సివిల్స్ ప్రిలిమినరీ పరీక్షలో జనరల్ స్టడీస్ విభాగంలో ఎకానమీ అత్యంత కీలకమైంది. గత ప్రశ్నపత్రాలను పరిశీలిస్తే 20-25 ప్రశ్నలు ఎకానమీ సంభందిత అంశాలు నుంచి వచ్చాయి. వీటితోపాటు జాతీయ, అంతర్జాతీయ అంశాలకు సంబంధించిన ప్రశ్నలను పరిశీలిస్తే.. అధిక శాతం ప్రశ్నలు ఎకానమీ సంబంధిత ప్రశ్నలుగా ఉండటాన్ని గమనించవచ్చు. ప్రిలిమ్స్‌కు సరిగా సన్నద్ధం అయితే ఆ ప్రిపరేషన్ మెయిన్స్‌కు కూడా ఉపకరిస్తుంది.
  
  గత ప్రిలిమ్స్ ప్రశ్నపత్రాల ఆధారంగా ఏ అంశాల నుంచి ప్రశ్నలు వస్తున్నాయో చూస్తే, వాటిలో ముఖ్యంగా..
  జాతీయాదాయం- ఆదాయ పంపిణీ
  పన్నుల వ్యవస్థ
  బ్యాంకింగ్ రంగం
  అంతర్జాతీయ వాణిజ్యం
  భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో వ్యవసాయ, పారిశ్రామిక, సేవా రంగాలు.
  మానవాభివృద్ధి
  పంచవర్ష ప్రణాళికలు
  పేదరికం, నిరుద్యోగం, ద్రవ్యోల్బణం
  జనాభా (2011 గణన), ఆర్థికాభివృద్ధి
  ఐఎంఎఫ్, ప్రపంచ బ్యాంకు
  అంతర్జాతీయ వాణిజ్య సంస్థ
  వివిధ రిపోర్టులను ప్రచురించే సంస్థలు
  ఆహార భద్రత         కేంద్ర బడ్జెట్
  ఆర్థిక సంస్కరణలు     మూలధన మార్కెట్
  ఈ అంశాలపై తప్పనిసరిగా అవగాహన పెంపొందించుకోవాలి.
  
  జాతీయాదాయం
  జాతీయాదాయంలో భాగంగా మార్కెట్ ధరల వద్ద స్థూల జాతీయోత్పత్తి; స్థూల దేశీయోత్పత్తి; నికర జాతీయోత్పత్తి; వ్యష్టి ఆదాయం; వ్యయార్హ ఆదాయం; తలసరి ఆదాయం వంటి ప్రాథమిక భావనలను అధ్యయనం చేయాలి. రాష్ట్రాల వారీగా తలసరి ఆదాయంలో భాగంగా అధిక, అల్ప తలసరి ఆదాయాలను నమోదు చేసుకున్న రాష్ట్రాలను పరిశీలించాలి. జాతీయాదాయంలో వివిధ రంగాల వాటాకు సంబంధించి అవగాహన అవసరం.
  
  బ్యాంకింగ్ రంగం
  ఈ రంగానికి సంబంధించి రిజర్వ్‌బ్యాంక్ పరపతి నియంత్రణలో భాగంగా పరిమాణాత్మక, విచక్షణాత్మక సాధనాలపై గతంలో ప్రశ్నలు వచ్చాయి. ఆయా సాధనాలు ద్రవ్యత్వం, ద్రవ్య సప్లయ్‌పై ఏ విధంగా ప్రభావం చూపుతాయో తెలుసుకోవాలి. బ్యాంకు రేటు, బహిరంగ మార్కెట్ చర్యలు, నగదు నిల్వల నిష్పత్తి, స్టాట్యుటరీ లిక్విడిటీ రేషియో, రెపో రేటు, రివర్స్ రెపో రేటు, మార్జినల్ స్టాండింగ్ ఫెసిలిటీ, మార్జిన్ అవసరాలు, వినియోగదారుని పరపతి నియంత్రణ వంటి భావనలపై అవగాహన అవసరం. బ్యాంకింగ్ రంగంలో నరసింహం కమిటీ, నాయక్ కమిటీ సిఫార్సులు పరిశీలించాలి. బ్యాంకుల జాతీయీకరణపై అవగాహన అవసరం.
  
