సబ్సిడీ విత్తనానికి మంగళం

సాక్షి, అమరావతి: అదునులో పెట్టుబడి సాయం అందించలేదు.. అన్నదాతా సుఖీభవ పేరుతో వంచన.. ఉచిత పంటల బీమా ఎగరగొట్టారు.. ఇన్‌పుట్‌ సబ్సిడీ ఊసే ఉండదు.. మద్దతు ధర ధ్యాసే పట్టదు.. కనీసం ఎరువులూ కరువే..! ఇలా అన్ని రకాలుగా అన్నదాతల నడ్డి విరిచిన చంద్రబాబు సర్కారు సబ్సిడీ విత్తనాలను కూడా సకాలంలో పంపిణీ చేయకుండా మంగళం పాడేందుకు కుట్రలు చేస్తోంది. ఉచిత పంటల బీమా పథకాన్ని ఎత్తివేసి ప్రీమియం భారాన్ని రైతుల నెత్తిన మోపినట్లుగానే విత్తన సబ్సిడీ భారాన్ని సైతం రైతన్నలపైనే మోపుతోంది.

గత మూడు సీజన్‌లలో సబ్సిడీ విత్తన కేటాయింపులను కుదించి రాయితీలో కోతలు విధించడమే దీనికి నిదర్శనం. అదునుకు విత్తనాలు సరఫరా చేయకుండా రైతులు గత్యంతరం లేక ప్రైవేట్‌ వ్యాపారులను ఆశ్రయించేలా పురిగొల్పుతోంది. తద్వారా సబ్సిడీ విత్తన సరఫరా బాధ్యత నుంచి తప్పించుకునేందుకు ఎత్తుగడలు వేస్తోంది. ఇప్పటికే నాన్‌ సబ్సిడీ విత్తన సరఫరాను అటకెక్కించింది. 

పథకం ప్రకారం సబ్సిడీ విత్తనంలో కోతలు.. 
రాష్ట్రంలో వ్యవసాయ పంటల సాధారణ విస్తీర్ణం ఖరీఫ్‌లో 77.87 లక్షల ఎకరాలు కాగా, రబీలో 53.80 లక్షల ఎకరాలు ఉంటుంది. గత ప్రభుత్వంలో ఖరీఫ్‌–2023లో 6.85 లక్షల క్వింటాళ్లు, రబీ 2023–24లో 3.98 లక్షల క్వింటాళ్ల విత్తనాన్ని సరఫరా చేయగా, దాదాపు రూ.365 కోట్లు సబ్సిడీ కింద ఖర్చు చేశారు. వైఎస్సార్‌సీపీ హయాంలో జిల్లాల నుంచి వచి్చన ఇండెంట్‌ ఆధారంగా రూ.310 కోట్లతో 10.48 లక్షల క్వింటాళ్ల విత్తన సరఫరాకు ఏర్పాట్లు చేసింది. అయితే జూన్‌లో పగ్గాలు చేపట్టిన చంద్రబాబు ప్రభుత్వం కోతల మీద కోతలు పెట్టి రూ.268 కోట్ల సబ్సిడీతో 7.87 లక్షల క్వింటాళ్ల విత్తనం మాత్రమే సరఫరా చేసింది.

గడిచిన ఖరీఫ్‌ 2025 సీజన్‌లో రూ.165.96 కోట్ల సబ్సిడీతో 5.24 లక్షల  క్వింటాళ్ల విత్తనాన్ని మాత్రమే సరఫరా చేయగలిగారు. గడిచిన 18 నెలల్లో 16 సార్లు వైపరీత్యాలు సంభవించాయి. వరదలు, అధిక వర్షాలు, తుపానుల బారిన పడి లక్షలాది ఎకరాలు ముంపునకు గురై పంటలు దెబ్బతిన్నాయి. ఇలాంటి సందర్భాలు తలెత్తినప్పుడు గత ప్రభుత్వం కంటింజెన్సీ ప్లాన్‌ కింద 80 శాతం సబ్సిడీపై విత్తనాలు సరఫరా చేసి ఆదుకుంది. చంద్రబాబు సర్కారు మాత్రం ఒక్క క్వింటా విత్తనం కూడా కంటింజెన్సీ ప్లాన్‌ కింద సరఫరా చేసిన పాపాన పోలేదు. 

