పిల్లలూ! మీరెప్పుడూ అందరూ మెచ్చుకునే స్థితిలోనే ఉండాలి తప్ప ఎవరూ మీ మీద జాలి పడే స్థితిలో ఉండకూడదు. ఈ విషయం మీకు అర్థమవ్వాలంటే ఈ సంఘటన తెలుసుకోండి.అనగనగా ఓ పిల్లవాడు తన తోటివారితో కలిసి గంగానది అవతలి ఒడ్డున జరిగే జాతర చూసేందుకు వెళ్లాడు. అతనిది పేద కుటుంబం. తండ్రి మరణించడంతో బంధువుల వద్ద ఉంటూ తల్లి అతణ్ని పెంచుతోంది. పడవ ఖర్చుల కోసం ఆమె అతనికి కొంత డబ్బు ఇచ్చింది. దాన్ని అతను జాతరలో ఖర్చుపెట్టాడు. తిరిగి వచ్చేటప్పుడు పడవ ఎక్కేందుకు అతని వద్ద డబ్బు లేదు. మేమిస్తామని స్నేహితులు అతనికి చెప్పారు. కానీ ఆత్మగౌరవం కలిగిన అతను ఆ డబ్బు తీసుకోలేదు. స్నేహితులను పడవలో వెళ్లమని చెప్పి, తనొక్కడే నదిలో ఈదుకుంటూ అవతలి ఒడ్డుకు చేరుకున్నాడు. చూశారా! ఎవరి వద్దా ఊరికే డబ్బు తీసుకోకూడదని అతనికెంత పట్టుదలో! ఆ పిల్లాడెవరో కాదు, మన దేశానికి రెండో ప్రధానిగా పనిచేసిన లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి. ‘జై జవాన్‌.. జై కిసాన్‌’ అన్న నినాదం ఆయన ఇచ్చిందే. అయితే మీరు ఇలాంటి సాహసాలు చేయొద్దు. బాగా ఈత వచ్చిన వారే ఇలాంటివి చేయాలి. స్ఫూర్తిని గ్రహిస్తే చాలు.ఇదీ చదవండి : మెగా మ్యూజియం గురించి తెలుసా?

నేడు ఇద్దరు మహనీయుల పుట్టినరోజు. మహాత్మా గాంధీతో పాటు భారత మాజీ ప్రధాని లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి కూడా అక్టోబర్‌ 2నే జన్మించారు. శాస్త్రి 1904 అక్టోబర్ 2న యూపీలోని మొగల్‌సరాయ్‌లో జన్మించారు. శాస్త్రి తన జీవితాంతం సామాన్యుల అభివృద్ధికి పాటుపడ్డారు. భారతదేశ స్వాతంత్య్ర పోరాటంలో శాస్త్రి ప్రధాన పాత్ర పోషించారు. నెహ్రూ తర్వాత భారతదేశానికి మూడవ ప్రధానమంత్రిగా శాస్త్రి బాధ్యతలు స్వీకరించారు.అవినీతికి వ్యతిరేకంగా లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి తీసుకున్న నిర్ణయాలు అతనిలోని నిజాయితీని ప్రతిబింబిస్తాయి. శాస్త్రిలోని వినయపూర్వక స్వభావం, సరళత్వం, నిజాయితీ, దేశభక్తి అందరికీ స్ఫూర్తినందిస్తాయి. ఆయన ప్రధానిగా ఉన్నప్పుడు తన కుమారుని ప్రమోషన్‌ను నిలిపివేశారు. తన కుమారుడు అక్రమంగా ఉద్యోగంలో పదోన్నతి పొందేందుకు ప్రయత్నిస్తున్నాడని తెలుసుకున్న శాస్త్రి అందుకు అడ్డుపడ్డారు. కుమారునికి పదోన్నతి కల్పించిన అధికారిపై తీవ్ర ఆగ్రహం వ్యక్తం చేశారని నాటి తరం నేతలు చెబుతుంటారు.లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి కేంద్ర హోం మంత్రిగా ఉన్నప్పుడు ఏదో ప్రభుత్వ పనిమీద కలకత్తా వెళ్లారు. తిరుగు ప్రయాణంలో ఆయన కారు ట్రాఫిక్‌ జామ్‌లో చిక్కుకుంది. కొద్దిసేపటిలో ఆయన డిల్లికి వెళ్లాల్సిన ఫ్లైట్‌ ఉంది. ఈ పరిస్థితిని గమనించిన నాటి పోలీస్‌ కమిషనర్‌ ఒక ఐడియా చెప్పారు. శాస్త్రి ప్రయాణిస్తున్న కారుకు సైరన్‌తో కూడిన ఎస్కార్ట్‌ను ఏర్పాటు చేస్తానన్నారు. అయితే శాస్త్రి అందుకు నిరాకరించారు. అలా చేస్తే సామాన్యులకు ఇబ్బంది కలుగుతుందని అన్నారు. ఇది కూడా చదవండి: గాంధీ చెప్పే మూడు కోతుల కథ వెనుక..

సాక్షి, తాడేపల్లి: జాతిపిత మహాత్మాగాంధీ, భారత మాజీ ప్రధానమంత్రి లాల్ బహదూర్ శాస్త్రిల జయంతి సందర్భంగా వారి చిత్రపటాలకు వైఎస్సార్‌సీపీ అధినేత, మాజీ ముఖ్యమంత్రి వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి నివాళులర్పించారు. వైఎస్సార్సీపీ కేంద్ర కార్యాలయంలో జరిగిన ఈ కార్యక్రమంలో వైఎస్సార్సీపీ రాష్ట్ర ప్రధాన కార్యదర్శి, ఎమ్మెల్సీ లేళ్ళ అప్పిరెడ్డి, వైఎస్సార్‌సీపీ నేత కొమ్మూరి కనకారావు తదితరులు పాల్గొన్నారు.

న్యూఢిల్లీ:ఈరోజు (అక్టోబర్‌ 2) జాతిపిత మహాత్మా గాంధీ జయంతి. ఈ సందర్భంగా మహాత్ముని సేవలను దేశ ప్రజలంతా గుర్తు చేసుకుంటున్నారు. అలాగే ప్రత్యేక కార్యక్రమాలు ఏర్పాటు చేసి, మహాత్మా గాంధీకి నివాళులు అర్పిస్తున్నారు.#WATCH दिल्ली: प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी ने महात्मा गांधी की जयंती के अवसर पर राजघाट पर उन्हें श्रद्धांजलि अर्पित की। pic.twitter.com/MR16VWiugs— ANI_HindiNews (@AHindinews) October 2, 2024ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ ఈరోజు(మంగళవారం) ఢిల్లీలోని రాజ్‌ఘాట్‌కు చేరుకుని, మహాత్మునికి నివాళులు అర్పించారు. జాతిపితను స్మరించుకుంటూ, బాపూజీ జయంతి సందర్భంగా దేశప్రజలందరి తరపున ఆయనకు నివాళులర్పిస్తున్నానని ప్రధాని మోదీ ‘ఎక్స్‌’లో రాశారు. సత్యం, సామరస్యం, సమానత్వంపై ఆధారపడిన ఆయన జీవితం, ఆదర్శాలు ఎల్లప్పుడూ దేశప్రజలకు స్ఫూర్తిదాయకంగా నిలుస్తాయన్నారు.బ్రిటిష్ పాలనకు వ్యతిరేకంగా పోరాటం సాగించిన మహాత్మా గాంధీ స్వాతంత్య్ర సాధనలో ప్రధాన పాత్ర పోషించారు. గాంధీ చేపట్టిన ఉద్యమాలు దేశ ప్రజలను స్వాతంత్య్ర పోరాటానికి పురిగొల్పాయి. జాతిపిత మహాత్మాగాంధీ నాడు చూపిన తెగువ, అంకితభావాన్ని నేడు అందరూ గుర్తుచేసుకుంటున్నారు.सभी देशवासियों की ओर से पूज्य बापू को उनकी जन्म-जयंती पर शत-शत नमन। सत्य, सद्भाव और समानता पर आधारित उनका जीवन और आदर्श देशवासियों के लिए सदैव प्रेरणापुंज बना रहेगा।— Narendra Modi (@narendramodi) October 2, 2024లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి జయంతి కూడా గాంధీ పుట్టినరోజున అంటే అక్టోబర్ 2వ తేదీనే జరగడం విశేషం. ఈ సందర్భంగా ప్రధాని మోదీ భారత మాజీ ప్రధాని లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రిని కూడా గుర్తు చేసుకున్నారు. దేశ సైనికులు, రైతుల ఆత్మగౌరవం కోసం తన జీవితాన్ని అంకితం చేసిన శాస్త్రికి ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ నివాళులు అర్పించారు. देश के जवान, किसान और स्वाभिमान के लिए अपना जीवन समर्पित करने वाले पूर्व प्रधानमंत्री लाल बहादुर शास्त्री जी को उनकी जयंती पर आदरपूर्ण श्रद्धांजलि।— Narendra Modi (@narendramodi) October 2, 2024ఇది కూడా చదవండి: అయోధ్యలో నవరాత్రి వేడుకలు.. మారిన దర్శన, హారతి సమయాలు

వారణాసిలోని లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం విస్తరణకు కేంద్రమంత్రి వర్గం ఆమోదం తెలిపింది.భారత ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ లోక్‌సభ నియోజకవర్గం అయిన వారణాసిలోని లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి ఎయిర్‌పోర్ట్‌ విస్తరణ కోసం రూ.2,869.65 కోట్లు వెచ్చించేందుకు మంత్రివర్గం గ్రీన్‌ సిగ్నల్‌ ఇచ్చింది. ఈ నిధులతో కొత్త టెర్మినల్ బిల్డింగ్, ఆప్రాన్(విమానాలను పార్క్ చేయడానికి వీలుగా ఉండే ప్రాంత్రం), రన్‌వే విస్తరణ, ట్యాక్సీ ట్రాక్ నిర్మాణంతోపాటు ఇతర అనుబంధ పనులు చేస్తారని మంత్రి అశ్విని వైష్ణవ్ తెలిపారు.ఎయిర్‌పోర్ట్స్ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియా (ఏఏఐ) ప్రతిపాదన ప్రకారంగానే రూ.2,869.65 కోట్లు ఖర్చు చేయనున్నట్లు ఎయిర్‌పోర్ట్‌ వర్గాలు తెలిపాయి. ప్రస్తుతం ఏటా 39 లక్షల మంది ప్రయాణికులు ఈ విమానాశ్రయం ద్వారా రాకపోకలు సాగిస్తున్నారు. భవిష్యత్తులో ఈ సంఖ్య 99 లక్షలకు చేరేలా లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు. అందుకోసం తాజా నిధులు ఎంతో ఉపయోగపడుతాయని సంబంధిత వర్గాలు తెలిపాయి.

దేశ రాజధాని ఢిల్లీ సరిహద్దుల్లో రైతుల నిరసనలు కొనసాగుతున్నాయి. రైతులు ‘జై జవాన్, జై కిసాన్’అంటూ పెద్ద ఎత్తున నినాదాలు చేస్తున్నారు. ఇంతకీ ఈ నినాదాన్ని ఎవరు తొలుత లేవనెత్తారు? ఏ సందర్భంలో ఇది జరిగింది? ‘జై జవాన్, జై కిసాన్’ నినాదాన్ని 1965లో భారత మాజీ ప్రధాని, దివంగత లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి వినిపించారు. శాస్త్రి చేసిన నాటి ఈ నినాదం  ఎంతో స్ఫూర్తిదాయకంగానూ, ప్రభావవంతంగానూ నిలిచింది. భారత తొలి ప్రధాని జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ 1964, మే 27న కన్నుమూశారు. దీంతో నెహ్రూ వారసులెవరనే ప్రశ్న నాడు కాంగ్రెస్ మదిలో మెదిలింది. ఆ సమయంలో మొరార్జీ దేశాయ్ ప్రధాని అభ్యర్థి రేసులో ముందంజలో ఉన్నారు. అయితే దేశాయ్ ప్రధానిగా ఉండేందుకు పార్టీలోని పలువురు నేతలు అంగీకరించలేదు. చరిత్రకారుడు రామచంద్ర గుహ ‘ఇండియా ఆఫ్టర్ గాంధీ’ (2007)లో ఇలా రాశారు. ‘ప్రధాని అభ్యర్థిగా దేశాయ్‌ని  ఎంపిక చేయడం సరికాదని కొద్దిరోజుల్లోనే పార్టీలో స్పష్టమైంది. అతని శైలి  దూకుడుగా ఉంది. దేశాయ్ స్థానంలో లాల్ బహదూర్ శాస్త్రిని కాంగ్రెస్ తన ప్రధాని అభ్యర్థిగా ఎంపికచేసింది. శాస్త్రి మంచి నిర్వాహకుడు. హిందీ బెల్ట్ నుండి వచ్చారు. ప్రజలకు మరింత చేరువైన వ్యక్తి’ అని రాశారు. నెహ్రూ మరణానంతరం దేశానికి పలు సవాళ్లు ఎదురయ్యాయి. అదే సమయంలో ప్రధానిగా బాధ్యతలు చేపట్టిన శాస్త్రి భారతదేశ సార్వభౌమత్వాన్ని కాపాడేందుకు ప్రయత్నించారు.   అదే సమయంలో భారత్‌పై తిరుగుబాటుకు పాకిస్తాన్‌ ప్లాన్‌ చేసి, బరితెగించింది. సరిహద్దుల్లోని వంతెనలను పేల్చివేసింది. ప్రభుత్వ  భవనాలపై బాంబులు వేసింది. అయితే భారత సైన్యం ఎదురుదాడికి పాక్‌ వెన్నుచూపింది. ఈ పరిణామం  భారత్‌-పాకిస్తాన్ మధ్య యుద్ధానికి (1965) దారితీసింది. శాస్త్రి నాయకత్వంలో భారత సైన్యం తన శక్తియుక్తులను ప్రదర్శించింది.  1965, సెప్టెంబరు 23న ఇరుపక్షాలు కాల్పుల విరమణకు అంగీకరించాయి. ఇండో-పాక్ యుద్ధ సమయంలో శాస్త్రి 1965లో యూపీలోని అలహాబాద్ జిల్లాలోని ఉరువా గ్రామంలో జరిగిన బహిరంగ సభలో ‘జై జవాన్, జై కిసాన్’ నినాదాన్ని వినిపించారు. వీరిద్దరూ దేశ శ్రేయస్సు, భద్రతకు మూల స్తంభాలని శాస్త్రి భావించారు. ఆయన తన హయాంలో వ్యవసాయ రంగానికి బడ్జెట్‌ను మరింత పెంచారు. హరిత విప్లవానికి శాస్త్రి పునాది వేశారు.

భారత ద్వితీయ ప్రధానమంత్రి లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి మరణంపై అనేక అనుమానాలు ఉన్నాయి. అది హత్యా? సహజ మరణమా? లేక ఇన్‌సైడర్‌ (లోపలి వ్యక్తి) పనా? అయిదు దశాబ్దాలు గడిచినా, ఏ ఇన్వెస్టిగేషన్, ఏ ఎంక్వైరీ  కమిషన్‌కు నోచుకోకుండానే ఆయన మరణం దేశ చరిత్ర పుటల్లో మిస్టరీగానే మిగిలిపోయింది!     1965 భారత్‌–పాక్‌ యుద్ధానంతరం, 1966 జనవరి 4న రష్యాలోని తాష్కెంట్‌లో ప్రారంభమైన ఇరు దేశాల చర్చలు జన వరి 10 రాత్రి ‘నోవార్‌ ప్యాక్ట్‌ ’ అగ్రిమెంటుతో ముగిశాయి. ఆ తర్వాత తనకు ఏర్పాటు చేసిన ‘డాచా’ (గెస్ట్‌ హౌజ్‌ విల్లా)లోని విశాలమైన బెడ్‌ రూంలో కెళ్ళిపోయారు శాస్త్రి. భోజనానంతరం, కుక్‌ రావ్‌ునాథ్‌ తెచ్చిన గ్లాసులోని పాలు త్రాగి నిద్రకు ఉపక్రమించారు. రాత్రి 1.20 గంటలకు ప్రధాని పర్సనల్‌ సెక్రెటరీ జగన్నాథ్‌ సహాయ్‌  బెడ్‌ రూం తలుపును ఎవరో తడుతున్న చప్పుడు. తలుపులు తెరచిన ఆయనకు ఎదురుగా కుడి చేత్తో ఛాతీ వత్తుకుంటూ, ‘డాక్టర్‌ సాబ్‌ కహా హై’ వగరుస్తూ ప్రధాని ఆర్థింపు. సంగతి తెలిసిపోయింది పీఏ సహాయ్‌కి. అసిస్టెంట్లు ఇద్దరు కలిసి శాస్త్రిజీని ఆయన రూంలోకి తీసు కెళ్ళి గ్లాసులో ఆయనకు నీళ్లు ఇచ్చారు. బెడ్‌పై ఆయనను పడుకోబెట్టి, పక్కరూంలో ఉన్న ప్రధాని పర్సనల్‌  వైద్యుడు డాక్టర్‌ ఆర్‌ఎన్‌ చుఘ్‌కు కబురు చేశాడు పీఏ క్షణాల్లో మెడికల్‌ కిట్‌తో శాస్త్రీజీ రూంలో కొచ్చి ఆయన పల్స్‌ చెక్‌ చేశాడు. శ్వాస పీల్చుకోలేక, ‘మేరే రామ్‌’ అంటూ అవస్థ పడుతున్నారాయన. ప్రధాని గుండెపోటుకు గురయ్యారని నిర్ధారణకు వచ్చి వెంటనే ఒక ఇంజెక్షన్‌ చేసి ఛాతీ వత్తడం ప్రారంభించాడు డాక్టర్‌ అయినా శాస్త్రీజీ క్రమంగా స్పృహ కోల్పోయారు. ఆఖరు ప్రయత్నంగా మరో ఇంజెక్షన్‌ను నేరుగా శాస్త్రిజీ గుండె దగ్గరే ఇచ్చాడు చుఘ్‌. అయినా లాభం లేకపోయింది. ఆశ వదలుకుని, గద్గద స్వరంతో ‘బాబూజీ, ఆప్నే ముజె  మౌకా నహీ దియా (నాకు మీరు తగిన సమయం ఇవ్వలేదు)’ అంటూ ఆశ్రునయనాలతో శాస్త్రీజీ పల్స్‌ను వదిలేశాడు డాక్టర్‌ చుఘ్‌. తాష్కెంట్‌లో అప్పుడు సమయం రాత్రి 1.32 గంటలు. ‘యువర్‌ ప్రైమ్‌ మినిస్టర్‌ ఈజ్‌ డైయింగ్‌’ అన్న ఒక రష్యన్‌ లేడీ విలేకరి మాటతో, నిద్రలో నుండి హుటా హుటిన లేచి చెప్పులు లేకుండానే తన గది నుండి ఆదుర్దాగా శాస్త్రిజీ బెడ్‌ రూవ్‌ు వైపు పరుగు తీశాడు ఆయన ప్రెస్‌ సెక్రెటరీ కులదీప్‌ నయ్యర్‌. అప్పటికే అంతా అయి పోయింది. ఆయన బెడ్‌ దగ్గర రష్యన్‌ ప్రధాని కోసిగిన్, పాక్‌ నేత ఆయూబ్‌ ఖాన్, ప్రధాని సహచరులు, మంత్రులూ అయిన స్వర్ణ సింగ్, యశ్వంత్‌ రావు చవాన్‌ దీన వదనాలతో శిల్పాల్లా నిలుచున్నారు. ఆ నిశాంత నిశ్శబ్దాన్ని ఛేదిస్తూ, పాక్‌ ప్రెసిడెంట్‌ అయూబ్‌ ఖాన్, కుల్దీప్‌  వైపు చూస్తూ ‘హియర్‌ ఈస్‌ ఏ మేన్‌ ఆఫ్‌ పీస్, హూ గేవ్‌ హిస్‌ లైఫ్‌ ఫర్‌ ఎమిటీ బిట్వీన్‌ ఇండియా అండ్‌ పాకిస్తాన్‌’ అంటూ వాపోయాడు.  ఆ రోజు మధ్యాహ్నం 2.30 గం.కు జాతీయ జెండాలో చుట్టిన  ప్రధాని పార్థివ దేహంతో సోవియట్‌ ఎయిరోఫ్లోట్‌ విమానం తాష్కెంట్‌ నుండి ఢిల్లీ పాలవ్‌ు ఎయిర్‌ పోర్ట్‌ చేరు కుంది. అక్కడి నుంచి గన్‌ క్యారేజ్‌లో శాస్త్రీజీ డెడ్‌ బాడీని ఆ సాయంత్రం 4.10 గంటలకు 10, జనపథ్‌కు చేర్చారు. రోడ్డంతా శోకసంద్రంలో మునిగిన ఢిల్లీ వాసులతో నిండింది. ఏమీ తోచని ప్రధాని కుటుంబీకులు వారిస్తున్నా ఆగమేఘాల మీద ఏ పోస్టుమార్టం లేకుండానే అదే రోజు శాంతివన్‌లో శాస్త్రీజీ అంత్యక్రియలు జరిపారు. ఊహించని రీతిలో నిష్క్రమించిన ప్రధాని లాల్‌ బహదూర్‌ స్థానంలో నూతన నాయకుణ్ణి ఎన్నుకోవటానికి, కాంగ్రెస్‌ పార్లమెంటరీ బోర్డు సభ్యులు పలుమార్లు సమా వేశమయ్యారు. సీనియర్‌ కాంగ్రెస్‌ నేత మొరార్జీ దేశాయ్‌ ఈ పదవికి గట్టి పోటీ ఇచ్చారు. కరడు గట్టిన గాంధేయవాది అయినప్పటికీ దేశాయ్‌ది నిరంకుశ తత్వం. పార్టీ అధ్యక్షుడు కామరాజ్‌ నాడార్‌కు ఇది మింగుడు పడలేదు. చాణక్య రీతితో దేశాయ్‌ని పోటీ నుండి తప్పించి, నెహ్రూ తనయ, ఇందిరా గాంధీ పేరును పార్లమెంటరీ బోర్డు నాయకురా లిగా తెరపైకి తేగలిగారు కింగ్‌ మేకర్‌ కామరాజ్‌. రేపో మాపో లండన్‌ బ్రిటిష్‌ హైకమిషనర్‌గా వెళ్లవలసిన అప్పటి ఇన్ఫర్మేషన్‌ బ్రాడ్‌ కాస్టింగ్‌ మినిస్టర్‌ ఇందిర చేతిలోకి 1966 జనవరి 24న నాటకీయంగా దేశ ప్రధాని పగ్గాలు వెళ్లిపోయాయి. జిల్లా గోవర్ధన్‌  వ్యాసకర్త విశ్రాంత ప్రావిడెంట్‌ ఫండ్‌ కమిషనర్‌ మొబైల్‌: 98190 96949 (అనూజ్‌ ధర్‌ పుస్తకం ‘యువర్‌ ప్రైమ్‌ మినిష్టర్‌ ఈజ్‌ డెడ్‌’, ఆధారంగా. నేడు లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి వర్ధంతి) 

