. టెక్నాలజీ రంగంలో 15 శాతం నుంచి 25 శాతం, ఆరోగ్య సేవల రంగంలో 15 నుంచి 20 శాతం వరకు జీతాలు పెరిగే అవకాశాలున్నాయి. రిటైల్‌ రంగంలో 7.6 శాతం, ఈ–కామర్స్‌/ఇంటర్నెట్‌ సేవల రంగాల్లో 7.5 శాతం, తయారీ రంగంలో 5.9 శాతం, నిర్మాణ రంగంలో 5.3 శాతం జీతాలు పెరగవచ్చు.   ► ఈ కంపెనీలు తమ ఉద్యోగుల్లో మూడోవంతు మందికి పదోన్నతులు కల్పించనున్నాయి.   

మూడు రోజుల భారీ నష్టాలకు బుధవారం తెరపడింది. ఫాంగ్‌(FAAMNG) స్టాక్స్‌గా పిలిచే టెక్నాలజీ కౌంటర్లకు ఒక్కసారిగా డిమాండ్‌ పెరగడంతో యూఎస్‌ మార్కెట్లు బౌన్స్‌బ్యాక్‌ అయ్యాయి. వెరసి డోజోన్స్‌ జులై 14 తదుపరి అత్యధికంగా లాభపడింది. 440 పాయింట్లు(1.6%) పుంజుకుని 27,940 వద్ద నిలిచింది. ఎస్‌అండ్‌పీ జూన్‌ 5 తరువాత 67 పాయింట్లు(2%) ఎగసి 3,399 వద్ద ముగిసింది. ఇక నాస్‌డాక్‌ మరింత అధికంగా 294 పాయింట్లు(2.7%) జంప్‌చేసి 11,142 వద్ద స్థిరపడింది. తద్వారా ఏప్రిల్‌ 29 తరువాత సింగిల్‌ డేలో అధిక లాభాలు ఆర్జించింది.  షార్ట్‌ కవరింగ్‌.. ఇటీవల వెల్లువెత్తిన అమ్మకాలతో మూడు ట్రేడింగ్‌ సెషన్లలోనే నాస్‌డాక్‌ ఇండెక్స్‌ 10 శాతం కోల్పోయిన సంగతి తెలిసిందే. దీంతో ట్రేడర్లు షార్ట్‌కవరింగ్‌ చేపట్టినట్లు విశ్లేషకులు పేర్కొన్నారు. ఫలితంగా మార్కెట్లు రీబౌండ్‌ అయినట్లు తెలియజేశారు. ఓవైపు ఆర్థిక వ్యవస్థలకు కోవిడ్‌-19.. సవాళ్లు విసురుతుండటం, మరోపక్క డీల్‌ కుదుర్చుకోకుండానే యూరోపియన్‌ యూనియన్‌ నుంచి బ్రిటన్‌ వైదొలగనుందన్న(బ్రెగ్జిట్‌) అంచనాల నేపథ్యంలో గత మూడు రోజులుగా మార్కెట్లు పతన బాటలో సాగుతూ వచ్చిన విషయం విదితమే. వీటికి జతగా టెక్నాలజీ దిగ్గజాల కౌంటర్లలో సాఫ్ట్‌బ్యాంక్‌ భారీ స్థాయిలో డెరివేటివ్‌ పొజిషన్లు తీసుకున్నట్లు వెలువడిన వార్తలు కూడా ఒక్కసారిగా అమ్మకాలకు కారణమైనట్లు విశ్లేషకులు తెలియజేశారు.  జోరు తీరు ఫాంగ్‌(FAAMNG) స్టాక్స్‌గా పిలిచే న్యూఏజ్‌ ఎకానమీ కౌంటర్లలో యాపిల్‌, మైక్రోసాఫ్ట్‌, అమెజాన్‌ 4 శాతం స్థాయిలో జంప్‌చేశాయి. ఈ బాటలో గూగుల్‌ 1.6 శాతం, ఫేస్‌బుక్‌ 1 శాతం చొప్పున ఎగశాయి. ఇక ఆటో, టెక్నాలజీ కంపెనీ టెస్లా ఇంక్‌.. 11 శాతం దూసుకెళ్లింది. కంప్యూటర్‌ చిప్స్‌ తయారీ దిగ్గజం ఏఎండీ 4 శాతం పెరిగింది. క్లినికల్‌ పరీక్షలను తిరిగి వచ్చేవారం ప్రారంభించగలదన్న అంచనాలున్నప్పటికీ ఆస్ట్రాజెనెకా షేరు 2 శాతం క్షీణించింది. 16 బిలియన్‌ డాలర్లతో చేపట్టదలచిన టేకోవర్‌ను విరమించుకోనున్నట్లు లగ్జరీ గూడ్స్‌ దిగ్గజం ఎల్‌వీఎంహెచ్‌ వెల్లడించడంతో జ్యువెలరీ కంపెనీ టిఫనీ అండ్‌ కో 6.5 శాతం పతనమైంది. 

దివంగత మాజీ రాష్ట్రపతి అబ్దుల్‌ కలాంకు ప్రజల్లో ఒక ప్రత్యేక గుర్తింపు ఉంది. 2020 నాటికి భారత్‌ ఎలా ఉండాలో, దాని రూపురేఖలు ఎలా మారిపోవాలో ఆయనకు ఎన్నో అంచనాలున్నాయి. 2000 సంవత్సరంలో కలాం నేతృత్వంలో శాస్త్ర, సాంకేతిక రంగంలోని టెక్నాలజీ ఇన్ఫర్మేషన్‌ అండ్‌ అసెస్‌మెంట్‌ కౌన్సిల్‌ (టీఐఎఫ్‌ఐసీ)కు చెందిన 500 మంది నిపుణులతో విజన్‌–2020 డాక్యుమెంట్‌ రూపొందించారు. అప్పటికి భారత్‌ రూపురేఖలు ఎలా మారిపోవాలో ఆయన వైఎస్‌.రాజన్‌ తో కలసి ‘2020: ఏ విజన్‌ ఫర్‌ ది న్యూ మిలీనియం’పేరుతో పుస్తకాన్ని తీసుకొచ్చారు. భారత్‌లో ఉన్న సహజవనరులు, మానవ వనరులు, భారతీయుల్లో నెలకొన్న పోటీతత్వం మన దేశాన్ని శక్తిమంతమైన దేశాల సరసన నిలబెడుతుందని అంచనా వేశారు. విద్యతోనే దేశ సర్వతోముఖాభివృద్ధి జరుగుతుందని 2020 నాటికి భారత్‌ అన్ని రంగాల్లోనూ దూసుకుపోయి అభివృద్ధి చెందిన దేశాల సరసన చేరుతుందని ఆకాక్షించారు. అవినీతి రహిత సమాజం ఏర్పాటు కావాలంటే అక్షరాస్యత పెరగాలన్నారు. ‘కలలు కనండి వాటిని సాకారం చేసుకోండి’అంటూ యువతకు పిలుపునిచ్చారు. భారత్‌ ఆర్థికంగా ఉచ్ఛ స్థితికి చేరుకోవాలంటే 2020 నాటికి స్థూల జాతీయోత్పత్తి 11 శాతంగా ఉండాలని పేర్కొన్నారు. గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో పట్టణ సౌకర్యాల కల్పన జరిగితేనే దేశంలో ఆర్థిక అసమానతలు తొలగిపోతాయని అభిప్రాయపడ్డారు. కలాం కన్న కలలకు అందరూ సలాం చేసినా ఆయన అంచనాలకు దేశం ఏ మాత్రం చేరుకోలేకపోయింది. పైగా సరికొత్త సవాళ్లు పుట్టుకొస్తున్నాయి.

న్యూఢిల్లీ: టెక్నాలజీ రంగంలోని స్టార్టప్స్‌ (అంకుర సంస్థలు) ఈ ఏడాదిలో 60,000 ఉద్యోగాలను భర్తీ చేసినట్లు సాఫ్ట్‌వేర్‌ సంస్థల సమాఖ్య నాస్కామ్‌ వెల్లడించింది. ఐటీ మంత్రిత్వ శాఖ, పరిశ్రమ సమాఖ్యలు సంయుక్తంగా నిర్వహించిన ‘ఫ్యూచర్‌ స్కిల్స్‌ ప్రైమ్‌’ కార్యక్రమంలో ఈ విషయాన్ని తెలియజేసింది. నాస్కామ్‌ ఇచ్చిన సమాచారం ప్రకారం.. దేశంలోని టాప్‌ 15 కంపెనీలు నిరంతరం ఉద్యోగాలను కల్పిస్తూనే ఉన్నాయని ఐటీ శాఖ మంత్రి రవిశంకర్‌ ప్రసాద్‌ వ్యాఖ్యానించారు.

