ఇంటీరియ్‌లో వుడెన్‌ వర్క్‌ గురించి తెలిసిందే. ఇప్పుడు ఆకులు కూడా కొత్త పాత్ర పోషిస్తున్నాయి. రాలిన ఆకులను కొన్ని రోజుల పాటు నానబెట్టి, వాటి  పలచని పొరను కూడా ఉపయుక్తంగా మార్చి, ఇంటి అలంకరణకు ఉపయోగిస్తున్నారు డిజైనర్లు. లీఫ్‌ ఆర్ట్‌గా పేరొందిన ఈ కళ ఇంటికి కొత్త శోభనిస్తోంది. బర్డ్స్‌గా, ఫెదర్స్‌గా, బెడ్‌ ల్యాంప్స్‌గా, ఎంబ్రాయిడరీ వర్క్‌తోనూ ఆకులుకొత్త సింగారాన్ని నింపుకుంటున్నాయి.  స్కెలిటన్‌ లీవ్స్‌ తయారీకి..  1.    ఒక గిన్నెలో పది ఆకులను తీసుకొని, అందులో కప్పు సోడా వాటర్‌ పోయాలి. ఆకులు మునిగేలా నీళ్లు పోసి, సన్నని మంట మీద నీళ్లను మరిగించాలి. ఆకులు మెత్తగా అయ్యేవరకు ఉడికించాలి.  2.    ఆకులను బయటకు తీసి, చల్లని నీళ్లలో వేయాలి.  3.    ఒక్కో ఆకు తీసుకొని, తడి ఆరాక టూత్‌ బ్రష్‌తో మెల్లగా రబ్‌ చేస్తూ, పై పొట్టును తీసేయాలి.   4.    పొట్టు తీసేసిన ఆకులన్నిటినీ బ్లీచ్‌ నీళ్లలో వేసి రెండు గంటలు ఉంచాలి.  5.    తర్వాత నీళ్లు పోయేలా ప్రతి ఆకును టిష్యూ పేపర్‌తో అద్ది, పక్కనుంచాలి. దీని వల్ల ఆకు పైపొర పూర్తిగా పోయి, స్కెలిటన్‌ భాగం తయారవుతుంది. 6.    ఈ ఆకులను ఎండబెట్టి, అలంకరణకు తగినట్టుగా తయారుచేసుకోవచ్చు.  

మనకు నచ్చిన రంగు రంగుల చాక్లెట్‌ రేపర్స్‌ నుంచి మనం ఇష్టపడే వారు ఇచ్చిన పువ్వులు, నెమలీకల వరకు ప్రతి చిన్న వస్తువును పుస్తకాల్లో అపురూపంగా దాచుకునేవాళ్లం. అప్పుడప్పుడు వాటిని చూసుకుని తెగ మురిసిపోయిన సందర్భాలు ఎన్నో. ఇవి కొన్నేళ్ల పాటు ఉన్నప్పటికీ తర్వాత ఆ పుస్తకాలను దాచుకునే ప్లేసు లేక వాటన్నింటిని కోల్పోయి బాధపడుతుంటాము. ‘‘ఇక ముందు మీరు దిగులు పడాల్సిన పనిలేదు. మీ చిన్ననాటి జ్ఞాపకాన్ని రెజిన్‌ ఆర్ట్‌లో ఎప్పటికీ దాచుకోవచ్చు’’ అని చెబుతోంది 31 ఏళ్ల ఆకాంక్ష సెహగల్‌. గులాబీ రేకులను సైతం ఏళ్ల పాటు దాచుకునేలా అందమైన ఆకృతిలో రెజిన్‌ క్రాఫ్ట్స్‌ను రూపొందిస్తోంది. రెజిన్‌ ఆర్టిస్ట్‌ అయ్యేందుకు ఇండిగో ఉద్యోగాన్నే వదిలేసింది ఆకాంక్ష.  నాగపూర్‌కు చెందిన ఆకాంక్ష సెహగల్‌ అనుకున్నది సాధించేవరకు కష్టపడుతుంది. ఆ మనస్తత్వమే ఆమెని రెజిన్‌ క్రాఫ్ట్స్‌ ఆర్టిస్ట్‌గా మార్చింది. బిజినెస్‌ అడ్మినిస్ట్రేషన్‌లో డిగ్రీ పూర్తయ్యాక రేడియో మిర్చిలో సెలబ్రెటీ మేనేజర్‌గా చేరింది. ఎందుకో గానీ ఆ ఉద్యోగం ఆమెకు తృప్తినివ్వలేదు. దాంతో విమానంలో ఎగరాలని చిన్నప్పటినుంచి తాను కంటున్న కలలను నెరవేర్చుకునేందుకు విమానంలో ఉద్యోగం చేయాలనుకుంది. అందుకు తగ్గట్టుగా కష్టపడి ఇండిగోలో క్యాబిన్‌ క్రూ ఉద్యోగాన్ని సాధించింది. కల నిజమైనప్పటికీ... క్యాబిన్‌ క్రూగా ఎంతో సంతోషంగా సాగిపోతున్న ఆకాంక్షకు క్రూగా కొంతకాలం మాత్రమే పనిచేస్తామని ఆ తరువాత పేపర్‌ వర్క్‌ పనిచేయాల్సి ఉంటుంది అని తెలిసింది. అప్పటిదాకా ఉన్న సంతోషం ఆవిరైంది. కొంతకాలం పనిచేసిన తరువాత నేను క్రూ గా ఉండలేను. పేపర్‌ వర్క్‌ చేయడం ఇష్టం లేదు. దీంతో తనకు నచ్చిన, ఎప్పటికీ ఉండే వృత్తిని కెరీర్‌గా ఎంచుకోవాలని నిర్ణయించుకుని మళ్లీ కొత్త ఉద్యోగం కోసం ప్రయత్నాలు మొదలు పెట్టింది. ఒకపక్క క్యాబిన్‌ క్రూగా బాధ్యతలు నిర్వహిస్తూనే తనకెంతో ఇష్టమైన క్రాఫ్ట్స్‌ను కెరీర్‌గా ఎంచుకుంది. యునిక్‌ రెజిన్‌ క్రియేషన్స్‌.. చిన్నప్పటి నుంచి ఆర్ట్స్‌పై మక్కువ ఉన్న ఆకాంక్ష.. తనకి కాబోయే భర్తకు రెజిన్‌ క్రాఫ్ట్‌ తయారు చేసి బహుమతిగా ఇచ్చింది. అది చూసిన ఆకాంక్ష కాబోయే భర్త చాలా బావుంది. రెజిన్‌ క్రాఫ్ట్స్‌ తయారీలో నీకు మంచి నైపుణ్యం ఉంది. క్రాఫ్ట్స్‌ కోర్సు చెయ్యి అని ప్రోత్సహించాడు. దీంతో ఇండిగోలో ఉద్యోగం చేస్తూనే చిన్నచిన్న రెజిన్‌ క్రాఫ్ట్స్‌ తయారు చేయడం మొదలు పెట్టింది. ఈ క్రాఫ్ట్స్‌ను మరింత నాణ్యంగా తయారు చేసేందుకు ఇండిగో ఉద్యోగాన్ని వదిలేసి యూనిక్‌ రెజిన్‌ క్రియేషన్స్‌ పేరిట బ్రాండ్‌ను ప్రారంభించింది. తడిసినా పాడవకుండా ఉండే రెజిన్‌ పదార్థానికి రంగులు జోడించి అందమైన ఆకృతుల్లో ప్రత్యేకంగా ఉండే గిఫ్ట్స్‌ తయారు చేసి విక్రయించడం మొదలు పెట్టింది. ప్రారంభంలో అనేక సవాళ్లు ఎదురైనప్పటికీ కుటుంబం సహాయంతో తన బ్రాండ్‌ను చక్కగా నిర్వహిస్తోంది ఆకాంక్ష.  మరింత ప్రత్యేకంగా... మిగతా బహుమతులకంటే రెజిన్‌క్రాఫ్ట్స్‌ ద్వారా అపురూప జ్ఞాపకాలను భద్రపరుచుకోవచ్చు. పెళ్లిదండలు, ఇష్టమైన వారు ఇచ్చిన పూలు, వాటి తాలుకా రేకులు, పుష్పగుచ్ఛాలు, శిశువు బొడ్డు తాడు వంటి వాటిని మరింత ప్రత్యేకంగా దాచుకునేలా రూపొందిస్తోంది. ఈ క్రాఫ్ట్స్‌ ఆకర్షణీయంగా ఉండడంతో కస్టమర్లు ఎగబడి మరీ ఆర్డర్లు ఇస్తున్నారు ఆకాంక్షకు ఇంత చిన్నవయసులో రెండు ఉద్యోగాలను అవలీలగా సాధించి, తనని తాను నిరూపించుకుంది. చివరికి తనకెంతో ఇష్టమైన క్రాఫ్ట్స్‌ను తయారు చేస్తూ రెజిన్‌ క్రాఫ్ట్‌ ఆర్టిస్ట్‌గా మారి ఎంతోమంది యువతీ యువకులకు ప్రేరణగా నిలుస్తోంది.