ప్రముఖ పారిశ్రామికవేత్త 'ఆనంద్ మహీంద్రా' (Anand Mahindra) ఎప్పుడూ సోషల్ మీడియాలో చాలా యాక్టివ్‌గా ఉంటాడనే విషయం అందరికి తెలిసిందే. ఈయన ఎప్పటికప్పుడు ఆసక్తికరమైన చాలా విషయాలు తన ఎక్స్ (ట్విటర్) ఖాతా ద్వారా షేర్ చేస్తూ.. నెటిజన్ల ప్రశ్నలకు రిప్లై ఇస్తూ ఉంటాడు. తాజాగా ఆనంద్ మహీంద్రా ఎక్స్(ట్విటర్) ఖాతాలో మరో పోస్ట్ చేసాడు. ఇందులో మృదు స్వభావి, సౌమ్యుడు, అణుకువ కలిగిన వ్యక్తి.. అతని మాటలు దేశ చరిత్రలో ఇప్పటికీ ప్రతిధ్వనిస్తూనే ఉన్నాయని.. ఆయన్ను మేము ఎప్పటికి మరచిపోము అంటూ 'లాల్ బహుదూర్ శాస్త్రి' గురించి వెల్లడించాడు. ఇదీ చదవండి: ఒక్క ఆలోచన రూ.200 కోట్ల సామ్రాజ్యంగా.. దంపతుల ఐడియా అదుర్స్! నిజానికి అక్టోబర్ 2 అనగానే గాంధీ జయంతి గుర్తొస్తుంది. కానీ దేశానికి తన వంతు ఎనలేని సేవ చేసిన లాల్ బహుదూర్ శాస్త్రి గురించి మాత్రం చాలామంది మర్చిపోయి ఉంటారు. భారతదేశ రెండో ప్రధానమంత్రి, స్వాతంత్య్ర ఉద్యమంలో ప్రముఖ పాత్రధారి, భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ పార్టీలో సీనియర్ నాయకుడైన లాల్ బహాదుర్ శాస్త్రి 114వ జయంతి నేడు. కావున ఈ మహానుభావున్ని కూడా తప్పకుండా స్మరించుకోవాలి. Small. Soft-spoken. Mild-mannered. Humble. Yet he was one of the Tallest men in our country’s history & his words were loud enough to be heard everywhere. We will not forget him. 🙏🏽 #ShastriJayanti pic.twitter.com/c7z2zUBYlW — anand mahindra (@anandmahindra) October 2, 2023

సాక్షి, గుంటూరు: భారత దేశ మాజీ ప్రధాన మంత్రి లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి 119వ జయంతి సందర్భంగా నివాళులర్పిస్తూ ముఖ్యమంత్రి వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి ట్వీట్‌ చేశారు. స్వాతంత్య్ర సమర యోధుడిగా, మాజీ ప్రధానిగా లాల్ బహదూర్ శాస్త్రిగారు దేశానికి అందించిన సేవలు చిరస్మరణీయమని ఈ సందర్భంగా గుర్తు చేశారాయాయన.  'జై జవాన్, జై కిసాన్' అంటూ ఆయన ఇచ్చిన పిలుపు నేటికీ ప్రతిధ్వనిస్తూనే ఉంది. ఆయన తీసుకున్న ఎన్నోవిప్లవాత్మక సంస్కరణలు దేశాన్ని శిఖరాగ్రాన నిలిపాయి. నేడు లాల్ బహదూర్ శాస్త్రిగారి జయంతి సందర్భంగా నివాళులు అని సీఎం వైఎస్ జగన్ ట్వీట్‌ చేశారు. స్వాతంత్ర్య స‌మ‌ర యోధుడిగా, మాజీ ప్ర‌ధానిగా లాల్ బ‌హ‌దూర్ శాస్త్రిగారు దేశానికి అందించిన సేవ‌లు చిర‌స్మ‌ర‌ణీయం. ‘జై జవాన్, జై కిసాన్’ అంటూ ఆయ‌న ఇచ్చిన పిలుపు నేటికీ ప్ర‌తిధ్వ‌నిస్తూనే ఉంది. ఆయ‌న తీసుకున్న ఎన్నోవిప్ల‌వాత్మ‌క సంస్క‌ర‌ణ‌లు దేశాన్ని శిఖ‌రాగ్రాన నిలిపాయి. నేడు లాల్ బ… pic.twitter.com/VOOEccVdnM — YS Jagan Mohan Reddy (@ysjagan) October 2, 2023

మోహన్ దాస్ కరంచంద్ గాంధీ మహాత్ముడుగా విశ్వ ప్రసిద్ధుడయ్యారు. లాల్ బహుదూర్ శాస్త్రి కూడా మహాత్ముడే. ఇద్దరు గొప్పవాళ్ళు పుట్టినతేదీ ఒకటే కావడం ఆశ్చర్యకరం, పరమానందకరం. ఇద్దరూ అక్టోబర్ 2వ తేదీనాడు జన్మించారు. భారతనేతగా గాంధీ, భారతదేశ రెండవ ప్రధానమంత్రిగా లాల్ బహుదూర్ శాస్త్రి చరిత్రకు చెప్పలేనంత గౌరవాన్ని తెచ్చిపెట్టిన ఆధునిక నాయకులు. ఇద్దరి ముగింపు విషాదాంతమైంది. గాంధీ తుపాకీ కాల్పులకు గురియై మరణించారు.లాల్ బహుదూర్ మరణం అనుమానాస్పదం. హత్యకు గురిఅయ్యారనే భావనే ఎక్కువమందిలో ఉంది. లాల్ బహుదూర్ శాస్త్రి చాలా గొప్పవాడైనా, గాంధీ-నెహ్రూ ప్రాభవం మధ్య చరిత్రలో, లోకంలో రావాల్సినంత పేరు రాలేదని చరిత్రకారుల అభిప్రాయం. గాంధీ భారతీయ ఆత్మ. ఆత్మాభిమానం రూపం దాల్చుకుంటే అది లాల్ బహుదూర్. ఇంత ఆదర్శవంతమైన లాల్ బహుదూర్ శాస్త్రి.. జవహర్ లాల్ నెహ్రూకు, గాంధీకి ప్రియ శిష్యుడు. మహాత్మాగాంధీ జీవితం ఒక ప్రయోగశాల. కేవలం భారతదేశానికే కాదు, ఎల్ల ప్రపంచనాయకులకు స్ఫూర్తిప్రదాతగా నిలిచిన మహానాయకుడు గాంధీ. సత్యాగ్రహం,అహింస అనేవి గాంధీ నిర్మించిన రెండు గొప్ప సిద్ధాంతాలు. ధర్మాగ్రహంతో,న్యాయాగ్రహంతో సత్యాగ్రహంతో అహింసా మార్గంలో నడిచి,భారతదేశానికి బ్రిటిష్ శృంఖలాల నుంచి విముక్తి కలిగించి, స్వేచ్ఛను ప్రసాదించాడు. భగవద్గీతను ఆశ్రయించాడు. కర్మసిద్ధాంతాన్ని ఆచరించాడు, న్యాయపోరాటంలో గాంధీ జాతికి జయాన్ని కానుకగా ప్రసాదించాడు.భారతదేశ చరిత్రలో ఆధునిక కాలంలో,స్వాతంత్ర్యం పొందిన అనంతరం భారత్ కు తొలి విజయాన్ని అందించినవాడు లాల్ బహుదూర్ శాస్త్రి. 1965లో ఇండో-పాకిస్తాన్ యుద్ధం సమయంలో దేశాన్ని నడిపించి, గెలిపించిన ధీరుడు లాల్ బహుదూర్ శాస్త్రి. 20వ శతాబ్దంలో ప్రపంచమానవాళిని ప్రభావితం చేసినవారిలో మహాత్మాగాంధీదే అగ్రస్థానం.సత్యాగ్రహం, సహాయనిరాకరణ గాంధీ ఎంచుకున్న శక్తిమంతమైన ఆయుధాలు.వీటి విలువను ప్రపంచదేశాలు అర్ధం చేసుకోడానికి చాలా కాలం పట్టింది.ఇప్పటికీ చాలా దేశాలకు అసలు అర్ధమే అవ్వలేదు.హిందూ-ముస్లింల మత సామరస్యానికి చాలా ప్రయత్నించాడు. కానీ ఆ అంశమే అతన్ని బలితీసుకుంది. టాల్ స్టాయ్ ను గాంధీ గురువుగా భావించాడు.సామ్రాజ్యవాదం, హింసా విధానాలపై వ్యతిరేకత వీరిద్దరినీ మానసికంగా కలిపింది. గాంధీ జీవితం మొత్తం సత్యశోధనకు అంకితం చేశారు. తను చేసిన తప్పులను తెలుసుకోవడం,వాటి నుంచి నేర్చుకోవడం మార్గంగా సాగారు. అందుకే గాంధీ ఆత్మకథకు 'సత్యశోధన' అని పేరు పెట్టుకున్నారు. సత్యంతో చేసిన ప్రయోగాలే అతని జీవితం. మార్టిన్ లూథర్ కింగ్, నెల్సన్ మండేలా వంటి స్వాతంత్ర్య యోధులకు స్ఫూర్తిగా నిలిచినవాడు మహాత్మాగాంధీ.ఇటువంటి వ్యక్తి నిజంగా మన మధ్యనే జీవించాడంటే? తర్వాత తరాలవారు నమ్మలేరని ప్రపంచ ప్రఖ్యాత శాస్త్రవేత్త ఆల్బర్ట్ ఐన్ స్టీన్ చేసిన వ్యాఖ్య అజరామరం. జీసస్ నాకు సందేశం ఇచ్చాడు, గాంధీ దాన్ని ఆచరించాడని మరో మహానేత మార్టిన్ లూథర్ కింగ్ అన్నాడు.నా జీవితమే సందేశం,అని గాంధీయే అన్నాడు. ఇంతటి గాంధీ స్ఫూర్తితో ముందుకు సాగి దేశభక్తి,నిజాయితీ, ప్రయోగాలు,పవిత్రత,సత్యం, ఆత్మాభిమానం ఉఛ్వాసనిశ్వాసలుగా జీవించినవాడు లాల్ బహుదూర్ శాస్త్రి. కేంద్రమంత్రిగా, ప్రధానమంత్రిగా ఉన్నంతకాలం ఎన్నో నూత్న ప్రయోగాలు ఆవిష్కరించాడు. జవానులను, రైతులను సమానంగా భావించాడు. ఒకరు యుద్ధక్షేత్రంలో ఉంటారు. ఇంకొకరు వ్యవసాయ క్షేత్రంలో ఉంటారు.జై జవాన్-జై కిసాన్ నినాదం తీసుకువచ్చినవాడు లాల్ బహుదూర్ శాస్త్రి. వ్యవసాయ విప్లవానికి (గ్రీన్ రెవల్యూషన్) కు బాటలు వేసింది కూడా ఈయనే. పంటకు ఎంత విలువ ఇచ్చాడో, పాడికి కూడా అంతే విలువ ఇచ్చాడు.శ్వేతవిప్లవం ఈయన తెచ్చిందే.సోవియట్ యూనియన్, శ్రీలంకతో ఒప్పందాలు కుదుర్చుకొని బంధాలను గట్టి పరచి, విదేశీ విధానంలోనూ తన ముద్ర వేసుకున్నాడు.నెహ్రు క్యాబినెట్ లో మొట్టమొదటి రైల్వే మంత్రి లాల్ బహుదూర్ శాస్త్రి. దేశంలో జరిగిన ఒక రైల్వే ప్రమాదానికి నైతిక బాధ్యత వహించి తన మంత్రి పదవికి స్వచ్ఛందంగా రాజీనామా చేశారు.అన్నేళ్లు కేంద్ర మంత్రి, ప్రధానమంత్రిగా పనిచేసిన ఆయనకు చివరకు సొంత ఇల్లు కూడా లేదు.కుటుంబ సభ్యుల ఒత్తిడితో అప్పుచేసి కారు కొనుక్కున్నారు.ఒక్కమాటలో చెప్పాలంటే? మహాత్మాగాంధీ , జవహర్ లాల్ నెహ్రు విధానాలకు లాల్ బహుదూర్ శాస్త్రి ఆత్మీయమైన అసలు సిసలు వారసుడు.ఆర్ధిక విధానాలలో నెహ్రును కూడా దాటి ముందుకు వెళ్లారు.మరో గాంధీ పుట్టడు, మరో లాల్ బహుదూర్ శాస్త్రి పుట్టడు.వీరి సిద్ధాంతాలు, ఆచరించిన మార్గాలు ప్రస్తుత కాలంలో ఆచరించడానికి కష్టమైనా,ఏదో ఒక రోజు వీరిని తప్పక అనుసరించాల్సిన పరిస్థితులు వస్తాయి. ఈ మహానేతలు సర్వకాలీనులు. వీరి సిద్ధాంతులు ఎప్పటికీ అవసరంగానే నిలుస్తాయి.   -మాశర్మ సీనియర్‌ జర్నలిస్ట్‌ (చదవండి: గాంధీ కలలు కన్న స్వరాజ్యం ఇదేనా! మళ్లీ ఆయన..)

ఒడిశాలోని బాలాసోర్‌ ఘోర రైలు ప్రమాదం దేశ చరిత్రలో జరిగిన ఘోర ప్రమాదాల్లో ఒకటిగా నిలిచి త్రీవ విషాదాన్ని నింపింది. ఈ ఘటనలో వందలాది మంది మృత్యువాత పడగా, వెయ్యిమందికి పైగా తీవ్రగాయాలయ్యాయి. ఈ నేపథ్యంలో రైల్వే మంత్రి అశ్విని వైష్టవ్‌ రాజీనామా చేయాలంటూ డిమాండ్‌లు గట్టిగా వినిపిస్తున్నాయి. సోషల్‌ మీడియాలో సైతం హ్యాష్‌ ట్యాగ్‌లో ట్రెండింగ్‌ చేస్తూ.. రాజీనామా చేయాల్సిందే అంటూ పోస్టులు వస్తున్నాయి. అదీగాక అశ్విని వైష్ణవ్‌ సొంత రాష్టంలోనే ఈ ఘోర రైలు ప్రమాదం జరగడంతో మరింత తీవ్ర స్థాయిలో ఆయనపై వ్యతిరేకత వ్యక్తమవుతోంది. ఈ నేపథ్యంలో ప్రజలు గతంలో జరిగిన ఘోర రైలు ప్రమాదాలకు నైతిక బాధ్యత వహిస్తూ రాజీనామా చేసిన నాటి మంత్రులను గుర్తు చేసుకుంటున్నారు. నాటి మంత్రులలో ఉన్న నిబద్ధత, నైతికత ఇప్పుడూ కానరావడం లేదంటూ సర్వత్రా విమర్శలు వెల్లువెత్తుతున్నాయి. ఐతే గతంలో జరిగిన రైలు ప్రమాదాలకు నైతిక బాధ్యత వహిస్తూ పదవులకు రాజీనామాలు చేసిన నాటి ముఖ్యమంత్రులు ఎవరంటే... గతంలో రాజీనామ చేసిన రైల్వే మంత్రులు 👉1956లో లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రీ హయాంలో రెండు రైలు ప్రమాదాలు జరిగాయి. ఆగస్టులో ఉమ్మడి ఏపీలో జరిగిన ప్రమాదంలో 112 మంది మరణించారు. దీనికి నైతిక బాధ్యత వహిస్తూ లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి రాజీనామా చేశారు. దీన్ని నెహ్రూ అంగీకరించలేదు. రెండోసారి అదే ఏడాది నవంబర్‌లో తమిళనాడులో జరిగిన మరో ఘోర ప్రమాదంలో 144 మంది ప్రయాణికులు దుర్మరణం పాలయ్యారు. దీంతో శాస్త్రీ వెంటనే నెహ్రూకి రాజీనామా సమర్పించడమే గాక వెంటనే ఆమెదించాలని విజ్ఞప్తి చేశారు. ఆ నాడు శాస్త్రీ చేసిన రెండో రాజీనామా ప్రజల దృష్టిని ఆకర్షించింది కూడా. ఇది సాంకేతిక లోపమని రైల్వే బోర్డు బాధ్యత వహించాలని పలువురు నచ్చచెప్పేందుకు చెబుతున్న శాస్త్రీగారు వెనక్కి తగ్గలేదు. ఇక అప్పడు నెహ్రు ఇది తనకు క్లిష్టమైన నిర్ణయం అంటూ ఆయన రాజీనామాను ఆమోదించారు. 1956 :: Resignation Letter of Railway Minister Shri Lal Bahadur Shastri After Ariyalur Train Accident ( Photo - PM Museum ) pic.twitter.com/LuNGxDa88G — indianhistorypics (@IndiaHistorypic) June 2, 2023 👉1999 ఆగస్టులో అసోంలో జరిగిన రైలు ప్రమాదంలో 290 ప్రాణాలు కోల్పోయారు. ఆ సమయంలో నితీశ్ కుమార్ రైల్వే మంత్రిగా ఉన్నారు. ఆయన అసోం రైలు ప్రమాదానికి నైతిక బాధ్యత వహిస్తూ రాజీనామా చేశారు. లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి నిష్క్రమణ తర్వాత సరిగ్గా 43 ఏళ్ల తర్వాత రైల్వే మంత్రి నుంచి వచ్చిన రెండవ రాజీనామా ఇది.   👉ప్రస్తుత పశ్చిమ బెంగాల్‌ ముఖ్యమంత్రి మమతా బెనర్జీ గతంలో ఎన్డీయే ప్రభుత్వం హయాంలో రైల్వే మంత్రిగా పనిచేశారు. 2000వ సంవత్సరంలో రెండు రైలు ప్రమాదాలు జరగడంతో ఆమె నైతిక బాధ్యత వహిస్తూ రాజీనామా చేశారు. అయితే అప్పటి ప్రధాని అటల్‌ బిహార్‌ వాజ్‌పేయి ఆమో రాజీనామాను తిరస్కరించారు.  👉2016లో నాలుగు రోజుల వ్యవధిలో కైఫియత్ ఎక్స్‌ప్రెస్, పూరీ-ఉత్కల్ ఎక్స్‌ప్రెస్ అనే రెండు రైళ్లు పట్టాలు తప్పినందుకు నైతిక బాధ్యత వహిస్తూ 2017 ఆగస్టు 23న రైల్వే మంత్రి పదవికి రాజీనామా చేస్తానని సురేష్ ప్రభు ప్రతిపాదించారు. కొంత సమయం వేచిచూడాలని ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ కోరగా.. ఆ తరువాత కొద్ది నెలల్లోనే ప్రభుత్వానికి రాజీనామా చేశారు. కాన్పూర్ సమీపంలో పాట్నా-ఇండోర్ ఎక్స్‌ప్రెస్ 14 కోచ్‌లు పట్టాలు తప్పడంతో 150 మంది చనిపోయారు. 1999 తర్వాత ఇది అత్యంత ఘోరమైన రైలు ప్రమాదాలలో ఒకటి. (చదవండి: లెక్క తేలని మరణాలు!.. దేశ చరిత్రలో అత్యంత ఘోరమైన రైలు ప్రమాదాలివే)