శాస్త్ర, సాంకేతిక పరిజ్ఞాన రంగాల్లో మహిళల ప్రాతినిధ్యం మరింత పెరగాలంటే వారిపట్ల సమాజపు ఆలోచనా ధోరణి, ప్రభుత్వ విధానాల్లోనూ మార్పులు అత్యవసరమని పద్మశ్రీ ఎం.రోహిణి గోడ్‌బోలే అంటారు. ‘‘సమాజంలో పైకి తెలియకుండానే మహిళలపట్ల ఒక రకమైన వివక్ష ఉంటుంది. కొన్ని పనులు మహిళలు చేయలేరని, కొన్నింటికి మాత్రమే వారు పరిమితం అని సమాజం భావిస్తుంటుంది. ఈ ధోరణి మారాలి’’ అని ప్రొఫెసర్‌ రోహిణి అన్నారు. బుధవారం ఇండియన్‌ విమెన్‌ సైంటిస్ట్స్‌ అసోసియేషన్‌ (ఐడబ్ల్యూఎస్‌ఏ) ఆధ్వర్యంలో హైదరాబాద్‌లోని జాతీయ పోషకాహార సంస్థ (ఎన్‌ఐఎన్‌)లో పద్నాలుగవ త్రైవార్షిక జాతీయ సదస్సు ప్రారంభమైంది. మూడు రోజులపాటు జరిగే ఈ సదస్సుకు ప్రొఫెసర్‌ రోహిణి ముఖ్యఅతిథిగా హాజరయ్యారు. ఈ సందర్భంగా తనను కలిసిన ‘సాక్షి’తో ఆమె ముచ్చటించారు. పిల్లల పెంపకం ఒక్క తల్లి బాధ్యతగా మాత్రమే కాకుండా.. తల్లిదండ్రులు / అత్తమామలూ చేయూత ఇవ్వడం ద్వారా మహిళలు శాస్త్ర రంగంలో మరింత ముందుకు ముందుకు వెళ్లే అవకాశం ఉందని ప్రొఫెసర్‌ రోహిణి అభిప్రాయపడ్డారు. ‘‘ప్రభుత్వ విధానాల్లోనూ మహిళల శక్తియుక్తులను వినియోగించుకునేందుకు తగినట్టుగా కొన్ని మార్పులు కూడా అవసరమే. దేశంలో శాస్త్ర, సాంకేతిక పరిజ్ఞాన రంగాల్లో చదువుకుంటున్న, బోధిస్తున్న మహిళలు చాలామందే ఉన్నప్పటికీ... పరిశోధన, అభివృద్ధి సంస్థల్లో, కంపెనీల్లోనూ ఉన్నతస్థానాల్లో ఉన్న వారు తక్కువే. భారత్‌లో సైన్స్‌ సబ్జెక్టులు చదువుతున్న మహిళలు కాలేజీస్థాయిలో 40 శాతం మంది ఉంటే, యూనివర్శిటీ స్థాయికి వచ్చేసరికి ఇది 30 శాతానికి, పీహెచ్‌డీ స్థాయిలో 20 –22 శాతానికి తగ్గిపోతోంది. శాస్త్రవేత్తగా పనిచేస్తున్న వారి విషయానికి వస్తే ఇది మరీ తక్కువగా పదిశాతం మాత్రమే ఉంది’’ అని ప్రొఫెసర్‌ రోహిణి చెప్పారు. ఒకటే కారణం కాదు ‘‘పెళ్లి, కుటుంబ బాధ్యతలు, ఇంట్లోని వృద్ధుల ఆలనపాలన వంటి విషయాల కోసం మహిళా శాస్త్రవేత్తలు తమ వృత్తిని వదిలేసుకుంటున్నారనే భావన కూడా సమాజంలో నెలకొని ఉంది. కానీ వీటితోపాటు చాలా ఇతర కారణాలూ ఉన్నాయని ఇటీవలి సర్వే ఒకటి స్పష్టం చేస్తోంది. మహిళలు స్వేచ్ఛగా పనిచేసేందుకు తగ్గ వాతావరణం సంస్థల్లో లేకపోవడం, మహిళల అవసరాలకు తగ్గ వెçసులుబాట్లు కల్పించలేని విధానాలు, చదువుకున్న చదువుకు తగ్గ ఉద్యోగాలు లేకపోవడమూ కారణమే’’ అని ప్రొఫెసర్‌ రోహిణి అంటారు. ఎం.రోహిణి గోడ్‌బోలే సెంటర్‌ ఫర్‌ హై ఎనర్జీ ఫిజిక్స్, ఇండియన్‌ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌ ఆఫ్‌ సైన్సెస్, బెంగళూరు సైన్స్‌ను సమాజానికి చేరువ చేసేందుకు పరిశోధనశాలల్లో ఎంత నిబద్ధతతో పరిశోధనలు చేసినా...శాస్త్ర విజ్ఞానాన్ని సమాజానికి చేరవేయకపోతే ప్రయోజనం లేదన్న ఆలోచన నుంచి పుట్టుకొచ్చింది ఇండియన్‌ విమెన్‌ సైంటిస్ట్‌ అసోసియేషన్‌ 1973 జూన్‌ 13న అప్పటి బాంబే ప్రస్తుత ముంబైలో రిజిస్టర్‌ అయిన ఈ సంస్థ అప్పటి నుంచి ఇప్పటివరకూ సమాజంలోని అట్టడుగు వర్గాల వారికి శాస్త్రాన్ని చేరవేసే లక్ష్యంతో పలు కార్యకలాపాలు చేపట్టింది. వేర్వేరు శాస్త్ర రంగాలకు చెందిన 12 మంది వ్యవస్థాపక సభ్యుల ఏర్పాటుకు తొలి ఆలోచన చేయగా, రెండేళ్ల తరువాత ఐడబ్ల్యూఎస్‌ఏ సాకారమైంది. ప్రస్తుతం దేశవ్యాప్తంగా ఐడబ్ల్యూఎస్‌ఏకు 11 శాఖలు ఉన్నాయి. మొత్తం రెండువేల మంది మహిళా శాస్త్రవేత్తలు సభ్యులుగా ఉన్నారు. శాస్త్ర విజ్ఞానాన్ని సమాజానికి చేరువ చేయడం సంస్థ తొలి లక్ష్యమైతే... శాస్త్రీయ దృక్పథాన్ని అభివృద్ధి చేసేందుకూ పలు కార్యకలాపాలు చేపడుతుంది. మహిళా శాస్త్రవేత్తల విజయాలను ప్రోత్సహించడం, శాస్త్ర రంగంలో మహిళలు ఎదుర్కొంటున్న సమస్యలను గుర్తించి వాటికి పరిష్కారాలు సూచించడం తద్వారా మహిళా సాధికారతకు సాయపడటం కూడా సంస్థ లక్ష్యాల్లో కొన్ని. ఈ లక్ష్యాల సాధన కోసం ఐడబ్ల్యూఎస్‌ఏ పలు కార్యక్రమాలను రూపొందించి అమలు చేస్తోంది. పిల్లల్లో శాస్త్రీయ విజ్ఞానాన్ని పెంపొందించేందుకు ముంబైలో ‘లెర్నింగ్‌ గార్డెన్‌’ పేరుతో పార్కును ఏర్పాటు చేయడం, ఏడాది కాలంలో సుమారు 17 వేల మంది పిల్లలు ఈ పార్కును సందర్శించడం ఐడబ్ల్యూఎస్‌ఏ సాధించిన ఒక ఘనత మాత్రమే. దీంతోపాటు మహిళా శాస్త్రవేత్తల కోసం ఒక వర్కింగ్‌ ఉమెన్స్‌ హాస్టల్, పిల్లల కోసం డే కేర్‌ సెంటర్, నర్సరీ స్కూల్, ఆరోగ్య కేంద్రం, లైబ్రరీ రీడింగ్‌ రూమ్‌ వంటి వసతులూ కల్పిస్తోంది. స్కాలర్‌షిప్పులు, అవార్డులు సరేసరి! ప్రతిభకు పోషణ ‘‘దేశం శాస్త్ర, సాంకేతిక పరిజ్ఞాన రంగాల్లో ఎదగాలని ఆకాంక్షిస్తోంది. ఇది నెరవేరాలంటే కాబోయే తల్లులకు తగిన పోషకాహారం అందించడం ఎంతో కీలకం’’ అని జాతీయ పోషకాహార సంస్థ డైరెక్టర్‌ డాక్టర్‌ ఆర్‌.హేమలత తెలిపారు. ‘‘మహిళల్లో సుమారు 50 శాతం మంది పోషకాహార లోపంతో బాధపడుతూంటే సుమారు 20 శాతం మందికి తగినన్ని పోషకాలు అందడం లేదు. అదే సమయంలో 40 శాతం మంది మహిళలు ఊబకాయలు’’ అని ఆమె వివరించారు. గర్భధారణ సమయంలో మహిళలు వంద గ్రాముల బరువు పెరిగితే పుట్టబోయే బిడ్డ.. జనన సమయ బరువు 20 గ్రాముల వరకూ పెరుగుతుందని, అలాగే గర్భధారణ సమయంలోనూ, బిడ్డకు రెండేళ్లు వచ్చే వరకూ తగినంత మోతాదులో పోషకాలను పొందడం బిడ్డ ఎదుగుదలకు, భవిష్యత్తులో సాంక్రమిక వ్యాధుల బారిన పడకుండా ఉండేందుకు ఎంతో కీలకమని డాక్టర్‌ హేమలత వివరించారు. అంతేకాకుండా పిండం ఏర్పడ్డ తొలినాళ్లలో తల్లిద్వారా తగినన్ని పోషకాలు అందకపోతే ఆ ప్రభావం కాస్తా బిడ్డ జీవక్రియలతోపాటు, జ్ఞాపకశక్తి, మెదడు పనితీరులపై కూడా దుష్ప్రభావం పడుతుందని తెలిపారు. డాక్టర్‌ ఆర్‌. హేమలత డైరెక్టర్‌ ఎన్‌.ఐ.ఎన్‌. శశికళ సిన్హా భారత రక్షణ రంగానికి కలికి తురాయి వంటి అడ్వాన్స్‌డ్‌ ఏరియా డిఫెన్స్‌ ప్రాజెక్టు డైరెక్టర్‌. డీఆర్‌డీవో ఔట్‌స్టాండింగ్‌ సైంటిస్ట్‌ జ్యోత్స్న ధవన్‌ హైదరాబాద్‌ కేంద్రంగా పనిచేస్తున్న సెంటర్‌ ఫర్‌ సెల్యులార్‌ అండ్‌ మాలిక్యులర్‌ బయాలజీ సీనియర్‌ శాస్త్రవేత్త. దేశంలో అంతరిక్ష ప్రయోగాలకు బాటలు వేసిన దిగ్గజ శాస్త్రవేత్త సతీశ్‌ ధవన్‌ కుమార్తె కూడా! మంజులా రెడ్డి హైదరాబాద్‌లోని సీసీఎంబీ సీనియర్‌ శాస్త్రవేత్త. ఈ ఏటి ఇన్ఫోసిస్‌ అవార్డు గ్రహీత సౌమ్య స్వామినాథన్‌ ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ ప్రధాన శాస్త్రవేత్త. ►పరిశోధన ఉద్యోగం కాదు. జీవితాంతపు విధి నిర్వహణ. కుటుంబాన్ని చక్కబెట్టుకుంటూనే ఉద్యోగ బాధ్యతల్ని సమర్థంగా చేపట్టడం ఈ రంగంలోని ఏ మహిళకైనా సవాలే. అసలే సమాజంలో పురుషాధిక్యత. అడుగడుగునా అననుకూలమైన పరిస్థితులు. సామర్థ్యం, ప్రతిభ ఉన్నప్పటికీ, వాటికి తగిన గుర్తింపు లభించడం ఓ గగన కుసుమం. అయితే ఇన్ని చిక్కుముళ్ల మధ్యలోనూ శాస్త్ర సాంకేతిక పరిజ్ఞాన రంగాలలో తమదైన ముద్ర వేసిన మహిళామణులు ఎందరో..! వారిలో వీరు కొందరు. ►మహిళల ప్రాతినిధ్యం తక్కువగా ఉండటం అంత తప్పేమీ కాకపోవచ్చు. కాకపోతే మానవ మేధలో 50 శాతాన్ని పూర్తిస్థాయిలో ఉపయోగించుకోవడం లేదన్నది అందరూ గుర్తించాలి. వైవిధ్యత అన్నది అన్ని రంగాల్లోనూ మంచిదే. ఇంటిని అత్యంత సమర్థంగా నిర్వహించగలిగిన మహిళ పరిశోధన రంగంలోనూ పూర్తిస్థాయిలో పనిచేసి ఉంటే మానవ శాస్త్ర విజ్ఞానం మరింత పురోగమించి ఉండేదేమో. ►పరిశోధన, అభివృద్ధి రంగాల్లో మహిళల ప్రాతినిధ్యం పెరగాలన్న ఆలోచన కేవలం వారి సాధికారత కోసం లేదా దయతో చేయాల్సిన పని కాదు. మెరుగైన సైన్స్‌ కోసమే ఇది జరగాలి. ►‘‘మహిళా శాస్త్రవేత్తగా గుర్తింపు వచ్చేందుకు, తగిన అవార్డులు లభించేందుకు ఆలస్యం జరుగుతోంది’’

