భారత రాజ్యాంగం కేవలం చట్టాల సంపుటి కాదు.. ఇది ప్రపంచంలోనే అత్యంత ప్రత్యేకమైన లిఖిత దస్తావేజు. దీని నిర్మాణ లక్షణాలు, రాజకీయ సూత్రాలు, సంస్థాగత ఏర్పాటు ప్రపంచంలోని ఇతర రాజ్యాంగాల కన్నా ఎంతో భిన్నమైనవి. 448 అధికరణలు, 12 షెడ్యూళ్లు, పలు సవరణలతో మన రాజ్యాంగం ఎంతో వైవిద్యాన్ని కలిగివుంది. ఈ రోజు(నవంబర్‌ 26) భారత రాజ్యాంగ దినోత్సవం. ఈ సందర్భంగా మన రాజ్యాంగంలోని ప్రత్యేకతలను గుర్తు చేసుకుందాం.సమాఖ్య నిర్మాణంలో ఐక్యతా స్ఫూర్తిభారత రాజ్యాంగం దేశంలోని వివిధ ప్రాంతాలు, సంస్కృతులు, భాషా సమూహాల వైవిధ్యాన్ని ప్రతిబింబించేలా వివరణాత్మకంగా రూపొందించారు. ఇది కేవలం కేంద్ర ప్రభుత్వానికి మాత్రమే కాకుండా, రాష్ట్రాలకు కూడా ఒకే ఏకీకృత రాజ్యాంగాన్ని కలిగి ఉన్న ఏకైక వ్యవస్థ. ఇది సమాఖ్య నిర్మాణంలోనూ ఏకత్వ స్ఫూర్తిని చాటుతుంది.సవరణలకు అవకాశంనిర్మాణపరంగా భారత రాజ్యాంగం దృఢత్వం (Rigidity), అనుకూలత (Flexibility)ల అద్భుత మిశ్రమం. కొన్ని నిబంధనలను సవరించడానికి పార్లమెంటులో ప్రత్యేక మెజారిటీ, రాష్ట్రాల ఆమోదం అవసరం అవుతుంది. కొన్నింటిని సాధారణ చట్టాల మాదిరిగానే మెజారిటీతో సులభంగా సవరించవచ్చు.బ్రిటీష్ తరహాలో..ఇక రాజకీయ లక్షణాల విషయానికి వస్తే, ఇది బ్రిటీష్ తరహా పార్లమెంటరీ ప్రభుత్వ వ్యవస్థను స్వీకరించింది. ఇక్కడ రాష్ట్రపతి నామమాత్రపు అధిపతి అయితే, ప్రజలచే ఎన్నికైన ప్రధానమంత్రి నిజమైన కార్యనిర్వాహక అధికారాన్ని నిర్వహిస్తారు. ఇది దేశంలో ప్రజల సార్వభౌమత్వాన్ని, కార్యనిర్వాహక వ్యవస్థ చట్టసభకు బాధ్యత వహించే విధానాన్ని నిర్ధారిస్తుంది.పౌరులందరికీ సమాన అవకాశాలురాజ్యాంగం.. కేంద్రం, రాష్ట్రాల మధ్య అధికారాలను స్పష్టంగా విభజించినప్పటికీ, యూనియన్ ప్రభుత్వం (కేంద్రం) అత్యవసర పరిస్థితుల్లో లేదా రాష్ట్రాల మధ్య విభేదాలు వచ్చినప్పుడు కీలక పాత్రను పోషిస్తుంది. మన రాజ్యాంగం కేవలం రాజకీయ సమానత్వాన్ని మాత్రమే కాకుండా, సార్వత్రిక వయోజన ఓటు హక్కు (18 ఏళ్లు పైబడిన ప్రతి పౌరునికి ఓటు హక్కు) ద్వారా పౌరులందరికీ సమాన అవకాశాన్ని ఇస్తుంది.ఏక పౌరసత్వానికి పెద్దపీటఅంతేకాకుండా అమెరికా మాదిరిగా కాకుండా, భారతదేశం ఒకే పౌరసత్వాన్ని (Single Citizenship) మాత్రమే కలిగి ఉంది. ఇది దేశ పౌరులలో జాతీయ సమగ్రతను, ఐక్యతను పెంపొందిస్తుంది.లౌకికవాద సిద్ధాంతంప్రపంచానికి ఆదర్శంగా నిలిచే మరో విశిష్ట లక్షణం లౌకికవాద (Secular) సిద్ధాంతం. భారత దేశానికి అధికారిక మతం అంటూ ఏదీ లేదు. రాజ్యాంగం అన్ని మతాలను సమానంగా గౌరవిస్తుంది. వాటిని అనుసరించే స్వేచ్ఛపై పౌరులకు హామీనిస్తుంది.