యుద్ధం మొదలెట్టి రోజులు గడుస్తున్నా ఆశించిన ఫలితం రాకపోతే యుద్ధాన్ని ఆరంభించిన పక్షానికి చికాకు, అసహనం పెరుగుతాయి. దీంతో మరింత భయంకరమైన ఆయుధ ప్రయోగానికి దిగే ప్రమాదం ఉంది. ఉక్రెయిన్‌పై దాడిలో విజయం కనుచూపుమేరలో కానరాకపోవడంతో రష్యా రసాయనాయుధాల ప్రయోగానికి దిగే ప్రమాదం ఉందని నిపుణులు ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నారు.    ఉక్రెయిన్‌పై రష్యా దాడి మొదలై నెల దాటింది. ఇంతవరకు చెప్పుకోదగ్గ విజయం రష్యాకు దక్కినట్లు కనిపించడం లేదు. దీంతో యుద్ధాన్ని ఎలా ముగించాలో అర్థం కాని పుతిన్‌ భయంకర జనహనన ఆయుధాలను ప్రయోగించవచ్చనే భయాలున్నాయి. రష్యా విజయం కోసం రసాయన ఆయుధాలు ప్రయోగించే అవకాశాలు అధికమని యూఎస్‌ అనుమానిస్తోంది. ఇందుకోసం ముందుగా ఉక్రెయిన్‌లో జీవ, రసాయన ఆయుధాలున్నాయని రష్యా ప్రచారం చేస్తోందని, రాబోయే రోజుల్లో ఉక్రెయిన్‌ను నిలవరించడానికనే సాకుతో రష్యా రసాయనాయుధాలు ప్రయోగించవచ్చని అమెరికా భావిస్తోంది. ఈ ఊహాగానాలకు బలం చేకూర్చేలా ఈ నెల 21న సుమీ నగరంలోని ఒక రసాయన ప్లాంట్‌ను రష్యా పేల్చివేసింది. దీంతో అక్కడి వాతావరణంలోకి భారీగా అమ్మోనియా విడుదలై స్థానికులకు తీవ్ర ఇబ్బందులు తెచ్చింది. గతంలో పుతిన్‌ రసాయన ఆయుధాల ప్రయోగించిన దాఖలాలున్నాయని, అందువల్ల ఈ విషయంలో అంతా అప్రమత్తంగా ఉండాలని బైడెన్‌ హెచ్చరించారు. ఉక్రెయిన్‌ తన సొంత పౌరులపై రసాయన దాడికి సన్నాహాలు చేస్తోందని అటుపక్క రష్యా విమర్శిస్తోంది. తమపై రసాయన ఆయుధ ప్రయోగ నేరారోపణ చేయడానికి ఉక్రెయిన్‌ ఈ దారుణానికి తలపడనుందని రష్యా రక్షణ మంత్రి ఆరోపించారు.   రష్యా రూటే సెపరేటు కెమికల్‌ ఆయుధాల ప్రయోగంలో రష్యాకుక ఘన చరిత్ర ఉంది. చాలా సంవత్సరాలుగా పలువురిని రష్యా ఈ ఆయుధాలు ఉపయోగించి పొట్టన పెట్టుకుందన్న ఆరోపణలున్నాయి. తాజాగా సిరియాలో పౌరులపై రసాయనాయుధాలను అధ్యక్షుడు బషర్‌ రష్యా సహకారంతో ప్రయోగించారని అమెరికా ఆరోపించింది. దీనిపై విచారణకు రష్యా అడ్డుపడుతోందని విమర్శించింది. అలాగే రష్యా ఏజెంట్‌ సెర్గీ స్కిరిపల్, ఆయన కుమార్తె యూలియాను లండన్‌లో ఈ ఆయుధాలతోనే రష్యా బలి తీసుకుందని విమర్శలున్నాయి. రష్యా మిలటరీ ఇంటెలిజెన్స్‌ సంస్థ  గ్రు కు చెందిన ఇద్దరికి ఈ ఘటనతో సంబంధం ఉందని బ్రిటన్‌ ఆరోపించింది. 