న్యూస్‌పేపర్‌ జీవితకాలం ఒక్కరోజు మాత్రమే. ఈ రోజు పేపర్‌కున్న విలువ మరుసటి రోజుకు ఉండదు. ఏరోజుకు ఆరోజు కొత్తపేపర్‌ కావాల్సిందే. అందుకే నిన్నటి పేపర్‌ చిత్తుకాగితంగా మారిపోతుంది. ఇలా టన్నులకొద్దీ పేపర్‌ భూమిలో కలిసిపోవడం నచ్చని సిమ్రాన్‌.. కాగితాలతో పేపర్‌ మఛే క్రాఫ్ట్స్‌ను తయారు చేస్తోంది. వేస్ట్‌ పేపర్‌ను వావ్‌ అనేలా తీర్చిదిద్దుతోంది. ప్రయాగ్‌ రాజ్‌కు చెందిన ఇరవైఎనిమిదేళ్ల సిమ్రాన్‌ కేసర్వాణికి చిన్నప్పటి నుంచి వ్యర్థాలను రీసైక్లింగ్‌ చేయడమంటే చాలా ఇష్టం. ఏమాత్రం ఖాళీ సమయం దొరికినా సాంప్రదాయ క్రాఫ్ట్స్‌ను తయారు చేస్తుండేది. ఫ్యాషన్‌  డిగ్రీ పూర్తయ్యాక, ఇంటీరియర్‌ డిజైనింగ్‌లో డిప్లొమా చేసింది. తనతోటివారిలా కార్పొరేట్‌ రంగంలో అడుగుపెట్టాలనుకోలేదు.  తనకెంతో ఇష్టమైన క్రాఫ్ట్స్‌ తయారీనే కెరీర్‌గా ఎంచుకోవాలని నిర్ణయించుకుంది. అందరిలా కాకుండా ఏదైనా కొత్తగా సృజనాత్మకంగా చేయాలని ఆలోచిస్తోన్న సిమ్రాన్‌కు.. చిన్నతనంలో చేసిన ‘టోఫీ బాక్స్‌’ గుర్తుకువచ్చింది. సిమ్రాన్‌ పుట్టినరోజుకి టోపీ బాక్స్‌లు తయారు చేసి పంచింది. ఆ బాక్స్‌లు చూసిన వారంతా సిమ్రాన్‌ ప్రతిభను చూసి తెగ మెచ్చుకున్నారు. దీంతో ‘పేపర్‌మఛే క్రాఫ్ట్స్‌’ తయారు చేయడం ప్రారంభించింది.  పేపర్‌ను పేస్టుచేసి.. పురాతన కాలం నుంచి మఛే క్రాఫ్ట్స్‌కు మంచి గుర్తింపు ఉంది. పేపర్‌ను నానబెట్టి, తరువాత పేస్టులా నూరి వివిధ రకాల అలంకరణ వస్తువులను తయారు చేస్తారు. దీనినే పేపర్‌ మఛే క్రాఫ్ట్స్‌ అంటారు. ఇవి పర్యావరణానికి ఎటువంటి హానీ చేయవన్న భరోసాతో సిమ్రాన్‌ వీటిని ఎంచుకుంది. కస్టమర్ల దృష్టిని ఆకర్షించే విధంగా వివిధ ఆకారాల్లో ఈ క్రాఫ్ట్స్‌ తయారు చేయడం మొదలు పెట్టింది సిమ్రాన్‌. పేపర్‌ వెయిట్స్, ఫోల్డర్స్, చెరియాళ్‌ మాస్క్‌లు, ఆకర్షణీయమైన వివిధరకాల ఇంటి అలంకరణ వస్తువులను తయారు చేస్తోంది. ఈ క్రాఫ్ట్స్‌ను మరింత నాణ్యంగా అందంగా తయారు చేసేందుకు స్థానిక కళాకారుల వద్ద మెళకువలు నేర్చుకుంటోంది.  అడ్డంకులు అధిగమించి... ‘‘పేపర్‌ మఛే క్రాఫ్ట్స్‌ తయారీ సర్టిఫైడ్‌ జాబ్‌ కాదు. దీనికి పెద్ద గుర్తింపు ఉండదు. నువ్వు ఇంజినీరింగ్‌ లేదా మెడిసిన్‌ చదువు’’ అని తల్లిదండ్రులు ఎంతగా హెచ్చరించినప్పటికీ తనని తాను నిరూపించుకోవాలన్న కసితో క్రాఫ్ట్స్‌ తయారీని ప్రారంభించింది సిమ్రాన్‌. అయితే సాంప్రదాయ కళాకృతుల గురించి అవగాహన తక్కువ ఉండడం, మార్కెట్‌ కొత్త కావడంతో సిమ్రాన్‌కు అనేక సమస్యలు ఎదురయ్యాయి. తనకెదురయ్యే ప్రతి వాళ్ల నుంచి కొత్త విషయాన్ని నేర్చుకుంటూ.. సోషల్‌ మీడియా స్కిల్స్‌తో తన ఉత్పత్తులకు మార్కెట్‌ చేస్తోంది. వివిధరకాల ఎగ్జిబిషన్‌లలో పేపర్‌ మఛే క్రాఫ్ట్స్‌ను ప్రదర్శిస్తూ కస్టమర్లకు సరికొత్త అలంకరణ వస్తువులను పరిచయం చేస్తోంది. మద్దారీ మీటర్‌ అనే ఇన్‌స్టాగ్రామ్‌ అకౌంట్‌ ద్వారా కూడా మఛే క్రాఫ్ట్స్‌ను విక్రయిస్తోంది సిమ్రాన్‌.   