గుజరాత్‌లోని మోర్బీ వద్ద జరిగిన తీగల వంతెన ప్రమాదం నిర్లక్ష్యానికి నిలువెత్తు ఉదాహరణగా నిలుస్తోంది. పదుల మంది ఉత్తి పుణ్యానికి ప్రాణాలు కోల్పోయారు. ప్రభుత్వ పాలనా సామర్థ్య లోపం ఫలితంగానే ప్రజల్ని సరాసరి మృత్యువు నోట్లోకి నెట్టేసినట్లయిందని నివేదికలు చెబుతున్నాయి. మరి దీనికి ఎవరు బాధ్యత వహిస్తారు? నెపం ఇంకెవరి మీదకో నెట్టేసి నాయకులు చేతులు దులిపేసుకుంటారా? ఒకప్పుడు లాల్‌బహదూర్‌ శాస్త్రి లాంటివారు రైలు ప్రమాదం జరిగినప్పుడు నైతిక బాధ్యత వహించి తమ పదవికి రాజీనామా చేశారు. వ్యక్తిగతంగా వారి దోషం లేకపోయినా ఒక ఉన్నతమైన ఆదర్శాన్ని నెలకొల్పారు. అలాంటి స్పందనను గుజరాత్‌ నాయకుల నుంచి మనం ఇప్పుడు చూడగలమా? ‘‘గుజరాత్‌లోని ‘మోర్బీ’ వద్ద 143 ఏళ్ల నాడు నిర్మించిన సస్పెన్షన్‌ బ్రిడ్జి ప్రసిద్ధ టూరిస్టు కేంద్రంగా ఉన్న ఆ పట్టణం గుండా ప్రవహించే మచ్ఛు నదిలో అకస్మాత్తుగా కూలిపోయిన ఫలితంగా వందలాదిమంది సందర్శకులు పిల్లాజెల్లాతో ఘోరమైన విషాదానికి గురయ్యారు. పైగా ఇటీవలనే మరమ్మత్తులు పూర్తయి పునఃప్రారం భమైన వంతెన కాస్తా కూలిపోవడం పలు అనుమానాలకు తావిచ్చింది. వంతెనల నిర్మాణంలో సరైన అనుభవం, నైపుణ్యం లేని ఒక ప్రయివేట్‌ కంపెనీకి వంతెన నిర్మాణ కాంట్రాక్టు ఇచ్చినట్టు తెలుస్తోంది. ఏది ఏమైనా, ఒకే సమయంలో 150 మందికి మించి భరించగల బ్రిడ్జి కాదని మాత్రం నివేదికలు తెల్పుతున్నాయి. వివిధ స్థాయుల్లో ప్రభుత్వ పాలనా సామర్థ్య లోపం ఫలితంగానే సరాసరి ప్రజల్ని మృత్యువు నోట్లోకి నెట్టేసినట్లయిందని నివేదికలు తెల్పుతున్నాయి. ఈ విషయమై పూర్తి విచారణ జరిపి, బాధ్యత ఎవరిదో తేల్చాలి. ఇందుకు కారకులైన వారిని కఠినంగా శిక్షించాలి.’’ – ‘ది హిందూ’ సంపాదకీయం (1 నవంబర్‌ 2022) ప్రజలు విషాద ఘటనల బారిన పడినప్పుడు పాలకులు కనీస నైతిక బాధ్యత వహించవలసిన అవసరం ఉందని లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి గుర్తించారు. జవహర్‌లాల్‌ నెహ్రూ మంత్రివర్గంలోని సీనియర్‌ సభ్యు నిగా లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి నెలకొల్పిన ‘సువర్ణ ప్రమాణాల్ని’ మరో సారి గుర్తు చేసుకోవాల్సిన అవసరం ఉంది. అది 1956 ఆగస్టు. మహబూబ్‌నగర్‌ వద్ద ఘోరమైన రైలు ప్రమాదం జరిగింది. ఆ దుర్ఘట నలో 112 మంది చనిపోయారు. లాల్‌ బహదూర్‌ ఆ ఘటనకు కలత చెంది, తన పదవికి రాజీనామా చేస్తూ, ఆ లేఖను నెహ్రూకు పంపారు. ‘వద్దు, వద్దు’ అని నెహ్రూ నివారించడంవల్ల, లాల్‌బహదూర్‌ తాత్కా లికంగా ఆగారే గానీ అరియలూర్‌ (తమిళనాడు)లో అదే సంవత్సరం మరో రైలు ప్రమాదం జరిగి 144 మంది మరణించారు. ఈ రెండు వరుస విషాదకర ఘటనలతో లాల్‌బహదూర్‌ ఆవేదన నిలుపుకోలేక వెంటనే నెహ్రూకు రాజీనామా లేఖ సమర్పిస్తూ... ‘ఇక నన్ను ఒత్తిడి చేయవద్దు, వెంటనే ఆమోదించవలసింది’ అని కోరారు.  ఆ విషయమై నెహ్రూ లోక్‌సభలో ఒక ప్రకటన చేస్తూ లాల్‌ బహదూర్‌ నిర్ణయం పట్ల అత్యంత గౌరవాన్ని వ్యక్తం చేశారు. ‘‘విశాల మైన మనస్సుతో ఆలోచిస్తే, ఇలాంటి దుర్ఘటనలు జరిగినప్పుడు మనం ఆదర్శంగా నిలబడటం రాజ్యాంగ విలువల దృష్ట్యా గొప్ప ఉదాహరణగా నిలిచిపోతుంది. ఇలాంటి సందర్భాల్లో ఏది ఏమైనా సరే మనం పట్టించుకోకుండా తలొంచుకుని పోదామనే ధోరణి సరై నది కాదు’’ అని నెహ్రూ చెబుతూ రాజ్యాంగ మర్యాదను పాటిం చడం ధర్మమని ప్రకటించాల్సి వచ్చింది. అయితే నెహ్రూ ప్రకటనను పత్రికలు తప్పుబట్టాయి. 30 మంది పార్లమెంట్‌ సభ్యులు కూడా లాల్‌బహదూర్‌ రాజీనామాను అంగీకరించ‘వద్దు్ద’ అని నెహ్రూకు విజ్ఞప్తి చేశారు. శాస్త్రి వ్యక్తిగతంగా రైలు ప్రమాదాలకు కారకుడు కారు గనుక రాజీనామాను ఆమోదించవద్దని విజ్ఞప్తి చేశారు. అయినా లాల్‌ బహదూర్‌ నిర్ణయాన్ని ఎవరూ ఆపలేకపోయారు.  ‘లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి – రాజకీయాలు ఆపైన’ (పాలిటిక్స్‌ అండ్‌ బియాండ్‌) అన్న గ్రంథంలో ప్రసిద్ధ వ్యాఖ్యాత సందీప్‌ శాస్త్రి ఈ విషయం గురించి చెబుతూ – ‘‘లాల్‌బహదూర్‌ నెలకొల్పిన ఉత్తమ సంప్రదాయం దేశ చరిత్రలో, నాయకుల చరిత్రలో ఒక ఉన్నత ప్రమా ణాన్ని నెలకొల్పింది. ఇతరులు ఆ ప్రమాణాన్ని పాటించక పోవచ్చు. కానీ, రాజకీయ ప్రమాణాలకు, వైశిష్ట్యానికి లాల్‌బహదూర్‌ నెల కొల్పిన ఆదర్శాలు ఉన్నతమైనవి’’ అన్నారు. రెండు రైలు ప్రమాద దుర్ఘటనల తర్వాత ఆరు దశాబ్దాలు గడిచిపోయాయి. అయినా ఇప్ప టికీ లాల్‌బహదూర్‌ శాస్త్రి ఆదర్శం, నెలకొల్పిన నైతిక విలువల వైశి ష్ట్యాన్ని గురించి అంచనాలు కొనసాగుతూనే ఉన్నాయి. గుజరాత్‌ ‘మోర్బీ’ బ్రిడ్జి కంటే ముందే, సుమారు 150 ఏళ్లనాడు గోదావరి నదిపై ఆనకట్ట తలపెట్టారు సర్‌ ఆర్థర్‌ కాటన్‌. కాలం ముగియకముందే జాగ్రత్తలు తీసుకుంటే వంతెన ఆయుష్షును పెంచు కోవచ్చునని చెప్పిన మహనీయుడు కూడా ఆయన. కరువు కాటకాల వాతబడి కోట్లాదిమంది గోదావరి జిల్లాల ప్రజలు అల్లల్లాడిపోతున్న సమయంలో ఆనకట్ట నిర్మాణం కోసం తన బ్రిటన్‌ సామ్రాజ్య పాల కులపైనే ఒత్తిడి తెచ్చిన ధీశాలి కాటన్‌. ‘మన (బ్రిటన్‌) డబ్బంతా తీసుకుపోయి అక్కడ పోస్తే, మనకేం లాభం?’ అని బ్రిటిష్‌ పాలకులు కాటన్‌కు పాఠం చెప్పబోతే, వారి బుర్రల్ని తెలివిగా ‘చిత్రిక పట్టి’ గోదావరి జిల్లాలను కరువు కాటకాల నుంచి రక్షించారు కాటన్‌. ‘నీకు ఆదాయం రావాలన్నా ముందుగా ప్రజలు బతికి బట్టకట్టాలి కదా. తద్వారా పన్నుల రూపంలో వచ్చే ఆదాయం మన బ్రిటన్‌కే వస్తుంది కదా’ అని పాఠం చెప్పారు. అలా ఉభయతారకంగా వ్యవహరించిన రాజనీతిజ్ఞుడు కాటన్‌. అందుకే ఈ రోజుకీ గోదావరి జిల్లాల ప్రజలు చిన్నాపెద్దా ఏ శుభముహూర్తాలు తమ ఇళ్లలో జరిగినా ‘కాటనాయ నమః’ అని కీర్తించుకుంటూ ఉంటారు.  నదుల మధ్య అనుసంధానం నెలకొల్పి ఉమ్మడి మద్రాసు రాష్ట్రంలో నాడు మగ్గుతున్న ఆంధ్ర ప్రాంతాలలో జలవనరుల అవసరం తీర్చడానికి శ్రద్ధతో స్కీములు వేసిన మహనీయుడు కాటన్‌. ఆంధ్ర రాజకీయ, సామాజిక, వివిధ నిర్మాణ రంగాలలో ఉద్దండులైన ముక్త్యాల రాజా, ఇంజనీర్‌ కె.ఎల్‌. రావు, మోటూరు సత్యనారాయణ, ఆచార్య రంగా ఇత్యాది ప్రభృతులు కాటన్‌ కృషిని మరింతగా ముందుకు తీసుకువెళ్లారు. నెహ్రూ ఆశీస్సులతో బహూళార్ధ సాధక నాగార్జున సాగర్‌ ప్రాజెక్టు లాంటి నిర్మాణాన్ని సుసాధ్యం చేసు కోగలిగారు. అంతేగాదు, కాటన్‌ మహాశయుడు దక్షిణాది రాష్ట్రాల సౌభాగ్య గరిమకు చేదోడువాదోడు కావడమేగాక, ఉత్తరాది సరిహద్దు లలో తిష్ఠ వేసిన బ్రహ్మపుత్రతో వియ్యమందుకుని, ఆంధ్ర మున్నగు దక్షిణ భారత రాష్ట్రాలకు జల విద్యుత్‌ సౌభాగ్యాన్ని అందించాలని కూడా పథకాలు వేశాడు. అసలు బ్రహ్మపుత్ర ఆధారంగా మధ్య భారతం దన్నుగా యావద్భారతం నలుమూలలకూ ఆరుగాలమూ జల, విద్యుత్‌ సంపద పంపిణీ అయ్యేందుకూ బృహత్‌ పథకం రచిం చాడు. ఆ స్ఫూర్తితోనే మన కె.ఎల్‌. రావు, శొంఠి రామ్మూర్తి ప్రభృతులు మరికొన్ని పథకాలు రూపొందిస్తూ వచ్చారని మరవరాదు. కానీ, ఎందుకని ఈ మహనీయుల కృషిని మరింత ముందుకు తీసుకుపోవడంలో దేశీయ పాలకులు విఫలమవుతున్నారు? ఎందుకు వారిలా శ్రద్ధ చూపడం లేదు? రాజ్యాంగం గుర్తించిన ఫెడరల్‌ వ్యవస్థ స్వరూప స్వభావాల్ని నాశనం చేస్తూ ‘ఒక దేశం, ఒకే ఎన్నిక’... ఒకడే నాయకుడు, ఒకటే పార్టీ అని మాత్రం యాగీ చేస్తున్నారు. ప్రణాళికా వ్యవస్థ రద్దయింది. ప్రభుత్వ రంగాన్ని చాపచుట్టి, కార్పొరేట్‌ గుజరాత్‌ రాజ్యం యావద్భారతాన్ని చుట్టబెడుతోంది. ‘భారత ప్రజలమైన మేము మాకుగా భారత రాజ్యాంగాన్ని రూపొందించుకుని అంకిత మిచ్చుకుంటున్న మౌలిక పత్రం ఇది’ అని రాజ్యాంగం ముందు మాటలోనే స్పష్టం చేసినా – పాలకుల చేతుల్లో దాని ముఖ వర్చస్సు అంతా చెదిరిపోయింది. కనుకనే నేటి దుర్బుద్ధులూ, పెడబుద్ధులూ! రోజుకో తీరు చొప్పున చెదిరిపోతున్న మౌలిక రాజ్యాంగ స్ఫూర్తి. ఇది నిలవాంటే, పౌర బాధ్యతల అధ్యాయపు కనీస విలువను కాపాడు కోవడానికైనా ఉద్యమించవలసిన అవసరం ఉంది. 2024 వచ్చేలోగానే పౌర సమాజం తన గాఢ నిద్రను వదిలించుకోగలగాలి! అవును మరి –  ‘‘ఏది పలికినా శాసనమైతే ఎందుకు వేరే జనవాక్యం ఏది ముట్టినా కాంచనమైతే ఏది శ్రమశక్తికి మూల్యం?’’                                                       – సినారె ఏబీకే ప్రసాద్‌ సీనియర్‌ సంపాదకులు  abkprasad2006@yahoo.co.in

న్యూఢిల్లీ: మహాత్మాగాంధీ, మాజీ ప్రధాని లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రిలకు ప్రధాని మోదీ నివాళులర్పించారు. ఇద్దరు నేతల జయంతిని పురస్కరించుకుని ప్రధాని ఆదివారం వారి సమాధులున్న రాజ్‌ఘాట్, విజయ్‌ఘాట్‌లను సందర్శించి పుష్పాంజలి ఘటించారు. ప్రతి ఒక్కరూ ఖాదీ, హస్తకళల ఉత్పత్తులను కొనుగోలు చేసి గాంధీజీకి నివాళులర్పించాలని ప్రధాని ప్రజలను కోరారు. ‘ఆజాదీ కా అమృత్‌ మహోత్సవ్‌ వేళ గాంధీ జయంతి మరింత ప్రత్యేకతను సంతరించుకుంది. బాపు సిద్ధాంతాలను అన్ని వేళలా ఆచరించాలి’అని ట్వీట్‌ చేశారు. లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి నిరాడంబరత, స్థిరమైన నిర్ణయాలు తీసుకోగల శక్తి దేశ ప్రజలకు ప్రేరణగా నిలుస్తాయన్నారు. ‘కీలకమైన సమయంలో శాస్త్రి నాయకత్వ పటిమ దేశ చరిత్రలో ఎప్పటికీ గుర్తుండిపోతుంది. జయంతి సందర్భంగా ఆయనకు నివాళులర్పిస్తున్నాను’ అని మరో ట్వీట్‌లో పేర్కొన్నారు. శాస్త్రి జీవన ప్రయాణం, సాధించిన విజయాలపై ‘ప్రధానమంత్రి సంగ్రహాలయ’లో ఉంచిన కొన్ని చిత్రాలను ప్రధాని షేర్‌ చేశారు. గాంధీజీకి కాంగ్రెస్‌ నేత రాహుల్‌ ట్విట్టర్‌ ద్వారా నివాళులర్పించారు. ‘అన్యాయానికి వ్యతిరేకంగా దేశాన్ని ఏకం చేసిన గాంధీజీ మాదిరిగా దేశాన్ని ఐక్యంగా ఉంచుతామంటూ ప్రతిన బూనుదాం. సత్యం, అహింసా మార్గంలో నడవాలని ఆయన మనకు నేర్పించారు. ప్రేమ, కరుణ, సామరస్యం, మానవత్వం అర్థాన్ని బాపు వివరించారు’ అని ట్వీట్‌ చేశారు. 

సాక్షి, తాడేపల్లి: నేడు జాతిపిత మహాత్మా గాంధీ, మాజీ ప్రధాని లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి జయంతి.. ఈ సందర్భంగా ఆంధ్రప్రదేశ్‌ ముఖ్యమంత్రి వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి తన నివాసంలో వారి చిత్రపటాలకు నివాళులు అర్పించారు. ప్రముఖుల సేవలను స్మరించుకున్నారు.  వారి ఆదర్శాలు, ఆలోచనలు సమాజ ఉన్నతి కోసం, దేశ పురోగతి కోసం మనం వేసే ప్రతి అడుగులో ప్రతిధ్వనిస్తాయని సీఎం జగన్‌ తన ట్విటర్‌ ఖాతాలో పేర్కొన్నారు. అంతకుముందు మహాత్మాగాంధీ, లాల్‌బహదూర్‌ శాస్త్రి జయంతి వేడుకలను వైఎస్సార్‌ కాంగ్రెస్‌ పార్టీ కార్యాలయంలో ఘనంగా నిర్వహించారు.  Fondly remembering two noble personalities of India, father of the nation Mahatma Gandhi and former Prime Minister Lal Bahadur Shastri on their Jayanti. Their ideals and thoughts for the greater good of society will eternally resonate in every stride our nation makes to progress. — YS Jagan Mohan Reddy (@ysjagan) October 2, 2022

సాక్షి, తాడేపల్లి: వైఎస్సార్‌ కాంగ్రెస్‌ పార్టీ కేంద్ర కార్యాలయంలో మహాత్మాగాంధీ, లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి జయంతి వేడుకలను ఘనంగా నిర్వహించారు. చిత్రపటాలకు పూలమాలలు వేసి నివాళులర్పించారు. ఈ కార్యక్రమంలో మంత్రి మేరుగ నాగార్జున, ఎమ్మెల్సీలు లేళ్ల అప్పిరెడ్డి, డొక్కా మాణిక్యవరప్రసాద్‌, జంగా కృష్ణమూర్తి, పోతుల సునీత, ఎమ్మెల్యే మద్దాలి గిరిధర్‌, మాజీ మంత్రి వెల్లంపల్లి శ్రీనివాస్‌ పాల్గొన్నారు. 

వైవీయూ: ప్రతిభకు పేదరికం అడ్డుకాదని నిరూపించింది కడపకు చెందిన యువతి మిద్దె రూప. ఆర్థిక ఇబ్బందులు వెక్కిరిస్తున్నా.. అధ్యాపకుల తోడ్పాటుతో అన్ని రంగాల్లో రాణిస్తూ సత్తా చాటుతున్న ఆమెకు అరుదైన అవకాశం దక్కింది. ఆజాదీ కా అమృత్‌ మహోత్సవాల్లో భాగంగా మహాత్మాగాంధీ, లాల్‌ బహదూర్‌శాస్త్రి జయంత్యుత్సవాలను పురస్కరించుకుని అక్టోబర్‌ రెండో తేదీన పార్లమెంట్‌లో ప్రసంగించే అరుదైన చాన్స్‌ పొందింది. దేశవ్యాప్తంగా 15 మంది యువతీ యువకులను పార్లమెంట్‌లో ప్రసంగించేందుకు కేంద్ర ప్రభుత్వం ఎంపిక చేయగా, ఉభయ తెలుగు రాష్ట్రాల నుంచి కడప జిల్లాకు చెందిన మిద్దె రూప ఒక్కరే ఉండటం విశేషం. వైఎస్సార్‌ జిల్లా రైల్వే కొండాపురానికి చెందిన మిద్దె సత్యనారాయణ (లారీ డ్రైవర్‌), రమాదేవి (గృహిణి) దంపతుల కుమార్తె మిద్దె రూప కడపలోని ఎస్‌కేఆర్‌ అండ్‌ ఎస్‌కేఆర్‌ ప్రభుత్వ మహిళా డిగ్రీ కళాశాలలో బీఏ టూరిజం కోర్సును ఇటీవల పూర్తి చేసింది. అధ్యాపకులు, ప్రిన్సిపాల్‌ తోడ్పాటుతో రూప చదువుతోపాటు అన్ని రంగాల్లో రాణిస్తూ పోటీ ఏదైనా విజేతగా నిలుస్తూ వచ్చింది. ప్రస్తుతం ఆమె దాతల సహకారంతో హైదరాబాద్‌లోని ఓ స్టడీ సర్కిల్‌లో సివిల్స్‌కు సన్నద్ధం అవుతోంది. ప్రభుత్వ కళాశాల నుంచి పార్లమెంట్‌ వరకు... అక్టోబర్‌ రెండో తేదీన పార్లమెంట్‌లో ప్రసంగించే విద్యార్థులు, యువతీ యువకులను ఎంపిక చేసేందుకు నెహ్రూ యువకేంద్రం ఆధ్వర్యంలో ఫిబ్రవరి 19న తొలుత జిల్లాస్థాయిలో వక్తృత్వ పోటీలు నిర్వహించారు. జిల్లా వ్యాప్తంగా 30 మందిని ఎంపిక చేయగా, వీరిలో రూప అగ్రస్థానంలో నిలిచింది. తర్వాత రాష్ట్రస్థాయిలో ఎంపిక చేసిన నలుగురిలో ఒకరిగా నిలిచింది. అనంతరం జాతీయ స్థాయిలో 35 మంది పోటీపడ్డారు. చివరగా టాప్‌–15 అభ్యర్థులను పార్లమెంట్‌లో ప్రసంగించేందుకు ఎంపిక చేశారు. ఈ 15 మంది జాబితాలో ఉభయ తెలుగు రాష్ట్రాల నుంచి ఎంపికైన ఏకైక విద్యార్థిని మిద్దె రూప కావడం విశేషం. రూప పార్లమెంట్‌లో అక్టోబర్‌ 2వ తేదీన మహాత్మాగాంధీ గురించి ఇంగ్లిష్‌లో ప్రసంగించనుంది. కడప విద్యార్థినికి పార్లమెంట్‌లో ప్రసంగించే అవకాశం లభించడంపై నెహ్రూ యువకేంద్రం జిల్లా సమన్వయకర్త మణికంఠ, ప్రభుత్వ మహిళా డిగ్రీ కళాశాల ప్రిన్సిపాల్‌ డాక్టర్‌ పి. సుబ్బలక్షుమ్మ, చరిత్ర అధ్యాపకుడు బాలగొండ గంగాధర్‌ తదితరులు సంతోషం వ్యక్తంచేశారు. (క్లిక్ చేయండి: దళిత సాహిత్య కృషికి దక్కిన గౌరవం)

లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రీ భారత రెండో ప్రధాని. మంచితనానికి, సింప్లిసిటీకి, నిజాయితీకి మారు పేరుగా ఆయన నిలిచారు. ప్రపంచలోనే రెండో అతి పెద్ద ప్రజాస్వామ్య దేశానికి ప్రధానిగా ఉంటూ ఆయన కనీసం కారు కూడా కొనుక్కోలేకపోయారు. చివరకు బ్యాంకు నుంచి రూ. 5000 అప్పు తీసుకుని ఫియట్‌ కారుని కొనుగోలు చేశారు.  పెన్షన్‌తో ఈఎంఐలు భారత ప్రధానిగా ఉంటూనే లోను తీసుకుని కారు కొనుక్కున్న లాల్‌ బహదూర్‌శాస్త్రీ ఆ తర్వాత రష్యా పర్యటనకు వెళ్లారు. అనూహ్యంగా తాష్కెంట్‌లో ఉండగా ఆయన చనిపోయారు. దీంతో కారు కొనేందుకు ఆయన తీసుకున్న బ్యాంకు లోనుని ఆయన భార్య కట్టేశారు. ప్రధాని భార్యగా ఆమెకు నెలనెల వచ్చే ఫించను నుంచి లోనుని ఈఎంఐలుగా తీర్చేశారు. అవినీతి మచ్చలేని నేత సుదీర్ఘకాలం రాజకీయాల్లో కొనసాగినా లాల్‌బహదూర్‌ శాస్త్రికి ఎక్కడా అవినీతి మరకలు అంటుకోలేదు. ప్రధాని పదవిని చేపట్టే ముందు ఆయన కేంద్ర మంత్రిగా పలు శాఖలు నిర్వహించారు. జనగామ దగ్గర రైలు ప్రమాదం జరిగితే రైల్వేశాఖ మంత్రి హోదాలో బాధ్యత వహిస్తూ రాజీనామా చేసిన గొప్ప నైతికత ఆయన సొంతం. మహత్మాగాంధీ, లాల్‌బహదూర్‌ శాస్త్రీలు ఇద్దరు కూడా అక్టోబరు 2నే జన్మించారు. లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి కారు కొనుగోలుకు సంబంధించిన వివరాలను రచయిత, స్పోర్ట్స్‌ టీమ్‌ మేనేజ్‌మెంట్‌లో కీలక​ంగా వ్యవహరించే జాయ్‌ భట్టాచార్య ట్విట్టర్‌ ద్వారా తెలిపారు.  It's a tale of two cars, the first a Fiat purchased by Lal Bahadur Shastri in 1965 when he was Prime Minister. He had to take a loan of Rs 5,000 which was paid by his wife with the pension she received after he passed away in Tashkent. The second, a broken down Ford car. pic.twitter.com/HRTeuMNBjX — Joy Bhattacharjya (@joybhattacharj) October 2, 2021 చదవండి : బాపు చూపిన బాటలో జెఫ్‌బేజోస్‌, బిల్‌గేట్స్‌....

సాక్షి, అమరావతి: అహింసను మించిన ఆయుధం లేదని ప్రపంచానికి చాటిన మహాత్ముడు గాంధీజీ అని ఏపీ గవర్నర్ బిశ్వభూషణ్ హరిచందన్ కొనియాడారు. మహత్మా గాంధీజీ, లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రిజీ జయంతి వేడుకలను పురస్కరించుకొని రాజ్‌భవన్‌లో నేతల చిత్రపటాలకు పుష్పాంజలి ఘటించారు. అనంతరం రాజ్‌భవన్‌ ఆవరణలో గవర్నర్ మొక్కలు నాటారు. ఈ సందర్భంగా ఆయన మాట్లాడుతూ.. అహింసను మించిన ఆయుధం లేదని ప్రపంచానికి చాటి చెప్పిన మహాత్ముని జీవితం ఆచరణీయమని అన్నారు. కేవలం భారతీయులే కాక ప్రపంచవ్యాప్తంగా జాతి పిత మహాత్మా గాంధీ 152వ జయంతి, భారతదేశ ద్వితీయ ప్రధాని లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి 117వ జయంతిని జరుపుకుంటున్నారన్నారని తెలిపారు. గాంధీ జయంతిని ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ‘అంతర్జాతీయ అహింసా దినోత్సవం’గా జరుపుకోవటం భారతీయులుగా మనకు గర్వకారణమన్నారు. మహాత్మా గాంధీ సత్యం, న్యాయం పట్ల విశ్వాసంతో యావత్త్ ప్రపంచానికి మార్గదర్శిగా నిలిచారన్నారు. అహింసా మార్గంలో శాంతిని నెలకొల్పటానికి గాంధీజీ చేసిన కృషి చిరస్ధాయిగా నిలిచి పోతుందన్నారు. భారతదేశ స్వాతంత్ర ఉద్యమానికి మార్గదర్శకత్వం వహించిన గొప్ప నాయకుడిని స్మరించుకోవటానికి, ఆయన కలలు కన్న భారతదేశ నిర్మాణంలో పునరంకితం కావటానికి జయంతి వేడుకలు ప్రేరణగా నిలుస్తాయన్నారు. లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి సామాన్యులతో అత్యంత సన్నిహితంగా మెలిగిన నేపథ్యంలో ప్రజా జీవితం దేశ ప్రజలలో చిరస్ధాయిగా నిలిచిపోయిందన్నారు. లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి బలమైన నాయకునిగా దేశ ప్రజల విశ్వాసాన్ని చూరగొన్నప్పటికీ వినయంతో, మృదువుగా మాట్లాడేవారని గవర్నర్ అన్నారు. గాంధీజీ జయంతి వేడుకలలోభాగంగా గవర్నర్.. ఆంధ్రప్రదేశ్ రెడ్ క్రాస్ సొసైటీ నేతృత్వంలో పది లక్షల మొక్కల పెంపకానికి శ్రీకారంచుట్టారు. రాజ్భవన్ ఆవరణలో తొలిమొక్కను నాటి కార్యక్రమాన్ని ప్రారంభించారు. రానున్న మూడు నెలల కాలంలో రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా పది లక్షల మొక్కలను నాటడం ద్వారా ఈ కార్యక్రమాన్ని పూర్తి చేయనున్నారు. కార్యక్రమంలో గవర్నర్ ప్రత్యేక ప్రధాన కార్యదర్శి డాక్టర్ ఆర్‌పీ సిసోడియా, ఆంధ్రప్రదేశ్ రెడ్ క్రాస్ ఛైర్మన్‌ డాక్టర్ శ్రీధర్రెడ్డి, ప్రధాన కార్యదర్శి ఏకే ఫరీడా తదితరులు పాల్గొన్నారు.

సాక్షి, అమరావతి: నేడు మాజీ ప్రధానమంత్రి లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి 117వ జయంతిని పురస్కరించుకొని.. ఆంధ్రప్రదేశ్‌ ముఖ్యమంత్రి వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి నివాళులు అర్పించారు. ఈ సందర్భంగా శాస్త్రి సేవలను స్మరించుకున్నారు. ‘భారత మాజీ ప్రధాని, జై జవాన్ జై కిసాన్ నినాదంతో దేశాన్ని ఒక్కటిగా నిలిపిన ధీరోదాత్తుడు లాల్‌ బహదూర్ శాస్త్రి గారి జయంతి సందర్భంగా ఆయనకు ఘన నివాళి’ అంటూ ట్విటర్‌లో పోస్టు చేశారు. భారత మాజీ ప్రధాని, జై జవాన్ జై కిసాన్ నినాదంతో దేశాన్ని ఒక్కటిగా నిలిపిన ధీరోదాత్తుడు లాల్‌ బహదూర్ శాస్త్రి గారి జయంతి సందర్భంగా ఆయనకు ఘన నివాళి.#LalBahadurSastry — YS Jagan Mohan Reddy (@ysjagan) October 2, 2021

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: మాజీ ప్రధాని లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి పేరిట ఏర్పాటైన ఎల్‌బీ శాస్త్రి ట్రస్టు హైదరాబాద్‌లో నైపుణ్యాభివృద్ది సంస్థ (స్కిల్‌ డెవలప్‌మెంట్‌ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌)ను ఏర్పాటు చేస్తున్నట్లు ప్రకటించింది. ఈ మేరకు ట్రస్టు చైర్మన్, ఎల్‌బీ శాస్త్రి కుమారుడు అనిల్‌ శాస్త్రి రాష్ట్ర ప్రభుత్వ ప్రధాన కార్యదర్శి సోమేశ్‌కుమార్, ప్రణాళికా సంఘం ఉపాధ్యక్షుడు బోయినపల్లి వినోద్‌కుమార్‌తో మంగళవారం బీఆర్‌కే భవన్‌లో భేటీ అయ్యారు. సింగపూర్‌కు చెందిన ప్రతిష్టాత్మక సంస్థ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌ ఆఫ్‌ టెక్నికల్‌ ఎడ్యుకేషన్‌ (ఐటీఈ) భాగస్వామ్యంతో ఈ సంస్థను నిర్వహిస్తామని అనిల్‌ శాస్త్రి ప్రకటించారు. రాష్ట్రంలో అమలవుతున్న అభివృద్ధి, సంక్షేమ పథకాలతోపాటు విద్యారంగంలో ఆవిష్కరణలకు ప్రభుత్వం అందిస్తున్న చేయూతను దృష్టిలో పెట్టుకొని ఈ సంస్థను హైదరాబాద్‌లో ఏర్పాటు చేయనున్నట్లు చెప్పారు.  విద్యార్థులు, యువతకు నైపుణ్య శిక్షణ..  రాష్ట్రంలో వివిధ రంగాలకు చెందిన విద్యార్థులు, యువతకు నైపుణ్యాభివృద్ధిలో శిక్షణ కోసం వివిధ కోర్సులను ఈ సంస్థ ద్వారా అందిస్తామని, తమ కార్యకలాపాలకు హైదరాబాద్‌ అనువైనదిగా గుర్తించామని అనిల్‌ శాస్త్రి వెల్లడించారు. నైపుణ్యాభివృద్ది సంస్థ ఏర్పాటుకు ప్రభుత్వపరంగా అన్ని రకాల సాయం అందిస్తామని వినోద్‌ కుమార్‌ హామీ ఇచ్చారు. జాతీయ స్థాయి నైపుణ్యాభివృద్ధి సంస్థ హైదరాబాద్‌లో ఏర్పాటు కానుండటంపట్ల సీఎస్‌ హర్షం వ్యక్తం చేశారు. సమావేశంలో ట్రస్టు బాధ్యులు శ్రీవాస్తవ, పాండురెడ్డి తదితరులు పాల్గొన్నారు.   

సాక్షి, అమరావతి: జాతిపిత మహాత్మాగాంధీ, మాజీ ప్రధాని లాల్‌ బహుదూర్‌ శాస్త్రిల జయంతి సందర్భంగా ఏపీ ముఖ్యమంత్రి వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి శుక్రవారం క్యాంపు కార్యాలయంలో వారి చిత్రపటాలకు పూలమాలు వేసి నివాళులు ఆర్పించారు. దేశానికి వారు అందించిన సేవలను స్మరించుకున్నారు. ఈ కార్యక్రమంలో సీఎం వైఎస్‌ జగన్‌తో పాటు డిప్యూటీ సీఎం పాముల పుష్పశ్రీవాణి, మంత్రులు బొత్స సత్యానారాయణ, బాలీనేని శ్రీనివాసరెడ్డి, ఆదిమూలపు సురేష్‌ ఇతర ప్రజా ప్రతినిధులు పాల్గొన్నారు.

సాక్షి, అమరావతి: ముఖ్యమంత్రి వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి రాష్ట్రంలో గ్రామ స్వరాజ్యం తీసుకువచ్చారని డిప్యూటీ సీఎం పుష్ప శ్రీవాణి అన్నారు. వైస్సార్‌సీపీ పార్టీ కార్యాలయంలో ఇవాళ(అక్టోబర్‌ 2) మహత్మా గాంధీ, లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రీల జయంతి వేడుకలను నిర్వహించారు. ఈ కార్యక్రమంలో డిప్యూటీ సీఎంతో పాటు ప్రభుత్వ సలహాదారు సజ్జల సజ్జల రామకృష్ణారెడ్డి, మంత్రి కన్నబాబు, ఎంపీ నందిగాం సురేష్‌, పార్టీ నేత లేళ్ల అప్పిరెడ్డి పాల్గొని నివాళులు అర్పించారు. అనంతరం పుష్పశ్రీవాణి మాట్లాడుతూ.. గాంధీ ఆశయ సాధన కోసం అందరం పునరంకితం కావాలన్నారు. మంత్రి కన్నబాబు మాట్లాడుతూ.. గాంధీజీని స్మరించుకోవడం మన బాధ్యత అన్నారు. గ్రామ స్వరాజ్యం ఆచరణలో చూపిన వ్యక్తి సీఎం వైఎస్‌ జగన్‌ అని పేర్కొన్నారు. (చదవండి: గాంధీ అడుగు నీడలో పాలన : సీఎం జగన్‌) ఇక సజ్జల రామకృష్ణారెడ్డి మాట్లాడుతూ.. విశ్వం ఉన్నంత వరకు తలుచుకోవాల్సిన మహ మనిషి గాంధీజీ అని చెప్పారు. ఆయనను స్మరించుకోవడమే కాకుండా గాంధీ ఆశయాలను నిజం చేసిన వ్యక్తి సీఎం జగన్‌ అన్నారు. వైఎస్సార్‌ సీపీ ప్రభుత్వం సంక్షేమాన్ని ప్రజల ముంగిటకే తీసుకేళ్లిందని, సచివాలయ వ్యవస్థ ప్రతి కుటుంబంలో ఒక భాగంగా అయిందని తెలిపారు. ప్రతి ఇంటికి వాలంటిర్లు వెళ్లి పెన్షన్‌లుఇవ్వడమే ఇందుకు నిదర్శనమని, ప్రభుత్వం వదిలిపోయిన భయంకరమైన ఆర్థిక పరిస్థితిలో కూడా సీఎం వైఎస్‌ జగన్‌ వల్లే ఇది సాధ్యమైందన్నారు. గాంధీజీ కలలు కన్న నాయకుడు సీఎం వైఎస్‌ జగన్‌ అని పేర్కొన్నారు. పేదల ఇళ్ల పట్టాల పంపిణీకి కోర్టుల ద్వారా ప్రతిపక్షం అడ్డుపడుతోందని వచ్చే మూడేళ్లలో సమస్యలు లేని గ్రామాలు ఉండేలా చేస్తామన్నారు. పట్టణాలకు ధీటుగా గ్రమాలను తయారు చేస్తామని సజ్జల వ్యాఖ్యానించారు.