2020లో పుతిన్‌ చిరకాల విమర్శకుడు అలెక్సి నవల్నీపై విష ప్రయోగం జరిగింది. స్వదేశంలో ఒక విమాన ప్రయాణంలో ఆయన హఠాత్తుగా అస్వస్థుడయ్యాడు. అనంతరం ఆయన కోమాలోకి జారుకున్నారు. నరాల బలహీనతను కలిగించే కెమికల్‌ ఆయనపై ప్రయోగించినట్లు జర్మనీలో ఆయనపై జరిపిన పరిశోధనల్లో తేలింది. ఈ నేపథ్యంలోనే రష్యా త్వరలో ఉక్రెయిన్‌లో కెమికల్‌ వెపన్స్‌ వాడబోతుందని చాలామంది ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. ఏం జరగవచ్చు? నిజానికి రసాయనాయుధాలున్నాయన్న సాకుతో ఇతర దేశాలపై దాడులు చేసిన సంస్కృతి అమెరికాకే ఉంది. ఇరాక్‌ విషయంలో అమెరికా చేసిన ఘాతుకాన్ని ప్రపంచం మరిచిపోలేదు. నీవు నేర్పిన విద్యయే.. అన్నట్లు ప్రస్తుతం పుతిన్‌ అమెరికా చూపిన బాటలో పయనించే యోచనలో ఉన్నారు. రష్యా ఇలాంటి ఆయుధాలను వాడితే తాము తీవ్రంగా స్పందిస్తామని అమెరికా హెచ్చరిస్తోంది. నాటో సైతం ఇదే తరహా హెచ్చరిక చేసింది.  రష్యా మాట వినకుండా వీటిని ప్రయోగిస్తే అప్పుడు తమ కూటమి నేరుగా యుద్ధంలో పాల్గొనాల్సివస్తుందని హెచ్చరించింది. ఒకపక్క దాడి మొదలై ఇన్ని రోజులైనా తగిన ఫలితం రాకపోవడం రష్యాను చికాకు పెడుతోంది. మరోవైపు రష్యా డిమాండ్లను ఉక్రెయిన్‌ అంగీకరించడంలేదు. ఇప్పటికే అంతర్జాతీయ వ్యతిరేకతను మూటకట్టుకున్న పుతిన్‌ రసాయనాయుధాల్లాంటి తొందరపాటు చర్యకు దిగకపోవచ్చ ని నిపుణులు అంచనా వేస్తున్నారు. కానీ యుద్ధం ఇలాగే మరిన్ని రోజులు కొనసాగితే పుతిన్‌ మనసు మారే ప్రమాదం కూడా ఉందని హెచ్చరించారు.  అసలేంటీ ఆయుధాలు? నిజానికి ప్రతి ఆయుధంలో కెమికల్స్‌ ఉంటాయి. ఉదాహరణకు తుపాకీ బుల్లెట్లలో ఉండే గన్‌ పౌడర్‌ ఒక రసాయన పదార్ధమే! అయితే జీవులను ఒక్కమారుగా చంపగలిగే ప్రమాదకరమైన వాయువులు లేదా ద్రావకాల మిశ్రమాన్ని అచ్చంగా రసాయనాయుధమంటారు. ఒపీసీడబ్ల్యూ (ఆర్గనైజేషన్‌ ఫర్‌ ద ప్రొహిబిషన్‌ ఆఫ్‌ కెమికల్‌ వెపన్స్‌) ప్రకారం ప్రమాదకర రసాయనాలను కలిగిఉండేలా డిజైన్‌ చేసిన ఆయుధాలు, వస్తువులను రసాయనాయుధాలంటారు. ఉదాహరణకు అమ్మోనియా అధిక మోతాదులో విడుదలైతే అక్కడున్న మనుషులకు అంధత్వం, ఊపిరితిత్తుల విధ్వంసంతో పాటు మరణం కూడా సంభవించవచ్చు. తొలి ప్రపంచ యుద్ధ సమయంలోనే రసాయనాయుధాల వాడకం జరిగింది. ఆ యుద్ధంలో క్లోరిన్, ఫాస్జీన్, మస్టర్డ్‌ గ్యాస్‌ను ఇరుపక్షాలు వినియోగించాయి. కేవలం వీటివల్ల అప్పట్లో లక్ష మరణాలు సంభవించాయి. కాలం గడిచే కొద్దీ అత్యంత ప్రమాదకరమైన రసాయనాయుధాల తయారీ పెరిగింది. కోల్డ్‌వార్‌ సమయంలో యూ ఎస్, రష్యాలు ఇబ్బడిముబ్బడిగా వీటిని రూ పొందించాయి. తర్వాత కాలంలో పలు దేశాలు రహస్యంగా వీటి తయారీ, నిల్వ చేపట్టాయి.   