మొదటి జీతం

కథ
రెండు వేల రూపాయలు... అక్షరాలా రెండు వేల రూపాయలు. నా జీవితంలో మొట్టమొదటి జీతం డబ్బులు.
 ఈ డబ్బును అందుకున్న రోజు నేను వేసుకున్న చొక్కా ఖరీదు రూ.800. ప్యాంటు ఖరీదు రూ.1350. అంటే ప్రస్తుత సమాజంలో ఈ 2000 రూపాయలతో ఒక జత నాణ్యమైన బట్టలను కూడా కొనుక్కోలేను. అయినా సరే ఎందుకో తెలీని ఆనందం. ఒక చిన్న గర్వం. ఇవి నా డబ్బులు. ‘మై మనీ. మేరా పైసా’. నేను ఎలాగైనా ఖర్చు చేసుకోవచ్చు.అయితే చాలామంది అంటుంటారు, డబ్బుకు మాత్రమే విలువనిచ్చేవాడు పైకి రాలేడు అని. నేనంటాను, కష్టపడి సంపాదించిన డబ్బును వృథాగా ఖర్చుపెట్టేవాడు కూడా పైకి రాలేడు అని.

మన భాగ్యనగరంలో బస్సులకు, బస్టాపులకు కొదవ లేకున్నా, అకారణపు బంద్‌ల వల్ల ఆ కొరత కనిపిస్తుంది. అదృష్టం కొద్దీ ఈ రోజు అలాంటిదేమీ లేకపోవడం వల్ల, నేను ఎక్కాల్సిన బస్సు ఎక్కాను. తీస్కోవాల్సిన టికెట్ తీస్కొని, కూర్చోవాలనుకున్న కుర్చీలో కూర్చున్నాను. నేను చేరాల్సిన గమ్యం కోసం బస్సు ముందుకు వెళ్తుంటే, ఆలోచనలతో నా మనస్సు వెనక్కి వెళ్లింది.
    
అది నేను రెండవ తరగతిలో ఉన్నప్పుడు అనుకుంటా. పుస్తకాల సంచీ భుజాలకు తగిలించుకుని బడికి బయల్దేరాను. రెండు నిమిషాలు నడిచాక, ఏదో తళుక్కున మెరిసింది, నా రెండు కాళ్లకు మూడు గజాల దూరంలో.
 చూస్తే ఒక రూపాయి బిళ్ల. చేతిలోకి తీస్కొని చుట్టూ చూశాను. ఎవరూ లేరు. అక్కడ అప్పుడు ఎవరైనా ఉండి ‘ఈ రూపాయి నాది’ అని అంటే ఇచ్చేవాణ్నేమో. కానీ ఎవరూ లేరు. అడగలేదు. నేనూ ఎవ్వరికీ ఇవ్వలేదు. ఆ రూపాయిని నిక్కర్ జేబులో వేస్కొని బడికి వెళ్లాను.
 
తరగతి గదిలో అయితే కూర్చున్నాను కానీ, నా మనసంతా దొరికిన రూపాయి బిళ్లపైనే ఉంది. ఎలా ఖర్చు పెట్టాలా అని! చిత్తం శివుడిపై భక్తి చెప్పులపై అన్నట్లు నేను క్లాసులో, మనసు రూపాయితో పాటు జేబులో. మొత్తానికి ఎదురుచూసిన సాయంత్రం వచ్చింది. బడిగంట మోగింది. బడి నుండి బయటికి వచ్చేశాను. ఇక ఇంటికి వెళ్లేలోపు ఆ రూపాయిని ఖర్చు చేయడము, ఖరీదు చేసిన ఆ తినుబండారాలను తినడము, తిన్నవాటిని అరిగించుకోవడము, ఇంకాతర్వాత ఆ రూపాయి గురించి మర్చిపోవడం కూడా జరిగింది. మళ్లీ ఇన్నాళ్లకు గుర్తొచ్చింది ఆ రూపాయి. లేదు, నా మొదటి జీతం గుర్తుచేసింది.
 