‘మనందరికీ ప్రత్యేకమైన ప్రతిభ, నైపుణ్యం ఉంటాయి. ఆ దిశగా ఆత్మవిశ్వాసంతో ముందుకు సాగాలి. ఏ పనీ చిన్నదీ కాదు, పెద్దదీ కాదు. చిన్న సూది, దారంతో నా ప్రయాణం మొదలైంది. ఇదే ఇప్పుడు నా చుట్టుపక్కల వారి జీవితాలను మార్చింది. మిమ్మల్ని మీరు బలంగా నమ్మండి. మీ అభిరుచిని అనుసరించండి. మీకు లభించే ప్రతి అవకాశాన్ని పొందండి. అపజయాలకు భయపడ కండి. అవి విజయానికి సోపానాలుగా భావించండి’  అంటున్నారు మాధవి.  సీతంపేట (విశాఖ ఉత్తర): కుటుంబ సభ్యులు ప్రోత్సహిస్తే మహిళలు కూడా అద్భుతాలు సృష్టించగలరని, రికార్డులు క్రియేట్‌ చెయ్యగలరని నిరూపించారు అక్కయ్యపాలెం ఎన్జీజీవోస్‌ కాలనీలో నివసిస్తున్న మాధవి సూరిభట్ల. మాధవి స్థాపించిన ‘మహిళా మనోవికాస్‌’ సంస్థ ద్వారా తన వద్ద ఆన్‌లైన్‌లో శిక్షణ పొందిన 200 మంది మహిళలతో కేవలం మూడు నెలల్లో ఊలుతో 4,686 క్రోచెట్‌ క్యాప్స్‌ చేతి అల్లికతో తయారు చేసి.. ‘లార్జెస్ట్‌ క్రోచెట్‌ హ్యాట్స్, క్యాప్స్‌’ ప్రదర్శనతో  గిన్నిస్‌ రికార్డు సాధించారు. ఒక గృహిణి సారధ్యంలో మరో 200 మంది మహిళల భాగస్వామ్యంతో  రికార్డు సాధించి గిన్నిస్‌బుక్‌లో విశాఖ నగరానికి ఒక పేజీ సృష్టించారు. ఆమె సాధించిన గిన్నిస్‌ రికార్డుపై ఎంతోమంది మహిళలు, ప్రముఖుల నుంచి అభినందనలు వెల్లువెత్తాయి. దీనికి ముందు మరో నాలుగు గిన్నిస్‌ రికార్డుల్లో మాధవి భాగస్వామ్యం కావడం విశేషం. అదే స్ఫూర్తితో తనెందుకు సొంతంగా గిన్నిస్‌ రికార్డు సాధించకూడదు అనే ఆలోచన విజయంవైపు నడిపించింది.  రెండు పీజీలు చేసిన మాధవి వివాహం తర్వాత కొన్నాళ్లు హైదరా బాద్‌లో ఒక కంపెనీలో హెచ్‌ఆర్‌గా పనిచేశారు. భర్త వెంకట రామారావుకు ఆర్‌సీఎల్‌లో ఉద్యోగం కారణంగా పాతికేళ్ల క్రితం విశాఖలో స్థిరపడ్డారు. మాధవి దంపతులకు ముగ్గురు పిల్లలు. దీంతో కుటుంబ బాధ్యతలు చూసుకునేసరికే సమయం సరిపోయేది. అయినా తనలో ఉన్న ప్రతిభ తోటి మహిళలకు నేర్పాలన్న ఉద్దేశంతో మధు క్రాఫ్ట్స్‌ అండ్‌ క్రియేషన్స్‌ పేరిట 2014లో మాధవి సంస్థను స్థాపించారు. సంస్థ ద్వారా ఎంతో మందికి ఊలుతో క్యాప్స్, స్వెట్టర్స్, శాలువాలు, స్కార్ఫ్, పోంచోస్, అలాగే  చాక్‌లెట్స్, కేక్స్‌ తయారీ, న్యూస్‌ పేపర్‌తో అలంకరణ (పేపర్‌ క్విల్లింగ్‌) వస్తువులు ఇలా ఎన్నో అంశాలలో మహిళలకు శిక్షణ ఇస్తున్నారు.  కరోనా పాండమిక్‌ సమయంలో మహిళా మనో వికాస్‌గా సంస్థ పేరును మార్చి ఆన్‌లైన్‌లో  శిక్షణ ఇవ్వడం ప్రారంభించారు. ఉదయం రెండు బ్యాచ్‌లు, సాయంత్రం రెండు బ్యాచ్‌లకు శిక్షణ ఇచ్చేవారు. ఈ విధంగా దేశ విదేశాలకు చెందిన ఎంతో మంది మహిళలు ఊలుతో పలు రకాల అల్లికలు నేర్చుకున్నారు. ఆ విధంగా సుమారు 350 మంది వరకు మనో వికాస్‌లో  సభ్యులుగా చేరారు.  నాలుగు గిన్నిస్‌  రికార్డుల్లో  భాగస్వామ్యం...  గతంలో  నాలుగు గిన్నిస్‌ రికార్డుల సాధనలో మాధవి భాగస్వా మ్యం అయ్యారు. చెన్నైకు చెందిన సంస్థ ద్వారా 2017లో లార్జెస్ట్‌ స్కార్ఫ్‌ తయారీ, 2018లో స్ల్కప్చర్స్‌ తయారీ, 2019లో క్రిస్మస్‌ డెకరేషన్, 2020లో హనుమాన్‌ చాలీసా లక్ష గలార్చనలో ఆన్‌లైన్‌లో పాల్గొని గిన్నిస్‌ రికార్డులో భాగస్వామ్యం అయ్యారు. అదే  స్ఫూర్తితో తనెందుకు  రికార్డు సాధించకూడదు. నా వల్ల మరో నలుగురికి పేరు తేవాలన్న ఆలోచన కలిగింది. అదే తడువుగా మహిళా మనోవికాస్‌  సభ్యుల వద్ద తన ఆలోచన బయటపెట్టారు. దేశ విదేశాలలో  తన వద్ద శిక్షణ పొందిన 200 మంది మహిళలు మాధవి ఆలోచనకు జత కలిశారు. గిన్నిస్‌ బుక్‌  ప్రతినిధిని మెయిల్‌ ద్వారా సంప్రదించారు. గిన్నిస్‌ రికార్డు  సాధించాలంటే  మూడు నెలల్లో వెయ్యి క్రోచెట్‌ క్యాప్స్‌(చేతితో  అల్లిన ఊలు క్యాప్‌లు) తయారు చెయ్యాలని గిన్నిస్‌ ప్రతినిధులు జులై 2022లో లక్ష్యం నిర్దేశించారు. మూడు నెలల్లో 200 మంది మహిళలు ఏకంగా 4,686 క్రోచెట్‌ క్యాప్స్‌ తయారు చేసి ప్రదర్శనకు సిద్ధం చేశారు. సెప్టెంబర్‌ 18న అక్కయ్యపాలెం మెయిన్‌రోడ్‌లో ఒక ఫంక్షన్‌ హాల్లో  4,686 క్యాప్స్‌తో ‘లార్జెస్ట్‌ క్రోచెట్‌ క్యాప్స్‌ ’ ప్రదర్శించారు. గిన్నిస్‌ బుక్‌ ప్రతినిధి స్వప్నిల్‌ డంగారికర్‌ పరిశీలించి రికార్డును ధ్రువీకరించి మాధవితో పాటు, భాగస్వా మ్యులైన 200 మంది మహిళలకు సర్టిఫికెట్లు అందజేశారు. 13 ఏళ్ల నుంచి 70 ఏళ్ళు పైబడిన మహిళలు సైతం ఈ రికార్డు సాధనలో పాలు పంచుకున్నారు. ఒక్కొక్కరు 5 నుంచి 20 వరకు క్యాప్స్‌ తయారు చేశారు.    (చదవండి: చంద్రబాబు పేకలో పవన్‌కల్యాణ్‌ జోకర్‌)

