చంద్రపూర్‌: కరోనా వ్యాక్సిన్‌లు ప్రజలందరూ తీసుకునేలా ప్రోత్సహించే నిమిత్తం మహారాష్ట్రలోని చంద్రపూర్ మునిసిపల్ కార్పొరేషన్ టీకా బంపర్ లక్కీ డ్రాను ప్రకటించింది. పైగా ఈ లక్కీ డ్రాలో  ఎల్‌ఈడీలు, టీవీలు, రిఫ్రిజిరేటర్లు నుండి వాషింగ్ మెషీన్ల వరకు మంచి ఆకర్షణీయమైన బహుమతులను గెలుచుకోవచ్చు అని తెలిపింది.  అంతేకాదు నవంబర్ 12 నుంచి 24 వరకు సమీపంలోని వ్యాక్సిన్‌ సెంటర్‌ల వద్ద వ్యాక్సిన్‌లు తీసుకున్నవాళ్లకు మాత్రమే ఈ అవకాశం ఉంటుందని చంద్రపూర్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్ పేర్కొంది. (చదవండి: విమానాలకు రన్‌వేగా..) ఈ మేరకు మేయర్ రాఖీ సంజయ్ కంచర్లవార్ అధ్యక్షతన జరిగిన సమీక్షా సమావేశంలో పౌరులకు ప్రోత్సాహకాలను అందించాలని నిర్ణయించడంతోనే ఈ లక్కీ డ్రా ప్రకటించినట్లు స్పష్టం చేసింది. ఈ క్రమంలో పౌర కమీషనర్ రాజేష్ మోహితే కూడా ఇతర అధికారులను, ప్రజలను తమ సమీపంలోని సివిక్-రన్ ఇనాక్యులేషన్ సెంటర్‌కు వెళ్లి వ్యాక్సిన్‌లు వేయించుకోవాలని విజ్ఞప్తి చేశారు. అంతేకాదు ఇప్పటివరకు నగరంలో అర్హులైన వ్యక్తుల సంఖ్యతో పోలిస్తే వ్యాక్సిన్‌లు తీసుకున్నవారి సంఖ్య ఇంకా తక్కువగానే ఉందంటూ ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు. పైగా పౌరసరఫరాల శాఖ ఆరోగ్య విభాగం సుమారు 21 కేంద్రాల్లో టీకాలు వేసే సౌకర్యాలను ఏర్పాటు చేసిందన్నారు. క్రయ విక్రయలు చేసేవాళ్లు, ఉద్యోగస్తులు, అధికారులు, ప్రజలతో నిత్యం సంప్రదింపులు చేసే వాళ్లు, తదితరులు కనీసం ఒక్కడోస్‌ అయిన తీసుకుంటేనే నగరంలోని మార్కెట్‌లోకి అనుమతిస్తామని లేకుంటే అనుమతించేదే లేదని మోహితే చెప్పారు. అంతేకాక ప్రభుత్వ ఆదేశాల మేరకు నూరుశాతం వ్యాక్సినేషన్‌ లక్ష్యాన్ని సాధించే దిశగా తాము ఈ చర్యలు తీసుకుంటున్నట్లు స్పష్టం చేశారు. (చదవండి: సూప్‌ నచ్చకపోతే మరీ అలా చేస్తావా!)