రాజకీయాల్లో తరచుగా వినపడే కోణం.. కాన్‌స్పిరసీ థియరీ! దివంగత ప్రధాని లాల్‌బహదూర్‌ శాస్త్రి మరణం వెనక ఉన్న కోణాన్ని చూపించడానికి తీసిన సినిమా ‘‘ది తాష్కెంట్‌ ఫైల్స్‌!’’అన్ని కోణాలూ ఆవిష్కరించిన పాత్రికేయురాలురాగిణి ఫూలే వెనక కూడా ఒక కాన్‌స్పిరసీ ఉన్న విషయాన్నీనాటకీయంగా బహిర్గతం చేస్తుందీసినిమా... ‘‘కౌన్‌ కహెతాహై కి మరే హుయే పీఎం సే కిసీకో ఫాయిదా నహీ హోతా (ఎవరన్నారు.. చనిపోయిన ప్రధాని వల్ల ఎవరికీ లాభం ఉండదని)’’.. అనే లైన్‌ ఆధారంగా అల్లుకున్న సినిమానే ‘‘ది తాష్కెంట్‌ ఫైల్స్‌!’’ జీ5లో స్ట్రీమ్‌ అవుతోంది.తాష్కెంట్‌ అనగానే గుర్తుకొచ్చే మొదటి వ్యక్తి దివగంత ప్రధాని లాల్‌బహదూర్‌ శాస్త్రి. 1965లో పాకిస్తాన్‌తో యుద్ధం జరిగినప్పుడు ప్రధానమంత్రిగా ఉన్నారు. తర్వాత 1966లో పాకిస్తాన్‌తో మైత్రి ఒడంబడిక మీద తాష్కెంట్‌లో చర్చలు జరిగాయి. ఆ ఒడంబడిక మీద సంతకం చేశాక కొన్ని గంటలకే.. అంటే 1966, జనవరి 11న (తాష్కెంట్‌లోనే) చనిపోయారు. గుండెపోటుతో కన్నుమూసినట్టు ప్రకటించారు. అయితే ఈ మరణం మిస్టరీ అంటూ ‘‘తాష్కెంట్‌ కాన్‌స్పిరసీ థియరీలు’’ చాలా ప్రచారంలో ఉన్నాయి. వాటిలో ఒకటి ‘‘ఆయన మీద విషప్రయోగం జరగడం వల్లే ప్రాణాలు పోయాయని.. అది బయటపడకుండా ఆయన శరీరంలోంచి ఆ విషాన్ని తీశారని.. దీనికి గుర్తుగా ఆయన శరీరం మీద గాట్లు, రక్తం మరకలూ ఉన్నాయ’’నే థియరీ. దీన్ని పట్టుకునే ‘‘ది తాష్కెంట్‌ ఫైల్స్‌’’ సినిమా నడుస్తుంది. ఈ థియరీని బలపరిచే ఆధారాలతో ఉన్న డాక్యుమెంట్స్, వ్యాసాలు, ఇంటర్వ్యూలు, కేజీబీ అండ్‌ ది వరల్డ్‌ అనే పుస్తకం, లాల్‌బహదూర్‌ శాస్త్రి కుటుంబ సభ్యుల రిఫెరెన్సెస్‌ను ఈ సినిమాలో పొందుపరిచారు. అలాగే ఆయన ప్రెస్‌ సెక్రటరీ కుల్‌దీప్‌ నయ్యర్, జర్నలిస్ట్‌ అంజు ధార్‌ల కామెంట్స్‌నూ ఇందులో చూపించారు. అసలు కథలోకి... లోక్‌సభ ఎన్నికలు దగ్గర పడ్తున్న తరుణం.. రాగిణి ఫూలె (శ్వేత బసు ప్రసాద్‌).. అనే జర్నలిస్ట్‌ మీద పొలిటికల్‌ స్కూప్‌కి సంబంధించి విపరీతమైన ఒత్తిడి పెడ్తూంటాడు ఆమె బాస్‌. ఫలానా తేదీ నాటికి సంచలన వార్త తేవాలని డెడ్‌లైన్‌ కూడా నిర్ణయిస్తాడు. ఆ వేటలో పడ్తుంది రాగిణి. సరిగ్గా ఆ సమయంలోనే ఒక అపరిచిత ఫోన్‌కాల్‌ వస్తుంది ఆమెకు. లాల్‌బహదూర్‌ శాస్త్రి మరణానికి సంబంధించిన మిస్టరీని సంచలన వార్తగా మలచుకొమ్మని.. క్లూస్‌ ఇస్తామంటూ! అన్నట్టుగానే ఆ ఆధారాలన్నిటినీ పంపిస్తారు. వాటిని ఆమె చదివి.. చూసి.. ఆ మిస్టరీ డెత్‌కు సంబంధించిన వార్తా కథనాన్ని పేపర్లో రాస్తుంది. ఆ వార్త నిజంగానే సంచలనం అవుతుంది. ప్రభుత్వ, ప్రభుత్వేతర ఢిల్లీ కేంద్ర రాజకీయాల్లోనూ రచ్చ జరుగుతుంది. లాల్‌బహదూర్‌ శాస్త్రిది హత్య అని చెప్తున్న ఆ వార్తలోని విషయాల నిజానిజాలను నిగ్గు తేల్చాల్సిందిగా హోం మినిస్టర్‌ (నసిరుద్దీన్‌ షా) ఒక కమిటీని ఏర్పాటు చేస్తాడు. తొమ్మది మంది సభ్యులతో కూడిన ఆ కమిటీకి శ్యామ్‌ సుందర్‌ త్రిపాఠీ (మిథున్‌ చక్రవర్తి) అనే రాజకీయ నాయకుడు అధ్యక్షుడు. చరిత్రకారిణి ప్లస్‌ జర్నలిస్ట్‌ అయేషా అలీ షా (పల్లవి జోషి), ఎన్‌జీవో నిర్వాహకురాలు ఇందిరా జోసెఫ్‌ రాయ్‌ (మందిరా బేడీ), వార్త రాసిన రాగిణి ఫూలేతోపాటు జ్యుడీషియరీ, పోలీస్, ఇంటెలిజెన్స్‌ మొదలైన రంగాలకు చెందిన నలుగురు పురుషులూ ఉంటారు. విచారణ మొదలవుతుంది. ఇంకోవైపు.. దేశ రెండో ప్రధాని సహజ మరణాన్ని హత్యగా ప్రచారం చేస్తోందని రాగిణిని యాంటీ నేషనలిస్ట్, దేశ ద్రోహిగా సోషల్‌ మీడియాలో ట్రోల్‌ చేస్తారు. ఆమెమీద బహిరంగ దాడులకూ దిగుతారు. బయట ప్రచారంలో ఉన్న అర్ధ సత్యాలను, ఇంటర్‌నెట్‌ ఫేక్‌ సమాచారంతో వార్తా కథనాన్ని రాసిందని చివరకు ఆమెను కమిటీలోంచి కూడా బహిష్కరిస్తారు. తాను రాసినవి అబద్ధాలు కావని రుజువు చేసుకునేందుకు ఒక అవకాశం ఇవ్వాలని కమిటీకి అర్జీ పెట్టుకుంటుంది రాగిణి. అసలు ఈ హత్యోదంతం ఇప్పుడెందుకు తెరమీదికి? రానున్న ఎన్నికల్లో తమ గెలుపుకోసం లాల్‌బహదూర్‌ శాస్త్రి మరణాన్ని ఒక ఎజెండాగా పెట్టుకోవడానికి. ఆ కాన్‌స్పిరసీ థియరీ వార్త పత్రికలో, ఎలక్ట్రానిక్‌ మీడియాలో వచ్చేలా.. వచ్చాక సెన్సేషన్‌ అయ్యేలా అధికార పార్టీయే చేయిస్తుంది. అపరిచితుడి ద్వారా రాగిణికి ఫోన్, అందిన లీడ్, విచారణ కమిటీ.. అన్నిటికీ అధికార పార్టీయే కర్త. కమిటీ ఏర్పాటుకు ముందు రాగిణీని పిలిచి.. కమిటీలో సభ్యురాలిగా ఉండి.. తాను చెప్పినట్టు చేస్తే కొత్త వార్తా చానల్‌కు ఓనర్‌ను చేస్తానని అంటాడు నేత శ్యామ్‌సుందర్‌ త్రిపాఠీ. ఆ క్రమంలోనే ఆమె మీద దాడులు.. కమిటీ నుంచి బహిష్కరణ.. తిరిగి అర్జీ ఎట్‌సెట్రా. ఫైనల్‌ డే.. కమిటీ మెజారిటీ అభిప్రాయం ప్రకారం.. రాగిణి అర్జీని స్వీకరించి విచారణ ముగింపు రోజు ఆమెను కమిటీకి పిలుస్తారు. మీడియాకూ ఆహ్వానం ఉంటుంది. ఆ సమావేశంలోనే రాగిణి.. లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి మరణానికి సంబంధించిన ఒక నివేదికను బయటపెడుతుంది. అందులో ఆయన మీద విషప్రయోగం జరిగి ఉండొచ్చని, కాని పోస్ట్‌మార్టమ్‌ చేస్తేకాని దాన్ని నిర్ధారించలేమని రాసి ఉన్న వాక్యం ఆధారంగా తన వాదనను వినిపిస్తుంది. పోస్ట్‌మార్టమ్‌ ఎందుకు చేయించలేదు అప్పటి ప్రభుత్వం అని నిలదీస్తుంది. దానికి అనుబంధంగా వచ్చిన ప్రశ్నలు, సందేహాలకు సమాధానమిస్తుంది. లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి చనిపోయిన తర్వాత పదేళ్లకు.. ఎమర్జెన్సీ టైమ్‌లో అప్పటి అధికార పార్టీ .. మన రాజ్యాంగంలో సోషలిస్ట్‌ పదాన్ని చేర్చిన విషయాన్ని.. అలా ఎందుకు చేర్చారు అన్న వివరణనూ ఇస్తుంది రాగిణి. ఇండియాను రష్యాకు కాలనీగా మార్చుకోవడానికి కేజీబీ ప్రయత్నించిందని దానికి అప్పటి ప్రభుత్వం సహకరించిందని.. అందులో భాగమే సోషలిస్ట్‌ అనే పదాన్ని చేర్చడమని, లాల్‌బహదూర్‌ బతికి ఉంటే ఇవన్నీ జరిగి ఉండేవి కావని.. అందుకే అతని హత్యకు కుట్రపన్నారని చెప్తూ.. వాటికి సంబంధించిన ఆధారాలను, నివేదికలను, పుస్తకాలను, కుల్‌దీప్‌ నయ్యర్, అంజు ధార్‌ వంటి వాళ్ల వీడియో ఇంటర్వ్యూలను చూపిస్తుంది. మొత్తానికి భారతదేశ రెండో ప్రధానిది కచ్చితంగా హత్యేనని.. కాబట్టే పోస్ట్‌మార్టమ్‌ చేయకుండా నిర్లక్ష్యం చేశారనే ముగింపునిస్తుంది రాగిణి. ఈ తీరునంతా మీడియా రికార్డ్‌ చేస్తుంది. ఎట్‌ ది ఎండ్‌.. ‘‘మీరు చెప్పినట్టు.. చేశానా? పాస్‌ అయ్యానా?’’ అని అడుగుతుంది రాగిణి.. కమిటీ చైర్మన్‌ త్రిపాఠీని. నవ్వుతూ ‘‘వెల్‌కమ్‌ టు పాలిటిక్స్‌’’ అని చెప్పి వెళ్లిపోతాడు త్రిపాఠి. ఆ మాటకు నిశ్చేష్టురాలవుతుంది రాగిణి.పాలిటిక్స్, జర్నలిజం వేరు వేరు కావు అని ఆ సినిమాలోనే ఒక చోట అంటాడు త్రిపాఠి. అలా ఓ సంచలన వార్త కోసం ఆకలిగా ఉన్న ఒక జర్నలిస్ట్‌ను అన్వేషించి.. సెన్సేషన్‌ను ఎర వేసి.. ఆ జర్నలిస్ట్‌కు తెలియకుండానే ఆమెతో రాజకీయం చేయిస్తారు. లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి మరణానికి చుట్టుకున్న అనేక కాన్‌స్పిరసీ థియరీల్లో ఒకదాన్ని వచ్చే ఎన్నికల్లో తమ గెలుపుకి ఎజెండాగా సెట్‌ చేసుకుంటారు. కనుకే హోమ్‌ మినిస్టర్‌ అంటాడు.. ‘కౌన్‌ కహెతాహై కి మరే హుయే పీఎం సే కిసీకో ఫాయిదా నహీ హోతా’’ అని. ఈ సినిమాకు వివేక్‌ రంజన్‌ అగ్నిహోత్రి దర్శకుడు.– సరస్వతి రమ

అలహాబాద్‌లో బిజీగా ఉండే ఖిలోనా మార్కెట్‌లోకి అడుగుపెడితే.. అక్కడ ఒక గోడపై ఎర్ర రంగుతో రాసిన ఎన్నికల ప్రచార నినాదం కనిపిస్తుంది.‘శ్రీ లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి గారికి ఓటెయ్యండి. ఎన్నికల గుర్తు జోడెద్దులు’ అనేది ఆ నినాద సారాంశం. ఎప్పటి లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి?, ఎప్పటి జోడెద్దులు?, దాని గురించి ఇప్పుడు ప్రచారమేమిటని ఆశ్చర్యపోయారా?.. నిజమే ఆ ప్రకటన 60 ఏళ్ల కిందటిది. వెలిసిపోయినా ఇప్పటికీ అక్కడికి వెళ్లిన వాళ్లందరినీ ఆకట్టుకుంటోంది. ‘1957లో లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి అలహాబాద్‌ నియోజకవర్గం నుంచి కాంగ్రెస్‌ అభ్యర్థిగా పోటీ చేశారు. ఆప్పట్లో కాంగ్రెస్‌ పార్టీ ఎన్నికల గుర్తు జోడెద్దులు. ఆ ఎన్నికల్లో శాస్త్రి గెలిచారు. ఎన్నికలైపోయినా ఈ గోడపై రాసిన నినాదాన్ని మాత్రం ఎవరూ చెరపలేదు. ఆరు దశాబ్దాలుగా అలాగే ఉంది. అయితే, ‘రంగు వెలిసిపోయింది’ అంటూ అసలు సంగతి చెప్పారు శాస్త్రి మనవడు ప్రభాకర శాస్త్రి. లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి అలహాబాద్‌ నుంచి 1957, 1962లో వరుసగా గెలిచారు. ‘అప్పట్లో శాస్త్రి గారిలాంటి వాళ్ల కోసం పెద్దగా ప్రచారం చేయాల్సిన అవసరం ఉండేది కాదు. ఇలా అక్కడక్కడ గోడలపై రాస్తే సరిపోయేది’ అన్నారు యూపీసీసీ ప్రతినిధి కిశోర్‌.

న్యూఢిల్లీ: కాంగ్రెస్‌ పార్టీ ప్రధాన కార్యదర్శి ప్రియాంక గాంధీ వివాదంలో చిక్కుకున్నారు. గంగానదిలో మూడురోజులపాటు బోటులో ప్రయాణించి.. ప్రచారం నిర్వహించిన ఆమె.. ప్రధాని మోదీ నియోజకవర్గమైన వారణాసిలో యాత్ర ముగించారు. ఈ సందర్భంగా ఆమె తన మెడలోని ఓ పూలదండను తీసి.. అక్కడే ఉన్న దివంగత మాజీ ప్రధాని లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి విగ్రహం మెడలో వేశారు. ఈ విషయాన్ని వెంటనే గమనించిన బీజేపీ.. ప్రియాంక తన మెడలోని హరాన్ని శాస్త్రి విగ్రహానికి వేసి.. ఆయనను అవమానించారంటూ.. విమర్శల దాడికి దిగింది. ఈ ఘటనకు సంబంధించిన వీడియోను ట్విటర్‌లో షేర్‌ చేసిన కేంద్రమంత్రి స్మృతి ఇరానీ.. ప్రియాంకపై విమర్శనాస్త్రాలు ఎక్కుపెట్టారు. వినియోగించిన పూలహారాన్ని శాస్త్రి విగ్రహానికి వేసి.. ప్రియాంక ఆయనను అవమానించారని, ఆమె అహంకారానికి ఇది నిదర్శనమని స్మృతి మండిపడ్డారు. బీజేపీ శ్రేణులు కూడా ఈ వీడియోను సోషల్‌ మీడియాలో వైరల్‌ చేస్తూ.. విమర్శలు గుప్పిస్తున్నారు. తూర్పు యూపీ ఇన్‌చార్జిగా బాధ్యతలు చేపట్టిన ప్రియాంక ప్రజలతో మమేకమయ్యేందుకు, వారితో మాట్లాడేందుకు గంగానదిలో చేపట్టిన బోటు యాత్ర.. బుధవారం ముగిసిన సంగతి తెలిసిందే.   

చండీగఢ్‌: మాజీ ప్రధాని లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి మరణానికి సంబంధించిన పత్రాలను బహిర్గతం చేయాలని ఆయన కొడుకు, కాంగ్రెస్‌ నేత అనిల్‌ శాస్త్రి కేంద్ర ప్రభుత్వాన్ని డిమాండ్‌ చేశారు. శాస్త్రి మరణంపై ప్రజలకు ఎన్నో సందేహాలున్నాయనీ, వాటిని పోగొట్టాలంటే పత్రాలను బహిర్గతపరచాలని ఆయన కోరారు. ‘లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి: లెసన్స్‌ ఇన్‌ లీడర్‌షిప్‌’ అనే పుస్తకం పంజాబీ అనువాదం విడుదల సందర్భంగా శుక్రవారం అనిల్‌ శాస్త్రి ఈ వ్యాఖ్యలు చేశారు. ప్రధాని పదవిలో ఉండగానే 1966 జనవరి 11న తాష్కెంట్‌లో లాల్‌బహదూర్‌ శాస్త్రి మరణించారు. గుండెపోటుతోనే ఆయన చనిపోయారని ప్రకటించగా ఏదో కుట్ర జరిగిందని అప్పట్లోనే ఆరోపణలు వచ్చాయి. శాస్త్రి మరణానికి సంబంధించిన పత్రాలు రహస్యమైనవంటూ గత ప్రభుత్వం వాటిని బహిర్గతపరచలేదని అనిల్‌ శాస్త్రి పేర్కొన్నారు.

న్యూఢిల్లీ : ఓ వైపు నీరవ్‌ మోదీ వ్యవహారం పంజాబ్‌ నేషనల్‌ బ్యాంకుకు పెద్ద తలనొప్పిలా మారింది. ఎంతో నమ్మకమైన బ్యాంకుగా పేరున్న పీఎన్‌బీకి, నీరవ్‌ మోదీ వల్ల ఆ పేరు ఒక్కసారిగా మంట కలిసిపోయింది. దాదాపు రూ.11,400 కోట్ల కుంభకోణం నీరవ్‌ మోదీ పాల్పడుతున్నప్పటికీ,  బ్యాంకు అధికారులు గుర్తించకపోవడం యావత్తు దేశాన్ని నివ్వెరపరిచింది. కానీ కోట్లకుకోట్లు కుంభకోణానికి పాల్పడిన నీరవ్‌ మోదీ లాంటివారు ఈ బ్యాంకు కస్టమర్లుగా ఉన్నప్పటికీ, వారితో పాటు ఎంతో ఔన్నత్యం ఉన్న కస్టమర్లు కూడా ఈ బ్యాంకుకి ఉన్నారు. దీనికి సాక్ష్యం ఒకప్పటి కస్టమరైన భారత మాజీ ప్రధాని లాల్ బహదూర్ శాస్త్రినే. ఆయన చూపిన ఔన్నత్యం ఇప్పటికీ ఎవరూ మరచిపోలేరు. ఈ స్టోరీ 1964కు చెందింది. ప్రధానమంత్రి కాకముందు లాల్ బహదూర్ శాస్త్రికి సొంతిల్లూ, వాహనం ఉండేవి కావు. ప్రధాన మంత్రి అయ్యాక అధికారిక కారులోనే ఆయన పిల్లలు తోంగాలో సెయింట్‌ కోలంబా స్కూల్‌లో వెళ్లేవారు. కానీ దీనికి లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి అనుమతించేవారు కాదు. ఈ సమయంలోనే తమకు ఓ సొంత కారు ఉంటే బాగుంటుందని తమ పిల్లలు సూచించారు. పలు ఎంక్వయిరీలు చేసిన తర్వాత కొత్త ఫియాట్‌ కారు కొనాలని శాస్త్రి నిర్ణయించారు. ఆ రోజుల్లో ఒక ఫియట్ కారు 12,000 రూపాయలకు దొరికేది. కానీ ఆయన బ్యాంక్ ఖాతాలో కేవలం 7 వేల రూపాయిలు మాత్రమే ఉన్నాయని తెలిసింది. కారు కొనడానికి కావాల్సిన మిగతా మొత్తం అంటే 5 వేల రూపాయల కోసం శాస్త్రి బ్యాంకు రుణం తీసుకోవాలని నిర్ణయించారు. అలా 5వేల రూపాయల రుణం తీసుకుని పంజాబ్ నేషనల్ బ్యాంక్‌కు లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి కస్టమర్‌ అయిపోయారు. ఇది జరిగిన ఒక సంవత్సరం తరువాత ఆ లోన్ తీర్చకముందే శాస్త్రి చనిపోయారు. ఆయన తరవాత ప్రధానమంత్రి అయిన ఇందిరా గాంధీ, ఆ లోన్‌ను మాఫీ చేయాలని ప్రభుత్వం తరఫున నిర్ణయించారు. కానీ శాస్త్రి భార్య లలితా శాస్త్రి దానికి ఎంతమాత్రం ఒప్పుకోలేదు.  శాస్త్రి చనిపోయిన తర్వాత నాలుగేళ్లవరకు తనకొచ్చే పెన్షన్‌తో బ్యాంక్ రుణం మొత్తం తమ అమ్మ తీర్చేసినట్టు లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి కొడుకు అనిల్‌ శాస్త్రి తెలిపారు. క్రీమ్‌ రంగులో 1964 మోడల్‌ అయిన ఈ ఫియాట్‌ ఎంతో ఆకర్షణీయంగా ఉండేదని తెలిపారు. ప్రస్తుతం ఈ కారు ఢిల్లీలోని మోతిలాల్‌ నెహ్రూ మార్గ్‌ 1లో లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి మెమోరియల్‌లో ఉంది. ఎక్కడెక్కడి నుంచో ప్రజలు ఈ కారును, ఆయన స్మృతులను చూడటానికి వస్తుంటారు. "కారు కొనడానికి మా నాన్నగారి దగ్గర తగినంత డబ్బు లేదని తెలిశాక, కారు వద్దులెండి అని మేము చెప్పాం. కానీ ఆయన పంజాబ్‌ నేషనల్‌ బ్యాంకులో రుణం తీసుకుని మరీ కారును కొనుగోలు చేశారు" అని అనిల్ శాస్త్రి తెలిపారు.

న్యూఢిల్లీ: మాజీ ప్రధాని లాల్‌బహదూర్‌ శాస్త్రి సైద్ధాంతికపరంగా ఆర్‌ఎస్‌ఎస్‌కు వ్యతిరేకం కాదని బీజేపీ సీనియర్‌ నేత ఎల్‌కే అడ్వాణీ పేర్కొన్నారు. తరచూ ఆర్‌ఎస్‌ఎస్‌ చీఫ్‌ గురు గొల్వాల్కర్‌ను పిలిపించుకుని సమావేశమయ్యేవారని చెప్పారు. ఆర్‌ఎస్‌ఎస్‌కు చెందిన ‘ఆర్గనైజర్‌’ అనే వారపత్రిక 70వ ఆవిర్భావ దినోత్సవం సందర్భంగా వచ్చిన ఓ కథనంలో శాస్త్రిని ‘అంకితభావం కలిగిన కాంగ్రెస్‌వ్యక్తి’ అని కొనియాడారు. ‘నెహ్రూ మాదిరిగా కాకుండా జన్‌సంఘ్, ఆర్‌ఎస్‌ఎస్‌ సిద్ధాంతాలపై శాస్త్రికి ఎటువంటి వ్యతిరేకత లేదు. జాతీయ సమస్యలపై గురూజీతో శాస్త్రి తరచూ సమావేశమయ్యేవారు’ అని పేర్కొన్నారు. ఈ కథనాన్ని అడ్వాణీ స్వీయచరిత్ర ‘మై కంట్రీ మై లైఫ్‌’ నుంచి తీసుకున్నారు. 1960లో ఆర్గనైజర్‌లో అసిస్టెంట్‌ ఎడిటర్‌గా అడ్వాణీ చేరారు. ఆ సమయంలో చాలాసార్లు శాస్త్రిని ఆయన కలిసే వారు. ‘ఆయనను కలిసినప్పుడల్లా పెద్ద మనసున్న ప్రధాని అని ఆయనపై మంచి అభిప్రాయం ఏర్పడేది’ అని అడ్వాణీ పేర్కొన్నారు. ఆర్‌ఎస్‌ఎస్‌ కార్యకర్తగా ధోతీ–కుర్తా ధరించేవాడినని, అయితే జర్నలిస్టుకు ఆ దుస్తులు కాకుండా ప్యాంటు చొక్కా అయితే బాగుంటుందని సహోద్యోగులు ఇచ్చిన సలహా మేరకు తన వస్త్రధారణ కూడా మార్చుకున్నానని అడ్వాణీ వివరించారు. 


 హైదరాబాద్ : వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీ అధ్యక్షుడు వైఎస్ జగన్మోహన్ రెడ్డి ఆధ్వర్యంలో పార్టీ కేంద్ర కార్యాలయంలో జాతిపిత మహాత్మా గాంధీ, లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి జయంతి వేడుకలను ఆదివారం ఘనంగా నిర్వహించారు. గాంధీ, లాల్ బహదూర్శాస్త్రి చిత్రపటాలకు నేతలు నివాళులర్పించారు. ఈ కార్యక్రమంలో ఎంపీ మేకపాటి రాజమోహనరెడ్డి, ఎమ్మెల్సీ ఉమ్మారెడ్డి వెంకటేశ్వర్లు, అంబటి రాంబాబు, వాసిరెడ్డి పద్మ, గట్టు శ్రీకాంత్రెడ్డితో పాటు పార్టీ ముఖ్యనేతలు పాల్గొన్నారు.
 
 
 మహాత్మ గాంధీ, లాల్ బహదూర్ శాస్త్రిలను సేవలను శ్లాఘిస్తూ వైఎస్ జగన్ మోహన్ రెడ్డి తన సందేశాన్ని ట్విట్టర్ లో పోస్ట్ చేశారు. ‘ఇద్దరూ గొప్ప నాయకులు. జాతిపై శాశ్వత ముద్ర వేశారు. అహింస, లౌకికవాదంతో గాంధీ.. సైనికులు, రైతుల కోసం పనిచేసిన శాస్త్రి శాశ్వతంగా నిలిచార’ని వైఎస్ జగన్ ట్వీట్ చేశారు.
 