సాక్షి, విశాఖపట్నం : మనం రోజూ రకరకాల వస్తువులను ఎడాపెడా వాడేస్తుంటాం.. బోలెడన్ని పదార్థాలు తింటూ ఉంటాం. కానీ.. ఎప్పుడైనా చెత్తగురించి ఆలోచించామా.? రోడ్లపై పడేసిన వస్తువులు, సీసాలు, పాత ఎలక్ట్రానిక్‌ సామాన్లు.. ఇలా ఒకటేమిటి.? అన్నీ చెత్తని సృష్టించేవే..? వస్తువూ వస్తువూ పోగై.. కొండంత చెత్తగా మారుతూ ప్రపంచానికే సవాల్‌ విసురుతున్నా.. దాని గురించి మాత్రం ఎప్పుడూ పట్టించుకోం. నగరానికి చెందిన ఓ సంస్థ మాత్రం.. అగ్గిపుల్ల, సబ్బుబిళ్ల.. కాదేదీ పునర్వినియోగానికి అనర్హం అన్నట్లుగా తనదైన శైలిలో వ్యర్థాలకు సరికొత్త అర్థాన్ని చెబుతోంది. జీరో వేస్ట్‌ నినాదంతో నగరంలోని పలు వ్యర్థాలకు కొత్త రూపునిస్తూ.. ప్రజల్ని చైతన్యవంతులను చేస్తోంది.  చీపురు పుల్లల నుంచి.. వలల వరకూ..  గాజువాక ప్రాంతానికి చెందిన గ్రీన్‌ వేవ్స్‌ ఎన్విరాన్‌మెంటల్‌ సొల్యూషన్స్‌ సంస్థ.. జీరో వేస్ట్‌ నినాదంతో ముందుకు వెళ్తోంది. అంటే మనం వాడే ప్రతి వస్తువూ ఏదో ఒక విధంగా.. పునర్వినియోగానికి పనికొస్తుందని సంస్థ భావన. కేవలం భావన మాత్రమే కాదండోయ్‌.. ఎలా కొత్త రూపాన్ని ఇచ్చి.. పాత వస్తువును ఉపయోగించగలమో చేసి చూపిస్తోంది. చీపురు పుల్లల నుంచి చిరిగిపోయిన చేపల వలల వరకూ.. కాలిపోయిన వైర్ల నుంచి కొబ్బరి చిప్పల వరకూ.. ప్లాస్టిక్‌ బాటిల్స్‌ నుంచి గాజు సీసాల వరకూ.. ప్రతి వస్తువుకూ కొత్తందం తీసుకొస్తోంది.  కొబ్బరి చిప్పలతో కళాకృతులు..  మనమంతా కొబ్బరి మాత్రమే తీసుకొని.. చిప్పల్ని బయట పడేస్తాం. ఈ గ్రీన్‌వేవ్స్‌ సంస్థ ప్రతినిధులు మాత్రం.. అవి కేవలం చిప్పలు మాత్రమే కాదు.. విభిన్న కళాత్మక వస్తువులకు ప్రతిరూపాలని నిరూపిస్తున్నారు. కొబ్బరి చిప్పలతో కాఫీకప్పులు, కీ చైన్లు.. ఎన్ని రకాలుగా తయారు చేశారు. కొత్తగా వచ్చిన కేజీఎఫ్‌–2 సినిమాకు ప్రతిరూపాన్ని కూడా అచ్చుగుద్దినట్లు తయారు చేసేశారు. అంతేకాదు బుల్లెట్‌ బండి, దేవుళ్ల ప్రతిమలు, వాచీలు, నైట్‌ ల్యాంపులు, ఇలా.. ఎన్నో అలంకరణ వస్తువులు తయారు చేస్తున్నారు.   (చదవండి: సరదాగా మాట్లాడుకుందామని పిలిచి..)

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా అసంఘటిత రంగంలోని కార్మికుల వివరాలను నాలుగు వారాల్లోగా నమోదు (రిజిస్ట్రర్‌) చేయాలన్న తమ ఆదేశాలను ఎందుకు అమలు చేయలేదని హైకోర్టు రాష్ట్ర ప్రభుత్వాన్ని ప్రశ్నించింది. 127 వృత్తుల్లోని కార్మికుల వివరాలను మరో నాలుగు వారాల్లోగా పోర్టల్‌లో నమోదు చేయాలని, ఈ మేరకు తీసుకున్న చర్యలను వివరిస్తూ స్థాయి నివేదిక సమర్పించాలని కార్మిక శాఖ కార్యదర్శిని ఆదేశించింది. ఈ మేరకు ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్‌ హిమకోహ్లీ, జస్టిస్‌ బి.విజయసేన్‌ రెడ్డిలతో కూడిన ధర్మాసనం ఇటీవల మధ్యంతర ఉత్తర్వులు జారీచేసింది. అసంఘటిత రంగంలోని కార్మికుల కోసం సామాజిక భద్రతా బోర్డు ఏర్పాటు చేయకపోవడాన్ని సవాల్‌ చేస్తూ మాజీ ఉప ముఖ్యమంత్రి సి.దామోదర రాజనర్సింహ దాఖలు చేసిన ప్రజాహిత వ్యాజ్యాన్ని ధర్మాసనం మళ్లీ విచారించింది. జూలై 31లోగా కార్మికుల వివరాలను పోర్టల్‌లో నమోదు చేయాలని సుప్రీంకోర్టు ఇటీవల ఆదేశించిందని, ఈ మేరకు అన్ని జిల్లాల కార్మిక శాఖ అధికారులు తగిన చర్యలు తీసుకుంటున్నారని వివరించారు. ఆ ప్రక్రియ త్వరగా పూర్తి చేసి నివేదిక సమర్పించాలని ధర్మాసనం కార్మిక శాఖను ఆదేశిస్తూ తదుపరి విచారణను ఆగస్టు 25కి వాయిదా వేసింది.   

యలమంచిలి రూరల్‌: ఏటికొప్పాక హస్తకళాకారుడు  శ్రీశైలపు చిన్నయాచారి మరో అద్భుత కళాఖండాన్ని ఆవిష్కరించాడు. సూక్ష్మకళలో ప్రావీణ్యత సాధించిన ఈ కళాకారుడు తల వెంట్రుకపై తాజ్‌మహల్‌ బొమ్మను ఏర్పాటు చేసి అందరి మన్ననలు అందుకుంటున్నాడు. రాష్ట్రపతి అవార్డు గ్రహీత చిన్నయాచారి 5 రోజులు కష్టపడి మైక్రో ఆర్ట్‌ ద్వారా తల వెంట్రుకపై బంగారంతో తాజ్‌మహల్‌ ఆకారాన్ని రూపొందించాడు. బొమ్మ ఎత్తు 0.10 ఎంఎం, వెడల్పు 0.15 ఎంఎం ఉంది.

