అంతా మగ సంతే ఉన్న ఇంట్లోకి మొదటిసారిగా ‘మహాలక్ష్మి’ అడుగు పెడితే ఆ ఇల్లు తీరే మారిపోతుంది! కొత్త కోడలు లేక, లేకలేక కలిగిన ఒక ఆడశిశువు ప్రవేశంతో ఇంటికి కొత్త కళ వస్తుంది. ఇల్లు శుభ్రమౌతుంది. మనుషులు, మాటలు కూడా సంస్కారవంతం అవుతాయి. కొత్త బంధాలూ ఏర్పడతాయి. ఆ బంధాలు కొత్త భాషనూ నేర్పుతాయి. ఇన్నేళ్లూ ఆడకూతురి భాగ్యం లేక ‘కడు పేదరికం’లో ఉన్న అగ్రరాజ్యం ఇప్పుడు ఉపాధ్యక్షురాలిగా వచ్చిన కమలా హ్యారిస్‌ రాకతో సంతోషంగా, సందడిగా ఉంది. ఆమె భర్తతో బంధుత్వం కలుపుకుంది. ఆ బంధుత్వానికి ‘సెకండ్‌ జెంటిల్మన్‌’ అనే కొత్త వరసను కనిపెట్టింది. త్వరలో మార్కెట్‌లోకి రాబోతున్న అమెరికావాళ్ల అతి ప్రాచీన ‘మెరియం వెబ్‌స్టర్‌’ డిక్షనరీ తాజా ప్రచురణలో కూడా ‘సెకండ్‌ జెంటిల్మన్‌’ అనే మాట కనిపించ బోతోంది!  ఇప్పటి వరకు అమెరికాలో గానీ, అమెరికా డిక్షనరీలలో గానీ ‘సెకండ్‌ జెంటిల్మన్‌’ అనే మాట అధికారికంగా లేదు. అమెరికా అధ్యక్షుyì  సతీమణిని ‘ఫస్ట్‌ లేడీ’ అనడం వంటిదే... అమెరికా ఉపాధ్యక్షురాలి భర్తను ‘సెకండ్‌ జెంటిల్మన్‌’ అనడం. జార్జి వాషింగ్టన్‌ అమెరికా తొలి అధ్యక్షుడు అయిన నాటి నుంచీ ఈ 232 ఏళ్లలోనూ ఆ అగ్రరాజ్యానికి పురుష అధ్యక్షులు, పురుష ఉపాధ్యక్షులు మాత్రమే ఉండటంతో వారి సతీమణి ‘ఫస్ట్‌ లేడీ’ (ప్రథమ మహిళ)గా, ‘సెకండ్‌ లేడీ’ (ద్వితీయ మహిళ) గా ఉంటూ వచ్చారు. ఈ ఫస్ట్‌ లేడీ, సెకండ్‌ లేడీ అనే మాటలు కూడా డిక్షనరీలలో ఉంటూ వచ్చాయి. అయితే ఇప్పుడు రెండు శతాబ్దాల తర్వాత తొలిసారి ఆ అగ్రరాజ్యానికి కమలా హ్యారిస్‌ ఉపాధ్యక్షురాలిగా వచ్చారు. దాంతో ఆమె భర్త ‘సెకండ్‌ జెంటిల్మన్‌’ (ద్వితీయ పురుషుడు) అయ్యారు. సంప్రదాయం ప్రకారం అవడానికైతే అయ్యారు. అధికారికంగా మాత్రం అలాంటి ఒక ప్రాణి (సెకండ్‌ జెంటిల్మన్‌) అమెరికా పాలన పత్రాల్లో గానీ, అమెరికా వారి 190 ఏళ్ల ఘన చరిత్ర గల ‘మెరియం వెబ్‌స్టర్‌’ నిఘంటువులో గానీ లేదు. ఇప్పుడిక ఉండబోతోంది. Second gentlemanకి మెరియం ఇచ్చిన అర్థం : The Husband of a vice-president or second in command of a country or jurisdiction. అంటే.. వైస్‌ ప్రెసిడెంట్‌ లేదా దేశ పాలనలో, దేశ పరిధిలో ద్వితీయ హోదాలో ఉన్న వ్యక్తికి భర్త.. అని మీనింగ్‌. ఇక మెల్లిమెల్లిగా అధికారిక పత్రాల్లోకీ ఈ మాట వచ్చేస్తుంది. కమలా హ్యారిస్‌ కనుక భవిష్యత్తులో అమెరికా అధ్యక్షురాలు అయితే అప్పుడు ‘ఫస్ట్‌ జెంటిల్మన్‌’ అనే మాట కూడా ఆవిర్భవిస్తుంది.  