వాషింగ్టన్‌: గూగుల్‌ సీఈఓ, భారత సంతతికి చెందిన సుందర్‌ పిచాయ్‌కు అరుదైన గౌరవం దక్కింది. టెక్నాలజీ రంగంలో ఈయన చేసిన విశిష్ట సేవలను గుర్తించిన అమెరికా–భారత వాణిజ్య మండలి (యూఎస్‌ఐబీసీ).. ప్రతి ఏడాది ఇచ్చే గ్లోబల్‌ లీడర్‌షిప్‌ అవార్డుకు పిచాయ్‌ను ఎంపికచేసినట్లు ప్రకటించింది. ఈయనతో పాటు నాస్‌డాక్‌ ప్రెసిడెంట్‌ అడెనా ఫ్రైడ్‌మాన్‌ పేరును ప్రకటించిన యూఎస్‌ఐబీసీ.. ఇరువురి నేతృత్వంలోని కంపెనీలు, అంతర్జాతీయ టెక్నాలజీ రంగ ప్లాట్‌ఫాంను ఏర్పాటుచేయడంలో తమవంతు కృషిచేసినట్లు కొనియాడింది. ఇరు సంస్థల కారణంగా భారత్, అమెరికా మధ్య వస్తు, సేవల ద్వైపాక్షిక వాణిజ్యం గడిచిన ఐదేళ్లలో 150 శాతం పెరిగి గతేడాదినాటికి 142.1 బిలియన్‌ డాలర్లకు చేరినట్లు తెలిపింది. ఇక వచ్చేవారం జరగనున్న ఇండియా ఐడియాస్‌ సదస్సులో ఇరువురికి అవార్డులను అందించనున్నట్లు వెల్లడించింది. వచ్చే ఆరేళ్లలో 8.8 కోట్లకు 5జీ కనెక్షన్లు..! జీఎస్‌ఎంఏ అంచనా న్యూఢిల్లీ: భారత మొబైల్‌ సబ్‌స్క్రైబర్ల సంఖ్య 2025 నాటికి 92 కోట్లకు చేరనుందని గ్లోబల్‌ టెలికం పరిశ్రమ సమాఖ్య (జీఎస్‌ఎంఏ) అంచనావేసింది. ఇదేసమయంలో 5జీ కనెక్షన్లు 8.8 కోట్లకు చేరనున్నట్లు పేర్కొంది. 2018 చివరినాటికి మొత్తం సబ్‌స్క్రైబర్ల సంఖ్య 75 కోట్లుగా ఉన్నట్లు తెలిపింది. ఈ రంగ ఆదాయం 2016 నుంచి 20 శాతం తగ్గిపోయినట్లు వెల్లడించింది.  

ముంబై: టెక్నాలజీ రంగంలో కొంగొత్త ఉద్యోగావకాశాలు కుప్పతెప్పలుగా వస్తున్నా.. వాటికి అవసరమైన నైపుణ్యాలు ఉద్యోగార్థుల్లో ఉండటం లేదని అంతర్జాతీయ టెక్‌ దిగ్గజం ఐబీఎం సీఈవో గినీ రోమెటీ చెప్పారు. విద్యాపరంగా కేవలం డిగ్రీ పట్టా సంపాదించడం మాత్రమే కాకుండా నైపుణ్యాలను పెంచుకోవడంపై ఉద్యోగార్థులు దృష్టి సారించాల్సి ఉందని ఆమె పేర్కొన్నారు. ఇది కేవలం భారత్‌కు మాత్రమే పరిమితం కాదని.. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఈ సమస్య ఉందని కంపెనీ సమావేశంలో పాల్గొన్న సందర్భంగా గినీ తెలిపారు.  లక్షల కొద్దీ ఇంజినీర్లు, బిజినెస్‌ స్కూల్‌ గ్రాడ్యుయేట్స్‌లో నాలుగింట మూడొంతుల మందికి ఉద్యోగనైపుణ్యాలు లేవంటూ నివేదికలు చెబుతున్న నేపథ్యంలో ఆమె వ్యాఖ్యలు ప్రాధాన్యం సంతరించుకున్నాయి. 180 బిలియన్‌ డాలర్ల దేశీ సాఫ్ట్‌వేర్‌ రంగంలో ప్రస్తుతం సుమారు 40 లక్షల మంది ఉద్యోగులు ఉన్నారు. సీఎంఐఈ గణాంకాల ప్రకారం దేశీయంగా 135 కోట్ల జనాభాలో 60 శాతం మంది 35 ఏళ్ల వయస్సులోపు వారు ఉండగా.. 3.12 కోట్ల యువ జనాభా ఉద్యోగాల కోసం అన్వేషిస్తున్నారు. 