ఇటీవల యాసిడ్‌ అటాక్‌ సర్వయివర్‌ జీవితం ఆధారంగా ‘చపాక్‌’ సినిమా వచ్చింది. ప్రమాదం వచ్చినా గెలిచి చూపిన  అమ్మాయి కథ అది.రాధిక కథ అంతకు తక్కువ కాదు.గట్టిగా వేళ్లు విరుచుకుంటే ఆ వేళ్ల ఎముకలు విరిగిపోయేంత సున్నితమైన అరుదైన వ్యాధిఆమెకు ఉంది.ఇంత కర్కశమైన వ్యాధిలో ఎవరైనా కుంగిపోతారు. విరిగిపోతారు.రాధిక నిలబడింది.ప్రకృతి అన్యాయం చేసినా పోరాడి గెలవమని చెబుతోంది. రాధికకు అయిదేళ్లున్నప్పుడు ఆడుకుంటూండగా కిందపడింది. ఎడమ తొడ ఎముక విరిగింది. ఆడుకుంటూ పడితే తొడ ఎముక విరగడం విచిత్రం. అయితే డాక్టర్లు సీరియస్‌గా తీసుకోలేదు. పడటం వల్లే విరిగిందని అనుకున్నారు. ఆరునెలల తర్వాత ఉన్నట్టుండి నొప్పి మొదలైంది. అడుగు తీసి అడుగు వేయలేకపోయింది. ఆపరేషన్‌ చేసి ప్లేట్‌ను అమర్చారు. అక్కడితో నయం కాలేదు. దాంతో దాదాపు ఏడు సార్లు ఆపరేషన్‌ చేయాల్సి వచ్చింది. మాటిమాటికీ ఎందుకిలా జరుగుతోందని 2010లో మరిన్ని వైద్యపరీక్షలు చేయిస్తే తేలింది ఎముకలకు సంబంధించిన అరుదైన వ్యాధి అని, ఇది జన్యుపరమైనదనీ, ఈ జబ్బు వల్ల ఆమె ఎముకలు అత్యంత బలహీనంగా ఉన్నాయని. అంటే కోడిగుడ్డు పెంకుల్లా అన్నమాట. ఎముక మజ్జ పిండిలా అయిపోతుందన్నమాట. ఫలితంగా స్కూల్లో గంటలు గంటలు కూర్చోవడంతో వెన్నెముక వంగడం మొదలైంది. దీంతో రాధిక స్కూల్‌కి వెళ్లి చదువుకోలేక ఇంటికే పరిమితం కావలసి వచ్చింది. కాస్త గట్టిగా కదిలినా ఫెళఫెళమని ఎముకలు విరగడమే. ఆపరేషన్లు జరగడమే. కోలుకొని ఇంటికొచ్చిన మర్నాడే మరో ఫ్రాక్చర్‌తో ఆసుపత్రికి పరిగెత్తేవారు. రాధిక సరే.. ఇంట్లో వాళ్లకూ బెంగ.. ఇలాగైతే పిల్ల పరిస్థితి ఏంటి అని. సగం టైమ్‌ ఆసుపత్రిలో.. సగం ఇంట్లోనే గడిచిపోయింది బాల్యము, కౌమారమూ. ఆపరేషన్‌ అయ్యి కోలుకోగానే.. ఎముకలు విరగకుండా నడవడం ప్రాక్టీస్‌ చేసేది. ఇదే జీవితం అయిపోయింది. ఏం చేయాలి? ‘అన్న స్కూల్‌కు, నాన్న ఆఫీస్‌కు వెళ్లేవాళ్లు. ఇంట్లో పనులతో అమ్మ బిజీ. నాతో మాట్లాడేవాళ్లే లేక దిగులు అనిపించేది. ఒకానొక టైమ్‌లో పిచ్చిపట్టినట్టే అయింది. నా స్థితి మీద నాకే జాలి. ఏదైనా వ్యాపకం మొదలుపెట్టుకోవాలనిపించింది. అప్పటికే నా చదువు డిస్టర్బ్‌ కావద్దని ట్యూటర్‌ను పెట్టి ఇంటి దగ్గరే చదువుకునే ఏర్పాటు చేశారు అమ్మా, నాన్న. అయినా బోలెడంత ఖాళీటైమ్‌. అయితే అదేపనిగా రెండుగంటల కంటే ఎక్కువ కూర్చోలేను.. కూర్చోకూడదు కూడా. ఆ రెండు రెండు గంటల టైమ్‌నే సద్వినియోగం చేసుకోవాలనుకున్నా. చదువుకోసం కేటాయించుకున్నది పోను మిగిలిన టైమ్‌ని.  ఫ్రెండ్స్‌ కోసం చిన్న చిన్న గ్రీటింగ్‌ కార్డ్స్‌ తయారు చేయడం, డ్రాయింగ్‌ వేయడం చేసేదాన్ని’ అంటూ తనను తాను తీర్చిదిద్దుకున్న తీరును చెప్తుంది రాధిక. తను తయారుచేసిన ఆఫ్రికన్‌ డాల్స్‌తో రాధిక యూ ట్యూబ్‌ మార్గం ఇలాగే ఒకసారి కూర్చోని డ్రాయింగ్‌ వేసుకుంటూంటే రాధిక వాళ్లన్నయ్య ఫ్రెండ్‌ మణికందన్‌..  ఆమెను చూసి క్రాఫ్ట్‌కు సంబంధించిన యూట్యూబ్‌ వీడియోస్‌ను ఆమెకు పరిచయం చేశాడు. అప్పటి నుంచి రాధిక ఆ వీడియోలను చూడ్డం.. కొత్త కొత్త క్రాఫ్ట్స్‌ను నేర్చుకోవడం మొదలుపెట్టింది. వాల్‌ హ్యాంగింగ్స్, పెన్‌హోల్డర్స్, బుట్టలు, ఫొటో ఫ్రేమ్స్, బాక్స్‌లు... అన్నీ పేపర్‌తో చేసినవే. తాను తయారు చేసివన్నీ ఫ్రెండ్స్‌కు, బంధువులకు కానుకలుగా ఇచ్చేది. ‘ఎప్పుడూ ఇవేనా? అని బోర్‌ కొట్టింది కొన్నాళ్లకు. అందుకే యూట్యూబ్‌ వీడియోలతో నేర్చుకున్న ఆర్ట్‌నే కొంత డెవలప్‌ చేసుకుందామని.. బొమ్మల ప్రయోగం చేశా.  బాగా కుదిరాయి. కాన్ఫిడెన్స్‌ పెరిగింది. ఆఫ్రికన్‌ డాల్స్‌ తయారీమీద పడ్డా.  కాగితంతోనే. ముందు ఒకటి చేశా. చాలా బాగా వచ్చింది. తర్వాత పది.. ముందుకన్నా అద్భుతంగా ఉన్నాయన్నారు ఇంట్లో వాళ్లు. అంతే ఇక ఆగలేదు. వాటన్నిటినీ మా అన్నయ్య సోషల్‌ మీడియాలో పోస్ట్‌ చేయడం స్టార్ట్‌ చేశా. మంచి రెస్పాన్స్‌ వచ్చింది. కొంతమందైతే ఏకంగా కొనడానికే ముందుకొచ్చారు. అసలు అమ్మడమనే ఆలోచనేలేదు నాకు. అదే చెప్పాను వాళ్లకు. కాని వినలేదు. చేసేది లేక ఎంతో కొంత వాళ్లనే ఇమ్మన్నాను. అలా కొనడమే కాక అలాంటి ఇంకో 25 బొమ్మలను ఆర్డర్‌ చేశారు కూడా. ఆశ్చర్యం నాకు’ అని చెప్తుంది రాధిక. ఆఫ్రికన్‌ డాల్స్‌ రాధిక  చేతిలో రూపుదిద్దుకున్న ఆఫ్రికన్‌ డాల్స్‌ సోషల్‌ మీడియాలో ఈ గ్రూప్‌ నుంచి ఆ గ్రూప్‌కు ఫార్వర్డ్‌ అయి అందరికీ తెలిశాయి. డిమాండ్‌ పెరిగింది. ఇప్పుడు అది  చిన్న సైజు కుటీర పరిశ్రమగా మారింది రాధికకు.‘నిజానికి ఈ క్రాఫ్ట్‌ను ఓ మెంటల్‌ థెరపీగా స్టార్ట్‌ చేశా. ఈ బొమ్మలను చేస్తున్నంతసేపు హ్యాపీగా.. హాయిగా ఉంటాను. ఇంకే ఆలోచనా రాదు. దీంతో నాదైన ప్రపంచాన్ని సృష్టించుకున్నాను. కాని ఇప్పుడదో బిజినెస్‌గా మారింది. నమ్మలేకున్నాను. చెప్పాను కదా.. ఎక్కువసేపు కూర్చోలేను అని. ఆ కూర్చున్నంతలోనే ఈ బొమ్మలను చేస్తున్నాను’ అంది రాధిక చేతిలో ఉన్న ఆఫ్రికన్‌ డాల్‌ను ఆప్యాయంగా తడుముతూ.ఇప్పటివరకు రెండువందల పైచిలుకు బొమ్మలు అమ్ముడుపోయాయి. నూటయాభై రూపాయల నుంచి ఏడువందల రూపాయల మధ్య ఉంటుంది వాటి వెల.ప్రస్తుతం  ప్రైవేట్‌గా పదకొండో తరగతి పరీక్ష రాయడానికి సన్నద్ధమవుతోంది రాధిక. నిజానికి పదకొండు, పన్నెండు తరగతులను స్కూల్‌కు వెళ్లి చదువుకోవాలని ఆమె తాపత్రయం. కాని కోయంబత్తూరులోని స్కూళ్లు ఆమెను చేర్పించుకోవడానికి సిద్ధంగా లేవు. రకరకాల కారణాలు చెప్పి, సాకులు చూపి ఆమెకు ప్రవేశం ఇవ్వడం లేదు.‘నాలాంటి వాళ్లకు స్కూల్లో చదువుకునే ఆవకాశమే ఉండదా? వ్యాపకంతో ఎంత బిజీగా ఉన్నా ఆర్నెల్ల కిందటిదాకా ఇలాంటి నెగటివ్‌ ఆలోచనలతోనే సతమతమయ్యా. ఒక్కోసారి నా జీవితం ఇలా ఒక ఫెయిల్యూర్‌లా ఎండ్‌ అయిపోతుందా అని కూడా భయపడ్డా’ అంటుంది  రాధిక. పాజిటివ్‌ ఎనర్జీ ఎంతటి ప్రతికూలతలు తనను చుట్టుముట్టినా.. వాటిని పాజిటివ్‌ ఎనర్జీగా మార్చుకోగల సత్తా ఆమెది. ఇప్పుడు తన తల్లిదండ్రులు, సోదరుడి సహాయంతో తన పేపర్‌ క్రాఫ్ట్‌ను వ్యాపారంగా వృద్ధి చేయాలనుకుంటోంది. ఆఫ్రికన్‌ డాల్స్‌నే కాకుండా.. కార్టూన్‌ క్యారెక్టర్స్, అబ్దుల్‌ కలాం వంటి ప్రసిద్ధుల బొమ్మలనూ తయారు చేసే పనిలో ఉంది.పాజిటివ్‌నెస్‌కు ఇంతకన్నా గొప్ప ఉదాహరణ ఏం ఉంటుంది?!   