కమలా హ్యారిస్‌ భర్త డగ్లాస్‌ ఎంహాఫ్‌. ఇద్దరి ఏజ్‌ ఒకటే. 56. ఇద్దరూ అక్టోబర్‌లోనే పుట్టారు. డగ్లాస్‌ ఎంటర్‌టైన్‌మెంట్‌ లాయర్‌. స్క్రీన్‌ ఇండస్ట్రీ వివాదాల్ని పరిష్కరిస్తుంటారు. వ్యక్తిగా ఆయనకుండే పేరు ఆయనకు ఉన్నా కమల భర్తగా ఇప్పుడు కొత్తగా వచ్చిన పేరుకు (సెకండ్‌ జంటిల్మన్‌) కు ఆనందం పట్టలేకపోతున్నారు. ‘వెల్, నౌ ఇటీజ్‌ అఫిషియల్‌’ అంటూ.. గాల్లో తేలినట్లుందే.. అన్నంతగా ట్వీట్‌లో సంతోషాన్ని వ్యక్తం చేశారు. లాయర్‌గా ఆయన ఉద్యోగం లాజ్‌ ఏంజెలిస్‌లో. సెకండ్‌ జెంటిల్మన్‌గా ఆయనా వైట్‌ హౌస్‌లోనే ఉండొచ్చు కానీ.. వద్దనుకున్నారు. జార్జిటౌన్‌లో ‘లా’ ప్రొఫెసర్‌గా పాఠాలు చెప్పడానికి వెళ్లిపోతున్నారు. అలాగని మరీ పట్టనట్లు ఏమీ ఉండరు. సెకండ్‌ జెంటిల్మన్‌ నెరవేర్చవలసిన బాధ్యతలు లేకున్నా, ధర్మాలు కొన్ని ఉన్నాయి. సామాజిక న్యాయం, ఇతర సంఘహిత కార్యక్రమాల్లో బైడెన్‌ పాలనాయంత్రాంగ ప్రతినిధిగా ఈయన ఒక చెయ్యి వేయవలసి ఉంటుంది. వేస్తానని బైడెన్‌ ప్రమాణ స్వీకార సందర్భంలో ట్వీట్‌ చేశారు డగ్లాస్‌ ఎంహాఫ్‌. ‘లా’ టీచర్‌గా సర్వ సాధార ణమైన జీవితాన్ని గడిపేందుకు ఈ సెకండ్‌ జెంటిల్మన్‌కు స్ఫూర్తి, ప్రేరణ అమెరికా ప్రథమ మహిళ జిల్‌ బైడెన్‌ కాకపోయినప్పటికీ, ఎన్నికల ముందే ఆమె.. ‘తన భర్త అమెరికా అధ్యక్షుడు అయినా, నేను టీచర్‌గానే కొనసాగుతాను’ అని ప్రకటించడంతో డగ్లాస్‌ను, జిల్‌ బైడెన్‌తో పోలుస్తున్నారు. ఇద్దరివీ ఒకేవిధమైన ఔన్నత్యాలు అని. ఆయన మాత్రం ఒక మంచి మాట అన్నారు. ‘‘నా కన్నా ముందు ఎందరో మహిళలు ‘ద్వితీయులు’గా (ఉపాధ్యక్షుల భార్యలు) తమ బాధ్యతలను నిశ్శబ్దంగా, వెలుగులోకి రాకుండా నిర్వర్తించారు. వారి గౌరవాన్ని నిలిపేందుకు సెకండ్‌ జెంటిల్మన్‌గా అంకితభావంతో పని చేస్తాను’’ అన్నదే ఆ మాట. గురువారం ఆయన వాషింగ్టన్‌ డీసీలో కొన్ని స్వచ్ఛంద సంస్థల ఆహార పంపిణీ కార్యక్రమంలో పాల్పంచుకున్నారు. ఇక తను సెకండ్‌ జెంటిల్మన్‌ అవడంపైన కూడా ఆయన కామెంట్‌ ఉన్నతంగానే ఉంది. ‘‘నేను రెండవ వ్యక్తిని కావచ్చు. చివరి వ్యక్తినైతే కాదు’’ అన్నారు.  ద్వితీయ పురుషులు, ప్రథమ పురుషులు ఇకముందు కూడా ఉంటారని చెప్పడం ఆయన భావన. అంటే మున్ముందు మరింత మంది మహిళలు పాలన పగ్గాలు చేపట్టాలని ఆయన ఆకాంక్షిస్తున్నారు.