న్యూయార్క్‌: అమెరికాలో భారత సంతతికి చెందిన మహిళలు కూడా టెక్నాలజీ రంగంలో విజయపతాకం ఎగురవేస్తున్నారు. ఫోర్బ్స్‌ సంస్థ 2018 సంవత్సరానికి సంబంధించి రూపొందించిన ‘అమెరికాలో అగ్ర స్థాయి 50 మంది టెక్నాలజీ ప్రముఖుల’ జాబితాలో భారత సంతతికి చెందిన నలుగురు మహిళలు చోటు దక్కించుకోవటమే దీనికి నిదర్శనం. సిస్కో మాజీ చీఫ్‌ టెక్నాలజీ ఆఫీసర్‌ పద్మశ్రీ వారియర్, ఉబెర్‌ సీనియర్‌ డైరెక్టర్‌ కోమల్‌ మంగ్తాని, కన్‌ఫ్లూయంట్‌ సహ వ్యవస్థాపకురాలు నేహ నార్ఖడే, ఐడెంటిటీ మేనేజ్‌మెంట్‌ కంపెనీ అయిన ‘డ్రాబ్రిడ్జ్‌’ వ్యవస్థాపకురాలు, సీఈవో కామాక్షి శివరామకృష్ణన్‌ ఈ జాబితాలో నిలిచారు. ‘‘మహిళ భవిష్యత్తు కోసం వేచి చూడదు. 2018 టాప్‌ 50 టెక్నాలజీ మహిళల జాబితా... ముందుచూపుతో ఆలోచించే మూడు తరాల టెక్నాలజీ నిపుణులను గుర్తించడం జరిగింది’’ అని ఫోర్బ్స్‌ పేర్కొంది. ఐబీఎం సీఈవో గిన్ని రోమెట్టి, నెట్‌ఫ్లిక్స్‌ ఎగ్జిక్యూటివ్‌ అన్నే ఆరన్‌ వంటి టెక్నాలజీ దిగ్గజాలూ ఈ జాబితాలో ఉన్నారు.  సిస్కో ఎదుగుదలలో వారియర్‌    పద్మశ్రీ వారియర్‌ (58) మోటొరోలా, సిస్కో కంపెనీల్లో ఉన్నతస్థాయిల్లో పనిచేశారు. ప్రస్తుతం చైనీస్‌ ఎలక్ట్రిక్‌ స్టార్టప్‌ ఎన్‌ఐవోకు అమెరికా సీఈవోగా ఉన్నారు. 138 బిలియన్‌ డాలర్ల సిస్కో సిస్టమ్స్‌ కంపెనీ కొనుగోళ్ల ద్వారా మరింత ఎదగటంలో వారియర్‌ ముఖ్య పాత్ర పోషించారు. మైక్రోసాఫ్ట్, స్పాటిఫై బోర్డుల్లోనూ భాగస్వామిగా ఉన్నారు. ‘‘టెక్నాలజీ రంగంలో ఇతర మహిళలకు మార్గదర్శిగా వ్యవహరించేందుకు వారియర్‌ ఇప్పటికీ వీలు చేసుకుంటున్నారు. ట్విట్టర్‌ ద్వారా 16 లక్షల మంది ఫాలోవర్లకు అందుబాటులో ఉంటున్నారు’’అని ఫోర్బ్స్‌ ప్రస్తుతించింది. గుజరాత్‌లోని ధర్మసిన్హ్‌ దేశాయ్‌ ఇనిస్టిట్యూట్‌ ఆఫ్‌ టెక్నాలజీ పూర్వ విద్యార్థి అయిన మంగ్తాని ప్రస్తుతం క్యాబ్‌ అగ్రిగేటర్‌ ఉబెర్‌లో బిజినెస్‌ ఇంటెలిజెన్స్‌ హెడ్‌. పలు స్వచ్ఛంద సంస్థలకూ సేవలందిస్తున్నారు. పుణే యూనివర్సిటీ పూర్వ విద్యార్థి నార్ఖెడె లింక్డెన్‌లో సాఫ్ట్‌వేర్‌ ఇంజనీర్‌గా పనిచేసే సమయంలో అపాచేకఫ్‌కా అనే అప్లికేషన్‌ను అభివృద్ధి చేశారు. ఇది రియల్‌టైమ్‌లో భారీ గా వచ్చే డేటాను ప్రాసెస్‌ చేస్తుంది. కన్‌ఫ్లూయెంట్‌ను కూడా ఆమె స్థాపించారు. ఈ సంస్థ గోల్డ్‌మన్‌ శాక్స్, నెట్‌ఫ్లిక్స్, ఉబెర్‌కు సేవలందిస్తోంది. ‘‘ప్రజలు రోజువారీగా కంప్యూటర్లు, ల్యాప్‌టాప్‌లు, స్మార్ట్‌ఫోన్లను విస్తృతంగా వినియోగిస్తున్నారు. అన్ని రకాల పరికరాల్లో ప్రకటనలను చూపించే మార్గం ప్రకటనదారులకు కావాలి. ఫేస్‌బుక్, గూగుల్‌ ప్రకటనదారులకు ఇప్పటికే ఈ సేవలందిస్తున్నాయి. డ్రాబ్రిడ్జ్‌ వ్యవస్థాపకురాలు కామాక్షి శివరామకృష్ణన్‌(43) రూపంలో వా టికిపుడు పోటీ ఎదురైంది’’ అని ఫోర్బ్స్‌ తెలిపింది. 

న్యూఢిల్లీ: టెక్నాలజీ రంగంలో ఉద్యోగాలు కావాలనుకున్నవారు బెంగళూరుకు వెళ్లి ప్రయత్నించటమే ఉత్తమ మార్గంగా కనిపిస్తోంది. ఎందుకంటే ఈ రంగంలో ఎక్కువ ఉద్యోగ అవకాశాలు బెంగళూరులోనే ఉన్నాయి. దీని తర్వాత రెండు, మూడు స్థానాల్లో వరుసగా ఢిల్లీ– ఎన్‌సీఆర్, పుణే నిలిచాయి. ప్రముఖ జాబ్‌ పోర్టల్‌ ‘ఇన్‌డీడ్‌’ సమాచారం ప్రకారం... టెక్నాలజీ రంగంలోని మొత్తం జాబ్‌ పోస్టింగ్‌లను పరిశీలిస్తే.. బెంగళూరు 22 శాతం వాటాతో అగ్రస్థానాన్ని కైవసం చేసుకుంది. ఢిల్లీ–ఎన్‌సీఆర్‌ 11 శాతం వాటాతో రెండో స్థానాన్ని, పుణే 10 శాతం వాటాతో మూడో స్థానాన్ని దక్కించుకున్నాయి. ఇక వీటి తర్వాతి స్థానాల్లో హైదరాబాద్‌ (9 శాతం), ముంబై (8 శాతం), చెన్నై (7 శాతం), మొహాలి (4 శాతం), అహ్మదాబాద్‌ (3 శాతం) ఉన్నాయి. టెక్నాలజీ రంగంలోని ఉద్యోగ అవకాశాల్లో భారత సిలికాన్‌ వ్యాలీగా పిలిచే బెంగళూరు టాప్‌లో నిలవడం ఆశ్చర్యమేమీ కాదని ఇన్‌డీడ్‌ అభిప్రాయపడింది. 20– 29 ఏళ్ల వయసు గ్రూప్‌ వారు ఎక్కువగా ఉద్యోగ అవకాశాల వేటలో ఉన్నారని తెలియజేసింది. కంపెనీలు కూడా వీరినే ఎక్కువగా నియమించుకుంటున్నాయని పేర్కొంది. ‘‘55 ఏళ్లపైన వయసున్న వారు కూడా టెక్‌ జాబ్స్‌పై ఎక్కువ ఆసక్తి చూపిస్తున్నారు. 40–49 ఏళ్ల గ్రూప్‌ వారు మాత్రం తక్కువగా ఆసక్తి చూపిస్తున్నారు’’ అని ఇన్‌డీడ్‌ తెలిపింది. కాగా ఇన్‌డీడ్‌ గత  సర్వేలో బ్లాక్‌చైన్‌ సంబంధిత జాబ్స్‌ అంశంలో కూడా బెంగళూరే టాప్‌లో ఉంది.