అవి నేను ఇంజనీరింగ్ చివరి సంవత్సరం చదువుతున్న రోజులు. కళాశాల నుండి ఇంటికి వస్తున్న నాకు, రెండు నిమిషాలలో ఇంటికి చేరతాననగా, దారిలో ఒక కాగితం కనిపించింది. ఏదో అనుమానంతో తీస్కున్న నాకు, అది వెయ్యి రూపాయల నోటుగా వెంటనే నిర్ధారణ అయింది. దానిలో భాగస్వామ్యం పొందడానికి ఎవరైనా నన్ను చూస్తున్నారేమోనని చుట్టూ గమనించాను. అక్కడ ఎవరూ లేరు కానీ ఎక్కడో ఉన్న నా స్నేహితులు గుర్తొచ్చారు. వాళ్లకి ఇవ్వాల్సిన ‘పార్టీ’ వాయిదా వేసి ఉన్నానని గుర్తొచ్చింది. అంతే, మరుసటిరోజుకి నా చేతిలో ఒక్క రూపాయి కూడా మిగలలేదు. నేను అంతలా ఖర్చుపెట్టినా నాకు సంతృప్తి లేదు. ఒక చిన్న ఆనందం కలిగినా అది అప్పటి తాత్కాలిక ఆనందం అని ఇప్పుడు అర్థం అవుతోంది.
 
ఇలా రూపాయి నాణెం నుండి వెయ్యి రూపాయల నోటు వరకు ఎన్నోసార్లు ఎంత ఖర్చుపెట్టినా, వాటిల్లో ఆనందం కలిగింది కానీ సంతృప్తి మిగలలేదు. ఎందుకంటే అవి దొరికినవో నాన్న ఇచ్చినవో కాబట్టి!
 ఇంజనీరింగ్ అయిపోయాక, ఖాళీగా ఉన్న రోజుల్లో స్నేహితులతో కలిసి సరదాగా ఎక్కడికైనా వెళ్లాలని ప్రణాళికను రూపొందించుకొని, ఒక్కొక్కరికీ 4000 రూపాయలు అవుతుందని నిర్ణయించుకున్నాం. నా స్నేహితులంతా డబ్బు ఎలా సర్దాలా అని మథనపడుతున్నారు. కొంతమంది అంత డబ్బు లేదని చేతులెత్తేశారు. డబ్బును సర్దడానికి వాళ్లు పడుతున్న ఆందోళన నాలో కొంచెం కూడా లేకపోవడం నన్ను ఆశ్చర్యపరిచింది. బహుశా మా నాన్నకు నాపై ఉన్న ప్రేమ మీద నాకున్న నమ్మకమేమో!
 
అదే రోజు నేను ఇంటికి వెళ్లే సమయానికి ఇంట్లో నుండి ఏవో మాటలు కొంచెం పెద్దగా వినిపిస్తున్నాయి. ఆ మాటలు గొడవకు తక్కువ, బాతాఖానికి ఎక్కువలా ఉన్నాయి. నేను ఇంట్లోకి ప్రవేశించే సరికి బుర్రమీసాలతో గుర్రుగా ఉన్న ఒక వ్యక్తి చిరాకుగా చూస్తూ వెటకారంగా మా నాన్నతో మాట్లాడుతున్నాడు. నాన్న మాటల్లో మాత్రం అభ్యర్ధించడం కనిపిస్తుంది. మొత్తానికి ఆ సంభాషణ ద్వారా నాన్న అతనికి నాలుగు లక్షలు అప్పు ఉన్నాడని అర్థమైంది. ఛ! నాన్న మాకోసం చేసిన అప్పును మేము చేసిన అప్పుగా కాకుండా, నాన్న చేసిన అప్పుగా చెప్తున్న నా విచక్షణా రాహిత్యానికి సిగ్గు పడుతున్నాను. ఆ పరిస్థితుల్లో కూడా అమ్మకి టూర్ గురించి చెప్పి డబ్బును అడగటం గుర్తు తెచ్చుకుంటుంటే ఇప్పుడు బాధగా, సిగ్గుగా ఉంది.
 