క్లైమేట్‌కు ఏమొచ్చిందో కరుణించలేదు. పండిన పంటైనా గింజను విదిల్చలేదు.అస్సాం గ్రామాలన్నీ అలమటించాయి. అప్పుడొచ్చారు.. ‘నీడ్స్‌’ సంస్థ ప్రతినిధులు.మగ్గాలను బయటికి తీయించారు.మహిళల చేతికి ఇన్‌కం పగ్గాలు ఇచ్చారు. ఇది సక్సెస్‌ స్టోరీ మాత్రమే కాదు.కష్టాల్లో ఫాలో అవ్వాల్సిన దారి కూడా.  ప్రకృతి మనిషికి పరీక్షలు పెడుతూనే ఉంటుంది. పయనిస్తున్న దారిలో లెక్కలేనన్ని అవాంతరాలను సృష్టిస్తూనే ఉంటుంది. ఆ పరీక్షను ఎదుర్కోలేక మరో మార్గంలో అడుగు పెడితే అక్కడ మరో రకమైన పరీక్ష ఎదురవుతుంది. అయితే ఎన్ని పరీక్షలను పెట్టినా జీవితం మీద ఆశ చావనివ్వదు ప్రకృతి. ‘ఈ సవాళ్లను సమర్థంగా ఎదుర్కొని ముందుకు వెళ్తే మంచి భవిష్యత్తు ఉంటుంది’ అనే ఆశను చిగురింపచేస్తూనే ఉంటుంది.  కొంతకాలం ముందుకు నడిపిస్తుంది, మరికొంత కాలం తర్వాత ‘వచ్చిన దారిలోనే వెనక్కు వెళ్లు’ అని యూటర్న్‌ చూపిస్తుంది. ప్రకృతి మనిషిని మంచి వైపు నడిపిస్తున్న టూ టర్న్‌. ఇప్పుడు అస్సాం మహిళల చేత అదే యూటర్న్‌.. పునఃయానం చేయిస్తోంది. అలా వారికి.. చేతుల్లో దాగి ఉన్న కళను ప్రదర్శించే అవకాశం మళ్లీ దొరికింది. అన్నం పెట్టడం లేదని అటకెక్కించిన చేతి మగ్గాల దుమ్ము దులిపే అవకాశం వచ్చింది.  వాళ్లు వలసకు.. వీళ్లు కూలికీ అస్సాం రాష్ట్రంలో తిన్‌సుఖియా జిల్లా. చేనేత కుటుంబాలు లెక్కకు మించి ఉన్నాయి. మగవాళ్లు, ఆడవాళ్లందరికీ చేనేత పని వచ్చి ఉంటుంది. చేతిలో పని ఉన్నా చేతినిండా పని దొరకని స్థితి రాజ్యమేలింది కొన్నేళ్లు. సంప్రదాయ వృత్తినే నమ్ముకుంటే ఇంట్లో అందరి కంచాలు నిండే పరిస్థితి కరవైంది. అప్పుడు మగ్గాలను పక్కన పెట్టి పొలం బాట పట్టారు వాళ్లంతా. దాదాపుగా అందరికీ ఎకరమో, అరెకరమో పొలం ఉండడంతో మగవాళ్లు పొలం పనులు చేసుకుంటూ, ఆడవాళ్లు ఇంటి పనులు చేసుకుంటూ కాలం వెళ్లదీశారు. అది సరిపోదని తెలియడానికి ఎంతో కాలం పట్టలేదు. దాంతో మగవాళ్లు పనుల కోసం రాష్ట్రం వదిలి పొరుగు రాష్ట్రాలకు వెళ్లారు. సెక్యూరిటీ గార్డులుగా, దినసరికూలీలుగా పనులు వెతుక్కున్నారు. పొలం లేని ఇళ్లలో ఆడవాళ్లు పొద్దున్నే లేచి పనులు చేసుకుని ఊరి అడ్డ మీద చేరితే పొలం పనులకు కూలీలు అవసరమైన భూస్వాములు పనికి తీసుకుపోయేవాళ్లు. పని దొరికిన రోజు రోజుకు రెండు వందల రూపాయలు చేతిలో పడతాయి. పట్టెడన్నం పళ్లెంలో పడుతుంది. అంతో ఇంతో పొలం ఉండి, భర్తలు పొలాన్ని నమ్ముకోలేక రాష్ట్రాలు పట్టి పోయిన ఇళ్లలోని ఆడవాళ్లు స్వయంగా నారుపోసి నీరు పెట్టి సేద్యం చేశారు. ఆ ప్రయత్నమూ ఎక్కువ కాలం సవ్యంగా సాగలేదు. ఒక్కో ఏడాది వానచుక్క కరుణించదు. దగ్గర్లోనే మేఘాలయ రాష్ట్రం ఉన్నప్పటికీ అస్సాం జిల్లాల్లో వర్షాలు సరిగ్గా కురిసేవి కాదు. మరో ఏడాది అకాల వర్షం, అతివృష్టితో పంటలు కొట్టుకుపోయేవి. పండిన పంటలోనూ గింజ లేదు! అతివృష్టి, అనావృష్టి.. ఈ రెండూ ప్రకృతి ఎప్పుడూ రైతుకు పెట్టే పరీక్షలే. అస్సాం వాళ్లకు ఈ రెండింటితో మరో పరీక్షను కూడా పెట్టింది. ఏడాదంతా కష్టపడి, ఈ ఏడాది పంట చేతికి వస్తుందనే కొండంత ఆశతో వరి కంకిని కంటినిండుగా చూసుకున్న దులుమోని సేనాపతి అనే ఓ మహిళకు ఎందుకో సందేహం వచ్చింది. గింజ బరువుకు భారంగా తలవాల్చాల్సిన వరికంకులు నిటారుగా ఉంటున్నాయి. చేత్తో తాకి చూస్తే లోపల బియ్యపు గింజ ఉన్న ఆనవాలు పెద్దగా దొరకడం లేదు. చేతిలోకి తీసుకుని నలిచి చూస్తే.. నిజమే వడ్లలో ఎక్కువ భాగం తాలు గింజలే. పంటకోసి, నూర్చి, తూర్పారబోస్తే గట్టి గింజల కంటే తాలు గింజలే ఎక్కువ తేలాయి. ఆమె ఉంటున్న ఒక్క సోనోవాల్‌ గ్రామంలోనే కాదు. అస్సాంలోని అనేక గ్రామాల్లో ఇదే పరిస్థితి. వడ్లగింజలో బియ్యపు గింజలు మాయం కావడానికి కారణం వాతావరణ మార్పులేనని ప్రభుత్వం నిర్వహించిన అధ్యయనంలో తేలింది. పన్నెండు హిమాలయ రాష్ట్రాల్లో వాతావరణ మార్పులకు తీవ్రంగా లోనవుతున్నది అస్సాం రాష్ట్రమేనని నిర్ధారించేశారు అధ్యయనకారులు. ఉష్ణోగ్రతలు పరిమితికి మించి పెరిగిపోతే ఫలదీకరణ సజావుగా జరగదని, ధాన్యం గింజకట్టదని ఇంటర్నేషనల్‌ రైస్‌ రీసెర్చ్‌ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌ చెప్పింది. ఇక దారేది? సోనోవాల్‌ గ్రామంలో ఉన్న ఎనభై కుటుంబాల ఆడవాళ్లు ఎనిమిది కిలోమీటర్లు నడిచి పొరుగు రాష్ట్రం అరుణాచల్‌ ప్రదేశ్‌కి పొలం పనులకు వెళ్లడం మొదలు పెట్టారు. చుట్టుపక్కల పాతిక గ్రామాల మహిళలకు అదే ఉపాధి మార్గమైంది. మగ్గాలు.. సంపాదన పగ్గాలు వ్యవసాయానికి సెలవిచ్చి, చేతివృత్తులకు ప్రోత్సాహకాలు మొదలు పెట్టింది ప్రభుత్వం. స్టేట్‌ సెరికల్చర్‌ (పట్టుపురుగుల పెంపకం) డిపార్ట్‌మెంట్, స్థానిక స్వచ్ఛందసంస్థ నీడ్స్‌ (నార్త్‌ ఈస్ట్‌ అఫెక్టెడ్‌ ఏరియా డెవలప్‌మెంట్‌ సొసైటీ) కలిసి వాతావరణ మార్పులకు గురైన ప్రాంతాలను దత్తత తీసుకున్నాయి. ప్రతి ఇంటికీ మగ్గం ఉంది. పట్టు పురుగులను పెంచడం, పట్టు దారం తీయడం నేర్చుకున్నారు ఆ మహిళలు. మగ్గాలను మెరుగు పరుచుకుని, పట్టు వస్త్రాలు నేయడంలో మెళకువలు ఒంటబట్టించుకున్నారు. ‘చేనేత మా రక్తంలోనే ఉంది. కొత్త డిజైన్‌ల కోసం నీడ్స్‌ ఇస్తున్న సూచనలతో ఇట్టే అల్లుకుపోతున్నాం’ అంటోంది అరుణా సోన్‌వాల్‌ అనే గృహిణి. ఈ తరం మహిళలకు పట్టుబడని అస్సాం సంప్రదాయ పూల డిజైన్‌లను గత తరం దగ్గర నేర్చుకుంటున్నారు. పదిహేను రోజుల పాటు పని చేస్తే రెండున్నర వేల రూపాయలు మిగులుతున్నాయని చెబుతున్నారా మహిళలు. ఇరవై ఎనిమిది గ్రామాల నుంచి రెండువేల ఐదొందల మంది మహిళలు ఉపాధి పొందుతున్నారిప్పుడు. ప్రకృతి ఒకదారి మూసుకుపోయినప్పుడు మరోదారిని తెరుస్తుంది. ఆ దారి ఏమిటో అన్వేషించడంలోనే మనిషి మనుగడ, విజయం దాగి ఉన్నాయి.  (సౌజన్యం : థాంప్సన్‌ రాయిటర్స్‌ ఫౌండేషన్‌) – మంజీర

