ప్రధాని పదవి పొగొట్టిన ‘అంకుల్‌’ పిలుపు!

పాయ్‌టోంగ్‌టార్న్‌ షినవత్ర(39)కు ఆ దేశ రాజ్యాంగ న్యాయస్థానం మరో భారీ షాక్‌ ఇచ్చింది. పొరుగుదేశమైన కాంబోడియా ప్రధానితో థాయ్‌ ప్రధాని షినవత్ర జరిపి ఫోన్‌ సంభాషణపై గతంలో విమర్శలు రాగా.. ఆమెను కోర్టు సస్పెండ్‌ చేసిన సంగతి తెలిసిందే. తాజాగాపై ఆమెను పదవి నుంచి తొలగిస్తూ శుక్రవారం తీర్పు వెల్లడించింది.

కంబోడియాతో జరిగిన డిప్లొమాటిక్ వివాదం నేపథ్యంలో.. నైతిక ప్రమాణాలు ఉల్లంఘించారన్న ఆరోపణలపై థాయ్‌లాండ్‌ రాజ్యాంగ న్యాయస్థానం విచారణ జరుపుతున్న సంగతి తెలిసిందే. జులై 2వ తేదీన ఆమెను సస్పెండ్‌ చేస్తూ 7-2 మెజారిటీ ధర్మాసనం తీర్పు ఇచ్చింది. తాజాగా అభియోగాలు రుజువైనందున ఆమెను పదవి నుంచి తొలగిస్తూ తీర్పు చెప్పింది.

థాయ్‌ తాత్కాలిక ప్రధాని పుమ్తామ్‌ వేచాయచాయ్‌ కొనసాగుతున్నారు. ఈ తీర్పుతో.. థాయ్‌లాండ్ పార్లమెంట్ కొత్త ప్రధానమంత్రిని ఎన్నుకునే దిశగా అడుగులు వేయనుంది. పాయెటోంగ్‌టార్న్ పదవి నుంచి తొలగించబడిన తర్వాత, ఆమె స్థానాన్ని ఎవరు భర్తీ చేస్తారనే దానిపై ఉత్కంఠ నెలకొంది. ప్రస్తుత మంత్రివర్గం, కొత్త ప్రధానినిని ఎంపిక చేసే వరకు ఫుమ్తామ్ వెచయాచాయ.. తాత్కాలికంగా ప్రభుత్వాన్ని నడిపించనున్నారు.

జరిగింది ఇదే..
థాయ్‌లాండ్‌ బిలియనీర్‌, మాజీ ప్రధాని అయిన తక్సిన్‌ షినవత్రా కుమార్తె ప్రస్తుత థాయ్‌ ప్రధాని పేటోంగ్టార్న్ షినవత్రా గతేడాది ఆగస్టులో ఆమె ఆ పదవిని చేపట్టారు. 37 ఏళ్లకే ప్రధాని పీఠాన్ని అధిష్టించిన ఆమె.. ఆ దేశ చరిత్రలోనే అతి పిన్న ప్రధానిగా, రెండో మహిళా ప్రధానిగా చరిత్ర సృష్టించారు. అంతేకాదు.. అందం, ఫ్యాషన్స్‌లోనూ స్టైల్‌ ఐకాన్‌గా, బ్యూటిఫుల్‌ పీఎంగా నెట్టింట విశేష ఆదరణ సొంతం చేసుకున్నారు.