 ప్రస్తుతం టెక్నాలజీ రంగం ప్రపంచాన్ని శాసిస్తోంది. రోజుకో కొత్త ఆవిష్కరణతో మానవ అవసరాలన్నింటినీ తీర్చేందుకు సిద్ధమంటోంది. సెల్‌ఫోన్, కంప్యూటర్, ఇంటర్నెట్‌.. ఇవి లేని జీవితాన్ని ప్రస్తుతం మనం ఊహించలేం. వీటి సాయంతో ఇంట్లో నుంచి కాలు బయట పెట్టకుండా ఆన్‌లైన్‌లోనే షాపింగ్‌ చేసేస్తున్నాం. ఫోన్, కరెంట్‌ బిల్లులు కట్టేస్తున్నాం. గంటల కొద్దీ లైన్‌లో నిలబడకుండా టికెట్‌ రిజర్వ్‌ చేసుకుంటున్నాం. డబ్బు పంపిస్తున్నాం, అందుకుంటున్నాం. ఇలా మనం అనుభవిస్తున్న అన్ని సౌకర్యాలూ టెక్నాలజీ పుణ్యమే.
 ఇంతటి కీలక రంగంలో మహిళలూ కీలక పాత్ర పోషిస్తున్నారు. పెద్దపెద్ద సంస్థలను సైతం సమర్థంగా నిర్వహిస్తూ తమ సత్తా చాటుకుంటున్నారు. మన దేశంలో టెక్నాలజీ– బీపీవో రంగంలో 39 లక్షల మంది ఉద్యోగులుంటే అందులో 13 లక్షల మంది మహిళలేనని నాస్కామ్‌ ఇటీవలే వెల్లడించింది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా టెక్నాలజీ రంగ దిగ్గజాలైన ఐబీఎం మొదలు చాలా కంపెనీల్లో మహిళలు అత్యున్నత స్థానాల్లో ఉన్నారు. తమ పనితీరు, శక్తి సామర్థ్యాలతో దిగ్గజ సంస్థల్ని విజయతీరాల వైపు నడిపిస్తున్న మహిళల గురించి  తెలుసుకుందాం..
 
 
 సుశాన్‌ వోజ్సిస్కీ  యూట్యూబ్‌ సీఈవో
 నేటి సాంకేతిక యుగంలో యూట్యూబ్‌ గురించి తెలియని వారుండరు. ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద వీడియో షేరింగ్‌ ప్లాట్‌ఫాంగా సామాన్యుడి నుంచి కోటీశ్వరుడి వరకు అందరినీ ఆకట్టుకునే యూట్యూబ్‌ సంస్థను నడిపిస్తున్నదీ ఒక మహిళే. 1999లో గూగుల్‌లో మార్కెటింగ్‌ మేనేజర్‌గా తన ఉద్యోగ ప్రస్థానాన్ని ప్రారంభించిన సుశాన్‌ అనతి కాలంలోనే ఆ సంస్థ అడ్వర్టయిజింగ్‌ అండ్‌ కామర్స్‌ విభాగానికి సీనియర్‌ వైస్‌ ప్రెసిడెంట్‌ అయ్యారు. యూట్యూబ్, డబుల్‌ క్లిక్‌లను గూగుల్‌ వశం చేసుకోవాలన్న ఐడియా కూడా ఆమెదే. ఈ రెండింటినీ గూగుల్‌ సొంతం చేసుకున్న తర్వాత కొన్నేళ్లపాటు వాటి బాధ్యతలను సుశాన్‌ చూశారు. 2014లో యూట్యూబ్‌ సీఈవోగా బాధ్యతలు చేపట్టి సంస్థను విజయవంతంగా నడిపిస్తున్నారు.
 
 సఫ్రా కాట్జ్‌: ఒరాకిల్‌ కో సీఈవో
 సాఫ్ట్‌వేర్‌ దిగ్గజం ఒరాకిల్‌ విజయాల్లో కీలక సూత్రధారి. ఇజ్రాయెల్‌లో పుట్టిన ఈమె ఆరేళ్లకే అమెరికా వచ్చేశారు. బ్యాంకింగ్‌ రంగంలో అడుగుపెట్టి అనతికాలంలోనే బ్యాంకింగ్‌ దిగ్గజం హెచ్‌ఎస్‌బీసీ హోల్డింగ్స్‌లో బోర్డ్‌ ఆఫ్‌ డైరెక్టర్‌ స్థాయికి ఎదిగారు.1999లో ఒరాకిల్‌లో చేరి 2001 చివరికల్లా బోర్డ్‌ ఆఫ్‌ డైరెక్టర్స్‌లో ఒకరయ్యారు. 2004లో కంపెనీ ప్రెసిడెంట్‌గా, 2014 నుంచి మార్క్‌ హర్డ్‌తో కలిసి కంపెనీ కో సీఈవోగా కొనసాగుతున్నారు.
 
 షెరిల్‌ శాండ్‌బర్గ్‌ : ఫేస్‌బుక్‌కు సీవోవో
 టెక్నాలజీ రంగంలో శక్తివంతమైన మహిళల పేర్లు చెప్పుకోవాల్సి వస్తే కచ్చితంగా షెరిల్‌ శాండ్‌బర్గ్‌ పేరు ముందు వరుసలో ఉంటుంది. ప్రపంచాన్ని ఏకం చేస్తున్న ఫేస్‌బుక్‌కు సీవోవో (చీఫ్‌ ఆపరేటింగ్‌ ఆఫీసర్‌)గా ఈమె ఉన్నారు. ఫేస్‌బుక్‌ బోర్డ్‌ ఆఫ్‌ డైరెక్టర్‌ అయిన తొలి మహి  కూడా. ఈ సంస్థలో చేరకముందు గూగుల్‌లో పనిచేశారు. అక్కడ యునైటెడ్‌ స్టేట్స్‌ ఫర్‌ ట్రెజరీకి చీఫ్‌ ఆఫ్‌ స్టాఫ్‌గా కీలక బాధ్యతలు నిర్వహించారు. పనిచేసే చోట ప్రధానంగా కనిపించే జెండర్‌ గ్యాప్, మహిళల సమస్యలపై.. లీన్‌ఇన్‌– ఉమెన్, వర్క్‌ అండ్‌ ద విల్‌ టు లీడ్‌ అనే పుస్తకాన్ని కూడా రాశారు.
 
 ఏంజెలా అహ్రెండస్‌: యాపిల్‌ సీనియర్‌ వైస్‌ ప్రెసిడెంట్‌
 లగ్జరీ బ్రాండ్‌ బర్‌బెర్రీకి సీఈవోగా 2006 నుంచి ఎనిమిదేళ్లు ఈమె పనిచేశారు. తర్వాత టెక్నాలజీ దిగ్గజం యాపిల్‌ సంస్థలో రిటైల్‌ అండ్‌ ఆన్‌లైన్‌ స్టోర్స్‌ విభాగానికి వైస్‌ ప్రెసిడెంట్‌గా చేరారు. తన పనితీరుతో మేనేజ్‌మెంట్‌ను మెప్పించారు. అత్యధిక జీతం తీసుకునే ఉద్యోగి స్థాయికి ఎదిగారు. ఆమె వార్షిక వేతనం ఏకంగా 70 మిలియన్‌ డాలర్లు (మన రూపాయల్లో 467 కోట్లు). బ్రిటన్‌ ప్రధాని బిజినెస్‌ అడ్వయిజరీ కౌన్సిల్‌లో స్థానం దక్కించుకోవడం ఏంజెలా పనితీరుకు నిదర్శనం.
 
 గిన్నీ రొమెట్టీ: ఐబీఎం చైర్‌పర్సన్, సీఈవో
 ఈమె పేరు మనలో చాలా మందికి తెలియకపోవచ్చు. కానీ ఆమె సీఈవోగా బాధ్యతలు నిర్వహిస్తున్న ఐబీఎం సంస్థ గురించి చెప్పగానే ఆమె కార్యదక్షత ఏపాటిదో ఇట్టే అర్థమైపోతుంది. 2011 నుంచి అత్యున్నత బాధ్యతల్ని సమర్థంగా నిర్వర్తిస్తున్న ఆమె ఐబీఎం సంస్థలో అంచెలంచెలుగా ఎదిగారు. అంతేకాకుండా వ్యాపార రంగంలో అత్యంత శక్తిమంత 50 మంది మహిళలతో ఫార్చ్యూన్‌ మ్యాగజైన్‌ రూపొందించే జాబితాలో వరుసగా పదేళ్లపాటు స్థానం సంపాదించుకోవడం ఆమె శక్తిసామర్థ్యాలకు నిదర్శనం. ఫోర్బ్స్‌ 2014లో ప్రకటించిన వరల్డ్‌ 100 మోస్ట్‌ పవర్‌ఫుల్‌ ఉమెన్స్‌ జాబితాలో ఈమెకి చోటు దక్కింది.
 
 దేవయాని ఘోష్‌ : ఇంటెల్‌ సేల్స్‌ అండ్‌ మార్కెటింగ్‌ వైస్‌ ప్రెసిడెంట్‌
 సెమీకండక్టర్స్, కంప్యూటర్‌ ప్రాసెసర్ల తయారీలో దిగ్గజ సంస్థ ఇంటెల్‌లో సేల్స్‌ అండ్‌ మార్కెటింగ్‌ వైస్‌ ప్రెసిడెంట్‌గా సమర్థంగా బాధ్యతలు నిర్వహిస్తున్నారు దేవయాని ఘోష్‌. అలాగే ఇంటెల్‌ దక్షిణాసియా రీజియన్‌కు ఎండీగా కూడా పనిచేస్తున్నారు. ఈ ప్రాంతంలో టెక్నాలజీ వాడకాన్ని మరింత పెంచాలన్న లక్ష్యంతో దక్షిణాసియాలోని పలు దేశాల ప్రభుత్వాలతో కలసి పనిచేస్తున్నారు. ఫార్చ్యూన్‌ ఇండియా రూపొందించిన 50 మోస్ట్‌ పవర్‌ఫుల్‌ ఉమెన్స్‌ ఇన్‌ ఇండియా జాబితాలో ఘోష్‌ది 11వ స్థానమంటే ఆమె శక్తి సామర్థ్యాలను అంచనా వేయొచ్చు.
 