  పన్నుల వ్యవస్థ
  పన్నుల వ్యవస్థలో భాగంగా అమ్మకం పన్ను, విలువ ఆధారిత పన్ను, కార్పొరేషన్ పన్ను, ఎక్సైజ్ పన్ను, ఆదాయపు పన్నుతోపాటు రాష్ట్రాలు, స్థానిక సంస్థలు విధించే పన్నులపై అధ్యయనం అవసరం. గత ప్రశ్నపత్రాల్లో ఆయా విభాగాలకు సంబంధించి ప్రశ్నలు వచ్చాయి. వివిధ కేంద్ర ప్రభుత్వ పన్నులకు సంబంధించి ఏయే పన్నుల ద్వారా రాబడి తగ్గుతోందో, పెరుగుతోందో అనే అంశాలకు సంబంధించిన ప్రశ్నలు గత ప్రశ్నపత్రాల్లో ఉన్నాయి. వీటితోపాటు ఆర్థిక సంఘం విధులు, 13, 14వ ఆర్థిక సంఘం సిఫార్సులపై అవగాహన పెంపొందించుకోవాలి.
  
  అంతర్జాతీయ వాణిజ్యం
  అంతర్జాతీయ వాణిజ్యంలో భాగంగా వాణిజ్య లోటు, విదేశీ వ్యాపార చెల్లింపుల శేషంలో భాగంగా కరెంట్ అకౌంట్, మూలధన అకౌంట్‌పై అధ్యయనం అవసరం. గత ప్రశ్నపత్రాల్లో కరెంట్, మూలధన అకౌంట్‌లో ఇమిడి ఉండే వివిధ అంశాలపై ప్రశ్నలు వచ్చాయి. ఎగుమతి-దిగుమతి విధానం, వర్తక నిబంధనలు, ప్రపంచ వాణిజ్య సంస్థ మంత్రిత్వ సమావేశాల్లో అంతర్జాతీయ వాణిజ్యానికి సంబంధించి ద్వైపాక్షిక, నియమావళి ఆధారిత బహుళ వాణిజ్య ఒప్పందాలను అధ్యయనం చేయాలి.
  
  వ్యవసాయ, పారిశ్రామిక, సేవా రంగాలు
  భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో స్వాతంత్య్రానంతరం నిర్మాణాత్మక మార్పుల్లో భాగంగా వ్యవసాయ, పారిశ్రామిక, సేవా రంగాల ప్రగతిని పరిశీలించాలి.వ్యవసాయ రంగం: గత ప్రశ్నపత్రాల్లో ఆహార భద్రత, హరిత విప్లవం, వ్యవసాయ పరపతి, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్, భూ సంస్కరణలపై ప్రశ్నలు వచ్చాయి.పారిశ్రామిక రంగం: గత ప్రశ్నపత్రాల్లో పారిశ్రామిక విధానాలు, పారిశ్రామిక పరపతి, ప్రత్యేక ఆర్థిక మండళ్లు, తయారీ విధానం, సూక్ష్మ, చిన్న, మధ్య తరహా సంస్థలకు సంబంధించిన ప్రశ్నలు వచ్చాయి. మేక్ ఇన్ ఇండియాతోపాటు పారిశ్రామిక అభివృద్ధికి ఇటీవల అమల్లోకి తెచ్చిన ప్రోత్సాహకాలను పరిశీలించాలి. సేవా రంగం: జాతీయాదాయంలో సేవా రంగం వాటా, ఈ రంగం ఎక్కువగా విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబడులను ఆకర్షించడానికి కారణాలపై అవగాహన అవసరం.
  
  పంచవర్ష ప్రణాళికలు
  గత ప్రశ్నపత్రాల్లో పంచవర్ష ప్రణాళికలకు అధిక ప్రాధాన్యామిచ్చారు. ముఖ్యంగా వివిధ పంచవర్ష ప్రణాళికల లక్ష్యాలు, రంగాల వారీగా వనరుల కేటాయింపు, పేదరిక-నిరుద్యోగ నిర్మూలన కార్యక్రమాలు, సమ్మిళిత వృద్ధి, ప్రణాళికా యుగంలో సాధించిన విజయాలు, అపజయాలకు సంబంధించి ప్రశ్నలు వచ్చాయి. ప్రణాళికా సంఘం స్థానంలో కొత్తగా ఏర్పాటైన నీతి ఆయోగ్‌కు సంబంధించిన ప్రశ్నలు వచ్చే అవకాశం ఉంది.
  