ఐరిష్ రాజ్యాంగం నుండి..హక్కులు, సూత్రాల విభాగంలో రాజ్యాంగం పౌరులకు ఆరు ప్రాథమిక హక్కుల హామీనిచ్చింది. ఇవి సమానత్వం, స్వేచ్ఛ, రక్షణ కల్పిస్తాయి. దీనికితోడు, ఐరిష్ రాజ్యాంగం నుండి ప్రేరణ పొందిన విధాన నిర్దేశక సూత్రాలు సామాజిక, ఆర్థిక ప్రజాస్వామ్యాన్ని నెలకొల్పడానికి మార్గదర్శకాలుగా పనిచేస్తాయి.స్వతంత్ర న్యాయవ్యవస్థకు హామీసంస్థాగత స్థాయిలో రాజ్యాంగం ఒక స్వతంత్ర న్యాయవ్యవస్థకు హామీనిస్తుంది. దీనికి న్యాయ సమీక్ష (Judicial Review) అధికారం ఉంది. తద్వారా సుప్రీంకోర్టు, హైకోర్టులు రాజ్యాంగ విరుద్ధమైన చట్టాలను రద్దు చేసే అధికారాన్ని కలిగి ఉన్నాయి. ఇది చట్టసభల నియంతృత్వాన్ని నిరోధిస్తుంది.జర్మనీ ప్రేరణతో..రాజ్యాంగంలోని అత్యవసర నిబంధనలు (జర్మనీ నుండి ప్రేరణ పొందినవి) జాతీయ సంక్షోభ సమయాల్లో యూనియన్ ప్రభుత్వం తాత్కాలికంగా అధిక అధికారాలను చేపట్టడానికి అనుమతిస్తాయి. 73వ, 74వ రాజ్యాంగ సవరణల ద్వారా పంచాయతీలు, మునిసిపాలిటీలకు రాజ్యాంగబద్ధమైన గుర్తింపు ఇచ్చారు. దీంతో స్థానిక స్వపరిపాలనను బలోపేతం అవుతుంది. ఈ వ్యవస్థ ప్రజాస్వామ్య దృక్పథానికి నిదర్శనంగా నిలుస్తుంది.స్వదేశీ సూత్రాలతో మిళితంభారత రాజ్యాంగం ప్రపంచంలో వివిధ రాజ్యాంగాల ప్రేరణలను స్వదేశీ సూత్రాలతో మిళితం చేసింది. ఇందులో ప్రాథమిక హక్కులు యుఎస్ రాజ్యాంగం నుండి, పార్లమెంటరీ వ్యవస్థను యూకే నుండి, ఐర్లాండ్ నుండి ప్రాథమిక విధులను అనుసరించింది.ప్రజాస్వామ్య ప్రక్రియల సమగ్రతఎన్నికల కమిషన్, కంప్ట్రోలర్ అండ్‌ ఆడిటర్ జనరల్ (కాగ్‌), యూనియన్ పబ్లిక్ సర్వీస్ కమిషన్ (యూపీఎస్‌సీ) తదితర ప్రత్యేక సంస్థలను ఏర్పాటు చేయడం ద్వారా, రాజ్యాంగం ప్రజాస్వామ్య ప్రక్రియల సమగ్రతను చాటుతుంది. అలాగే పాలనలో జవాబుదారీతనాన్ని నిర్ధారిస్తుంది. ఇంతటి విశిష్ట లక్షణాలున్న భారత రాజ్యాంగం.. దేశ సాంస్కృతిక, రాజకీయ, సామాజిక ఆకాంక్షలకు దర్పణంగా నిలుస్తున్నది.


 - రాష్ట్రంలో 3వ ర్యాంకు
  –జాతీయ స్థాయిలో 96వ ర్యాంకు,
  
 ఎస్కేయూ : శ్రీకృష్ణదేవరాయ విశ్వవిద్యాలయంకు అరుదైన గుర్తింపు దక్కింది.  కేంద్ర మానవ వనరుల శాఖ మంత్రి ప్రకాష్‌ జవదేకర్‌ శాస్త్రి భవన్‌లో నేషనల్‌ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌ ఆఫ్‌ ర్యాంకింగ్‌ ప్రేమ్‌ వర్క్‌ (ఎన్‌ఐఆర్‌ఎఫ్‌)  ర్యాంకులను సోమవారం ప్రకటించారు. ఎస్కేయూకు జాతీయ స్థాయిలో 96వ ర్యాంకు, రాష్ట్రంలో 3వ ర్యాంకు దక్కింది. ఎస్వీ యూనివర్సిటీ, ఆంధ్రా వర్సిటీల తరువాత స్ధానం ఎస్కేయూ దక్కించుకోవడం గమనార్హం.