 వనితా కుమార్‌: క్వాల్‌కామ్‌ వైస్‌ ప్రెసిడెంట్‌
 క్వాల్‌కామ్‌ టెక్నాలజీకి సంబంధించిన కీలక వ్యూహ కర్తల్లో వనిత ఒకరు. మోడెం ఎస్‌డబ్ల్యూ ఇంటర్‌ఫేస్‌ టెక్నాలజీ టీమ్‌లను ప్రపంచవ్యాప్తంగా నడిపిస్తున్నారు. వైర్‌లెస్‌ ఇండస్ట్రీలో రెండు దశాబ్దాల సుదీర్ఘ అనుభవం వనితా కుమార్‌ సొంతం. ఎంబెడెడ్‌ సాఫ్ట్‌వేర్‌ ఆర్కిటెక్చర్, డిజైన్, డెవలప్‌మెంట్‌ రంగాల్లో బాగా పట్టున్న వనిత కంపెనీకి ఆయా విభాగాల్లో కీలక వ్యక్తిగా మారారు. క్వాల్‌కామ్‌ 5జీ, సెల్యులార్‌ ఐవోటీ ఎస్‌డబ్ల్యూ సాంకేతికతకు రోడ్‌మ్యాప్‌ తయారు చేయడంలో ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తున్నారు.


 ఎదులాపురం : దేశంలో టెక్నాలజీ రంగం అభివృద్ధి చెందడానికి నాంది పలికింది రాజీవ్ గాంధీ అని సీనియర్ కాంగ్రెస్ నాయకుడు, మాజీ మంత్రి చిలుకూరి రామచంద్రారెడ్డి పేర్కొన్నారు. శనివారం మాజీ ప్రధాని రాజీవ్ గాంధీ 26వ వర్థంతి సందర్భంగా కాంగ్రెస్ శ్రేణులు రాజీవ్ గాంధీ చిత్ర పటానికి పూల మాల వేసి ఘనంగా నివాళులు అర్పించారు. ఈ సందర్భంగా సీఆర్‌ఆర్ మాట్లాడుతూ దేశాన్ని అభివృద్ధి బాటలో నడిపించిన ఖ్యాతి రాజీవ్ గాంధీకి దక్కుతుందని పేర్కొన్నారు.
 
 రాజీవ్ గాంధీ భారత జాతిని ప్రపంచంలోనే గొప్ప దేశంగా చేయడానికి తాపత్రయపడితే నేటి ప్రభుత్వాలు మతతత్వానికి పెద్ద పీట వేస్తూ ప్రజా సంక్షేమాన్ని మరిచాయని విమర్శించారు. రాజీవ్ గాంధీ హయంలో నెహ్రూ రోజ్‌గార్ పథకం ద్వారా గ్రామాల రూపు రేఖలను మార్చారని, నేడు కేవలం మాటల గారడితో పబ్బం గడుపుకునే ప్రభుత్వాలున్నాయని పేర్కొన్నారు. అనంతరం డీసీసీ వర్కింగ్ ప్రెసిడెంట్ నరేష్ జాదవ్ మాట్లాడుతూ రాజీవ్ గాంధీ జీవితం ఆదర్శనీయమైనదని ప్రతీ ఒక్కరూ రాజీవ్ ఆశయ సాధనకు కృషి చేయాలని పిలుపునిచ్చారు. కార్యక్రమంలో మాజీ మార్కెట్ కమిటీ చైర్మన్‌లు యాసం నర్సింగ్ రావ్, సంజీవ్ రెడ్డి, కాంగ్రెస్ నాయకులు కే. ప్రవీణ్ కుమార్, సుకేందర్, అంబకంటి అశోక్, సాజిద్ ఖాన్, దిగంబర్ రావ్ పాటిల్ తదితరులు పాల్గొన్నారు.


 2014 రౌండప్
 
 భారత ‘గడుసు’ పిల్లాడు(జీఎస్‌ఎల్‌వీ రాకెట్) ఎట్టకేలకు మాట విన్నాడు. కోట్ల మైళ్లు ప్రయాణించి అంగారకుడిని చేరుకున్న ‘మామ్’ తిరుగులేని విజయం కట్టబె ట్టింది. జీఎస్‌ఎల్‌వీ మార్క్-3తో మానవసహిత అంతరిక్ష యాత్రకు ఇస్రో తొలి అడుగు వేసింది. మొత్తానికి 2014లో అంతరిక్ష ప్రయోగాల్లో భారత్ ఒక వెలుగు వెలిగింది. మరోవైపు యూరోపియన్ అంతరిక్ష సంస్థ(ఈసా)కు చెందిన రోసెట్టా వ్యోమనౌక గ్రహశకలంపై ల్యాండర్‌ను జారవిడిచి మరో చరిత్రను సృష్టించింది. ఈ ఏడాది శాస్త్ర, సాంకేతిక రంగంలో నమోదైన కొన్ని ముఖ్య విజయాలు..
 - నేషనల్ డెస్క్
  
 ‘క్రయో’జయం..
 
 2014, జనవరి 5: భారత అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ(ఇస్రో) 20 ఏళ్ల కల సాకారమైన రోజిది. జీఎస్‌ఎల్‌వీ-డీ5 రాకెట్ శ్రీహరికోటలోని షార్ నుంచి జీశాట్-14 సమాచార ఉపగ్రహాన్ని విజయవంతంగా కక్ష్యలోకి చేర్చింది. స్వదేశీ క్రయోజెనిక్ ఇంజన్‌తో తొలిసారిగా సత్తాచాటిన జీఎస్‌ఎల్‌వీ రాకెట్.. భారత్‌ను అమెరికా, రష్యా, చైనా, ఫ్రాన్స్, జపాన్‌ల సరసన నిలిపింది. భారీ ఉపగ్రహాలను సొంతంగానే ప్రయోగించే సత్తాను అందించింది.
  
 మార్స్ చెంతకు మామ్
 
 సెప్టెంబర్ 24: భారత అంగారక యాత్ర దిగ్విజయం అయిన రోజిది. ఇస్రో ప్రయోగించిన మంగళ్‌యాన్(మామ్) ఉపగ్రహం 9 నెలల్లో 65 కోట్ల కి.మీ. ప్రయాణించి మార్స్‌ను చేరుకుంది. అమెరికా, రష్యా, ఐరోపాలు ఈ ఘనత సాధించినా.. తొలి ప్రయత్నంలోనే విజయాన్ని అందుకున్న ఏకైక దేశంగా భారత్ చరిత్ర సృష్టించింది. రూ.450 కోట్ల ఖర్చుతోనే ఇంతటి విజయం సాధించడంపై ప్రపంచమంతా ప్రశంసల వర్షం కురిపించింది.
  
 తోకచుక్కను చేరిన రోసెట్టా
 
 నవంబర్ 12: ఐరోపా అంతరిక్ష సంస్థ ప్రయోగించిన రోసెట్టా వ్యోమనౌక పదేళ్లలో 600 కోట్ల కి.మీ. ప్రయాణించి ‘65/పీ చుర్యుమోవ్ గెరాసిమెంకో’ తోకచుక్కను చేరింది. వేల కి.మీ. వేగంతో ప్రయాణిస్తున్న ఆ తోకచుక్క చుట్టూ తిరుగుతూనే ‘ఫీలే’ ల్యాండర్‌ను రోసెట్టా జారవిడిచింది.  ల్యాండర్ రాళ్ల మధ్య చీకట్లో పడటం వల్ల విద్యుదుత్పత్తి చేసుకోలేక తాత్కాలికంగా మూగబోయింది. అయినా ఆ లోపే భూమికి సమాచారం పంపింది.
  
 తొలి అడుగు
 
 డిసెంబర్ 18: మానవ సహిత అంతరిక్ష యాత్ర దిశగా ఇస్రో తొలి అడుగు వేసింది. శ్రీహరికోటలోని షార్ నుంచి జీఎస్‌ఎల్‌వీ మార్క్-3ని విజయవంతంగా ప్రయోగించింది. ఈ రాకెట్ ద్వారా వ్యోమగాముల గదిని అంతరిక్షానికి పంపి, దానిని తిరిగి నేలకు సురక్షితంగా తీసుకురాగలిగింది. అయితే, ఈ రాకెట్‌లో డమ్మీ క్రయోజెనిక్ ఇంజన్‌ను ఉపయోగించారు. అసలైన క్రయోజెనిక్ ఇంజన్‌ను తయారుచే సి పరీక్షించేందుకు మరో రెండేళ్లు పట్టనుంది.  
  