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: ఇంటర్మీడియట్‌ కోర్సు కోసం సవరించిన సిలబస్‌లో ’సివిక్స్‌’సబ్జెక్ట్‌ పేరును ’పొలిటికల్‌ సైన్స్‌’గా మార్పు చేయడాన్ని సవాల్‌ చేసిన కేసులో రాష్ట్ర ప్రభుత్వంతో పాటు ఇంటర్‌ బోర్డుకు హైకోర్టు నోటీసులు జారీ చేసింది. ఎందుకిలా మార్పు చేస్తున్నారో తెలియజేయాలని, పూర్తి వి వరాలతో కౌంటర్‌ పిటిషన్‌ దాఖలు చేయాలని మంగళవారం న్యాయమూర్తి జస్టిస్‌ టి.వినోద్‌కుమార్‌ ఆదేశించారు. తదుపరి విచారణను ఈ నెల 30కి వాయిదా వేశారు. ఏపీ ఇంటర్మీడియట్‌ ఎడ్యుకేషన్‌ యాక్ట్‌–1971 ప్రకారం సివిక్స్‌ సబ్జెక్ట్‌ ప్రవేశపెట్టడం జరిగిందని, దేశవ్యాప్తంగా ప్లస్‌ టు స్థాయి విద్య లో సివిక్స్‌ బోధన జరుగుతోందని, ఎలాంటి అధికారాలు లేకపోయినా ఇంటర్‌ బోర్డు కార్యదర్శి సివిక్స్‌ సబ్జెక్ట్‌ పేరు మార్పు చేయడం చెల్లదని పేర్కొంటూ పబ్లిక్‌ అడ్మినిస్ట్రేషన్‌ స్కాలర్స్‌ అసోసియేషన్‌ రిట్‌ దాఖలు చేసింది. ఢిల్లీలోని ఒక విశ్వవిద్యాలయంలో సివిక్స్‌ చదివిన విద్యార్థికి బీఏ పొలిటికల్‌ సైన్స్‌ సీటు రాలేదని చెప్పి ఇంటర్‌ బోర్డు సెక్రటరీ ఇలా ఏకపక్షంగా పేరు మార్పు చేశారని తెలిపారు.  ఇంటర్‌ బోర్డు సెక్రటరీకి ఎలాంటి అధికారం లేదని రిట్‌లో పేర్కొన్నారు.


 Civics (English version)
 Paper-II (Second year)
 Time: 3 Hours     Max. Marks: 100
 
 Section - A
 
 I.    Answer any Three of the following in 40 lines each.
     3 × 10 = 30
 1.    Explain the salient features of Indian constitution.
 2.    Explain the powers of Prime Minister.
 3.    Discuss the powers and functions of Indian Parliament.
 4.    Explain the powers and functions of State Governor.
 5.    Mention the Powers and Functions of District Collector.
 
 Section - B
 
 II.    Answer any Eight of the following in 20 lines each.
     8 × 5 = 40
 6.    What are the causes for the rise of National movement in India?
 7.    Mention the socialist principles as laid down in the directive principles of State Policy.
 8.    Explain the powers of Indian Vice President.
 9.    Briefly explain the powers of High Court.
 10.    What are the fundamental duties of Indian Citizen?
 11.    Bring out the Legislative relations between the Union and State Governments.
 12.    Explain the composition and functions of Zilla Parishad.
 13.    Explain the law making procedure of Ordinary Bill.
 14.    What are the remedies for corruption?
 15.    What are the basic features of Indian Foreign Policy?
 16.    What are the suggestions for the successful functioning of U.N.O?
 17.    What are the factors responsible for Globalisation?
 
 Section - C
 
 III.    Answer any Fifteen of the following in 5 lines each.
     15 × 2 = 30
 18.    Methods of Moderates
 19.    Causes for Minto - Morley reforms Act
 20.    Write four differences between fundamental rights and Directive Principles
 21.    Election method of President
 22.    What is a Money Bill?
 23.    Composition of Legislative Council
 24.    Public accounts Parliamentary Committee
 25.    Union List  
 26.    Finance Commission
 27.    Collective responsibility of Ministers
 28.    Qualifications of Rajya Sabha members
 29.    Sessions of Parliament
 30.    Residuary powers
 31.    Mandala Mahasabha
 32.    Judicial Activism
 33.    Cantonment Board
 34.    Disarmament
 35.    General determinants of Foreign Policy
 36.    Veto Power
 37.    Tactics of Terrorists
 
 G.W. Stevenson
 Director Royal Educational Institutions, Hyderabad
 
 Economics (English version)
 
 Paper-II (Second year)
 Time: 3 Hours    Marks: 100
 
 SECTION – A
 
 I.    Answer any THREE of the following in 40 lines each.
     3 × 10 = 30
 1.    Explain the characteristic features of developing Economies with special reference to India.
 2.    Define Poverty. What are the causes for Poverty?
 3.    What are the causes for Low Productivity in Indian Agriculture and suggest measures to improve it?
 4.    Explain the 1991 Industrial Policy Resolution.
 5.    What are the causes for rapid growth of Population in India and suggest measures to Control it?
 