 
 ఉన్నత ప్రమాణాలు గల అధ్యాపకులు..
                  ఉన్నత విద్య ప్రమాణాలు గల అధ్యాపకులు ఎస్కేయూలో పనిచేస్తున్నట్లు ఎన్‌ఐఆర్‌ఎఫ్‌ ప్రకటించింది. పీహెచ్‌డీ అవార్డు గల 130 మంది అసిస్టెంట్, అసోసియేట్, ప్రొఫెసర్లు పనిచేస్తున్నారు. మొత్తం 171 మంది అధ్యాపకులు ఉన్నారు. ఇందులో 36 మంది మహిళా అధ్యాపకులు ఉన్నారు.  2015–16 విద్యాసంవత్సరంలో డిగ్రీ పూర్తిచేసిన 31 మంది, పీజీ పూర్తిచేసిన  26 మంది విద్యార్థులు , పీహెచ్‌డీ పూర్తి చేసిన  89 మంది విద్యార్థులు  విదేశాల్లో ఉన్నత విద్య అవకాశం కలిగింది. 2015–16 విద్యాసంవత్సరంలో 182 మంది ఎస్సీ, ఎస్టీ , ఓబీసీ కేటగిరి విద్యార్థులు పీహెచ్‌డీ పూర్తిచేశారు. 187 అంతర్జాతీయ జర్నల్స్, 37 సైటేషన్స్‌ ఎస్కేయూ  అధ్యాపకులు కలిగి ఉన్నారని ఎన్‌ఐఆర్‌ఎఫ్‌ తన అధికార వెబ్‌సైట్‌లో పేర్కొంది.
 
 సైన్స్‌ విభాగాల పురోగతితోనే గుర్తింపు..
                       ఎస్కేయూలో కెమిస్ట్రి, ఫిజిక్స్, బోటనీ, జువాలజీ, బయెటెక్నాలజీ, బయోకెమిస్ట్రి,, సెరికల్చర్‌ విభాగాల్లో జరుగుతున్న పరిశోధనల ఫలితంగానే జాతీయ స్థాయి గుర్తింపు రావడానికి ఆస్కారం ఏర్పడింది. కెమిస్ట్రి, విభాగంలో  అంతర్జాతీయ జర్నల్స్, సైటేషన్స్‌ ఎక్కువగా ఉన్నాయి. ఫిజిక్స్‌లో ప్రతిష్టాత్మక ఇస్రో ప్రాజెక్టును నిర్వహిస్తున్నారు. 10 సంవత్సరాలుగా విశేషమైన ఫలితాలను ఈ ప్రాజెక్టులు పొందుతున్నాయి. బయోటెక్నాలజీలో డాక్టర్‌ డి.మురళీధర్‌ రావు పరిశోధనలకు పేటెంట్‌ దక్కింది.  బోటనీ విభాగంలో అరుదైన మొక్కజాతి మనుగడపై విశేష పరిశోధనలు జరుగుతున్నాయి. బయెకెమిస్ట్రి,లో రామన్‌రీసెర్చ్‌ ఫెలోషిప్‌కు డాక్టర్‌ నరేంద్ర మద్దు ఎంపికయ్యారు. సీఎస్‌ఐఆర్,  డీబీటీ తదితర ప్రాజెక్టుల ద్వారా ఆవిష్కరణలు జరుగుతున్నాయి.
 ------------------------------
 నాణ్యమైన పరిశోధనలతోనే గుర్తింపు..
   ప్రామాణికమైన, నాణ్యమైన పరిశోధనలతోనే ఎస్కేయూకు జాతీయ స్థాయి గుర్తింపు వచ్చింది. జాతీయ స్థాయిలో నాణ్యమైన విద్యను అందించే వర్సిటీలో 100లోపు మార్క్‌ చేరుకోగలిగాం.
 –  కే.రాజగోపాల్, వీసీ, ఎస్కేయూ.
 ---------------------------
 సమష్టి సహకారంతోనే:
                       బోధన, బోధనేతర, సాధారణ విద్యార్థులు, పరిశోధక విద్యార్థుల సమష్టి సహకారంతోనే జాతీయ స్థాయి గుర్తింపు వచ్చింది. భవిష్యత్తులో  ఉన్నత విద్య, పరిశోధన, విస్తరణ, తదితర అంశాల్లో గణనీయమైన ప్రగతి సాధించడానికి  కృషి చేస్తాం. తొలిసారిగా రాష్ట్రంలో మూడవ స్థానం రావడం గర్వకారణం .
 –   కే.సుధాకర్‌ బాబు, రిజిస్ట్రార్, ఎస్కేయూ.