నిర్మల్‌

తీరొక్క పాటలు

అందరూ దర్శించుకునేలా..

శరన్నవరాత్రి ఉత్సవాల సందర్భంగా బాసర జ్ఞాన సరస్వతీదేవిని భక్తులందరూ దర్శించుకునేలా ఏర్పాట్లు చేశామని ఈవో అంజనీదేవి తెలిపారు.

IIలోu

‘బతుకమ్మ.. బతుకమ్మ ఉయ్యాలో.. బంగారు బతుకమ్మ ఉయ్యాలో...’, ‘రామ రామ రామ ఉయ్యాలో.. రాముడే శ్రీరామ ఉయ్యాలా!, ‘ఏమేమి పువ్వొప్పునే గౌరమ్మా... ఏమేమి కాయప్పునే గౌరమ్మా... తంగేడు పువ్వొప్పునే... గౌరమ్మ, తంగేడు కాయప్పునే... గౌరమ్మ..’ అంటూ తీరొక్క పాటలతో ఊరూవాడా మారుమోగుతుంది. ఆడపడుచులు ‘ఉయ్యాల’ పాటలతో ఇక్కడి సంస్కృతీ సంప్రదాయాలను కీర్తిస్తూ ఆడుతూ పాడుతుంటారు. ఆడిపాడే బతుకమ్మ సంబురాలు జానపద సంబంధ వేడుక మాదిరి కనిపించినా ఇందులో దేవతల స్మరణతోపాటు ప్రకృతిని ఆరాధించే గొప్ప మానవీయ కోణాలు ఇమిడి ఉన్నాయి.

మంచిర్యాలటౌన్‌/దండేపల్లి/ఆసిఫాబాద్‌అర్బన్‌/చెన్నూర్‌:

అడవిలో సహజసిద్ధంగా లభించే గునుగు, తంగేడు, చా మంతి, జాజి, రుద్రాక్ష, కట్ల, గానుగ, బీర, గుమ్మడి, మందార పూలను సేకరించి ఇత్తడి తాంబాలంలో బతుకమ్మను పేరుస్తారు. ప్రకృతిని ఆరాధిస్తూ మహిళలు పాడే పాటలు బతుకు చిత్రాన్ని ప్రతిబింబిస్తాయి. బంగారం లాంటి జీవితాన్ని ప్రసాదించమని గౌరమ్మను కొలుస్తూ సాగే ఈ పండుగంటే ఆడబిడ్డలకు ఎనలేని మక్కువ. తెలంగాణ సంస్కృతికి అద్దం పట్టే పూల పండుగ ఆదివారం భాద్రపద అమావాస్య(పెత్రామాస) ఎంగిలి పూలతో మొదలవుతుంది. తొమ్మిది రోజులపాటు కొనసాగుతుంది. రోజూ సాయంత్రం తీరొక్క పూలతో పేర్చిన బతుకమ్మలను ప్రధాన కూడళ్లలో ఒక్కచోట చేరుస్తారు. చప్పట్లు కొడుతూ పాటలు పాడుతూ వాటి చుట్టూ వలయాకారంగా తిరుగుతూ ఆడుతారు. ఈ నెల 29న సద్దులతో వేడుకలు ముగుస్తాయి. ప్రతీ రోజు బతుకమ్మ ఆడిన తర్వాత సమీపంలోని చెరువుల్లో నిమజ్జనం చేసి నైవేద్యం ఇచ్చిపుచ్చుకుంటారు. అయితే ఆదిలాబాద్‌లో మాత్రం బొడ్డెమ్మగా పండుగ నిర్వహించడం ప్రత్యేకతను చాటుతోంది.

తెలంగాణ సంస్కృతికి ప్రతీక

తెలంగాణ సంస్కృతి, సంప్రదాయాలకు ప్రతీక బతుకమ్మ పండుగ. తెలంగాణ అస్తిత్వం బతుకమ్మలోనే ఉంది. ఈ నేలపై బతుకమ్మ పండుగను శతాబ్దాలుగా జరుపుకొంటున్నారు. ఈ సంప్రదాయం ఎలా మొదలైందో చెప్పడానికి ఎన్నో కథలు ప్రచారంలో ఉన్నాయి. నవాబులు, భూస్వాముల పెత్తందారీతనంలో నలిగిపోయిన గ్రామీణ మహిళల బతుకులు దుర్భరంగా ఉండేవి. వారి ఆ కృత్యాలకు నలిగిపోయిన వారిని, తట్టుకో లేక ఆత్మహత్య చేసుకున్న వారిని తలచుకుని తోటి మహిళలు విచారించేవారు. వారికి ప్రతీకగా పూలను పేర్చి బతుకమ్మా లేదా బతుకు అమ్మా అంటూ దీవిస్తూ పాటలు పాడేవారు. బతుకమ్మ బతుకమ్మ ఉయ్యాలో.. పాటల వెనుక ఉండే మర్మం ఇదే..

ఎక్కడైనా దేవుణ్ని పూలతో పూజిస్తారు. అయితే ఆ పూలనే దైవంగా భావించి పూజించడం బతుకమ్మ పండుగ ప్రత్యేకత. తీరొక్క పూలు, ఉయ్యాల పాటలకు గాజుల చప్పట్లు తోడై నేటి నుంచి ఊరూవాడా సందడిగా మారనుంది. అంతటా తొమ్మిది రోజుల పాటు పూలోత్సవ సంబురం అంబరాన్నంటితే ఆదిలాబాద్‌లో మాత్రం పక్షం నుంచి 21 రోజుల పాటు బొడ్డెమ్మగా కొనసాగడం ప్రత్యేకం.

అందంగా పేర్చిన బతుకమ్మలు

నిర్మల్‌లో బతుకమ్మ ఆడుతున్న యువతులు, మహిళలు