 SECTION - B
 
 II.    Answer any EIGHT of the following in 20 lines each.
     8 × 5 = 40
 6.    Explain the objectives and functions of W.T.O.
 7.    Explain the objective of GATT.
 8.    Explain New Population Policy - 2010.
 9.    Explain the sectoral contribution to National Income.
 10.    What are the causes for Rural indebtedness?
 11.    Explain the functions of
     NABARD.
 12.    Explain the problems faced by Small Scale and Cottage Industries.
 13.    Explain the functions of IDBI.
 14.    Define Service Sector and write about the importance of Service Sector in the Indian Economy.
 15.    What are the features of Tourism in India?
 16.    Explain the reasons for Regional  Imbalances  in  India.
 17.    What are the major causes for deforestation? Suggest measures for conservation of forests.
 
 SECTION - C
 
 III.    Answer any FIFTEEN of the following in 5 lines each.
     15 × 2 = 30
 18.    What is Economic Growth?
 19.    Per capita Income
 20.    Micro Finance
 21.    Co-operative farming
 22.    Green Revolution
 23.    Rythu Bazar
 24.    Kisan Credit Card Scheme
 25.    Industrial Estates
 26.    SIDBI    
 27. Liberalisation
 28.    Define Globalisation
 29.    Primary sector
 30.    Sarva Siksha Abhiyan
 31.    Janani Suraksha Yojana
 32.    LIC
 33.    Science & Technology
 34.    Bharat Nirman
 35.    Economic planning
 36.    Plan Holiday
 37.    Sustainable Development
 
 K. Janardhan Reddy
 Chairman, Royal Educational Institutions, Hyderabad


  ఐ.    కింది ప్రశ్నల్లో ఏవైనా మూడింటికి 40 పంక్తులకు మించకుండా సమాధానాలు రాయండి.    3 10 = 30
  1.    రాజనీతి శాస్త్రాన్ని నిర్వచించి, దాని ప్రాముఖ్యాన్ని వివరించండి.
  2.    సార్వభౌమాధికారం లక్షణాలను వివ రించండి.
  3.    గాంధేయవాదంపై ఒక వ్యాసం రాయండి.
  4.    సమాఖ్య ఉపయోగాలను, నష్టాలను తెలపండి.
  5.    న్యాయశాఖ విధులను వివరించండి.
  
  విభాగం - బి
  ఐఐ.    కిందివాటిలో ఏవైనా ఎనిమిది ప్రశ్నలకు 20 పంక్తుల్లో సమాధానాలు రాయండి.
      8ణ5 = 40
  6.    రాజనీతిశాస్త్రం, నీతిశాస్త్రాల మధ్య సంబంధాన్ని తెలపండి.
  7.    రాజ్యానికి సంబంధించిన ఏవైనా రెండు మౌలికాంశాలను వివరించండి.
  8.    రాజ్యం - సమాజాల మధ్య భేదాలను రాయండి.
  9.    స్వేచ్ఛను రక్షించే సాధనాలను రాయండి.
  10.    సమానత్వ రూపాలను వివరించండి.
  11.    న్యాయం రకాలను వివరించండి.
  12.    మిగులు విలువ సిద్ధాంతం గురించి రాయండి.
  13.    సంక్షేమ రాజ్యం అంటే ఏమిటి? సంక్షేమ రాజ్య మౌలిక లక్షణాలను వివరించండి.
  14.    {పజాస్వామ్య ప్రయోజనాలు రాయండి.
  15.    ద్విసభా విధానం గురించి రాయండి.
  16.    ఆధునిక కాలంలో కార్యనిర్వాహక శాఖ ప్రాముఖ్యత పెరగడానికి కారణాలేమిటి?
  17.    {పజాభిప్రాయ సాధనాలను తెలపండి.
  విభాగం - సి
  ఐఐఐ.    కిందివాటిలో పదిహేను ప్రశ్నలకు 5 పంక్తుల్లో సమాధానాలు రాయండి.
      15ణ2 = 30
  18.    సామాజిక శాస్త్రం
  19.    {పభుత్వ అంగాలు
  20.    న్యాయం నిర్వచనం
  21.    డిఫ్యాక్టో డిజ్యూర్ సార్వభౌమాధికారం
  22.    జాతీయత
  23.    {పజాభిప్రాయ సేకరణ
  24.    వయోజన ఓటు హక్కు
  25.    సమన్యాయం
  26.    రక్షక రాజ్యం (పోలీసు రాజ్యం)
  27.    శాసనం లక్షణాలు
  28.    హక్కుల అమలుకు హక్కు
  29.    లౌకిక రాజ్యం
  30.    సామాజిక న్యాయం (సాంఘిక న్యాయం)
  31.    వర్గ పోరాటం
  32.    బహు కార్యనిర్వాహక వర్గం
  33.    సహజ స్వేచ్ఛ
  34.    న్యాయ సమీక్ష
  35.    కార్‌‌లమార్‌‌క్స రచనలు
  36.    ద్విసభా విధానం
  37.    {పభావ వర్గాలు
  