అయితే థాయ్‌లాండ్‌కు పొరుగున ఉన్న కంబోడియాతో చాలా ఏళ్లుగా ఉద్రిక్తతలు నడుస్తున్నాయి. ఈ ఏడాది మేలో మళ్లీ ఆ ఉద్రిక్తతలు తెరపైకి వచ్చాయి. దీంతో కంబోడియా మాజీ ప్రధాని హున్‌ సేన్‌కి థాయ్‌ ప్రధాని షినవత్రా ఫోన్‌ చేశారు. ‘‘అంకుల్‌’’ అంటూ ఆయనను సంబోధించిన ఆమె.. తన దేశంలోని పరిస్థితులను వివరించారు. ఈ సందర్భంగా సరిహద్దులో థాయ్‌ ఆర్మీ కమాండర్‌ లెఫ్టినెంట్‌ జనరల్‌ బూన్‌సిన్‌ను ఉద్దేశించి తనకు వ్యతిరేకంగా ఉన్నట్లు ఆమె ఆయనతో చెప్పారు. జూన్‌ 15వ తేదీన జరిగిన ఈ ఫోన్‌కాల్‌ సంభాషణ తాజాగా బయటకు వచ్చింది.

సాధారణంగానే కంబోడియా-థాయ్‌లాండ్‌ల మధ్య సంబంధాలు అంతంతమాత్రంగానే ఉన్నాయి. పైగా సరిహద్దు వివాదాల కారణంగా ఈ మధ్యకాలంలో(మే 28వ తేదీ నుంచి) అవి మరింతగా దెబ్బతిన్నాయి. అయితే.. 2023లో హున్‌ సేన్‌ ప్రధాని పదవి నుంచి దిగిపోగా.. ఆయన కుమారుడు హున్‌ మానెట్‌ అధికార పగ్గాలు చేపట్టారు. పదవిలో లేకపోయినా కంబోడియా రాజకీయాలను ప్రభావితం చేయగల వ్యక్తి హున్‌సేన్‌. అలాంటి వ్యక్తితో షినవత్రా ఫోన్‌లో మాట్లాడడం.. పైగా దేశ భద్రతకు సంధించిన విషయాలను ప్రత్యర్థితో పంచుకున్న తీరు కూడా వివాదాస్పదమైంది. దీంతో ఆమె ఆర్మీ సమక్షంలో దేశ ప్రజలకు బహిరంగ క్షమాపణలు చెప్పారు.

థాయ్‌లాండ్ రాజ్యాంగ కోర్టు గత 17 ఏళ్లలో ఐదుగురు ప్రధానమంత్రులను తొలగించిందని తెలుసా?. ఆ జాబితాను పరిశీలిస్తే.. 
 

• థాక్సిన్ షినవత్ర (2006).. బలవంతపు పదవీ విరమణ. సైనిక తిరుగుబాటు తర్వాత కోర్టు ద్వారా అనర్హత వేటు. అయితే కోర్టు విచారణ ఎదుర్కొన్న సమయంలోనూ ప్రధాని పదవిలో కొనసాగిన ఏకైక వ్యక్తి కూడా ఈయనే. 
   
• సమక్ సుందరవేజ్ (2008).. ఓ ప్రముఖ ఛానెల్‌ కుకింగ్‌ షోలో పాల్గొన్నారు. దీంతో నైతిక ఉల్లంఘన పేరిట కోర్టు ఆయన్ని తొలగించింది. 
   
• యింగ్లక్ షినవత్ర (2014).. ధాన్యం సబ్సిడీ స్కీమ్‌లో అవినీతి ఆరోపణల నేపథ్యంలో నైతిక ఉల్లంఘనలపై కోర్టు తీర్పుతో పదవి కోల్పోయారు.
   
• స్రేత్థా థావిసిన్ (2024).. నైతిక ప్రమాణాలు ఉల్లంఘించారని ఏడాది తిరగకుండానే కోర్టు ఆయన్ని తొలగించింది
  
  పాయెతోంగ్తార్న్ షినవత్ర (2025). కంబోడియా నేత హున్ సెన్‌తో లీకైన ఫోన్ సంభాషణలో "అంకుల్" అని సంబోధించడం, థాయ్‌ సైనికాధికారిని "ప్రతిద్వంది"గా పేర్కొనడం వల్ల నైతిక ఉల్లంఘనగా కోర్టు అభిప్రాయంతో పదవి కోల్పోయారు.