 ఐఎస్‌ఎస్‌కు 3డీ ప్రింటర్
 
 అంతర్జాతీయ అంతరిక్ష కేంద్రం(ఐఎస్‌ఎస్)కు ఈ ఏడాది ‘3డీ ప్రింటర్’ చేరింది. అక్కడి వ్యోమగాములు ఆ ప్రింటర్‌తో నాసా అనే అక్షరాలను, బోల్టులను బిగించేందుకు ఉపయోగించే స్పానర్‌నూ ప్రింట్ చేశారు. స్పానర్‌కు కావలసిన సాఫ్ట్‌వేర్‌ను నాసా భూమి నుంచి ఈ-మెయిల్ చేసింది. భవిష్యత్తులో అంతరిక్షంలో అవసరమైన పనిముట్లను, వస్తువులను అక్కడే 3డీ ప్రింటర్ ద్వారా ప్రింట్ చేసుకునేందుకు దీనితో మార్గం సుగమం అయింది.
  


 ‘కామన్‌వెల్త్ సైన్స్ కాన్ఫరెన్స్’లో రాష్ట్రపతి ప్రణబ్ ముఖర్జీ
  
 బెంగళూరు: శాస్త్ర, సాంకేతిక రంగాల్లో పురోగతితో కామన్‌వెల్త్ దేశాల్లోనే పటిష్ట దేశంగా భారత్ ఎదుగుతోందని రాష్ట్రపతి ప్రణబ్ ముఖర్జీ అన్నారు. మంగళయాన్ ఉపగ్రహ విజయంతో భారత్ ప్రపంచం దృష్టిని తనవైపు తిప్పుకొందన్నారు. కామన్‌వెల్త్ దేశాల మొదటి ‘సైన్స్ కాన్ఫరెన్స్’ను బెంగళూరులోని ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సెన్సైస్ ఆవరణలో మంగళవారం ప్రారంభించిన అనంతరం ఆయన మాట్లాడారు.
 
 భారత్‌లో అందుబాటులోకి వ చ్చిన డిజిటల్ విప్లవం ప్రజల జీవితాలనే మార్చేసిందన్నారు. మొబైల్ ఫోన్ వినియోగదారుల్లో భారత్ ప్రపంచంలోనే రెండో స్థానంలో ఉందని, ఇంటర్నెట్ వినియోగంలో సైతం చైనా, అమెరికాల తర్వాత అత్యధిక మంది భారత్‌లోనే ఇంటర్నెట్‌ను వినియోగిస్తున్నారని తెలిపారు.
  
  


  సాక్షి ప్రత్యేక ప్రతినిధి, హైదరాబాద్: హైదరాబాద్ కేంద్రంగా వెలుస్తున్న  స్టార్టప్ కంపెనీలు...కేవలం టెక్నాలజీ రంగానికే పరిమితం కాలేదు. వైద్య రంగంలోనూ వినూత్న ఆవిష్కరణలతో ప్రపంచ దేశాల దృష్టిని ఆకర్షిస్తున్నాయి. యాప్‌లే కాదు. ఉత్పత్తులనూ ఆవిష్కరిస్తున్నాయి. ముఖ్యంగా దృష్టి లోపంతో బాధపడే వారికి  ఉపయోగపడే కొత్త ఉత్పత్తులకు మార్కెట్ ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఉంటోంది.
 
 దేశంలో తొలి సారిగా అంధుల వినియోగం  కోసం ఎల్‌వీ ప్రసాద్ ఐ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఒక ఇన్నోవేషన్ సెంటర్‌ను సృజన పేరుతో నెలకొల్పింది. ఈ సెంటర్ త్రీడీ ప్రింటింగ్ ఉత్పత్తుల అభివృద్ధి , నవీకరణలపై స్టార్టప్ కంపెనీలకు సాంకేతిక సహాయాన్ని అందిస్తోందని సృజన ప్రాజెక్ట్ డెరైక్టర్ డాక్టర్ ఆంటోనీ విపిన్ దాస్ తెలిపారు. అమెరికాలోని ప్రఖ్యాత మసాచ్యూసెట్స్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ (ఎంఐటీ) ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఎంపిక చేసిన 35 ఏళ్లలోపు 35 మంది ఇన్నోవేటర్స్‌లో డాక్టర్ ఆంటోనీ మన దేశం నుండి అరుదైన గౌరవాన్ని పొందారు. ఇంజనీరింగ్‌కు మెడిసిన్ తోడైతే ...దాన్ని మించిన వ్యాపార మంత్రం ఉండదంటున్న డాక్టర్ ఆంటోనీతో సాక్షి ప్రతినిధి జరిపిన ఇంటర్వ్యూ
 వివరాలు ఇవీ...
  మెడికల్ స్టార్టప్ కంపెనీల వ్యాపార అవకాశాలు?
  మెడికల్ టెక్నాలజీలో స్టార్టప్ కంపెనీలకు వృద్ధి అవకాశాలంటే ఆకాశమే హద్దు. హెల్త్‌కేర్ రంగంలో స్మార్ట్‌ఫోన్ ఆధారంగా పలు రకాల రుగ్మతల స్క్రీనింగ్‌కోసం అప్లికేషన్లు డెవలప్ చేస్తున్నారు. ఉదాహరణకు డయాబీటిస్, కేన్సర్, క్యాటరాక్ట్,  చెవి, సర్వికల్ ఇన్‌ఫెక్షన్స్ లాంటి రుగ్మతల స్క్రీనింగ్ కోసం తక్కువ వ్యయంతో కూడిన అప్లికేషన్లకు ఆదరణ ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఉంటోంది. అమెరికాలోని ఎంఐటీతో కలిసి ఎల్‌వీ ప్రసాద్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ క్లినికల్ ఫొటోగ్రఫీని  డెవలప్ చేసింది. ఇదొక గొప్ప సంచలనం.
 
  క్లినికల్ ఫొటోగ్రఫీ గురించి వివరించండి?
  కంటి ఆస్పత్రుల్లో స్లిట్ ల్యాంప్ కెమెరా ద్వారా పరీక్షలు నిర్వహిస్తారు. దీని ఖరీదు రూ. 1.5 లక్షలు. అయితే మా సంస్థలోని ఆప్తాల్మాలజిస్ట్ గణేష్ తన టీంతో కలిసి కేవలం ఐ ఫోన్‌ను ఉపయోగించి స్లిట్ ల్యాంప్ కంటే మెరుగైన ఫలితాలను సాధించారు. ఒక్కో ప్రింట్ ధర ఒక డాలర్ కన్నా తక్కువకే ఇవ్వగలుగుతున్నాం. ఇదొక విప్లవాత్మక ఆవిష్కరణ.
 
  భవిష్యత్ త్రీ డీ ప్రింటింగ్‌దేనా?
  త్రీ డీ ప్రింటింగ్ విప్లవాత్మక టెక్నాలజీ. ముఖ్యంగా అంధులకు ఇదొక వరం. నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ది జైన్ విద్యార్థిని తానియా జైన్ మా సంస్థతో కలిసి తొలిసారిగా బ్రెయిలీ బాషలో  రూపొందించిన టాయ్‌పజిల్‌కు ప్రపంచవ్యాప్తంగా గుర్తింపొచ్చింది. డబ్ల్యూడబ్ల్యూడబ్ల్యూ. ఫిటిల్.ఇన్ వెబ్‌సైట్ ద్వారా ఈ స్టార్టప్ తన కార్యకలాపాలు నడుపుతోంది. అంధ విద్యార్థులకు వర్ణమాలలోని  అక్షరాల ఆకృతి, పళ్లు, కూరగాయలు, పక్షులు, జంతువుల ఆకారాలను త్రీ డీ ప్రింటింగ్ ద్వారా అందుబాటులో ఉంచడంతో వారికి వాటిపై చక్కటి అవగాహన కలుగుతోంది.  
 
 అంధుల్లో బ్రెయిలీ భాష నేర్చుకున్న వారు పది శాతానికి మించిలేరు. మిగిలిన 90 శాతం మంది అంధ విద్యార్థులకు బ్రెయిలీపై ఆసక్తిని పెంపొందించేందుకు త్రీడీ ప్రింటింగ్ ఆబ్జెక్టులు వారికి వివిధ రకాల భావనలపై  అవగాహన కల్గిస్తున్నాయి. స్టార్ట్టప్ కంపెనీ ఫిటిల్ అభివృద్ధి చేసిన ఫిష్ టాయ్ పజిల్ ఉత్పత్తి బాగా హిట్టయింది. ప్రపంచ వ్యాప్తంగా అంధుల పాఠశాలలకు, టీచర్లకు ,పేరెంట్స్‌కు ఇంగ్లిష్ ఆల్ఫాబెట్‌లు ఏ నుండి జడ్ వరకు ఈ సంస్థ సప్లయ్ చేయనుంది.
 