  
  
  ఐ్ట్ఛటఝ్ఛఛీజ్చ్ట్ఛీ ్కఠఛజీఛి ఉ్ఠ్చఝజ్చ్టీజీౌట, క్చటఛిజి 2014
  ఇజీఠిజీఛిట ్క్చఞ్ఛటఐఐ (ఖ్ఛీఠజఠ గ్ఛటటజీౌ)
  ఖీజీఝ్ఛ: 3 ఏటట    క్చ్ఠ.క్చటజుట: 100
  
  విభాగం - ఎ
  ఐ.    కింది ప్రశ్నల్లో ఏవైనా మూడింటికి 40 పంక్తులకు మించకుండా సమాధానాలు రాయండి.    3ణ10 = 30
  1.    భారత రాజ్యాంగం మౌలిక లక్షణాలను వివరించండి.
  2.    భారత రాజ్యాంగంలో పొందుపరచిన ప్రాథమిక హక్కులను రాయండి.
  3.    భారత రాష్ర్టపతి అధికారాలను వివరించండి.
  4.    భారత పార్లమెంట్ అధికారాలు - విధులను వివరించండి.
  5.    పట్టణ ప్రాంత స్థానిక ప్రభుత్వాల నిర్మాణం, విధులను వివరించండి.
  
  విభాగం - బి
  ఐఐ.    కిందివాటిలో ఏవైనా ఎనిమిది ప్రశ్నలకు 20 పంక్తుల్లో సమాధానాలు రాయండి.
      8ణ5 = 40
  6.    భారతదేశంలో జాతీయోద్యమం ఆవిర్భావానికి కారణాలేమిటి?
  7.    సహాయ నిరాకరణోద్యమం గురించి రాయండి.
  8.    ఆదేశసూత్రాల్లోని గాంధేయవాద నియమాలను తెలపండి.
  9.    లోక్‌సభ స్పీకర్ విధులను రాయండి.
  10.    కేంద్ర మంత్రిమండలి విధులను రాయండి.
  11.    కేంద్ర, రాష్ర్ట సంబంధాలపై సర్కారియా కమిటీ సూచనలు రాయండి.
  12.    {దవ్య బిల్లు - సాధారణ బిల్లుల మధ్య  భేదాలను తెలపండి.
  13.    సుప్రీంకోర్టు అధికారాలను క్లుప్తంగా రాయండి.
  14.    భారత రాజ్యాంగం 73వ రాజ్యాంగ సవరణ ముఖ్యాంశాలు ఏవి?
  15.    విదేశాంగ విధానాన్ని నిర్ధారించే కారకాలను పేర్కొనండి.
  16.    ఐక్యరాజ్యసమితి సాధించిన విజయాలు, పరాజయాలను తెలపండి.
  17. ఉగ్రవాదం రకాలను వివరించండి.
  విభాగం - సి
  ఐఐఐ.    కిందివాటిలో పదిహేను ప్రశ్నలకు 5 పంక్తుల్లో సమాధానాలు రాయండి.
      15ణ2 = 30
  18.    దండి యాత్ర
  19.    చౌరీ చౌరా సంఘటన
  20.    శాసనోల్లంఘనోద్యమం
  21.    ముసాయిదా కమిటీ
  22.    కోరం
  23.    స్త్రీ సంక్షేమం గురించి తెలిపిన ఆదేశ సూత్రాలు ఏవి?
  24.    అవిశ్వాస తీర్మానం
  25.    కోర్‌‌ట ఆఫ్ రికార్డు
  26.    ఉమ్మడి జాబితా
  27.    క్షమాభిక్ష
  28.    {పభుత్వ ఖాతాల సంఘం
  29.ఙ్ట్చఛగ్రామ సభ
  30.    పురపాలక సంఘాల స్థాయిలు
  31.    మేయర్
  32.    కంటోన్మెంట్ బోర్డు
  33.    సార్‌‌క సమావేశాలు
  34.    అలీన విధానం
  35.    అడ్వకేట్ జనరల్
  36.    ధర్మకర్తృత్వమండలి
  37.    ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యత్వం
  