  ద్రవ్యోల్బణం
  ద్రవ్యోల్బణానికి కారణాలు, రకాలు, టోకు ధరల సూచీ, వినియోగ ధరల సూచీ, స్టాగ్‌ఫ్లేషన్, ద్రవ్యోల్బణాన్ని నివారించేందుకు తీసుకునే చర్యలు తదితరాలపై గతంలో ప్రశ్నలు వచ్చాయి. ఇటీవల కాలంలో భారత్‌లో అల్ప ద్రవ్యోల్బణానికి కారణాలు, టోకు ధరల సూచీ, వినియోగదారుల ధరల సూచీ లెక్కింపులో ఆధార సంవత్సర మార్పుతోపాటు ప్రపంచవ్యాప్తంగా చమురు ధరల తగ్గుదల కారణాలపై ప్రశ్నలు వచ్చే అవకాశం ఉంది.
  
  పేదరికం-నిరుద్యోగం
  పేదరికంలో భాగంగా నిరపేక్ష పేదరికం, సాపేక్ష పేదరికం, పేదరిక నిర్మూలనా కార్యక్రమాలతోపాటు ఆయా కార్యక్రమాల విలీనం వంటి అంశాలపై గతంలో పశ్నలు వచ్చాయి. పేదరిక నిర్మూలన లక్ష్యంగా ఇటీవల ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టిన పథకాలపై అవగాహన అవసరం. నిరుద్యోగంలో రకాలైన ప్రచ్ఛన్న, బహిర్గత, నిర్మాణాత్మక, చక్రీయ, ఘర్షిత నిరుద్యోగం,శ్రామిక శక్తి, పనిలో పాల్పంచుకునే రేటు వంటి అంశాలపై తప్పనిసరిగా అవగాహన పెంపొందించుకోవాలి.
  
  జనాభా
  ప్రిలిమినరీ పరీక్షలో భాగంగా ‘జనాభా’ అతిముఖ్యమైన అంశంగా పరిగణించాలి. 2011 గణనను పూర్తిగా అధ్యయనం చేయాలి. డెమోగ్రాఫిక్ డివిడెండ్‌కు సంబంధించి ప్రశ్నలు అడిగే అవకాశం ఉంది. వివిధ రాష్ట్రాలకు సంబంధించి జనసాంద్రత, లింగ నిష్పత్తి, ఎస్సీ, ఎస్టీ జనాభా వంటి అంశాలపై గతంలో ప్రశ్నలు వచ్చాయి.
  