అదునులో అందక అగచాట్లు 
రబీలో వరి తర్వాత ఎక్కువగా 10.92 లక్షల ఎకరాల్లో శనగ పంట సాగవుతుంది. 90 శాతానికిపైగా రాయలసీమ, ప్రకాశం జిల్లాల్లోనే శనగ సాగు చేస్తున్నారు. రబీ సీజన్‌ అక్టోబర్‌ 1 నుంచి ప్రారంభమవుతుంది. ముందస్తు రబీకి వెళ్లే రైతులు అక్టోబర్‌ మొదటి వారంలోనే విత్తుకుంటారు. గత ప్రభు­త్వంలో సాగు లక్ష్యాలకు అనుగుణంగా సీజన్‌కు ముం­దుగానే విత్తన పంపిణీకి ఏర్పాట్లు చేసేవారు. సెపె్టంబర్‌ 25 నుంచి రైతుల వివరాలు నమోదు చేసి అక్టోబర్‌ 1 నుంచి శనగ విత్తనం, సెపె్టంబర్‌ 15 నుంచి వరి సహా ఇతర విత్తనాలను సరఫరా చేసేవారు. కానీ చంద్రబాబు ప్రభుత్వం అక్టోబర్‌ మూడో వారం వరకు శనగ విత్తన టెండర్లు ఖరారు చేయలేదు. ఏటా అక్టోబర్‌ 1న సబ్సిడీ విత్తన పంపిణీ మొదలు కావాల్సి ఉండగా ఈసారి నవంబర్‌ 1న రిజి్రస్టేషన్‌ ప్రక్రియను ప్రభుత్వం ప్రారంభించింది.  

సబ్సిడీలోనూ కోతలు.. రవాణా చార్జీల భారం 
వైఎస్సార్‌సీపీ హయాంలో 40 శాతం సబ్సిడీపై శనగ విత్తనం సరఫరా చేయగా, రాయితీని ప్రస్తుతం 25 శాతానికి కుదించారు. అయినప్పటికీ కొనుగోలు చేద్దామంటే ఆర్బీకేల్లో ఎక్కడా విత్తనాలు లేవు. రాయలసీమ జిల్లాల్లో 60 శాతానికి పైగా ఆర్బీకేల్లో విత్తనాలు దొరకని దుస్థితి నెలకొంది. చేసేది లేక రైతులు దూరప్రాంతాలకు వెళ్లి ప్రైవేటు డీలర్ల వద్ద కొనుగోలు చేయాల్సిన అగత్యం ఏర్పడింది. దీంతో రవాణా చార్జీలు తడిసి మోపెడవుతున్నాయని వాపోతున్నారు. ఇప్పటికే 60–70 శాతం మంది రైతులు ప్రైవేటుగా డీలర్ల నుంచి కొనుగోలు చేశారు. మార్కెట్‌లో దొరికే విత్తనాల్లో నాణ్యత ప్రశ్నార్థకంగా మారుతోంది.  

సగం కూడా సిద్ధం చేయకుండా..! 
రబీ 2024–25 సీజన్‌లో 3.85 లక్షల క్వింటాళ్ల విత్తనం కోసం జిల్లాల నుంచి ఇండెంట్‌ రాగా, అతికష్టమ్మీద కేవలం 1.76 లక్షల క్వింటాళ్లను మాత్రమే సరఫరా చేయగలిగారు. ప్రస్తుత రబీ సీజన్‌లో సబ్సిడీ విత్తనాన్ని కుదించి రూ.74.05 కోట్ల సబ్సిడీ 2.83 లక్షల క్వింటాళ్ల విత్తనం సరఫరాకు ప్రతిపాదించారు. ఏటా రబీకి సిద్ధం చేసే విత్తనంలో దాదాపు 2 లక్షల క్వింటాళ్లకు పైగా శనగ విత్తనాన్ని అందుబాటులో ఉంచాలి. కాగా ఈ ఏడాది 1.50 లక్షల క్వింటాళ్ల శనగ విత్తనం సరఫరాకు యంత్రాంగం ప్రతిపాదనలు సిద్ధం చేయగా సబ్సిడీ కోతలతో చివరికి 73 వేల క్వింటాళ్లు మాత్రమే సిద్ధం చేశారు. అయితే అప్పటికే రైతులు అధిక ధరలకు బయట కొనుగోలు చేశారు.

వైఎస్సార్‌ విత్తన పరిశోధన, శిక్షణ సంస్థకు గ్రహణం
రాష్ట్రంలో విత్తన పరీక్ష నెట్‌వర్క్‌ని బలోపేతం చేయ­డమే లక్ష్యంగా దేశంలోనే తొలి రాష్ట్రస్థాయి విత్తన జీన్స్‌ బ్యాంక్‌ ఏర్పాటుకు వైఎస్‌ జగన్‌ హయాంలో శ్రీకారం చుట్టారు.  గన్నవరం వద్ద 8 ఎకరాల్లో రూ.40 కోట్లతో చేపట్టిన డాక్టర్‌ వైఎస్సార్‌ విత్తన పరిశోధన, శిక్షణా సంస్థ నిర్మాణ పనులను చంద్రబాబు ప్రభుత్వం నిలిపివేసింది. ఈ ల్యాబ్‌ అందుబాటులోకి వస్తే గ్రో అవుట్‌ టెస్ట్‌ ఫామ్, సీడ్‌ టెస్టింగ్‌ ల్యాబ్, గ్రీన్‌హౌస్, సీడ్‌ ప్రాసెసింగ్, కోల్డ్‌ స్టోరేజ్‌ అందుబాటులోకి వచ్చేవి. రైతు శిక్షణ కోసం ఫార్మర్స్‌ ట్రైనింగ్‌ సెంటర్, హాస్టల్‌ ఏర్పాటయ్యేవి.  అలాగే నంద్యాల మెగా సీడ్‌ పార్కుకు ఈ ప్రభుత్వం పైసా విదల్చలేదు.  గ్రామీ­ణ విత్తనోత్పత్తి పథకాన్నీ నిరీ్వ­ర్యం చేస్తు­న్నారు. విత్తనోత్పత్తిలో భాగస్వాములవుతున్న రైతులకు చెల్లించాల్సిన బకాయిలూ ఎగ్గొట్టారు.  