  
  
  
  


  లౌకికతత్వం
  భారతీయ సమాజం సర్వధర్మ సమభావనతో ఐకమత్యానికి నిలయంగా ఉంది. దేశంలో అనేక మతాలు, కులాలు, భాషలు, ఆచార వ్యవహారాలకు చెందిన ప్రజలు ఒకేజాతిగా మనుగడ సాగిస్తున్నారు. ప్రజాస్వామ్యం, లౌకికతత్వం, సామాజిక న్యాయం, జాతీయ సమైక్యత అనే భావనలు భారతీయ సమాజానికి మార్గదర్శకాలుగా ఉన్నాయి.
 
 ప్రాచీనకాలం నుంచి భారతీయ సంస్కృతి సర్వమత సమ్మేళనంగా పరిఢవిల్లుతోంది. వివిధ మతాలకు పుట్టినిల్లయిన భారతదేశం విదేశీ మతాలకు కూడా సాదరంగా ఆశ్రయమిస్తూ లౌకికతత్వానికి ప్రతీకగా నిలుస్తోంది.
 
  లౌకికం అంటే మతంతో సంబంధం లేనిది. లౌకికవాద పాలన అంటే ఏ మత ప్రమే యం లేకుండా పాలన నిర్వహించడం. ప్రజల మతసంబంధ విషయాల్లో జోక్యం కల్పించుకోని రాజ్యాన్ని లౌకికరాజ్యం అంటారు.
 
      సర్వమత సహనాన్ని అనుసరించి, దాని గురించి ప్రచారం చేసిన ప్రాచీన భారతదేశ చక్రవర్తి - అశోకుడు.
      అక్బర్ చక్రవర్తి అన్ని మతాల సారాన్ని మేళవించి, ‘దిన్-ఇ-ఇలాహీ’ అనే మతాన్ని స్థాపించాడు.
      మత స్వాతంత్య్రం అనేది రాజ్యాంగం గుర్తించిన ప్రాథమిక హక్కు.
 
      మన రాజ్యాంగ ప్రవేశికలో 42వ రాజ్యాంగ సవరణ ద్వారా 1976లో లౌకిక అనే పదాన్ని చేర్చారు.
      లౌకికతత్వాన్ని పెంపొందించే అంతిమ బాధ్యత ప్రభుత్వానిదే.
  
  భారతదేశ లౌకికతత్వ భానవలోని ముఖ్యాంశాలు
      పాలనా వ్యవహారాల్లో మత ప్రమేయం ఉండకూడదు.
 
      దేశంలో రాజ్య (ప్రభుత్వ) మతం లేదు. అంటే భారత్ ఏ మతాన్ని అధికారికంగా గుర్తించలేదు.
      ప్రజల మత విశ్వాసాల్లో ప్రభుత్వం జోక్యం చేసుకోదు.
 
      ప్రతి ఒక్కరికీ మతస్వేచ్ఛ ఉంది.
      మత సామరస్యానికి భంగం కలిగించే విశ్వాసాలను ప్రచారం చేయకూడదు.
 
      ప్రజాధనంతో నిర్వహించే ఏ విద్యాలయంలోనూ మతవిద్య బోధించకూడదు.
 
      ఎన్నికల ప్రచారంలో మతం, మత చిహ్నాలను ఉపయోగించకూడదు.
  