చేర్పు మొక్కకి శ్రద్ధగా అంటు కడతారు. కలిసిపోవాలి. కొత్తవి వికసించాలి. యూ.ఎస్‌.లో అలా లేదు. శ్రద్ధగా అంటు విడగొడుతున్నారు! ‘‘షిట్‌.. నల్లవాళ్లను కలుపుకోవడమా!’’ సి..స్ట..మే..టì...క్‌.. రేసిజం!! పైకి కనిపించని జాత్యహంకారం. డిక్షనరీలో ఇంత లోతైన అర్థం లేదు. పాతను తీసి, ఇప్పుడా లోతును చేర్చబోతోంది వెబ్‌స్టర్‌. అదీ ఒక విద్యార్థిని మాట మీద! యూనివర్సిటీ నుంచి కెన్నెడీ మిచమ్‌ ఫ్రెష్‌గా బయటికి వచ్చిందని చెప్పడానికి లేదు. నల్లజాతి అమ్మాయి. స్కూల్లో, కాలేజ్‌లో, యూనివర్సిటీలో నలిగి నలిగి.. ‘అమ్మ దేవుడా’ అని డిగ్రీతో బయటపడింది. తెల్ల చూపులు, తెల్ల మాటలు, తెల్ల సోషల్‌ డిస్టెన్స్‌లు.. అన్నీ అయి, అయోవాలోని డ్రేక్‌ విశ్వవిద్యాలయం నుంచి అకడమిక్‌ క్యాప్‌తో గేటు దాటగానే.. మినియాపలీస్‌లో పెద్ద పిడుగు. అదిరిపడింది. జార్జి ఫ్లాయిడ్‌ విషాద మరణం! అదురుపాట్లు మిచమ్‌కు కొత్తేం కాదు. జాత్యహంకారానికి అలవాటు పడలేకపోతోంది. మిస్సోరీలోని ఫ్లోరిసెంట్‌లో ఉంటుంది తను. అక్కడికి దగ్గర్లోనే ఫెర్గూసన్‌. 2014లో మైఖేల్‌ బ్రౌన్‌ అనే పద్దెనిమిదేళ్ల నల్లజాతి యువకుడిని ఒక పోలీసు అధికారి కాల్చి చంపింది ఫెర్గూసన్‌లోనే. నేటి ‘బ్లాక్‌ లైవ్స్‌ మేటర్‌’ ఉద్యమానికి నాంది అది. మిచమ్‌కి అప్పుడు పదహారేళ్లు. ఇంటికొచ్చాక పెద్దవాళ్లను అడిగింది.. ‘ఒక మనిషిని అలా ఎలా చంపేస్తారు?’ అని. ‘రేసిజం’ అన్నారు. ఆ మాటకు అర్థం కోసం ‘మెరియం వెబ్‌స్టర్‌’ డిక్షనరీలో వెతికింది. పుట్టిన జాతి నుంచి సంక్రమించే ఆధిక్యభావన అని ఉంది! ఆ అర్థం కరెక్టు కాదనిపించింది మిచమ్‌కు. ఆధిక్యభావన ఉంటే ఉండొచ్చు.. మనిషిని మనిషిలా చూడాలి కదా.. అనుకుంది. అమెరికాలో అత్యధికంగా విక్రయం అయ్యే నూటా ఎనభై ఐదేళ్ల నాటి మెరియం వెబ్‌స్టర్‌ డిక్షనరీని గొప్ప భాషా పండితులే రూపొందించి ఉండొచ్చు. కానీ బయట కనిపించే రేసిజానికి, డిక్షనరీలో కనిపిస్తున్న అర్థం సరిపోవడం లేదు ∙∙ ‘రేసిజం’ అంటే డిక్షనరీలో ఉన్న అర్థం కరెక్టేనా అని ప్రొఫెసర్‌లను అడిగింది మిచమ్‌. ‘అవును కరెక్టే కదా’ అన్నారు. ‘పైపై అర్థం కాదు సర్, వాస్తవ పరిస్థితికి ఆ అర్థం సరిపోతుందా?’ అని మళ్లీ అడిగింది. రెండోసారి వాళ్లు సమాధానం చెప్పలేదు. సోషల్‌ మీడియాలో ఈ టాపిక్‌ని తెచ్చింది. ‘నీకర్థం కాదులే’ అని కొందరన్నారు. ‘చదువుకోడానికి నీకు రిజర్వేషన్‌ ఉంది కదా. అదే రేసిజం’ అని నవ్వారు కొందరు. వాళ్ల మాటలు కూడా మిచల్‌కు రేసిజంలానే అనిపించాయి. కానీ అవి డిక్షనరీ అర్థం పరిధిలోకి రానివి! వాళ్ల మాటల్నే సరిగా నిర్వచించలేనప్పుడు జార్జిఫ్లాయిడ్‌ను చంపేసిన పోలీసు మోకాలిలోని జాత్యహంకారానికి మెరియం వెబ్‌స్టర్‌ సరైన అర్థాన్ని ఎలా చెప్పగలుగుతుంది? ఫ్లాయిడ్‌ మే 25న చనిపోయాడు. మిచల్‌ మే 28న ఆ డిక్షనరీ పబ్లిషర్‌లకు మెయిల్‌ పెట్టింది. ‘‘మీ డిక్షనరీలో రేసిజం అనే మాటకు ఉన్న అర్థం తప్పు. దానిని మార్చాలి’’ అని తను అనుకున్న అర్థం ఏమిటో రాసి పంపింది. వెంటనే వెబ్‌స్టర్‌ ఎడిటర్‌ ఆమెకు రిప్లయ్‌ ఇచ్చారు. ‘‘ఆగస్టులో మార్కెట్‌లోకి వచ్చే డిక్షనరీలో రేసిజానికి మా పాత అర్థాన్ని తొలగించి, మీ కొత్త అర్థాన్ని చేరుస్తున్నాం’’ అని తెలిపారు! ‘ఐ వాజ్‌ సూపర్‌ హ్యాపీ’ అంటోంది మిచమ్‌ ఆ రిప్లయ్‌ని చూసినప్పుడు తనకేం అనిపించిందో చెబుతూ. రేసిజాన్ని వెబ్‌స్టర్‌ ‘ఆధిక్య భావన’ అంది. మిచమ్‌ ‘అల్పులనే భావన’ అంది. అల్పులు అనే భావన మనసులో లేకపోతే అధిక్యం అనే భావనే ఉండదని మిచమ్‌ ఉద్దేశం. నల్లవాళ్లకు ఎందులోనూ అధికారం లేకుండా చేసేందుకు, ఒక ప్రణాళిక ప్రకారం (సి..స్ట..మే..ట...క్‌..గా) సాగుతున్న వివక్షే రేసిజం అనే అర్థం రావాలని మిచమ్‌ తపన. ఆ తపనని మెరియం వెబ్‌స్టర్‌ డిక్షనరీ గుర్తించి, గౌరవించింది.


 దెయ్యాల్లో రకాలున్నాయి. కొరివి దెయ్యం, గత్తర దెయ్యం, బాదుడు దెయ్యం, మోహినీ దెయ్యం.. ఇలా! ఇంగ్లిష్‌లో అయితే డెవిల్, ఘోస్ట్, డ్రాక్యులా, పోల్టర్‌గీస్ట్, శాటాన్, ఫాంటమ్‌.. ఇలాంటివేవో కొన్ని. లేటెస్టుగా ఇప్పుడు కొత్త దెయ్యం ఒకటి వచ్చింది! ఎక్కడికి? మెరియం వెబ్‌స్టర్‌ డిక్షనరీలోకి. దాని పేరు ‘ఘోస్ట్‌’. ఘోస్ట్‌ అన్నది తెలిసిన దెయ్యమే కదా! ఇందులో కొత్తదనం ఎక్కడుందీ? కొత్తదనం మాటలో లేకపోవచ్చు, చేష్టలో ఉంది. ఇక నుంచి మీరు.. మీతో సడెన్‌గా కాంటాక్ట్‌ను కట్‌ చేసిన మీ ఫ్రెండ్‌ని కానీ, లవర్‌ని కానీ చక్కగా ‘ఘోస్ట్‌’ అని పిలిచేయొచ్చు.
 
 కాల్స్‌కి, మెసేజెస్‌కి రిప్లయ్‌ ఇవ్వకుండా, రెస్పాండ్‌ కాకుండా సతాయించే మనిషికి ఆ డిక్షనరీ పెట్టిన పేరు ఘోస్ట్‌. ప్రస్తుతం మీ లైఫ్‌లో ఉన్న ఘోస్ట్‌ ఎవరో ఒకసారి వెనక్కు తిరిగి చూసుకోండి. వెనక్కి అంటే కాల్‌ హిస్టరీలోకి. అలాగే.. ‘స్వీయనింద’కు (మెప్పు కోసం మనల్ని మనం విమర్శించుకోవడం) ఈ డిక్షనరీ ఏuఝb ్ఛbట్చజ అనే పదం కాయిన్‌ చేసింది. హంబుల్‌బ్రాగ్‌! బాగుంది కదా. సవినయ దురహంకారం.