 
 Two great men, two everlasting impressions - Gandhiji for ahimsa & secularism. Shastriji for Jawans & Kisans. Eternal. pic.twitter.com/MpbNZiFvVp
 — YS Jagan Mohan Reddy (@ysjagan) 2 October 2016
 
  


 భారత్‌కు సభ్యత్వంపై తేల్చకుండానే ముగిసిన ప్లీనరీ
 - ఎన్పీటీపై సంతకం తప్పనిసరి అన్న చైనా
  
  సియోల్: భారత్ సభ్యత్వంపై ఎలాంటి నిర్ణయమూ తీసుకోకుండానే ఎన్‌ఎస్జీ(అణు సరఫరాదారుల కూటమి) సభ్య దేశాల రెండ్రోజుల ప్లీనరీ శుక్రవారం ముగిసింది. ఎన్పీటీపై(అణ్వస్త్ర వ్యాప్తి నిరోధక ఒప్పందం) భారత్ సంతకం చేయనందున... ఆ దేశానికి సభ్యత్వం అంశం పరిగణనలోకి తీసుకోవద్దని సదస్సులో చైనా వాదించింది. బ్రెజిల్, స్విట్జర్లాండ్, టర్కీ, ఆస్ట్రియా, ఐర్లాండ్, న్యూజిలాండ్‌లు చైనాకు మద్దతు తెలపడంతో భారత్‌కు దారులన్నీ మూసుకుపోయాయి. ఎన్పీటీపై సంతకం చేయని దేశాలకు ఎన్‌ఎస్‌జీలో  సభ్యత్వం కోసం ముందుగా విధివిధానాలు రూపొందించాలని చైనా కోరింది. అమెరికా, బ్రిటన్, ఫ్రాన్స్‌తో పాటు గ్రూపులోని చాలా దేశాలు మదతిచ్చినా చైనా అడ్డుపుల్ల వేయడంతో ఆశలు ఆవిరయ్యాయి.
 
 చైనా నిరాయుధీకరణ విభాగం డైరక్టర్ జనరల్ వాంగ్ క్యున్ మాట్లాడుతూ.. భారత్ వంటి నాన్-ఎన్పీటీ దేశాలకు సభ్యత్వంపై కూటమిలో ఏకాభిప్రాయం లేదని, ఎన్‌ఎస్జీలో సభ్యత్వం కావాలంటే ఎన్పీటీపై సంతకం చేయడం తప్పనిసరని అన్నారు. ఈ నియమం చైనా పెట్టింది కాదని, అంతర్జాతీయ సమాజమే పెట్టిందన్నారు.నాన్-ఎన్పీటీ దేశాలకు సభ్యత్వం అంశాన్ని అజెండాలో పెట్టేందుకు ఎన్‌ఎస్జీ అంగీకరించలేదని, అందువల్ల చైనా వ్యతిరేకించడం అన్న ప్రశ్నే లేదని సమర్థించుకున్నారు. గురువారంజరిగిన ప్రత్యేక భేటీలో భారత్ వినతిపై చర్చించినా... చైనాతో పాటు పలు దేశాలు వ్యతిరేకించడంతో భేటీ అసంపూర్తిగా ముగిసింది. భారత్‌కు సహకరించాలంటూ గురువారం ఉదయం తాష్కెంట్‌లో చైనా అధ్యక్షుడు జిన్‌పింగ్‌కు ప్రధాని మోదీ విజ్ఞప్తి చేసినా ఫలితం దక్కలేదు.
 
 కాగా ఎన్పీటీని పూర్తిగా, సమర్ధంగా అమలు చేయాలని ఎన్‌ఎస్జీ రెండ్రోజుల ప్లీనరీలో సభ్య దేశాలు నిర్ణయించాయి. దీంతో భారత్ వంటి దేశాలకు సభ్యత్వంలో మినహాయింపు లేదని తేల్చిచెప్పాయి. ఎన్పీటీపై సంతకం చేయని దేశాలకు సభ్యత్వంపై చర్చలు కొనసాగుతాయని ఒక ప్రకటన విడుదల చేశాయి. భారత్‌తో పౌర అణు సహకారం -2008 ప్రకటనపై అన్ని కోణాల్లో చర్చించామని, ఎన్‌ఎస్జీలో నాన్-ఎన్పీటీ దేశాలకు సభ్యత్వంపై సాంకేతిక, న్యాయ, రాజకీయ కోణాల్లో కూడా పరిశీలించామని సభ్య దేశాలు పేర్కొన్నాయి. ఎన్‌ఎస్జీలో సభ్యత్వానికి చైనా అడ్డుపడడంపై భారత్ తీవ్ర అసంతృప్తి వ్యక్తం చేసింది.
  
  భారత్ చేరితే ఎస్‌సీఓ సభ్యదేశాలకు లబ్ధి: మోదీ
  తాష్కెంట్: ఉగ్రవాదం, హింసను ఉమ్మడిగా ఎదుర్కొనేందుకు షాంఘై కోఆపరేషన్ ఆర్గనైజేషన్(ఎస్‌సీఓ)లో భారత్ సభ్యత్వం ఉపయోగపడుతుందని ప్రధాని మోదీ అన్నారు. శుక్రవారమిక్కడ ఎస్‌సీఓ సదస్సులో మాట్లాడుతూ ఇంధనం, సహజ వనరుల విషయంలో సభ్య దేశాల నుంచి భారత్ కూడా లబ్ధి పొందుతుందని చెప్పారు. ఎస్‌సీఓలో భారత్‌కు పూర్తి సభ్యత్వ కోసం సంబంధిత పత్రాలపై సంతకాలు జరిగాయి. భారత్ సభ్యత్వం కోసం సాయపడిన సభ్య దేశాలకు మోదీ కృతజ్ఞతలు తెలిపారు. సభ్యత్వం కోసం ఏడాది వ్యవధిలో మరో 30 పత్రాలపై సంతకం చేయాల్సి ఉంటుంది.  సదస్సు సందర్భంగా రష్యా, అఫ్గానిస్తాన్ తదితర దేశాల నేతలతో మోదీ  భేటీ అయ్యారు. రష్యా అధ్యక్షుడు పుతిన్‌తో భేటీలో పౌర అణు ఇంధనం, పెట్రో రంగంలో సహకారంపై చర్చించారు.
 
  శాస్త్రి స్ఫూర్తిప్రదాత: మోదీ
  భారత మాజీ ప్రధాని లాల్ బహుదూర్ శాస్త్రి భారతీయులందరికీ స్ఫూర్తిప్రదాత అని మోదీ అన్నారు.  తాష్కెం ట్‌లోని శాస్త్రి విగ్రహానికి ఘనంగా నివాళులు అర్పించినట్లు మోదీ ట్విటర్‌లో తెలిపారు.  ఆయన శుక్రవారం సాయంత్రం భారత్‌కు తిరుగు పయనమయ్యారు.


 1965 భారత్-పాక్ యుద్ధం తర్వాత మన దేశానికి పెద్ద కుదుపు లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి మరణం. ‘జై జవాన్.. జై కిసాన్’ నినాదంతో ఆ యుద్ధాన్ని గెలుచుకు వచ్చిన మన ప్రధాని ఆకస్మిక మరణం పౌరులందరినీ కలచివేసింది. దాయాదిపై విజయానందాన్ని పూర్తిగా ఆస్వాదించకముందే ఆయన కన్నుమూయడం భారతీయులను కంటతడి పెట్టించింది. దేశం కాని దేశంలో అత్యంత నాటకీయంగా మరణించడం ఎన్నో అనుమానాలకు తావిచ్చింది. ఆయన మరణానికి సంబంధించి సవాలక్ష ప్రశ్నలు నేటికీ మన మెదళ్లను దొలిచేస్తాయి. కానీ, సమాధానాలే దొరకవు!
  
 భారత రెండో ప్రధానిగా ఖ్యాతి గడించిన లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి.. ఇండో-పాక్ యుద్ధం తర్వాత యూఎస్‌ఎస్‌ఆర్‌లోని తాష్కెంట్‌కు వెళ్లాల్సివచ్చింది. దాయాదుల మధ్య శాంతి ఒప్పందం కోసం సోవియెట్ దేశంలో ఈ సమావేశాన్ని ఏర్పాటు చేశారు. 1966 జనవరి 10న ఒప్పందం మీద సంతకాలు కూడా చేశారు. దీంతో అధికారికంగా యుద్ధం ముగిసినట్టైంది. అయితే, దురదృష్టవశాత్తూ ఆ తర్వాతి రోజే తాష్కెంట్‌లోని తన గదిలో శాస్త్రి మరణించారు. గుండెపోటు కారణంగానే ఆయన మరణించారని సోవియెట్ అధికారులు స్పష్టం చేశారు. కానీ, ఇందులో నిజమెంత..? అప్పటినుంచే బోలెడన్ని అనుమానాలు పుట్టుకొచ్చాయి. దీనికి తోడు ఏ విషయంలోనూ స్పష్టతనివ్వని మన ప్రభుత్వం వాటిని మరింత పెంచింది.
 
 లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి మరణానికి సంబంధించి రాజ్‌నారాయణ్ విచారణ కమిటీ ఎలాంటి ముగింపునూ ఇవ్వలేదు. అంతేకాదు, ఈ విచారణ కమిటీ గురించి ఒక్క పత్రమూ మన పార్లమెంటు లైబ్రరీలో దొరకలేదు. దీంతో నిజంగానే కమిటీ ప్రభుత్వానికి నివేదిక అందించలేదా? లేక, వాటిని ఎవరైనా దాచిపెట్టడమో, ధ్వంసం చేయడమో చేశారా అన్నది చాలామంది వ్యక్తపరిచే మొదటి సందేహం!
 
 మరణించిన వ్యక్తులకు పోస్టుమార్టం చేయడం అనేది ఆనవాయితీ. కానీ, శాస్త్రి మృతదేహానికి పోస్టుమార్టం చేయలేదని కేంద్రం స్పష్టం చేసింది. సోవియెట్ యూనియన్‌లో పోస్టుమార్టం జరపకుండానే మనదేశానికి తీసుకొచ్చారు. అయితే, శాస్త్రి భార్య లలిత వాదన మరోలా ఉంది. ఆయన మృతదేహం నీలిరంగులోకి మారిందని, శరీరంపై కోసిన గాయాలు ఉన్నాయని ఆమె చెప్పారు. అంటే.., పోస్టుమార్టం జరిపినప్పటికీ ఆ విషయాన్ని దాచాలని చూశారా? ఒకవేళ చేసినట్టైతే ఆ రిపోర్టులు ఏమయ్యాయి?
 
 శాస్త్రి వ్యక్తిగత వైద్యుడు ఆర్.ఎన్.చుఘ్ కథనం ప్రకారం.. శాస్త్రి అత్యంత ఆరోగ్యంగా ఉండేవారు. అంతేకాదు, గతంలో ఆయనకు హృదయ సంబంధ జబ్బులే ఉండేవి కాదు. అలాంటిది ఒక్కసారిగా గుండెపోటుతో ఎలా మరణిస్తారు? ఒకవేళ ఆయన మీద విష ప్రయోగం జరిగిందా..? మృతదేహానికి పోస్టుమార్టం జరపలేదని కేంద్ర ప్రభుత్వం చెప్పడం, శరీరంపై నీలిరంగు మచ్చలు కనిపించడం ఈ అనుమానానికి ఊతమిచ్చాయి.
 
 లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి తాష్కెంట్‌లో మరణించిన రాత్రి ఆయనతో పాటు ఇద్దరు ఉన్నారు. వారే డాక్టర్ ఆర్.ఎన్.చుఘ్, వ్యక్తిగత సహాయకుడు రామ్‌నాథ్‌లు. వీరిద్దరినీ సాక్షులుగా పరిగణించి, విచారణకు హాజరు కావాల్సిందిగా పార్లమెంటరీ సంఘం 1977లో కోరింది. అయితే, విచిత్రంగా డాక్టర్ చుఘ్ ట్రక్ ఢీకొట్టడంతో మరణించగా, రామ్‌నాథ్ కూడా కార్ ఢీకొట్టిన ఘటనలో రెండు కాళ్లూ కోల్పోయాడు. అంతేకాదు, అతడి జ్ఞాపకశక్తి కూడా పూర్తిగా దెబ్బతింది. శాస్త్రి కుటుంబ సభ్యుల ప్రకారం, ‘ఎన్నాళ్లుగానో ఈ బరువును మోస్తున్నా. ఇక దింపేసుకుంటా’ అని విచారణకు వెళ్లేముందు రామ్‌నాథ్ వారితో చెప్పాడు.
 
 గ్రెగరీ డగ్లస్ అనే జర్నలిస్టు అమెరికా నిఘా సంస్థ సీఐఏ ఏజెంట్ రాబర్ట్ క్రోలేతో టెలిఫోన్‌లో జరిపిన సంభాషణలను ఓ పుస్తకంగా తీసుకొచ్చాడు. ‘కన్వర్జేషన్స్ విత్ క్రో’ అనే ఈ పుస్తకంలో నమ్మశక్యం కాని నిజాలను పొందుపరిచాడు గ్రెగరీ. భారత శాస్త్రవేత్త హోమీ భాభాతో పాటు, శాస్త్రి హత్యకూ సీఐఏనే ప్రణాళికలు వేసిందని, వారిని తామే హత్య చేశామని రాబర్ట్ పేర్కొన్నాడు. అణు పరీక్షల విషయంలో శాస్త్రి దూకుడు చూపడం, రష్యాతో చనువుగా వ్యవహరించడం వల్లే ఇలా చేయాల్సివచ్చిందని చెప్పాడు.
 
 మరణించిన రోజు రాత్రి శాస్త్రి గదిలోకి వెళ్లిన రష్యా వంటవాడిపై సైతం అనుమానాలున్నాయి. భారత ప్రధానికి విషం పెట్టి చంపగలిగే అవకాశం అతనికే ఉందని భావించి తొలుత అతడిని అరెస్టు కూడా చేశారు. కానీ, శాస్త్రి గుండెపోటుతో మరణించారని ప్రకటించడంతో అధికారులు అతడిని వదిలేశారు.
 
 ఇక, శాస్త్రి మరణం మిస్టరీకి సంబంధించి ఫైళ్ల విషయంలో కేంద్ర ప్రభుత్వం ఎంతో గందరగోళానికి కారణమైంది. ప్రధానమంత్రి కార్యాలయం, కేంద్ర హోం శాఖ, విదేశీ వ్యవహారాల శాఖ, ఢిల్లీ పోలీసులు.. ఇలా వేర్వేరు శాఖలు ప్రజలను అయోమయానికి గురిచేశాయి. చివరకు ఎవరిదగ్గరా సమాచారం లేదని తేలింది. సమాచార హక్కు చట్టం ఉపయోగించి విషయం రాబట్టడానికి ప్రయత్నించినా సాధ్యం కాలేదు. ఈ ఘటనకు సంబంధించి ఒకే ఒక్క ఫైలు తమ దగ్గర ఉందనీ, కానీ అది బయటపడితే విదేశీ వ్యవహారాలకు భంగం కలుగుతుందనీ కేంద్రం పేర్కొంది. చివరకు ఆర్టీఐ పరిధి నుంచి కూడా దాన్ని తప్పించింది. దేశ చరిత్రలోనే గొప్ప ప్రధానుల్లో ఒకరిగా నిలిచిపోయిన లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి మరణంపై అనుమానాలు చాలానే ఉన్నాయి. సమాధానాలు కరవైనప్పుడు అవి మిస్టరీలుగానే మిగిలిపోతాయి!
  


 సాక్షి: లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి.. స్వాతంత్రోద్యమంలో కీలక పాత్ర పోషించిన సమరయోధుడు. ‘జై జవాన్.. జై కిసాన్’ అంటూ నినదించి జవాన్లు, రైతుల గొప్పతనాన్ని తెలియజేసిన నేత. పాక్‌పై యుద్ధంలో భారత సైన్యాన్ని విజయ పథంలో నడిపించి, దేశ కీర్తిని ఇనుమడింపజేసిన ప్రధానిగా చరిత్రలో నిలిచిపోయారు. దార్శనికుడుగా పేరెన్నికగన్న లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి గురించిన జీవిత విశేషాలు తెలుసుకుందాం..
 బాల్యం, వివాహం..
 లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని మొఘల్ సరాయి గ్రామంలో 1904 అక్టోబర్ 2న జన్మించారు. తల్లిదండ్రులు శారదా ప్రసాద్ శ్రీవాస్తవ, రామ్‌దులారీ దేవి. శాస్త్రికి ఇద్దరు చెల్లెళ్లు కైలాషీదేవి, సుందరీ దేవి. ఆయన ఏడాది వయస్సులోనే తండ్రి మరణించారు. అప్పటినుంచి తాతగారింటి వద్దే పెరిగారు. విద్యాభ్యాసం వారణాసి, మొఘల్ సరాయిల్లో జరిగింది. శాస్త్రి ఎప్పుడూ నిరాడంబరతతో ఉండేవారు. తోటి విద్యార్థులు గేలి చేస్తున్నా పట్టించుకునేవాడు కాదు. దీంతో ఉపాధ్యాయులకు శాస్త్రిపై మక్కువ ఉండేది. 1926లో కాశీ విద్యాపీఠం నుంచి ఆయన ప్రథమశ్రేణిలో ఉత్తీర్ణులయ్యారు. ఆ రోజుల్లో విద్యాపీఠం ఇచ్చే పట్టాను ‘శాస్త్రి’ అని అనే పదంతో గౌరవంగా సంబోధించేవారు. దీంతో శాస్త్రి అన్నది ఆయన పేరులో భాగమైపోయింది. శాస్త్రి భార్య లలితాదేవి. వీరికి నలుగురు కుమారులు, ఇద్దరు కూతుళ్లు.
 రాజకీయ జీవితం.. 
 1947 ఆగస్టు 15న స్వాతంత్య్రం సిద్ధించిన తర్వాత శాస్త్రి ఉత్తరప్రదేశ్ రాష్ట్ర పార్లమెంటరీ సెక్రటరీగా నియమితులయ్యారు. ఇది ఆయన రాజకీయ జీవితంలోని తొలి అడుగు. అనంతరం గోవింద్ వల్లభ్ పంత్ నేతృత్వంలో యూపీ రాష్ట్ర పోలీసు, రవాణా శాఖ మంత్రిగా బాధ్యతలు చేపట్టారు. రవాణాశాఖ మంత్రిగా ఉండగా తొలిసారిగా మహిళా కండక్టర్లను నియమించారు. 1951లో ఏఐసీసీ ప్రధాన కార్యదర్శిగా ఎన్నికయ్యారు. కాంగ్రెస్ పార్టీ విజయంలో ప్రధాన పాత్ర పోషించారు. 1952-59 వరకు కేంద్ర రైల్వే శాఖ మంత్రిగా ఉన్నారు. మహబూబ్‌నగర్‌లో జరిగిన ైరె లు ప్రమాదంలో 112 మంది మరణించడంతో పదవికి రాజీనామా సమర్పించారు. అయితే దీన్ని నాటి ప్రధాని నెహ్రూ ఆమోదించలేదు. మరో మూడు నెలల్లోనే తమిళనాడులో జరిగిన రైలు ప్రమాదంలో 144 మంది దుర్మరణం పాలయ్యారు. ఈ ఘటనకు నైతిక బాధ్యత వహించి రాజీనామా చేశారు. తిరిగి 1957లో కమ్యూనికేషన్, రవాణా శాఖ మంత్రిగా కేబినెట్‌లో స్థానం సంపాదించారు.
 ఉద్యమ స్ఫూర్తి.. 
 మహాత్మా గాంధీ, బాలగంగాధర తిలక్ ఆశయాలు, ఆదర్శాలకు ప్రభావితుడైన శాస్త్రి, వారి స్ఫూర్తితో 1921 నుంచి స్వాతంత్య్ర ఉద్యమంలో చురుగ్గా పాల్గొన్నారు. 1930లో సహాయ నిరాకరణ ఉద్యమం, క్విట్ ఇండియా ఉద్యమాల్లో ప్రధాన పాత్ర పోషించారు. అలహాబాద్‌లో జవహర్‌లాల్ నెహ్రూతో కలిసి స్వాతంత్య్రోద్యమంలో పాల్గొన్నారు. తొమ్మిదేళ్లు జైలు జీవితం అనుభవించారు. 1940-46 మధ్య పూర్తిగా జైల్లోనే ఉన్నారు.
 ప్రధానిగా ఎన్నిక.. 
 నాటి ప్రధానిగా ఉన్న నెహ్రూ 1964 మే 7వ తేదీన కన్నుమూశారు. దీంతో లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి ఆ పదవి చేపట్టాల్సి వచ్చింది. అలా శాస్త్రి దేశ రెండో ప్రధానిగా 1964 జూన్ 9న ఎంపికయ్యారు. ఆయన పదవీ కాలంలో ఎన్నో సంక్షేమ కార్యక్రమాలు చేపట్టారు.  దీర్ఘకాలిక ఆహార కొరతను నివారించేందుకు అనేక కార్యక్రమాలు ప్రవేశపెట్టారు. హరిత విప్లవాన్ని ప్రోత్సహించారు. జాతీయ స్థాయిలో పాల ఉత్పత్తిని ప్రోత్సహించే దిశగా శ్వేత విప్లవాన్ని ప్రవేశపెట్టారు. జై జవాన్ జై కిసాన్ నినాదంతో ప్రజల్లో మంచి పేరు సంపాదించారు.
 తాష్కెంట్ ఒప్పందంలో కీలకపాత్ర.. 
 శాస్త్రి ప్రధానిగా ఉండగా భారత్-పాక్ మధ్య 1965లో 22 రోజులపాటు యుద్ధం జరిగింది. ఈ యుద్ధంలో భారత్ విజయం సాధించడంతో ఆయనకు ఎనలేని కీర్తి దక్కింది. యుద్ధానంతరం దేశ రక్షణ, ఆర్థిక వ్యవస్థల్ని మెరుగుపర్చడంలో శాస్త్రి కీలక పాత్ర పోషించారు. చైనా వల్ల ఏర్పడిన సమస్యల్ని శాంతియుతంగా, సమర్ధవంతంగా పరిష్కరించారు. పాక్ రాష్ట్రపతి మహ్మద్ ఆయుబ్‌ఖాన్‌తో కలిసి 1966 జనవరి 10న తాష్కెంట్ శిఖరాగ్ర సమావేశానికి హాజరయ్యారు. తాష్కెంట్ ఒప్పందంపై ఇరువురు సంతకాలు చేశారు. ఆ మరుసటిరోజే శాస్త్రి గుండెపోటుతో మరణించారు.
 విదేశీ సంబంధాలు మరింత మెరుగ్గా..
 విదేశీ సంబంధాల విషయంలో నెహ్రు సిద్ధాంతాన్నే శాస్త్రి కూడా కొనసాగించారు. సోవియట్ యూనియన్‌తో సంబంధాలు ఈయన హయాంలో మరింత మెరుగయ్యాయి. శ్రీలంకలో తమిళుల కోసం నాటి శ్రీలంక ప్రధాని సిరిమావో బండారు నాయకేతో ఒప్పందం కుదుర్చుకున్నారు. ఆర్మీకి కేటాయించే రక్షణ బడ్జెట్‌ను పెంచారు. దేశంలో శాంతిస్థాపన దిశగా కృషి చేశారు.
 శాస్త్రి మృతిపై వీడని మిస్టరీ..
 ఆయన మరణం అనేక సందేహాలకు తావిచ్చింది. ఇప్పటికీ శాస్త్రి మృతిపై పలు అనుమానాలున్నాయి. ఆయన ఆకస్మిక మరణాన్ని ప్రజలు జీర్ణించుకోలేకపోయారు. శాస్త్రి ఆరోగ్య పరిస్థితి బాగానే ఉందని అప్పటివరకు గుండెపోటు రాలేదని ఆయన వ్యక్తిగత వైద్యుడు ఆర్‌ఎన్.చాగ్ తెలిపారు. విషప్రయోగం వల్లే శాస్త్రి మరణించారని, శరీరానికి పోస్టమార్టమ్ నిర్వహించలేదని పలువురు ఆరోపించారు. సమాచార హక్కు చట్టం ద్వారా దీనికి సంబంధించిన వివరాలు అనూజ్ ధర్ అనే జర్నలిస్ట్ అడిగినప్పటికీ సరైన సమాధానం రాలేదు. శాస్త్రి రెండో కుమారుడు అనిల్ శాస్త్రి ప్రస్తుతం అమ్ ఆద్మీ పార్టీలో ఉన్నారు. తన తండ్రి మరణం సహజసిద్ధమైనది కాదని, దీనిపై విచారణ చేపట్టాలని కేంద్ర ప్రభుత్వాన్ని కోరారు. నాలుగో కుమారుడు అశోక్‌శాస్త్రి బీజేపీ నేత. అనిల్ ఆరోపణల్లో నిజం లేదని పేర్కొన్నారు. ఏది ఏమైనా శాస్త్రి మరణంపై ప్రభుత్వాలు సరైన విచారణ చేపట్టలేదనే వాదన ఇంకా వినిపిస్తూనే ఉంది.