  ప్రపంచ శాంతి
  శాంతియుత జీవనానికి ఆటంకం కలిగించే ప్రతి అంశం సమాజాభివృద్ధికి అవరోధం కలిగిస్త్తుంది. రెండు ప్రపంచ యుద్ధాలు మిగిల్చిన విషాదాల నుంచి పాఠాలు నేర్చుకున్న ప్రపంచదేశాలు శాంతియుత సమాజాన్ని ఏర్పాటు చేయాల్సిన అవసరాన్ని గుర్తించాయి. ప్రచ్ఛన్న యుద్ధానికి కాలుదువ్విన రెండు అగ్రదేశాలు అలీన దేశాల ఆసక్తులను గౌరవించి,  ప్రపంచశాంతిని ప్రపంచదేశాల ఎజెండాగా మార్చాయి.
 
  శాంతి స్థాపనకు సంబంధించిన లక్ష్యాల సాధన కోసం ఏర్పడిన సంస్థలే నానాజాతి సమితి (1920), ఐక్యరాజ్య సమితి (1945). ప్రస్తుతం ఐక్యరాజ్యసమితి ప్రపంచశాంతి పరిరక్షణకు శాయశక్తులా కృషి చేస్తోంది. భారతదేశ విదేశాంగ విధానానికి మూలసూత్రమైన అలీనవిధానం ప్రపంచశాంతి పటిష్ట తకు ఎంతగానో దోహదపడుతోంది.
 
      మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం 1914లో ప్రారంభమై 1918లో ముగిసింది.
      రెండో ప్రపంచ యుద్ధం 1939లో ప్రారంభమై 1945లో ముగిసింది.
      రెండో ప్రపంచ యుద్ధంలో జపాన్‌కు చెందిన హిరోషిమా, నాగసాకి నగరాలు బాంబుదాడికి గురై తీవ్రంగా నష్టపోయాయి.  
 
      అలీన విధానం అంటే అంతర్జాతీయ వ్యవహారాల్లో స్వతంత్య్ర విధానాన్ని రూపొందించుకుని ప్రపంచశాంతికి కృషి చేయడం. ఈ విధానాన్ని అనుసరించినవే అలీన దేశాలు. దీని రూపశిల్పి భారత ప్రథమ ప్రధాని జవహార్‌లాల్ నెహ్రూ. ఈయనకు మార్షల్ టిటో (యుగోస్లేవియా అధ్యక్షుడు), నాసర్ (ఈజిప్ట్ అధ్యక్షుడు) సహకరించారు.
 
      భారత్, చైనా మధ్య పంచశీల ఒప్పందం  జరిగింది. దీన్ని 28 జూన్ 1954న భారత ప్రధాని నెహ్రూ, చైనా ప్రధాని చౌ-ఎన్-లై సంయుక్తంగా అంగీకరించారు.
 
      ఆసియా దేశాల మొదటి, రెండో సమావేశాలు వరుసగా 1947, 1949లలో ఢిల్లీలో జరిగాయి. వీటి ఏర్పాటులో నెహ్రూ ప్రముఖ పాత్ర పోషించారు.
 
      ఆసియా ఆఫ్రికా దేశాల మొదటి సమావేశం ‘బాండుంగ్’ (ఇండోనేషియా)లో 1955లో జరిగింది. ఈ సమావేశంలోనే అలీన విధానం అంతర్జాతీయంగా గుర్తింపు పొందింది.
 