భద్రాచలంటౌన్‌ : పర్యావరణానికి ప్రమాదకారిగా మారిన వ్యర్థాలతో స్థానిక క్రాంతి విద్యాలయం విద్యార్థులు ‘వేస్ట్‌ టూ క్రాఫ్ట్‌’ అనే కార్యక్రమాన్ని నిర్వహించారు. బుధవారం పాఠశాలలో చేపట్టిన ఈ కార్యక్రమంలో విద్యార్థులు తమలోని సృజనాత్మకతతో వ్యర్థాలతో అందమైన వస్తువులను తయారు చేశారు. ఖాళీ కప్పులతో తయారు చేసిన టవర్, గిఫ్ట్‌ పేపర్స్‌తో చేసిన రోజాపూలు, అట్టముక్కలతో తయారు చేసిన నగలపెట్టె, చిత్తు కాగితాలతో చేసిన ఇంటి నమూనా, వాల్‌ హ్యంగ్స్, వివిధ రకాల వస్తువులు చూపరులను ఆకట్టుకున్నాయి. ఈ సందర్భంగా పాఠశాల కరస్పాండెంట్‌ సమతా శ్రీనివాస్, హెచ్‌ఎం అనురాధలు మాట్లాడుతూ విద్యార్థుల్లో నైపుణ్యం వెలికి తీసేందుకు 5ఏళ్లుగా ఇటువంటి కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తున్నట్లు తెలిపారు. తమ పాఠశాల విద్యార్థులు అన్ని రంగాల్లో ముందుండే విధంగా వారిని తీర్చిదిద్ధటమే లక్ష్యంగా సాగుతున్నాట్లు వారు పేర్కొన్నారు.