 - సుభాష్ చంద్రబోస్ ను  భారత్ రప్పించేందుకు రష్యన్లతో చర్చలు
 -  లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి మనవడి తాజా వ్యాఖ్యలు
 
 న్యూఢిల్లీ: భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చిన తర్వాత నేతాజీ సుభాష్ చంద్రబోస్ రష్యాలో తలదాచుకున్నారా? ఆయనను భారత్కు తిరిగి రప్పించేందుకే లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి విశ్వప్రయత్నం చేశారా? శాస్త్రీజీ తాష్కెంట్ (నాటి రష్యన్ యూనియన్లోని) పర్యటన వెనుక సిమ్లా ఒప్పందమే కాక మరో ఉద్దేశం కూడా ఉందా? ఇప్పటికే ఈ కోణంలో పలు విషయాలు వెలుగులోకి రాగా, బుధవారం లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి మనవడు సిద్ధార్థ సింగ్ వెల్లడించిన అంశాలు మరింత సంచలనం కలిగించాయి.
 
 'ఒక ముఖ్య వ్యక్తిని తిరిగి రప్పించేందుకు మా తాత (లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి) సోవియెట్ యూనియన్కు చెందిన కీలక వ్యక్తులతో చర్చలు జరుపుతున్నారని మా నాన్న ద్వారా తెలిసింది' అని సిద్ధార్థ్ సింగ్ మీడియాకు చెప్పారు. ముఖ్యవ్యక్తి పేరేంటో చెప్పలేదు గానీ, దేశమంతా ఎంతగానో ఎదురుచూస్తున్న వ్యక్తి అని కూడా చెప్పడంతో.. అది నేతాజీయేనని తాము అర్థం చేసుకున్నామన్నారు. శాస్త్రీజీ.. నేతాజీని ఎంతగానో ఆరాధించేవారని, బోస్ అంతర్థానానికి సంబంధించిన రహస్య ఫైళ్లు వెల్లడించి ఆయన గౌరవాన్ని కాపాడుకోవాల్సిన అవసరం ఉన్నదని సిద్ధార్థ అన్నారు.
 
 గతంలో లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి మరణంపై తమకు అనుమానాలున్నాయని,  తాష్కెంట్లో చోటుచేసుకున్న సంఘటనల పూర్వాపరాలు వెల్లడించాలని శాస్త్రి కుటుంబసభ్యులు డిమాండ్ చేసిన సంగతి తెలిసిందే. నేతాజీని తిరిగి భారత్ రప్పిస్తున్న ప్రయత్నాలు చేయడం వల్లే తాష్కెంట్ లో శాస్త్రీజీపై విషప్రయోగం జరిగిందని కాంగ్రెస్ బద్ధవ్యతిరేకులు కొందరు వదంతులు సృష్టించడం అప్పట్లో సంచలనం రేకెత్తించింది.


 {పధానిపై మండిపడ్డ విపక్షాలు
 సమాధి వద్ద మోదీ నివాళి అర్పించకపోవటంపై ఆగ్రహం
  
  న్యూఢిల్లీ: మాజీ ప్రధాని లాల్‌బహదూర్ శాస్త్రికి ఆయన జయంతి సందర్భంగా ప్రధాని మోదీ నివాళులు అర్పించకపోవటంపై విపక్షాలు తీవ్ర ఆగ్రహం వ్యక్తం చేశాయి. మహాత్మాగాంధీ జయంతి రోజునే శాస్త్రి జయంతి కూడా కావటం తెలిసిందే. అయితే.. శుక్రవారం రాజ్‌ఘాట్‌కు వెళ్లి గాంధీకి నివాళులు అర్పించిన ప్రధాని మోదీ.. అక్కడికి అతి దగ్గర్లోనే ఉన్న విజయ్‌ఘాట్(లాల్‌బహదూర్ సమాధి)కు వెళ్లి నివాళులు అర్పించలేదు ట్విటర్‌లో మాత్రం శాస్త్రికి 140 పదాల్లో నివాళి అర్పించారు. మరోవైపు రాష్ట్రపతి ప్రణబ్, ఉపరాష్ట్రపతి హమీద్ అన్సారీ, కాంగ్రెస్ చీఫ్ సోనియాగాంధీ, వివిధ పార్టీల నేతలు విజయ్‌ఘాట్‌కు వెళ్లి శాస్త్రికి నివాళి అర్పించారు.


 కోల్కతా: మాజీ ప్రధానమంత్రి లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి మరణానికి సంబంధించిన ఫైళ్లను బహిర్గతం చేయాలని నేతాజీ సుభాష్ చంద్రబోస్ కుటుంబసభ్యులు డిమాండ్ చేస్తున్నారు.  బోస్ అదృశ్యానికి సంబంధించిన మరిన్ని ఫైళ్లను పశ్చిమ బెంగాల్ ముఖ్యమంత్రి మమతా బెనర్జీ ఇటీవలే  బహిర్గతం చేయగా..  రష్యాలోని తాష్కెంట్లో మృతి చెందిన లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి మృతిపై ప్రభుత్వం సిద్ధంచేసిన ఫైళ్లను బయటపెట్టాలని ఆయన కుమారులు బీజేపీ ప్రభుత్వాన్ని డిమాండ్ చేస్తున్న విషయం విదితమే.
 
 నేతాజీ కుటుంబానికి చెందిన చంద్రకుమార్ బోస్ సోషల్ మీడియా ఫేస్బుక్లో కొన్ని మిస్టరీ అంశాలను పోస్ట్ చేశారు. ఈ తాజా పరిణామాలను బట్టి చూస్తే శాస్త్రి మరణానికి నేతాజీ అదృశ్యం కారణమా..? అనే సందేహాలు తలెత్తుతున్నాయి. 1966 జనవరిలో రష్యా పర్యటనకు వెళ్లే ఒక నెల ముందు(డిసెంబర్ 23న) శాస్త్రిని కోల్కోతాలో తన తండ్రి అమియనాథ్ బోస్ కలిసినట్లు పేర్కొన్నారు.
 తన రష్యా పర్యటనలో నేతాజీ ఆ దేశంలో ఉన్నాడేమో తెలుసుకుంటానని శాస్త్రి ఆ భేటీలో అమియానాథ్కు చెప్పినట్లు వెల్లడించారు. అంతేగాక దేశం గర్వించదగ్గ వ్యక్తి అని, దేశ ప్రధానులందరిలోనూ లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి చాలా గొప్పవాడంటూ కొనియాడారు. అయితే తన ఫేస్బుక్ ఖాతాలో శాస్త్రి మృతి, నేతాజీ అదృశ్యం అంశాలపై చంద్రకుమార్ బోస్ పోస్ట్ చేయడం మరిన్ని అనుమానాలకు తావిస్తున్నట్లు కనిపిస్తోంది.


 భారత మాజీ ప్రధానమంత్రి లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి మరణంపై ఆయన కుమారుడు అనిల్ శాస్త్రి అనుమానాలు వ్యక్తం చేశారు. తన తండ్రిది సహజ మరణం కాదని, మరణించేసరికి ఆయన ముఖం నీలంగా మారి ఉందని, ఆయన డైరీ కూడా కనిపించలేదని చెప్పారు. తాష్కెంట్లో శాస్త్రీజీ ఉన్న గదిలో బెల్ గానీ, టెలిఫోన్ గానీ లేవని.. ఆయనకు కనీసం ప్రాథమిక చికిత్స కూడా అందలేదని అనిల్ శాస్త్రి ఆరోపించారు.
 
 అప్పట్లో అక్కడి భారత రాయబార కార్యాలయ వర్గాలు నిర్లక్ష్యంగా వహించాయని మండిపడ్డారు. మోదీ ప్రభుత్వం శాస్త్రీజీకి సంబంధించిన ఫైళ్లను బయటపెట్టాలని, ఆయన మృతిపై ఒక విచారణ కమిటీని ఏర్పాటుచేయాలని అనిల్ శాస్త్రి డిమాండ్ చేశారు. కాగా, ప్రస్తుత ఉజ్బెకిస్థాన్లోని తాష్కెంట్ నగరంలో 1966 జనరి 11వ తేదీన లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి మరణించారు.


 దావణగెరె : మహాత్మాగాంధీ కన్న కలలు నేడు నేరవేరనున్నాయని జిల్లా ఇన్‌చార్జి మంత్రి డాక్టర్ శామనూరు శివశంకరప్ప అన్నారు. ఆయన గురువారం స్థానిక పాలికె ఆవరణంలో జిల్లా పాలకె, జిల్లా పంచాయతీ ఆవరణంలో ఏర్పాటు చేసిన గాంధీ జయంతి, మాజీ ప్రధాని లాల్ బహుదూర్ శాస్త్రి చిత్రపటానికి పూలమాలలు వేసి నివాళులర్పించారు. అనంతరం ఆయన మాట్లాడుతూ మహాత్మాగాంధీ స్వచ్ఛ సమాజ, గ్రామ స్వరాజ్యం కోసం కన్న కలలు నెరవేరనున్నాయన్నారు. అయితే ఈ స్వచ్ఛతా కార్యక్రమం గాంధీ జయంతి రోజునే కాకుండా నిత్యం చేపట్టాలని సూచించారు. కార్యక్రమం లో విధాన పరిషత్ సభ్యుడు అబ్దుల్ జబ్బార్,  మేయర్ రేణుకాబాయి, జిల్లా అధికారి అంజన్‌కుమార్, ఎస్‌పీ.బోరలింగయ్య పాల్గొన్నారు.
  
 సాక్షి, బళ్లారి : ప్రధాని మోడీ పిలుపు మేరకు గురువారం స్వచ్ఛ భారత్ కార్యక్రమాన్ని బళ్లారిలో వాడవాడలా నిర్వహించారు. బీజేపీ శ్రేణులు, పలు పాఠశాలలకు చెందిన విద్యార్థులు, స్వచ్ఛంధ సంస్థల నేతలు, మఠాధిపతులు చీపుర్లు పట్టుకుని చెత్త ఊడ్చారు.
  
 హొస్పేట : జాతిపిత మహాత్మాగాంధీ కన్న కలలు సాకారం చేసేందుకు అందరూ కృషి చేయాలని స్థానిక కాంగ్రెస్ నేత హెచ్.అబ్దుల్ వహాబ్ అన్నారు. గురువారం నగరంలోని కాంగ్రెస్ కార్యాలయంలో గాంధీ చిత్రపటానికి పూలమాలలు వేసిన అనంతరం మాట్లాడారు.  గాంధీజీ బోధించిన సత్యం, అహింసా సిద్ధాం తాలను ప్రతి ఒక్కరూ ఆచరించాలన్నారు. ఈ కార్యక్రమంలో కాంగ్రెస్ నేతలు  సాలిసిద్దయ్యస్వామి, గుజ్జల నాగరాజ్, తారిహళ్లి వెంకటేశ్,  అయ్యాళిమూర్తి,  డీ.వెం కటరమణ, మున్నీ, ఫహింపాషా,  అబీద్, హుసేన్, కన్నీ శ్రీకంఠ పాల్గొన్నారు.
  
 శ్రీరామనగర్ :  కనకగిరి బ్లాక్ కాంగ్రెస్ అధ్యక్షుడు రెడ్డి శ్రీనివాస్ ఆధ్వర్యంలో కాంగ్రెస్ పార్టీ కార్యాలయంలో గురువారం గాంధీ జంయతిని ఘనంగా నిర్వహించారు. ఈ సందర్భంగా రెడ్డి శ్రీనివాస్ మాట్లాడుతూ గాంధి బ్రిటీష్ ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా పోరాటం చేసి జైలుకు వెళ్లారన్నారు. కార్యక్రమంలో పార్టీ సీనియర్ నాయకులు టి.జయరామిరెడ్డి, సుభాష్‌చంద్రబోస్, భాస్కర్‌రెడ్డి, సీహెచ్.సత్యనారాయణ(బుజ్జి), కొప్పళ కిసాన్ సెల్ అధ్యక్షుడు వట్టికూటి శ్రీనివాసు, నల్లచంద్రారావు పాల్గొన్నారు.
  
 చెళ్లకెర రూరల్ : మహాత్మాగాంధీ స్వాతంత్య్రం కోసమే కాకుండా సమస్త జీవరాసుల రక్షణ,  సమానతను కాపాడారని ఎమ్మెల్యే టీ.రఘుమూర్తి తెలిపారు. ఆయన గురువారం స్థానిక  తాలూకా పంచాయతీ కార్యాలయంలో స్వచ్ఛత భారత్ అభియాన్ సందర్భంగా  మొక్కలను నాటే కార్యక్రమాన్ని నిర్వహించారు. కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో మరుగుదొడ్ల నిర్మాణం, రహదారుల నిర్మాణం, వీధి దీపాలు, డ్రెయినేజీ వ్యవస్థ కోసం అధిక సంఖ్యలో నిధులు విడుదల చేస్తున్నారని వీటిని సద్వినియోగం చేసుకోవాలన్నారు.
 
 కార్యక్రమంలో తాలూకా పంచాయతీ కార్యనిర్వహణాధికారి టీ.పాండ్యప్ప, అధ్యక్షుడు భాగ్యమ్మ, బాబురెడ్డి, తహశీల్దార్ శ్రీధర్ ఎస్.పాటిల్ పాల్గొన్నారు.
  
 గంగావతి : గాంధీ సర్కిల్‌లోని మహాత్ముడికి బీజేపీ, కన్నడ సేన కార్యకర్తలు పూలమాలలు వేసి నివాళులర్పించారు. గాంధీనగర్‌లో మహాత్మాగాంధీ విగ్రహానికి బీజేపీ నేత, మాజీ ఎమ్మెల్యే పరణ్ణ మునవళ్లి, మాజీ ఎంపీ సూగూరు శివరామగౌడ, మనోహర్‌స్వామి, సయ్యద్ అలీ తదితరులు పూలమాలలు వేసి నివాళులర్పించారు.
  


 న్యూఢిల్లీ: ‘స్వచ్ఛ్ భారత్’ పట్ల తన చిత్త శుద్ధిని చీపురు పట్టి మరీ నిరూపించుకున్నారు ప్రధాని మోదీ. మహాత్మాగాంధీ, మాజీ ప్రధాని లాల్ బహదూర్ శాస్త్రిల జయంతి సందర్భంగా గురువారం వారికి నివాళులు అర్పించి వస్తూ.. దారిలో ఉన్న మందిర్ మార్గ్ పోలీస్‌స్టేషన్ వద్ద కాన్వాయ్‌ని ఆపి, పోలీస్ స్టేషన్లో పరిశుభ్రత ఎలా ఉందో పరిశీలించారు. అంతేకాదు.. అక్కడ పేరుకుని ఉన్న చెత్తను స్వయంగా చీపురు పట్టి ఊడ్చి, శుభ్రం చేశారు. అక్కడి పోలీసులకు పరిశుభ్రతపై క్లాస్ ఇచ్చారు. అనంతరం అక్కడి నుంచి పారిశుద్ధ్య కార్మికులు నివసించే వాల్మీకి బస్తీకి వెళ్లి అక్కడి పేవ్‌మెంట్‌లను శుభ్రం చేశారు. ఆ తరువాతే రాజ్‌పథ్ రోడ్‌లో స్వచ్ఛ్ భారత్’ కార్యక్రమాన్ని లాంఛనంగా ప్రారంభించారు.


  నాందేడ్, న్యూస్‌లైన్:  పత్తి ఎగుమతులపై కేంద్రం నిషేధం విధించడం విదర్భ రైతుకు శపంగా పరిణమించిందని బీజేపీ ప్రధాని అభ్యర్థి నరేంద్ర మోడీ ఆరోపించారు. యూపీఏ సర్కార్ తీసుకున్న విధాన నిర్ణయాల వల్ల లాల్ బహుదూర్ శాస్త్రి నినాదమైన జై జవాన్ జై కిసాన్ కాస్తా మర్ జవాన్, మర్ కిశాన్‌గా మారిందని అకోలాలో ఆదివారం జరిగిన ఎన్నికల ప్రచారంలో మోడీ మండిపడ్డారు. రానున్న ఎన్నికల్లో వారి నినాదం ఇదేనని చమత్కరించా రు.
 
 విదర్భ కన్నా గుజరాత్‌లో అనేక మంది రైతులు ఉన్నారని, అయితే ఇక్కడి వారి మాదిరిగా అక్కడ ఆత్మహత్యలు చేసుకోవడం లేదన్నారు. ఉత్పాదక నాణ్య త పెరిగేలా కేంద్రం ఏమీ చర్య లు తీసుకోవడం లేదని, అందుకే విదర్భలో రైతుల ఆత్మహత్యలు పెరిగాయని చెప్పారు. అకోలాలో వ్యవసాయ విశ్వ విద్యాలయమున్నా స్థానిక రైతులకు ఉపయోగపడం లేదన్నారు. రైతులను కేంద్ర వ్యవసాయ శాఖ మంత్రి శరద్ పవార్, కాంగ్రెస్ వంచి స్తోందని మండిపడ్డారు.
 
  మాజీ సీఎం అశోక్ చవాన్‌కు టికెటివ్వడమేంటి?
  ‘ఆదర్శ్ సొసైటీ కుంభకోణంలో ఆరోపణలు ఎదుర్కొంటున్న మాజీ ముఖ్యమంత్రి అశోక్ చవాన్ అభ్యర్థిత్వంపై నేను ప్రశ్నిం చినప్పుడు, సమగ్ర దర్యాప్తు చేసి ఆయనపై తప్పకుండా చర్యలు తీసుకుంటామని కాంగ్రెస్ అధ్యక్షురాలు సోనియా గాంధీ, ఉపాధ్యక్షుడు రాహుల్ గాంధీ ఢిల్లీలో విలేకరుల సమావేశంలో హామీ ఇచ్చారు. చర్యలు తీసుకోవడమంటే ఎన్నికల్లో పోటీచేసేందుకు టికెట్ ఇవ్వడమా..? అ’ని మోడీ ఎద్దేవా చేశారు. నాందేడ్ లోక్‌సభ నియోజకవర్గం బీజేపీ, శివసేన, ఆర్పీఐ (ఆఠవలే వర్గం) మహా కూటమి అభ్యర్థి డీబీ పాటిల్‌కు మద్దతుగా ఆదివారం నిర్వహించిన ప్రచారసభకు మోడీ హాజరయ్యారు.
 