      అలీనోద్యమ కూటమి (నామ్) 1961లో ఏర్పడింది. దీంట్లో ప్రస్తుత సభ్యదేశాల సంఖ్య 118.
      విదేశాంగ విధానం అంటే ఇతర దేశాలతో అనుసరించాల్సిన విధానాలు. జాతీయ ప్రయోజనాలను పరిరక్షిస్తూ, కేంద్ర ప్రభు త్వం విధానాల రూపకల్పన చేస్తుంది.
      ప్రపంచ వ్యవహారాల్లో పోషించాల్సిన పాత్ర గురించి మన రాజ్యాంగంలోని ఆదేశిక సూత్రాల్లో సూచించారు.
      భారత్, చైనా మధ్య యుద్ధం జరిగిన సంవత్సరం - క్రీ.శ. 1962
      కామన్‌వెల్త్ కూటమి అంటే - బ్రిటిషర్లు పాలించిన వలస దేశాల కూటమి. దీంట్లో 53 సభ్యదేశాలున్నాయి. ఇది 1931లో ఏర్పాటయ్యింది.
      భారత్, పాకిస్థాన్ మధ్య యుద్ధాలు జరిగిన సంవత్సరాలు - 1948, 1965, 1971, 1991.
      బంగ్లాదేశ్ కారణంగా 1971లో భారత్, పాకిస్థాన్  మధ్య యుద్ధం జరిగింది.
      దక్షిణాసియా ప్రాంతీయ సహకార మండలిని ‘సార్‌‌క’ అంటారు. దీంట్లో సభ్యదేశాల సంఖ్య 8.
      సార్క్‌ను 1985లో స్థాపించారు. దీని మొదటి శిఖరాగ్ర సమావేశం ఢాకా (బంగ్లాదేశ్)లో జరిగింది.
      సార్‌‌క దేశాల ప్రాంతీయ వాతావరణ కేంద్రాన్ని భారతదేశంలో, ప్రాంతీయ వ్యవసాయ సమాచార కేంద్రాన్ని బంగ్లాదేశ్‌లో ఏర్పాటు చేశారు.
      మూడో ప్రపంచ దేశాలు - వలస పాలన నుంచి విముక్తి పొంది, అభివృద్ధి చెందుతున్న ఆసియా, ఆఫ్రికా, లాటిన్ అమెరికాలోని దేశాలు.
      1973లో జరిగిన అలీన దేశాల శిఖరాగ్ర సమావేశంలో నూతన అంతర్జాతీయ ఆర్థిక వ్యవస్థ (ఎన్‌ఐఈవో) ఏర్పాటుకు అంకురార్పణ జరిగింది. ఈ సమావేశం అల్జీర్‌‌స (అల్జీరియా)లో జరిగింది.
  
  ఐక్యరాజ్యసమితి
      1945 అక్టోబర్ 24న ఐక్యరాజ్యసమితి (ూ్ఖై) ఆవిర్భవించింది.  
      ఐక్యరాజ్యసమితి ప్రధాన కార్యాలయం న్యూయార్‌‌క (యూఎస్‌ఏ)లో ఉంది.
      ఐక్యరాజ్యసమితి ప్రధానాంగాలు 6. అవి: సాధారణ సభ, భద్రతా మండలి, ఆర్థిక- సామాజిక మండలి, ధర్మకర్తృత్వ మండలి, అంతర్జాతీయ న్యాయస్థానం, కార్యదర్శివర్గం.
      యూఎన్‌వో సాధారణ సభ సంవత్సరానికి ఒకసారి సమావేశమవుతుంది.
      భద్రతా మండలి సభ్య దేశాల సంఖ్య 15.
  5  దేశాలకు శాశ్వత సభ్యత్వం, 10 దేశాలకు తాత్కాలిక సభ్యత్వం ఉంది.
      యూఎన్‌వో భద్రతా మండలిలో శాశ్వత సభ్యత్వం ఉన్న దేశాలు - రష్యా, యూఎస్‌ఏ, యూకే, చైనా, ఫ్రాన్‌‌స.
      భద్రతా మండలిలోని తాత్కాలిక సభ్యదేశాల పదవీ కాలం - 2 సంవత్సరాలు.
      భద్రతామండలిలో తీర్మానం నెగ్గాలంటే 5 శాశ్వత సభ్యదేశాలు,  ఏవైనా నాలుగు తాత్కాలిక సభ్యదేశాలు అంగీకరించాలి.
      1948 డిసెంబర్ 10న యూఎన్‌వో మానవ హక్కుల ప్రకటన చేసింది. డిసెంబర్ 10న అంతర్జాతీయ మానవహక్కుల దినోత్సవాన్ని నిర్వహిస్తారు.
      శాశ్వత సభ్యదేశాలకు ఉన్న ఈ అధికారాన్ని ‘వీటో అధికారం’ అంటారు. వీటో అధికారం అంటే వ్యతిరేకించే అధికారం.
      భద్రతా మండలికి ఏ దేశంపై అయినా సైనిక చర్యకు ఆదేశించే అధికారం ఉంది.
      వలస పాలన కింద కొనసాగిన భూ    భాగాల ప్రయోజనాలు రక్షించేందుకు ధర్మకర్తృత్వ మండలి కృషి చేస్తుంది.
      అంతర్జాతీయ న్యాయస్థానం ప్రధాన కార్యాలయం ది హేగ్ (నెదర్లాండ్‌‌స)లో  ఉంది.
 