 –లోయర్‌ జూరాల వరదనీటిలో మునిగిన పంటలు
 –రైతులను ముందుగా హెచ్చరించని అధికారులు
 జూరాల :కృష్ణానది వరద పెరగడంతో లోయర్‌ జూరాల డ్యాం స్పిల్‌వే వద్ద నీటిమట్టం పెరగడంతో వందల ఎకరాల్లో పంటలు నీటమునిగాయి. శుక్రవారం మహబూబ్‌నగర్‌ జిల్లా గద్వాల మండలం రేకులపల్లి వద్ద లోయర్‌ జూరాల స్పిల్‌వే గోడపై ఒక్కసారిగా 2.50లక్షల క్యూసెక్కుల వరద రావడంతో నీటిమట్టం పెరిగింది. నదీతీరం వెంట ఉన్న పొలాల్లోకి నీళ్లు వెళ్లడంతో పంటలన్నీ నీటమునిగాయి. మునుగుతున్న పంటలను రైతులు కాపాడుకోలేకపోయారు. మామిడి తోటలు, మిరపతోట, పత్తి తోటలు, వేరుశనగ, మొక్కజొన్న, జొన్న, కందులు పంటలు వరద ముంపునకు గురయ్యాయి. పశువుల కోసం వేసుకున్న పాకలు కూడా నీటిలో మునిగిపోవడంతో రైతులు నష్టపోయారు. జూరాల ప్రాజెక్టు నుంచి బీచుపల్లి వరకు నదీతీరంలో వేసిన బోర్లను రైతులు తొలగించలేదు. ఒక్కసారిగా నదిలో వరద పెరగడంతో బోర్లు మునిగిపోయాయి. లోయర్‌ జూరాల స్పిల్‌వే గోడకు దిగువన కుడివైపున నదీతీరంలో నిర్మిస్తున్న పుష్కరఘాట్‌ ముంపునకు గురైంది. కృష్ణానది వరద వస్తుందని కేంద్ర జలవనరుల శాఖ అధికారులు రెండురోజుల ముందుగా హెచ్చరించినా రెవెన్యూ అధికారులు మాత్రం గ్రామాల్లో దండోరా వేయించలేకపోయారు. ఒకరోజు ముందే రెండెకరాల్లో మిరపనారును నాటించిన రైతు విజయమోహన్‌రెడ్డి రూ.లక్ష నష్టపోయారు. ఈ విషయమై గద్వాల ఆర్డీఓ కార్యాలయ ఏఓ వీరభద్రప్పను వివరణ కోరగా.. గ్రామాధికారులకు దండోరా వేయాల్సిందిగా ఆదేశించామని, వేయించని అధికారులపై చర్యలు తీసుకుంటామన్నారు.  
  
 వరద వస్తుందని చెప్పలేదు
 రెండు రోజుల ముందే వరద వస్తుందన్న సమాచారం ఉన్నా అధికారులు గ్రామంలో దండోరా వేయించలేదు. ఇది తెలియక గురువారం రోజే రెండెకరాల్లో మిరప పైరును నాటి నష్టపోయాను. నదీతీరంలో ఉన్న మోటార్లు, పాకలను తరలించుకోలేకపోయాం.  
 – విజయమోహన్‌రెడ్డి, రైతు, రేకులపల్లి 
  
 రైతుల ఆందోళన 
 ఆత్మకూర్‌ : దిగువ జూరాల విద్యుత్‌ ఉత్పత్తి కోసం నీళ్లను నిలుపుతున్న నేపథ్యంలో ఎగువన ఉన్న పంటపొలాలు శుక్రవారం నీట మునిగాయి. ఆత్మకూర్‌ మండల పరిధిలోని మూలమల్ల గ్రామశివారులోని సర్వే నంబర్‌ 277నుంచి 301వరకు సుమారు 55ఎకరాల్లో పంటలు నీట మునిగాయని రైతులు ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. జన్కో నిర్మాణం కోసం తమభూములు ఇవ్వలేదని, తమకు ఎలాంటి నష్టపరిహారం అందలేదని రైతులు ఆవేదన వ్యక్తంచేశారు. పంటలు నష్టపోయిన రైతులందరికీ న్యాయం చేయాలని వెంటనే నష్టపరిహారం ఇవ్వాలని సీపీఐ నాయకులు ప్రసాద్, మోష, సర్పంచ్‌ సురేందర్, భీమన్న డిమాండ్‌ చేశారు. 
  
  
  


 తాడూరు: ప్రస్తుత ఖరీఫ్‌లో రైతులు సాగు చేసిన పంటలకు ప్రధాన మంత్రి ఫసల్‌ బీమా యోజన ద్వారా ఇన్సూరెన్స్‌ చేసుకోవాలని వ్యవసాయాధికారిణి నీతి తెలిపారు. ఎకరాకు వరికి రూ.560, మొక్కజొన్న రూ.400, మిర్చి యూ–1 రకం రూ.1200, మిర్చి–1 రకం రూ.వెయ్యి, కందులు రూ.260, పెసర రూ.200, వేరుశనగ యూ–1కు రూ.320, వేరుశనగ–1 రకానికి రూ.360 వంతున బజాజ్‌ అలియన్స్‌ జనరల్‌ ఇన్సూరెన్స్‌ కంపెనీ లిమిటెడ్‌ పేరున డీడీ తీయాలని పేర్కొన్నారు. రైతులకు ఇన్సూరెన్స్‌ చెల్లించడంలో ఎలాంటి సందేహాలున్నా సెల్‌ నం.9603322481 సంప్రదించవచ్చని, జూలై 30లోపు బీమా చెల్లించుకోవాలని సూచించారు.
  


 సిర్పూర్‌(టి) : మండలంలో ఇటీవల ఎడ తెరపి లేకుండా కురిసిన భారీ వర్షాలకు మండలం మీదుగా ప్రవహిస్తున్న పెన్‌గంగ నది పరివాహక ప్రాంతాల్లోని పంట చేలు పొలాలు పూర్తిగా వరదనీటిలో మునిగిపోయాయి. పెన్‌గంగ పరివాహక ప్రాంతాలైన సిర్పూర్‌(టి), హుడ్కిలి, జక్కాపూర్, మాకిడి, వెంకట్రావ్‌పేట, టోంనికి, పారిగాం, లోనవెల్లి గ్రామాల శివారుల్లోని పెన్‌గంగ పరివాహక ప్రాంతాల పంట చేనుపొలాలు వరదనీటిలో మునిగిపోయాయి. దీంతో ఆయా గ్రామాల రైతులు తీవ్రంగా నష్టపోయారు. ఐదు రోజులుగా ఎడతెరపిలేకుండా వర్షాలు కురువడంతోపాటు మహారాష్ట్రలో కురిసిన భారీ వర్షాలకు, మహారాష్ట్రలోని ప్రాజెక్టు గేట్లు ఎత్తివేయడంతో మండలం మీదుగా ప్రవహిస్తున్న పెన్‌గంగ నది ఉదృతంగ ప్రవహించడంతో పెన్‌గంగ పరివాహక ప్రాంతాల్లోని పంట చేనుపొలాలు వరదనీటిలో రోజుల తరబడి మునిగిపోవడంతో విత్తనాలు, మొలకలు మురిగిపోవడంతో రైతులు తీవ్రంగా నష్టపోయారు. అధిదికారులు, ప్రజాప్రతినిధులు స్పందించి రైతులకు పరిహారం అందేలా చర్యలు తీసుకోవాలని మండల రైతులు కోరుతున్నారు. 


 బీజింగ్: చైనాలో ఓ యువకుడు తన ప్రేయసికి జీవితాంతం గుర్తుండిపోయే కానుక ఇచ్చాడు. చైనాలో మే 20 వ తేదీని అక్కడి యువత అనధికారికంగా ప్రేమికుల దినోత్సవంగా జరుపుకుంటారు. 520 అనేది మాండరిన్లో 'ఐ లవ్ యూ' ను సూచిస్తుంది కాబట్టి వారికి ఆరోజు ప్రత్యేకమన్నమాట.
 
 ఆ రోజు తన ప్రేయసితో పెళ్లికి ప్రపోజ్ చేయాలనుకున్న పేరు వెల్లడించని ఓ ప్రేమికుడు సముద్రతీరంలో ఆమె ఫోటోలతో పెద్ద హారం కట్టేశాడు. నాలుగేళ్ల క్రితం ఆమె తనకు పరిచయమైన దగ్గరి నుంచి తీసిన ఫోటోలు సుమారు వెయ్యికి పైగా ప్రింట్ వేయించి సముద్ర తీరంలో ప్రదర్శనలా ఉంచాడు. దీంతో అతగాడి ప్రేమకు ముగ్ధురాలైపోయింది సదరు ప్రియురాలు. ఈ ఫోటోలను సోషల్ మీడియాలో ఉంచగా 'గొప్ప ప్రేమికుడే' అంటూ మెచ్చుకుంటున్నారు.