  Practice Bits
  
  1.    Which of the following instruments for qualitative or selective control of credit are used by Reserve Bank of India
      1. Margin Requirement    2. Moral suasion    3. Credit rationing    4. Cash Reserve ratio
      Select the correct answer using the codes given below:
      a) 1 and 2    b) 2 and 4
      c) 1, 2 and 3    d) 3 and 4
  2.    Non-performing assets of commercial Banks mean their loans
      a) For which interest/instalment has remained unpaid well after due date
      b) which have not been disbursed at all
      c) given to sick industrial units
      d) fetching very low rate of interests
  3.    The Reserve Bank of India act as a banker's bank. This would imply which of the following?
      1. Other banks retain their deposits with the RBI
      2. RBI lends funds to the commercial banks in times of need
      3. RBI advises the commercial banks on monetary matters.
      Select the correct answer using the codes given below:
      a) 2 and 3     b) 1 and 2
      c) 1 and 3    d) 1, 2 and 3
  4.    Which of the following would facilitate combating inflation in india
      1) Better capacity utilization
      2) Reduction in budgetary deficit
      3) Increase in exports
      4) More efficient public distribution system
      Select the correct answer using the codes given below:
      a) 1, 2, 3 and 4    b) 1, 2 and 4
      c) 2 and 3    d) 1 and 4
  5.    Agricultural taxation in india is difficult because of
      a) scattered nature of landholdings
      b) the fact that agriculture is niot taxed anywhere in the world
      c) seasonality of production
      d) Increasing the overhead cost of tax collection and the lack of political will
  6.    Which one of the following heads of exp-enditure of the central government acco-unts for the largest amount of revenue expenditure in 2015-16 union budget
      a) Interest payments
      b) defence    c) Subsidies
      d) Grants to states and union territories
  7.    Which one of the following is NOT correctly matched
      a) Rural Credit : NABARD
      b) Industrial Finance : Industrial Finance Corporation of India
      c) Urban poverty : Mahatma Gandhi National Rural Employment Programme
      d) Disguised Unemployment : Subsistence agriculture
  8.    The GNP gap is the gap between
      a) GNP and NNP    b) GNP and GDP
      c) potential and actual GNP
      d) GNP and depreciation
  9.    Which of the following items may be included in the current account of the Balance of payments statement?
      1. Merchandise exports
      2. Banking, insurance and transport services
      3. Foreign tourists expenditure in home country
      4. Income received on investment abroad
      5. Foreign short-term investment in home country
      Select the correct answer using the codes given below:
      a) 1 only        b) 5 only
      c) 1, 3 and 5    d) 1, 2, 3 and 4
  10.    Consider the following rural development programmes
      1. IRDP        2. JRY
      3. Community development programme
      4. Food for work programme
      The correct chronological sequence of the launching of these programmes by the government is
      a) 2, 1, 4, 3    b) 3, 4, 1, 2
      c) 1, 2, 3, 4    d) 4, 3, 1, 2
  11.    India's first Railway-line built under PPP model is
      a) Gandhidham and Tuna-Tekra Port
      b) Nagpur-Delhi
      c) Kakinada-Visakhapatnam port
      d) Nellore-Krishnapatnam port
  12.    The total outlay approved by cabinet committee on economic affairs for Pradhan Mantri Krishi Sinchayee Yojana for the period 2015-16 to 2019-20
      a) Rs. 40000 crores    b) Rs.50000 crores
      c) Rs.55500 crores    d) Rs.60000 crores
  13.    World Investment Report was published by
      a) World Bank
      b) International Monetary Fund
      c) World Trade Organization
      d) United Nations conference on Trade and Development (UNCTAD)
  
  


 డీఓపీటీ ఉత్తర్వు జారీ
 
 న్యూఢిల్లీ: గత ఏడాది సివిల్ సర్వీసెస్ పరీక్ష ద్వారా ఐఏఎస్, ఐఎఫ్‌ఎస్, ఐపీఎస్‌లలో కేటాయింపు పొంది, తిరిగి ఈ ఏడాది సివిల్స్ ప్రిలిమినరీ పరీక్షకు హాజరుకాదలిచిన అభ్యర్థులు ఫౌండేషన్ కోర్సుకు హాజరు కావడం కుదరదని ప్రభుత్వం స్పష్టంచేసింది. ఆఖిలభారత సర్వీసులైన ఐఏఎస్, ఐఎఫ్‌ఎస్, ఐపీఎస్‌లకు, కేంద్ర సర్వీసులకు, గ్రూప్-ఏ సర్వీసులకు 2013 సంవత్సరపు పరీక్షద్వారా కేటాయింపు పొందిన అభ్యర్థులు, తమకు సూచించిన సంస్థల్లో వచ్చే నెల 1నుంచి ఫౌండేషన్ కోర్సుకు హాజరుకావలసి ఉంటుందని సిబ్బంది, శిక్షణా వ్యవహారాల శాఖ (డీఓపీటీ) తన ఉత్తర్వులో పేర్కొంది. ఇలాగే సర్వీసుల కేటాయింపు పొందినా, ఈ నెల 24వ తేదీన జరగనున్న సివిల్స్ సర్వీసెస్ ప్రిలిమినరీ పరీక్ష రాయాలనుకుంటున్న అభ్యర్థులను మాత్రం ఫౌండేషన్ కోర్సుకు అనుమతించబోమని డీఓపీటీ స్పష్టంచేసింది.  
  గత ఏడాది నిర్వహించిన సివిల్ సర్వీసెస్ పరీక్షలో ఉత్తీర్ణత ప్రాతిపదికగా వివిధ సర్వీసులకు 1,122మంది అభ్యర్థుల పేర్లను యూనియన్ పబ్లిక్ సర్వీస్ కమిషన్ (యూపీఎస్సీ) సిఫార్సు చేసింది.
 