      అంతర్జాతీయ న్యాయస్థానంలోని న్యాయమూర్తుల సంఖ్య - 15. పదవీ కాలం 9 ఏళ్లు.
      యూఎన్‌వో ప్రధాన కార్యనిర్వహణాధికారిని ప్రధాన కార్యదర్శి (సెక్రటరీ జనరల్) అంటారు. ప్రస్తుత ప్రధాన కార్యదర్శి బాన్-కీ-మూన్. ప్రధాన కార్యదర్శి పదవీ కాలం 5 సంవత్సరాలు.
      అంతర్జాతీయ పునర్నిర్మాణ అభివృద్ధి బ్యాంక్ (ఐబీఆర్‌డీ)ను ప్రపంచ బ్యాంక్‌గా  పిలుస్తారు.
      యూఎన్‌వో సాధారణ సభ 1988లో నిరాయుధీకరణపై ప్రత్యేక సమావేశాన్ని నిర్వహించింది.
      సీటీబీటీ అంటే - సమగ్ర అణు పరీక్షల నిషేధ ఒప్పందం. 1995లో జరిగింది.
      ప్రపంచవ్యాప్తంగా నిరక్షరాస్యత నిర్మూలనకు కృషిచేస్తున్న సంస్థ - యునెస్కో.
      అంతర్జాతీయ కార్మిక మండలి (ఐఎల్‌వో) లో మనదేశం శాశ్వత సభ్యత్వం కలిగి ఉంది.
      పేద, ధనిక దేశాల మధ్య ఆర్థిక వ్యత్యాసాలను తగ్గించడానికి వ్యూహాలను విల్లీబ్రాంట్ కమిషన్ (1980లో) రూపకల్పన చేసింది.
      యూఎన్‌వో రాజ్యాంగంలో 111 అధికరణలు, 19 అధ్యాయాలు ఉన్నాయి.
      ప్రారంభంలో యూఎన్‌వోలో 50 దేశాలకు  సభ్యత్వం ఉండేది. దీంట్లో ప్రస్తుతం 193 సభ్యదేశాలుగా ఉన్నాయి. 2011లో దక్షిణ సూడాన్ 193వ దేశంగా చేరింది.
      యూఎన్‌వో ధర్మకర్తృత్వ మండలి కార్యకలాపాలను 1994 నుంచి నిలిపివేశారు.  
      అంతర్జాతీయ న్యాయస్థానం భవనాన్ని శాంతి భవనం (పీస్ ప్యాలెస్)గా పిలుస్తారు.
      డాగ్‌హామర్‌‌స (మాజీ సెక్రటరీ జనరల్) యూఎన్‌వోను ‘ప్రజలను స్వర్గానికి తీసుకెళ్లేందుకు కాకుండా, వారిని నరకం నుంచి కాపాడేందుకు ఏర్పడిన సంస్థ’గా అభివర్ణించాడు.
      ఇండియా... యూఎన్‌వోలో  1945లో సభ్యదేశంగా చేరింది.
      యూఎన్‌వో గుర్తించిన అధికార భాషలు ఆరు. అవి: ఇంగ్ల్లిష్, చైనీస్, రష్యన్, స్పానీష్, ఫ్రెంచ్, అరబిక్.
      యూఎన్‌వో చిహ్నం - రెండు ఆలీవ్ కొమ్మలు (శాంతికి చిహ్నం), యూఎన్‌వో పతాకంలో తెలుపు, లేత నీలం రంగులు ఉంటాయి.
      యూఎన్‌వో ఆర్థిక సంవత్సరం - జనవరి 1 నుంచి డిసెంబర్ 31 వరకు.
  
  యూఎన్‌వో లక్ష్యాలు:
      అంతర్జాతీయ శాంతి భద్రతలను పరిరక్షించడం, దేశాల మధ్య స్నేహ సంబంధాలు నెలకొల్పడం, అంతర్జాతీయ సహకారాన్ని అందించడం.
      యూఎన్‌వో మొదటి సమావేశం 1945లో లండన్‌లో జరిగింది.