రసాయనాలు– రకాలు రసాయనాయుధాలను అవి కలిగించే ప్రభావాన్ని బట్టి పలు రకాలుగా వర్గీకరించారు.   1. చర్మంపై ప్రభావం చూపేవి (బ్లిస్టర్‌ ఏజెంట్స్‌): ఫాస్జీన్‌ ఆక్సైమ్, లెవిసైట్, మస్టర్డ్‌ గ్యాస్‌. 2. నరాలపై ప్రభావం చూపేవి (నెర్వ్‌ ఏజెంట్స్‌): టబున్, సరిన్, సొమన్, సైక్లో సరిన్‌. 3. రక్తంపై ప్రభావం చూపేవి (బ్లడ్‌ ఏజెంట్స్‌): సైనోజన్‌ క్లోరైడ్, హైడ్రోజన్‌ సైనేడ్‌. 4. శ్వాసపై ప్రభావం చూపేవి (చోకింగ్‌ ఏజెంట్స్‌): క్లోరోపిక్రిన్, క్లోరిన్, డైఫాస్జిన్‌.    – నేషనల్‌ డెస్క్, సాక్షి

ఉక్రెయిన్‌ నుంచి ఈ స్థాయి ప్రతిఘటన, అమెరికా, పశ్చిమ దేశాల నుంచి ఇంతటి కఠిన ఆంక్షలను పుతిన్‌ ఊహించలేదని అమెరికా అధ్యక్షుడు జో బైడెన్‌ అభిప్రాయపడ్డారు. కాబట్టి ఎలాగోలా పైచేయి సాధించే ప్రయత్నంలో మున్ముందు దాడులను పుతిన్‌ మరింత తీవ్రతరం చేయొచ్చని అంచనా వేశారు. ఆ క్రమంలో రసాయన ఆయుధాల ప్రయోగానికి దిగే ఆలోచనలో ఉన్నారని మరోసారి ఆరోపించారు. తమ ఆర్థిక ఆంక్షలకు ప్రతీకారంగా అమెరికాపై రష్యా సైబర్‌ దాడులకు దిగొచ్చని ఆరోపించారు. వీటిని రష్యా తీవ్రంగా ఖండించింది. అలాంటివి అమెరికా, పశ్చిమ దేశాలకే అలవాటని ఎద్దేవా చేసింది. అమెరికాతో సంబంధాలు కుప్పకూలే దశలో ఉన్నాయంటూ ఆ దేశ రాయబారిని పిలిచి నిరసన వ్యక్తం చేసింది. మరోవైపు, రష్యాపై ఆంక్షలు విధించేందుకు సెర్బియా నిరాకరించింది. ఈ విషయంలో పశ్చిమ దేశాలతో ఎప్పటికీ చేతులు కలపబోనని స్పష్టం చేసింది. రష్యా కుబేరులకు చెందిన 40 కోట్ల యూరోలను జప్తు చేస్తున్నట్టు నెదర్లాండ్స్‌ ప్రకటించింది.    చదవండి: (Ukraine Russia War: 9,861 రష్యా సైనికుల మృతి!)  

వాషింగ్టన్‌: ఉక్రెయిన్‌పై రసాయన ఆయుధాలు ఉపయోగిస్తే రష్యా భారీ మూల్యం చెల్లించుకోవాల్సి ఉంటుందని అమెరికా అధ్యక్షుడు జో బైడెన్‌ హెచ్చరించారు. ఉక్రెయిన్‌లో రష్యాపై తాము పోరాటం చేయబోమని అన్నారు. నాటో, రష్యా ముఖాముఖి తలపడితే మూడో ప్రపంచ యుద్ధానికి దారితీస్తుందని శుక్రవారం హెచ్చరించారు. దాన్ని నివారించేందుకు కృషి చేస్తామన్నారు. సభ్యదేశాల భూభాగంలో ప్రతి అంగుళాన్ని కాపాడుకునే శక్తిసామర్థ్యాలు నాటోకు ఉన్నాయన్నారు. ఉక్రెయిన్‌లో రష్యా విజయం అసాధ్యమన్నారు. నాటో కూటమిని విచ్ఛిన్నం చేయాలన్న పుతిన్‌ ప్రయత్నాలు ఘోరంగా విఫలమయ్యాయన్నారు. ప్రపంచం దశ, దిశను కొందరు నియంతలు నిర్ణయిస్తామంటే అనుమతించబోమన్నారు.  