  నాందేడ్‌లోని శ్రీ గురుగోవింద్ సింగ్ స్టేడియంలో ఏర్పాటుచేసిన ప్రచార సభకు సుమారు లక్షన్నరకుపైగా జనం వచ్చారు. ఈ సందర్భంగా భారీ జనానుద్ధేశించి మోడీ మాట్లాడుతూ... దేశంలో కాంగ్రెస్‌కు నూక లు చెల్లాయని, మే 16వ తేదీ కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వానికి ఆఖరు రోజ న్నారు. కార్గిల్ యుద్ధంలో తమ భర్తలను పొగొట్టుకున్న వితంతువులకు తీరని అన్యాయం చేశారని దుయ్యబట్టారు. మన సంస్కృతిలో సోదరికి ఇవ్వడమే తప్ప వారి నుంచి పుచ్చుకునే సంప్రదా యం లేదని, అయితే ఓ సోదరుడు సోదరి ఇంటి టికెట్‌నే కాజేశారని చవాన్ ఉద్ధేశించి పరోక్షంగా విమర్శించారు. శ్రీగురుగోవింద్ సింగ్ పుట్టిన ఈ నాందే డ్ గడ్డమీద ఒట్టేసి చెబుతున్న కొత్త ప్రభుత్వం ఏర్పాటు కాగానే, అవినీతి కుంభకోణంలో చిక్కుకున్న వారిని చట్టపరంగా శిక్షించి తీరుతామని, వారి ని వదిలే ప్రసక్తి లేదన్నారు. పెరిగిన నిత్యావసర సరుకుల ధరలతో పేదలు బేజారైపోయారని, ఎక్క డ చూసిన కాంగ్రెస్ నాయకుల అవినీతి భాగోతాలే వెలుగులోకి వస్తున్నాయన్నారు.
 
 అవినీతిలో కూరుకుపోయిన కాం గ్రెస్‌కు గుణపాఠం చెప్పాలంటే అధికారంలోంచి గద్దె దింపడమే ప్రత్యామ్నా య మార్గమని ప్రజలకు మోడీ పిలుపునిచ్చారు. అనంతరం బీజేపీ నాయకుడు గోపీనాథ్ ముండే మాట్లాడుతూ...అశోక్ చవాన్ పరాజయం తథ్యమని జోస్యం చెప్పారు. అకాల వర్షాల వల్ల తీవ్రం గా నష్టపోయిన రైతులను ఆదుకోవడంలో ప్రభుత్వం పూర్తిగా విఫలమైందని దుయ్యబట్టారు. తమ ప్రభుత్వం అధికారంలోకి వస్తే రైతులను అన్ని విధాలా ఆదుకుంటామని హామీ ఇచ్చారు.
 
  వచ్చే ఎన్నికల్లో రాష్ట్రంలో దాదాపు 40 లోక్‌సభ స్థానాల్లో గెలుస్తామని ధీమా వ్యక్తం చేశారు. అనంతరం ఆర్పీఐ అధ్యక్షుడు రాందాస్ అథవలే, బీజేపీ ప్రదేశ్ అధ్యక్షుడు దేవేంద్ర ఫడ్నవీస్, అభ్యర్థి డి.బి.పాటిల్ తదితరు లు మాట్లాడుతూ కాంగ్రెస్ గుణపాఠం చెప్పి, మహా కూటమికి అధికారం అప్పగించాలని అన్నారు. పాటిల్‌ను గెలిపించేందుకు నడుం బిగించాలని కార్యకర్తలకు పిలుపునిచ్చారు. ఈ సభలో మహాకూటమి నాయకులు, ఎమ్మెల్యేలు, పదాధికారులు పెద్ద సంఖ్యలో పాల్గొన్నారు.
 
  ఈ ఎన్నికలు శివసేనకు సవాల్: ఉద్ధవ్‌ఠాక్రే
  ముంబై: తన తండ్రి బాల్‌ఠాక్రే మరణం తర్వాత తొలిసారిగా జరుగుతున్న ఈ ఎన్నికలు తమ పార్టీకి సవాల్ అని శివసేన పార్టీ అధ్యక్షుడు ఉద్ధవ్‌ఠాక్రే స్పష్టం చేశారు. ఇప్పటికీ బాల్‌ఠాక్రే సమక్షంలోనే పార్టీ నడుస్తుందన్న భావన కలుగుతోందని ఆదివా రం సామ్నా సంపాదకీయంలో పేర్కొన్నారు. కొంత మంది నాయకులే పార్టీ వీడుతున్నారే తప్ప క్యాడర్ అంతా తమతోనే ఉందన్నారు. టికెట్లు నిరాకరించడంతో కొంత మంది బయటకు వెళుతున్నారని చచెప్పారు. అక్రమాస్తుల కేసులో శివసేన పార్టీ నాయకుడు బాబన్‌రావ్ గోలప్‌కు శిక్ష పడటంపై ఆశ్చర్యం వ్యక్తం చేశారు. 14 ఏళ్ల తర్వాత కూడా, అది కూడా ఎన్నికల సమయంలో తీర్పు రావడం ఏంటోనని అన్నారు. కాగా, దేశవ్యాప్తంగా బీజేపీ నేతృత్వం లోని నేషనల్ డెమోక్రటిక్ అలయెన్స్ (ఎన్‌డీఏ) అనుకూల పవనాలు వీస్తున్నాయన్నారు. త్వరలోనే ఇది కాషాయ తుఫానుగా మారుతుందన్న ఆశాభావం వ్యక్తం చేశారు.  
 
  కాంగ్రెస్‌కు బలమైన నాయకత్వం లోపించిం దని, బీజేపీ ప్రధాని అభ్యర్థి నరేం ద్ర మోడీని ప్రత్యమ్నాయంగా ప్రజలు భావిస్తున్నారని పేర్కొన్నారు.  అటల్ బీహారి వాజ్‌పేయి మినహా మిగతా ఏ నాయకుల గురించి బీజేపీ ప్రచారంలో పేర్కొనడం లేదని, అదే కాంగ్రెస్ నెహ్రూ, ఇందిరా గాంధీ, రాజీవ్ గాంధీ పేర్లు వాడుకుంటున్నా రాహుల్ గాంధీ, అదే సమయంలో ప్రియాంక వాద్రాను ప్రజల ముందు కు తేవడంలో విఫలమైం దన్నారు. ప్రతిపక్ష పార్టీలన్నీ నరేంద్ర మోడీకి సంపూర్ణ మద్దతును ప్రకటించాయని తెలిపారు.


 న్యూఢిల్లీ: భారత్ రెండో ప్రధాని లాల్ బహదూర్  శాస్త్రి అంకితభావం అపూర్వమని టిబెటన్ మతగురువు దలైలామా కొనియాడారు. ఆయన మరికొన్ని రోజులు బతికిఉంటే దేశానికి మరింత సేవ చేసేవారని పేర్కొన్నారు. నగరంలో ఆదివారం ఏర్పాటు చేసిన కార్యక్రమంలో ‘లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి: లెస్సన్ ఇన్ లీడర్‌షిప్’ పేరుతో శాస్త్రి తనయుడు అనిల్ శాస్త్రి, పవన్ చౌదరి సంయుక్తంగా రాసిన జీవిత చరిత్ర పుస్తకాన్ని ఆవిష్కరించిన సందర్భంగా ఆయన మాట్లాడారు.
  
  ‘శాస్త్రి చాలా అంకితభావంతో దేశం కోసం పనిచేశారు. ఆయన మరికొన్ని సంవత్సరాలు బతికి ఉంటే దేశాభివృద్ది కోసం మరింత సేవ చేసేవారు. 1965లో పాక్‌తో యుద్ధం జరిగిన సమయంలో ఆయన చాలా ధైర్యంగా వ్యవహరించారు. భారతీయ సంస్కృతికి, సంప్రదాయాలకు ఆయన ప్రతినిధిగా కనిపించేవారు.
  
  చాలా గొప్ప వ్యక్తి. ఆయనలోని అంకితభావాన్ని చాలా దగ్గరగా చూశాను. ఆయన అభిమానుల్లో నేనూ ఒకడిని. ప్రధానిగా ఉన్న సమయంలోనే నేను శాస్త్రిని కలిశాను. మాటలకు, చేతలకు పొంతన ఉండాలని భావించే వ్యక్తి.
  
  ఎదుటివారి పట్ల దయ, జాలి చూపే హృదయం ఆయన  సొంతం. చిన్నప్పుడు నేనో పుస్తకాన్ని కొనుక్కున్నాను. అది నా జీవితంలో ఎంతో మార్పు తీసుకొచ్చింది. అలాగే తండ్రి జీవితాన్ని అనిల్‌శాస్త్రి మనకు పుస్తకంగా అందిస్తున్నారు. ఇది ఎందరికో స్ఫూర్తినిస్తుందని భావిస్తున్నానన్నారు.


 హైదరాబాద్ : జాతిపిత మహాత్మాగాంధీ, మాజీ ప్రధాని లాల్ బహుదూర్ శాస్త్రి జయంతి సందర్భంగా వైఎస్ఆర్ కాంగ్రెస్ పార్టీ అధ్యక్షుడు వైఎస్ జగన్ మోహన్ రెడ్డి నివాళులు అర్పించారు. వైఎస్ఆర్ కాంగ్రెస్ పార్టీ ప్రధాన కార్యాలయంలో మహత్మాగాంధీ,  లాలూ బహుదూర్ శాస్త్రి చిత్రపటాలకు పూలమాలలు వేసి అంజలి ఘటించారు. కాగా జగన్ రాకతో పార్టీ కార్యాలయం.... అభిమానులు, పార్టీ కార్యకర్తలతో కిక్కిరిసింది. తమ అభిమాన నేతను చూసేందుకు పెద్ద ఎత్తున తరలి వచ్చారు. కాగా  ఇడుపులపాయ నుంచి ఈరోజు ఉదయం జగన్ హైదరాబాద్ చేరుకున్నారు.


 అద్వితీయమైన సిన్సిన్నాటస్ చరిత్రను ప్రాచీన చరిత్రకారుడు లైవీ (టైటస్ లై వియస్ పటావినస్) నమోదు చేశాడు. క్రీ.పూ. 458లో సాబైన్, అయికీ ఇటాలియన్ తెగల నుంచి  రోమ్‌కు ముప్పు ఏర్పడింది. నాగలి పట్టి పొలం దున్నుకుంటున్న లూషియస్ క్విన్‌సిటస్ సిన్సిన్నాటస్‌ను దేశ రక్షణ కోసం పిలిపించారు. రోమన్ సామ్రాజ్యానికి  అతనిని నియంతగా నియమించారు. దురాక్రమణకు దిగిన తెగలను ఓడించిన అతడు దొరికిన సంపదనంతా తన సైన్యానికి పంచిపెట్టాడు. వెంటనే తిరిగి తన పొలానికి వెళ్లిపోయాడు. సిన్సిన్నాటస్ తన నాగలిని పొలంలో ఎక్కడ వదిలి పెట్టాడో అది సరిగ్గా అక్కడే ఉంది. అందులో ఆశ్చర్యపోవాల్సింది ఏమీ లేదు. సిన్సిన్నాటస్ నియంతగా ఉన్నది కేవలం పదిహేను రోజులే. రాజకీయ నాయకులకు తప్పనిసరి పాఠ్యాంశంగా చేయాల్సిన సిన్సిన్నాటస్ వృత్తాంతం చారిత్రక అధ్యయనాంశాల అంచుల్లోనే మిగిలిపోయింది.
  
  ఆ తదుపరి రోమన్ సామ్రాజ్యాన్ని పాలించిన ఏ నియంత లేదా పాలకుడు అలాంటి అసాధారణమైన విజ్ఞతను ప్రదర్శించలేదు. అధికారం కాక మరే వ్యాపకంలోనైనాగానీ అలాంటి శాంతి, సంతృప్తి లభించగలదన్న ఆలోచనే అధికారం కలిగిన వారికి మింగుడుపడనిది. దాదాపు 130 మంది రోమన్ చక్రవర్తులలో కేవలం 28 మంది మాత్రమే వృద్ధాప్యంలో లేదా రోగగ్రస్తులై మరణించారు. రాజకీయం స్వాభావికంగానే పదవీ వైభోగం కోసం తపిస్తుంది. పదవీ విరమణతో కలిగే ఒంటరితనమంటేనే అది భీతిల్లిపోతుంది.
  
  శక్తిమంతుైడె న  ఒక మంత్రి స్వచ్ఛందంగా పదవిని త్యజించిన ఘటన మన దేశంలో ఒకే ఒకసారి జరిగింది. లాల్ బహుదూర్‌శాస్త్రి రైల్వే మంత్రిగా ఉండగా అలా పదవీ పరిత్యాగం చేశారు. ఆరు దశాబ్దాల తర్వాత, ప్రమాదాలు ఒక మినహాయింపుగా గాక ఒక నియమంగా మారి పోయాయి. ఇప్పుడా సూత్రాన్ని పాటించడం మూర్ఖత్వం అవుతుంది లేదా తమాషా అవుతుంది. మంత్రులను జవాబుదారులను చేసేట్టయితే నేటి పార్లమెంటులో మంత్రులుగా పదోన్నతిని పొందగల ఎంపీలకు కొరత ఏర్పడుతుంది. జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ తన పరిపాలన సాఫల్యత నొందుతూ ఉచ్ఛదశలో ఉండగా, 1957లో పదవీ విరమణచేయాలని యోచించారు. అంతేగానీ 1962 చైనా యుద్ధంతో ఆయన ప్రతిష్ట అథఃపాతాళంలో ఉన్నప్పుడు మాత్రం కాదు. నెహ్రూ పదవీ విరమణ యోచనకు కారణాలు అత్యంత మానవీయమైనవి. గ్రంథపఠనం, రచనావ్యాసంగాలను కొనసాగించాలని, కుటుంబ సభ్యులతో కలిసి గడపాలని కోరుకున్నారు. అయితే అతి తే లికగానే ఆయనను పదవిలో కొనసాగడానికి ఒప్పించగలిగారు. ప్రతి రాజకీయ కథ విషాదాంతంగానే ముగుస్తుందని అంటారు.  1962లో నెహ్రూకు అదే సంభవించింది. 
  
 అయితే రాజకీయంగా గత్యంతరం లేకపోవడమనే స్థితి నేటికీ రాజకీయరంగం నుంచి అదృశ్యం కాలే దనడం నిస్సందేహం. ఒకప్పుడు పెట్టుబడిగా ఉండిన మన్మోహన్‌సింగ్ నేడు తలభారంగా మారారు. ప్రజాభిప్రాయ సేకరణలు దృశ్యమానంగానూ, పిట్టకథల రూపంలోనూ కూడా అందుకు  ఆధారాలను చూపుతున్నాయి. 2009లో ఆయనకున్న జనాదరణ స్థాయితో పోలిస్తే ఇది ఒక అసాధారణమైన  పతనం. బహుశా ఆయన మరీ ఎక్కువగా ఆశలను రేకెత్తించి ఉండాలి. ఇక అక్కడి నుంచి ఆయన ఎక్కడికి పోవడానికి లేదు, అథోదిశగా తప్ప. అయితే వాస్తవాలు ఇంక మారలేనంతగా ఘనీభవించిపోయాయి. ‘ఏబీపీ న్యూస్’ ప్రజాభిప్రాయ సేకరణ ప్రకారం ప్రధాని పోటీలో 47 శాతం మద్దతుతో  నరేంద్రమోడి ముందున్నారు. కాగా రాహుల్ గాంధీ తమ గట్టి మద్దతుదార్ల నుంచి లభించే 18 శాతం మద్దతును దాటలేకపోయారు. ఇక మన్మోహన్ ఎక్కాడా సోదిలోనే లేరు. ఇక పార్టీల మధ్య వ్యత్యాసాన్ని చూసినా పరిస్థితి అంతే ఆందోళనకరంగా ఉంది.   మీరు గనుక గట్టి కాంగ్రెస్ మద్దతుదార్లయితే ఇది గమనించండి: బీజేపీకి 36 శాతం మద్దతు లభిస్తుండగా, కాంగ్రెస్‌కు 22 శాతం మాత్రమే మద్దతు లభిస్తోంది. బీజేపీ పునాది కొన్ని ప్రాంతాలకే పరిమితమైనది. కానీ అది ఉన్న చోటల్లా దాని మద్దుతు బాగా లోతుగా విస్తరించి ఉంటుంది. 
  
  మన పార్లమెంటరీ వ్యవస్థ ఇలాంటి సంక్షోభ సమయంలో ఆగి, సరిదిద్దుకోడానికి పాలక పార్టీలకు అవకాశాన్ని కల్పిస్తుంది. ప్రభుత్వాన్ని కోల్పోకుండా వాళ్లు తమ ప్రధానిని మార్చుకోవచ్చు. యూపీఏ-2 ప్రభుత్వం సృష్టించిన పారిపాలనాపరమైన, రాజకీయపరమైన శూన్యాన్ని భర్తీచేయగల షీలాదీక్షిత్ అద్భుత ప్రత్యామ్నాయం కాగలుగుతారు. మరి కాంగ్రెస్ ఎందుకు ఈ యథాతథస్థితిని కొనసాగిస్తున్నట్టు? తర్కానికి లొంగే అదృశ్య కారణం ఏదో ఉండాలి. అది, ఒక్క రాహుల్‌గాంధీని తప్ప సోనియాగాంధీ మరే వారసులను పరిగణనలోకి తీసుకోరు అనేది మాత్రమే. ఆయనేమో తనంతట తానుగా ఆ పని చేయడానికి అశక్తులు, పళ్లెంలో పెట్టి అందిస్తే అందుకోవాలన్న ఆలోచన నాటుకున్నవారు. 
  
  ఒక నేతగా రాహుల్‌గాంధీ ప్రజల ఆకాంక్షలను నెరవేర్చగలరన్న విశ్వాసాన్ని పెంపొందింపజేయడానికి కాం గ్రెస్ ప్రయత్నించడం లేదు. అందుకు బదులుగా బీజేపీ అభ్యర్థి ప్రతిష్టను దిగజార్చి అత్యున్నత పదవికి అనర్హునిగా చూపే వ్యూహంపై దృష్టిని కేంద్రీకరించి అన్ని యం త్రాంగాలను, మంత్రాంగాలను ప్రయోగిస్తోంది. ఇది ప్రతి కూలమైన ఫలితాలను మాత్రమే కలగజేస్తుంది. మోడీలో ఉన్న అన్ని ప్రతికూల అంశాలను పరిగణనలోకి తీసుకున్న తర్వాతే ఓటరు నిర్ణయం తీసుకుంటారు.  గుజరాత్ అల్లర్లకు జవాబుదారీతనం వహించడానికి సంబంధించిన కథనానికి జోడించడానికి మాత్రం ఇంకా ఏమీ లేదు. అయితే ప్రజలలో రాహుల్‌గాంధీ పలుకుబడి ఇప్పుడున్నట్టు అలాగే నిలకడగా ఉండిపోతే లేదా అనిశ్చితంగా ఉంటే ఎన్నికల యుద్ధం వచ్చేసరికి కాంగ్రెస్ వాదన అత్యంత  అస్పష్టంగానే మిగులుతుంది. 
  
  గందరగోళం అత్యంత అధమం. కాంగ్రెస్ రాహుల్‌గాంధీ ప్రజలకు ఏమి చేయగలరనే ప్రశ్నకు సమాధానం చెప్పకుండా వదిలేస్తే, అప్పుడది సంప్రదాయకంగా ప్రతిపక్షాన్ని పట్టిపీడించే వ్యాధికి గురికావాల్సి వస్తుంది. వయస్సు, పరిపాలనాపరమైన రికార్డు కూడా మన్మో హన్‌ను మూడోదఫా అభ్యర్థిగా నిరాకరిస్తున్నాయి. సంశయంలో ఉన్న ఓటర్లను తమ వేపు మొగ్గేట్టు చేసుకొని, రాహుల్ గాంధీ దేనికి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నారనేదాన్ని నిరూపించడం మాత్రమే ఉన్న ఏకైక మార్గం. అంతేగానీ ఆయన దేని నుంచి దాక్కుంటున్నారో దాన్ని తప్పించుకోవడం కాదు. 
  
  2009లో మన్మోహన్ ఇప్పటికంటే పిన్న వయస్కు లు. గత ఐదేళ్ల కాలంలో ఆయనపై పదేళ్లకంటే ఎక్కువగానే వయోభారం పడింది. రెండవసారి ప్రధానిగా పాత్రికేయ సమావేశంలో ఆయన సానుకూల ధోరణితోనూ, ఆత్మవిశ్వాసంతోనూ కనిపించారు. రాహుల్‌గాంధీ గురిం చిన అనివార్యమైన ప్రశ్న ఎదురైనప్పుడల్లా వెంటనే స్పం దించేవారు. రాహుల్‌గాంధీ ఆ పదవిని ఎప్పుడు స్వీకరిస్తానంటే అప్పుడు తాను తప్పుకోవడానికి సిద్ధంగా ఉన్నానని చెప్పేవారు. ప్రతివారూ దాన్ని చిరునవ్వుతో స్వీక రించి ఊరుకునే వారు.
  
  మన్మోహన్ 2009 చివర్లో లేదా 2010లో ఎప్పుడు తప్పుకుని ఉన్నా, ఇప్పుడు దేశవ్యాప్తంగా ఆయనను తిరిగి తీసుకురావాలనే డిమాండు మారుమోగుతుండేది. సిన్సిన్నాటస్ పదిహేను రోజుల్లో దేశ శత్రువులను ధ్వంసించి, కనీవినీ ఎరుగని రోమ్ అద్భుత వైభవానికి ప్రాతిపదికను వేయడంతో సమానంగా మన్మోహన్ మొదటి ఐదేళ్ల పాల నను అద్భుతమంటూ కీర్తించేవారు.  
  మన్మోహన్ నాగలిపట్టి దున్నుకునే నేలకంటే రాజ సౌధాన్నే కోరుకున్నారు. 
  -ఎం.జె.అక్బర్, సీనియర్ సంపాదకులు