 వారిలో 981మంది అభ్యర్థులకు మాత్రమే సర్వీసుల కేటాయింపు జరిగింది. వివిధ కారణాలవల్ల 141మంది అభ్యర్థులకు కేటాయింపు జరగలేదు. కొంతమంది అభ్యర్థులు పరిమిత సంఖ్యలో సర్వీసులను మాత్రమే తమ ప్రాధాన్యతగా పేర్కొన్నారని, నిబంధనల ప్రకారం ప్రధాన జాబితా, రిజర్వ్‌డ్ జాబితాలనుంచి కేటాయింపులు పూర్తయిన తర్వాతే అలాంటి అభ్యర్థులకు కేటాయింపుల చేయడం సాధ్యమవుతుందని డీఓపీటీ తన ఉత్తర్వుల్లో పేర్కొంది. కొందరు అభ్యర్థులు కచ్చితంగా ఓబీసీలేనా అన్నది కూడా నిర్ధారించుకోవలసి ఉందని, ముఖ్యమైన పత్రాలు సమర్పించనందున మరి కొందరి అభ్యర్థిత్వాలను తాత్కాలికమైనవిగా పరిగణిస్తున్నామని, కొందరి వైద్య పరీక్షలు కూడా పెండింగ్‌లో ఉన్నాయని డీఓపీటీ తెలిపింది. ఈ అంశాలన్నింటినీ నిర్ణీత కాలపరిమితిలో పరిష్కరించేందుకు అన్నివిధాలా కృషిచేస్తున్నామని, కొందరు అభ్యర్థులకు సర్వీసు కేటాయింపులు జరగకపోటవడానికి కారణాలను వెబ్‌సైట్‌లో పొందుపరుస్తున్నామని, అభ్యర్థులు తమకు ఇచ్చిన కోడ్ ద్వారా తెలుసుకోవచ్చని డీఓపీటీ తన ఉత్తర్వులో పేర్కొంది.
  


 న్యూఢిల్లీ:యూపీఎస్సీపై ప్రతిపక్షాలు లేవనెత్తిన ఆందోళనకు ఇక్కడతో ముగింపు పలకాలని కేంద్ర ప్రభుత్వం విజ్ఞప్తి చేసింది. ఈ వివాదాన్ని మరింత పెద్దది చేయకుండా యూపీఎస్సీఅర్హత పరీక్ష జరగడానికి ప్రతిపక్ష పార్టీలు సహకరించాలని పార్లమెంటరీ వ్యవహారాల శాఖ మంత్రి ఎం. వెంకయ్య నాయుడు విన్నవించారు. దీనిపై గురువారం లోక్ సభలో ప్రసంగించిన ఆయన.. ఈ సమస్యకు భవిష్యత్తులో తగిన పరిష్కారం కనుగొనేందుకు యత్నిస్తామని ఆయన హామీ ఇచ్చారు. 'ఆగస్టు 24 వ తేదీన యూపీఎస్సీ పరీక్ష జరుగనుంది. ఇప్పుడు ఈ వివాదం సరికాదు. ఈ తాజా గందరగోళంతో విద్యార్థులను మరింత ఆందోళనలోకి నెట్టవద్దు.'అని తెలిపారు. 2014లో యూపీఎస్సీ పరీక్షా విధానంపై విద్యార్థులు గళం విప్పారు.  ముంగానే ఈ పరీక్షా విధానం ఖరారైంది. రాత్రికి రాత్రి మార్పులు తీసుకురావడం అసాధ్యం'అంటూ తనదైన శైలిలో వెంకయ్య తెలిపారు.
  
 అయితే సివిల్ సర్వీసెస్ పరీక్ష విధానంపై అఖిలపక్ష భేటీ నిర్వహించాలని కేంద్రప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. అయితే,  ఈ నెల 24న జరగనున్న సివిల్స్ ప్రిలిమినరీ పరీక్షను వాయిదా వేసేందుకు మాత్రం సుముఖత చూపలేదు. గత వారం రోజులుగా సభా కార్యకలాపాలను అడ్డుకుంటున్న యూపీఎస్సీ వివాదంపై మంగళవారం రాజ్యసభ అట్టుడికింది. ఈ అంశంపై సత్వరమే ప్రభుత్వం నిర్ణయం తీసుకోవాలని విపక్షాలు డిమాండ్ చేశాయి.