వాషింగ్టన్‌: అంతర్యుద్ధంతో నెత్తురోడుతున్న సిరియాలో బాంబులమోత మోగింది. మొన్నటి వరకూ రసాయనిక ఆయుధాలతో రష్యా, సిరియా అధ్యక్షుడు అసద్‌ నేతృత్వంలోని ప్రభుత్వ దళాలు వందలాది అమాయకులు, చిన్నారుల్ని పొట్టనపెట్టుకుంటే ఈ సారి అమెరికా సంకీర్ణ బలగాలు వైమానిక దాడులకు దిగాయి. సిరియా రాజధాని డమాస్కస్‌పై సంకీర్ణ దళాలు క్షిపణుల మోత మోగించాయి. రసాయనిక దాడులకు ప్రతీకారంగా సిరియాపై బాంబుల వర్షం కురిపిస్తామని హెచ్చరించిన అమెరికా అధ్యక్షుడు ట్రంప్‌ అన్నంత పనీ చేశారు.   గట్టి జవాబిచ్చేందుకే: ట్రంప్‌ అమెరికా, ఫ్రాన్స్, బ్రిటన్‌లు సంయుక్తంగా జరిపిన ఈ వైమానిక దాడుల్ని సిరియా బలగాలు తిప్పికొట్టే ప్రయత్నం చేశాయి. అమెరికా, దాని మిత్రదేశాలు 100కి పైగా క్షిపణుల్ని ప్రయోగించాయని, వాటిలో కొన్నింటిని సిరియా వైమానిక బలగాలు తిప్పికొట్టాయని రష్యా రక్షణ శాఖ ఒక ప్రకటనలో తెలిపింది. సిరియా సైనిక కేంద్రాలు, సామాన్య పౌరులే లక్ష్యంగా దాడులు చేశారని వెల్లడించింది. ‘గురితప్పకుండా దాడులు చేశాం. మిషన్‌ పరిపూర్ణమైంది’ అని ట్రంప్‌ ట్వీట్‌ చేశారు. రసాయనిక ఆయుధాల తయారీ, వాడకంపై గట్టి సమాధానమిచ్చేందుకే ఈ దాడులు జరిపామన్నారు.   ఫ్రాన్స్, బ్రిటన్‌తో కలిసి దాడులు చేస్తామని శుక్రవారం రాత్రి ట్రంప్‌ ప్రకటించిన సంగతి తెలిసిందే. డమాస్కస్‌పై తొమహక్‌ క్షిపణుల వర్షం మధ్యధరా సముద్రం మీదుగా యుద్ధనౌకల నుంచి తొమహక్‌ క్రూయిజ్‌ క్షిపణులు, బీ–1 బాంబర్‌ విమానాలతో జేఏఎస్‌ఎస్‌ఎం–ఈఆర్‌ క్షిపణుల్ని  ప్రయోగించినట్లు పెంటగాన్‌(అమెరికా) వర్గాలు పేర్కొన్నాయి. పెంటగాన్‌ ప్రతినిధి స్పందిస్తూ.. ‘క్షిపణులు లక్ష్యాల్ని ఛేదించాయి. రసాయనిక ఆయుధాల తయారీ ప్రాంతాలపై దాడులు చేశాం’ అని చెప్పారు. తూర్పు డమాస్కస్‌లోని రసాయన ఆయుధాలు ఉన్నట్లు అనుమానిస్తున్న ప్రాంతాలపై ఈ దాడులు కొనసాగినట్లు తెలుస్తోంది. ఈ దాడులు సిరియా అంతర్యుద్ధంలో జోక్యం చేసుకోవడం లేదా అసద్‌ ప్రభుత్వాన్ని కూల్చడానికి కాదని, తప్పనిసరి పరిస్థితుల్లో చేస్తున్నవేనని బ్రిటన్‌ ప్రధాని థెరెసా మే చెప్పారు. ఫ్రాన్స్‌ విదేశాంగ మంత్రి స్పందిస్తూ.. మరోసారి రసాయనిక ఆయుధాలు వాడితే మరిన్ని దాడులు తప్పవని హెచ్చరించారు.   