అమ్మ ఆ రోజు నాతో ఏం మాట్లాడలేదు కానీ, మా ఆర్థిక సమస్యలతో సంబంధం లేకుండా, కేవలం నా సంతోషం కోసం తర్వాతి రోజు ఉదయం నా చేతిలో డబ్బును ఉంచింది. ఆ రోజు నాకొకటి అర్థమైంది - సమాజానికి ఒక కుటుంబం ఎంత హుందాగా కనిపించినా, ఆ కుటుంబంలో మాత్రం ఏదో ఒక ఆర్థిక సమస్య ఉంటుంది. అది చిన్నదైనా, పెద్దదైనా. కానీ ఆ కుటుంబానికి మాత్రం అది చిన్న సమస్య అయినా పెద్దగా కనిపిస్తుంది. ఎందుకంటే సమస్య వాళ్లది కాబట్టి. హ్హ హ్హ... నేను కుటుంబ బాధ్యత గురించి ఆలోచిస్తుంటే, నామీద నాకే ఆశ్చర్యమేస్తుంది.
 
ఈ రోజు నాకు ఇంకొకటి అర్థమైంది. నిజాయితీగా సంపాదించేవాడికి కచ్చితంగా కుటుంబ బాధ్యత గుర్తుంటుంది.
ప్రస్తుతం నా కుటుంబం ఉన్న పరిస్థితుల్లో నా నుంచి ఎటువంటి ఆర్థిక ఆసరా, అవసరం లేకున్నా, నాకు మాత్రం ఏదో చేయాలని ఉంది. రెండు రోజుల ముందు ‘నాన్నకు చొక్కా తీస్కోవాలి’ అని అమ్మ అన్నయ్యతో అన్నట్లు గుర్తు. అవును. తీస్కోవాలి. అమ్మా నాన్నలకు చెరో జత బట్టలు తీస్కోవాలని నా మనసు నిర్ణయించేసుకుంది.
 ఇప్పుడు వాతావరణం ప్రశాంతంగా అనిపిస్తోంది. మనసుకు కాస్త గర్వంగా ఉంది. నేను దిగాల్సిన స్టాప్ కూడా వచ్చినట్లుంది. కానీ నా జేబులో పర్సే కనిపించట్లేదు. కంగారుగా అటూ ఇటూ చూశాను. బస్సు దిగిన ఒక వ్యక్తి నాకంటే కంగారుగా నడుస్తూ వెళ్లిపోతుండటం చూశాను.

ఆ వ్యక్తి నా పర్స్ తీశాడో లేదోనన్న అనుమానంతో వెళ్తున్న బస్‌ను ఆపాలో లేదో అర్థం కాలేదు. కానీ డబ్బు పర్స్‌తో పాటు పోయిందని మాత్రం అర్థమైంది. నా మొట్టమొదటి జీతంతో అమ్మా నాన్నలకిచ్చే చిన్న ఆనందాన్ని కోల్పోయిన నా దురదృష్టానికి బాధేస్తోంది. నాకు దొరికిన డబ్బులను పోగొట్టుకున్న వారి బాధ ఇప్పుడు తెలుస్తోంది. ఎంతైనా ఉన్నదాని విలువ పోయినప్పుడేగా తెలిసేది. పోయిన నా డబ్బు విలువ  నా కంటే బాగా ఇంకెవరికీ తెలీదు. కానీ నా దుఃఖం మాత్రం పెరుగుతూ... ఉంది.
    
బస్ డ్రైవర్ సడన్ బ్రేక్ వేయడం వల్ల అనుకుంటా, నేను కూడా సడన్‌గా నిద్ర నుండి లేచాను. నేను దిగాల్సిన స్టాప్ వచ్చింది. నాకు తెలీకుండానే నా చేయి ఆవేశంతో జేబు దగ్గరికి చేరింది. పర్స్ ఉందని నా మెదడుకు సమాచారం అందగానే ఆనందం నా మొహం మీదకి చేరింది. ఆనందం అద్భుతమైంది. ముఖ్యంగా దుఃఖం తర్వాత వచ్చే ఆనందం వెలకట్టలేనిది. అనుభవించేవాడు తప్ప ఎవ్వరూ వెలకట్టలేరు.
బస్సు దిగిన నేను ఎదురుగా కనిపించిన షాపింగ్ మాల్‌లోకి నడక ప్రారంభించాను, నా చిన్న ఆనందాన్ని తీర్చుకోవడానికి!
దుఃఖం తర్వాత వచ్చే ఆనందం వెలకట్టలేనిది. అనుభవించేవాడు తప్ప ఎవ్వరూ వెలకట్టలేరు.
- శ్రీనాథ్ జెల్లా