 విపక్షాల ఒత్తిడికి తలొగ్గిన కేంద్రం 
 ప్రిలిమ్స్ పరీక్ష వాయిదాకు నో
  
 న్యూఢిల్లీ: సివిల్ సర్వీసెస్ పరీక్ష విధానంపై అఖిలపక్ష భేటీ నిర్వహించాలని కేంద్రప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. అయితే,  ఈ నెల 24న జరగనున్న సివిల్స్ ప్రిలిమినరీ పరీక్షను వాయిదా వేసేందుకు మాత్రం సుముఖత చూపలేదు. గత వారం రోజులుగా సభా కార్యకలాపాలను అడ్డుకుంటున్న యూపీఎస్సీ వివాదంపై మంగళవారం రాజ్యసభ అట్టుడికింది. ఈ అంశంపై సత్వరమే ప్రభుత్వం నిర్ణయం తీసుకోవాలని విపక్షాలు డిమాండ్ చేశాయి. ప్రశ్నోత్తరాల సమయం పూర్తయిన వెంటనే విపక్షాలు ఈ అంశాన్ని లేవనెత్తాయి. మెరిట్ నిర్ధారణలో ఇంగ్లిష్ మార్కులను పరిగణనలోకి తీసుకోబోమంటూ సోమవారం  సిబ్బంది, శిక్షణ శాఖ సహాయమంత్రి జితేంద్రసింగ్ చేసిన ప్రకటనపై ఆగ్రహం వ్యక్తం చేస్తూ.. ఆ ప్రకటన సమస్యను మరింత సంక్లిష్టం చేసిందని విమర్శించాయి. ప్రజా సమస్యలు, ప్రభుత్వంలో నెలకొన్న అంతర్గత పోరు నుంచి ప్రజల దృష్టిని మళ్లించేందుకే ప్రభుత్వం ఈ అంశాన్ని సాగదీస్తోందని కాంగ్రెస్ సభ్యుడు ప్రమోద్‌తివారీ ఆరోపించారు. మరిం త చర్చ జరగాల్సి ఉన్నందున ఈ సమస్యపై ఆగస్టు 24లోగా పరిష్కారం సాధ్యం కాదని టీఎంసీ సభ్యుడు డెరిక్‌ఒబ్రీన్ వ్యాఖ్యానించారు.
 
 స్టీల్ ప్లాంట్ అంటే లోహే కా పేఢ్..
 
  సివిల్స్ ప్రశ్నపత్రంలోని అనువాద లోపాలను ఎస్పీ సభ్యుడు రాంగోపాల్ యాదవ్ ఎత్తి చూపారు. ‘నార్త్ పోల్’ను హిందీలో ‘ఉత్తరీ ఖంభా’ అని, ‘స్టీల్ ప్లాంట్’ను ‘లోహే కా పేఢ్’ అని అనువదించారన్నారు. ఈ అంశంపై అఖిలపక్ష భేటీని ఏర్పాటు చేయాలని సూచించారు. ఆ సూచనకు పార్లమెంటరీ వ్యవహారాల సహాయమంత్రి ప్రకాశ్ జవదేకర్  ‘తప్పకుండా అఖిలపక్ష భేటీ ఉంటుంది. అవసరమైతే అలాంటి సమావేశాలను మరికొన్నింటిని నిర్వహిస్తాం’ అని స్పష్టం చేశారు. ‘ఇది సున్నితమైన అంశం.  పరీక్షావిధానంలో భారీ మార్పులు అవసరమా అన్న విషయాన్ని నిర్ధారించేందుకు చర్చ జరగాల్సిన అవసరం ఉంది’ అన్నారు.  ‘ఈ అంశంపై అన్ని పార్టీలు ఇప్పటికే తమ అభిప్రాయాలను తెలిపాయి. వాటి ఆధారంగా నిర్ణయం తీసుకోకుండా మళ్లీ అఖిలపక్ష భేటీ ఏంటీ?’ అని సీపీఎం సభ్యుడు సీతారాం యేచూరి ప్రశ్నించారు. ప్రభుత్వ తీరును నిరసిస్తూ ఎస్పీ, బీఎస్పీ, సీపీఐ, సీపీఎం సభ్యులు సభనుంచి వాకౌట్ చేశారు. కాగా, సివిల్స్ ప్రశ్నాపత్రంలో ఆంగ్లం నుంచి హిందీకి చేసిన అనువాదంలో తప్పులేం లేవని ప్రభుత్వం ప్రకటించింది.