భద్రతా మండలి అత్యవసర భేటీ సంకీర్ణ బలగాల దాడిని సిరియా మిత్ర దేశాలైన రష్యా, ఇరాన్‌లు సైనిక నేరంగా, దుందుడుకు చర్యగా అభివర్ణించాయి. ‘దాడులకు ప్రతీకారంగా పర్యవసనాలు తప్పకుండా ఉంటాయి.’ అని రష్యా హెచ్చరించింది. కాగా రష్యా విజ్ఞప్తి మేరకు ఐరాస భద్రతా మండలి శనివారం అత్యవసరంగా సమావేశమైంది. 13 క్షిపణుల్ని మధ్యలోనే అడ్డుకున్నాం తమ శాస్త్ర పరిశోధన కేంద్రంపై దాడి చేశారని, సిరియా వైమానిక బలగాలు 13 క్షిపణుల్ని మధ్యలోనే అడ్డుకున్నాయని, ముగ్గురే గాయపడ్డారని సిరియా ప్రభుత్వ టెలివిజన్‌ తెలిపింది. దాడులు అంతర్జాతీయ చట్టాల్ని ఉల్లంఘించడమేనంది. క్షిపణుల మోత ఆగగానే డమాస్కస్‌ వీధుల్లో విజయ సంకేతాల్ని చూపుతూ జెండాలతో వందలాది మంది సందడి చేశారు. ఈ దాడులు పోరాటం కొనసాగించాలన్న సిరియా ప్రజల సంకల్పాన్ని దృఢం చేశాయని, దేశంలోని ఉగ్రవాదుల్ని అణచివేస్తామని సిరియా అధ్యక్షుడు అసద్‌ పేర్కొన్నారు.


 సమస్యలకు రాజకీయ పరిష్కారమే సరి: ఖుర్షీద్
  బిష్కెక్: సిరియాపై విదేశాల సైనిక చర్యకు భారత్ అభ్యంతరం వ్యక్తం చేసింది. సంక్షోభ నివారణకు సమగ్ర రాజకీయ పరిష్కారమే మేలని స్పష్టం చేసింది. ఇందుకోసం అక్కడి అన్ని పార్టీలు రాజకీయ చర్చల్లో తప్పనిసరిగా పాల్గొనాలని పిలుపునిచ్చింది. సిరియాలో రసాయన ఆయుధాల దాడిలో వెయ్యి మందికిపైగా ప్రజలు మృతి చెందిన నేపథ్యంలో అక్కడ సైనిక చర్యకు అమెరికా యత్నిస్తున్న సంగతి విదితమే.  కిర్గిస్థాన్ రాజధాని బిష్కెక్‌లో జరుగుతున్న షాంఘై సహకార మండలి సదస్సులో భారత విదేశాంగ మంత్రి సల్మాన్ ఖుర్షీద్ శుక్రవారం ప్రసంగిస్తూ, సిరియాలోని రసాయనాల నిల్వలను అంతర్జాతీయ నియంత్రణలోకి తీసుకురావాలన్న రష్యా ప్రతిపాదనకు మద్దతిస్తున్నామన్నారు.  
  
  అలాగే త్వరలో ఐక్యరాజ్యసమితి సమావేశాల్లో భారత్, పాక్ ప్రధానులు చర్చలు జరిపేందుకు రంగం సిద్ధమైన నేపథ్యంలో భారత్ వైఖరి వెల్లడించారు. ఉన్నతస్థాయి చర్చలకు ప్రక్రియ కొనసాగుతున్నప్పుడు తగిన సుహృద్భావ వాతావరణం అవసరమని అన్నారు. ముంబై దాడుల కేసులో కొత్త ప్రాసిక్యూటర్ నియామకం, విచారణకు జ్యుడీషియల్ కమిషన్‌ను భారత్‌కు పంపడం, నియంత్రణ రేఖ వెంబడి కాల్పుల విరమణను పాక్ గౌరవించడం తదితర చర్యలు అవసరమని ఇవేవీ సాకారం కానప్పుడు ఈ ప్రయత్నాలన్నీ వృథా ప్రయాసే అవుతుందని పాక్ ప్రధాని విదేశీ వ్యవహారాల సలహాదారు సర్తాజ్ అజీజ్‌కు చెప్పినట్లు ఖుర్షీద్ వెల్లడించారు.