టీడీపీ నేతల సిఫార్సు ఉన్నవారికే.. 
రబీలో మినుము, పెసర సాగు చేశా. స్థానిక టీడీపీ నేతలు సిఫార్సు చేసిన వారికే ఆర్బీకేల్లో విత్తనాలు పంపిణీ చేస్తున్నారు. దీంతో అదును దాటుతుండటంతో చేసేది లేక కిలో రూ.130 చొప్పున మినుములు, కేజీ రూ.110 చొప్పున పెసర విత్తనాలను తెనాలి, గుంటూరు వెళ్లి తెచ్చుకున్నా. రవాణా ఖర్చులతో అదనపు భారం పడింది. విత్తనం కోసం ఎకరాకు రూ.5 వేలు పెట్టుబడి అయ్యింది. గత ప్రభుత్వంలో ఇలాంటి పరిస్థితి ఎన్నడూ లేదు. ఆర్బీకేల ద్వారా సీజన్‌కు ముందుగానే అందుబాటులో ఉంచి పార్టీలకతీతంగా రైతులకు ఇచ్చేవారు.     – వి.రామిరెడ్డి, వెంగపల్లి, హనుమంతునిపాడు మండలం, ప్రకాశం జిల్లా  

ఈ దుస్థితి ఎన్నడూ చూడలేదు 
నేను 20 ఏళ్లుగా శనగ సాగు చేస్తున్నా. ఈ ప్రభుత్వం రాయితీని 40 నుంచి 25 శాతానికి కుదించేసింది. దీనికంటే బయట మార్కెట్‌లోనే తక్కువ రేటుకు దొరుకుతున్నాయి. సబ్సిడీ తగ్గించడంతో రైతులపై అదనపు భారం పడుతోంది. ఈ దుస్థితి ఎన్నడూ చూడలేదు.     – జెట్టి శ్రీనివాసరావు, ముప్పాళ్ల, నాగులుప్పలపాడు మండలం, ప్రకాశం జిల్లా  

జగన్‌ హయాంలో నాణ్యతకు భరోసా.. 
వైఎస్సార్‌సీపీ హయాంలో రెండు సీజన్‌లలో కలిపి ఏటా సగటున 11 లక్షల క్వింటాళ్ల సబ్సిడీ విత్తనాలను సరఫరా చేశారు. ఇందుకోసం ఏటా రూ.400 కోట్ల వరకు బడ్జెట్‌లో కేటాయించారు. సీఎం స్థాయిలోనే సమీక్షించి విత్తన సరఫరాలో ఎలాంటి ఇబ్బందులు తలెత్తకుండా జాగ్రత్తలు తీసుకున్నారు. సీజన్‌కు ముందే రైతుల వివరాలను నమోదు చేసి సబ్సిడీపై ఆర్బీకేల ద్వారా గ్రామ స్థాయిలోనే విత్తనాలను పంపిణీ చేశారు. ప్రైవేటు కంపెనీల నుంచి సమీకరించిన విత్తన నిల్వలను వైఎస్సార్‌ ఇంటిగ్రేటెడ్‌ అగ్రి ల్యాబ్‌లలో ర్యాండమ్‌గా పరీక్షించి సరి్టఫై చేసిన తర్వాత ఆర్బీకేల్లో అందుబాటులో ఉంచేవారు.

తద్వారా విత్తనాల నాణ్యతకు భరోసా లభించేది. ఐదేళ్లలో రూ.1,380.14 కోట్ల రాయితీతో 76.10 లక్షల మంది రైతులకు 55.27 లక్షల క్వింటాళ్ల çసరి్టఫైడ్‌ సబ్సిడీ విత్తనాలు పంపిణీ చేశారు. వరి, అపరాలు, చిరుధాన్యాలు, నూనె గింజలు, పచి్చరొట్టతోపాటు పత్తి, మిరప లాంటి నాన్‌ సబ్సిడీ విత్తనాలనూ ఆర్బీకేల ద్వారా అందించారు. చంద్రబాబు అధికారంలోకి వచ్చాక వైఎస్సార్‌ ఇంటిగ్రేటెడ్‌ అగ్రి ల్యాబ్‌ల నిర్వహణకు నిధులివ్వకుండా నిర్వీర్యం చేశారు.