  మెడికల్ స్టార్టప్‌లకు హైదరాబాద్ అనువైందేనా?
  హైదరాబాద్‌లో చక్కటి ఈకో సిస్టమ్ ఉంది. డాక్టర్లు, ఇంజనీర్లు, కార్పొరేట్ ఆస్పత్రులు, పరిశోధనా సంస్థలు, మెడికల్ టూరిస్టులు...హెల్త్‌కేర్‌లో ఇన్నొవేషన్స్‌కు ఇది ప్రపంచ వేదిక అయ్యే అవకాశాలు ఎక్కువ. అంతేకాక ఏటా  వేలాది మంది ఇంజనీర్లు, డాక్టర్లు తయారవుతున్న తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రాల్లో అంతర్జాతీయ స్థాయి సేవలు, ఉత్పత్తుల  ఆవిష్కరణలకు అపారమైన అవకాశాలున్నాయి. సృజన, చొరవ, పట్టుదల ఉంటే యువ ఇంజనీర్లు, శాస్త్రవేత్తలకు అపార ఆకాశమే హద్దు.
 
  కొత్త వారికి మీరిచ్చే సలహా?
  గ్రామీణ ప్రాంతాల్లోని ఇంజనీరింగ్ విద్యార్థులు, యువ ఇంజనీర్లు తమ ఆలోచనలతో సంప్రదిస్తే వారికి సరైన దిశా నిర్దేశం చేస్తాం. ఈ రంగంలో వ్యాపార అవకాశాలు అపారం. గ్లోబల్ ఇంపాక్ట్ (ప్రపంచ వ్యాప్తంగా తమ ముద్ర వేసుకునే అవకాశం) ఈ స్టార్టప్ కంపెనీలకుంటుంది. నిధుల కోసం వేచి ఉండాల్సిన అవసరం లేదు.
 
  కొత్త ఆవిష్కరణల కోసం ఎల్‌వీ ప్రసాద్ ఐ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లో ‘సృజన’ అనే ఇన్నోవేషన్ కేంద్రాన్ని గతేడాది మాజీ రాష్ర్టపతి డాక్టర్ ఏపీజే అబ్దుల్ కలామ్ ప్రారంభించారు. ఈ కేంద్రం ద్వారా హెల్త్‌కేర్ రంగంలో వ్యాపార అవకాశాలు వెతికే వారికోసం చక్కటి సూచనలు, సలహాలు, మెంటారింగ్ కార్యక్రమాలు చేపడుతున్నాం.


 హైదరాబాద్: శాస్త్ర, సాంకేతిక రంగాలలో మరిన్ని పరిశోధనలు జరిగి నూతన ఆవిష్కరణలు వెలువడితే దేశం పురోగతి చెందుతుందని మాజీ రాష్ట్రపతి డాక్టర్ ఏపీజే అబ్దుల్ కలాం అన్నారు. శుక్రవారం ఉస్మానియా యూనివర్సిటీ క్యాంపస్ ఇంజనీరింగ్ కళాశాల బయోమెడిసిన్ విభాగం ఆధ్వర్యంలో నానో-బయో-ఇన్‌ఫో-కాగ్నో(ఎన్‌బీఐసీ) అంశంపై వర్క్‌షాప్ నిర్వహించారు. ఈ కార్యక్రమానికి కళాశాల ప్రిన్సిపల్ ప్రొ.వీఎస్‌ఎస్ కుమార్ అధ్యక్షత వహించగా కలాం ముఖ్యఅతిథిగా పాల్గొని ప్రసంగించారు.
 
 ఈ సందర్భంగా ఆయన మాట్లాడుతూ.. ప్రపంచ వ్యాప్తంగా వెలువడుతున్న నూతన విజ్ఞానాన్ని విద్యార్థులు వెంటనే నేర్చుకోవాలని సూచించారు. భవిష్యత్తులో సౌరవిద్యుత్తు ఉపయోగం పెరుగుతుందని, దానిపై మరిన్ని పరిశోధనలు జరగాలని అన్నారు. ఈ కార్యక్రమంలో ఓయూ ఇన్‌చార్జి వీసీ వికాస్‌రాజ్, రిజిస్ట్రార్ ప్రొ.ప్రతాప్‌రెడ్డి, బయోమెడికల్ ఇంజనీరింగ్ విభాగం అధిపతి డి.సుమన్ తదితరులు పాల్గొన్నారు.
  


 
  ఏలూరు సిటీ, న్యూస్‌లైన్ :
 సమాచార సాంకేతిక రంగంలో విప్లవాత్మక మార్పులతో సమాచార మార్పిడిలోనూ అనూహ్య మార్పులు చోటుచేసుకున్నాయి. ఆధునిక సమాజంలో సాంకేతిక పరిజ్ఞానం కొత్త పుంతలు తొక్కటంతో కూర్చున్నచోటు నుంచే ప్రపంచాన్ని చుట్టివచ్చే అవకాశం వచ్చేసింది. తమ అభిప్రాయాన్ని సెల్‌ఫోన్‌లో టైప్‌చేసి వేలి మొన సెల్‌ఫోన్‌ను తాకేలోపే క్షణాల్లో ప్రపంచమంతా తెలిసిపోయే పరిస్థితులు వచ్చేశాయి. ఈ పరిజ్ఞానంతో ప్రజల్లోనూ అన్ని రంగాలపై అవగాహన విపరీతంగా పెరిగింది. రాజకీయంగానూ చైతన్యవంతులయ్యారు.
  
 తమ అభిప్రాయాలను ఎప్పటికప్పుడు సోషల్ మీడియాలో వ్యక్తపరిచే స్వేచ్ఛ రావటంతో సెల్‌ఫోన్ ఉన్న ప్రతి ఐదుగురిలో ఇద్దరు ఎఫ్‌బీ, యూట్యూబ్, ట్విట్టర్, వాట్స్‌అప్, నింబాస్, మెసెంజర్, మైస్పేస్.. ఇలా రకరకాల నెట్‌బ్రౌజర్‌లను వాడుతున్నారు.
  
 ప్రధాన ప్రచారాస్త్రం
 సెల్‌ఫోన్ వినియోగదారులు భారీసంఖ్యలో పెరిగిపోవటంతో కంపెనీలు సైతం ఆకర్షణీయ ప్యాకేజీలు అందిస్తున్నాయి. దీంతో సెల్ వినియోగదారులంతా నెటిజన్లుగా మారిపోయారు.
 ఇక రాజకీయ పార్టీలు సైతం ‘సోషల్ మీడియా’ను ప్రచారాస్త్రంగా మార్చుకుంటున్నాయి. ఆయా పార్టీల నాయకులు, అభిమానులు, కార్యకర్తలు, యువత, విద్యార్థులు, మహిళలు, వ్యాపారులు ఇలా ప్రతి ఒక్కరూ తమ అభిప్రాయాలను సోషల్ మీడియాలో కుండబద్దలు కొట్టినట్లు చెబుతున్నారు.
  
 ముఖ్యంగా ఫేస్‌బుక్ (ఎఫ్‌బీ)లో పార్టీల కార్యక్రమాల నుంచి తమ అభిమాన పార్టీలకు మద్దతు తెలుపుతూ నెటిజన్లు హల్‌చల్ చేస్తున్నారు. ఇక సెలబ్రిటీలు అధికంగా ట్విట్టర్‌లో తమ మనోభావాలను పంచుకుంటున్నారు. యూట్యూబ్, వాట్సప్‌లోనూ వీడియోలు పెడుతున్నారు.
  
 పార్టీల హల్‌చల్
 సోషల్ మీడియాలో రాజకీయ పార్టీలు జోరు పెరిగింది. వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీ, తెలుగుదేశం, బీజేపీ, జనసేన నాయకులు, అభిమానులు పార్టీ కార్యక్రమాలను ఇంటర్‌నెట్ ద్వారా ప్రచారం చేస్తున్నారు. ఎక్కడ ఇద్దరు కలిసినా ఎఫ్‌బీ, యూట్యూబ్, ట్విట్టర్‌లో కొత్త లోగో అప్‌డేట్ అయిన కామెంట్లు, అంశాలపై విస్తృతంగా చర్చలు సాగుతున్నాయి.
  
 ఈ కోవలో వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీకి అధికంగా సోషల్ మీడియాలో ఫ్యాన్స్ ఫాలోయింగ్ ఉన్నట్టు తెలుస్తోంది. సామాజిక పరిస్థితులకు పూర్తిస్థాయిలో అద్దంపట్టేలా సోషల్ మీడియా విస్తరించింది. ప్రజల్లోనూ రాజకీయ చైతన్యం పెరగటంతో సోషల్ మీడియా ఒక ఆయుధంగా మారింది.
  
 చదువుకున్న విద్యార్థులు, యువతే కాదు గ్రామీణ ప్రాంతాల్లోని ప్రజలకూ సోషల్ మీడియా అవగాహన ఉందంటే ప్రజల్లోకి ఎంతలా చేరిపోయిందో అర్థం చేసుకోవచ్చు. దీనిని మునిసిపల్ ఎన్నికల అభ్యర్థులూ పూర్తిస్థాయిలో వినియోగించుకుంటున్నారు.